De waarheid: socialistisch weekblad

1238 0
11 November 1917
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 11 November. De waarheid: socialistisch weekblad. Seen on 29 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/183416vg59/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

10e Jaargang. Nr 45 Prijs: 10 Gentlemen. Zondag 11 November 1917 DE WAARHEID Orgaan van den " Vrijen Socialisienbond „ - Slechts hij die de vrijheid van anderen lief heejt is die zelf waardlg. ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR: P. De Witte, Verspyenstraai, 10, Gent VsrantwoordtdlUke Uituro ABONNEMENTSPRIJ8 : Voor 3 maanden, fr. 1-30. Voor 6 raaanden fr. 2-60 Voor 1 jzar fr. 5-20. — Op voorhand betaalbaar. — Annoncan worden goplaatst volgens overaankomtt BRAVO ! Ja, een « bravo » als dank aan onze dm zende trouwe lezers die, ondanks de vei hooging in prijs, hun geliefd blad " D Waarheid „ niet willen missen. We bekennen het ronduit, we waren ee beetje bevreesd. Tien centiemen voor een bla* is een prijs die sedert lang niet gaarne bt taald werd, en wij vreesden dat dit nu mee dan ooit hetgeval zou zijn. Het omgekeetde is gebeurd. Wel verr lezers te verliezen, is onze oplaag geklom men. Kan men een duidelijker bewjs aanhale, van de behoefte waarin ons blad voorziet En is het meteen geen bewijs hoe het publie, overtuigd is van de eetlijkheid der " Waar heid die geen opslagvraagt uit winzuchi maar enkel door de papierduurte gedwonger, en dan zich beijvert de lezers waar voor hui geld te geven ? Ieder beseft wat een vet lies het ware zo~ ons blad moest verdwijnen, en onze talrijk lezers aanzien het met recht en rede als hu, plicht onze onderneming te schragen. Zij voe len en weten dat, hebben wij niet aile mis b/uiken kunnen beletten, niet aile woeker handel en afzetterijen kunnen te ke>r gaat het zonder ons blad veel erger zou gewees zijn, en het erger zou worden zoo wij er nie meer waren. Van velen worden wij hlerom gehaat, be smeurd en belasterd, doch dat raakt ons niei « Doe wel en zie niet om », is de leus va, geheel ons leven, en als wij voor ons zelve, overtuigd zijn waarheid en recht te verdedi gen, kan het ons niet schelen wat andere, over ons denken ofzeggen. Het verirouwpn dat de lezers in ons stei len zullen wij trachten ons meer en mee waardig te maken. Dit zullen wij met zoo veel te meer lief de en ijver doen, naarmat, zij van hunnen kant het blad meer en mee steunen door steeds tiieuwe lezers aan t werven. Waarde vrienden en vriendinnen, wij reke nen op U, zooals gij op ons moogt rekenen DE WAARHEID. Werkerswoningen (vervolg EN SLOT) Wij Iezen verder in het verslag der Maat schappij der Werkerswoningen : « In zijn meest volmaakten vorm moet eei ' werkerskwartier met hofjes bestaan uit afge zonderde huizen, waarvan ieder omgeven me een bloemen- en groenselhof. » Dus, zoo iets als de villa's en villafjes di men tegenwoordig ten aile kanten buiten d steden aantreft en waar de eerzame burgei na zijne schaapjes op 't drooge gebracht t hebben, zijn dagenin stille vrede gaat eindi gen, of waar anderen zich gaan verpooze: van de dagelijksche beslommeringen. Voor ons ware zoo een woonst het ideaa we zouden er anders niet bij verlangen or gelukkig te zijn dan een beetje tijd, om on in dat hofje met die bloemen en groenten t kunnen bezig houden. Ook de meeste werk iieden zouden er, gelooven wij, genoege mede nemen, ofschoon er wel zouden gevor den worden die, de dichte buurschap gewoo zijnde, geen smaak zouden vinden in di afgezonderde huizen. Maar lezen wij verder : « Is zulkdanige onderneming te Gent t verwezenlijken? Kan men het kapitaal vei gelden van een werkerskwartier met hofje: zonder bovenmate den esthetischen aanbli van het plan en van de gebouwen op teoffe ren en zonder van de huurders eenen huui prijs te vragen die ongeëvenredigd zou zij met hunne hulpmiddelen? » Inderdaad, daar staat het paard gebonden Als men weet wat de villatjes