De stem uit België

1805 0
12 October 1917
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 12 October. De stem uit België. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/2z12n5074v/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Bureel : 38L. RUSSES SQUARE, lONDOSI, \\'.C Téléphoné! Muséum 267 De Stem uit Belgie Abonnement : 2ah. voôr 3 rnaanden. Souscription : 2sfa. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holîand : 1 fi. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. 4de Jaargang, Nr. 4. (Biz.x655.16fe.) Op|jge: 11,200. VRIJDAG, OKTOBER 12, 1917. ReSiS.«Cd at g.p.o. ai a NWsPaPer. 8 blz. i#d. g8EC3iaaw:a*Xs*giaaaoa:tm^p«^'?ig:aïî^;^3^^-^v«Kt»^^.^iaigaaq»^<j3aa^ v -|||t Z^ëmZ. '.''-!_LL 1 ■■•■■——— ■ Enkele beschouwingen over macht en recht den heer Leon Maury opgedragen. Het artikal van Léon Maury, in "De Stem uit België," op 28 Sept, verschenen, gaf voor mij aanleiding tôt enkele bedenkingen, die îk den geachten schrijver ten teste geef, in de. hoop van hem eer.ige nabeschouwingen te ontvangen. Het doel is dus duidelijk, ik wensoh door tegenspraak ingelictot te worden. 11 hotr Maury zegt dat een démocratiser) bestuur even m i ! i utr;$l;a zij il Iran dan ten autocratisch bestuur." Daarmee stem ik in, maar niet onvoorwaar-delijk. Een autocraat kan indefdaad zeer vredelievend zijn. En in dit geval zal de vrede zelfs zekerder gewaarborgd zijn onder zijn autocratisch dan onder een democratisch bestuur, vermits van zijn houding alleen, vrede of oorlog afhangt, voor zoo ver de scheiding tusschen offensief en defensief te trekken is. Immers een autocraat, hoe vredelievend 00k, is verplicht zijn land te ver-dedigen, er de noodige maatregelen toe te nemen in tijd van vrede. Welnu 00k voor een autocraat is het zeer moeilijk te wetem wanneer zijn land bedreigd wordt. Zijn ge-buur maakt groote voorbereidselen tôt den oorlog, hij brçngt zijn leger op oorlogsvoet. Zal de vredelievende autocraat wachten om oorlog te voeren? Is hij niet verplicht te handelen vooraleer zijn gebuur klaar is? Niet toeb deze, die het eerste schot schie~ is daarom zedelijk verantwoordelijk ! Zoo 00k kan een democratisch bestuur oor-logsgezind of vredelievend zijn. Dat om twee redenen. Ten eerste omdat het bestuur door het volk tôt oorlog kan gedwoiigen worden. Kan dat gebeuren? hôor ik pacifisten uitroepen. Hoe kan zulke vraag gesteld worden wanneer pacifisten beweren dat de gehei-me betrekkingen tusschen de Landen oorzaak zijn van oorlog. Welnu mij is het nog.niet bewezen dat er minder 'oorlogen zullen zijn [Warfneer deze betrekkingen openbaar zijn. Sommige volkeren zijn zoo kitteloorig dat bij de minste internationale moeilijkheid hun vechterstemperament naar boven komt. Zou de vrede in 1905, itn 1911 ter gelegenheid der internationale moeilijkheden behouden geweest zijn indien de moeilijkheden door de openbare opinie moesten geslecht worden. Ik durf het betwijfelen, des te meer dat zekere soort pers, en wel de meest talrijke, er aile belang b:j heeft de passie van het volk te streelen. Daarbij, is het mij 00k niet zoo duidelijk dat de massa van het volk vredelievend is. Wat me tôt nadenken bracht is deze bestati-ging, dat telkens een goevernement, tijdens een oorlog, om wille eengr parlementaire tegenkanting, beroep doet op het kiezerskorps, het oorlogvoerend goevernement zegevierend uit de stembus komt. Zou het geen ver-schijnsel zijn van atavisme, dat een volk, hoe beschaafd het zich noeme, zijn wilde driften slechts tôt slapen brengen kan, maar niet uitroeiën? Dç tweede reden waarom een democratisch bestuur niet noodzakelijk vredelievend is dan een autocratisch bestuur, is wel de volgende, dat er in