7eJaargang. N° 179 /rijoacj 3 iuil 1814 .i centiemen fcel nummer HET MORGENBLAD F Aara&oraeiïgïngesi s § | 4e bladzijde. — per kieinen regel fr. 0.301 | Financiëele, » » * » 1.00 i | Stadsnieuws, pet grooten regel » 2.001 j Reclamen, » » » » S Begrafenisbericbt, » 5.00 | VOLKSDAGBLAD ■ ^ilo.mededeelingen te zenden aan M." J. BAMPS, Bestuurder, Nationalestraat, 54, Aivtwerp|r Meu schrijft in op het bureal van het blad en op aile Postkantoren areleïoon : OPSTELRAAD : 037, — AANK0NDIG1NGEN : 3Sî<é IAbonnementen : Een jaar, 8 fr. — 9 maanden, 6 fr. 6 maanden, 4 fr. — 3 maanden, 2 fr. BU1TENLAND, het port te buiten. Aankondigingen worden ook ontvangen' 4oor M. J. LE BEGUE et C. «Office de Pu* bliciie, 35, Hzeuwtraat, te Brussel. "" ——a"— Onzijdig Onderwijs v ioohaast wij, katholieken, aan onze liberale togenstrevers dtirvcn zcggen dat eon waarlijk onzijdig onderwijs een onmogelijk iets is, dat z-ulk onderwijs aitiid moet leiden tôt o-nder-drnkking en beleediging van dees of geen wijsge-erig gedaoht, van deze of gene politieke overtuigiug, d.an barst er om zoo te zeggen aan-stonds een onweder los in het biau-we kamp, dat al a'-,1ne hevigheid op oris tracht uit te worken. Zoo is het altijd geweest, zoo zal het bij die huichelende libéra Ion altijd blij-ven.Op gevaar af van de blauwen nog-maals op hun gesveldig ? strijdpaard te helpen, gaan wij eens over de onzijdigheid handelen, zooals zij in de ultralibérale gemeenteâcholen vani Ant-werpen bestaat. En, opdàlt me>n ons niet van overdrij ving en opgelegd spel zou kunnen beschuldigen, zolîs niet verdenken, zullen wij maar aan-stonds zeggen dat gan&ch onze be-fedeneering en bekendmaking voort-vloeit uit soclalistisclie gesohrifteit çn verklaringen aoor Dr Terwag.ne. :Si®ds enkele weken was er te Antwerpen een gansch geliarrewar ontstaau over het geven van prijs-bôeken. De socialisten kloegen opeu-lijk den Schepen van Onderwijs aan orbdat deze tal van zeer dure boeken als prijzen had doen uifcdeelen.waar-jn onbewimpeld de libérale partij, de liberale princiepen, eriz., verdedigd eu. aanbevolen werden. Niet alleen de Socialisten, maar ook sohoolhooîden en onderwijzers, teekenden protest aam tegen het openlîjk schenden vaa aile onzijdigheid. In de laatste ge-meenteraads^itting niaakte Dr Ter-wâgne zieh de tolk der onteivredenen (?n kloeg het feit ook in 't openbaar &aii. En nu !... Wanneer zelîs de socialisten, sciîoollioofden en ieeraars het zoodanig schenden der schoolonziî-digheid niet meer onopgemerkt en onaangeklaagd ku nnen lai en voor-bijgaan, wat moet het dan voor ans, katholieken, voor de ouders dei kirtderen wel wezen ?... W Over God of godsdienst, over de ehristene zedenleer enz., spreken.mag : bij die onzijdigheids ? tnhnnen ? ; niet gebeuren, maar openlijk, op 1 stadsko&ten, dus met heî. geld va.n 1 iedereen, liberale propa^anda inaken om elke andere opinie oeêr te druk-ken, dat mag, dat moet met de gel-den van iedereen !... Is dat de co-medie der onzijdigheid verre geuoeg 1 gedreven ?... Is dat luid genoeg : bekennen dat de schoolonzijdigheid 1 een onmogeli.'k iets is ?... ' Eo nu nog wat and ers. Sinds enkele jaren heeft het ge j rasentebostirer van Antwerpen, de < gev/oonten aangenomen, den 21 Ju. 1 li, Vaderlandschen feestdag, op eene bijzondere wijze te vieren. Zeer wel! . Zoo had men daar schooloptochten, , feesicantatein, enz. Nu komen de