in den omtre der stad kosten, ook de nederigsten, we< men al vast dat de huur, al. ware de intre: van het kapitaal nog zoo gematigd, te dut zou zijn voor de beurs der werklieden. Hoe moeilijk dit vraâgstuk ook is, wild de Maatschappij toch beproeven of het nit in zekere mate mogelijk is het op te losseï Zij maaktdit bekend in devolgendebewoo: dingen : « Dit is het vraagstuk voorgelegd aan den Beheerraad der Gentsche Maatschappij der Werkerswoningen, door eenige zijner leden. » Het werd met zooveel te meer zorg be-e ' studeerd, wijl het gemeentebestuur al zijne , instemming met het grondbeginsel van het 7 I ontwerp betoonde en zich bereid verklaarde ^ | toe te stemmen in de opofferingen noodig tôt zijne verwezenlijking. r » De leden van den Beheerraad waren het onmiddellijk eens om te beslissen dat de e huurprijs per woning en aanpalenden grond de fr. 4,50 tôt 4,75, hoogstens 5 fr. per week niet mocht te boven gaan. Om het geldelijk 2 evenwicht der Maatschappij niet in gevaar te ; a brengen, besloot men den bruto-interest van ^ het kapitaal te behouden op 6 % als bazis der berekening ; de ondervinding heeft inderdaad bewezen dat de kosten van beheer, van onderhoud en van voorziening 3 % berei-, kende, men moet staat maken op 6 % om aan het kapitaal een inkomen van 3 °/0 te 3 kunnen verzekeren. g » De studie van het ontwerp vorderde 2 insgelijks het bezit van een welgelegen grond, groot verscheidene hectaren en waarvan de _ aankoopprijs laag genoeg zou zijn om de onderneming mogelijk te maken. » Na moeitevolle onderhandelingen stemde t het Bureel van Weldadigheid toe om, mits ' t den prijs van fr. 2,25 per vierkanten meter, 1 een grond van ongeveer 6 hectaren, gelegen ten voorhoofde van den Zwijnaardschen ■ steenweg, af te staan. » i De leden van den Beheerraad hebben groot i gelijk als zij zeggen dat de huurprijs per . woning en aanpalende grond de fr. 4,50 tôt i fr. 5,00 niet mag te boven gaan, maar over- ! wegende, dat wat de Naamlooze Maatschappij | der Werkerswoningen tôt nu toe cp dit ge- ! r bied geleverd heeft, moeilijk de vergelijking kan doorstaan met dat watalleenstaande per-z sonen tôt stand brachten, vragen wij ons af t hoe men kan hopen het beoogde doei te be-s reiken ? Een intrest van 3 % kan men geen ver-gelding van het geleende kapitaal noemen. Indien enkelen vôôr den oorlog daarmede tevreden waren, zal dit geheel zeker na den » oorlog niet meer het geval zijn. Sta^en en steden ontleenen aan 5 en 6%, de intrest gaat steeds klimmend, en zai nog lang stijgen. Men rekent toch zeker niet op de liefda-digheid? Daarvoor ware ons dunkens het tijdstip slecht gekozen. Kapitaal bezitters worden schaarsch, en op de weinigen die ! zullen overblijvenna de vier, vijf of meer jaren uitputting, zal er niet veel te rekenen vallen. t Ook ka* er in dezen zin geen andere lief-dadigheid beoefend worden dan bijvoorbeeld î door gemeenten, of — zooals wij in het ver-ï slag lezen — door het Bureel van Weldadig-, heid, dat na moeitevolle onderhandelingen î er in toestemde, mits den prijs van fr. 2,25 - per vierkanten meter, een grond van 6 hekta-i ren, gelegen ten voorhoofde van den Zwij- naardschensteenweg, af te staan. ; Maar, dat is het goed der armen, en wat i men aldus aan de armen langs den eenen s kant schenkt, ontneemt men hun langs den e anderen kant. Hetzelfde kan gezegd worden - van mogelijke gemeenteschenkingen ; dit ailes i zijn giften die de gevers niet toebehooren en - kunnen maar op kleine schaal toegepast wor-ti den. * 6 * * De kampstrijd door de Maatschappij uit-geschreven onder al de bouwkundigen van e Groot-Gent, om het beste ontwerp voor het bouwen van werkerswoningen, volgens het ;, plan der Maatschappij opgevat, heeft niet ten k voile aan de verwachting beantwoordt, want de prijs van 1000 fr. daarvoor gesteld is niet toegewezen, wat niet te verwonderen is, als n men de moeilijk vereenigbare eischen van betrekkelijk groote woningen met de betrek-! kelijke lage verhuringsprijs in aanmerking k neemt. :t Toch is een premie van 500 fr. aan den >t heer J. C. Minnaer toegekend, voor het beste r verkavelingsplan, en overeenkomstig de voorwaarden van den kampstrijd heeft de e Beheerraad, mits den prijs van 250 fr., de :t plans der huizen aangeworven door M. Michel î. Van Huffel, door M. Maurice Stacino en door M. J. C. Minnaer. Een bijzondere prijs van 400 fr. werd ver- leend aan het ontwerp : « Voor onze wer-kers », aangeboden door de heeren A. en O. Van de Voorde. Wachten wij nu a! of die ontwerpen, als zoovelen die nu en d m het licht zien, geen ontwerpen zullen mo?ten blijven. De tijdenzijn moeiMjk enôe toekomst gaat nog van veel onheil ? wanger. Niemand weet of de kwestie der werkerswoningen, hoe ge-wichtig ook, na den oorlog niet door nog gewichtiger zullen verdrongen worden, of op onoverkomelijke moeii'jkheden zullen stuiten. Doch eeninaal moe!en weer normale toe-standen intreden, en aan, laat het ons hopen, zal de tijd gekomen ,'ijn om, niet alleen een deel, maar aile werkers een goede en goed-koope woning te bezorgen. Het streven der Naamlooze Maatschappij der Werkerswoningen en den arbeid onzer verdienstelijke kunstenaars zal dan dienen tôt richtsnoer. Domien. — - ^ u VAN ALLES WAT Vrijheid. — In drie opeenvolgende artikels had Vooruit's Nand her over de... vrijheid. « In algemeenen regel mag men d?arom-trent zeggen, schrijft Nand, dat, naarmate de beschaving vordert, de persoonlijke vrijheid gekortwiekt wordt, terwijl de groepenvtij-heden de nationale en de internationale vrijheden klimmen ». Hum! hml Zouden die «groepenvrijheden» eigenlijk niet bestaan in de vrijheid, of liever in de meesterschap van de leiders dier groe-pen ? Wat hebben de « gaaien » san eene groepenvrijheid waarin hunne personenvrij-heid meer en meer wordt gekortwiekt? De eenvoudige waarheid blijkt te zijn dat de menschen, en ook Se Oieren, vrijer zijn in de eenzame woestijn dan in de dichtbevolkte oorden. Het is hoofdzakelijk daarom dat de wilden, menschen of dieren, in debeschaalde omgevingen niet kunnen leven, ja ermeestal sterven van hartzeer en kommer, omdat zij de beperking hunner vrijheid, welke een dichte omgeving veroorzaakt, niet kunnen uitstaan. Beschaafde menschen zijn van kindsbeen af aan die beperking en haren druk gewoon gemaakt, en weten niet meer wat echte vrijheid —• zooals b. v. een Zuid-Ame-rikaansche gaucho die opvat — beteekent. Hetgeen de beschaafde menschen echter niet belet van met het woord « vrijheid » te schermen als bezetenen. De beschaafde babbelt van vrijheid maar hij voelt ze niet. — De wilde voelt de vrijheid maar hij babbelt er niet over. Wij hebben van personen, die lang in de wildernissen van Congo vetbleven hadden, hooren zeggen dat zij het in onze « vrije samenleving » niet langer dan zes maanden meer konden uithouden. Nu, dat zij die jaren lang in Vooruit ver-bleven hebben, op het stuk « vrijheid » ten uiterste « beschaafd » zijn, ligt voor de hand. Eene onuitroeibare economische begooche-iing. — Wij lazen in Vooruit y an 27 October: « Goed voorbeeld. — M. Bsrnier, besluur-derder Laminoirs te La Louvière, heeft eene verhooging van loon toegekend aan zijn per-soneel en geeft hun kolen, een rantsoen soep en vleesch, brood, groenten en aardappelen. » Men zegt er niet bij of die goede M. Bemier een middel gevonden heeft om in zijn labo-ratorium « vleesch, brood, groenten en aardappelen » voort te brengen op eigen hand. Er is op dezen oogenblik in Belgie eten te kort, om allen op een voldoende wijze te voeden. Niemand, die de cijfers onzer vroe-gere in- en uitvoeren kent, zal zulks betwis-ten. Als men nu aan ééne of meerdere reek-sen burgers of werklieden een voldoende rantsoen toekent, dan wordt het rantsoen der andere reeksen nog meer onvoldoende dan het reeds is; dat is toch klaar en eenvoudig. En toch vervalt het volk, dat volgens ons Eedje «. klaar ziet », immer opnieuw in die