V Jaarganc iMT. ..«Bre-aSggTCaS ?4° 73 îïSaanaag 16 KSaar! IS14 2 csnîîemen het nummer HET MORGENBLAD VQLKSDAGBLAD ; SnancSle,' **'^ * 1 -00 î A-ïîe œededeelingen te zenden aan M. J. BAMPS, Bestuurder, Nationalestraat, 54, Antwerpen 6 "bStenlanD, het portTbSn.2 Stadsnieuw's, petgrootenregel » 2.00 j Meu schrijfî in op het bureeUan het blad en op ailePostkantoren Aankondigingen'worden oak ontoangen Reclamen. » * * 1-tJU § — door M. J. LEBEGUE et C\ «Office de Pw iRegrafemsbericht, » 5.001 Telefoon OPSTELRAAD : 96'?. — AANKONDIGINGEN : bhcité. 35. Nteuwtraat. te Brussel. De liberale partij Enkele jaren geledon sicheati het, aie ging de oude liberaie par,dj ont-waken.i>e oude doctrinaire zagen eenige jonge eiamanlen vooruitkomen voor de liberaie gedacbten; zij begonnen, -vrel is waar-, tegen humie goastuig, d!e démocratie aan te kie ; en, maar lie'm het eenigszins toe, hopecd aidas tonne partij opnieuw naar om-Êoog te zien stijgen- Zij d«ehteai den Bcsgfiraad te zien opdagen, waa,rop zif zich weer aan den Slai\ta-.aas j; fco.iden neerzetten. Edoch, bet duurde n'et lang. De oude fiere liberalen zagen met wee-moed, dat d!e jonge eleanea e.i Aojr-ai arriviste^ waien, die maar werk-ren oui boven de hcoiden van hun-te oude partijroattnein te sjpringen. Vand&ar dat er weldra onaanigbe d in het libérale kamp onts ond, zoo in princiepen en gedachten a s in weriiingen. In de uiterste wanhoop hebben ouïe. bl&uwen dan het cartel aaage-kles.d, dachten eene redplank gavon-den te hebben. om toch aan het roer ces lands te geraken. Als ech'e kruipers hebfcen zij, om de socialiâ en te winnen, al'stand go-dian van liunne vroeger zoo hoog-gehouden princiepen van vadariands. lielde, g-odsdiensteerhiedigïng, enz Op dit oogetîbïik is het nog efger ges'ei'd met de libéra ê partij. il et vroeger cartel ligt tiians heelemaal in r-uigen. Overtuigd dat zij met hunmen alleenstrijd en hun mager getal steminen, dat ze beha'en zuller>., h.oe»«naamd nooit meer die macht véroveren zullen, iiggeni de 1 beraien voor goed in "pastei", zooais de leiterzetters gewoonlijk zegigen. De eene of de andere weet eigen-lifkniet wat te doen, nooh hoe te •wer-ken. Ouden en jongen hebben vo >r eikander en elkanders ge''aohten geen ne minste sympathie en vertrouwen. Dé eenen begeren noa; cartel, de arideren niet; genen willen d'-t soort van propaganda, anderen becozen iete anders. Zoo vallen ze o-p el- 1 anders kazak en ham strijaterrein schijnt de pers. Een Vi-aamsch liberaal blad van Antwerpen houdt een overzicht der lîberale troepen en de^er zeden, op het oogen'olik daf weer de groote strijd der kiezing moet gesch.eden. Eiweî, het blad aarzeît niet te zeg-gen dat men \ eel b a b b e 11 in de liberaie pariij, dat men le'ierlijk overrompeld Woidt met wooiden, programs en i'ormuuis: iedere poli-tieke assoc atie, vervolg't 'dat. blad, wil zijn eigen karak'er hebltn zijn eigen kleur, en in den grond, besjtaat zult*s enkel om cte k 1 e i n e ambities en de kleine koo-v a a r d ij te voidoen. En het liberaal blad vervolgt : " Op de liberaie congressen, w ii'ït men regelmatig de 9/10 van den tijd aan de besprekingn over het punt te •we'en wat de liberaie partij zai doen als zij aan het bïïWind is.En.nochtans de gezonde rede zegt: eerst en vooral de middelein te -zoe-ken om het bevnnd te verovléren.Wij zijn maar gedur'g bskoiïkerd hoe het vel van den b-oer to verdeelen en gaan niet na dat hij eerst moet geSchoten worden. Infusschem wcr.