Jaargang 1, I N°. 12 23 December 1916 De Vlaamsche Gedachte onder leiding van L. Picard. ABONNEMENT : voor Holland per kwartaal . . f 1 — buiten Holland ,, „ , . - 1.5 Adres voor Redactie en Administratie : DE VLAAMSCHE GEDACHTE Postbus 252 — 's-Gravenhage. ADVERTENTIES : van 1—6 regels f 1.2( iedere regel meer - 0.2( 's-Gravenhage 22 December 1916. Een van de grootste voordeelen die Vlaan-deren aan de Vlaamschgezinde propaganda der laatste maanden te danken heeft, is dat de vreemdelingen, en in de eerste plaats de Hollanders, stilaan in de Vlaamsche toestan-den meer inzichtgekregen hebben. Er blijft op dit gebied echter nog heel wat te doen : zoo konden wij noggisteren lezen in ,,De Nieuwe Courant" van iemand die zeer verwonderd was een Vlaming te ontmoeten, die voor den oorlog geen partijganger was van dé vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. De Hollanders, in hun beschouwing over de taalkwestie, stellen zich steeds België voor, verdeeld in twee partijen, de Vlamingen en de Walen. Om den toestand te begrijpen zouden zij echter moelen kênnis maken met een derde, op dit oogenblik stellig de sterkste partij, —- met door het getal maar door den invloed harer aanhangers — die men naar verkiezen zou kunnen noemen de Brusselsche, de Belgkiljonscke, de Pirennistiscke, de Bour-gondische partij. Die derde groep in Belgiè\ die evengoed uit geboren Vlamingen als uit geboren Walen bestaat, is gevormd door die elementen uit de burgerij die op directe of indirecte wijze belang hebben bij het versterken naar binnen en naar buiten van den Belgischen staat. Juist het feit dat dit staatsbelang, waar die eene groep al het andere aan ondergeschikt maakt, niet steeds overeenkomstig is met het belang der beide volkeren die het Belgische territorium bewonen, is de oorsprong en blijven-de oorzaak van de Vlaamsche en Waalsche beweging. Wie die derde groep heeft leeren kennen zal verder met gemak de heele Belgische toestand begrijpen en zal ook weldra inzien waarom de Vlaamsche kwestie tijdens den oorlog is moeten gesteld worden. Nederland en een „Vlaamsche" vrede. Bij mogelijke vredesonderhandelingen — nu of later — blijven Spanje, Zwitserland en de Scandinaafsche staten wel buiten het gedrang. Anders staat het met Griekenland en Nederland. Wordt eenmaal — als reeds een bericht uit Amerika wist te vertellen — de Balkan-quaestie op een afzonderlijke conferentie ,,opgelost", dan is de kans niet klein, dat ook aan den status van Griekenland zal worden getornd. Wat Nederland betreft, zoo uit officieuse als uit officieele mededeelingen valt met zeker-heid af te leiden, dat men althans de rechts-verhoudingen met betrekking tôt den Schelde-mond niet onbesproken zal laten. Zoo zal dan ook Nederland geroepen zijn, zijn stem bij het „concert der volkeren" te doen hooren. Van meet af aan mag er echter den nadruk op worden gelegd, dat ook een ander Neder-landsch belang dan dat bij de Schelde in den breede ter tafel zal komen. Met die der Scheldequaestie in het nauwste verband staat de vraag, of zich aan onze zuidergrenzen een „mogendheid" zal vestigen, die al dan niet in enger of losser verband tôt een der beide machtsgroepen in Europa in betrekking zal staan ; of wel, of weder hersteld zal worden als een neutrale staat in welken vorm men zich die neutraliteit dan ook denken moge. Het lijdt na onzer inziens geen twijfel of slechts dit laatste is in het belang van den Nederlandschen staat. Dit belang moet tôt geldigheid komen, al naar gelang der eischen van beide partijen, 't zij naar den eenen, 't zij naar den anderen kant. Van onze (Nederlands) zeer geroemde neutraliteit kan dan geen sprake meer zijn. Eén lijn zal moeten worden getrokken met de Entente, om tôt een hersteld België te geraken, indien het in Duitschlands voornemen ligt, zijn machtspositie in het thans bezette gebied te bestendigen. Eén lijn daarentegen zal moeten worden getrokken met de Centralen, indien België wordt hersteld, terwijl van Entente-zijde wordt aangestuurd op afschaffing van de neutraliteit. Leidt het thans overgereikte vredesaanbod tôt het gewenschte resultaat, dan mag, meenen wij, op een herstel van België gerekend worden. Dan doet zich echter meteen het in de tweede plaats voorziene geval voor ; want afschaffing der neutraliteit is èn in het belang der Belgische rnachtsuitbreiding èn in het belang der Entente in haar geheel Nederland echter kan dan niet slechts zijn belang maar ook zijn recht doen gelden. België toch heeft zich, hij het tractaat van 1839, tegenover Nederland verbonden, zich te hand-haven als een neutrale staat. Een ,,Vlaamsche vrede" nu heeten wij een vrede waarbij België, hersteld, zijn macht noch naar binnen noch naar buiten ziet uitgebreid ; eer verminderd ; terwijl daartoe een herstel der neutraliteit een hoofdvereischte is. Een zoodanig België toch slechts biedt de voor- waarden. waaronder een Vlaamsch Vlaanderen tôt bloei komen kan. Tôt het bewerken van dien ,,Vlaamschen vrede" is ook Nederland geroepen ; niet slechts in het belang der bestendiging en bevestiging van de Nederlandsche cultuur aan de andere zijde der zuidgrens ; maar ook in het wel-begrepen belang van den Nederlandschen staat. D. HOEK. Geen Vrede? De laatste rede van den Duitschen Rijks-kanselier was, niettegenstaande een zekere rhetoriek en den stellig niet verzoenenden toon, in haar geheel toch te beschouwen als een klare uiting van een goede wil om tôt vrede te komen ; het was een bepaald voorstel om de zoo uiterst delicate besprekingen van de wijze waarop een vrede kan gemaakt worden, een aanvang te doen nemen in ge-sloten kring en door daartoe aangestelde en verantwoordelijke personen. De Entente heeft nog haar officieel ant-woord niet doen denken. Te oordeelen naar wat door verschillende ministers der Entente-landen in de respectievelijke parlementen tôt hiertoe is medegedeeld, is men gerechtigd te verwachten dat, wat bij de Centralen slechts een bijbedoeling was, nm. het beïnvloeden der openbare opinie, vanwege de Entente tôt hoofddoel in de geheele zaak zal gemaakt worden. Wij vreezen dat op dergelijke wijze den vrede niet benaderd wordt. Aile hoop willen wij echter niet opgeven ; aile ministers hebben in dezen tijd te offeren aan de demagogie en de parlementaire reden zijn nog geen af-doend bewijs. dat de diplomatieke nota niet een of andere weg naar een vredesconferentie zal openlaten. Mocht dit echter niet het geval zijn, dan zou dit door millioenen, ook in de Entente-landen, als een groote terleurstelling worden gevoeld. Stellig ook in België. De herbergpatriotten weliswaar zullen den moed niet verloren geven, althans niet in de herberg, maar binnenshuis en ieder voor zichzelf in zijn hart, zal men met groot leedwezen, al zij het dan ook in gelatenheid, die nieuwe hoop weer zien vernietigd worden. De flaminganten, in wier groep de kiemen van een nieuwe politiek aan 't groeien zijn, zouden zich meer dan ooit gekant voelen tegen de Belgische regeeringspolitiek, vooral wanneer het waar mocht zijn wat Havas uit Lyon

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.