Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

826 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1916, 22 April. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/j678s4ks5k/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

22 Am-il 1916 Nr 17 39e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen IXHCHItIJVIAGMIMtIJH Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad rerschijnt den Zaturdag morgend.— Men teekent in bij den Uitgevtr en in aile postbureelen, alsook bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten vôôr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewacht tôt Vrij dag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onten bureele, Carnotplaats 65. — 1 O centiemen het nummer. AANKONDIGHWGEN Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbencht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de Agencle HA VAS, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats. 8, te Parys. Voor aile andere aankondisjingen ten bureele Caraotplaat* (Laar) <5s, BorKerhout-Antwerpen Keuken en Apotheek Het is van ouds gekend, dat het beter is voor de keuken te zorgen dan voor de apotheek. In andere woorden wil dit zeggen, dat men beter doet voor zijne gezondheid te zorgen dan zijne toevlucht te moeten nemen tôt genees-middelen, hetgeen ten slotte meer kost dan goede voedingsmiddelen. * * * Dat de keuken een grooten invloed op de openbare gezondheid heeft, blijkt thans uit de goede verzorging der moeders die nieuwe zonen en dochters aan 't Vaderland schenken. Vroeger moesten die menschen veelal zich zelven behelpen, en daar de kookkunst bij het volk niet gekend was,of daartoe de mid-delen ontbraken, leden moeders en kinderen veel door dit gebrek. De sterf-gevallen tusschen de kleine kinderen was zelfs verscbrikkelijk groot. * * Nu worden de moeders weken op voorhand verzorgd, en later de kinderen eveneens gedurende een aantal maanden. Dit maakt dat de gezondheid in deze nieuwe kleine wereld niets te wenschen laat ; dat de kinderen goed en flink opgroeien en een kloek geslacht zulleii vormen. Dit is de eerste invloed van de keuken. Ten andere, in de gasthuizen is het eveneens gekend, dat vele lieden beter herstelien en genezen door eene goede voeding, dan door geneesmiddelen. » * * Het kan dus niet genoeg aanbevolen worden, ook bij de mindere lieden de waarde eener goede keuken te doen gelden. En door goede keuken moet niet verstaan worden overvloed, noch krachtige middelen, noch lekkernijen, maar wel eene goede wetenschap van de voedingswaarde der gebruikte eet-waren. Dit vormt op zich zelve eene apotheek, want wie de kookkunst goed kent en uitoefent, zal niet alleen het gereedmaken in 't oog houden, maar ook de keuze en afwisseling der voedingsmiddelen. Wie zoo iets goed kent, zal ook daardoor vele ziekten kunnen vermijden of bestrijden. „ * „ Onze lezers hebben gezien in 't artikel over de palmboomen, door onzen mede-werker Neossia, dat er destijds in Duitschland een man was, die een geheim geneesmiddel tegen de over-anderdaagsche koorts aanwendde. De Keizer kocht d it geheim voor ] 500 florij-nen af. Nu het geheim gekend was en het middel zoo eenvoudig, had het geenen aantrek meer. Zoo is het volk : het moet iets geheimzinnigs hebben, geneesmiddelen met Latijnsohe of Grieksche benamingen, zonderte weten dat die geneesmiddelen soms heel eenvoudig zijn en door de huisrnoeders even goed kunnen aangewend worden, door de genees- en voedingswaarde van eetwaren, groenten en planten. * * * De keuken heeft dus eene dubbele zending : zij moet voedend en genezend werken, opdatde menschen niet alleen krachten zouden bijwinnen, maar ook deze behouden en vrijwaren. Op dit gebied wierd deze laatste jaren door de huishoudkundige scholen reeds veel gedaan, maar dit betrof hoofdzakelijk den boerenstand en de kleine burgerij. Er zou dienaangaande meer moeten gewerkt worden op de huisgezinnen der arbeiders. » * ♦ Bij gebrek aan tijd, opleiding en midddelen konden vele moeders aan de '■ keuken geene zorgen besteden. Anderen gaven meer uit aan snoeperij dan aan voedende eetwaren, gelijk er mannen waren die liever genever dronken in plaats van vleesch te koopen. Die twee laatste soorten beweerden nog al eens, dat zij de middelen niet hadden om zich goed te voeden, terwijl zij van den anderen kant meer uitgaven aan snoep en genever, de grootste voortbrengers van ziekten en ongelukken. ★ Thans heeft iedereen tijd en gelegen-heid om de beste ervaringen op te doen. Wat eene goede en regelmatige voeding vermag, blijkt thans uit het vermin-derend getal sterfgevallen. Voor Bor-gerhout bedroeg het getai sterfgevallen in vorige jaren 15 tôt 16 op de duizend inwoners; in 1915 heeft dit getal slechts 9 op de duizend bereikt. Tusschen de jonge kinderen, bijzonder tusschen die van min dan twee jaren, is het getil sterfgevallen onbeduidenrl geweest tegenover deze der vorige jaren. * * * De keuken kan dus niet genoeg aanbevolen worden, te zamen met de kennis der voedende en der genees-kracht van een aantal levensmiddelen. En de beste eetwaren zijn gelukkiglijk niet de duurste of kostelijkste, zoodat de werkende klas eene goede keuken kan hebben. De welstand der werkende klas en de openbare gezondheid zullen er het best bij varen. J. L. DE T0ESTAN0 HIER EH ELDERS NEDERLAND. — De Regeeririg houdt zich in boofdzaak bezig, benevens met de buiten-gewone beslommeringen van dezen tijd, met de uitbreiding van nijverbeid en landbouw. Nederland «al door de nieuwe toestanden een aantal nieuwe nijverheden in zijne grenzen kunnen oprictiten, waarbij de landbouw zijn deel zal hebben. Intusschen slaapt de politiek niet en is de godsvrede min of meer ten einde. Er is spraak algemeene wetgevende kiezingen te houden, om den politieken loestand ietwat te kunnen opklaren. Immers, de eerste Kamer of Senaat heeft eene andere meerderheid dan de tweede Kamer, zoodat het Ministerie niet handelend genoeg kan opireden. Het is echter niet stellig dat aan dien toestand door eene kiezing veel zou veranderen, althans niet voor het huidig Ministerie, dat slechts bij genade tôt heden aan 't roer is gebleven. —o— AMERIKA. — De gewapende hulp door de Vereenigde Staten aan Mexico verleend, om het land te zuiveren van de aanhangers van Villa, blijkt den gewenschten uitslag te hebben gehad. Het leger der Vereenigde Staten verlaat Mexico en laat de verdere beteugeling over aanCarrenza, den Voorzitter der Mexikaansche Republiek 't Is spijtig dat zulk een vruchibaar en veelbelovend land als Mexico, door gedurige twisten en opstanden in zijne ontwikkeling wordt belemmerd. Dit is niet alleen nadeelig voor Amerika, maar ook voor aile handel-drijvende landen, die met Mexico in betrekking staan. Het land telt veertien miljoen inwoners. j De valleien zyn er zeer vruchtbaar. De berg- | streken bezitten vele ijzer- of metaalgroeven. ZWITSERLAND. — In aile landen worden ■ nu naar middelen gezocht om ontbrekende stoflen en koopwaren door nieuwe voortbreng-sels of uitvindingen te vervangen. Een Zwitser is er in gelukt een soort wol tu vervaardigen uit plantenvezels, welke, met toevoeging van een weinig natuurwol, goed gesctiikt is om gesponnen te worden. t>e stoffen daarmeê rervaardigd, blijken even goed te zijn als die , van zuivere wol en zijn de helft goedkooper. j ENGELAND. — De algemeene dienstplicht is ! er in Engeland nog niet door. Het Minis'erie zou zich zelfs tegen algemeenen dienstplicht verklaard hebben, maar aile jongelingen zullen, wanneer zij den ouderdom van achttien jaren bfreiken, voor df»n dienst worden opgeroepen. ! Indien de algemeene gedwongen dienstplicht toch zou worden gestemd, dan zullen in aile j i l geval de gehuwden vrij van dienst blijven, maar zij zullen, even als vroeger, als vrijwil-ligers dienst kunnen nemen. — o— CHINA. — De onafhankelijkheidsbeweging heeft in Zuid-Ctiina eene groote uitbreiding genomen. De prorincie Kanton is loor den gouverneur zelf als onafhankelijk uitgeroepen. De toesland is dus zeer ernstig. Te Sjanjjhai zal een gezantschapsbureel worden ingericht, ten dienste der