Iiderdag 10 iviaart 1910. îweeae jasrg. i\r 70 Pri|s : 6 Centieo en door geheel België Het Vlaamsche Nieuws ^ T*,w- Ww..-ror - - ----- -fccwc!, «WS-tfc-.WSÏRf "*93#»^' —«T "» Het best ingelicht en meest verspreid INieuwsblad van Beîgië, - Verschijnt 7 œaai per week x&mB&zmsmasxmBSSsaassaaaÊr^ ws®na*^^-.c^aiï5=eœ»£EsaŒS,s3nss5su5^^ A30NNEMENTSPRIJZEN : Per maand 1.75 Per 6 maanden 10.— Per 3 maanden 5.— Per jaar 18.— rmry^niWt» vyminnrr T r firTffgirgMmrTini *&XSMSZ.-.&ta&i*z^^iisi*aaea&sdfœziist£is& i ^zr, -> AFGEVAARD1GDEN VAN DEN OPSïELRAAD : Dr Aug. BORMS, Aib. VAN DEN BRANDE met vaste medewerking van Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 AANKOND1GINGEN: Tweede bladz., per regel 2.50 Vierde bladz., per regel.. 0.50 Derde bladz., id. I.— Dood bericht 5.— ~ Voor aile aunonren, wende men zich : ROODKSTRAAT, 44. 6^SSm09KBKiKiÊiamMaa^iiatiies3tëes^m ^*4S*ar v*«?m c**-.■^aàxsxxïi^r-. as <£ OPEN BRIEF AAN FRANS VAN CAUWELAERT l.: nu vind ik gelegenheid om een B'r in het middèn te brengen naar Kjng van het pamflet, dat'gij in ■.auworgaan Vrij België ge»chre-Hcb:, als antwoçrd op het artikel Kii ;:t hand, in Het Vlaamsche ■/den 20n November 1.1. versche- ■ Ôfschoon ik reeds sedert maanden Hat £ij ®ls 0011 JuPiier toncins van B. hoogte in uw blad tegen mij Bedcnderd, omdat ik zoo vcrmetel K v.-as u onbewimpeld niijne mee- ■ 2{gg«n, wachtte ik mij er wel ■£elijk met gelijk te vergelden en Hamsche gemeent® het onverkwik- ■ schouwspel te bereiden van een H ifrgclijken toon gestemd gekib-Kjer vroegere strijdgenooten. Nu Bmaken razende Vlaamschhaters B jewone goede trouw misbruik B t v*n mu-« beweringen en kom- ■ Ik grijp dan deze gelegenheid B m«de het wapen dat uw ge-Hhun biedt, hun uit de hand te Bom een Vlaining neer te halen, Bnfranskiljon voor niets achteruit. Bweet gij ook, Van Cauwelaert, en Bciet zonder rçden dat gij en uwe Ben uit de Vlaamsche Kamergroep B. openlijk uwen afkeer liet blij-Borde schandelijke middelen door Banschgezinde politieke camarilla B if aangewend. Ik lierinner me Brdançens aan dit misprijzen te Hhoorçn lucht. geven, o.a. op het Bt Verriestfeest, toen ge naar «den Bj gekeerd, met macbtige stem en Bai gebaar door de tent liet gal-B... «Ik kom uit een land van BnJelijkheden ; ... ik korn uit een B van leelijkheid en leugen ; ... ik B uit een land van verdeeldheid ; H:: kom uit het land, waar de ver-B : van het volk t egeû gehouden Bwaar, gij hadt toen pas, bij 't be-Btnder begerwet, in dat land, d.i. Brerfranscht Parlement, ondervon-Bnet welke lagen en listen onze B-Bdgische golitici u bestreden, B*' gij recht vraagdet voor onze Bsche soldaten. Jammer maar, in Bcncrvaren naïveteit » (dixit de hr B, V»n Cauwelaert !) doorpe-ildet gé Bte:dt zoo weinig hQt boos opzet Bnze francophielen, dat ge tôt een B>' meeudet te moeten zeggen : « Ik Bl> met toe een volksvertegenwoor-■var, liet Vlaamsche land zoo slecht Blaugen zijner lastgevers kan ver- Boadere strijders in onze Bevveging, B$te voormannen vooral, begrepen H wat de aanhangers van Frank-Boogden, en 't is w<aarlijk jammer, Bmwelaert, dat gij bij die. vroegere Bïfcrs in onzen strijd niet zijt ter B »e2aan. Bij hen zoudt gij heel Btjbai kunnen leeren over de aan-B ^er Tolksbedervers en over de U"'l°ordelijkheid van eene kwaad-toekomst, die de ver-B!lfn «cfe op den hais haalden. Bpce: Voorxçde, De Leeww