kinderachtige dwaling van te meenen dat men het paart van iedereen in 't bijzonder kan vermeerderen en daarbij dat van allen in 't algemeen onaangelast kan laten, zonder even als Jésus, bij de bruiloft van Kanaan, het geheim te bezitten om de visschen en de brooden zoodanig te veimenigvuldigen, dat nadat iedereen bediend is, er nog meer zou overschieten dan vôôr de maaltijd begon. Indien « ons Eedje », even aïs hij « uit het niet » zeer lange en zeer verstrooiende rede-voeringen kan scheppen, er toe kwam om « zonder water » de brooden en de boter-stullen te vermenigvuldigen, zou hij beslist de maatschappelijke kwestie opgelost en meteen aan het militarisme en den oorlog, eenen beslissenden knak gegeven hebben. Laat ons hopen... " Vooruit „'s twistappels. — Wij lazen in Vooruit van Zaterdag 3 November : « Arbeidersrenten. — De mijnwerkers J. Gouverneur en Florian Stacquet, werden in de galerij St-Luc derkoolmijn Anderlues, be-dolven. Hunne werkgezellen Dubois Gustaaf en Samson Emiel snelden hun ter hulp, maar werden eveneens onder eene nieuwe instor-ting begraven. De vier slachtoffers, allen vaders van familie, zijn onder eenen enormen volkstoeloop begraven ». In zijn nummer van 2 September sebreef Vooruit's F-. H. : « Wij zijn nochtans geen Flaminganten in den zin der mannen die riu midden in den krijg, wanneer eendracht en samenwerking meer dan ooit wenschelijk en noodig zijn, van de Vlaamsche kwestie een twistappel maken ». Waarom mag, volgens Vooruit, aldus de klassentwisl levendig gehouden, ja aan-gihitst worden, en de nationaliteitenstrijd niet ? Wil Vooruit ons eens uîtleggen wat hij door « Godsvrede » verstaat î Onze vseding. — Het groot katholiek dag-blad uit Nederland, De Tijd, schrijft : « Uit eene mededeeling van het Belgisch ministerie van oorlog blijkt, dat de regeering te Havere sedert het begin van den oorlog aan voorschotten voor oorlogsuitgaven van de verbonden mogendheden heeft ontvangen een bedrag van ongeveer 3 1/2 milliard frank. Dit geld is niet enkel besteed aan eigenlijk oorlogsuitgaven, daar de Belgische regeering 987 1/2 mi'lioen frank heeft gestort ten be-hoeve van de Amerikaansche commissie voor de voeding in het bîzette B jlgië. » De Tijd teekent hierbij aan dat voor meni-geen deze mededeeling eene openbaring zal zijn, daar de meening heerscbte dat Amerika die voëdingsmidJelen zond voor eigen reke-ning.Wij die misschien van natuur meer positief aangelegd zijn dan de opstellers van den Tijd, hebben zulks nimmer gemeend. Helaasl in de dagen onzer jeugd geloof-den wij eenmaalsdat het communisme ofde gemeenschap der goederentusschen de menschen en ook tusschen de volkeren mogelijk was. Maar de droevige ondervinding heeft ons geleerd dat het in de wereld gaat « elk voor zich zelven ». Hst karakteriestieke difr cijfers is ook nog dat er in de drie oorlogsjaren twee milliard en half werd uitgegeven om te vechten, en slechts één milliard om te eten I Dàt is hoogst bedenkelijk I Ailes is betrekkelijk. — Wij lazen over eenige dagen in Vooruit en andere bladen, dat in de hoofdstad van den Zwitserschen Bondstaat, Bern, er nog meermaals volksbe-taogingen tegen het dure leven plaats grij-pen, waarbij botsingen voorkomen tusschen de betoogers en degendarmen. De Zwitsers, zoo min als de Hollanderp, schijnen te beseffen wat de volkeren lijden, die rechtstrf eks in den oorlog betrokken zijn. En zij manifesteeren met overtuiging I Dat herinnert ons dat hier te Gent, meer dan een jaargeleden, door onze huis»rouwen ook zoo een « broodbetooging » werd op tou v gezct, toen de toestand hier nog zoo veel beter was dan thans, aangezien dat het Nat. Voedingskomiteitnog wekelijks rantsoc-neii verschafte die twee- en driemaal zoo aanzienlijk waren als de huidige. Die huis-moeders wisten nog niet beter, of liever nog niet slechter. Het is waar dat die « opstootjes » eigenlijk onderduims aangestookt werden door onze vrienden van Vooruit, — en ze ons op den nek wilde schuiven — die lust hadden om ons aldus door de bevoegde overheid uit debaante doen kegelen. Dat was, wij moeten het toegeven, een der meest diplomatische streken welke onze roode gezellen ooit tegen De Waarheid hebben uitgehaald 1 En 't scheelde weinig of hij was doeltref-fendWoordesi en Werken Luistert naar mijne woorden, niet naar mijne werken, dit is de spreuk die ons te binaen kwam toen wij een artikel over « Vrijheid », in Vooruit van 30 October versche-nen, overlazen. Daarin komt voor : « In één woord, in die (socialistische) wereld waar nijd, jalouzie, ikzucht enz. gebannen zijn, omdat zij geen reden van bestaan meer hebben, komt het goede en het edele in den mensch boven. » De vrijheid is niet langer een gevaar meer. Zij is wel beperkt binnen het raam der belangen van de gemeenschap, die de groote meesteres blijft, maar elke mensch voelt zich op zijn gemak in die samenleving. » Inderdaad is iedereen geroepen om aile wetten en reglementen, aile contracten, aile overeenkomsten, kortom ailes waar men ge-hoorzaamheid aan verschuldigd is, te helpen bespreken, opmaken en stemmen. » Desnoods mogen personen of groepen voorstellen doen en iedereen is zedelijk ver-plichtde goede toepassing of uitvoering ervan na te gaan, te controleeren en het recht van kritiek blijft volledig ». Is het niet om achterover te stuiken van ergernis als men zoo iets leest in het orgaan eener roode samenwerking (?) waarvan een der standregelen bepaalt dat de beheerders het recht hebben, zonder de leden tr rnad-piegen, ae eîgeiiùuinmen der samenwerking, roerende en onrôèrendç, te verkoopen, te verwisselen,te verpanden I Wij moeten dus besluiten dat in « Vooruit » nijd, jaloezie, ikzucht, enz. nog immer reden van bestaan hebben en er het goede en het edele in den mensch niet boven komt, dus de vrijheid er nog steeds als een gevaar wordt beschouwd. En als men nu bedenkt dat Vooruit sedert 33 jaar verschijnt en men het, in het enge raam zijner roode gemeenschap, nog niet verder gebracht heeft dan bewust artikel der standregelen zijner samenwerking het be-wijst, dan mogen wij, zonder van overdrijving beschuldigd te kunnen worden, wel de vraag stellen, hoe en wanneer met de huidigen gang en leiding der socialistische beginselen, die ideale wereld, waarvan F. H. in zijn artikel een hart en geest bekorend tafereel ophangt, zal verwezenlijkt worden, zelfs maar bij be-nadering ? Dit tafereel krijgt dan heel het aanzien van een « spiegei om roode leeuwerikken te van-gen ». Zoo gaan de wildstroopers op nachtelijke jacht uit met lichtbakken, die de onnoozele hazen en patrijzen binnen hun schot moeten aantrekken. Docîrinaïren en Progressisten Ouderen van dagen herinneren zich nog de twisten, in den schoot der liberale partij vroegerontstaan, over de vraag om te weten of de beginselen en de handelingen dier partij, sterk beïnvloed door de opkomende socialistische propaganda, dienden al ofniet gewijzigd te worden. Wij herinneren ons allen hoe Cambier en H ynderickxin den blauwen ban der «Association libérale » werden gedaan om met Anseele en Van Beveren in « Vooruit » 's lokaal te hebben verbroederd. Eenige jaren nadien verbroederden die-zelfde doctrinairen metdiezelfde socialisten, toen, in eene openbare zitting ter Beurze, Anseele en Braun elkander, coram populi, hartelijk de hand schudde. Volgens een schrijven aan Vooruit van gezel Balthazar — een beteekenisvolle bijbel-naam 1 — « is er niet aan te twijfelen of met het sluiten van den vrede, zullen er zich onder den invloed van veranderingen van toestanden engedachten, zekere hervormin-: gen opdringen, ook voorde roode partij ». In wat voor eenen zin ? Luistert : « De organisatie onzer jeugd, schrijft gezeî

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De waarheid: socialistisch weekblad belonging to the category Socialistische pers, published in Gent from 1906 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods