Het Vlaamsche nieuws

1043 0
01 December 1917
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 01 December. Het Vlaamsche nieuws. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/mw28913k6r/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

ABONNEMENTSPtlJZlR i ,Voor ééa œdAnd î-75 Voor 3 mamd I.— Voor ô raaand .. «... 19.— ; Voor één j&*r . .. !8.~ Redtktie, Bciiser «n Aankondigingen : H, ROODESTRAAT, 44 ANTWBRPBN Zaterdg.g i Dec. 1917 - 3de Jaarg. Nr 332 niw ..^tx1 : Kmn f i ). ■ i m ■ rn i ■ i « Prijs S Centiem voor l eîglë HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCHFJNT 7 MA AL IN DE WEEK Jplteiiasd: Rai VERHTLST, Dr. Aug. BORMS, Alb. VAN DEN BRAJVDE; met de vaile medewerktsg ysn Hoojj/eer»ai Doclor Actooa JACOB ÀANKONDIGINGEN : Twecde blad, den regel 2.60 Derde id. id I.— V'ierde id. id. 0.60 Doodsbericht S.— Elke medewerker is persoonlijk reraiitlliîprdelijk voor zijn •chrijven, en bindt niët heel de Redaktie. Wapenstilstand aan het Russisch front ? St-Petèrsburg, 28 November. — Krilenko decli in eeii dagorder aan leger en vloot meiie, dat ua door liera aangewezin «igezanteu, t. w. ©ta imzarenluitenaBt «M officier viii'i gezondii.-id en een vrijwflliger, zijn teruggekesrd met «sa officiel antwoord van don Oaitsciien opperbeveUeooer, waarin due zich bereid verklaart jn ondsrbandslingtn. over een wapenstdstand op aile l'roiiten te tredfen. Krilenko beveelt omniddellijk op het gehêtlfe Rnssiicïie front het schiaien te stakan. I)e gevolmachtigdcn van beide zijden zullen Zondag bijeenkomen. OFFICIEELE BERICHTEN IMN UUITSCHE ZIJiiE ' DUlTSCfl AVONDBERICHT Berlijn, Donderdag- 29 ïvovember. — Officieel : Forsch geschutvuur bij Poelkapelle 'Bewesten ltourlon is een iingelsche aan val onder zwa're verliezen misgeloopen Van de andere' fronten niets nieuws, m 00$T.-HONG. ZîJOa ITAUAANSCH GEVECHTSTERREIN Woenem, Donderdag 29 November, -Officieel : Aan de Brenta en op den Mont© Tomba werden Italâansche aanvallen afgesla- g-en- ' ' Verder niets nieuws. VAN FR&PÇHE ZIJÛE WESTELÏJK GE VECHTSTERRE1N Parijs, Donderdag 29 November. -Officieel : Wissèling van geschutvuur op het h'ee-le front, vooral tusschen Somme en Oise, in Champagne in de streek van Massiges in Àissiges Ln Argoune, bij het bois de C.haume-BtezoUvaux en in den boven EI-zss,Vils EUGELSCHE iiJDE Londen, Donderdag^ 29 November. — Officieel : WESTELÏJK GEVECHTSTERREIN Een aanval tegen Belgfsche stellingen in cie buurt van Aschhoop gedaan, werd ua een vimnig gevecht afgeslag-en. Bezuiden de Scarp© hebben wc van-nacht in patroeljebotsingen enkele g:evan-{•enen gemaakt. PALESTINA De toestand is niet\gewi]zigd. ÏSN ÎTALIÂAMSÇHE ZliDE ITAUAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Donderdag 29 November. — 3fficieel : Laiigs het geheele front verontrustings-dioten van he^ wederzijdsch géschut. )p de benedeîi-Piave vernietigingsvuur >nzer battèrijen op de vijandel jke vlot-en.TELEGRAMMEN in den dtjitschbn rijksdag Rcde van graaf Hertling Berlijn. 29 November. — De zaal van.den 'ijksdag is goed gévuld. De voorzitter herdenkt onder levendigen ijval de groote suksessen in Italie, de ver-i.chtingen der dappere troepen en de nitkoni-ten der oorlogslesningen. Hij laat den arbeid nu Michaelis recht wedervaren en wenscht ïertling een doeltreffende werkzaamheid toe P den grondslag van onderling vertrouweri. Daarna wordt het krediet-ontwerp betreffen-9.15 miljard mark in eerste lezing behandeld Riikskanselier Hertling neemt nu het 'oord. Nu de keizer .mij op dezen post heeft geroe-cn, heb ik de eer. den Rijksdag te begroeten. ^ zou àanstonds den- voorzitter willen danken °or de vriendelijke woorden, die bij in zijn *spraak tôt mij heeft gericht. Moge de door cm aangeslagen toon van wederkeerig ver-'Pnwen in al onze besp'rekingen naklinken Wjval). Gelijk de voorzitter opmerkte, ben ik geen réetnde voor u. In twee, door een spanne jds van ze's jaar gescheidén tijdvakken, v.