Het tooneel

1659 0
20 November 1915
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1915, 20 November. Het tooneel. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/hq3rv0f03p/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

HET TOONEEL Vu Jaargang. N' 3 > ckxstraat, 15, Antwerpen Beheer en Redactie : Vlem , , , . . r i y ^ot 1 en \ an 3 <ot 5 tiur (Icienuur) Annoncenbureei open aile werkdagen v"'..^^^PJJM=nacj^_...J.,.. _^. . „.. O A ai r /\ 1-^ /\M fl O 1 Aan onze Lezers Dnar het tooneellev'n in onze goede st Antwerpen slilaan, «««/• zeker hero-pgewt is, lag het in de logische lijn (1er feiten a ook een orgaan het licht'zou zien om het te neelminnend publie le op de hoogte te houde Al wat de tooneclwereld kan aanbelange ai wat er in omgaat, verteld en op het getou gezet wordt, zal HET TOÔNEEL melden. —Besprekingen van tooneelwerken welke o gevoerd en uitleg over stukken welke a/nu, kondigd worden, krijgen vaste rubrieken ans weekblad. Ook portretten van toaneelartisten zull geregeld ons blad opluisleren. Maar daarbij zal onze taak zich niet bej. len: Concertent oproeringen van maatscha j||.. yijen, liefdadigheidsvertooningen zull jL.steeds in de kolommen van HET T 0 ( N E E L op eene warme ondersteuning /nog< rekenen. En dai is nog niet ailes: ivtj willen het lit rair werk van onze schrijvers bij het publi< bekend maken om aldus bij te dragen tôt < vrspreiding van de werken orizer auteurs < bijzonderlijk van de jongerc, wat toi hiert in de Vlaamsche vers helaas! veel te win gedaan werd. id Ook over beeldende kunsten zullen wij ht regeld een en ander weten tnede te dee. at En om ons blad zoo volledig mogelijk o- maken hebben wij ons de medewerking <.'• n. zeki'/d van een bevoegd sportman, die cl, i, week eene uitgebreide bijdrage zal lever e w Ku ist en sport sluiten elkander niet uit, w integ>%ndeel: zij volledig en elkander op log, d- |che ''n natuurlijke wijze. HET TOONEEL zal dus een weekblad zi n van zcer ruim en zuwer kunstgehalte dat i de mire s t eerlijke, onpartijdige, 'eklektiei werking zal berusten. ,L_ Met dit doel voor oogen, bezield door i y reine betrachting: het publiek op de hoog ,n te houden door een onvervalschte, kunstmi , nendr, kriliek, zijn wij overtuigd den stei te zullen genieten van ons Antwerpseh p bliek, dat steeds oprecht en bclangloos kwu streven toist le waardeeren en aan te moea k °en- \e In die overtuiging zenden wij vol vertro, n wen HET TOONEEL de wereld in! >c De Redactie a Nederîandsche Schouwburg1 Arsène Luoin = Medea ■= Pro Domo = De Dief M. Louis BERTRIJN Bestuurder van den Koninklijke Nederîandsche Schouwburg Het tooneeljaar 1915-1916 werd dus op Zaterdag 26 Oktober geopend met Arsène Lupin, het detectieven-tooneelspel van Francis de Croisset en Maurice Leblanc. Nevens zijn ge-breken, — waarvan het hoogstonwaarschijn-lijke, het ergste is, — heeft het stuk een groote kwaliteit : het is boeiend tôt het laatste toe, en de belangstelling klimt tôt de eindscène. In de titelrol was heer Louis Bertrijn effenaf prach-tig; gedurende de vier lange bedrijven is hij schier geen oogenblik van het tooneel af. Hij was wel degelijk de «Gentleman» die er in gelukt zijn «kandidaat-schoonvader» van het onnoodige te ontlasten. Piet Janssens was de detectief — Guerchard, — die, ondanks zijn «flair)) dan toch den «dupe» van de historié is, — die roi werd met de noodige sobrieteit — vertolkt. De groote scène tusschen Lupin en Guerchard in het 3de bedrijf werd meesterlijk gespeeld en lokte bij het val len van het doek een uitbujidig applaus uit . Naast die twee hoofdfiguren treden schier al de andere personnages in de schaduw. Me-vrouw Bertrijn was de gezelschapsjuffer Sonia Kritschnoff; wij kunnen niets dan goeds zeg-gen over de uitbeelding van deze moeilijke roi. Mevrouw Dams-Delanghe was de v.erloofde van Arsène —zij deed heel goed het ijdele van