opstandelingen en van de Regeering. —o — ROME. — Het Komiteit der Joden te New-York, heeft aan den Paus een smeekschrift gezonden, opdat Hij een woord ten beste zou spreken voor de Joden in de verschillende oorlogvoerende landen, om hen tegen vervol-ging te vrijwaren. Kardinaal Gaspari heeft geantwoord : dat de Katholieke Kerk aile menschen als broeders aanziet en behandelt, en de Kinderen Israëls op zijne bemiddeling mog'en rekenen. —o— SPANJE. — By de strijdende legers is het dikwijis onmogeljjk de lijken van gesneuvelden. die tusschen het geschutsvuur liggen, weg te halen. Door tusschenkomst van den Koning van Spanje schijnt de toelating voor 't Roode Kruis daartoe bekomen te zijn. In meer andere omstandigheden heeft de Koning van Spanje zich verdienstelijk weten te maken. Pax Uit de Gazettenwereld Het was te Luik dat de Belgische dagblad-schrijvers in Oog*t 1914 hun jaarlijksch congres moesten houden, onder voorzitter-schap van M. Gustave des Essarts, van Charleroi. Deze is onlangs in Frankrijk overleden. * * * Nu het oud-papier nog a) duur is. ontmaken vele lieden zich van verzamelirigen dagbladen, die op den zolder waren aan 't vermuffen. Vroeger wi^ten zij er geenen blijf mêa of bleven er eenig belang aan hechten als verza-meling. Nu vinden zij dat zulks slechts ijdelheid is en het oud-papier meer waarde Heeft dan vele herinneringen. Hildebrand DOOR HET LEVEN Losse Opstellen over Opvoeding en Onderwijs in den breedsten zin XV Yoot» en doop cle ^oedeftaal Vervolg Het is wel opmerkenswaardig dat, in de Londensche Stem uit Belgi'è, ook op denzelf-den nagel geklopt wordt. In een opstel Engelsche of Vlaamsche Scholen wordt er nadruk gelegd op het Oezoek der Vlaamsche, of in algemeenen zin, der Belgische scholen. De uitwijkelingen in Engeland sturen lietst hunne kinderen naar Engelsche scholen, •« daar leeren ze ten minste E»gelsch » « Zie <> gaat de schrijver voort, « dat is gelijk bij ons Fransch. Kunnen Fransch spreken, dat is een geleerdheid, die de ouders en de kennissrn seffens bestatigen, terwijl aile die andere geleerdheid zoo niet vôôr den dag komt. Maar daarmeè wordt het verstand niet redelijk ontwikkeld, en krijgt men eerder bekrompen menschj»s. Alleen de wereid — die wil bedrogen worden — meent dat men een onder-legd persoon is. want men kan ook Fransch ! Hier in Engeland sctiijnen vele ouders in denzelfiôn aard te redeneeren : die andere geleerdneid, och, dat komt van zelf, maar nu is de kans daar, Engelsch te leeren. En men zendt het kind naar de Engelscne school, waar het niets verstaat, waar de letters anders klinken, waar het rekenen heelemaal anders is, waar geschiedenii en aardrijkskund'j van een ander vaderland spreken. Zeker, door den omgang en de lessen geraakt het kind wel aan Engelsch, maar ten koste van gebrekkige algemeene ontwikkeling. » Indien ik die woorden hier aanhaal, is het enkel om te doen inzien, hoezeer de lust om op goedkoope wijze geleerd te schijnen diepe wor-telen in ons volk geschoten heett. De Engelsche school, met hare bijzondere doeleinden, met, om enkel dit te noemen, haar twaalftallig stelsel in het rekenen, is wel het minst gepast : voor onze Vlaamsche kinderen, maar de moge-lijkheid eenige mondvollen Engelsch op te doen — die men misschien niet ééns in het leven zal kunnen van pas brengen — verblindt de oogen tn doet over ailes heenstappen. 4 't Is waar, dit « over ailes heenstappen » is wat àl te gemakkelijk gemaakt, daar dit « ailes » weinig gekend en dus nog minder gewaardeerd wordt. De ouders zenden hunne kinderen ter « school om te leeren » inzonder-heid om « wat Fransch » te kennen — tusschen de uitwijkelingen in Engeland is 't nu « Engelsch •> geworden —, en misschien is er hun nooit op gewezen dat de volksschool niet het « leereu » voor doel heeft. 