so- | cialistische biaden verklaron, dat de kinderen der lagere gemeen tescholen, < de leerlingen der stecielijke normaal- ! richool en de oiulerwijzers verplicht ! worden, aan die betooging deel te nemen op straffe van vervolging. : Het socialistischo blad "De Volks-gazet", klaagt die schending der < schoolonzijdigheid aan en schrijft : "Het officieel onderwijs moet onzij-"dig zijn. Er mag geen de mmste , "a-anstoot gegeven worden op de wijs- s "geerige of politieke overtuigiug decr "ouders. Zoo leert ons de bourgeoi- < "sie ! Zoo declameeren de vertegetn- 1 "waordigers van het liberalio-so t! " Daarna een uit val in regel tegen : den liberalen Schepen van Onder. | wijs. ] Jtechtzmnig gesproken, al dat ge-harrewar tussehen oud-cartelbroeders moet niet te zeer onze aandaolit trek-ken, want, kwaan het er hier b. 'v. op aam de onzijdigheid ie schen- i den met het oog op den godsdienst, of ' de wijsgeerige overluiging van chris- ( tene kinderen en ouders, de thans zoo j heftig krakeelende socialisten en li- j beralen knipoogenden eens geheim- j vol en zouden ailes eenvoudig lalen voorbijgaa/n. __ WERELDGEBEURTENISSEN Servie en Monténégro zouden bij maJkaar slaan De "Figaro" kondigt een artikel a£ dat eenig opzion verwekt, en dat hoofdzake-Jijk het volgende zegt : De schrikkelijke moo'rdaanslag van Sa-raje-wo heeft de algemeene aandacht ge-rieht op de Pau-tjlavistisehe bev^egiug in Zuid-Europa. in de Slavische wereld heersoht een sterke wensch tôt aaneen-sluitixiig. Zoo zijn wij in staat onzen le-zers het volgonde belangrijk nieuws te melden : Servie en Monténégro hebben het besluit genomen hun eenlieid uit te roe-pen. Dat besluit had rooeten bekend ge-maakt worden op den herdenkingsdag van den sl'ag op het Merelveld, dat is Zondag. De moord op aartshertog Frans Ferdinand en zijne echtgenoote heeit de bekendmaking nog wat doen uitstellen. Men weet dat Servie en Monténégro be-woond zijn door voikeren van eeu'/bîfdo ras, taat en godsdienst. De regeerenùc dyqastiën zijn door nauwe banrien ver-bonden, daar koning Peter van Sei-vio met een Moritenegrijasche prinses gehuwd is. De Servisohe en iiontenegrijnsche troepen hebben tevens zij aan zij gestre-den in den jongsien Balkanoorlog en zij hebben te zamen don vrede gesloten. Ilet ie dus zeer natuurlijk dat deze twes voikeren den wensch koesteren om tôt één volk te versroelten, teneinde in hunne vereeniging eene vermeerdering van kracht te vinden. Zij zijn besloten deze vereeniging op geleidelijke wijze tôt stand te brengen. Zonder den aanslag van Sarajewo zouden de beide landen reeds een tolverbond hebben openbaar gemaakt en twee geza-menlijke ministeries ingesteid hebben, die van financiën en buitenlandsche zaken. Dat was, zooals men ziet, de eerste be-<a.ngrijke stap. Ailes was tôt in de klein-ste bijzonderhodcn geregeld. Do onderhan-delingen waren in liet grootste geheirn tusseben de eabinetten van Belgrado en Cettinje gevoerd, onder aanmoediging van de Russisohe regeering. Deze woorden zijn. in do "Figaro" onderstreept.Het blad zegt van de eerste dagen af van ailes op j de hoogte te zijn gehouden. Wat de dy-nastieke kwestie betreft, zal geen veran-dering plaats hebben, zoolang koning Pe- , ter en koning Nikolaas leven. Wanneer deze heengegaan zullen zijn, zullon de ; twee lahden gebeel tôt een versmelten on- ' der bet gezag van prins Alesander, den , toekomstigen