-as ^meer dan 30 jaar lid van dit Huis en werkte : op verschillende gebieden met leden van 'le partijen samen. Toen ik in Februari 1912 'n bet hoofd van het Beiersche ministerie ^rd henoemd en daardoor aan mijn parlemente werk een einde kwam, scheidde ik van u 1 het besef, veel vrienden, menig politiék '^enstander. maar naar ik vertrouwde geen "f?oonlijkep vijand achter te laten. (Lev. 'stemming aan aile kanten.) ^et dit vertrouwen en in dankbare hrrinn^ n? aan die jaren kom ik tôt u. Als ik in een °rniachtigen tijd besloot, het moeilijke en 'rantwoordelijke ainbt van rijkskanselier op "] te nemen, als ik zwaarwegende bedenkin-în terugdrong, die alleen reeds uit mijn ge-^erden leeftijd konden voortvloeien, leidde de overtuiging, dat het plicht is, voor het 'nerland elk, ook het zwaarste, offer over te pbhen. Ik rtaçht aan onze broederen en zonen, le40maanden aan één stuk dag aan dag hun :yen voor het vaderland veil hebben. Hun ^rbeejd wilde ik volgen (lev. btjv.). Wij aan bij het einde van een jaar, dat op veel ^chtstcrreinen ingrijpende beslissingen 'acht. Trotsch en dankbaar stel ik vast, dat bijkans 'e^1 onze wapfnen zoo goed als die onzer k^enooten door sukses bekroond werden. 'net Westen gaat de slng in Vlaanderen ^'•fr onverpoosd sedert JuH voort. Nagenoeg [ V -e ®oçreisèîfe léger is irr de Vlaamsche in aantal den on»en de baas, tegen ons °nt ingezet. Ook verscheiden Fransche divi- sies namen aan den strijd deel, nmar o Vlaainsche front staat stevig en ongeschol olsciioon eemge dorpen venoren gingen. I-j doel van den vijand, n.l. het bereiken van Vlaamsche kust, Len einde ons duiicbootsteu punt onschadelijk te màken, biijft ver weg. het besef van hun nuttelooze aanvallen Vlaanderen, die hun op zware verliezen kv\ , meu te staan, probeeren de Kngelschen nu 1 Kamerijk opnieuw een -beslissenden slag slaan. Ditmaai zagen ze af van een dagenlan vaurvoorbereiding, die tôt nu toe hun aanv; len inleidde. . Bovendien hebben ze er t zwerm tanks op uitgestuurd. In weerwil v; de hoeveelheid konden de tanks evemvel yerwarhtingen, die lîngeland daarop had g bouwd, niet verwezenlijken. Als offers 'v; onze zègevierende afvveerliggen ze verbrijze op het slagveld. De aanvankelijke "BukEessen der Engelschi werden dooi: heL ingrijperr onzer reserves o gedaan gemaakt. De slag is nog in voll< gang. Me,, gegrond vertrouwen zien leiders « troepen den zekeren uitslag daarvan tegemoc De i ran. chen hebben ten Noordoosten vi Soissons en bij Verdun plaatselijk sukses g had. Hiervan vvisten ze geen partij te trekke daar ook hier snelle tegenaanvallen den vija-r ellce strategische uitDreiding daarvan verb den. Het krijgsbedrijf in het Oosten, dat tôt c verovering van Riga en Jacobstadt leidde, in uw aller getiachten.Tusschen Isonzo enPia1 aismede in Macedonië hebben we irieu\> overwinningen behaald, waar de vijaixd nu c geriiige suksessen, bewesten het Ochrida-mei behaald, vrijwillig schijnt op te geven. I. operaties van het Sinaï-schiereiîand uit tege de Turken in Palestina konden daar eindehj bepaaide suksessen behalen. Deze zijn evei w el niet van invloed op den porlogstoestand i het algemeen. Op de gevechtsterreiuen i K!eiA-Azië en Irak is de toestand niet gewi zigd. Onze, oorlogsvloot heeft de op 'haar jong kraeht gebouwde verwaehtingen ten voile ve; vuld. De vloot voor de voile zee, waarvan d rustelooze, den blikken der openbaarheid vaa onttrokken werkzaamheid den dank des vade: lands heeft verdie---:!, is smds haar roemrijke slag voor het.Skager Rak na Iangen rust or langs bij de vermeestering van de eilande Dagô, Oesel en Moon opgetreden in vooxbee dxge samenweiking met het leger aismede b: het korte voorspoedige gevecht in de Duitsch boeht tegen een aanzienlijk sterkere macht. liaar gestadige slagvaardigheid is opniew bewezen. De handelsoorlog met duikboote oeient een geweldige en onafwendbare wej king uit. Hij was en is het eenige doeltreffer de en ingrijpendemiddel van den ons <5pg€ drongen ekonomischen oorlog