't Is dàt wat de ouders zouden moeten weten; 't is daarin dat hunne oogen zouden moeten geopend worden. En 't is ook dàt wat de « kronijken over opvoeding en onderwijs » in de dagbladen wettigt en noodzakelijk maakt. Welk ook de algemeene meening zij, zeker is het dat de volksschool niet voor doel heeft te leeren, maar wel, van de kleinen verstan-dige menschen te maken. Het leeren, dat in de volksschool gedaan wordt, is geheel en al ondergeschikt aan de algemeene ontwikkeling, en al wat tôt dit doel niet diensiig is, moet als ballast, als overlast, zelfs als schade-post aangezien worden. En uài is onder andere het geval met het aanleeren van vreemde talen. Dat zulks voorzeker onbetwistbaar is, blijkt genoeg uit de hoofdartikels, die de nochtans bitter weinig Vlaamschgezinde Soir van Brussel over enkele jaren schreef over dit vraagstuk. Maar... een mondvol Fransch spreken is, voor talrijke ouders, een tastbaar en sctiuterend bewijs van ontwikkeling, omdat ze niet bij machte zijn na te gaan wat een ander kereltje hun zoomje zijn zou, indien men hem niet dien vreemden tongval had leeren nabootsen, indien men dien kostelijken tijd liever besteed had aan wat diepgaander kennis der moedertaal. In stede van verstandige menschen te vormen, verkiest men Fransch-wau welaars en Vlaamsch-otikundigen voort te brengen, omdat er een vernisje van « meer fljtiheid »> op ligt. 't Is echter niet ahijd goud wat blinkt. Hier vooral met. Het kind moet leeren mensch zijn. Daartoe dient de volksschool Wel zullen enkele kort-zichtigen meenen, dat zulks vanzelfs komt, en renais een dwaze lezer mogelijk kan gelooven dat een opstel, een dichtwerk, een boek, van zelfs air de pen van den schrjjver vloeit en hij maar juist de moeite heeft de hani over 't papier te laten glijden... Ze zien de uitwerksels, maar volgen de ontwikkeling met Vooral in het huiselijk leven, en het dagelijksch samenzijn, wordt men evenmin de ontwikkeling van den geest gewaar als die van het lichaarn, tôt men op zekeren dag vindt dat « Fransje wèl groot en sterk »» en « Gusije wèl wijs en rerstandig » geworden zijn. Maar indien men Fransje roor bet venster geplaatst had met zijn mooie kleederen aan, zou hij evenmin groot en sterk gnworden zijn als Gustje wijs en verstandig zou worden door het werktuiglijk inpompen eener vreemde taal ! * * In het verdere leven heerscht dezelfde praal-zucht, dezelfde lust om te schitteren door licht vernis, als in de volksschool. En nu denk ik onwillekeurig op de leergan-gen van allen aard, in de interneeringskampen ingericht tôt verdere ontwikkeling van en tôt vakonderwijs voor onze Belgische soldaten. Ik ben nu eenmaal geen reiziger, noch minder een hartstochtelijk wandelaar. 'k Heb tôt hiertoe nog geen enkel interneeringskamp bezocht, maar toch ben ik verzekerd dat het grootst aantal der Vlaamsche soldaten, dat er eenigszins toe bekwaam is, de Fransche leer-gangen volgt. Nochtans zegt mij mijne gezonde rede, dat, zoo ik iets wil leeren, ik liefst mijne eigen taal gebruik en hoor gebruiken in den leergang, want mijn doel is niet eene vreemde taal le leeren. maar wel het vak waarin ik me wil bekwamen. Dit laatste alleen is dan alleen in het oog te houden. Wil men mij de werktuigkunde leeren, dan weet ik dat ilï meer vooruitgang doen zal in dit vak, dat ik de lessen beter begrijpen en in me opnemen zal, wanneer deze gegeven worden in de taal die ik steeds sprak, dan wanneer zulks geschie 1t in eene andere taal die ik min of meer. doch altijd minder dan mijne moedertaal. versta. Ook is het mij onbegrijpelijk hoe het iemand in den geest komen kan eene vakstudie aan te vatten in eene andere taal dan de zijne, ten ware het juist het aanleeren dier andere taal geldt. Zoo aanveerd ik volgaarne dat een Vlaamsch werktuigkundige, die zijn vak gron-dig kent, en het inzicht heeft het toe te passen in Frankrijk of in Wallonie, nog eens de Fransche cursussen volgt, om ook in die taal veerdig te kunnen optreden Maar tezelfdertijd een vak leeren en een vreemde taal, is een onzin die alleen in den geest onzer Vlaamsche bevolking Ueerscùt. En

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad belonging to the category Katholieke pers, published in Borgerhout from 1878 to 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods