XDe Stem uit JSelate. Bureel: 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. " VOOR GOD EN VADERLAND. Téléphoné: Muséum 267. Abonnement: 2sh. Yoor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Yoor de Yereenlgde Staten : 50 cts. Yoor Holland: 1 fl. Yoor Frankrijk. 2.50 fr. Yoor de soldaten: lsh* of 1.50 fr. 4de. Jaargang, Nr. 32. (BIz. 192-3-1930.) Oplage: 10,500. VRIJDAG, APRIL 26, 1918. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 8 blz. ljd. NOTA YAK DEN UlTGEYER.—Sinds verleden 1 weok yeranderden we van drukkcr, daar onze « vorige drukkerij,—waar DE STEM gedrukt werd c sedert eind Januari 1915 (No. 20, lsîe jg.) door * H.M's. Stationery Office is overgenomen. We houden er aan Staff en werklieden der c drukkerij te bedanken yoor de besteedde zc^en. i Bij onzen nieuwen drukker kozen we eeae ; letwat grootere letter, daar over de vorige ge-klaagd werd. Reeds vernamen we dat de veran- i dering zeer welkom was. ] Zuïke eene verandering brengt natuurlijk groote raoeilijkheden mee: reeds kondigden \ we de zeer dringende Yerhooging van inschrij-vingsprijs aan. Opdat we ailes te boven komen zoo als wij het durven voorzien, is weerom de { propagandasteun noodig van aile onze Yrienden. Mer make in 't bijzonder propagarda bij onze Belgif cûe burgorij in den Yreemde voor wie ons blad niisschie weleens te goedkoop was om in hooge schatting te staan. Ons blad, meenen we, is voor^alle st',nden en ieder Yindt er zijn gading in. Yan af volgend nummer kost " De Stem " 2s. 6d. per drie maanden, of 2d. per nummer. Echter voor onze propagandisten die pakken Yan meer dan 10 exemplaren ontYangen laten we nog vcor een maand den prijs als vroeger. Indien zij ons yoorstellen aan te bevelen hebben, we zullen er hun van harte dankbaar om zijn. 'Minister Balfour over de Vlaamsche Kwestie. Minister Balfour zat Donderdag 18 April een eeremaal voor waarop de Belgische afgevaardigden der handels-conferentie de gasten waren van de Engelsche Regeering. Hij sprak er over "the spirit of Belgium" en zegde : "Het is ten slotte een verzinsel der Duitschers dat Vlamingen en Walen elkander vijandig zijn." Het deed ons genoegen dit zoo offi-ciëel door deri Engelschman als zijne overtuiging te ho< ren uitspreken, w'ant er zijn heercn gevveest die een echt vaderlandsch werk meenden te ver-richten met dit Duitsche verzinsel,— even als dat van de vijandschap der Vlamingen tegen Frankrijk—*l-lterwe-ge te verbreiden en aan te dikken. En wij nemen de gelegenheid te baat, "na Minister Balfour onzen dank^te hebben gezegd om nogmaals het Vlaamsche Vraagstuk te bepalen, voor degenen die het hadden opgevat naar de Duitsche voorstelling. Het is niet tusschen Walen en Vlamingen dat er vijandschap bestaat, maar een diepe klove gaapt tusschen Vlaamschgezinden en anti-Vlaamsch-gezinden, d.i. tusschen stambewustheid en stamontworteling, tusschen zijn en niet-zijn. De Vlamingen misgunnen den Walen noch hun taal, noch hun geschiedenis, noch hun overleverin-gen, en geen hand zullen ze uitsteken om hun het erfdeel hunner vaderen te ontnemen ; in één onverbroken band willen zij met lien leven onder de hoede van één Koning en onder de-zelfde Staatsinstellingen ; maar wat de Vlamingen hun broeders gunnen, willen zij hun zelven niet onthouden : zij willen in Vlaanderen Vlaamsch van hoog tôt laag voor armen en rijken, opdat er eene doorstrooming zou zijn van hetzelfde leven in al de klassen der maatschappij. Zij zijn niet aan-gekant tegen de kennis; integendeel, velen hunner leiders zijn geen vreem-delingen noch in de Fransche letter-kuride, noch in de Engelsche handels-taal, en zij willen ook hunne mede-burgers van diezelfde beschavingsmid-delen niet ontrieven, alhoewel zij oor-deelen, dat hetgeen onontbeerlijk is voor een geleerde of een gezagsman, daarom nog niet een vereischte is voor den arbeider of den gewonen burger. Maar zij ijveren tegen het ignoran-tisme : met de Belgische bisschoppen zeggen zij, dat het onvaderlandsch, on-maatschappelijk en onchristelijk is in het Vlaamsche land niet de Vlaamsche taal te kennen, te beminnen en hoog te houden ; omdat deze taal de eenige band is, die