koning van Servie. De "Figaro" zegt, dat het onnoodig is . te wijzen op de beteekenis van deze ge-beurtenis, die onberekenbare gevolgen kan hebben. Het blad zegt dat zijn be-richt misschien wel zal tegengesproken worden, maar de naaste toekoinst zal er de waarheid van aantoonen. OP DE BAAN Koolmijn uitgeput De werklieden vaai den koolput Nen-ville, der mijnen van het Land van Luik te Montigny, hebben opzeg gekregen tegen den 15 Juli aanstaande, daar al de schachten uitgeput zijn. Naar het schijnt zullen de a'fgedankte werklieden aange-worven worden voor de putten der kool-mijnen van de Epine, die thans ver-smolten zijn met die van het Land van Luik. | Jacht op hetwaterwild De jacht met het geweer op het wa-terwild, langs den oover der zee, in de moerassen, alsook op do stroomen en rivieren, is dit jaar in aile provincies toegelaten te rekenen van 15 Juli aan-staande, en deze met het net in de een-denkommen, te rekenen van 1, October. Een reuzin Te Sinzig, nabij Keulen, stellen de ge-n&esheeren tegenwoordig het grootste l>e-lang in het gevai vaa een meisje slechts 11 jaar oud en reeds 1 meter 95 groot. Het is heel zeker da.t het meisje het daarbij niet laten zal en nog geruimen tijd zal blijven groeien. Do ouders van het kind moeten echte reuzen zijn, zoudt gij meenen ? Vol-strekt niet : bedden hebben eene midde-1-matige gestalte : zij hebben trouwens nog twea andere kinderen, die ook niet bui-tengiewoon groot zijn. De cinémas Sedert gisteren is te Berlijn een nieuw règlement van kracht, waarbij een tarief wordt geheven van aile films, die aan de jeoordeelSng van de policie-overhéid wor-ien voorgelegd. De cinemaiouders heb-jen nu besloten, dat zij geen films îneer lan de policie-overheid zullen onderwer- | >en, daar het nieuwe tarief zoo hoog is, lat het hen geheel en al ten gronde zou •ichten. . ] ZEDELOOSHBID \ De menschen vragen zich d'ikwijls af: J ¥aar gaan wij naartoe î Is er een j sohekuetuk gebeurd, dat veel opspraak verwekt, dan wordt allioht eens gezegd, ' lat de wereld zeer versleoht is. Niemand twijfelt er nog aan dat de sedeloosheid voor het uogenbiik overal ' >rg heerscht. Cinenia, sohouwburgen, mo- ' lezucht, ailes werkt mede om het zinne- ; ijk leven op te wekken. En voor velen is dat beschaving, ! | Zulke beschaving put de beste kxach-en van het volk uit, snijdt den levons- | ;enuw door en dan ligt d!e staat te ziel- ' ogen. f Lilaas ! het gelai jongelingea is' groot, i lie hun leven verwoeisten, en het moet >ns niet verwonderen, zoo de revolver-oop dan de eenige uitweg wordt van inlice oiïgelukkigen. Hoe is d« toestand der var-ouw in onzen \ sedeîoozen dampkring ? ; Goluivkjg de jonge meisjes die onder ie strenge waking hunner ouders staan", ' vant de gevaxen ook zijn verd-ubbeld. Wat zijn zij dan te beklagen, dio on- i Selukkige doohtexs, die stiSaan het be-vustzijn van hunne edelheid en men- ; schemwaarde verliezen. Met zededijk peil is diep gezakt omdat ' le godsdienst uit vele harten gehannem vordt. s l>e eendge borstweer tegen de loeban- . ligiheid is het Geloof, want waar boven-natuurlijie gedaefaiteB . egvaUea, i jrutale zelfzucht en dieriijkheid in de i ilaats. i Mondstoppers Lezeirs, gje hebt zeker al een papegaai jehoord ? Hetgeen bij zegt, is onnoozel ; ;n de wijze waarop hij bot zeg.t, nog ■ loionior Zoo ook zijn d® siimmerikken, ' lie zoevoren teg'en don godisdienst. Zij îerhalen altijd hetzelfde, en niets is ge-nakkelijker da<n hunnen mond te ^top- ' >en. Zij kramen uit : >— Men moet pleizior hebben in het le-ren ! Men mag zich verzotten binst zijn le- ' «n, maar op eon© troffelijk© wijze.Eene siel zalig maken, dat hebben wij te-doen n ons leven. ■— Wij doen gelijk de anderen ! Als de anderon wel doen, dan is het >orsto kl as ; als ze niet weldoon is dat ;een reden om ook in den put te sprin-jen.?— De hel ! er is nog nooit iemand jit weergekeerd ? Wees dus zoo vooorzichtâg or nooit in ,e geraken. Oppassen is de boodschap! ■— Zij zouden met mij lachen ! Dce v/el en ziet niet om. Flauw ka-rakter, als gij niet d-uxft wel doen, om-lat de anderen met u zouden la-chen. Doe wel voor God, doe wat Hij vraagt. 1— Er is geen God ! Weet gij wat dit beéeekent in goed Vlaaœsch : Ik ben een bedœrven monsch lie benauwd ben, dat iemand mij ooit zal straffen. Zijn het de goede men-schen die dat zeggen ? -— Als men dood is, is men dood. Gij hebt eene ziel die ©eoiwig zal be-staan, want gij zijt mensch; dat is heel wat anders als de gelijke van een dier. Alcoolisclie bioeddorst Verleden nacht over, ontstond twist tussehen verscheidene verbruikers in de herberg "De Vijfwegen" te Iseghem.Een der twisters, de genaamde Camille Caste-lein, een borstelmaker, 20 jaar oud, ver-liet op zeker oogenblik de herberg, maar nauwelijks had hij enkele stappen in de straat gezet. of hij werd aangesproken door een zijner medetwisters die hem met eenen dolk dreigde. De ongelukkige Cas-telein zette het sop een loopen, maar de andere haalde hem in en bracht hem vier steken met zijn mes toe. Castelein viel be-wusteloos ten gronde, ten overvloede bloed verliezende. Ilij werd door geburen die op zijn noodgeschreeuw buiten kwamen, in huis genomen on een dootor werd bijgehaakl, die don man, die ongelooflijk veel bloed verloren had, vorzorgide. Zijn tœstand is heel gevaarlijk. De plicbtigo, alhoe-wel gekend, narn de vlucht, en is nog altijd niet gevat. Nog de moord op het Kroonprinselijk paar van Oostenrijk Er zstEiiiten ïMsse rnoordenaars zijn.— De chauffeur woesit veciachrt De katholieke aai'tsbissohop van Sara-ewo, M'gr Stadler, vertelde den corres-londent van "Neue Pesther Journal" dat le aanslag niet plaats greep gelijk het neerendeel der gazetten het voorhielden. De revolverschoten, welke het leven van len aartshertog en zijne vrouw vernie-igden, werden niet uit één wapen, maar lit twee gelost. . Hetzelfde blad weet te zeggen dat erge l'ermoedens wegen op den chauffeur van les burgemeesters automobiel. Men had lezen geleider bevel gegeven de Schiller-;traat in te slaan en hij nam integendeel angs de Appolkaai, waar het gerij we-?ens de groote menigte, heel traag moest /ooruitkomen. Men vraagt zich af of hij jeen handlanger was en of hij aldus îiet handelde om de daders van don aan-ilag gelegenheid te geven tôt mikken. ISet aueriireagen tSer lijken. — Uit Weenen. — Woensdag Om 8 ure 's avonds is. de dreadnought 'Viribus Unitis", door pantserschepen on ■orpilleerbooten omringd, en aan boord ïet stoffelijk overblijisel van den aa^ts-îertog 1 rans Ferdinand en de hertogin i^on Hoheiiberg hebbend, dicht bij de ha-^en van Spalato voorbij gevaren, bij het îjeliii van a-1 de klokken der stad. Al de o'.erheden, de geestelijkheid en ^ne ontelbare menigte stondon ' op de saaien en bewezen de laatste oer aan ien rouwstoot, die voorbijkwam. Dat toojjeei, op bet uur der i,vond-jtilte, was indrukwekkend. De lijkon zul-en heden Donderdag, om 22 ure, t© i¥eenen aankomen. <iii worden onmiddel-naar de k-ap^ej van liet Hoiburg svorgebraeht, bij den Sûhi.jn der toort-jen, gelijk hot gedaan werd voor de eraardebostelling \an keizerin Elisabeth, ^rijdag wordt het 't publiek gegund, ^oor do kist te circuioeren. De lijkdienst zal om 4 ure plaats grij-Den, en do lijken zullen des nachts îaar Artstatten worden gebracht, waar ie overleden aartshertog een slot be-sat. Dit kasteel, door zeven torens omringd, en bekroond door eenen omnete-ijkon koepel, ligt te midden van een litgestrekt park. In 1910 decd Frans-Ferdinand de kapel van het. slot op-:ichten, die tôt begraa'piaats der fami-lie dient, en waar reeds een zijner klei-len, die dood ter wereld kwam, werd jijgezet. He rïood des aarSshe^togs was «oopspelti Op 15 September 1012, kondigde de "Revue internationale des Sociétés se-jrètes" een artikel op de vrij cuetselarij in Oostenrijk, af. Daaxin doed de soiiriiver aanmerken, betgoen in 189S in het Oosî,enrijksche parlement voorviel. Hij schreef : "Toen dat ^parlement cr<xlieten gestemd had, voor de jubelfeesten van den ouden kei-ser, schreeuwden tv/oe afgevaardigden : "Wij zullen deze feestej. weten te ver-hinderen ! " Inderdaad, de moord op keizerin Elisabeth kwam hunne voor-spelling bevestigen." De opsteller voegde or nog bij: "Een booggeplaatste vrijmetselaar geeft on)angs inZwitserland zich de volgende woorden laten ontvallen, ten opziohte, van Oostenrijks troonopvolgor : "Hij is een knappe kerel. Jarnmer dat hij veroor-deeld is. Hij zal op de trappen van den troon sterven. Het artikel — in 1912 geschreven, her-halen wij —, eindigde aldus : " Misschien komt een dag waarop ook DIE voorspelling bevestigd wordt ! " Inderdaad, die profetie is verleden Zondag op de afsohuwelijkste manier bevestigd geworden ! Voorrjevcel Volgens de "Iieichspost" word aartshertog Ferdfnand door een somber voor-gevoel beangstigd, zelfs Voor men zijne aandacht vestigdo op het gevaar dat hij liep. Den morgen van zijn vertrek, had hij in zijne kapel verscheidene uren bid-dend doorgebracht en zijne vertrouwden medeiçedeeld, dat hij met benepen hart, tôt zijne taak ging. Eene me^etieeling van îîe Sertiische regeering Het Servisohe persbureel maakt, daar-too door do regeering gemachtigd, de volgende veirklaring openbaar : Servie is, evenals de heele besohaafde wereld, vervuld van afschuw over den aanslag op den Oostenrijksohen troonopvolger en ovor de daders. " Wij verwonderen ons ear over, hoe het mogelijk is, dat Duitscbe en Ooeten- rij ksoh-Hongaarschc Maden in werjjelijke daad van ziekeMjke ontaaxdcn aanîeiding hebben gevonden om Servië te beschuldigen en aan te vallon, terwijl Servië in d©n laatsten tijd niets heeft nagelaten om de betrakkingen tôt het naburige rijk te verbeteren en vrionni. schappelijk te maken. " Die Servische regeering is van aiee-ning, dat de treurige gebeurtenis van Sarajewo haar den plieht oplegt.om haar voile aandacht op het bedrijf van ver-da«hte elemonten te richten, als deze zieb op Servisch gebied bevinden, en om de strengste maatregelen te nemen om hun wœlingen te onderdrukken, in zoover dat bij abnormale en opgowcnden lieden mogielijk is. " Der Servische regeering, die ailes doei om de betrekkingen tôt Oostenrijk op een vriendschappelijken grondslag te veeti-gen, zijn gebeurteniseen, zooals nu W Sarajewo hebbon plaats gehad, evein aangenaam als der Oostenrijksobe. " De regeea-ing, die niets wil natetee om maar krach ten de gemoederen totbe-daren te brengen, zal zich inspannen on» de verhouding tôt Oostenrijk vveer nor» maal te miaken. " Ten diepeto zou de Servisobe regeering het moeten betreuren, als de oait. wikkeling van de goede politieke eu economisohe l>etrekkingesi tussohen Ooi&* tenrijk en Servië zouden worden afge-broken door gebeurteniseen, waar ds Servische regeering niet verantwoorde* Jijk kan voor worden gesteld. Tegen deze taal staat het geschrijf van eenige Servische biaden, die, terwi^ zij de Oostenrijksche monarchie smaderw over den aanslag schrijven en bem voc» orttschuldigon. Anti>Ser»ische betoagingen Voor het Servische gezantscbap ii Dinsdag avond tegen de Serviërs be toogd door ongeveer 200 Duitscb-natio-nalistische studenten. Het gezantscbaj staat onder bescherming der geheime policie. De studenten trokken in kleint groepjes het gebouw voorbij, hieven plotseling hun stokken op en riepen ; "Weg met Servië, leve Oostenrijk, love het huis Habsburg. " Daarna zongen zij het voikslied, en daarna bief een der betoogers een, Servische vlag omlioog en stak haar ia brand. Do bewoners der naastbijzijnde hui-zen, wuifden met zakdoeken den betoo-gers toe. Eindolijk wist de wa.ïht (le studenten uit de straat weg te dringen. In bet gezantscbap Weef ailes don-ker.De studenten begaven zich vervolgena naar het stajidbeeîd van Scharzenberg, waar een toespraak w<<rd gehouden en geroepen : "Wraak voor fie vermoordijig van den troonopvolgor, oorlog tegen Servië !" Daarna gingen de studenten uiteen. De policie houdt een bij zonder waak-zaam oog op de Servische studenten. Te Agron grepen opnieuw anti-Seivi* sclie botoogingen plaats Eene menigtg vorzamelde zich voor bet huis van den burgemeester en eischte dat bjj i-ijc on-langs verkregen orde zou temg sturen. Ook tegen den voorzitter van don Landdag, een Serviër, is betoogd. Tien pesrsonen zijn nangeho'iden, do.'b later weer vrijgelaten, Volgens particulière beriebten, komenda uit Agranï, hebben de and'-Servische botoogingen tôt Woensdag morgen voortja-duurd. Van de gebouwen van de Servisohe lcerkelijke gemeente en van de Sto» kolvereeniging en in de handelskantoren zijn de ruiten ingeslagen. Naambordea werden afgeruljt. Het café " National waaruit naar het rondgedragen port rot van den aartshertog steenen werden go-w or peu, werd door de menigte verwoest, Tafels, stoelen, lachters werden vernie'.d, do ranien werden met de gordijnen op straat gesmeten. Verscheidene Servische bezoekers van het koffiehuis werden ge-kwetst. Tussehen de betoogers en de policie kwam het telkens tôt botsingen. De policie moest van de wapens gebruik maken en kwetste een aantal betoogers. El zijn tal van lieden in liochtenis genomen.Nog uit andere plaatsen van Herzogo. wi«a komen beriebten over beftige anti-Scrvische betoogingen. De woede «lier Croaten Het Croatische blad "Hrvatskidnevik* gaf eon rouwnummer uit, waarin het die-pe smart en verontwaardiging over da moord uitspreekt. Een georganiseerde bende midadigers, schrijft het blad, heeft de misdaad, die reeds langen tijd te Belgrado en te Sa. rajcwo wae voorbereid, en in het praj

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.