dit parvenuskind uitschijnen, nogthans kwam het ons voor of haar debiet wel wat eentoonig was. Van het rolletje van Victoire maakt mevrouw Dilis toch iets moois. De heer Ruysbroeck was een goede Gournay Martin, de heer G. Herreygers gaf een smake- lijk caricatuur van onderzoeksrechter. Arsène Lupin beleefde acht vertoonmgen, wat bewijst dat het stuk bij het publiek ingang vond. *** Medea, het schoone treurspel van Ernest Le-gouvé werd op 16 Oktober, in de beste voor-waarden hernomen. Mevrouw Dilis was nog im-mer de schoone Medea van vroeger. Haar overweldigend spel maakte, als altijd, sensa-tie.Zij werd flink ter zij de gestaan door me-vrouwen Bertrijn,Ruysbroeck en mejuffer Bertrijn, alsook door de heeren P. Janssens, Bertrijn en Cauwenberg. *** Op Zaterdag 23 Oktober kwam «Pro Domo» (Voor het Geslacht) aan de beurt, het zoo ge-discuteerd romantisch tooneelspel van Jhr A. W. G. Van Riemsdijck, dat in Holland meer rS d'an 200 vertooningen beleefde, waar Louis Bouwmeester de hoofdrol vervulde. n De roi van Graaf de Prébois-Grancé werd jg hier vertolkt door Piet Janssens, op meester-e_ lijke wijze .Zijn succès was dan ook kompleet. 1_ Louis, — de zoon — was G. Cauwenberg, die tc hier het prachtigste werk leverde, misschien m van gansch zijn kunstenaarsleefbaan. De gra-]e vin van Mevrouw Dilis was een hoogstadelijk 1- figuur en de jonkvrouw de Prébois-Grancé ij vond m Mejuffer Bertrijn eene lieve vertolk-ij ster. |n Me\rouw Bertrijn had de kleine roi van To-et ni op zich genomen, die ze met de noodige los-le heid speelde. De heer Bertrijn had eveneens jn een rolletje van eenige woorden voor zijn deel. ;Sj Het zou een merkelijke verbetenng zijn zoo op _ den ingeslagen weg kon worden voortgegaan, ;n en de kleine rollen door eerste rangsartisten jk werden gespeeld, het ensemble zou er zeker bij ;k winnen. Het tweede bedrijf —dat speelt in een soort er Maxim, met tziganen, viveurs, cocottes, enz.,— e_ stond zeer goed meen. De joodsche bloemver-la kooper Moos, werd zeer natuurlijk weergege-p._ ven door den heer Herreygers. ie i «De Dief», het tooneelspel van Bernstein ln heeft van af de eerste vertooning — 6 No- m vember—zijn vroeger succès terug gevonden.De 'g heer en mevrouw Bertrijn zijn als de gedroom- e- de vertolkers van het echtpaar Voysin. Het 2e bedrijf was voor lien dan ook telkens de gele- ly 1 genheid van een welverdiende ovatie. De hee- e- ren Cauwenberg, Ruysbroeck en Mevrouw I Dams-Delanghe waren onberispelijk. Voor dt j heer R. Van de Putte scheen ons de roi va | Fernand Lagardes wel wat zwaar.In elk gev. ' 'leed hij ons Gobau, de vrcegere vertolker, ni : 1 ergeten. o ^ |n, om en rond den Schouwburg te ■ Heden Zaterdag worden opgevt ord « H ' -'Ufind» het roerend tooneelspel van Heyermai en «Een avontuurtjc in den mist», een klucl >(i\ in drie bedrijven waarin mevrouw Noterx s 1(>l nare heroptreding doen zal. 'S~ J j>, Daarna komt «Houten Clara» ea ((H ;/n Zwaard van Damokles», een bhjspel in een b drijf, aan de beurt. op J k'' IP" De repetitiën van Margaretlia Gauthier, zi de begonnen. Dr heer Bertrijn zal, na «Margaretha Gai "n .hier i, «Eene Misdadige», van Nestor de Tiè: jp\oeren.. st-liHoogstwaarschijnlijk zal, voor de Kerstmi veek, «Hei Meisje van Arles» van Daudet e w" Hizet worden voorbereid, met groote figurati Jboien en orkest. ?VIevr. Magda Janssen. — in zijn «Dramatisch Overzicht» cat gewooi ujk van groote kennis en erkende bsvoegdhei ilijken geeft heeft J. L. Walch het tijc IJwfflï Néderhmd he: r • • 'af .-1 ,n , —L J -i13n' :V:.l' *1, <") ^ ' van ClotiJde in de fijne, prachtige komedie van Henry Becque : La Parisienne. Maar laat ons eens eerst zien wat J. L. Walch zegt als samenvatting over het stuk : «La Parisienne» dat is het sierlijk, coquette spel van eene elegante vrouw, wien men eenige ondeugden van ganscher harte mag toeschrij-ven, maar die ons niettemin, en dat niet alleen door haar uiterlijk, volkomen bekoort. Hei stuk mocht m waarheid naar deze hoofdper-feoon heeten, want het is van haar geest door-trokken. Het is : captivant door sterkte-en-fijn-heid; en m zijn geslaagdheid, ja zijn volkomen en algemeen succès, beduidt het eene heuchelij-ke weerlegging van wie op het tooneel alleen grove effecten, en niet «de nuance» op hun plaats achten. Welnu, zoo blij dat ik was dat we «La Parisienne » te zien zouden krijgen, schrok ik toch wel even toen ik de bezetting zag aangegeven. Clotilde... Magda Janssens. Zeker, Magda Janssens is 'n verrukkelijke Fientje Beule-mans ; maar dat is toch wel iets anders ; en de quahteiten die haar als Fientje doen uitmun-ten, moesten haar hevig in den weg staan dis Clotilde. Helaas, zoo bleek het inderdaad te zijn. Ja, het is nog er^er geweest dan ik me had voorge-steld. We kregen niet «La Parisienne», maar «l'Anversoise»... Nu kan men wel eens een kunstwerk, «naar 's lants gelegenheyt» om-scheppen; ja — maar dit gaat niet, wanneer de titel blijft aankondigen, wat ze hier aankon-digde... Hetj gaat te minder, waar Antwerpen — ik zeg het allen geografen te spijt — verder van Parijs ligt dan Den Haag; en een Antwerpseh spel van 'n oolijke juffer met 'n paar vrijers — want dit werd van «La Parisienne» — op ons een indruk moest maken, die precies de tegengestelde was van de verfijning welke werd vereischt. Inderdaad, het was verbijste-rend «ernaast» — als men (ernaaV;» kan zcg gen van iets dat met kracht van ovenuiging en met kunstvolle kracht v in vertolkuisj wcid ge-geven vanuit een volkomen vervormende opv.it-ting. Inderdaad, kracht zat er wel in, kracht van stevig en effekt — zeker spel; en ja, zelfs kracht van persoonlijkheid, waar die in s: let bleek tôt zoodanig «naar-zich-toehaleu» van eene literaire figuur; — gelijk de oude sclni ders met de heilige tafereelen deden. Clotilde dan, met sterk Vlaamsch accent — ook daardoor wordt zoo sterk mogelijk een indruk gevestigd die het tegendeel van verfijning is — uitbundig gebarend, met «volkstùin-liche» guitigheid, met rumoerig armheffc^, met strijd-bereide uitvallen — heeft ons van haar entrée af tôt het laatste moment de sterkst mogelijke demonstratie gegeven, h^e men een uitstekende tooneelspeelster kan ziin | - en toch ailes verkeerd doen.» Van Gobau wordt gezegd dat hij zijn Vlaamsch accent vrijwel heeft overwonnen . Dat verwondert ons niet, daar deze acteur ook hier te Antwerpen uitmuntte door zijn be-schaafde uitspraak. Verder zegt Walch nog : «Na de pauze zagen we nog even Magda Janssens 'n kleine maar JU1HI1II1MMM1.LI11_LJ L_ len krachtdadige revanche nemen als Katrijne in ,an «Mijnheer Serjanszoon». Hier in 't werk van v,aj den Vlaming was al 't Vlaamsche — met daarboven de verfijnde Serjanszoon-zelf lict (Royaards) — volkomen op zijn plaats; en we genoten van de sterke speelkracht dezer Zui-derzusters; van wie de Noord-Ne derlandsche actrices en acteurs stellig nog sommige dingen leeren kunnen. In een voetnota wordt hieraan toegevoegd : Ik schreef hierover een opstel, verschenen m het Dramatisch Jaarboek «Ons Tooneel», na-let jaar 1914 ; geschreven voor dat 't uitbreken van ms den oorlog — à quelque chose malheur est ;ht bon — de Vlaamsche kunsienaars in grooten an getale noordwaaris dreef. Wij weten natuurlijk niet in hoeverre de cri-tiek van heer Wâlch juist en onpartijdig is. Wij moeten in elk geval toch toegeven dat zij ge-let schreven is in een correkte, hoffelijke taal, niet be- om onze stadgenoote neer te halen, maar wel om haar op den rechten weg te helpen . En die manier van doen mochten vele critie-kers zich wel eigen maken. ijn • " » Over de vertaling van «La Parisienne» lezen we verder : «Royaards deed dus goed werk, als direc-lu. teur, door dit stuk voor een opvoering te kie-ère zen ; hij vergiste zich echter daarm bij de rol-verdeeling ; hij heeft zich ook niet van zijn beste zijde laten zien als vertaler. De vertaling toch was voortdurend een vergroving. Dit oor-tjs_ deel met détailcritiek te staven is moeilijk; we en wachten hiermede liever tôt de overzetting wel-licht, gelijk Seiglière, als boek is verschenen; dan kan tevens blijken, in hoeverre mogelijk de acteurs en actrices ook den tekst eenigszins naar zich toe hebben gehaald. Maar dit toch is met zekerheid te zeggen : van de sterke, fijne taal van Becque kwam niets tôt ons. Al bleef 1^* 't, natuurlijk, wel zeer goede tooneeltaal.» Men ziet dus dat heer Walch zijne scherpe critiek ook voor zijn landgenoot, den befaam-jnj den kunstenaar Royaards niet meent te mogen rlc* sparen. |d- . , _ ï ^ Lt-1- V Cw 1 >i?y ' f ù > >4 niejuLrjateprde rf* e,TSJs- „ jji - ^nnsune Wij lezen in «De Amsterdammer» het vol-gende gemoedelijke stukje: In een feuilleton vertelt Christine Poolman van haar leven op het tooneel : Twee uitknipsels : «'k Heb altijd erg graag samen^speeld met mijn schoonzoon. Heerlijk, het samenspel met Jan C. in «De Massière» en in «Domheids-macht». En ik ben altijd zoo gelukkig, als mijn kleinzoon succès heeft. Och ja, de eene genera-tie gaat heen — dat ben ik — de tweede is in haar voile kracht — dat is Guus, — de derde is aan 't opkomen — dat is Jan C. Jr. In Klo-ris hebben we voor 't eerst samen op het tooneel gestaan, m'n kleinzoon Jan en ik.» ...En zoo ga 'k dan heen. 't Wordt mijn tiid. U weet, dat ik verleden jaar, bij het uitstappen uit de tram in 't Leidsche boschje, mijn rechter-arm heb gebroken. Ik word in mijn bewegingen voortdurend belemmerd. Dat geeft erge last. Vooral 's morgens buiten, in de hôtels met aankleeden en kappen. En het vooruitzicht van rust te krijgen lacht me erg toe, vind ik heerlijk. Ik hoop, dat ik dat gevoel mag houden; dat het mij ook op mijn afscheidsavond t zal blijven. Wat ik ga doen in de toekomst zult u vragen. Och, een beetje luieren, een beetje wandelen ; op visite gaan bij m'n kennissen, bij m'n kinderen ; een entreetje vragen voor den schouwburg... Nu weet u ailes. Ik heb niets meer te zeggen. Toch ! Eén ding nog ! Mag het? Kijk, ik ben nooit een reclamenmensch geweest, dat durf ik gerust te zeggen. Maar als ik wéér eens op de wereld kom ; en als ik dan wéér actrice word, dan ga ik reclame maken. Ik heb geleerd, dat men er door reclame te maken veel-al komt — verdiend of onverdiend ! Kan ik na deze pbilosophische uitlating af-scheid van u nemen?» Christine Poolman heeft niet heelemaal on-gelijk. Aan de reclaam hebben sommige zooge- naamde sterren geheel hun succès te danken. — DeTooneelschool te Amsterdam Het was op 23 November 1874 dat de Tooneelschool, te Amsterdam in een huis op de Prinsengracht werd geopend. In Januari 1875 werd van Z. M. Koning Willem III toezegging ontvangen van een jaarlijksche subsidie van 5000 gulden. In 1876 werd bij belangstellenden een 1 bouwleening geplaatst tôt een bedrag van 12000 gulden. 1 Op 25 Juli 1877 werd een terrein aan de Marnixstraat (toen Schans) van de gemeente in erfpacht verkregen. Op 8 November 1878 werd het nieuwe gebouw in de ; Marnixstraat feestelijk ingewijd. In 1885 werd het rijk bereid gevonden om steun te verleenen die helaas nooit ( is verstrekt. Wel hebben de provincie Noord Holland en de gemeente Amsterdam gedurende eenige jaren een subsidie gegeven. Nu heeft de school wederom eenige veranderingen ondergaan. Het leeraarkorps is aangevuld met eerste-rangskrachten, o. m. Mevr. Théo Mann-Bouwmeester en 1 de heeren Louis Bouwmeester en Van der Horst, gewe-r zen bestuurder van onzen Koninklijken Nederlandschen 'iladziidcn 5 Cenffem per nu

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Het tooneel belonging to the category Culturele bladen, published in Antwerpen from 1915 to 1940.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Subjects

Periods