-t d'e vijand van dag tôt dag grooler en s'.erker. " Vindt gij dus niet na d t ailes, door libera'e organen zelî voorSfpeld, dat de zoogezegde libéra e parti,4 niet meer bes'aat, dat ze verbro ikeld is in ' oveel b a b b e 1 a a r s , kleine hoovaardi g e Y. en kleine a r r i v i s t e n ; da:; se zooveel karakters, kîeuren en pro-gran:s heeît als er pohteke os-soclaties bestaan, en d'at bijgevoig zu-Ifce vermohnde en a^ebroklelde partij niet bij nachte is ie!s te be-sturen ? Dat zulke parlij geen aan-! sPraak maken kan op 's lands regee-ring en nooit meer zàl bpgewassen1 zijn tègen de eendrachtige katholie-ke partij ? De katholieke partij wijst imniers d?,6.®?16 ^Ojarige regeering; zij hesît Beigië vrede en zooveel weivaart aangebracht. OP SE Bâ &N Bij tien Koning Heetr baron de Broqueville, voorzittei ! /aa den ministerraad, werd Zaterdaj ■norgen door den Koning outvangen il W paileis van Brussel. Het onderhonc nogal geruimen tijd geduurd. Diamant uit Congo Vrijiag had er te Rrussel eene nieu we veikooping plaats van diamant,voort Komeode Congo. Er werd 4.880 ka j raat te '^oop gebodsn. Tien aanbieders t boden te zamen 132.000 fraids, hetzij on | çeveer 27 "rank per karaat. Geen oorlogsvloot vocr Beigië i i. ^kknafdeeling der Kamer, ge l ^ Jnderzoek van het budiei f van oodog, w»rd er aan den mindstei ■ £eVffêd> ° hi' îa of neen, van là I L rl.2pvl«°t in te riehten. Heei eeerm^vin? ? .^twoordde dat de Ke- aegt de' minister ten slotte 'PPn« ^ |waliEg ea nTattelooze geW^spiuinf zijn I | oorlogsvloot 0p to <kin- Studentenwanordelijkheden te Triest j de veraolïillende nationjUite^n*1 «n 1,188011011 Italiaansehe kerlinl w ^^tische en Slavische leerlin ^ KJ? ^ boteing- Een Croaat ^ [ '«f™ er een een Italia^ i fht aan den ar®i Wetete. r)e I poheie seheidde de vechfenden. ^ I ^^^ikhedea staan in verbal I to ^"l^en in de vorige wee™ I rrit Italianen, Slavische gtudenten I «at S, fe„?7zaal veçri°eg€I1. bewerend< I «prak? ?^fI1J2nder elkaaT Groafect °°ne' uiWasips« De hoofdstad van âibasiië Op den dag dat de vorst van Albanie zieh voor Durazzo inscheepte, had, naar ; de correspondent va-n de "Keichspost " , meldt, te Scutari een groote betooging [ plaats om deze siad tôt hoofdstad van het vorstendom Albanie te doen verheï-fen.fen-De betoogers trokken eerst naax het raadshuis, Tyaar de bnrgemeeetér, Muha-rem Bey, een toespraak hield en ver-volgens etoetBgewi.ize naar het volkspark ' waar een versierde tribune was opge;-la-gen.Op de tribune hadden naast andere no-tàbelen, bisschop Bumci van Alessio en • de Mirdieten-abt Docchi plaats genomen. De Franciseaner-pater Fishta, de be-roemde dichter van Albanie, hield een ■ geeatdriftige redevoering, ten gunste van: 1 Scutori hoofdstad van Albanie. De ge-soMedenis, de natuur'lijke ligging, de hooge inteîliglentie der bewoiners en he( handelsverkeer, eisci|ten, dat Scutari de lioofdpla&ts weffd van den; nfeuwecn staat, zoo zeide de pater. Otok bisschop Bumci en de abt Docchi Voerden het woord onder stormachtige toejuichingen. Aan de mogendheden werd ten slotte eer nota gezonden, waarin bij haar aange-drongien wtordit, zorg te wiljlen diragein, dat Scutari de hoofdstad van het vorstendom wordt. In aansiuiting met dit bericht wordt uit Scutari