tegen de leider de mogendheid onzer tegenstanders. Hij ricli zieh tegen de vijandeiijke en iii 's vijand dienst s^aande cnzijdige scheepsruimte. A trachten onze tegenstanders-ook" in den laa-1 sten tijd de gedunde tonnemaat hunner koop vaarders met onzijdige schepen, die ze zic. door de uiihongeringsblokkade en ander dwangmiddelen met geweld toeëigen(^en,_ aa: te \ ullen, toch kan men daarmee niet zoo lan; doorgaan als men wil en zal men daarme spoedig aan het eind zijn. Ook. bij nog zoo intensen aanbouw van nieu we schepen op de werven ônzer tegenstander zal het cijfer der in den grond geboorde sche peu steeds dat der nieuvve gebouwde te bovei gaan. Aldus leveren aile waarnemingen he overiuigende bevvijs, dat de handelsoorlog me duikbooten zijn doei zal bereiken. Wij kunnen niet aan den oorlogstoestam denken zonder ons met een gevoel van onuit wischbaren aank degenen te herinneren, wiei wij de/.e suksessen en onzen gunstigen toe stand te danken hebben, onze zege- eu roem rijke legers, den genialen leiders en heldhaf tigen troepen (bijval).' Als ik bij deze gelegenheid in 't bijzonde: denk aan de troepen op het Westelijke front die m toegewijde trouw en taaie volhardin^ meer dan drie jaar Iang een ontzaglijke over macht aan menschen en materiaal het hoofe bieden, dan geschiedt dat zeker niet om op d« onvergelijkelijk'e verdienste der legers af t( dmgen, die met de trouwe bondgenooten al; een lawine door het onherbergzame land in d< vlakte van boven-Italië drongen om de trou welooze Italianen te kas'tijden. Maar gij Ayeet het. geen onzer zegevierend( offensieven in Rusland noch in Servie in 1915 m Roemenië in 1916, noch de huidige, zege vierende en nieuwe- overwinningen belovende veldtocht in Italie zou met zoo'n kracht kunnen zijn volvoerd, als niet in het Westen d« bronzen muur ook tegen de zwaarste stormer stand gehouden had (bijval). Evenmin mag vergeten worden de heldhaftige dapperheic onzer koloniale troepen in Oost-Afrika (lev. bij v.) noch de flinke kolonisten of inboorlin-gen.(Wordt vervolgd.) MÂjLVY in beschuldiging gesteld ^ Parijs, 28 November. — De Kamer heeft na langdurige bespreking met 512 tegen 2 etemmen de besluitselen aangenomen van de kommissie, die, herinnerend aan de door Clemenceau en Daudet tegen Malvy ingebrachte besohuildigin-gen, in het hooge belang van dan openbare vre-de verklaart, dat er licht ont«token moet wor-cc-.n inzake di© beschuldigiingen en de in staat van beschuldigingstelling van Malvy en de ver-wijzing van de zaak naar dein Senaafc gelast. saloniki zetel der servische regeering De Parijzer. bladen vernemen dat de Servi-sclie regeering ha/rem zetel naar Saloniki heeft overgebraclit. aanhoudingTn te athene Het Balkanagoptschap verneemt uit Athene dat aldàar 150 aanhangers van het oud regiem, waaronder oud-beambten, dagbladschiTiijvers en officieren, aangehouden zijn gewordeai. het toezicht o? de vreemdelingen in italie Volige-ns de « Giornale d'Italia» zullen de in Italië vertoevende vreemdelingen voort aan scherper worden bewaakt. De Russische maxi-maiist Gitimirski is over de grens gezet. Het ■ Lichtpunt en .i, Gedachten zija ials dit liederen waar jel van, bij zijn blijde intrede te Aotwerpet irt op .11 Juli 1917, K.ené de Clercq sprak zc hangen in de lucht, zijn. g-erneengoed te en soms staat men verbaasd iemand, le vend in een heel andere geestesatmosfeer opvawingen te hooren vertoiken die mei sv» slechts in de eenzaamheid vain eigen be' schoitwingen gegroeid dacht en wellicht door een, zekere, licht te verklarei ' schuchterheid teruggehouden, nog nie' 5 naar builen had uitgewerkt. _ Zoo gfang 't ons, toen we Zondag- 1.1, - « Het \ laamsche Nieuws » het artike van Dtmos lazen waarvan ons deze zin- us snc.de trof : « Allen zijn wij er van over-■t, tuigd dat het oude, unitaristisch-Belgi-_je sche, vermolmde kot moei; in gruis ge-a. stampt woirden. Maar op de helft dei lu puinhoopen daarvan moet Vlaandorer m verrijzen. Laat ons, er