de inwoners van hetzelfde dorp, van dezelfde stad of provincie met clkaar broederlijk verbinden kan, omdat deze taal alleen het middel is, waardoor de kennis, de ervaring en de besrhaving der hoogere standen gelei-delijk medegedeeld worden aan min-der begunstigden der fortuin. Bij gémis der kennis en der hoogschatting dezer taal wordt de kennis van andere talen een onvaderlandsch en zelfzuch-tig versiersel. Veronderstel, gij zijt ervaren in de Fransche letterkunde, in haar bloeitijdperk der zeventiende eeuw of in de psychologische schilde- ringen der hedendaagsche roman-schrijvers; gij zijt tehuis in de Duitsche wetenschap, in de opzoekingen van een Wasmann, in de historische studiën van een Jansen; gij zijt vol-leerd in de taal der Britten en noch Shakespeare noch Chaucer hebben voor u geheimen,—doch wat baat brengt die wetendheid aan uwe land-genooten, wanneer gij niet eens met uw volk voelt omdat ge aan taal- en gedachtenrichting ervan vervreèmd zijt? Wilt gij dan alleen voor uw eigen zelven leven ? En daarom vragen wij, dat h'et Vlaamsch in Vlaanderen het noodige beschavingsmiddel zou wezen, en dat de Staat die de Vlamingen den hunnen heeten geen haard van ontvlaam-sching, van stam-ontworteling zijn er voor 't eerst eene opvatting opdook, op de saamhoorigheid van 't menschen-ras gesteund, die ten slotte andere en min-samenhangende redmiddelen, —-enkel op de raison d'Etat van indivi-dueele Staten gebouwd,—van kant zet-ten moet. Dit saamhoorigheidsgevoel heeft een staatkundigen vorm gekre-gen in den Volkerenbond_, die, van den oogenblik af dat het denkbeeld ver-scheen als een staatkundig ideaal ras een om zoo te zeggen ontegenhoudbare populariteit verwierf,die zelfszijn echte vijanden, de Centrale Rijken, dwong, in hun woorden ten minste, de leer bij te treden waarop het is gesteund. We moeten echter niet vergeten dat de Volkerenbond eigenlijk niets meer is dan een zeer oude formule, terug in omloop gebracht onder een nieuwe Een meesterstukje van Vlaamsche verluchting te Brugge gedaan in 1 482 rond de teksten van " Le livre des propriétés des choses." Onze plaat geeft de verluchting weef bij het begin van het twaalfde boek, over de vogels. Bewaard in het British Muséum. Eerlang komen we nader op deze kunstschatten terug. zou, maar integendeel zou arbeiden, naar zijne natuurlijke plicht, opdat Vlaanderen wederom geleidelijk Vlaamsch worde, van hoog tôt laag. De Wereldcrisis. (Zie nummer 20, blz. 1.) Het jaar 1917 zal in de geschiedenis geboekt blijven als het keerpunt op dit gebied (1), want zijn twee alles-over-schaduwende gebeurtenissen—de Rus-sische Revolutie en Amerika's oorlogs-verklaring—hebben er veel toe bijge-bracht om de lucht op te klaren. In de eerste plaats, verwijderde de Rus-sische Revolutie uit het kamp der Verbondenen een der meest onwrik-bare vertegenwoordigers der Realpoli-tik, namelijk het Tsarism, en ze heeft derwijze de partijgangers van een op rechtvaardigheid steunenden vrede vermeerderd. En het is niet enkel toeval dat rond dien tijd in de offi-cieele verklaringen der Verbondenen (1) Hoe de vredesformule der Verbondenen " Herstellen, Weergeven en Waarborgen " praktisch moet worden verstaan en verwezenlijkt. benaming. En het is ook geen oor-spronkelijk gedacht, want het wordt reeds ge^nden in menig werk van staatkundige bespiegeling, en het is, wezenlijk, de omzetting in internationale bewoordingen, van de leer van het " contrat social."' (2) Het is zeker dat de Bond reëel zou worden, op 't oogenblik dat de volkeren der we-reld er toe besloten hunne onderlinge verhoudingen door dezelfde beginselen van wet en rechtvaardigheid te laten beheerschen, als deze die de verhoudingen tusschen bijzondere burgers beheerschen ; en de ontwikkeling van deze beginselen die nu de individueele betrekkingfen beheerschen voorname-lijk in 't geval van rechtskonflikt, doet op eene gelijkmatige ontwikkeling op internationaal gebied denken. Bloe-dige twisten, fSmilievendettas, en al de veçten der middeleeuwen, werden (2) Juister dan dat is het een prak-tische omschrijving van het "nieuwe" gebod van het Evangelie : " Bemint elkander, bemint uwe vijanden," dat ten slotte slechts de uitspraak is der natuurlijke moraal, door Christus ver-openbaard en verzekerd aan een we-reld die uit haar zelve zoo diep niet had kunnen zien. (Red. Stem.) langzamerhand verwijderd en geban-nen door het hooger gezag van nationale rechtbanken, die werden opge-richt als de uitdrukking eener souve-reiniteit die aile mindere machten be-heerschte. (3) Wat zijn de hinderpalen tôt het oprichten van zulk een hooger gezag in Europeesche aangelegenhe-den ? De gelijkenis is zoo aanlokkend, dat het tôt heel wat speculeeren heeft ge-leid, welke, nochtans, niet altijd van zekere hinderpalen naar hun juiste waarde heeft rekenschap gehouden. De wetenschappelijke geschiedschrij-ver kan niettemin niet nalaten aan de waarschuwingen, hem door zijn onder-zoek geleverd, aandacht te schenken. Binnenlandsche vrede, waardoor per-soonlijke vendetta's en veeten werden afgeschaft, werd opgedwongen door de hoogere machten van den Staat, hetgeen eenvoudig de maatschappe-lijke uitdrukking is van de vrijwillige samenwerking van enkelingen om zich zelf beperkingen op te leggen voor zekere gemeenschappelijke doeleinden. Maar, ieder maal dat men getracht heeft hetzelfde te doen tusschen staats-gemeenschapperi, nam het gewoonlijk niet den vorm van een kontrakt tusschen gelijken. De Grieksche Staten die opeenvolgens hebben getracht vrede in de Grieksche wereld te brengen, t.t.z., Sparta, Athene, Theben, Mace-donia, hebben ieder op zijn beurt er aanspraak opgemaakt hunne verbondenen aan hun alleenheerschappij te onderwerpen. En zoo Rome- de ge-dachte der Pax Romana verwezen-lijkte, dan was het enkel door hare overmacht aan de andere volkeren op te dwingen, door een ongelijk kontrakt, vlakaf op de erkenning van hare grootere macht gesteund. Het is juist in dezen geest, dat de Pruisische Regeering nu de gedachte opvat van eeu Duitschen yredej, en zich voorstelt zich zelf aan het hoofd van een Volkerenbond te plaatsen. Het was door een toepassing van de theorie van souve-reine overmacht, dat "John Company" haar souvereiniteit over de persoon-lijke rechten van de inboorlingen daar-stelde, en er in lukte op het einde alzoo de grondvesten te leggen van de Pax Britannica en het Britsche Keizer-rijk in Indié. En zoo de Kerk in de Middeleeuwen nooit er toe kwam alge-meen eerbied af te dwingen voor de gedachte der Pax Christiana, was het juist omdat ze de macht niet bezat dien op te dwingen. Daarom kunnen we in de verleden geschiedenis geen enkel voorbeeld vinden van een vrede, gesteund op den vrijen wil van de kon-trakteerende partijen. (4) Nochtans moeten we nu ons zelven afvragen waarom een klaarblijkelijk zoo gunstig en weldadig systeem zulk een tegenstand heeft ontmoet. De -reden ligt in het feit dat moderne be-schaafde Staten zijn gevestigd op de gedachte der nationale souvereiniteit, die, in naakte bewoordingen enkel de legalisatie is van de ruwe macht, door de wederzijdsche Regeeringen bezeten. Bodris bepaalde zelfs in de 16e eeuw souvereiniteit als de "absolute macht van het gemeenebest." Deze leering geeft een absolute macht, omdat in den gewonen toestand der maatschappij aile gezag niet enger bepaald of beperkt is, dan tôt waar de staat zelf "bij machte" is. Deze souvereiniteit heeft twee zijden, een inwaartsche en een uitwaartsche. Op het binnen-landsch gebied, doet ze zich voor als absolutisme dat al de onderdanen ter beschikking stelt van den souverein, en vrede onder hen, bewaart door de politie. In buitenlandsche zaken, is er de uitdrukking van het militarisme, dat de wereld in een staat van oorlog i houdt door staande legers; en in de diplomatie bemerken wij het in dat [ Machiavellisme dat geen wetten van ' (3) De theorie der Pax Christiana was vooruit op haren tijd in zekeren > zin. Sindsdien hebben verkeer, eco-t nomie en volkerenkennis den toestand t veel geschikter gemaakt. (4) Seignobos verzwijgt hier, moed-willig naar ons dunken, de welbekende roi der Kerk en den invloed harer be-~t ginselen. Men denke b.v. slechts op de welbekende instelling van den Godsvrede. (Red. Stem.)

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.