nog aan de Reiehspost ge. seind, dat na de aankomst van den prins Von Wied in Diurozzo, de ■vreugdeVolle atemming geweken is, wijl bij de Sloord-Albaneesche bevolking de meening heerscht, dat Scutari Biet de hoofd'stjad zal wordien. Deze miskenning kan hoogst ernstige gevolgen na zich sieepen en is zeker niet befvorderlijk voor de rust van het land, zoo vexzekert de correspondent. Een dfeel der bevolking meent, dât Scutari te eenigen tijd opnieuw aan Monténégro zal . "word'en overgeleverd. Qok bij den machtigen Malissoren-stam is octîtemming gewekt. Yerschàllende stamhoofdar,' hebben reeds vejrklkard Wàlhem von Wied, sleehts als vorst te j wiilan erkermen, mita hij Scutaxi tôt ^çoofdstaâ uitroejjt yifersîroominî|8n in nusianu SO@ tBOfflâetii De kust van de zee van Azof, bij het kozakk&nd'orp Achtirskaja in het Kuban-gebiîd, is tengovolge van eene orkaan door een hoogen vloed overstroomd. 200 op het strand slapende werklieden zijn weggespoeld en verdronken. Bij de stad Temriuk is de cementen strekdam vepnield. Het grootste deel der stad staa-t onder water en tal van in-woners zijn verdronken. De gmiiestis er» de scheidîngsvyet in Portugal De correspondent van de "Patriote", te Lissabon meldt over het jongste verloop der gebeurteaissen in Portugal de vol-gende belangrijke bîjzonderheden. De deuren der gevangenissen zijn dus geopend als een gevolg der amnestie, welke echter niet spoataan verleend \,-©rd, maar onder den druk der open.-bax© meaning in het buitenland, vooral in Engeland. Maar hoe beiachelijk en hoe kleingees-tig de verleende amnestie is, blijikt wel hieruit, dat zij zich niet eens tôt de kloosterlingen uitstr^kte, en datdekrijgs-radien tevo.is hun zittingen regelmatig blijven voorizetten. De politieke gevan-genen, wien gistcren gratie verleend werd., moeten heder. wee-r voor de recht-banken verschij'nen pm zich opnieuw te verantwoorden voor de roi, welke zij in de monarchistische bswegingen gespeeld hebben. Deze amnestie is sleehts een weldaad geweest voor de vrienden van Affonso Costa, voor hen, die gelijk hij en met zijn gocdkeuring v'oortduread misbruik gemaakt hebben vaoi hun gezag, voor hen, die aan de regeering zijndedeon-billijkste tyrannie uitgeoefend hebben, vooral jegens hur politieke tegengtan-ders. Het decrëéf vaagt aile miedaden uit, die zij in den roes van hun macht hebben bedreven, zonder dat zij ooit den minstien eerbied toonden voor verkregen rechten, voor de wetten,, voor de grond-wet zelfs. O, schampere ironie van deze aventuriers en machtsoverweldigers ; toen dit catricatuur van aannestio in de Kamers besproken werd, hield men schitterende redevoeringen over de edelmoedigheid, het medelijden, de barmhartigheid van het repjublikeinsche regime... Een keer te meer hebben deze huichelaars weer den spot gedreven met de ongelukkigen, die tegaa aile rechtvaardigheid en wetten in, zonder vorrn van procès, in de kerkfers der republiek opgesloten bleven. Tezelfder tijd, dat de gevangenissen geopend werden voor de politieke ge-vangenen, slachtoffers van hun beginse-len, werd ook de vrijheid terug gege-ven aan allerlei gemeene misdadigers, aan moordenaars, aan carbonario's, aan bandieten, aan bachiboezoeks, die de lo-kalen van monarchistische bladen stor-menderhand ingenomen en vernield hebben, cwider het verdraagzaam ôog der po-licie. Men heeft amnestie verleend aan de beiden, die de gevangenen mishandelden, aan hen, die onschuldige en welwillende burgers willekeurig in heehtenis deden nemen. Aan hen allen heeft de republiek gratie verleend. Onder de politieke gevangenen, die in vrijheid gesteld zijn, bevindt zich ook de bestuurder van de " O Dia ", die viei maanden geleden met zijn zoon gevaaigen genomen werd, allc-en wijl zijn blad voor de manne.ii aan het bewind een sta-in-den-weg was. Eerst heeft men hun gevangenneming 42 dagen geheim gehou-den, sleehts eenmaal werd hun een zeei kort verhoor afgenomen. En ofschoor nog tegen den directeur, noch tegen zijr zoon eenig bewijs van schuld kon uit gebracht worden, heeft men hen gedu-rende vier maanden gevangen gehouder zonder zelfs aanstalten te maken om eer . regelmatig procès te beginnen. Ailes wat gebeurd is7 zal nu in d« " O Dia " worden. Het blad zàl eer verhaal geven, zoo kondigt het aan, vai de bezoeken der politie, alsof men mel moordenaars en bandieten te doen had. van de onderzoekingen in kleederen ea zakken, in bedden en koffers, het za: zeggon, hoe particulière brieven gelezer werden, hoe het geld uit de porteinon-na.ies geroofd werd. Van al deze walg& lijke episoden zal de " O Dia " iets ver tellen, opdat men Jater zal weten, welke kleingeestige practijken men in Portugal g-crtxruikte tegen de politieke gevangenen, in de tijden, welke uitschitterden doot verbroedering en triomfeerende deugd. " O Dia " verschijnœ. Het blad zal een sohijnen, maar wij zijn niet zondei vrees voor haar directeur... De minister van justifie heeft verdeir aan aile burgerlijke gouverneurs, burge-meesters, enz., een teekenon.de circulaire gezonden, waarbij een vragenlijst ge-voegd is- over de scheiding tusgehen Eerk uit : " Gevoelt en toont het voile behoiaîte aan een eeredienst ? 25oo ja, moet deze dan toegieschreven .worden aan overle-vertng, aa,n zucht naar vermaalc en ont-spanning, of aan kwaadwinigheid ? Berner kt men in uw streek fanatisme ? 7joo ja, met welke kracht uit zich dW dan ? Hoeveel priesters ontvangen een steatsendersteuning ? Zijn zij veroor-deeld ? Zoo ja, door wien, en welk is de reden geweest ? Zou de republiek e<r onder lijde.n indien de scheidingswet geen veranidering onderging ? " Zoo wordt het land bestuurd en een onderzoek ingesteld naar de edelste ge-voielens onder het volk levend. Esa kaîholi8k staatsman over den P*tis In de pauselijke nunciatuur, te Munp chen, wajd, ter gelegenheid van 's Bau.-sen naamdag een feestinaal gegeven, waar aanzaten, de aartsbisschop dr. Von Bettinger, de voorzitter van den minis-terraad, vrijheer Von Hertling en nog twee ministers, de gezantén van Oosten-rijk en Pruisen, de rector der Univer-siteit, e>ivz. De Beiersche minister-president bracht een uitvoerigen heildronk uit en sprsk in dezer voege : " Bijeen in de zalen der apostoliisehe nuntiatuur, weinige dagen voordat aij.n Heiligheid Paus Pius X, het hooge iaàaim-feçst viert, vervult ons met voile kracht de gedachte van het Pausschap. " Èen historié vol afwisseling ontrolt zich voor ons geesitelijk oog. Uit den nacht der Oatacomiben was het Ohristendom opge-stegen, van binnen uit had het de oude beschaving overwonnen en omgevormd. En toon de glans van het Romeinsche keizerrijk- uitbluschte, barbaren den Ita-liaansohen grond overstroomden, was de bisschop van Eome toevlucht en