niet over retfetwis-ten, of de andere helft van het terrein te J»j ons moet blijven, of wel dient afg-e-j'e. ^akend te worden — dit mag ons voor-d- loopig niet deren. « ^ We vonden hierin een bevestiging van le we iri ons vorig artikel schreven : e- « ls de Staat Vlaanderen, is het federa-in tieve België, is om het even welke andere staatsvorm het m.iddel .om tôt de verwe-;n zenlijkino- van ons doel te ger.aken? Wij n- gelooven het ni>et. » ;n Het aktivisine is het er inderd'aad nie.t t in qc eerste plaats om te doen voorgoed n net verbancl te oniHjnen waarin w;e V uan-e- tieren u.a ailoop van den w er eldoorlog" vvilieji zien; het is op te vatten als een y. initie bevestiging- van ons recht, uitge--proken door het stamgevoei dat deze t-jd Le bij de Vlamingen omtvvaken deed, door [s vrie o<>k, door vijand of vriend, door be-setter als door eigen reg-eeriing- erkend te e worden als.een Voi£ dat zijn piaats onder ;r cie zon verdient. VVare het anders, wilde ^ men nu reeds het huis optrekken dat we j. iater bewonen zullen, dan zouden wij het i- ons zoo menig m a al -toeg-estuurde verwijt n «x-idienen op een omgepast oog-enblik de P handen aan 't werk te si aan. : men kan wel stevige, onwankelbare grondvesten e leggen van heit gebouw, al woedt ook d:e •- storm, maar de muren, het dak, al wat ® net, vot>r de wereld, z.jn vorrn en aan-aciîijji. geven moet, zouden groot gevaar a loopem heel en al ont ver te woirden ge- - xukt. O. i. is het blijvende dat we in de ] oorlogsjaren voor Vlaanderen tôt stand j brachten wel dit : het ont-waken, over het ? gansche iand, v-an ons volksbewustzijn, zelfs bij ciiegeinen, die zich niet bij de ak-^ tivisten aansloten en een juister inzicht van de noodzakelijke wisselv/erkiing tus- - jchen [ïolitieke en ekonomische faktoren. ] 't Is tevens het hoogste wat ons te be-t reiken staat. Dat de-oniketening- van aile s harlstochten, opbouwende en neerhalen-1 de, hfet t'egein elkaar in 't strijdperk ko-, " men van aile belangen, geesten e-n harten 1 upzweepen zou, nieuwe iddalen zou doen s gebotnen worden, was te. voorzien. Maar i dat het ontstaan daarvan vaak uitslui-» tend \oor de innerlijke persoonlijkheid beteekenis hebben kan, dat de waarde er- - van in menig geval bloot subjekt'.ef zijn s moest, werd wel eens uit het oog verlo- ren. t Dit, omdat het wereldgebeiuren be-t paald wordt door wat <anders nog dan wat opbloeit uit de individuën, tenminste J zoo men dit in zijn engere beteekenis van j den wil van het oog-enblik opvat : achter - ons lign een ver le den waarvan de immer - zich voortzettende stuwkracht niet kan worden uti^eschakeld ; in dien zin is het - « onze gfischiedenis bindt ons niet » van , Prof. Vermeylen een dwalingf. Wat voor-: bij is, zoo\vel als. wat thans geschiedt, [ heeft zijn deel in het ontstaan van de , (îvenwichts-verhoadingen waarnaar im-; mer, bewust of o-nbewus't,, wordt ge-• streefd. De verzoening tusschen de toe-: standen, door deze verhouding-en in het leven geroepen, en die idealen — rûet'hun : vorrn, niet het uiterlijke ervan, maar hun dieper wezçn, dat waarom het werkelijk " gaat, — dàt is oplossi.ng, die al het [ andere met zijn niet te overziene varieteit van mogelijkheden onivat, Want zouden we ons in een langduri-gen bloei mogen verheugen, zoo, wat aller droombeeld was eindelijk verwezen-lijkt zijnde, danrdoor ccftter aan die even-w'chts-verhouding-en wefd g-etornd,? Zou het vaak onbewust-werkende streven van een geheele staten- en volkereng^e-. meenschap, niet uit te schakelen indien z6ô zelfs de wil d'aarvan kon zijn, ten slotte niet dat anormale, dat niet levens-vatba-re uiteenrukken ? Teni slotte, moet de opperste schikking overgelaten worden aan den niet af te wenden loop der : dingen, wat Gambetta heette « la justice i immanente des choses >». Maar, daartegfen opwerpen dat mein ■ dan simpelweg den boel aan zichzelf kan overlaten, dat het de moeite met loonen, • ja, inkon3ekwent z:jn zou, voor Vlaanderen te.strijden, ware hoogst verkeerd ! ] Bet zou de miskenning besluiten van een ■ feit als het ontstaan onzer Bewegingf, het ■ wakker-worden der Vlaamsche gedachte. < En vooral dat die ontwaking zich voltrok : op een oogenblik dat, naar allen schijn, reeds het « Dies iirge ! Dies illa ! » over ons volk mocht worden aangehèven, is : van diepe beteekenis, een vingLerw^jzing voor wie uit ons bétoog een valsch-fata-lîstische konklusié zouden willen trekken. ] Onze stambroeder, Mr. Van Es, een ! der knapste voorvechters van de Groot- • Nederlandsche gedachte, publiceerde in i de eerste twee aflevcnngen van « Diet-: sche ^ttmmen » een sludie over « Het , Nieuw Jiuropa », merkwaardig om het • doorzicht waarmee de schrijver ervan de . l'jn aangeeft langs waar de îmmer-voort-l schrijdende evolu'iie der Statein-gemeen-■ schap leiden zal. Daarom komen we er , ook nu nog op terug. l WTe beie-ven thans, lijk volksvertegen-: woordiger Augusteyns het op ae eerste vredesmeeting te Antwerpen heel krach-tig uitdrukte, het bankroet van den oorlog- als. rniddel tôt het beslechten van internationale geschillen, zeker reeds door he; fe:!t dat, welke krachtinspanning ook geleverd worde, welke verbazende g;e-beartenissen zich ook mog^en voordoeri, nif ts. beslissends kan worden bereikt. maar vooral hieirdoor, dat Europa zijn ondergang- te gemoet gaat, zoo het er banaal-weg g^zeg-d, niets anders op vindt. Dat is een waarborg, meer dan wat ook, <1at de stemmen die thans, als uit de diepte tôt ons komen, en zich laten hooren voor een schooner loekomst, niet ver-geefs zullen klinken, dat Europa met'lan-ger met woorden ,alleen zal'instemmen met de idealen \ian vrede en recht î we staan. voor een nieuwen tijd. J)it is cîe noodzakelijke ontwikkeliîig-va n den machtst-aat. Mr. Van Es heeft daarvan in bovengenoemd;e studie het ontstaan en de ontwikkeling geschetsi. c- Een kieine stamstaat, d. w. z. een organisme opgebouwd op ethnologjsche samenhoorigheid, hreidt zijn grezag uit over omringende volken, die min of meer ►onderworpen worden en vervormt zich tôt den îerritorialen staa4;. Niet langer is het een organisme opgebouwd uit individuën alléén, gfelijk de s/.amstaat, maar de stamstaat zuigt zich vast aan een terri-toir. Binnen dat territo:r werd het regee-ringsgezag uilgeoefend 'door de oude stamgemeerischap, het overheerschend volk of ras. » Zoo wordt de kaart van Europa duidelijker en duidelijker om-lijnd. Kan echter uiit aldus tôt s'îand. ge-komen org-anismen een harmonisch ge-heel ontstaan? Neen ! En die onmogelijk-heid is te yerklareni uit het karakter van den EuropCeschen Staat zelf : immers, ailes berust er op overheersching-. Ver-mit& een volk alleen vrije ontwikkeling' wordt moge lijk gemaakt daar waar het ,po!itiek de baas is, zal het heit gebied waar zijn macht zich uitstrekt altijd door maar pogen uit té breiden. Zoo ontstaan de groote staten, zoo moest, naarmate de vele kieine gemeensçhappen in de centrait seerende grootere werden cpgelost, de wereldoorlogf losbreken, en kwamen beide belften van Europa machteloos tegen-over malkander te staan. I-Dermee is de noodzakelijkheid uitg-e-maakt te breken met de kern van het verderfeiijk gebleken machtsorganisme dat c'e Europeesohe Staat was, de poli-tieke onderjukking van de eene nationa-liteit door de andere. Want, al mogen de woorden Van de Entente-staatslieden bijvoorbeeld, die fel afgaven met zulk ideaal (de volkerenbond van Europa) woorden z j-n gebleven — wat de nieuwe Russische reg^eering- thans te publiceeren weet brengt. diie lui in een leelijk parket, — toch biijft er iets van in de lucht hangen. Talleyrand beweerde dat men maar zoolang de feiten. als ge-beurd moest voorstellen tôt ze zich werkelijk voordedten. Maar dat zou ook in te-genoverges'telden zin waar kunnen blij-ken : en zoo zien we thans, dat, terwijl de oude1 cynikus Clémenceau het voorgfewen-de ideaal met een schamperen lach oppor-tunis.isch terzijde schuift, er in Ajnerika