^ ÏZ\m 15 Oktober 1916. Tweede Jaarg, Nr 286 Prijs : 6 Centiemen door geheel België ■■ 1 'c——■ ... Het Vlaamsche Nieuws Het best iogeiicht en meest verspreid Nieuwsblad van België. - Verschiict 7 maai cer week ABONNEMENTSPRIJZEN : per maand 1-75 Per 3 maanden 5.— per 6 maanden 10.— Per jaar 18.— x .. ^ » < 5i»»3>aWKS*a*aaBB«MaÉ®^^ *îsn*t •»«6MCel.X6tea AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : Raf VERHULST, Dr Aug, BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE Met vaste medewerking van Dr A. JACOB BUREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 iii—i i iiiiiwi-wiir wiwBMegcfeniAfesjt»- <i^-ïUtoœï^atameaBmmm!a&viMti.m*msm>ie<&tm*ÊiimÊiaaiiaBms!&ssra ^,Tin"vrrr-igrrir-.it---r «a.Tinr ■ r——"r;—i—-rh-rari—i— r--m,a n- , n w, ,, AANKONDIGINGEN : Tweede bladz., per regel. 2.50 Vierde bladz., per regel. 0.50 Derde bladz., id. I.— Doodsbericht 5, Voor aile annoncen, wende men zich ROODESTRAAT, 44. **®S8■BHMnBB9HHHMSMH5M9SI&ia3lr\WBDMXmmMmiSlimaM . .«v-.-, — rVOOR OE VF1RVLAAMSCHÏNG VAN DE gentsche hoogeschool IiaVDAAG. zondag 15 october, heeft te 12 uur (t. if IS DE FEESTZAAL VAN HET KONINKLIJK ATHENEl PIECHTIGE zitting plaats voor de vervlaamschi dé gent9che universiteit. nr ZITTING WORDT BELEGD DOOR HET VLAAMSCH-KAT] PsTUDENTENVERBOND. ZUELEN ER HET WOORD VOERI DEHEEREN Dr. JUR. KAREL HEYNDRICKX Dr. AUG. BORMS, EN Dr. LOD. DOSFEL i, le vlaamsche studenten, hoogstudenten en h1 hUDERS worden dringend verzocht op de zitting a.' ?!GTE zijn. geen veaamschgezinde mag daar ontbreken ! toestanden in ©riekenlan Het ministerie en de koning £ne, 13 October. — Elliot (de Ei {gézant) heeft een bezoek afg i,j dm nieuwen minister van bu jsche zakeu, waardoor nu de a met het kabinet in verbiuding tu, jeu, 13 October. — Uit Athei .«Daily Telegraph », van Woen îcn diplomatieke persoonlijkheid I in audientie bij den koning on i en heeft hem bezworen zijn pol ich te veranderen. « Ik wil liev< non verliezen » — antwoordde c ; _ « dan Grickenland in geva: igen. Ik ben overtuigd dat Roenu :r veertien dagen niet meer zal b Wanneer Griekenland ten oorlc a de verovering van Roeinenii i de Duitsche strijdkrachten nas nland worden gezonden en dit zo van Servie en Roemenië deelen. De revolutionaire regeering uiki, 13 October. — Aan de vooi : Staatsregeling wordt voortgt De regeering zal in de eerst bestaan uit een uitvoerend bewine iiomen door Venizelos, admiraj x-riotis en général Danglis. Er zi inisterie van 8 leden owrden ss iteld. Gtneraal Zimbrakakkis ze [emeld) minister van oorlog woi ts komt er 'n wetgevende verga Inderdaad wordt bevestigd da tas is besloten de oude Kamers eu koning bij gelegenlieid van d telling van het kabinet-Skoeloedi icn, te Saloniki bij een te roepen Verdere owlerwerping k 13 October. — De entent w een nota aan de. Grieksche re îgtzonden, waarin wordt geëisch trool over de Grieksche politie H dat burgers wapenen dragen M van het verzenden van krijgs ar Thessalië en opheffing van he Nu uitvoer van graan naar Thes jtisdien zijn ingewilligd. Uit Kawalla 113 October. — Burgers van Ka 1£l)ben bij het stadsbestuur çei 8 protest ingediend tegen de dooi fstisehe bladen verspreide berich ®aden Bulgaarsche troepen ziel J'-lddadigheden tegenover de in jf bevolking hebben te buiten ge. protest, dat de haudteekenin-van aanziehlijke persoonlijk-™gt, geeft de vrçes te kenner e 'aster in Griekenland ongerust-® iujinen wekken en een engun-®ng doen ontstaan omtre^it der 'n de door Bulgaarsche troeper pbieden. 'ie ()v&rgave van de vloot j*C) ^ October. — Reuter's kor-is met vergunning van den er aan boord van den krui-nos» getuige geweest van de van de vloot. f611 unr lang waren der-sche en twee Engelsche sleep-waalf Fransche en Engelsche | n Engelsche torpedo-jager en 1 «aahe barkas doende cm de lis il'1 5 an^erPlaats voor het dp ap te sleepen. Dit lirall rlv"3^' ,het iW kruiser « Helle », i„r <( Delphin », de torpedo-" Niki », « Naphkra-Kl, J'£1lea)>, «Aetos», «Thyel- bni „ !i,: « Keravnos ». « Jerax », ;-«Aspis,,, « Veloa », « Are-L y■ » en « Lonchi » en de " n°la'ius » die als veer- ^ boot tusschen den Piraeus en het T huis dienst deed. Het besluit van de regeering, on î- vloot aan de gealîieerden uit te leve ï- werd naar het Tuighuis getelefone i- onmiddcllijk nadat de kabinetsraad 1 î- ochtend om 4 uur ongeveer uiteengeg is was. De bemanningen van aile schc werden gewekt, om hun boeltje zoo s; dig mogelijk in te pakken. ie Om half elf 's ochtends, toen het v s- klaar was, paradeerde de beman: is van elk schip op het dek, waar de k t- mandant de dagorder voorlas, die i- volgende inhield : :r « Ik verneem dat de marine, onder le druk van de Entente, gedwonge.n is ir worden, de scliepen te verlaten, was zij zoo trotsch was. » > De koning, zoo werd er bijgevoc g ontsloeg iedereen van zijn eed, die i, zijn schip wilde blijveu en zich bij ir gealîieerden wilde aansluiten. u Niemand, zegt men, bleef echter » boord. Op elk schip gingen de officie het laatst van boord. Zij namen de \ van het schip eu het portret van den ,ning mede, dat in de officierska, . hing. e De matrpzeu werden overgebracht c Scaramanga op het vasteland tegeno j Salamis, waar het Tuighuis is. Te £ j ramanga wachtten zij tôt zij naar Ath overgebracht zonden worden. j Admiraal Ipitis bracht zijn vlag n de « Eemnos » over en sloot zichzeli zijn hut op, terwijl zijn schepen weg sleept werden. t De officieren, die de toebereidse zwijgend gadesloegen van het dek van ' drie schepen, die bleven liggen, wa: diep ontroerd toen het vlaggeschip 1 den admiraal voorbijkwam. Toeji de adjudant van den admir den Franschen admiraal mededeelde, de schepen klaar lagen om weggesle 2 te worden, zeide hij volgens een hoog " plaatst officier : t « Ik was vroeger Engelschgezind > de heele Grieksche vloot was vol bew< ) dering en dankbaarheid jegens Engels " voor wat het gedaan heeft om ons oi ^ vloot te helpen bouwen. Nu is het n " schien Ijeter om niets te zeggen. » ' En naar de oorlogsschepen van de ; allieerden wijzende, zeide hij : « Wat voor lrwaad hadden wij h kunnen doen? » De stoffige weg van Peramo naar e Piraeus was bezet met huurrijtuig< vol met officieren en manschappen, i neerslachtie: keken. Ten paleize en regeeringskringen heerscht ook een 7\ gediukte stemming. Duikboot- en mijnoorîog Londen, i % October. — Het Engelsc ss. « Gardeppe » is volgens een Lloyd . bericht tôt zinken gebracht. Twaalf m . zijn gfeland, elf worden er vermist. Waarschijnlijk is bedoeld de « Gare pée ». Dit s.s., in 1882 gebouwd, n 1633 ton bruto en behoorde te Gard thuis. Vadsô (Noorwegen), 13 October. Gisteren is te Vardô een Duitsche du: Ixiot aangfekomen die de 30 koppen t lende bemanning aan boord had van e in de Ilszee in den grond geboord Eng sche ss. van 6000 ton, dat onderweg w naar Vadsô. Vadsô, 11 October. — Gisterenochte: vroeg is te Berlvaag een reddingsbc aansreko-inen met 11 man aan boord .v> de bemanningf van een Engelsch ss., d op 17 zeemijlen van Halninge Vaag w in den grond geboord. De bemanning t stond uit 22 koppen en had zich in tw booten verdeeld. Er zijn thans stoombe ten en motorbooten uitgegaan om c tweede boot te zoeken. (Zie vervolg tweede bladsUjde). Onzé Groote Geïllustreerde Letterkundige Prijskarr Pieter Cornelisz. HOO! Î58H647 u.) — JM, NG Het Tooneelwerk van Hooft Indien w i j dezelfde vereering had 30- voor onze groote schrijvers als Frc : rijk, Duitschland, Engeland, It; Spanje en anderc landen, dan zou beeld van Hooft in de voorzaal van or Vlaamschen Schouwburg prijken. Met Hooft doct het klassieke tr spel zijne intiede in onze lettcrkw ^T- ofschoon niet terstond in den nauwl ! ri g omschreven vorjn, waarin het gcwoonlljk voor den geest staat. 1 Hooft zelf kwam dat tj'pe eerst lanj merhand meer nabij. Zijn eerste s) uig- Achilles cn Polyxena, dat missel reeds van v66r zijne Italiaansche 1 de dagteekent, maar dan na zijne reis ren, wijzJgd zal zijn, en dat blijkbaar erd, schrev en is onder den indruk van de c /an- hem op school gelezen stukken van aan neca, is van deze eene redelijk getroi peu naboois;ng door onderwerp, monol poe- sehen aanleg, verdeeling in vijf bec ven of handelingen met koren, die ecl rerk meestal midden in de bedrijven op ling den, en een vijfde bedrijf, dat, den st om- van Ajax en Ulysses om de wapenrust het van Achilles volgens Ovidius ten ! nee!e voerend, eigenlijk eene toegifl den nadat de hoofdhandeling is afgeslotei ge- Zijn tweede stuk, van 1602, Ariaa rop vertoont dezelfde punten van overe komst met de stukken van Seneca, 'gd, halve dat het slot noodzakelijk tôt op handeling behoort. Het oudersch< de zich echter gunstig van Hooft's eer: ling, door dat het ininder schoolsche aan maak is en meer uit 's dichters eij ren denken en gevoelen is voortgekom lag zoodat daar, in eene zoo bij ons ,nog ne ko- gehoorde poëtische taal, een haitsto iuit aan het woord iSj die in eene vroeg periode onzer letterkunde te verge aar zal worden gezocht. Het verdient c ver 00k niet met d-:e geriijgschattiug te w ica" den beschouwd, waarmede er gewoonl -ne op wordt neergezien, in navolgingov< gens van Hooft zelf, die zijne be aar eerstelmgen later afkeurde, vermoedel m omdat ze toen niet meer voldeden f Se~ aile eischen, die hij allengs aan het kl sieke treurspel was gaan stellen. len Ariadne is, evenals vele stukken van de neca, een treurspel van godenwraak. reîl Het klassieke treurspel was niet an eenige wat Hooft bij ons ten toone bracht. Hij voerde ook de pastorale j? het herderspel bij ons int toen hij in 1( ^ zijne Granida voltooide : weder ee schepping van de Hergeboorfce. die c =e~ daardoor natuurlijk haar voorbeeld de. Oudheid vend, maar slechts in kie en waaruit eerst tegen het einde der midd )nj eeuwen in Italië deze- liefelijke kun îze v'orm zou opbloeien. Ljs_ Het herderspel is een idylle, een ta reeltje, waarvan de naam aan Theok ye_ tos herinnert. Vergilius gebruikte 1 eerst den beurtzang van herders, < „n het eenvoudige, onbedorven landlev te verheerlijken tegenover de verdorve ell heid en gekunsteldheid van de gro< wereld te Rome. In den veldzang zijr 1^, herders ontboemnt hij- de wenschen in verzuchtingen, opgerezen uit zijn eig ^ei- gemoed, maar te beschroomd 0111 zi onomwonden te uiten. Hooft's Granida werd eerst tien js nadat het stuk geschreven en vertoo was, namelijk inl615, uitgegeven. he Rodenburg kwam dan ook onmidd 's- lijk te voorschijn met zijn herdersi an T)e Trottwe Baiavier, en Bredero, do Granida opgewekt, begon zijn herd( lé- spel Angeniet. Zijn vroege en onve at wachte dooel bel et hem het stuk te v< iff tooien. In 1623 is het afgemaakt do zijn vriend en dicht-ergenoot Jan St£ tel*. — Wij zullen morgen nu 1:0g spreki 1<- over Hooft's treurspelen Geeraard si- Velzen en Bato en zijn blijspel Wareni HKBaBHC0B3WlSE5MaM s Onze Vlaamsche ul .Hoogeschool ot :in Fakulteit van Natuurwetenschappen as Dr. VAN DEN BERGHE was rea e- vôor den oorlog als repetitor aan < ee Gentsche Hoogeschool werkzaam en g o- benevens het elementaire. onderricht lie scheikunde aan de stedelijke normas school voor onderwijzeressen te G en Hij heeft thans een buitengewoon pr< ressoraat bekomen voor algemeene e anorganische scheikunde en heeft das in speciaal de taak op zich genom ip onderricht te geven aan ingénieurs pharmaceuten, px * * * Evenals hij is nog een ander hoo| schoolleeraar aan de Universiteit v Gent in de natuurwetenschappelijke \ kulteit van de hoogeschool trouw ^ bleven en buitendien tôt gewoon profi deu sor bevorderd geworden : de mineralo ink- Dr. F, STUEBER. Hij werd in 18 d'ë, als repetitor te Gent aangesteld ; het 1898 bekwam hij een leerstoel en we izen in 1910 buitengewoon professor. Na; Van den Berghe en De Bruycker t :ur- hoort hij alzoo tôt tien ouden stam V >de, de Gentsche. Hoogeschool, in dewel ;eu- de overlevering levendig behouden ons gebleven, evenals bij den geëerden re 3ok tor de;r Hoogeschool,den bekenden pl ïza- losoof Dr. Hoffmann, den curator pr< uk, Haerens, aan wier ijver en toewijdii lien de nienwe instelling zooveel te. dank reis heeft, bij den waardevollen medicus E ge- house., die het verantwoordelijkheic ge- voile ambt van senaatsekretaris l 001- klc-edt, en den jurist Obrie, die zich 1 Se- den opbouw zijner fakulteit zoo ze îwe verdienstelijk wist te make.n. Ree 3gî' vroeg bekleedde deze laatste een leide nJ- de plaats in de Vlaamsche Beweging. îter tre- DAGELIJKSCH NIEUWS 1 DE HOOGESCHOOL IN GEVAAÏ nej — In het tweede nummer van « On; en- Hoogeschool », dat voor een paar dag< be- verscheen, vinden wij naast een paar d de gelijke artikels, een geestig « wekelijksc ïdt nieuwsie ». Jte- De Gentsche Franskiljons hebben n na- melijk een kersversch middeltje gevond< ?en om de Hoog-eschool te diskrediteeren. Z en, verspreiden de « openingsrede van d< »it rektor en het antwoord van den goeve ûd neur-g-eneraal ( !) ». Ziehier wat « Rim ère hier nu over zegt : « Wat de redevoerin efs zelf betreft, ze is duivelsch onvaderland: lan Jievend', dat moet ik zeggen. Rektor Hof or- mann beschouwt de bezetting met vreu^ ijk de, spreekt over de redding der Vlaan ;rl* sche belangfen en over den ondergang de lde Belgische bureaukratie ; hij juicht over c Jjk verbanning' van Pirenne en Fredericq. 1311 En Vrijheer von Bissing antwoordt : (i as- 't Fransch) dat onze « jargon », 0112 De « patois » toch zal verdwijnen, al hebbe :5e- de Vlamingen een Hoogeschool ; dat onz taal toch maar 'n dialekt is naast he net Hogduitsch. ele Denkt nu niet, menschen, dat ik ze of fantazeer of zelf 'n nachtmerrie heb ; di >05 redevoerine heb ik echt in m'n bezit. » aie Als de Gentenaars dat niet geloove ok zijn zij niet meer waard nog door d in Franskiljons voor de « culture latine » ge ni, red te worden ! ft\ WAT LEZEN DE SOLDATEN? -Het jaarverslae van de Belgische vei eeniging « Het Boek van de,n Soldaat . doet eenige belangwekkende mededeelin rl" gen, betreffende de vraag naar boekei R; in de gevechtslinie en de reservekampen 'eu Ziehier welke boeken zooal werdei n_ aangevraagd : rte Handboeken en woordenboeken en ier Engelsch te leeren 172, Fransch 124 ell Vlaamscli 23, Spaansch 5, Deensch 1 en Russisch 4, Italiaansch 2. ch Boeken voor aardrijkskuiide 19, reken kunde 30, stelkunde en meetkunde 33 ar driehoeksmeeting 9, scheikunde en na K] tuurkunde 10 Belgische geschiede .lis H De volgende handboeken : Handel ei nanciën 27, telegrafie en telefonie 12 iej mcchaniek en metaalbewerking 37, ge or neeskunde en natuurwetenschappen 29 landbouw 11, wijsbegeerte en godsdiens ,T_ 5, bomvkunst 11, vakleer 33, muziek ,1_ boeken 4, sociale wetenschappen ei or rechten 6. r- Wat de letterkundige werken aangaat vragen de soldaten dikwijls « een goed< in roman naar uwe keus » ; de meeste .soi m daten evenwel duiden hun geliefkoosde [r schrijvers aan. Ziehier de meest gevraagde auteurs *** zeker niet de minst literaire: Victoi Hugo, Eemartine, Verhaeren, Rostand S Maeterlinck, J. J. Rousseau, Claretie. A. France, Montaigne, De Vigny, Rabelais Feuillet, Davignon, Conscience Buysse, Gezelle. Het verslag geeft nog de volgende cijfers : Sinds de vereeniging gestichl is werd (Juni lzl5) heeft zij op aanvrageti le van soldaten aan hun adres gestuurd : af 24,882 Fransche en 2,980 Vlaamsche in boeken, totaal 27,862 werken, die 85 ten .1- honderd van wetenschappelijke of leer-t. rijken aard waren. i- Bovendien werden er 12,311 boeken ;n naar de legerdivisies, instructiekampeu tr- en dépôts gestuurd, wat een totale v ;n zending geeft van 40,172 boeken, bui m de talrijke bladen en tijelschriften, ter lezing werden gezonelen. Verscheidene boekerijeji werden het front, zelfs in eerste linie gestic ■e" een dezer werd door granaten vernje 3n De boekerij van De Panne behelst re a- 1200 boekdeelen en bewijst goede di e- sten ; .elken dag wordt de leeszaal d ^ druk door soldaten bezocht. ^ « Bibliotheekleven » 94 in HET INGEVOERDE SPEK. — rd klachten strex>men toe bij de verschill lst de provinciale voedingskomiteiten o >e- de hoedanigheid der ingevoerde prod an ten. Het is 't spek, elat het voorwerp 1 ke maakt der herhaaldelijke en lervendig js vcrwijten. Maatregelen zijn voorgescl" k- ven eeworden ten einde de herkomst 1 ii_ het voorwerp der klachten vast te stell )f. ^3 provinciale komiteiten moeten uitv lg rige inlichtingfen verstrekken omtrent en in vraag zijnde lading en behalve < a. naam en het nummer van den lichter s_ Rotterdam, de op de kisten aanwezige e. fers opgeven en het door het spek ged ,jj een merkteeken. Zal dat de kwaliteit \ er het soek beter maken? De toe komst •js het ons leeren. «DE TOORTS» Nr 17 bevat na < plaat o\er het droogleggen der Zuid - zee een artikel van Bodenstein over ~~ toestand der Afrikaners in de goudmijni M. Van Es doet in een schitterende f; taisie het hartelooze inzien van de h< elingf dier Hollanders die de professoi willen afraden naar Gent te gaan. Na e t ' nieuwe reeks benoemingen, gaat J.Vis: voort de historische verhouding van E ;n celand tôt Nederland te ondei'zoeken. In « Uit de Pers » worden uittreks g-esfeven van de artikels die Vlaamsc bladen gaven wanneer het bleek dat 1 « Algemeen Handelsblad » de « Ec Belg-e » in 't leven hield. H En om onze stampolitiek worden we eenig-e typische feiten vermeld en beo< r" deeld. » g LLOYD GEORGE'S VEEL BESPR KEN VERKLARING. — Vanwege d f- Ned. Anti-Oorloer Raad wordt het vi f- gende medegedeeld : I Onder de verschillende stemmen, c 'r in de Engelsche pers zijn opgegaan 1 e gen het interview van Eloyd Georg moge nog worden vermeld een ingezo II den stuk van Mrs. Pethick Lawrence e de u Nation » van 7 October, die niet ; n leen als iemand die haar vaderland li< ® heeft, maar tevens als vrouw in het b zonder opkomt tegen de uitspraak v; deu minister van oorlog, als zou de oc log alleen kunnen eindigen door e< e knock-out. a Na herinnerd te hebben aan de verg e lijking, door Lloyd George zelf gemaa Itusschen den oorlop- en de hel en ha verwondering te hebben geuit, dat 1 strijd, welke daar wordt gestreden, ve - geleken kon worden met een strijd < - sportgebied, stelt de schrijfster de vraaj d « Bedoelt Lloyd George werkelijk, d - zelfs als wij door onderhandelingen zo 1 den kunnen verkrijgen datgene, waa . voor wij ten oorlog zijn gegaan, dat di 1 toch de vijandelijkheden niet zouel< moeten ophouden voordat wij onzen t j genstanders een nederlaag zouden he ben toegebracht, welke vergeleken z< ' kunnen worden met de nederlaag, well ' Napoléon werd toegebracht als prijs v; twintig jaar oorlog? De vraag, waarop het volgens ha; | aankoint, is deze : of als oorlogsdo wordt beschouwd de vrijheid en het he stel van België, de ontruiming ve 1 Frankrijk, het herstel van Servie, of c ' volkomen overheersching van de gea lieerden over de centrale rnogendliedei ; waarbij Europa in een kerkhof vera.i ■ derd zal moeten worden? Tegenover deze vraag geeft Mrs. Pe liick Lawrence als haar standpunt ' kennen : a wij moeten deze grootste cr sis in de geschiedenis der menschhei beschouwen als denkers, die in de to ^ komst kunnen zien en begrijpen, dat h( hier gaat om besehaving^ en niet a menschen, die blindelings uit WTaal zucht willen vernietigen ; als kampiex nen voor publielc recht en niet als sfcii ders voor overheersching ; als mensche die de menschheid en niet alleen or eigen volk en onze bondgenooten lie hebben ». Als vrouw doet de schrijfster ten slo te een dringend beroep ter wille van he die aan het front strijden : « Als de Vei eenigde Statan of eenige andere neuti-al mogendheirl bereid is de krding te 11c men bij vredesonderhandelingen in naai der beschaving, laten dan de oorlogvoe renden in naam der menschheid zich gc reed houden om de noodige aandacht t schenken aan de voorstellen tôt vestigin van het openbaar recht in Europa ». ^ Vlaamschgezindheid die en Politiek op ht, Dat wij, Vlamingen, moeten afbreker met a^e politiek geknoei, en pal staar bij 011s onbetwistbaar Recht, willen wi; en" tôt iets geraken, wordt ons duidelijkei aar met den dag. « De boeien los, de banden bree-kt », Vlamingen, welke U aan politiek ge-De zwets nog zouden binden, om alleei en- slechts n°£ uw « Vlaamsch zijn » hoo| ver te houden. uc_ Politiekers zijn arrivisten. a£t_ ' -^S w'j onvervaard onzen weg gaan, ste 011 met 11011 niets meer zullen willen te re_ stellen hebben, zullen zij ons naloopeti ,an en onze zaak willen behartigen, om in an lateren roem deelachtig- te worden. Doch dàn 6ok, evenals nu, wezen wij op onze hoede. Ien Wij gaan onzen weg, de toekomst in, te naar de eindzege ! ,j. De eindzege! Ja, lezeis, hier in het ra_ verbasterde Brussel waag ik het, dàar-arl van te schrijven, omdat ik mijn vroegei'e ' I beredeneeringen zie vorm vatten en wer-kelijkheid worden. In de somberste dagen dacht ik : onze en \ijand staat sterk, doch zoodra de Poli-er- t ek — de splijtzwam welke de sterkste de gelederen ontbindt — haar roi zal spelen, ;n. zijn wij gewonnen. in- Nu de Pol.tiek reeds begint, wil ik >u- drie staaltjes aanhalen, welke mijn over-■en overtuiging versterken. en a) In Molenbeek : Een vader heeft vijf >er kinderen, welke ter gemeenteschool in- gaan, doch rekenen en andere vakken worden hun in 't Fransch ingepompt. ;ls 't Gevolg? De vader zoekt een andere he school. De pastoor van de parochie, in-iet ziende dat hij leerl'ngen kan winnen ho door 'zij.ii nieuwe school, kondigt af van dc-n kansel, dat hij in zijn school, de er taalwetten volledig zal toepassen. >r_ Het gevolg dàarvan? Een aantal ouders, met het 00g op betere vordering van hun kroost, sturen 0» hun kinderen naar de parochiale school. en Zij zeggen : in de katholieke Vlaam->1- sche school zullen onze kinderen toch ten minste hun persoonlijkheid behouden, ie terwijl in de libérale Fransche school ze e- ailes leeren naâpen. Wat zijn ze dan ge-■e, vorderd met meer geleerdheid? n. En zij hebben gelijk. De Vlamingen in moeten het hecht nemen, wàar het ligt. d- b) In een grensgemeente van Groot-•f- Brussel, waar de Schepen niet schijnt te ij- weten, dat zijn gemeente een Vlaamsche m gemeente is met Vlaamsche menschen eu ■r- ten hoogste een dozijn Beulemansen — ;n nog geen Walen of Franschen — ; onge-lukkiglijk mag ik de gemeente niet 110e-e- men, daar ik niet op mij de verantwoor-kt delijkheid wil nemen een onderwijzer te hebben doen broodrooven, omdat hij mij le het feit mededeelde. Ge moet weten, r„ over eenigen tijd stond er ook iets van }p d:e gemeente in ons blad, en toen heeft r : de Schepen àl de flamuiganten voor at « zotten » uitgemaakt en gedreigd twee .1- onderwijzers buiten te walsen. r. Ailes is dus Fransch in die Vlaamsche m gemeente. •n In de gemeenteschool werd de gods-e- dienstles uitsluitend in 't Fransch gege-b- ven, met het gevolg, dat de kinderen, m van ailes wat de schoolmeester zei over ce gebeden en katechismus, geen gebene-m dijd woord begrepen. De Pastoor komt zich vergewissen van ir elen gang der zaken en vindt Fransche c] katechismussen. Een onweerswolk dreef r. over zijn voorhoofd, zoodat zijn wenk-n brouwen samentrokken en hij een ern-[c gezicht zette. Zoo, zoo ! De Meester geeft dit in 't 1 Fransch, omdat de kinderen er geen nut zouden kunnen uittrekken ! Het geloof liep gevaar ; die onderwijzer moest ge-t dwongen worden zich door de kinderen " te doen verstaan. Het orakelde uit den mond van den , pastoor, eu het klinkt als een kaakslag gegevën aan den franschdollen Schepen : « Mij kan h'et niets geven, dat de kiu-jg deren iets of niets begrijpen van al wat __ ge vertelt. Het belang van het geloof gaat voor uwe belaugen. De kinderen •_ van die Fransche klas moeten hun kate-n chismus leeren in het Vlaamsch ». ls Spijtig dat, waar men het nut iuziet f. van de moedertaal voor het geloof, men het niet wil erkennen voor de andere vakken. n c) To Brussel zelf. Lezers, laat uw dagblad niet valleu c hoor, cn weest verzekerd, dat het er w«l 1- degel:jk staat, wat ge nu gaat lezen. n De heer Schepen van Onderwijs, heeft, :• in zitting van verleden Maandag, en na-mens het Kollege het voorstel ingediend, e om de Stadsuormaalschool van Brussel ? te ontdubbelen in een Vlaam«ehe en eeil Fransche.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.