steun der nieuw ontstane christelijke beschaving. Srteeds hooger steeg het aanzïen des Pausen ; hij was het hoofd der Ekx-ropeesche volkeren famiUe... Die tijden zijn voorbij. De Paus heeft zelfs opgehouden, we-reldlijk vorst te wezen. En overal heerscht strijd ; de eene natie staat op tegen de andere, de we-tenschap ziet niet meer naar boven, de teohniek overheerscht de wereld... Maa-r het Paasschap staat. Boven over de verscheidenheid der nationaliteiten, over den tweostrijd der stoffelijke belan-gen dringt de stein door van den Paus. Het rumoerig gedruisch der bejubelde technische ontwikkeiing vermag haar niet te overklinken. Millioenen luisteren naar haar, volgen haar. Zoo toont zich het bestaam van eeai macht, die niet over stoffelijke middelen beschikt, niet bene-denwaarts is gericht, een innerlijke gees-telijke zedelijke macht, welke niet in dienst staat van eenigen afzonderlijken Staat, eenig bijzonder ras, een aparté maatschappelijke groep, maar datgene beheerscht wat allen gemeenschappelijk aangaat : de zedelijk-religieuse wereld. Pius X is de geroepen drager dezer macht. Wie ooit het geluk had, de ver-hevene gestalte van den huidigen Paus te naderen, heeft den indruîk gekregen van een perso'onlijk'heid van al het aardsche vrijgemaakt, geheel het jjnnerlij-ke ioegewend. Wat hem en'kel ter harte gaat, is het heil der Hem toeverfcrouwde zielen, de vernieuwing der wereld in Christus. Daardoor zien wij dan ook dat de luide strijd der jneeningen Hem niet raken kan ; voor de persoon van Pius X verstomt elke kritiek ; eerbied en lieî-de treden in haar plaats. Aldus de redenaar die allen uitnoodig-de in te sfemmen met een driewerf "Hoch". De Apostolifscbe nuntius, n^r Etrugh-wirth, bracht een dronk uit op den koning en zijn huis. De hoofdkerk te Meuss door. brand vernield (Nadere bijzonderheden) De brand moet ontstaan zijn door kort-sluiting in de lui-inrichting der klokken. Het houten dak van dten toren is binnen in het gebouw neerge®tort en heeft het heerlijke orgel vernield. Ten slotte is de brandweer er toch nog in geslaagd bet kosibar^ middenschip der kerk, met prachtig houtsnijwerk, dat al %Tiur had gevat, voorloopig te redden. De zware kloltkentoren is met daverend geweld ingestort. De R. E. kérk te Neruss dagteekent nit het begin van de dertiende eeuw en gaat door voor een der schoonste gebouwen uit d|en tijd aan dien Beneden-Rga, yg £ygypyyiiyygai MM Een rosrend verhaal Dit Adélaïde (Australie), waar de Zuidpoolespeditie Mawson thans is toege-komen, worden d'aarover dramatische bijzonderheden medegedeeld. Ziehier wat Dr Mawson verhaalt " Ik ging op weg, veagezeld van luite-nanit Nianis en Dr Mertz. Wij beschilcten over 16 Groendaalsche honden en eene vracht van 1700 pond. Op 14 Decomber 1912 hadden wij t?3o 1*3 breedïe Zuijd bereikti, en lôlo 35 lengte en 311 mijlen afgelegd. W-ij be. vonden ons op eene ijsvlakte van 9000 voet hoogte. Mertz, van sneeuwsohaatsen voorzien, vras met de eerste sled'e een vierde mijl voomit. Ik zelf v-olgde met de andere, evenals rnijn aogekiikkigg ge-zel Ninois. Plots kwamen wij voor een gapende spleet, waarover Mertz was geraakt. Mij op eenige stappen van de sfede bevia-dend, had ik tàjd tôt mijai gezel te ros-pen dat bij zou oppoassen. Ik geraakte erover, keea-de mij om, en zag noch Munis noch slede. Raddooe rieg» ik op Mertz, die terugkeerde. Te vergeefs hebben wij in. de Çselijke diepte naar 't lijk vâti ooz-en ongieluk-kigen ^ameraad gezooht. Wij bemerktem enkel een der hondem die zieih met ©en pooi aan een uitsprong hield vastgetdesmd en luide huildc. Onze dappere reisgeinooit was jnet het grootste gedleelte der levonsmididieiesn ver-dwenen.fiten op île onsnaieliike ijsvlalite Na een oponthoud van 9 u-ur troSckeca wij terug. Wij hadden nog enkel ievens-middelen voor een tiemtail dagea. Wat aangaat het hondeneten, dat waa oi*gletPUt Daarbij een ijselijk weer. Wij besloten er to.3, onze ranieloeoeo) op het minimum vast te stellen, çn onze honden te doodten om ze te veTSltoctan Op 1 Jarraari 1913 waren wij aog op 100 mijlen van ons vertrekpiuait, ctocii mijn kameraad zag ik dag aan dag zwak. ket worden. Onze reis werd moeîlijker en op een dag legden wij sleehts e®kel« mijlen af. Eindelijk, in den nacht van 7 op 8 Ja-nuari 1913, stierf mijn makker Mei'tz en ik was aile n op de ijsvlakte, allean met eenige uitgeputte honden. De volgende maancl was voor mîj ont-zettend. Ik verkies er niet aan te den-ken. Een strijd tusschen leven en dood, door geen pen te beschrijven. Mijne krac-hten namen af en herhaalde malen glsed i'a uit in spleten en diepten, Tbt toppunt va.n ramp had ik, tegen ootzet-tende sneeuwslijornïein te kampem. Ik ver-loor hâren en nagels. Eindelij"k ontdekte ik eene bergpfeats van leveivsmidflelen zonder twijfel door de opsporingsploeg nagelaten. Dit was mijne redding, en ik kwam behouden ter plaats, waar de andere l'eden van den tocht hadden over-winterd. Doch een wreede ootgooeheling wachtte mij daar. Het schip dat me naai het vaderland moest terugbrongeu, haâ sind® een uur het ' anker gelicht- B© Saatsïe tegmiag De "Aurore ' welke uit 'i'asmanié Ma^v-son naar de Zuidpool had gebracht, waj op 8 Eeteuari yertï-okken, doch had z« man aehtergelaten, gelast Mawson op te zoeken. Dadelijk werd 'n radiotelegram uitgezonden naar t schip, met verzoek terug te keeren. Het kon niet, tengevol-ge van den orkaan en Mawson was met zijn gezellen véèoordeeld nog ec-n jaiar io de Poolstree^î te blijven. In December laatstleden keei-de de "Aurore" uit Tasmanië naar Mawson. terug en trof dezen aan. Thans, op 26 Februari 1914, is hij in Australie tjrioHl-fantelijk toegekoinen. Heî sïœeS l'so sSen Pooitoehi Op 2 December 1911 had het Qchip "Aurore" Ta.smaiMë verlat^Q. Het idioed der Zuidpoolverkenners was de nog be. trekkelijke wetaiig bekende etreken, tus. schen Zuid ViCtorialand e-n Kedlzer Wâi-helm Il-land gelegen, af te reizert. ZooaLs meni hooger veirnaan^ veriiet Mawson met luitenant ^innis, Royal. Fuzaliers, en Dr Mertz zijn winterkwaar. tier, ont zijn, opsporingen ver der doctr ta drijven. Dte wetenschappelijke poolreis Mawstœ heeft schoane uitstagen opgeleverd. De mijnramp van Thieu Ëszsek van keer Humant Heer ingenieur Dumont, leeraar Ta» delfstofkunde aan de hoogeschool te Lea-ven, is Zaterdag op de plaats der raimip geweest. Heer Dumont, gewezea ingénieur der Maatschappij, keot goed de gronden der streek en heeft de groote moeilijkheden aangetoond, die «r bcÉsaan om de putten droog te krijgea. Het best« middel zou zijn den nat uur lijke® put *p 600 metors van den put 1 «ntdefcj, te jdoen bevriezen. Alzoo zou er voof da jtç^tœst-der mijn. niete te

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.