I Zaterdag 23 Juni 1917. Derde J&arg&ng Nr. 174 Pf ijs î 0 Centiem voor geheel België Het Vlaamsche Nieuws Verschijnt 7 maal in de week ABONNEMENTSPRIJZEN. Voot één maand i 76 Voor S maand 6 — Voor 8 maand 10 — Voor één jaar 18 — Rcdaktic, Beheer en Aankondigingea : ROODESTRAAT, 44 ANTWEHPEN DE OP8TELR AAT) : 8*1 VERHULST, Dr. Aug, BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE Met de vaste reedewerklng vin Hoogleeraar Docter Antoou JACOB E!ke medewerker is persoonlijk ver-an twoordelijk voor zijn schrijven, en bindt niet heel de Redaktie. AANKONDIGINGEN: fweedç blad, den regel 2.GC Derde id. id. I.— Vierde id. id. 0.60 Ooodsbericbt 6,— OFFICIEELE BERICHTEN VAN DUITSCHE ZIJDE DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Donderdag 21 Juni. — Officiel : Vanochtend was de gevechtsaktie ten Zuid-Westen van Lens, bij Vauxaillon en ten Zuid-Oosten van Nauroy levendig. Anders niets van belang., Berlijn, Vrijdag 22 Juni. — Officieel : WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Front gen. veldm. kroonprins Ruppr. vswx Beieren : Van [eptren tôt Armentières 's avonds en 's nackts in eenige sektoren zeer le-vcndige vuurbedrijvigheid. Engelsclu aanvallen benoor dwesten W a as ten en be-oosten Houplines wêrden teruggeslagen, Tusschen het Kanaal van La Bassée er de Sensée-beek was het vuur tijdel'jk le-; vendig. Een aanval der Engelschen dit gisteren inotgen bezuidoosten Lens in-gezet-werd, mislukte met hooge verliezer Iin 't vuur. Front va 11 den Duitschen Kiroonprins Met groote hardnekkigheid beproefder de Franschen de bij Vauxaillon verlorer I gegan® steHiing te heroveren. Hedtr I voormiddag liepen zi j na krachtig vuui I v'erfhaal onder inzet van frissche strijd I krachten storm. Na een taai gevecht oj: I dichten afstand verdroiigen zij onz< I troepen uit een deel der loopgraven be I noordoosten Vauxaillon; de verdei I Zuidwaarts ingezette aanvallen haddei I geen succès. De vijand leed hier dooi I onze afweer hooge verliezen. Levendige gevechtsbedrijvigheic I heerschte in Westelijk Champagne. De: I morgens vielen de Franschen aan der I Zadelberg, beoosten den Cornillet, aai I en drongen in onze iinies. Tegenaanval I len verhinderden hun het behaalde voor-I deel uit te breiden. '9 Avonds braker I onze aanvalstroepen benoordoosten Pru I nay en bezuidwesten Nauroy in de Fran, lische loopgraven en brachten 30 gevange I rien en buitstukken terug. A.an den Pôhlberg, bezuiden Moronvil I lers slaagde een werkzaam voorbereid< I aanval in vollen omvang. Deelen van Tu-I ringsch'e en Altenburgsche regimentei I veroverden, na een korten overval, dt I vijandeiïjke stelling op 400 meter breed-I te; meer dan 100 gevangenen werden in-I geleverd. Tijdens den nacht zette d< I vijand 7 he-vige tegenaanvallen in, du I slechts onbeduidende winst opleverden. Front gen. veldm. hertog Albrecht var I ^Wurtemberg : Geen bijzondere gebeurtenissen. I RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIiN Weer was bij Smorgon, bewester I Lucb, aan den spoorweg Zloczow-Tarno I poî en aan de Narajofka de gevech'tsbe-I drijvigheid levendig. BALKANFRONT la de Stroema-vlakte, schermutselin I gen van posten. I UN OOST.'HÔNG. ZUOE Weenen, Donderdag 21 Juni. — Offi I cieel : I RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIÎ" In enkele vakken van het Galicisch I W'olhynTsche front zwol de werkzaam I neid der vijandelijke artillerie, waaronde I stukken van zwaar kaliber, aanmerkelijl I aan, Ook in de luçht ging het er levendi I ger toe. I ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Op de hoogvlakte van de Zeven Ge I raeenten (Sette Comuni) is de dag vai I gisteren rustiger verloopen. De gevech I ten. in dit gebied brachten ons sinds i< I Juni 16 officieren en 650 man aan ge I vangenen, alsmede' zeven machinegewe I ren aan buit op. In het gebied van den Col Bricon ge slaagde gevechten met handgranaten. Stormafdeelingen hebben op het voot. ter rein der Lagaruoi-stelling den vijan< '•erhinderd bezit te nemen van een mijn trechter. Op de Karst-hoogvlakte zijn voor H'.vaartsche bewegingen van den vijanc Iï'an mindere beteekenis gekeerd. BALKANFRONT Hier en daar gevechten van ons me rondtrekkende benden VAN FRANSCHÊ ZUOE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Donderdag si. Juni. — Officieel : Aan het front in Champagne heeft de vijand koncentrische aanvallen gedaar op belangrijke punten, die de Franscher bezet houden. Na een heftig bombardement werd Duitsche infanterie tusscher de Aillette en den molen van Laffaux ter aanval gezonden. De hoogst belangrijkt afdeelingen, die in 't vuur werden ge bracht, bereikten dit keer nog niet waarop ze als de uitkomst daarvan had den gerekend. Eenige vijandelijke afdeelingen alleen wisten voet te krijgen in eer loopgraaf van de eer s te linie beooster Vauxaillon, waaruit ze waarschijnlijl spoedig zullen worden verdreven gelijl dat geregeld gebeurt. : Meer Westwaarts is een aanvalsbewe-ging geheel in duigen gevallen. Over ei weer verdubbelde nog de bedrijvighek van het geschut. Men verwacht een nieu we krachtsontwikkeling van den vijand Aan het front van Verdun blijkt d< strijd te herleven; in tal van sektorei • wordt van een artillerieslag gewag ge ' maakt. TELEGRAMMEN BESCHIET1NG VAN BENGAZI ! Berlijn, 21 Juni. — Officieel; Een onzer duikbooten heeft den 30e) 1 Mei de Italiaansche vesting- Bengazi o] . de kust van Noord-Afrika, met 40 grana ten beschoten, en de havenwerken alsme de het dradelooze station met goed ge vol g on-3-er vuur g^enomen. Nog geruimei tijd na het bombardement was een hevi ( ge brand in de stad zichtbaar. ! HET OORLOGSDOEL DER GEALLIEERDEf1 Londen, 21 Juni. — De « Daily Tek graph » verneemt uit Stockholm : Ik vet neem uit goede bron) dat de Fransch J minister Thomas een Russisch voorstt | tôt herziening der oorlogsdoeleinden voo . de geallieerden meebrengt. HET FRANSCHE OORLOGSDOEI Van Zwitsersche zijde Berlijn, 21 Juni. — De « Bem. Tag wacht » deelt in haar uummer van 18 de ' zer rnede, wat het Fransche oorlogsdot omvat. Volgeng het blad heeft Doumer gue in Januari van dit jaar een desbetref fende nota naar St-Petersburg gebracht die eerst aan de Engelsche rege-ering wa 1 voorgelegd. Op grond van deze nota is e in Februari tusschen de Russische en d ' Fransche regeering een overeenkom-gesloten, waarin aan Fraukrijk de volgen de toezeggingen gedaan worden : 1. Frankrijk krijgt Elzas-Lotharinge terug met de grenzen van 1790 ; 2 Frankrijk krijgt het Saar-gebied ; 3. o de Rijnprovincie krijgt Frankiijk ee soort prioriteitsrecht, volgens hetwel het beschikken kan over die gedeelte: der provincie, die het noodig heeft ; 4 Frankrijk krijgt Syrie. - DE GEALLIEERDEN IN GR1EKENLANI Athene, 20 juni. — Heel Thessalië, he • distrikt Korinthe en een gedeelte vai : Phocea zijn thans door de geallieerdei - bezet. Engelsche troepen zijn in den Pi raeus, in samenwerking met Fransche ei Russische troepen, verscheept - DE KONFERENTIE 1 ' TE STOCKHOLM j Kopenhagen, 21 Juni. — Stauning _ uit Stockholm teruggekeerd, heeft, b zamen met Branding, een onderhoud ge had met den Franschen minister Tho mas, alsmede met Russische socialisten Stauning verlclaarde, dat hij zeein te vreden was. Hij verwachtte, dat de En j gelschen en misschien ook de Franschei op de konferentie zouden vertegenwoor digd zijn en dat deze stellig zou lninnei . doorgaan. UIT FRANKRIJK Parijs, 21 Juni. — De Fransche regee ring heeft haar instemming betuigd me : de benoeming van Maklakof tôt Ruasiscl gezant in Frankrijk. Beschaafde Uitspraak EEN OPROEP Naar aanleiding van het schrijven over Beschaafde Uitspraak, opgenomen in het nr van Donderdag 14 Juni, wensch ik wel eenige opmerkingen en opwerpingen te maken. Ik geloof dat het bijzonderste doel waartoe we ons de beschaafde NTc-derlandsche uitspraak eigen moeten maken-, vooreerst niet zoozeer is het huiselijk gebruik als wel het vloeiend gebruik in onzen omgang buiten den familiekring. Het een sluit natuurlijk het ander niet uit maar het is wel mogelijk dat bij som-migen het invoeren en gebruik dezer ver-nieuwde omgangstaal in den huiselijken kring, een weinig afbreuk doet aan de ge-moedelijkheid, Daarbij het bezigen der beschaafde taal in den familiekring zou van lieverlede van zelf volgen, Mij dunkt dat het voornaamste en eerste doel het aanleeren der beschaafde uitspraak moet zijn, deze zich zoodanig eigen te maken dat we er ons vloeiend kunnen van bedienen in onzen omgang met min of meer vreemde personen. We nemen aan dat de verfijning der gedachte een teeken van beschaving- is ; op een lo-gische wijze hierop voortbouwend, ko-men we tôt het besluit dat deze gedachte door een beschaafde spraak hoeft tôt uiting te komen. Als we ons dus tusschen beschaafde menschen bevinden, en als we zelf als een beschaafd mensch w il len voor komen, moeten we ons in een beschaafde taal kunnen uitdrukken. \roor het Nederlandsch taalgebied geldt als beschaafde omgangstaal die der Noord-Nederlanders. Het is dus die taal en die uitspraak die we ons eigen moeten trachten te maken. En hier wil ik wel wijzen op een punt waarop velen zich vergissen. Uit mijn eigen omgeving weet ik, dat er lieden zijn die te goeder trouw meenen dat de schrijftaal, die ze op school geleerd hebben, met de uitspraak, van hunnen onderwijzer, de beschaafde Nederlandsche taal uitmaakt. Ge lcunt die menschen dan hooren pra-ten hun schoolmeestertaal, (zooals men dat hier noemt) op de letter sprekend, sommige klinkers wat verzachtend, an-dere zonder reden veranderend, in de meening dat zij het bij het rechte eind , hebben. Het is de taal die zij op school voor . beschaafd hebben aangeleerd en zij zijn niet te beschuldigen van. waanwijsheid. Integendeel, ik geloof dat de meesten, eens dat ze overtuigd zijn van liun ver-keerde uitspraak, deze aanstonds zullen laten varen om de rechte aan te nemen. Ik veronderstel dat het met dit inzicht , is, dat op de praktische oefeningen voor ! beschaafde uitspraak ook degenen uitge-noodigd worden die de theoretische les-. sen niet gevolgd hebben. Ik kan dezen niet genoeg aanzetten . daar eens te gaan hooren in hoever hun . uitspraak afwijkt van de echt beschaaf-. de, en ik ben overtuigd dat ze niet beter r zullen vvenschen dan bij de eerste gele-genheid 3e theoretischelessen te volgen. Men moet zich nu niet inbeelden dat, l omdat hier gesproken wordt van 'theoretische lessen en praktische oefeningen, y die beschaafde uitspraak zoo moeilijk t aan te leeren is. Wel integendeel. Na een lien à vijftiental lessen van één uur of zoo, heeft men de theoretische begrip-pen der uitspraak beet en is het gehoor gevormd om te onderscheiden. De praktische oefeningen dienen dan enkel om de gewoonte van het beschaafd spreken te verkrijgen, en zich wat meer in de beschaafde omgangstaal in te werken. Want het mag niet uit het 00g- verloren worden dat de uitspraak maar een deel is van de omgangstaal, Het is bedroevend dat schoolmeesters en dergelijken, er zich uit zich zelven niet meer op toeleggen om beschaafd te leeren spreken, en het dan later ook toe te pas-sen in hunne klassen. Tk verzoek met deze de Vereeniging voor Beschaafde Nederlandsche Omgangstaal de noodige stappen te willen aanwenden (tôt den Raad van Vlaande-ren?) om gedaan te krijgen dat onze beschaafde omgangstaal in aile opleidings-gestichten voor leerkrachten als verplich-tend vak opgenomen worde, om later het verplichtend gebruik ervan in heel het on-derwijs te vergen. J- J- Leest de telegrammen over de oorlogs-gebeurtenissen op de tweede bladzijde va.n dit nummer. Z'e de laatste b»richten over de fronten 1 op de derde bladzijde onder de rubriek Laatste Uur- STAD en LAND HELANGRIJK BBR1CHT. — Ben 30° dezer maand eindigt het tweede kwar-taaj van dit jaar. De abonnenten die « Het Vlaamsche Nieuws » per post be-trekken en wier abonnement op dien da-tum verloopt, raden wij dringend aan dit van stonden af t® laten heraieuwen. Om eene vertraging in de regelmatige beslelling van het blad te vermljden, is het geraden die vemieuwing te doen eeuige dagen vôôr den vervaMag, Het is wenschelijk zich voor 3 maauden te abouneeren. Inschrljvingen kunnen gedaan worden in aile postkantoren van het Generaal-Goevernement, of op het bureel van het blad: Roodestraat, 44, Antwerpen, Prijs : 5 fr. Het Beheer. MID'DENJURY KRACHTENS ART. 34 DER WET VAN 10 APRIL 1890 EN 3 JULI 1^891 AANGESTELD TOT HET TOEKENNEN VAN DE WET liiLIJKE AKADLMISCHE GRADEN. — ïnschrijving voor de twe© zittijden van 1917 (Julien Oktober). — De eerste zittijd der middenjury, aangesteld tôt het begeven der wettelijke akademische graden, zal geopend worden in den loop vçn Juli aanstaande; de tweede zittijd in den loop van Oktober aanstaande. De inschrijvuageu voor de middenjury zullen genomen worden in de hoofd-plaats van elke provincie van 20 tôt 3C Juni voor den eersten zittijd en van 2C September tôt 1 Oktober voor den twee den zittijd. De lijsten worden na de ver-melde datums bepaald gesloten. De in schrijvingen moeten genomen worder in de bure^len van het provineiaal be stuur. . Is door den Prasident dei* Zivilvenval-tung tôt het aanvaarden der inschrijvin gen afgevaardigd : de heer H. Jacobs bestuurder, bij het provineiaal bestuur Eubenss'raat, 11, te Antwerpen, bi; wien, de belanghebbenden verder all< vereischte inlichtingen kunnen bekomen Bovendietn zullen op aanvraag inlichtin gen ook door het Ministerie van Weten schappen en Kunsten verschaft. kunner worden. TWEE KLOKKEN. — Mgr. Rut ten, bisschop van Luik ; « Ik ben gelukkig te kunnen bevesti gen, dat ik nog geen Waal heb ontmoet die na een oprechte uiteenzetting niet dt rechtvaardigheid heeft erkend van de hoofd-eischan van het Vlaamsche volk. 1: (Acta Congrégation is Synodalis, 1910.) Het is toch droevig dat Mgr. Rutten niet cens over de zaak met Mgr. Merc'.et heeft gesproken. 't Zou de eerste geweesl zijiU. of"'t had tôt een bekeering ge-leid ! « ... Weet ge wat ik uit mijn omgang met de Walen geleerd heb? —■ De Via-mingen hebben van de Walen niets te verwachten, hoegenaamdi niets. Ze zijn. althansde groote hoop, a priori anti-flamingant, d.w.z. anti-flamand. » (« Hoo-ger Leven », 1910, n. 23). (( Hooger I^even », het katholiek or-gaan van de Leuvensche Hoogeschool Wie heeft er nu gelijk. DE KRIJGSGEVANGENEN OVEB HET BEZOEK ONZER VLAAM SCHE VRIENDEN, — « Onze Taal > schrijft in haar nummer van 2n Juni 1.1. De drie da.gen dat we onze Vla-amsche vrien d«n m ons midden liaxlden : de groote aposte vaiti Vlaanideren Dr. Aug. Bornas, de Vlaamscht dichte-r «n kranige voorvechter van ooiize aktdvis tische beweging Rai VerhuJst en de onveronoei bare gevaingenenvriend, Cy.r. Ronsseen, zullei niet zoo gauw in ons geheugen veivagen. Het waren heex-lijke da^gen, waaibij we on zoo te zeggen. ons gevangen-zija voeldeai naa-den achtergrond schuiven om enkel luçht te ge ven aan. een soort kinderlijk-naïevô blijheid di> in. 011s geiborea was, eene onbewuste wellust on dat etukje Viaandereni midden «ns. We voeldei ona zoo innig vereenigd met ons bloedeigen \x>lk De omtvangst, had plaats op Zondag 20 Mei om 11 uren, in baa~ak 13, waav Godfried Rooms de Vlaamsc-he afgevaardigden be-groette en haï telijk welkom heette. Reedai hier spirak Dr.Aiig Borms de volheid van zij-n gemoed iÈt, d-vreugde bij het weeizien zijner Vlaaniseihe 'broe dea-3.' De herhaalde toejuiehingen gaven ook dui delijk onze vreitgde weer. 's Avonds werden door onzr puike teoneel groep « Famriy's Sonnet ». van Maurita iSabbe en « De Poel», va.n Piet Van Assche, opgevoerd We wilden onze Yraam&che broedea's ook eei kiikje geven in onze knnstnitingen. De îttaandag morgen bezochten de heeren d verachillende inrichtmgen van' het kamp en hiel dem zich ten dienste der gevangenen die hen ii de eene of andere gelegenheid wenschten te spre ken of groeten aarx bloedverwant-en of vriendea wiâden ilaten overbrengen. 's Namiddags dan om 3 uur h.ield Dr. Borm eene groote redevoerLng in de kinozaal. Heel he kamp was er samengestroomdi Bij het maohtig. woord van den spreker, die ons het historisol verloop ©chetste van het aktivisme in Vlaande rm en het hnidige uitzicht der dingen in on klaîn» vaderland, rilde de geestdrift door d« zaa! Onze luide toejuichingen., die soms aan een etormaanval lieten denken, boweze-n ten. over-vlot^de hoe ans die woorden aiit het hart gesproken waren. Denzelfden avond konden de vxienden xdi Ylaanderen ook onze muziekkiumst. genieten in een prachtige Mendelssohn-avond, dien ons Vlaainseh orkest ditmaal tem beste g«.f. 's Dinsdags werden de Vlaamsohe gevaTigenien op arbeidskommandio bezocht. Op Woenadag morgen hield de altijd bereid-willige Dr. Borm3 nogmaaJs eene voordraoht over do tegenwoordige Vlaamsche toestanden, hoofdzakelijk voor deze die bij post- eni paket-tendienst werkzaam zijn en de voordïacht van Maandag niet ha-ddera kunnen bijwonon. Na den middag was een kâei.tt afscheidsfeeist beàegd, \vaar we aan onze d.rie dappere Vlamin-gen tôt blijvende herinneri.ng en dankbare hail-de een paar gesaheaken aanbodenij klein in waar-de, maar groot door de trouwe genegenheid; der harten. Daarna werd een gezamenlijke foio gemaakt. Hoe roerend was toen het afeeheid, met dien triomfantelijken tocht over de heele Hauptlager-strasse. Aan de poort werden de laatste hand-drukken, groetea en wensahen gewisseld, en... anen kon haast niet weg van, mekaar. Na. her-haalde juichkreten, mutsen- en liandenwuiven, een laatste « hoerrah L»... en we stonden aâleen, gevangenen als te voren, met den weemoed der vervlogen vireugde, maar diep in ons het licht der hoop en net blijde vizioen van 't vrije Vlaanderen ! INVALLEN. — Wij lezen in de « Tootts », nummer van 9n Juni, onder bovenstaanden titel : — Als men het Belgisch annexionisme hoort kwaken, denkt men aan kikkers met ossenambitie. — Hoe zij zich wenden en wringen, de passieven zijn aktivisten op non-akti- » v'tei't gesteld. i — Waarom de geallieerden ook Entende genoemd worden ? — De temps en temps ils s'entendent — -Och, die krijgsdoeleinden ! Als een appel rot wordt, valt hij ongeplukt. — Europa doet een hongerkuur om de beschaving. Naannate het lichaam weg-smelt vergroft de geest.N — Te vroeg, te vroeg ! \*laanderen is niet dood. De Brocqueville staat voor een steilen berg. Kruipen helpt niet, vliegen kan hij niet. Hoe komt hij "boven? — Oorlog is het ergste niet. Het ergste is de dwaasheid, d:e hem mogelijk maakt. i — Het militarisme is een booze kwaal. Wie ze bestrijden wil wordt er mede be-smet.—■ Het best wordt een volk geholpen, dat zijn eigen helrvt. FRANSCHELAARS. — Zonder vaar of vrees bc-wandelt het vaderlijk bestuur \;an Tienen den weg der franschelarij en verwaarloost in dezen ook de smalsle zij -paadjes niet. Zelfs in de «Volksboekerij» is ailes Fransch. Deze instelling zal dan . toch wel in 't leven geroepen zijn om het volk, de ruime gemeenschap der inwo-tiers, diensten te bewijzen. Hebben nu de vroede vaderen der blijde Brabantsche . stede wel een» de statistiek over d'e ge-bruikelijke taal dezer bevolking nage-gaan, daargelaten nog, d'ât de eenige Franschsprekenden haast zonder uit-zondering « inwijkelingen » zijn? Werklieden, burgers, vrouwen, kortorn al wie zich m deze « Bibliothèque populaire » een boek wil aanschaffen, moeten te voren een uitsluitend Fransche formule onderteekenen, waarbij zij erken-nen het gevraagde boek in leeming ont-: vangen te hebben. In hoeverre deze handelwijze strookt met onze Belgische wetten en de veror-deningen tôt regeling der toepassing daarvan, mogen deze heeren, die rechts-1 geleerden in hun midden tellen, zelf eens onderzoeken, dan besparen ze ons de moeite het in hun plaats te doen en i zichzelven den last van mogelijk minder aangename vingerwijzingen van be-' stuurlijken aard. Wat zouden deze verwaande heer-ï schappen wel kunnen doen tegen een le-1 zer die een boek zou zoek maken en na-1 derhand zou verklaren : Men heeft mij iets doen onderteeke-, nen, wat ik niet verstotul ; ik heb niets te maken met a II s'engage a le (het boek) ; rendre en bon état dans 15 jours ». Deze « Fransche » zin moet ik uit-drukkelijk voor'rekening van bewust ge-meontebestuur laten ; ik wijs aile verant-woordelijkheid voor Tiensch » akade-' misme van de hand. Waarachtig, ik ge-i loof dat ze uit Tienen ter schole zijn ge-Raan b'j den burgervader van Vilvoor-' den. Zooals ge weet : « Il ne sait rien là-i contre », zoo len minste vertelde mij des-tijds iemand die den goeden man een 1 poot dwars wou zetton. — J. M. Brans. , DOOD VAN KOMMANDANT DU« t GUENT. — De a XXe Siècle» bericht î dat kommandant Duguent in een ambu-) lancie van het front komt te overlijden, , aan de gevolgen van eeh heelkundige opéra tie. Iets voor iederen dag Siechte Herders Het artikel van Borms : De Oorlogsver-klaring va-n Kardinaal Mercier aan Vlaun. der en, heeft groote beroering verwekt onder de katholieke Vlamingen. Mgr Mercier heeft dus een nieuwen School strijd ontketend, gelijk aan dien van '79. Maar Kardinaal Deschamps trad in het strijdperk voor een geloofszaak, voor een godsdienstig belang. Indien de kansel en de biechtstoel met kerkelijke straffen dreigden en troffen, dan was het op een gebied, waar een kerkvoogd, op eigen verantwoordelijkheid, zich de bevoegd-heid mag toeëigenen alleen te oordeelen hoe het zieleheil van zijn geloovige ge-meente best gewaarborgd blijft. En toch zijn er tegenwoordig verlichtt; katholie-ken die zich afvragen of de breuk met totdantoe nauwgezet pratikeerende en rechtzinnige geloofsgenooten niet beter verjneden werd. Nu dekrc-teert Mgr Mercier dat het dûodzonde wordt kranten te lezen die de rechten van de Vlaamsche taal durven te verdedigen f Mgr Mercier verschuilt zich onder den dekmantel van de vaderlandsliefde en wendt voor dat hij de Belgische nationa-liteit wil redden, Een iode.- echter weet dat de Kardinaal slechts begonnen werk voortzet en den Waalschen strijd voert dien hij vôôr den oorlog reeds zoo drie&t met zijn autokra-tisch karakter had aangebonden. Werden niet, door hem, talrijke Vlaamsche priesters en seminaristen getroffen alléén om hun Vlaamschgezindheid? Werd ook het lezen van het katholieke weekblad Ons Recht van Antwerpen niet, door hem, op doodzonde verboden aan de geestelijkheid? Weigerde toen niet de bisschop van Gent> Mgr Stillemans, dit verbod van den hartstochtelijk Waalschen prelaat te on-derschrijven, zoodat we priesters kennen die de overzetboot naar Sint-Anneke na-men, om daar het Vlaamschgezind blad met gesust geweten te gaan lezen? Zouden vooraanstaande katholieken, met bovenaan op de lijst de diepgeloovige katholieke ijveraariter Me], Belpaire, op-volgster van Mej. Constance Teichtnann, geen vertoogschrift in 't licht om te verklaren dat zij niet wilden meewerken aan den dood van het Vlaamsche volk en zei-den die toen niet eerbiedig, doch klaar en duidelijk, aan Zijn Eminentie dat hij een onvaderlandsche taak had ondernomen, dat hij den ondergang van het Vlaamsche volk, de onderjukking van Vlaanderen aan het Walendom, nastreefde? Wçs niet elk Mechelsch retret, voor de geestelijken ingericht> een oorlogswapen in de handen van Mgr Mercier, om aile Vlaamschgezindheid op de geweldigste en onverbiddelijkste wijze te versmach-ten?Indien dit veirleden niet bestond ; indien Mgr Mercier zoolang zijn Waalsch anti-Vlaamsch gemoed in het Vlaamsche land had kunnen onderdrukken, dan kon misschien zijn bewering, ah wil hij alleen de Bezettende Macht dwarsboomen. eeni-gen schijn van grond erlangen. De Kardinaal doet juist wat al de frans-kiljons doen : hij neemt de gebeurtenissen te baat en tôt voorwendsel om zijn Waalsche drift en zijn vijandschap tegen het Maamscbe recht teugelloos bot te vieren. Hij moet zelf verklaard hebben : — C'est moi qui ai sauvé la nationalité belge ! Sans moi tout le clergé flamand et toute la population flamande seTait boche ! (Ik heb den Belgischen landaard ge-red ! Zonder mijn ingrijpen zou gansch de Vlaamsche geestelijkheid en gansch het Vlaamschgezinde volk Duitschgezind wezen !) Duitschgeziud staat hier voor Ger-maansch en boche is een dubbele orato-rische behendigheid om het woord Vlaamsch te vermijden en zich tevens op een grond te plaatsen, dien hij in 1909 niet mocht doen gelden. Mgr Mercier stelt zich te veel voor, en bedriegt zich, gelijk aile machtbezitters die geen tegeuspraak dulden zich bedrie-gen en begoochelen. Den dag vôôr dat de Tzaar van zijn troon tuimelde, weigerde deze vorst zelfs maar te antwoorden op de vermaningen en smeekschriften uit Petersburg, omdat hij al de generaals en gansch het leger achter zich waande ! Bij een oppervlakkige be-chouwing zou het sehijnen dat het een ramp is voor Vlaanderen, in dezen tijd van herboring en op het gewiehtigste oogenblik van

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.