van H ï'j u meer van die 'jedachte hadt ■ (îoordringen en in overeenstem- d-en geest onzer Vaderen,over-de traditie van onze Bewe- ■ fcoven ailes in den Vlaamschen ■cadt leeren beschouwen den kanip ■'stambewusten onder ons volk te- sedert eeuwen ons bedreigend ■sndom, gij zoudt uwe wapen-1" ncoit den rug toegekeerd B °P ^it beslissend oogenblik ; of B:lci1 moed niet hadt in dien har-Bid foor ons volÈsbestaan ons te ■> aanvoeren, dan waart ge toch B laatste geweest om uwe B^ngezindc geloofsgenooten van B-.?" *elf aan te vallen. V Î'J soins vergeten, hoe. gij paa B maanden vôor den oorl'og, toen ■toring van den Eèerp'licht wilde V maken, om ons de noodlottigste Bj^nmgswet op te dringen, zooda- V aeel onze toekomst als Vlaan 'ch »oor gœ^ zoU W0T(jen aaligelast, ■ vergeten, hoe gij dan met enkele H van de daad, pal bleeft staan ■ amer en het hoofd durfdet bie- V . franskiljonsche « bent » ? Wat ■l r'an verketterd geworden, uitge-1 q''l ^ wat slecht was ! Gij zettet r\,^e trouwgebleven kollega's K a:wnsehe groep eene heele be- toilw> deedt dagorders stem-■( ;stvergaderijigen inrichten.om ^ (^w^ngen van ^aar b°os ■/.' te Merksem, den ôn lui riP tj hoorden we u verklaren: E,:, f^ering vragen wij slechts Bfi. , <;^en n'et ophielden te vra-B^'awheid en Waarheid 1,, En in uwe ontboezeming, e. Ken treu-rige dag voor het Vlaamsche volk», die in Het Handelsblad van A.ntwerpen op 2$n Januari 1914 verschecn, en in de meeste Vlaamschgezinde bladen werd overgenomen, schreeft gij : :( Wij kunnen toegevend zijn, zoolang me-n onze beginselen niet doodt, maar wij willen i veten waar aan en waaraf. Wij v^iiîen klaariieid en zekerjieid, want we lijden met ons volk dat ziek is, en met vage "bewoordingen is onze pijn niet te sus-sen. » Welnu, Van Cauwelaert, dat is juist onze gemoedsstemming en ons inzicht thang en dààrnaar handelen wij. De be-wijzen zijn daar, zoa onomstootbaar als tijdens de Schoolwet, dat onze regeer-ders het niet goed meenen met Vlaande-ren. En wat doen de actieve flamingan-ten ? Ten koste van hun persoonlijlce be-langen, van de belangen van vrouw en kind (zie De Clercq), op gevaar af ver-volgd en gebroodroofd te wordeu. vragen zij nu ook aan onze regeerders in Havere : Klaarheid en Zekerheid !- Gij schaart u ditmaal aan den over-,ksnt en zegt zooals volksvertegenwoor-diger Nobels en anderen tijdens het Schoolwetdebat : « Ik heb voile vertrou-wen in de Regeering I » Wij integendeel vragen, evenals toen de rechtzinnigen van de Vlaamsche groep : « Geeft ons waarborgen, heeren van Havere. » En omdat men ons die niet wil geven, en wij ons niet willen lateji paaien met eene dubbelzinnige, rekbare belofte als « Er zal aan de verlangens en de verzuchtin-gen van het volk voldaan vyorden », ter-wijl het niet te loochene.n valt dat de verfransching van dag tôt dag lieviger woedt en aanvallender optreedt, daar-om hebhen wij den strijd aangebonden^ voor onze hcogste stambelangen en zijn we, na eerst verscheidene maanden in een bedrieglijkep Godsvrede te hebben geleefd, weer a actief » Vlaamschgezind geworden, even « actief » als gij waart in Februari 1914. Wij kunnen nu ook in geweten ge-tuigen wat gij toen in 't voile van dien heerlijk aangevangen veldtocht tegen het aanmatigend franskiljouisine ver-klàardet : « Wat wij gedaan hebben, de-» den wij steeds met innige overtuiging, » die