' nn.dftriftfif 10 Tuli 1017. Derde î&arsraas Nr. 199 Prijs s 0 Cestlem vo©r geheel België Het Vlaamsche Nieuws Yerschïïnt 7 maal In de week aboneementspkhzen i Joor éÉB (.7» yoor s m«*bd yoor • m»»nd » ii.— yoor één jâat Jl — 8«<iiktl«, Bcbetr «a A»nkoniifi«g«»l toodestraat, 44 a.hxwbrp1h —————________________ DE OPSTEEBAADl Bit VERHDLST, Dr. A«f. BORMS, Aik. VAN DEN BRAKDB Met 4c Tist* mel«wsrkln| ru ffoofletrur Dactar A«too» JACOB ïlke tnedeiverkcr îs persoonlijk ver-«ntwoordelijk voor «ijn schrijvoo, e* fcindt niet heel 3e Redakti«. ÀANKONDIGINGHNi Twade blid, dea regel IK Derde Id. id. I.— Vierde td. id. l.M Doodabericht |.— OFFICIEELE BERICHTEN M DU113CHE ZIJÛE duitsch avondbericht B»rlijn, Dinsdag 17 Juli. — Officieel: In het West4* 11 werd aan den Linkor-Jlaaioever gestreden. Aan het Oostelijke front geen gebeur-Unissen van gewicht. m 00ST.-HG8G. ZIJDE Wewien, Dinsdag 17 Juli. — Officieel : RUSSISCIi EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Wïjkend voor den druk der Dui.tsche «n Oostenrijksch-Hongaarsche troepen hebbea de Russen gister Kalusz en den YV'estelijken oever van de Lomuica 0111-ruimd. De verbonden troepen volgen den ' vijand. Ten Zuiden van Kalusz kwam het hier en daar itot felle gevechten. Bi] Ldzîany zijn zes Russische aflei-dingsaanvallen door den tegenstand van Kraotische bataljons mislukt. Bij Landestreu en Novica hebben wij l»rr«in geworçnen. BALKANFRONT Onvoranderd. ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Op den Col Bricoii is een Italioansch* mijn ontploft. Onze stormtroepen hebber tr den trechter van bezet. m TURKSSHE ZIJDE TURKSCHE FRONTEN Konstantinopel, Maandag 16 Juli. — Officieel : Het vijandelijk detachement dat ver-slagen werd, heeft tijdens zijn terugtochl naar den Euphraat 120 dooden en gewon-den gehad en 60 stuks vee verloren. Bo-vendien heeft onze vervolgende kavalle-rie twee Lewis-geweren en een g-rooi aantal tenten buit gemaakt. Op de Perzische grens heeft een var onze kompagnieën 2 mitrailleurs buit gemaakt in een gevecht, dat in den omtrek van Serdesit is gevoerd. Ten Noorder van Revandiz werd een aanval van een Russische kompagnie afgeslagen. Op het Kaukasische front zwak go-j schut- en geweervuur. tll ENGELSCHE ZIJDE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Dinsdag 17 Juli. — Officieel : Wij hebben onze posities ten Oosten van Monchy verbeterd. Niettegenstaande het ongunstige weer hebben onze vlie-g«rs, in samenwerking met onze artillerie veel succesvol werk verricht. Gisteren hebben onze aan vols vliegtui-gen vele bommen geworpen op verschei-den punten van militaire beteekenis ach-ter de vijandelijke linies. Negen vijandelijk# vliegtuigen zijn neergeschoten, geen der onzen wordt vermist. «Il BUSSTSSHE ZIJDE RUSSISCH GEVECHTSTERREIN St-Ptersburg, Maandag 16 Juli. — Of-fieieel : Aan den benedenloop van de Lomnitza wederzij'dsch geweer- en geschutvuur. len Noordoosten van Kalusz hebben de Duitschers sedert den morg*en van den i5den verwoede aanvallen gedaan en ge-tracht onze troepen over de Lomnitza te werpen. Zwak in aantal, maar krachtig van geest, heeft het régiment infanterie Kinborn, dat op dezen sektor stond, waar de gesneuvelden bij massa's geteldi wer-den, vooral Duitschers, de aanvallen afgeslagen. De kommandant van het re-giment Kinborn, luitenant-kolonel Simo-novsky, werd gewond. Meegesleept door den dapperen kapitein Ossipoff, die in de plaats van den kommandant trad, ging het regiment tôt het offensief over, wierp den vijand terug en bracht hem verliezen, toe, daaronder gevangenen en mitrailleurs.De strijd op het front Laudestreu-Ldziany-Krasna heeft den geheelen dag* geduurd. In een heet gevecht werden de Oostenrijkers uit het dorp Ldziany geworpen in de richting van de Lomnitza. ^ iettemin zijn wij onder den druk der van ^e zijde van Rozniatow opdagende vijan-^îlijkt versWrkingen en door de hoogo __—— verliezen onder ons officiers ko rps ge-dwongen geworden een weinig terug te trekken en stellingen te betrekken aan het Oostelijk uiteinde van Ldziany. Londen, Dinsdag 17 Juli. — (Draad-loos opgevangen Russisch stafbericht). — .Nadat wij ten Noord-Oosten van Kalusz hardnekkige aanvallen hadden afgeslagen, hebben wij om taktische redenen onze troepen naar den rechteroever van de Lomnica teruggetrokken en Kalusz ontruimd. Wij houden de belangrijke ri-vierovergangen bezet. Een sterke vijandelijke troepenmacht had ons uit Novica verdreven, doch onze reserves hebben die plaats herwonnen. VAN (TALIAANSCHEZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Dinsdag 17 Juli. — Officieel : Op den tweeden top van de Col Bricon hebben wij door een mijnontploffing belangrijke vijandelijke verdedigingswer-keii en een mijngang, die de vijand tegen onze stellingen bezig was aan te leggen, vernield. In den grooten mijntrechter hebben wij 30 lijken van vijanden gevon-den.In Val Tellina, aan de bovenloop van de Cedec, in Karinthië, in het hooge De-gano-dal en op den Kleinen Pal hebben wij vijandelijke patroeljes, dis onze Unies naderden teruggedreven. Op het overige front de gebruikelijke TELEGRÂMMEN DE DUIKBOOT- EN MIJNOORLOG Berlijn, 16 Juli. (Officieel.) — In der Atlantischen Oceaan zijn door onze duik booten weer een aantal stoomsehepen ei zeilschepen veriiietigd. Daaronder warei ' het bewapende Engelsche s.s. « Thirlby ) (2009 t.) met een lading erts ; de « Matador » (3400 ton) met stukgoed naar En-' land, en het zeilschip « Lady of th< Lake ». Een van de in den grond geboord< schepen was geladen met maïs voor En geland. Berlijn, 18 Juli. — Officieel: Nieuwe duikbootsuccessen in het Ka-naal : 23.000 b. r.)t. Onder de tôt zinken gebrachte schepen bevonden zich drie bewapende diep geladen stoomschepen, waarvan een munitie vervoerde, en 5 se-konden na den torpedotreffer in de luclit vloog-; voorts en bewapend diep geladen groot tankstoomschip, dat uit een sterk beveiligd konvooi werd weggeschoten. Londen, 18 Juli. — De staatssekreta-ris van marine, Carson, en admiraal Jelli-coe hebben een dringenden oproep tôt het ■\erbond der vakvereenigingen van de jjzer- en staalnijverheid gericht, waarin zij er op aandringen dat ailes mc^je ge-schieden om handelsschepen en afweer-middelen tegen duikbooten voort te bren-gen en aldus de zekere nederlaag van den vijand te bespoedigan die thans ailes op den duikbootoorlog, als zijn eenige hoop, heeft gezet. UIT ENGELAND Londen, 17 Juli. — In het Lagerhuis heeft Bellairs heden gevraagd of Balfour wist van de vijandelijke en onzijdige schepen., die door de Deensche en Neder-landsche territoriale wateren varen, som-mige onder gewapend konvooi en of de regeeriiigen der geallieerden van plan zijn hun ovennacht ter zee te gebruiken om aan dezen handel een eind te maken. Cecil antwoordde : Deze aangelegen-heid kan niet worden behandeld door middel van vragen en antwoorden. Berlijn, 17 Juli. — De « Kriegsztg. » verneemt uit Lugano. dat de grootmees-ter van de Italiaansche vrijmetselairij, Ettore Ferrari, zijn ontslag heeft gevraagd vvegens de jxjleiniek in Italiaansche en Fransche bladen, welke gevolgd is op het kongres te Parijs van vrijmet-selaren der Entente- en de neutrale sta-ten. De dubbele broedertwist tusschen de Italiaansche en Fransche oorlogspartijen, benevens in het engare kamp der Itauaan-sche interventisten, duurt met onvermin. derde heftigheid voort. (Zie vervolg telegrammen 2de bladzijde.) Terug van onze Jongeni Bij onze werkliedeu Het tweede bezoek aan onze duurbar krijgsgevangenen eu werklieden i Duitschland is niet minder voorspoedi, geweest dan de eerste reis, en alhoew< korter van duur heeft dit verblijf evetî cens de meest verheugende nitslagein oï geleverd. In Dusseldorf, waar sedert enkel maandten eene vereeniging is tôt stan gekomen die voor doel heeft de Vlaan sclie belangen te behartigen, werd o Zondag 8n Juli eon « Vlaamsch Huis ingehuldigd', zeker wel het allereerst van dien aard, dat in Duitachland bt ataat. Buiten de opeischingen 0111, zij duizenden werklieden gedurende de oorlog, vooral uit Polen, Vlaamsch- e Waalsch België, «aar de Duitsche ni. verheidscentrums uitgeweken en hu gctal vermeerdert 110g met honderde elke week. Polcn en Walen weten er zic over *t algemeen goed te behelpc-n : d eersten doordien hun eigen landgenoc ten hen helpen, b.v. priesters hen verg< zellen en bijstaan ; de anderem omdat 2 degelijke vakkundigen zijn en voor hu werk hooge loonen ontyaingen, waanne ze onbezorgd kunnen leven. De Vlamingen echter krijgen gee priesters mee om voor hen te zorgen, -kardinaal Mercier verbiedt zulks — 2 worden 00k voor het grof werk dat ze b gebrek aain betere opleiding, enkel kui nen vcrrichten, veel slechter be.taald : 2 zijn in den vreemde zoôals hier, de sli ven, de koelie's van de nijverheid. Bi roofd van de gecstelijke liulp, die, eige priesters hun zouden moeten, maar ni< mogen brengen, meest ongeletterd, 01 beschaafd, verwilderen en verdierlijke zij, en aan 't verslonsde, verlepte uite lijk kan men reeds van verre op stra: den Vlaamschen uitwijkeliug erkennei Zonder leiding, zonder raadgever zelf niet in staat zijn belangen te berei deren, heeft ons werkvolk een elleud L bestaan en staat bloot aan alleirlei uitbi ■ ting en bedrog. 1 Edele zielen zijm getroffen geworde 1 door al die ellende en hebben ginder h< werk van den barmhartigen SamaTitaa op zich genonien. Zij wilden eerst de ^ Vlaamschen paria een onder-dak bezo : gon en met dat doel huurden zij in c Kazernestraat, n. 29, midden in de sta Dusseldorf, een ruim lokaal, waar n aan den gevel geel en zwart in groo letters het opschrift prijkt : Vlaamsc Huis. Honderden werklieden verdronge zich bij de inhuldiging in de groote za; en men zag het hun aan hoe gelukki zij nu waren in die veilige ree, overal on geven van taal- en landgenooten, die hu wel heel den tijd zullein doen vergetc hebben, dat zij in den vreemde waren. En hoe gretig luisterden zij naar c tijdingen die ik hun bracht uit het vade land, naar 't verloop van den harde strijd die daar om Vlaanderen en om hu belang in de allereerste plaats, wordt gi streden. Wat storm van toejuichingen toen i hun de ontwerpen meedeelde der sticl ters van 't « Vlaamsch Huis een heel rij van stoffelijke verbeteringeai en gee: telijke weldaden, zoodat voortaan d Vlaamsche werkmaii een menschenwaai dig leven -zal leiden in den vreemde. De « Vlaamsche Deeuw » werd da rechtstaande aangeheven en door een d( arbeiders een hartelijk woord van dan namens al de aanwezigen uitgesprokei waarna men het eerste nuimuer ron< décide van een blad « De Vlaming » d! regelmatig zal verscliijnen als « leer- e leesblad voor de Vlaamsche arbeiders i den vreemde». Velen bleven nu onde 't drinken van een goedkoop glas crhe les», d.i. blond bier. samen kouten, ai deren gingen in de aanpalende leészai onze Vlaamsche bladen lezen : <c Ht Vlaamsche Nieuws», «Ons Land) « Vlaamsch Leven », enz. ; anderen bc gottnen brieven te schrijven, waarvoc het noodige gerief hun kosteloos worc verschaft. Het deed deugd te zien hoe allen zic daar wel voelden en 't was dan 00k ni« te verwonderen dat, toen ik verlede Zondag bij mijn terugreis over Dusse dorf, nog een paar uurtjes in 't Vlaamsc Huis kon vertoeven, zij weer talrijk bi; een waren en djtmaal reeds een «trekzak hadden meegebracht, in afwachting ,di zij «een muziek», «een tooneelafdeeling enz. zouden stichten. Het zal bij dit ééne Vlaamsch Hui niet blijven : in heel het nijverheidsg« bied zullen dergelijke stichtingen te stand komen, zoodat voor elken Vlaan j selien werkman zal worden gezorgd, stoffelijk en geestelijlc. Wij moeten er stilaan toe komen dat al onze arbeiders in Duitschland genieten van de voordeelen, die de leden der « Ge-2 selletivereine » rijkelijk ontvangen. I Zoo zullen onze' werklieden in den ? vreemde niet meer weerloos staan, bloot-t gesteld aan aile misbruiken, « verdolend buiten de menschelijkheid », zooals pas- • toor Verriest het eens zei. Van elken Vlaming in Duitschland, c zoowel werkman als krijgsgevangene, i willen wij een innerlijk en uiterlijk " schoonen mensch maken, met mannen-P trots en mannendurf die zal meewerken " aan den heropbouw van ons volk, mee-e strijden voor het behoud van ons her- * overd Vlaanderen. II Dr. 'Aug. BORMS. ti Van een Vlaamschen Priester li Een Vlaamsche priester schrijft ons : e « Ik ben van natuur antirevolutionair - en zachtmoedig — hoewel niet ootmoedig - -- van harte e Reeds lang voor den oorlog was het bij n mij klaar dat zoolang- Vlaanderen niet e autonoom werd, de nationale twisten in België zouden blijven voortduren. n Indien ik me zoo uitdrukken mag, met - mijn verstand was ik sedert jaren voor e de dubbele autonomie, maar in mijn hart Lj was ik bang dat die scheiding niet zonder L_ bloedvergieten kon gebeuren. e Zoo hield ik de tweetaligheid van al de L_ Belgische bisdommen eveneens voor een groot onheil op wetenschappelijk en so-n ciaal gebied, maar ik zag daar voor ook >t geen verandering mogelijk dan na een omwenteling. n Nu is dan deze wereldoorlog gekomen. Ik heb hem verwenscht en verwensch hem nog. Maar God heeft toch zeker goe-L de inzichten gehad, toen hij dezen wree-. den geesel over de beschaafde mensch- heid deed losslaan. ■ En nu denk ik dat één zijner inzichten ? was : een einde te stellen aan de verdruk-king der kleine naties. Gods wegen zijn wonderbaar. Wat de u Duitschers eerst niet wilden doen, hebben ze gedaan : Vlaanderen bevrijd, — en wat 11 ze eerst misschien wel wilden doen, heb-n ben ze niet gedaan. Ook bij de Engel-r" schen keeren zich de rollen anders dan zij € zelf zich hadden voorgespiegeld. Hoe het d ook zij, zonder burgeroorlog is VLaande-u ren vrij geworden. En dat is voor mij, an-e tirevolutionair, die zoornin de revolutie h van 1830 als die van 1789 had kunnen medemaken, de grootste troost te midden n van al de mizerie die deze wereldoorlog il teweeg brengt. g Ook in het kerkelijk België zal de her-i- nieuwing nu zeer vredelievend kunnen ge-n schieden. Wanneer het wederom vrede n is, regelt de Paus van Rome de kerkelijke toestanden in België naar de nieuwe — e<de normale — verhoudingen tusschen Vlaanderen en \^railonië. Zoowel Walen n als Vlamingen zullen die hervorming met u dankbaarheid begroeten. Is het b.v. geen ^ ontzin dat de bisdommen Oost- en West-Vlaanderen tweetalig zijn om reden van j. een paar Waalsche dorpen? En wat L_ hangt Waalsch-Brabant als een struikel-blok aan het anders zoo bloeiend bisdom . Mechelen! Moet ook de bisschop van Limburg in Luik wonen? Nù kan of mag de Paus daarover niet uitspreken. Anders zou hij wel jens van Vlaamschgezindheid kunnen beschuldigd' 11 worden, en Vlaamschgezind is immers demi-boche! Maar na den oorlog is de Paus van [> Rome wederom een vrij man en zal hij zich gaarne schikken naar de rechtvaar-lt dige bëpalingen van het Vredeskongres. 11 Zic, behalve in mijn geloof, vind ik in Q deze blijde verwachting den noodigen T troost om het lijden van1 den oorlog te dragen. Geloofde ik niét in Gods gerech-■" tigheid <^n in" Vlaanderen's rechtherstel-ling, dan was mij het leven niet meer t waard geleefd te worden. > Misschien denken vele priesters zoo. » STAD eu LAND t BEDREIGINGEN! — Daar het leven 11 te Cent te duur werd voor de leerlingen - der middelbare'normaalschool, zijn deze 'i sinds eenigen tijd naar huis terugge- - keerd. De heer Meert heeft te Brussel » kursussen doen inrichten voor de leerlin-t g.en van het generaal-gouvernement. Dat » schijnt niet naar den zin te zijn van zekere menschen. s Een leeraar onzer stedelijke normaal- - scholen heeft er dan ook niets beters op t gevonden dan de ouders te bedreigen : Zij - ook aullsn ais «Rtivist bsschouwd -\TOr- den (ook 20. jaar dwangarbeid?) en... d< stad Antwerpen zal hunne kinderen nooii in haar dienst nemen als onderwijzers Heeft het stadsbestuur dien heer op dracht gegeven de ouders hiervan te ver wittigen? Of... moet die heer er voor zorgen, da men in Havere vergeet, dat hij zich bi het Roode Kruis moest bevinde:.r Ongelukkig zijn er menschen, die voo zulke bedreigingen terugschrikken. Nog een vraagje : Wàt deed die hee op het feest in den schouwburg « Tha lia»? Hoeveel zijner leerlingen heeft hi daar niet gevonden? Waar gaat de sta' in 't vervolg hare onderwijzers halen? ZE DURVEN ALLES. — De Frans kiljons zijn konsekwent, zoo schree vôôr een paar dagen onze medewerke Luc. In de vakschool van de Londen straat alhier komen zij er een nieuw be wijs van te geven. Wij vernemen indei daad dat daar eergisteren een leerling h het 4e jaar is buitengezet en van het uit gangsexainen uitgesloten, omdat hij ee: Vlaamsche leeuwc-nspeld droeg. De lee raar, want iedereen schijnt daar baas t zijn, die zulk cen zwaarwichtig, brood roovend besluit heeft genomen, vergrijp zich echter ditmaal aan iemand die nie gcrçpon is met zich te laten spotten, wain de vader van den getroffen jongen is eej geleerd flamingant wiens wetenschappe lijke werken veel ophef hebben gemaak in bevoegde kriingen. Het is echter 00] mogelijk dat de Waal, bedoelde leeraar ii het Vlaamsche Antwerpen is natuurlij] een Waal, de Vlaamschgezindheid val den vader heeft willen treffen. Het be kome hem allerslechtst. In afwachting van ingrijpende maatre gelen die aan de schaapachtige houdin van de aktivisten eeps en voor goed ee einde stelle, heeft de vader van den weg gcstuuîden leerling als protest zich me de meerderjarige leden van zijn famili laten opnemen iin het « Vlaamsch Vei bond ». De streken der Vlaamschhater zouden overal dêzèlfde gevolgen moete hebben : ons aanvuren tôt krachtige strijd ! OVERAL YVANTOESTANDEN. -Uit Sint-Truiden worden ons door ee: Vlaamschcn vriend de volgende grieve: overgemaakt : « Zouclt U het volgende niet beken maken aan de belanghcbbenden, en aa: hoogerhanel vragen naar een onderzoé en het treffen vam de nex)dige maatrege len : voor stellig werd mij bevestigd da te Genck-Winterslag, Becringen en Stf Coursel (Limburgsche Kempen) in d jongensscholen, en voor 'laatstvermel dorp ook in de meisjesschool, uitsluiten Fransch gebruikt wordt als voertaal voc 't onderwijs dier door en door Vlaamsch werkmanskinderen, dank zij het aktiev doordrijven der mijnbestuurders die de: kinderen, althatis in Beeringen, verbie den Vlaamsche liederen te zingen o straat langs de mijnen. Te Stal-Coursf zouden aile reglementen, den werkliede: aanbelangend, uitsluitend in 't Fransc! lx:staan. Te Genck-Winterslag werde: zelfs werklieden, Fransch-orakundige, ai gedankt zoogezegd uit gebrek aan werk in feite echter om plaats te maken voo Walen d:e aangenomen werden, enz. enz. » Het wordt inderdaad hcog tijd dat d Raad van Vlaanderem zich met de kwesti der Kempische koolmijnen bezighoudt zoowel op ta3l- als op sociaal gebied. TEGENSPREKELIJKE VOLKS MEETING. — Borgerhoutsche Vlamin gen ! — Op Maandag 23 Juli e.k., te hal ■negen 's avonds toremiur, wordt door d « Groeningervvacht », met de medewer king van de « Vlaamsche Landsbond » in de feestzaal « Robinet », Bothastraat een gre>ote volksmeeting met vrije tegen spraak ingericht. Dr. Borms, Prof. Lambriclits en Joze Vam Wetteren zullen er het aktivistisch programma verdedigeP. Wij doen een dringenden oproep, aai al onze medeburgers, om deze belangrij ke vergaderingrbij te wonen, want wi verwachten dat onze tegenstrevers van deze goede gelegcnheid zullen gebruil maken om liunne passieve houding te ver dedigen en, in een eerlijken woorden strijd, het aktivisme zullen trachtein ti bckampen. Bijzondetlijk richten wij ons tôt onz< kloeke, tôt nog toe zoo zeer misleid< ^aamsche werklieden, zoowel gesteun den als anderen, om uit den schok de: gedachten ele waarheid te komen leeren De toegang is vrij, en niemand is ver pliclit te verbruiken. De Groeningerwaclit. I)E INVLOEI) DER PERS IN HE1 BEZETTE GEBIED. — Het Vlaamscl Korrespondentie-Bureau deelt mede: Een geliefkoosde voorstelling van d' Vlaamschhatende Belgische vhichtelir : genpers in het buitenland is, dat de in-: vloed der aktivistische pers op de bevol-! king in het bezette gebied gering- is. Zelf - weten de redakties van die bladen wel be- - ter. Met bedrukt gemoed zien zij, hoe elken dag de volksstemming zich steeds t meer wijzigt ten gunste van de Vlaamsch-j gezindheid, en zich steeds verder afwendt van de franskiljons. Maar hun lezers mo-: gen die dingen z66 niet zien. Hun me>et een bedriegelijken sp.!egel worden \oor r gehouden : de invloed van de pers der - « emboché's » blijft onder het nulpunt. j Zoo luidt het wachtwoord in de strijdar-1 tikels der Franskiljons. Wat nu te denken van de verrassende uitlating van een - zoo pas naar Holland ontkomen Belg, in f de « Echo Belge » van g Juli? « Gij kunt r u niet voorstellen, zegt de over de grens . geraakte tôt een der medewerkers van het _ blad, sprekende over de Bestuurlijke . Scheiding, gij kunt u niet voorstellen, 1 welken noodlottigen invloed de geëmbo-_ cheerde bladen hebben, hoe demoralisee-x rend hun artikels werken. » (Vous ne sau-_ riez vous figurer la néfaste influence des „ journaux embochés, l'effet démoralisant _ de leurs commentaires ».) ). Wat zullen de lezers van de « Echo t Belge » daarvan gedacht hebben, dat de j. redaktie deze woorden, die den systema-j tisch door haar ontkenden invloed toege-ven, bij onachtaaamheid heeft ' laten ^ doorglippen ? c PASSIEVE ONTOEREIKEND-1 HEID. — Het Vlaamsch Korresponden-c tie-bureau uit Antwerpen deelt mede : 1 In « Vrij België » van 13 Juli 1.1. wordt - door een artikel van de hand van J. Hos-te, getiteld : u Taal- en Volksbelangen », - weer het bewijs geleverd hoe de passie-^ ven de groote aktueele vraag van de 1 Vlaamsche beweging ontwijken. - Na er te hebben op gewezen, dat de L oplossing van de taalkwestie voor het e Vlaamsche volk op ekonomisch gebied: een kwestie van leven of dood is, spreekt s schrijver onomwonden de waarheid uit 1 « dat het Vlaamsche volk zich slechts 1 normaal ontwikkelen zal op ekonomisch gebied, wanneer van staatswege uit, da eentaligheid van de Vlaamsche gewesten 1 als ean wet wordt aanvaard, die e>ok d« 1 openbare instellingen beheerscht ». En verder wordt gezegd, dat het «groo-tcndèels aan de verfransching der hoofd-1 besturen te wijten is, indien gedurende J lange jaren specifiek Vlaamsche bedrij-~ vigîtieden, zooals de zeevisscherij en de scheepvaart ver-waarloosd werden ». Niets anders dan wat aile Flamingan-® ten steeds hebben verklaard. Zaak is het ^ echter wanneer men, zooals Hoste dit j doet, het als een vaderlandschen pliclit r beschouwt in dezen « helderheid en waar-e heid te betrachteffl », de vraag hoe aan e de verdrukking van ons volk door een 1 verfranseht staatsbestuur een einde kan r worden gsteld, e>p te lossen. ? De apodiktische verklaringen aan het -1 slot van het stuk, dat aan den eenen kant 1 die oplossing mogelijk is zonder aan de 1 noodzakelijke Belgische eenheid afbreuk 1 te doen, en aan den anderen kant een waarborg voor een goede oplossing te > vinden is in het feit dat onze lotsbestem-r tning onder de hoede staat van onzen ko-' ning, die de verpersoonlijkinjj van ons gemeenschappelijk volksgeweten is ge- 2 w;orden, brengen ons geen atap nader bij 3 die oplossing. » Inclien men aanneemt, dut de; Staats-instellingen in Vlaanderen het belang-rijkste werktuig van de verfransching - zijn geweest, dan moet ook worden on*-f derzocht of het behoud van de volkomen 2 staatseenlieid mogelijk is zonder dat de - noodzakelijke centrale Staat6orgainon, die • aan die eenheid vorm geven, in Vlaande- > ren de verfransching in de hand wer- - ken... Daarop hebben Van Cauwelaert «1 zijn medestanders tôt nog toe geen f duidelijk antwoord gegeven. Eerst daama kàn worden overgegaau tôt het onderzoek of de politieke inachts. verhoudingen, die de Vlamingen als het resultaat van de door hun rechtsbewust-zijn als onrechtmatig beschouwde ver-fi-amschingspolitiek, niet als de natuur-lijke verhoudingen erkennen, een wijzi-ging van de staatsorganisatie, welke zij voor noodwendig houden, konden toela-ten.Wanneer die punten zijn opgelost kan ook het aktivisme, dat zonder naar een normale wijzigingsproceduur te wachteu, vain de buitengewone omstandigheden gebruik gemaakt heeft om het Vlaamsche rechtsideaal te verwezenlijken, worden bcoordeeld. De houding van de groep Van Cauwelaert blijft voorshands een zuiver nega-tieve, zonder dat van eenige opbouwende: 1 kritiek kan sprake zijn : de kern van het Vlaamsche vraagshik iin de huidige tijds-; omstandigheden wordt door hen zelfs niet aang*f«KÎ.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.