zaïke vrede of oorlog, in zake bui-tenlandsche politiek maar geen democratisch bestuur bestaat in dezen zin dat het bestuur voor het volk verantwoordelijk is. Nemen we de volkeren, die den oaam hebben, de ir.eest democratische volkeren ter wereld te zijn : Engeland en Frankrijk. Welnu in deze beide landen, hangt de Buitenlandsche Poli-tiek af van twee' of drie of vier personen. En 't is toch niet omdat ze op een democra-tische lijst gekozen zijn dat deze personen daarom vredelievend zijn" "L'habit ne fait fias le moine." Maar 00g minder kan men een politieker beoordeelen, maar zijn programma, of zijn uithargbord. \ Mijne bedenkingen komen dus hierop neer: I11 zake buitenlandsche politiekj in zake vrede of oorlog bestaat er geen democratisch. bestuur, maar alleen een autocratisch bestuur zelfs in democratische landen. Een democratisch bestuur is in dezen voor mij onbe-kend. En 't 13 m'j >u t geheel niet bewezen dat de democratisatie meer vredelievendheid brengen zal. Het voorgaande laat me toe met den heer Maury te besluiten dat vrede zal heerschen wanneer "de stoffelijke mach't voor het zedelijk recht moet onderdoen." Maar hoe dat verwezentlijken? "Feitelijk is het waar," zegt de heer Maury, "dla.t er gevallen geweest zijn in het leven der rnaties, waarin deze tiheorie (der macht) w^erd toegepast, maar het is een schromelijke overdrijving te beweren dat er geene heer-schers en geene goevernementen geweest zijn, die het recht hebben gesteld boven. de macht." Op zijn zachtst gesproken. de heer Maury is hier heel zacht. Zeker zijn er wel een s heersebers geweest die het recht gesteld hebben boven de macht. Maar laat het ons toe-geven, 't zijn "rari nantês in gurgite vasto." Heel de geschiedenis, zooals ze ons in dg scholen onderwezen werd is een geschiedenis van macht. De standbeelden op de openbare plaatsen in aile werelddeelen en in aile landen zijn een hulde aan de dragers der macht. Ook wel eens staat er een stand-beeldje hier of daar in een verloren hoekie Ler eere van een verdediger van 't recht. En de groote machtdragers werden ons altijd voorgesteld als de grooten der grootsten. Nu nog leert men onze kinderen met eerbied uit-spreken den naam der machtdragers en opdat ze het goed zouden onthouden voegt men achter hun naam een vereerend bijvoeglijk naamwoord. Zij worden genoemd : Frederik de Groote, Karel de Groote, Suliman le Magnifique ! Mijn besluit komt nagenoeg met dat van den heer Maury- overeen : De wereld wordt bestunrd door macht. En ft gebeurt wel èens dat hij bestuurd wordt door recht. Dat is nu geen reden om de rn&eht te hul-dtgerc, sooa': DuitscSers het *"doen, boven recht. Wat gebeurde is slecht en we rnoeten ■ ons zelf beteren door luide het "recht te hul-digen boven de macht. Laten we beginnen in 't onderwijs onzer kinderen, in 't oprich-ten van openbare standbeelden aan de heer-schers door recht ; maar ook aan dezen die heerschen over het volk zoowel als dezen die de betrekkingen met het Buiten'.and regelen. Ook hier is toch zoo waar wat de heer Maury liet uitschijnen, dat een democratisch gouvernement daarom nîëT een vredelievend, een rëchtvaardig gouvernement is. Ook in zoo- fenoemde democratische 'landen was heeï ikwijls het eene volk aan het andere onder-geschikt. En ik beweer zelfs dat onder de huidige opvatting die ondergeschiktheid moeilijk te venhelpen is. Nemen we België als voorbeeld. Het Vlaamsche volk beschikt over algemeen stemrecht, al zij het dan in een beperkten vorm. Welnu de afgeveerdig-den van het Walenland stemmen gewoonlijk op enkele uitzonderingen na, tegen de rege-ling van de rechten der Vlamingen. Er hoe-ven dus slechts enkele afgevaardigden, van het Vlaamsche voile met dezen der Walen te stemmen om het Vlaamsche volk in zake stamrechten in een ondergeschikten toestand te houden. En die zullen er altijd in vol-doende getaf' gsvonden worden. En veron-derstellen we nu dat het DuitscK bestuuj morgen gedemocratiseerd wordt, dan nog zal "de Duitsche invloed zoo overwegend zijn, dat n'och Polen, noch Elzassers tôt hun recht komen. Voor Polen en Elzassers wordt dus ihet recht ondergeschikt aan de macht, vermits (het bestuur, het goevernement toch dan de uitimg zal blijven, de weerkaatsing van 't Parlement. Is het niet hersenschimmig te meenen dat die parlementsleden vrijwillig van de voor-reohten van hun volk zullen afstand doen, van hun macht, ten gunste der kleinere volkeren onder hun bestuur? Zullen zij zich niet eerder om hun machtsstandpulit te doen voorkomen als een rechtsstandpunt, schuilen achter de mooie staatstheorie die beweert dat Je kleine vol'kerëh hun recht moëtén opofîeren aan de eeruheid van den Staat? Dat zal nog meer het geval zijn voor het gouvernement. Een volksvertegenwoordiger heeft nog n-'et zijn ministeri,eele zetel ingeno-men of hij heeft reeds een brokje van dien "Staatgod" ingeslokken. Hij wordt zijn nieuwe zending bewust. Hij is wel de die-naar van zijn volk, nog " een beetje, maar wordt veeleer de dienaar van den: "Staat" met een hoofdletter. Patriotisme heeft voor hem nog een beteeken:s : den " Staat " te dienen. Daaruit volgt dat hij over 't algemeen een man wordt van zijn département: een bestuurder van openbaar werken, een bestuurder van den spoorweg, enz. De alge-meene leiding van het volk krijgt voor hem min.der belang. Wat Bismarck in zijne "Herinneringen " zegt, is nog waar: "N'et vijf oercent van al de ministers die ik de gelegeniheid had na te gaan, zijn bewust dat ze niet alleen zijn om hun depajtement, maar dat ze minister zijn van den istaàt, die de gemeenschapDelijke verantwoordelijkheid dragen voor hun gemeenschapDelijke poli-tiek. De anderen bepalen zich tôt het onb«- rispelijk bestuur van' hun département, tôt het bekomen van noodige middelen van den minister van finantiën en tôt het zegevierend verdedigen derzelve tegen de parlementaire aanvalen, door hun welsprekendheid en des-noods door hun onderdanen te verlooehenen.) Wat kan men daaruit besluiten? Dat wij zoowel voor Binnenlandsche als voor Buitenlandsche Zaken het réclit moeten leeren huldigen boven de macht. Maar hoe er toe komen? Op internationaal gebied, door een scheids-gërécht. Daar moeten en gaan we naartoe. Dat echter kan niet bestaan zoolang we onze gedachten over Staatssouvereiniteit niet wij-zigen. De betrekkingen van een land tegen-over een ander mogen niet aan den belang-hebbenden Staat overgelaten worden, maar door een tribunaal geregeld. Heeft de maat-schappij dat reeds tôt stand gebracht, dan ben ik overtuigd dat de dag zal aanbreken dat vraagstukken ook van nationaal belang aan dat tribunaal zûllen onderworpen worden zonder dat er daarom afbreuk gedaan worde aan de rechten van den Staat. Wilson heeft dat reeds laten verstaan toen hij zei dat ook verdrukte volkerej zouden kunnen beroepen op het internationaal tribunaa'. DR. A. VANDEPERRE. Volksvertegenwoordiger. y De Paus en de Menschen. De Paus heeft gesproken over vrede. Hij heeft de standregelen van een vredeverdrag opgesteld en ze overhandigd aan de regeerin-gen. Hij heeft het woord vrede dat zucht in ieder hart durven uitspreken, zonder vaar noch vrees. Wie durft in dezen tijd van durfloosheid voor zijn gedacht en de wàar-heid vooruitkomen is een groot man, want hij durft, gelaten en ridderlijk, voorzien dat hij niet met roozen maar met doornen zal worden gekroomd. Och, spot niet om 's Pau-sen naiveteit ! Ook de Heilige Vader, die 't hart der wereld kent, weet dat zijn woord niet plots de wapens zal doen uit de verstij-vende handen vallen, van de volkeren. De oorzaak van den oorlogslangdurigheid ligt niet in de wapenen zelf, maar in de hebzucht, de hoogmoed, het wantrouwen der gemoede-reV en hij die als een kind komt aan die opgeleerde wereld de eeuwige grondwaarhe-den verkondigen, wordt als een naive bela-chen. Maar enkel, wanneer de volkeren en de staatslieden weer kinderen worden, kan de waarheid van den vrede en de vrede der waarheid heerschen, alienthenen. Er zijn stemmen die roepen in de wildernis en verloren gaan, omdat zij niet machtig genoeg zijn ; er zijn stemmen die machtiger zijn dan de wildernis en wier weerklank blijft hangen in de ruimten, zoodat zelfs de woeste leeuwen luisteren. Het woord vrede hangt nu o-ver de Europeesche wereld, en geen wapengeklet-ter kan er den weerklank van verdooven De menschen, thans ontblind, hebben een groot licht gezien, en hun harten, gereinigd door 't lijdien, erkennen dat zij in een valsche wereld hebben geleefd, dat vrede wel mogelijk is zonder wapengekletter, dat de vrede ligt in den goeden wil der volkeren, en dat de massa, in al deze levensellende, niet noodzakelijk naar 't oorlogsongeluk is gedreven, maar de middelen terhand heeft om den oorlog te voorkomen, of den oorlog stil te leggen. De wereld sterft, door 't gémis aan eeuwige be-ginselen, of beter gezegd door kwakzalverige grootspraak over zoogezegde eeuwige begin-selen. N'mmer aapte de wereld zoo zeer de grootheid der gedachten, beginselen en daden na, als in dezen kleinen tiid. En naapen is vervalschen, is zich optooien met een vasten-avondoak. Beginselen om levenbarend te ziin mneten leven in zielen, en niet -'n woor-den. Daar kwam nu die Pauseliike vrede-nota, als een arm kind, in onze wereld, en di» eeuwige begin3elenwaarheid werd gebun- seld in povere doekjes en boven 't kribbeke zongen de engelen van goeden wil en vrede, en de ster schijnt er boven, en wacht op de koningen, want de herderkens—het volk—zijn reeds gekomen ter aanbidding. Maar lijk dat kindeke, moest ook die vredenota een steen des aanstoots worden in Europa. Een steen des aanstoots. Och, ja, :t kindeke Jésus wist dat, en 't kwam er des te liever om, want door zijn zelfsacrificie moest de wereld verlost worden en herboren. Ook de Paus wist het. Maar Hij wist ook dat het steeds de gang der wereld is, dat groote zaken en waarheden geweldig worden aangevallen, dat de wereld de weldoeners kaakslaagt gedurende hun wel-dadig-zijn, omdat de wereld haar-eigen wel-zijn niet rechtstreeks inziet. Het woord blijft altijd waar : hij kwam onder de zijnen, en de zijnen wilden hem niet aannemen. En wat hebben de menschen gezegd bij 't lezen van 's Pauzen vredenota? Wat zij gevoeld hebben, och, vraagt het aan hen zelf, tusschen vier oogen, daar waar zij rechtzinnig zijn en durven rechtzinnig hun gevoel uitspreken? Z j hebben een gevoel beleefd als van een verlossing. Maar wat hebben de menschen gezegd? In onzen tijd, zeggen de menschen niets luidop, zij zwijgen en "peizen op zich zelf, voor zich zelf alleen. Zij spre-ken zelden als enkelingen, zij spreken als massa. En als massa spreken zij na wat de gazetschrijvers voortuiten en de gazetschrij-vers tuiten voor wat hun opgelegd wordt door eigenbelang, of zelfgenoegzaamheid. Het is hun niet om de waarheid te doen, het is hun enkel te doen om het succès. Wat hibben de gazetten gezegd? Ve'e, ja de meeste, hebben lijk Herodes, die 't Kindeke beweerde te wil-len gaan aanbidden, de vredenota, onder praal van schoone woorden, willen begraven. Andere, vêle, z-jn als dolle honden, u:t hun kot gesprongen en hebben den Paus gebeten. Persoonlijk verheug ik mij in dat geraas en dat lawijd. Het legt het hart van de wereld bloot. en 't schandvlekt zich zelf, want veel menschen die nog in de eerlijlcheid der wereld geloofden, werden er doo'-, ten bate der eeuwige beginselen, ontgoocheld. Daarbij ik ben noo:t bang van groot lawijd. Honden die veel blaffen bijten zelden, en een stil woordje doet ze kwispelstaarten. Wie veel lawijd maaH, gnliiî:t aan een ho1!0 tr^rr'nc1. De pazetten hebben een week lang groot lawijd^ gemaakt om de hoofden der massa duizelig te maken. Dan zijn zij stil gevallen. Zij hebben de vredenota de wereld rondge-tromme'd. G'i moest ze doodgezwegen hebben, gazetschrijvers, hoe hebt gij hier toch uwe oude methode van princiepenvernietiging door doodzwijgen, opgegeven? Orh, kom, heel onze wereld raakt het hoofd kwijt, d? gazetteschrijvers het meest. Het gazetten-lawijd is uitgestorven. De Pausel'jke vredenota leeft. Herodes heeft ze niet kunnen treffen, al hamerde en kerfde hij op onnoozele bloedjes van kinders. En spijts 't gazettengekon'kelfoes staat de Paus in het licht. Hij zal er meer in staan, weliicht, want enkel na den vrede en door 't oordeel der geschiedenis zal recht gesch'e-den aan de vredewerking van Paus Benedik-tus. En verondersteld nu dat de Paus niet slaagde in zijn vredewerking, daaruit volgt niet dat zijn vredewerking een slechte is. Succès is wel een vere schte van wereldlijke populariteit, maar wereldlijk succès is zelden een eigenschap van geestelijken arbeid. Het is een oneindige zegening voor de wereld, dat beginselen die vergeten geraakten, weerom op den kandelaar worden gepîaatst. En als de wereld weêrom om een dag gezond en vreed-zaam worden w.I, zal zij wel moeten gaan putten in dien beginselenischat door de Pau-selijke vredenota aangebracht. Een oorlog beginnen gaat gemakkelijk, maar een oorlog emdigen, een wereldoorlog eindigen, dat gaat niet door oorlog. Het is den Paus ten slotte wel çrfiverschillig of men hem ja dan niet als een «-root man, een groot staatsman be-schouwe. De tijd is nog niet gekomen om de grootheid van generalen of staatslieden in dezen oorlog af te meten. Er zijn er die zeggen dat deze oorlog geweest is de triomf der middelmatig'in In elk geval dag op dag worden gisteren verheerlijkte generaals en staatslieden, morgen afgebroken. Al de legers en de kabinetten zijn gebouwd op de puinen van glories, en kunnen morgen ook tôt puinen instorten. Waar zijn u de ware groote, de echte krijgskundigen, de volhou-dende helden, de duurzame sta-atsmannen? Ook hier is de wereld haar gezond oordeel kwijt geraakt, want zij oordeelt n'et volgens de hechtheid en den inhoud der beginselen, en daden, maar al naar gelang haar be'ang en haar opportunisme. Ridderlijkheid bij den eene is lafheid bij den andere. Rechts-gevoel bij den eene is revolutie bij den andere, en zoo voort. Arme wereld, en arme mensch, die met een rechtzinnig hart, en een helderdenkenden geest. en een klaarz-'enden blik, en een vrijen mond wil door deze kunst-matige, verhitte, en driftige oorlogSwereld gaan ! Arme Paus.' die durft vooruitkomen met de onwr'kbare beginselen van nat"urwet en zedeleer, die met dat licht helderhe-'d b-en-gen wil en richting geven in den doolhof der Eu'opeesche politiek. Arme Paus die wordt aangeblaft door onwetenden. zich va'îtk'am-r>end aan den hoogmoed hunner onwet»nd-heid ; door opoortunisten, wendend en kee-rend met 't succès van den dag ; door gods-

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De stem uit België belonging to the category Oorlogspers, published in Londen from 1914 to 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Subjects

Periods