nooit- ve.rzwakken zal. En is het » dat zekere pc-rsonen ons niet volgen in » de Vlaamsche zaak, dan scheiden wij » van die personen, met wee in het hart » omdat wij van de zaak rict scheiden » kunnen. » Uw met kracht ingezet verzet heeft toen het ministerie tôt fnegeven ge-noopt, een toegeven dat het kwaad van de noodlottige gestemde Depalingen veel beperkte, maar ons slechts eene deugde-lijke v^et, eene Vlaamsche wet zonder de pebruikelijke achterdeurtjes, zou ver-schaft hebben, waart gij minder plooi-baar, minder beginselmak geweest in het onderhandelen met ohze franschgezinde regeerders. In uw gedweeheid toen en vroeger bij de Legerwet (yoowel wat de taalre-geling als wat den diensttijd betrof), la_g reeds de kiem besloten van uwe hui-dige houding. Om de Regeering thans tôt' toegeven te verplichten, waart gij, bij gebrek aan politieke robuustheid, de man niet. En juist omdat gij, Van Cauwelaert, thans als Nobels geworden zijt —\ nu de Regeering op~u en op uwe fractie, zooals destijds op Nobels en op /ijn volgelin-gen, zich heeft kunnen beroepen en steunen, om ongehinderd de rotsvaste Vlaamsche genooten in den rug te schieten en te breken — juist dààrom durft Havere ons thans in het gezicht slaan en heeft het, in zijn fransehdolle overmoed en verblindheid, gewaagd onze trouwe broeders De Clex-Q en Jacob te treffen otn den Vlaamschen Gelocve! Dat is en bîijît uwe greote schuld, Van Cauwelaert, en daarom ook stelde ik u de vraag : « Wat hebt gij gedaan met uwe broeders? » Ja, ik weet wel dat gij u spijts ailes flamingant blijft voelen : Nobels, ge herinnert het u, deed dit <A>k ; maar gelijk aan de gedweeë Vlaamschgezin-de.n in de Kamer, ontbreekt u thans de zedelijke moed, de mannelijke kracht,de reine opofferingsgeest om onwankelbaar tegenover de Staatsmacht te staan en konsekwent de losrische lijn te trekken van de Vlaamsche Gedachte. Pastoor Verriest zei van u te Ingooi-ghem : « Van Cauwelaert, ge zijt als een » sterre aan den Vlaamschen hemel ; » evenals in vroegeren tijd, de ster aan » de herders wees waar ze moesten gaan » om het Stallen te vinden, zoo wijst m gij ons de schoone toekomst aan. » Die ster, helaas ! is op dit historisch oogenblik aan den Vlaamschen hemel verdwenen. Aan een Vlaamschen vrioud, die u in Holland ontmoette, hebt gij gezegd dat na den vrede gij onmiddellijk weer zult optre.den, en wanneet onze Regeering de VJamingen dan geen volledige voldoe-ning geeft, zoudt gij « naar het geweer der r&volutie grijpen » : dit moeten let-terlijk uwe wcorden geweest zijn. Welnu. Van Cauwelaert, tu den vrede is de historische kans voor het Vlaamsch volk 6f door anderen manmoediger dan gij, reeds waargenomen, ôf mecte door uw schuld verkeken ! Wanneer we nu ons zelf niet helpen, met krachtdadig tegenover wien ook, onze eischen te stel-len, dan zijn we op voorhand voor den zooveelsten keer als volk verslagen. En als gij dàh den moed zoudt hebben om gewapenderhand tegi.ii onze verdrukkers op te staan, dan zoudt gij de Vlaamsch-gezinden nuttelooa naar de slaclïtbank leiden : immers uwe revolutie «ou onmiddellijk met behulp van vijandelijke bajo-netten in net bloed woïden gesmoewd. We hebben hier nog van uwe aanhaa-gers dergelijke verklaringen gehoord : « Wç preeken opstand als we dan geen gelijkheid krijgen h) « Na den oorlog moet Vlaandereu vrij zijn ,of wij vech-ten ervoor ! » ; maar men kan in die Gas-connades slechts oneeblazen grootspraak zien, waarondei- bangerikken hunneu schrik willen vc-rbergen. Hadt gij maar gewild, \rnn Cauwelaert ,dan zouden we nu wellicht, zonder de minste revolutie, zonder nieuw blocdvergieten, ons volledig recht hebben erlangd. Zoo zal stellig c1e uitspraak luiden van het nageslacht, -vvanneer het eens over uwe houding in dezen oorlog zijn oordeel vellen zal. Ik meen nu mijn voorgaande schrij-ven voldoende te hebben toe-gelicht en denk over de verdachtmakingeii, waar gij uw stuk mee doorweven hebt en al uw smalen. v;aaronder. eenvoudig uwe zwakheid zich verschuilt,te mogen heen--stappen Enkel wil ik nog bij één zin netje stilstaan, ni. dat ik u u niet enkel als Vlaming, maar ook als mensch een goed hart moet toodragen ». De lezer heeft daaruit besloten dat gij mij per-soanlijke gunsten hebt bewezen en ik uwe <( piofectie », zooals ze da,t hier noemden, voor mijn belangetjes heb ingeroepen. Te oordeelen naar uw schrijven aan De Clercq is uwe « pro-tectie » een wapen waar gij bijzonder gaarne mee schermt. Gij we.et maar al te goed dat dit vermoeden onjuist is en ik u, noeb de Vlaamsche Beweging nooit heb gebruikt voor mijn eigen voordeel. Gij hebt dan ook dit niet bedoeld. Ik heb u begrepen, Van Cauwelaert ; verheug u er over, dat gij eene won-de hebt opengereten, die stilaan gênas. Zoo ondervind ook ik maar al te zeer de waarheid van wat de Vlaamsche Stem eens schreef, n.l. dat Vlaamsche liefde en Vlaamsche trouw zwak blijken aan passieve zijde. « Onwillig of on-machtig om door de kracht de.r Gedachte rechtmatig over vrije geesten1 te heer-schen », ontziet gij werkelijk niets om, zoo doenbaar, onze strijdbare kracht te fnuiken. Stellig zoudt gij tegenover een franskiljon, een vijand van ons volk, z6o hardvoclitig niet handelen, gelijk gij doet tegenover vroegere strijdgenooten, wier bedoeling gij trots ailes als eerlijk moet erkennen, een eerlijklieid waaraan gij niet tornen kunt. E\en eerlijk, even trouw, even on-baatzuchtig, maar ook even hardnekkig als vroeger, blijven wij den v'iaamschen strijd voortvaeren, en wat Oorda in den mond legt van Jacob van Artevelde, — wiens glanzend spoor, gij, dien wij wel-eer onzen Wijzen Man noemden, niet tôt het einde hebt gevolgd, — mogen wij nazeggen : D© boer daar butiten onze wallon, ep Zijnj polders em zijn koutera, tvprkt zoo_ r&ak Te miidden imist in 't d.roeve hei'fstgetij, In wind en regen; 'k wil niet beter zijn En 'k werk zoo taai en moedig voort ala hi'j ! Hij doet hefc voor zijn vrouw en kiaderein, ik V#or 't Volk, voor Vlaanderen... En gebeure nu wat wil, wij putten troost en sterkte uit de woorden, die Artevelde's Irevensgezellin, daarop ant. woordt : ' Uvr da'oom via echoon, ia «ehoon, zal 't eeuwig blijrta En wint hij bedem niet, aoo wint Jjij mûrjan lijk al wat «clioon ia. Die overtuiging dragen wij in ons, Van Cauwelaert,. en daarom cok, àls wij moeten vallen, zullen we 't doen met een glimlach op de lippen, in ons hart zal om het offer zalige vreugde zijn. Wellicht komt gij bijtijds tôt inkeer, wellicht gaat gij nog over tôt de prak-tijk van het beginsel dat gij ons voor-hieldt : « 't Geluk brengt de daad... Die » den weg volgt der daden, volgt een » wonderen weg!... Strijd dan, strijd » voor ons geineenschappelijk ideaal : » ons Christen Vlaanderen. Het is uw » plicht 2en zij ne vervulling brengt u » levenszegien. » Dr. Aug. BORMS. 1) Ik vind h«t hier «en* gepast» gelïg<ïnh«id om te antwoonden op e&n vtsrwijt, dat iemand mij deed, toen na ciijns vooi'dmcht in k 't K®-niinkskens, yoot d« leden va.il <ton Katholieken Viaaanachein Ai-rond issemenstbond van Antwer-pen, 't geval Van Cauwelaert î«r »pa-a»k kwam : a Het waa niet riddwlijk dat aîvt,ik»l over V«il Gauwelaerit ta schxijveu,, rei'rnitg Lflm niets daar-van zou boreiisin <»ii hij zich dus ni»t ve-rde-digen kon. » Door d» c VliuHMch» Stem » vrerd destàjd* iràjiî airtikel onmiddellijk oveœgeno.Tjeor, soodat Vain Ga.u\vel«ert e<r met bekwamen «poed kenni» rt,n gekregen heeft. Bovemdien ligt. het roor d« hand, dat ran.RegeerMiigswege in Holland ver-zamoliingen worden aangelegd tjui tle dagbleuien., di# •. in het bezette gebied var»ohijnen. En zou ®u e«n Toormt5..;n Ag-«iit r*n den# Regeering, wat d* heer Van CaaiweUtert Hijkbaar i», on kuaidi» blijvetii van de in deze bladen versch* nen artikelen betrefîende den Viaaim»chen strijd ? Dit im immiex» «ndenikbaaj ! DâhEUJi-SCH NIEUWS " ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND. (Afdeeling Hooger Onder-wijs voor het Volk.) — Het was aan een stampvolle zaal dat de voorzitter der afdeeling, Dr • Marten Rudelshedm, op de les van Dinsdagavond ingenieur Robert de Man voorstelde, een kleinzoon van Jan van Beers, die nu vier lessen zal geven over : elektriciteit. Op de eerste les heeft de jeugdige leeraar zich bepaald bij de vraag : Wat is elektriciteit? — een onderwerp waaraan ook de tweede les zal gewijd zijn. Die vraag, zegde hij, kan wel worden gesiteld maar niet rechtstreeks worden opgelost. Onrechtstreeks kunnen wij haar alloen maar beantwoorden door aan te duiden hoe de- elekfcriciteit werkt. Het is gebleken dat de verschillende licha-men niet even gemakkelijk de elektriciteit doorlaten. Er zijn dus goede en sleehte geleiders. De stroom zelf kan Worden ontleed in drie elementen : elec-tro-motorische kTacht, intensiteit en weerstand. De elektrische energie kan worden omgezet in warmte, in scheikun-digp en in mekanische ernergie. Warmte, scheikundige en mekanische versehijnse* len kunnen op hun beurt weer herleid worden tôt elektriciteit. De omzetting van elektriciteit in warmte vindt haar toepassing bij de elektrische lami>en, strijkijzers en andere voorwerpen uit de nijverheid. Op scheikundig gebied is vooral de omzetting van mekanische in elektrische energie van belang. Men denke slechts aan elementen en akkumu-latoren. De omzetting van elektrische in mekanische kracht heeft ons de telegraaf geschonken, de elektrische trams en een menigte andere toestellen. Dr de Man eindigde zijn voordracht met een streng wetenschappelijke be-spreking van de elektro-magneet, het magnetische veki en de verschijnselen der indulctie. Dit ailes werd door ver-scliillende proeven verduidelijkt. De volgende les zal gegeven worden met iichtbeelden. DE RONDREIZENDE TENTOON-STELLINGEN VOOR ZUIGELIN-GENKUNDE. — Nu zoovele jonge levons worden weggemaaid', is het meer dan ooLt plicht ervoor te zorgen dat de opkomende geslachten krachtig op-groeien en de zuigelingensterfte — een der woekerende plagen in ons arm Vlaanderen — met de meest doeltreffen-de middelen wordt tegengegaan. Bij onze Vlaamsche bevolking bedraagt de kin-dersterfte 16% en bij de Walen slechts 8%, weêr een gevolg van de grootere on-wetendheid en den minderen welstand d'e in Vlaanderen heerschen, doordien ons volk op een lagere trap van ontwik-keling" wordt gehouden. De grootste schuld daarvan draagt stellig het frans-kiljonisme, dat de bron van licht en we-tenschap voor de meer dan drie millioen tweehonderd-duizend eentalige V lamin-gen afsneed. Vandaar dat de Vlaamsche moeder niet of onvoldoende over hare ge-wichtige roi werd ingelicht en jaarlijks duizenden kindergrafjes op on2a kerkho-ven worden gedolven. Hoe welkom is ons dan ook het nieuws dat thans rondreizende tentoonstellingen in het land rondgaan, om aan de moeders aanschouwelljk te leeren hoe ze hunne zuigelingen dienen op te kweeken. Te Brussel genoot verleden jaar dergelijke tentoonstelling cwergrooten bij-val ; te Bergen, zoo vernemen wij thans, werd ze vôàr veertien dagen geopend in aanwezigheid van den Gouverneur-Gene-raal en van den afgevaardigde van het Belgisch Rood-Kruis, den heer Haniel, die er eene korte toespraak hield ; waar-na prof. Hecker uit Mûnchen in eene voordracht het'doel van de tentoonstelling uiteenzette. « Inter arma caritas » : men zalve reeds nu de wonden van den oorlog ! Een uitstekend middel daartoe is die menschlievende werking « Voor Moeder ©n Kind ». Kon na Bergen de tentoonstelling hier te Antwerpen ingericht worden, en van daar door heel -'t Vlaamsche land reizen : want men vergete niet dat vooral in Vlaanderen het volk dient voorgelicht. EEN « RONDREIS » VAN BELGI-SCHE GEINTERNEERDEN IN NE-DERLAND.— Donderdag heeft de trœp de « Névry », uitsluitend bestaande uit militaire geïnterneerden, waaronder krachten van eersten rang, een groote klassieke voorstelling in de feestaaal van den Diercntuin TïT Den Haag, gegeven ten behoeve van de werken van weldadigheid. De avond begon met de « Luitspeler van Cremona », i akt in verzen van Fr. Cop-pée. Na tranen, het lachen : «Le dépit Amoureux », oomedie in 2 akten van Molière. En ten slotte hebben eenigen stuk-ken voorgedragen uit de « Bouffons » van Miguel Zamacoîs, uit « Chantecler » en « Cyrano de Bergerac », de meesterstuk-keni van Edmond Rostand. Om kort te gaan, een allercharmantste kunstavond. Een tweed® vorstelling zal op 16 dezer plsats hebben. Op het program staat : a Ruy Bl«» », atuk in 3 akten v#n Victor Hujfe. DE SUIKER KOMT... ! — Wij vernemen uit officieele bron : De « Zuckerver-teilungsstelle » heeft opnieuw den fabrie-ken van gekristalliseerd suiker, alsook den su.kerraffinaderijen, veroorloofd ge-durende de maand Maart een zekere hoe-veelheid le leveren. Deze suiker, evenals de vorige hoeveelheden welke ter beschik-king van de bevolking gesteld werden, moet voor het rechtstreeksch verbruik en niet voor nijverheidsdoeleinden gebruikt worden, alleen de suiker uit Holland koi-mende mag daarvoor gebruikt worden. Bij wijze van proefneming, zal er een gedeelte van de suiker voor het verbruik rechtstreeksch aan verscheidene gemeen-ten afgeleverd worden, ten einde zoo spoedig mogelijk de uitdeeiiing ervan aan d« bevolking te kunnen doen. DE NIEUWSBLADEN IN FRANK-RIJK MOGEN NIET MEER GE-SCHORST WORDEN. — De afgevaardigde Meunier heeft in d« Fransch® Kamer een wetsontwerp ingediend waar-devor het aan de overheden zou verboden wezen om de nieuwsbfaden te schorsen_ terwijl de journalisten niet zouden mogen gearresteerd worden. Een wetsontwerp strekkende om een taks op de inkomgel-den in de theaters en de cinema's te hef-fen, werd eveneens ingediend. DE STIJGING DER SCHEPEN IN ENGELAND. — Het «Journal of Commerce » te Liverpool geeft ons zon-derlinge voorbeelden van wat de sche-pen kosten. De « Harlesden » in 1909 voor £ 40.000 gebouwd is thans voor £ 130.000 verkocht geworden en de « Harmonie » welke voor een paar jaar voor £ 33.000 gekocht werd, is weer op-nieuw voor £ 68.000 verkocht. Om een denkbeeld te hebben hoe de schepen sedert vorig jaar in de hoogte gegaan zijn, haalt het blad de a Havoc » aan, welke verscheidene malen verkocht werd, en waarvan de prijs van £ 47.000 tôt £ llé.000 gestegen is, de « Aladia » van £ 25.000 tôt £ 45.000, en toen op £ 60.000, deze is in 1*2 maanden tijds 3 keer van eigenaar veranderd ; de « Pe-tritis » gaat van £ 70.000 tôt £ 140.000 en de « Glena » springt van 24.000 op £ 50.000 ! De « Anglo-Californian » een groot vaartuig van 10300 ton, iti 1912 voor £ 100.000 gebouwd, werd onlongs voor £ 215.000 verkocht. EENE GALLIKAANSCHE EV0LU-TIE IN FRANKRIJK. — De pogingen, welke de Heilige Stoel ten gunste van den vrede aanwendt, ontmoeten In de meest orthodoxe kringen, in Frankrijk, een soort van vijandelijkheid, welke nauws-lijks verheeld wordt, en die men met be-larigstellLng moet gadeslaan, wil men een denkbeeld hebben van de evolutie, welke op dit oogenblik in het Fransche katho-licisme plaats heeft. De Agence Havas heeft de volgende nota gepubliceerd : « De Paus heeft een schrijven aan den kardinaal-vicaris PompilL gezonden,waar-in aan de katholieke gezinnen aanbevolen wordt om te bidden en, volgens hunne middelen, liefdegaven te doen ten behoeve der armen en der ongelukkigen. » Alfred Capus schrijft hierover in de « Figaro » : a Het pauselijk schrijven is een loglsch uitvloeisel van de houding welke de Heilige Vader, sedert het begin van den oorlog, aangenomen heeft. In Frankrijk ech-ter zullen wij uit 21'jnc raadgevingen nc-rnen, wat met de overwinning van onze zaak strookt. D« nieuwe pauselijke ver-maning ge«ft eene geheimzninige onzij-digheid te kennen, vvaarmede geen Fransehman akkoord zal gaan, hoezeer wij ook, in 't algemeen, de goede bedo<v lingen ervan -waardeeren. » Deze agressie tegen den H. Vader, van een der gematigdste en best denkende Pa-rijsche bladen, toont de oneenigehid aan, welks tusschen de katholieke Fransche wereld en het Pausdom ontstaan is en da-gelijks grooter wordt. Zou Frankrijk naar het Gallikanisme overgaan? tels Mm? ipjierc» rfasî Vegetari m De voedingskwestie wordt vToor gansch Europa een gewichtig en schrijnend vraagstuk. In 't begin van den oorlog juichte En-geiand over zijn bevoordeeligde ligging : langs de open zeeën, docr de Engelsche vloot beheerscht, zou vee en graan van al de koloniën in onbeperk'.e hoeveelheden toestroomen. De kolôniën die haar bloed ve.il hadden voor het nroederland, die troepen, inimitié, kanonnen, vlief-tuigen en pantserschepen aamx> en, zouden Engeland overstelpen met een over-vlced van alle.rlei eetwaren. En toch John Bull had een buidel vol goud en kon zich ailes met weelderige mildheid aanschaffen ! 't Was een behaaglijk gevoel tevena dat, naar het heette, de vijand na twee, laten wij zieggen drie maanden, geen beet eten meer zou he.bben ! De eminente ekenomisten — een ekonomist is altijd eminent, en 't zou dwaa» zijn dit woord te willen vertalen — waren treffend eensgezind op dat punt1 In dezen oorlog echter is er veel misrekend, ivartyi de teleurstellingen groot en menigvuldig, en talrijke onomstootbare « waarheden » leden schipbreuk en gingen jammerlijk en onherroepelijk ten onder. Zoo liggen de « eminente ekonomisten » in den hoek der dwazen bij de wichelaars, de alchi-misten, dç ontdekkers van het perps-tuum mobile, de internationalisten, de socialisten en de pacifisten ! In -Engeland is het brood duur, het vleesch een weeldewaar, de suiker zeld-zaam, en zelfs moest het bierbrouwen ingekrimpt worden en het gehalte van dezen gezonden volksdrank verminderd, omdat het gebrek aan grondstoffen zich bitter doet gevoelen. Er moet dadelijk naar een uitkomst gezocht worden. Zekere William Aird heeft het vraagstuk van de voeding op de eenvoudigsts wijze van de. wereld opgelost • dat een-ieder vegetariër worde en de zaak is klaar ! De man heeft een voordracht gehouden die met instemming, en met een wenk van aanbeveling, door de Daily Mail, wordt opgenomen. cc De natie, zegt hij, moet van groen-ten en vruchten leven. Onmiddellijk zullen dan de ekonomische onlusten opge-houden hebben, wij zullen met een nie-mendal kunnen leven en het rverige van ons geld zullen wij aan oorlogsleeningen kunnen besteden. » Dit werpt weeral een onze.r begrippen over vegetarism in duigen. Wij hebben altijd gehoord dat vleesch-eten den mensch bloeddorstig maakt, rn uit de natuur werden de voorbeelden geput : leeuwen en tijgors zijn wreede dicren," gazellen en antilopen, zacht als haar streelende blikken ! Nu moet het vegetarism aangewend worden om meer munitie en i-anonnen fce koopen en den oorlog tôt het aller-uiterste, dus tôt den volledigen onder-gang van Europa, door te zetten ! De wraakgierige kruidene,ter William Aird geeft uitleg over zijn keuken. — 's Morgens vertelt hij ons, neem ik voor ontbijt een sla van vruchten. Voor middagmaal een sla van groenten, en voor avondc.ten, vruchten a'ieen. Dat kost me nooit meer dan six-pence per dag. ledereen weat dat een six-pence onge-veer zestig centiemen doet, 't is toch bea* het nog eens uitdrukkelijk te her-iuneren.Welke groenten? welke vruchten? Dat vermeldt de oorlogsapostel niet. Maakt hij zijn slaatje met een mayonnaise van olie en azijn, met gekookte of rauw eieren? Wat heet hij anders een sla? Menschen die zulk kostbaar en tt.vena profijtelijk recept bezitten, zouden ons beter en nauwkeuriger moeten inlich-ten ! Wij vreezen dat onze huismoeders, zelfs in gewone tijden, zouden staan zien alg ze met 60 centiemen drie maaltijden moesten voorbereiden, ofwel zou de man raar opkijken indien hem dagelijks zuîke sla-gerechten werden voorgezet, <^n dan nog binnen de païen van den opgegeven prijs gehouden. Het vegetarism, uit een gevoelskwes-tie aangewend, is loffelijk. 't Ts leelijk dat een mensch de dieren dood om ze te verslinden. Vegetarism is ook çen uitstekend middel voor sterkdôorvoede menschen, door stikstof vergiftigd, en die bij «chralen kost lenigheid van lichaam, helderheid van geest en werkkracht terugkrijgea. Dàt liegreiien de godsdiensten die den Ramadan en den Vasten instelden. Vruchten en kruiden zijn weer uitstekend in warme landen, waar wijn zonder water al reeds een gevaarlijke drank wordt.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.