en Engeland — zeker -niet van regee-ringszijde, maar wat zou dat <x>k bewij-zen ! —- stemmen opgaa.n die daartegen protest aanteekenen ! Dus : het aktivisme, uit de logika der feiten zelf ontstaan, vindt rond zich wat het noodig heeft om voor Vlaanderen zijn groote, beslissende beteekenis te krijgen : het kwam te goeder lire. En dan moge nog" zcoveel bange twijfel ons.kwellen, voor de toekomst, dat ééne lichtpunt sterkt ons. Glanst: het ons ook i van mit de verie tegen, lf&t is er. Het geeft : dp.s een bewustzijn van kracht en levens-vatbaarhe:d door onze beweging- den polsslag t« hooren dreunen van heel een tijd, te staan aan de zijde van onze broe- ' ders in de groote wereldgemeenschap. l'hans zijn we Europeërs geworden, zoo we het willen. ' Maar dan moeten wij het ware doel : . oor oogen houden, ons niet van de rech- < ;e baan laten. leiden en Vlaanderen's zelf-vtand»igheid verwezenlijken te midden van c 3àt nieuwe Europa waarvan de begren-dng thans nog zelfs niet voorzegd kan \ vorden. ' W;e welke staatsvorm ook opdringen < a^ou, dat tijdel'ijk kon, de bestaiande * n a c h t s ver h oud ing e n ten spijt ln dan roe- 5 >en zou: «En nu, levé Vlaanderen... i rots Europa », zou werk verrichten dat < >p afzienbaa.r ko-rten tijd vernietigd wor- < l'en zal, ons van wat eigenlijk bereikt • noest worden af zal houden,. en een -nachtspreuk hebben gesteld in de plaats < /an de thans, in den nieuwen tijd, even 1 lolle machtspreuk van de Haversche re- ; >-eering. Daarom : « Gedije Vlaanderen," vrij, m ] let nieuwe Europa, niet Europa ten trots, -naar ten bloei !» < Fritz MERTENS. Onder wij zersbelangen Kas van W'eduwen en Weezen In een vorig numnier \\ees liet Vlaamscln Nieuws op het treffend feit, dat onze zooge zegde patriotards ofte Vlaiamschhaters ureest al aan hunne zonderlinge vaderlandslieîdi lucht geven, ten koste van onschuldige dejdi personen. Z6ô o.a. de hooge oomes van de afdeelinj Pensioenen in het Ministerie van Wetenscliap pen en Kunsten, welke het goedvonden lieve hun ontslag te nemen dan mëde te werkft aan de vervlaamsching van het bestuur. Tusschen haakjes moogt ge weten, da Wetenschappen en Kunsicn een der mees verfranschte was tusschen de zoo verfranschti middeus in ons landsbestuur ; en de aldeelinj Pensioenen spande daarbij nog de kroon. Nu ware cr toch juist zoo veel met gelegei aan 't eigenlijke heengaan van die Pransch doilc heeren, maar ongelukkig valt daarmêi de dienst der pen.->ioeneir stii voor de nieuw ingenoctred:rs. Zoo zijn er arme weduwen ei weezen van ontangs overleuen onaerwijzers die in deze benarde tijdsomstandigncdei snakken naar het armzalig pensioentje, waar voor hun echtgenoot en vauer jarcniang aan merkehjke stortingen in de icas deea : Z< lijden nu honger, omdat het zoogezegd vader landsch gevoel van geuielde paLriotards iî opstand k.wam tegen net schrijven van hun nen naam onder Vlaamsche omzendbrieven Vlaamsche dienststateii, Vlaamsche onder richtingen, enz. Zooals het Het Vlaamsche Nieuws meldde ontving het desaangaande menigvuldige er bittere klachten. vanwege noodlijdende be-langhebbenden.De Kas van Weduwen en Weezen der lagere onderwijzers en gemeentelijke leeraars la ztnver 'n màatschappij van ondeningen bij-stand.^ Zij beschiki o.ver geen andere inkom-sten dan de aîlioudmgen op de wedden der deelheDbers ; ze vloet geene uitkeeringen aan pensioenen dan evenreuig met het getai jaren deelnemiAg en het bedrag uer dienstwedden. Haar iiestuurraad telt ze\en leden: twee ge-meentebestuurders —.burgemeesters of'sene-penen ; één provinciebestuurder — bestendige axgevaardigde , twee "dienstdoende of gepeu-si^eueerde onderwijzers en twee personen vreenid aan liet onuerwijs. De Bestuurraad wordt, in vooi icomende gevallen, door den munster van onderwijs geraadpieegd en kan hein, uit eigen inniatief, ook voorstellen doen. (Zie K. B. van 1 Januari 1885.) lihwel ! zoo ooit, dan is 't nu tijd dien Bestuurraad te zien tusschenbeide komën. I£n moest hij ook, onverhoopt,-mank gaan aan patriotardscne onvex-schilligneid voor het lijden van arme weduwen en weezen, flat dan het Middenuestuur ingrijpe. Aile drie jaar immers is ae raad om de iielft vernieuwbaar, en Ijijgevolg zijn er tegenv.oordig mandaten vervailen. Dàaibij, art. 4 van de statuten ver-jiiaart de maiiaaten ten allen tijde herroep-baar. I$r kan dus niets in uen weg iiggen voor het in w erkingk oinen van den oudeu of van een nieuwen bestuurraad 1 Maar dan is misschien de zaak nog niet ge-heel verholpen: 't zijn immers de hooge beambten der afdeeling, zij die de hand moeten houden aan het uitvoeren der genomen beslissingen, welke door hun 'ontslag de stok-ken in 't wiel staken. Dat het Middenbestuur dan eenvoudig de openstaande plaatsen aanvulle ! F,r moeten tusschen de Vlamingen toch wel mannen ge-noeg gevonden worden, die over voldoende kennis, voldoende aanpassingsvermogen en toewijding beschikken, om dien wagen terug in 't spoor en weer a®n 't bollen te krijgen. \Vat er ook van zij : Het mag niet langer gezegd, dat ongelukkige weduwen en weezen nioeLen blijven snakken naar een armzalig tlein aandecl uit hun eigen sp'aarpot... die meer dan dertig miljoen oVerschot iieeft. ' en LAIVd' ' L1EDERAVONDEN VAN DE ANT-WERPSwriE (iROENINGERWACIlï. De kreet van, de L ederavonden klinkt ald'us : 't Is nacht... De wacht komt stormende op, Gij knapen, de vijand, d>aar is lijfsgevaar, le wil, te weer, te wapen! (Guido Gezelle'.) De muziek is van Jef Van, Hoof. « ON! WAAKT ! » ~ Z66 heeit het ly-nsch spel in verzen, in 1 bedrijf en 3 tafereelen, dat de heer Léo Van de Vel-len, de sympathieke voorzitter van de Sroeningerwacht van - Antwerpen, zoo >as heef.t-geëindigo. De toonkundige Jos. ''-Vatelet zal er de muziek onder schrij-/en.« Ontwaakt ! » zal waarschijnlijk in de naand Januari ten tooneele gebracht ,vorde,n. Door veleii zal zeker die eerste vertoo-îing met spanning worden tegemoat ge-:ien.VLAAMSCHE DOKUMENTATIE. — « Vrij België » van 23 November naakt onder don titel (( Onduldbaar » de ,'olg©nde kantteekening : « Naar de « Bclgische Sociaiist » me-ledeelt, bestaat ér bij het Fransche ge-:antschap in Den Haag een dienst, die >ver al de Belgen fiches opmaakt. i Wat lieéft het Fransche gezantscLap laarmee" te maken ? Zoo het de Belgische Regeering is, velke deze « taak » aan het Fransche ge-:antschap opgedragen heeft, be wij st zij laardooir geen zin fe hebbi'n voor de ge-/oelighedèn, welke een dergelijke toestand noodzakelijlc opwekken moet. 3eeft het Fransche gezantschap integen-leel eigenmachtig gehandeld, dan he^fi lat gezantschap zich met zakan bemoeid, vaar bet zon moeten buiten blijven. In elle geval kan die toestand niet ge-luld worden, en vragea wij tiitdrukke-ijk, dat aan die « fichen »-makcrij paal m perk gesteld worde. Langs een anderen kant wordt verze-cerd, dat Belgen daaraan medewerken, vaaronder een Antwetpsehe franskiljon, lie zijn opleiding genoten heeft aan de Duitsche school. » — V. K. B. Iets YQGï i<..de,' en dsr » BRIEVEN UIÏ ZWITSERLAND Een nagalm Bern, 23 Nonember 1917. Dit z'; miju laatste brief uit Zwitser-land w ^ /.-- il. en daar het'postverkeer in : oorlogstijd met geen koortsachtige gnel-. heid geschiedt, hoop ik met of vôôr dit i schrijven tirais te zijn, om met versciien rnoed en gestaaid vertronwen den schoo. t ne-n en blij den Vlaamschen, vaderlaijd-; schen str.jd voort te zettea. j Wij begrijpen nos de franskiljon; die liardnekkig en grimmig, behendig eu be-i slîst, onder de krachtdadige en teveiis ; slimme lèiding van kardinaal Mercier, ; aan de onderdrukking van het verr-jzen-l de Vlaainsche volk w.erken ; die op den , zerk gaan zitten waaruit dé Vlaamsche 1 opstanding wil losbreken ; ja, die heb-' ben een doel, ee11 streven, een uitweg ; voor de kombativiteit die elke mensch, ■ geen vod of klod zijnde, thans in zich 1 gevoelt. Want nu leven al de volkeren met veertig- graden koorts. Al wat smeulde, laait op ; al waf sluimerde springt sid-derend overeind. Eli: ; hoop, elk ideaal krijgt een vasten vorm. De gebâauda -.-traten zijn stulcgeschoten en naar een nieuw verschfet loopen, nieuwe wegen. Die veertig graden koorts zijn, overal v\'aar te nemen. Het Italiaansch irredentism, dat nog eeû-nevelachtige verznchting was, heeft Italië in de wapens doen viiegen. Polen is opgerezen en een1 kouinkr jk gewor-dc-n. Oekraine vecht tegen de kozakken-horden. Ierland is Sinn-Fein. Transvaal, onder 't geweld der Engelschen en 't ver-raad van. de lakei-ministers Botha .en Smuts bezwekcn, wacht en bijt op zijn bc-tting, De koorts ! Maaf 't zijn de arme Ka-nadeezen die hier komen vechten voor de Engelschen ; de Australiërs, die op avonturen afkomen ; 't is Amerika, dat n:et rustig kan blijven en, ondanks zijn dollarmentaliteit, de prooi loslaat en op een schim. toevliegt. Teu goede of ten kwade, de koorts zweept het menschdom op. Alleen in die algemeene verhitting loopt de Vlaamsche Passie; met zijue kahne keldertronie, verlorcu ; k'jk; znur en gemelijk naar de Aktivisten ; smaalt op al wat beweegt ; leeft van den look en deir wind eener onbestemde hoop ; verzaakt en verloo-chent zijn verleden eh zijn ideaal-; gaat schamele verbonden. schunliige Sehik-kingen en scheeve overeeiikomsten aan niet de franskiljons ; wordt door die fraiîskiljons gedrild eu op sleeptouw genomen, en dat ailes om gedwee in 't ga-reel te blijven en terug te komen tôt de toe.standen van vôôr 1914 ! Na den oorlog zullen zij van de meet af den strijd voor het Vl'aamsch recht hervatten ! Neen, onze Passieven begrijpen. wij niet. -De Aktivisten weten wat ze wagen, maar ook wat ze willen,. Wij beseffen dat het van geen leien dakje kan komen, doch als wij het bereiken — en in ons binnenste leeft die heilige overtuiging — dan is er een volk, een schoon, roemrijk volk, het onze, liet Vlaamsche volk, ge-red ; dan scaat er het zelfstandig Vlaanderen en is het noodlottig 183U met zijn snooden toeleg en îjselijke gevolgeiijdoor één slag veriiaetigd ! Dat is een jnzet ! Daarvoor kunt ge iets veil hebben en kunt g' er zonder veel moeite ailes voor over hebben. Daarbij bekomt ge oumiddellijk het l'Uuitsprekelijk genoegen dat al wat Vlaanderen, de Vlaamsche taal en het Vlaamsche volk sinds jaar en dag -ver-acht, u den rug toekeert, of u beziet met verachting of met oogen die pistolen zouden willen zijn ! Heerlijk!:.. Ik zal bl.j wezen terug te zijn om er weer vau te genieten. Hier te Bern'is ailes veel te vriende-lijk, te hartelijk ! De bijeenkomsten der journialisten echter zijn opwekkend.ster-kend, inoc-dgevend. De Berner Konferentie, na zich « een voorloopige vergadering » te hebben ge-heeten, « waar slechts theoretische, geen [iraktische vraagstukken » behandeld zouden worden, heeft haar partikui ere gesprekken geëindigd. Op de voormiddagzitting heeft de Hi ngaar Jaszy de volgende verklaring afgelegd ; « Een volk dat geen kultureele, ekono-n mische en politieke zelîstandigheid be-» zit, is ten doode opgeschreven. » ln wetten zijn die rechten van een » minderheid, o! van een onderdrukte >■ meerdcrlicid, niet vast te leggen. » De prachtigste tg ; > ing op dat » gebied kan daar niets aan verhelpen, » omdat de onderdrukV Ts van elke to§-» gestan» wet een dood. letter maken,. « Breed-demokratisch en door volledi-i. ge zelfstan'digheid moet het vraagstuk » der îialionaliteiten apgelost worden. » Was het teiigevolge van onze samen-spraak over Vlaanderen? Wat er van ■ zoo werd onze zaak toch besprokeh en bij de leden. der vergadering, die méér dan nevelachtige tlieorieen in het brein omdragen, werd er dan oôk aan Vlaandejren gedacht, dat mochten.wij ervarcti. Het woord werd geesfcdriftig door al * die andere heeren. zelfs die van het btl-rcel, toegeju'cht.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Het Vlaamsche nieuws belonging to the category Gecensureerde pers, published in Antwerpen from 1915 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods