Het volk: christen werkmansblad

1697 0
17 October 1917
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 17 October. Het volk: christen werkmansblad. Seen on 19 April 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/v69862cx2g/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

ZfveneîîTwfflîigsîe Jaar. — N. 244 Godsalenst — IMspzin — Elgenlom Woensdag, 17 Oeiokr 1017 A lie brîefwïsselingtm vrach vrij te zenden aan Atig. Va Iseghcm. uitgever voor deziaam •uaatsch. « IJrukkei'ij Het Volk ftTeersteeg, n c 16,Gent. Bureel voor West-Vlaanderej ©a*ton Bossuyt, Racollefctei •traat.ld, Ko mij k. HET VOLK Mea sohrîjft la t Opalle postkantorett aan 10!ft par jaar. Zea maandçn fr. 5.001 Dria maandan fr. 2,50. Aankonaiglngen t Prija volgens tarief. Voorop t# be talon. Rechterlijke herstelllog, S par regel. Ongeteekecdô brtavan Tforcltt geweigerd. V TELEFOON N* 137, délite Verschijnt 0 mnal pei* weeh CHRISTEN WERKMAN SBLAE 3 Centlemeii het nummer Over Suiker. Onder de levensbenoodigheden. waaraar wij, in dezen droeven oorlogsfcijd, grool jtebrek lijden, mag de suiker, benevens zooveel andere nuttige waren, ook vermelc worden. Eerst sederfc bat begin onzer 20e eeuw, heeffc hot publiek de waarschuwingen dei geleerden nopens de wezenlijkheid aer voe-dingswaarde van de suiker in acht genomen. Vroeger kende men haar slechts eene zekere médicinale waarde toe ; in den huiskrmg, werd de suiker alleen als verzoetend middel aangewend en gold er niet veel meer dan caneel, vanilje en a*idere specerij. Aan de khideren ontzegde men, zooveel mogelijk, het nutten van suikergoed, bewerende dat deze zoetstoffen de tanden bedierven-. Dit gczegsel bad echter eenen schi j n van dege-lijkheid, daar vruchtsuikoï inderdaad pijn veroorzaakt aan de slecbte tanden ; welnu, vruchtsuiker is geen rietsuiker en goede oi slechte tanden blijven wat ze waren vôôi het verorberen van eclite rietsuiker. Wij s;elooven ook, dat de slecbte reputatie van de suiker ten grooten deele een middeltje was om den zin van spaarzaambeid netjes te bewimpelen ; men bandelde even zoo met de koffie ! Voor den oorlog, ontvingen onze soldaten altoos een ratioen suiker, wanneer ze aan lange oefeningen moesten deelnemen. Onze jongens ondervonden alsdan den weldoen-ilen invloed van deze opbeurende voedstof en deelden hunne ervaring mede, wanneer zij naar huis wederkeerden. Dit was zeker wel het kiachtigste propag'andamiddel, welk het suikerverbruik in ons land algemeen maakte. Niet slechte als voedingsmiddel is. suikei faoog te schatten, maar ook om bare bij-sondere opbeurende eigenscbap bij buiten-gewone krachtsinspannijag. In 1914 eleelde de vermaarde Poolreiziger Ernest Shack-leton, bij eene voordracht, te Lonuen ge-'houden, mede dat twee kluitjes suiker in staat zijn een erg vertnoeiden en half ver-\roren voetganger op te beuren en hem in staat te stellen verder door te trekken- Hij ivoegde erbij.dat het dagelijksch ratioen zijnei ireisgezellen, benevens 90 gr. spek en 30 grain vcrdlchte mëlk on planter, eiwit, ook. 60 gr, suiker begreep; d$ andere spijzen waren ente! jais bjjvoeggel te aanzien, verrait» eiwit, veb stoî en suiker den réiziger minst onontbeerliili .zijn tôt het verwekken van de warmte en de veerkracht van het lichaam. * Thans kent iedereen de suiker; ze werd voor den oorlog, als gemeene waar in de kruidenierswinkels verkocht. Doch in der ■ouden tijd, v66r eenige eeuwen, ging hèt zoe niet : slechts rietsuiker. uitJndië afkomstig, was er voorhanden en dit ook nog aïs eene zeldzaamheid, welke men enkel bij der apotheker kon aantreffen en die men, zooalf peper en andere vreemde arfcsenijwaxen, rpepcrduur betalen moest. Wanneer men dan in het huishouden, iets verzoeten wilde moest men zijn toevlueht tôt den honins nemen. Het oudste wetenschappelijk bescheii in onze taal over suiker, trofîen wij aan ir « Jacob van Maerlant's Naturen Bloeme », Het draagt wel den stempel der 13 e eeuw. De schrijver kon natuurlijk maar naprater wat hij zelf ondervonden, of nog liever waf hij bij anderen gelezen had. Het stuk is toch tler lezing waard : « Zucara es waerm ende nat, Platearius seghet dat. — Som es wit ende som bruun, Twit est beste int commuun, Want dat brune es al te heet : Dies gevet men in suchten leet. Et es goet jeghen die borst, Ende jeglien der siec.ten dorst. —Ende clien vanhitten sin hovet sweert, Ende dien besloten lichame deert, Neme water, zuker, violetten, ■Siet te samen zonder letteu, Ende drincke, et tooght sin virtuut. » (Vertaling : Suiker is warni en nat, zegf Platearius. Sommige suiker is wit en andere is bruin van kleur; in het algemeen, is de witte de beste; de bruine is te heet : men geefl ?.e. in geval van « suchten-leet ». Zij is goec tegen de borstpijn en tegen den élorst, dooi ziekte veroorzaakt. En de mensch wien hei hoo'fd van hitte — d. i. koorts — zwaai wordt, oî wien een besloten lichaam deert, neme water, suiker, violetten, late ze, zondei uitstel, te zamenkoken en drinke; het zal zijr kracht vertoonen, d. i., het is een kracht'ia heilmiddel!) Van Maerlant zegt noch van waar, nocl waaruit de suiker getrokken werd. Om te vvetén hoe men oudtijds eenigszins met die Baken omsprong, zijn wij verplicht eenige eeuwen af te dalen en het vermaarde « Her-barius o£t Oruydt-Boeck van Eembertus Dodonaeus » te raadplegen.' Hier lezen wjj (bl. 13S3 der uitgave in vroege artikelen ge-uoegzaam aangecluid).: " ' ï gliene dat hedensdaeghs hier tekmde bekettt ende allesins ghebruyckelyck is, mel den naem Suycker, is eenen fcraen oft sa.j van een uytlandtsch Riet, die door sijr overvloediglie vochtigheydt ter sijden de knoopen oft kleyne sweetgaetkens van de halmen oft rietpijpen,sonder die te quetsen ofl snijden, traent of sweet, ende daer stolfc ofl (lick wordt door hitte der Sonne : ende dil is seer goedt Suycker, ende sulcks als de ouders alleenlijck schijnen gbekent te heb-5>en. m Dit is wel eene kostbare historische in-Mehting, die over het opgeworpen vraagstuk het voile licht laat stralen : de ouden kenden dus slechte hetge«n wij traansuiker zoude® anogen noemen. Doch lezen wij verder : « Maer 't ghene dat wy hedensdaags meesirl hebben, wordt uyt de selve Rietpijpen mel ljewelt ghehaelt: want mea phickt dese halmen op bequaemen tijdt, men douwtse in een persse, ende 't sap dat daer uyt vL-ivyt, wordt vergadert, ende door d<\ kracht des viers wordt daer van Syroop, Grof Suycker, ende daer nae verscheyden soorten van fijn | ende wit Suycker ghemaeckt. Ende dit is de eenighe wijse om Suycker te krijghen, te weten uyt de halmen oft steelen van dit Riet, als voren glieperst zijnde, oft in kleyne , stuckskens gesneden, ende op 't vier soo langh ghesoden, tôt dat aile vochtigheyt door het vier verdrooght zijnde oen droogh sap (dat is dit Suycker) nae hem laat in don bodem van den pot oft ketel. » In ' t voorbijgaan gezegd, kunnen wij hier den vinger op den oorsprong van de Vlaam-sche benaming « potsuiker » leggen. Deze suikerbereiding neemt nog bet uit-zicht niet aan van eene uijverheid; om hiertoe te geraken, laat ons wederom de ladder dos fcijds afdalen. In 1697 verschesen te Parîjs de eerste uitgave van een vermaard werk «Traité (of Dictionnaire) Univej-sel des Drogues Simples », van Nicolaus Lemery. lie uitgave van 1759 bevat eene zeer nauw-keirrige boseSirijving van de toenmalige suikerbereiding: wij vertalen eruit de vol-gende uittreksels, vooraf hier aanmerkende, dat de beschreven bebanàelingen, bij de kleinfabrikanten van West-Indië, tôt op het einde der 19e eeuw bijna onveranderd ge-bleven zijn. « Saccharum Wanneer de rietpijpen rijp geworden zijn, snijdt men ze af, men ont-bloot ze van de bladeren, (die van geen nut zijn,) men draagt ze naar den molen, waarze geperst. en geplet worden tusschen twee met. ijzeren banden beklœde rollen; een sap vloeit eruit, welk men in ketels opvangt; deze worden licht gewarmd ten einde het grof scbuîm te doen naar boven komen; dit wordt afge-schept en enkel als dierenvoedbr benuttigd; men geeft vervolgens meer jacht aan het vuur om het sap goed te doen doorkoken en men schept voortdurend zorgvuldig het niemv opkomende schuim af; om deze af-scheiding te bevorderen Veegt men van tijd tôt tijd eenige lepels straf lcaJkwater bij het sap; als,het nu goed is afgeschuimd, giet men het door een linnendoek. Men klaart een tweede maal met, na bekoeliiîg er geslegen , eiwit en kalkwater biigevoegd te hebben, hei sap nog te laten koken en het doo* een stel zakfilters te gieten. Thans laat men het sap tôt op behoorliike dikte verdarojien; bij ' beke>eling geeft het de suiker, welke men gi-ijzc Moscouade noemt. « Do cassonnacLe of castonnadc is mos-! couade, welke nogmaals door bet aanwenelen van eiwit en kalkwater gezuiverd is.... De | beste komt van Brazilië; hare benaming , komt waarschijnlijk voort van hast, Duitsch woord (pardon, Monsieur Eeonery, het ecbte Duitsch woord was en is iMsten of Jciste, terwijl het Nederlandsch is /cas, kast, kist) welk in 't ÏTransch caisse beteekeat, omdat ! men gewoon is ze in kisten te verzenden. » In West-vlaanderen zeggen de kinderen: Jan-Baptiste, Suiker in de kiste, Suiker in de(n) pot, Jan-Baptiste is zot! In den tijd van Lemery en nog lang na-dien, moesten de apothekerskandidaten hun examen voor een college van voorname vak-mannen af leggen. Na het examen, vergolden de nieuw aanvaarde apothekers de moeite ■ en het verlet der heeren examinatoren met een geschenk van suikerbollen, eene koste-lijke waar in dien tijd. Eîke heer had het recht op een minimumgewicht, maar gewoon-lijk brachten de nieuwelingen meer aan en als er een buitengewoon veel suikerbollen (in het Pransch dragées genoemd) ten geschenke aanbood en aldus, zooa,ls men gemeenlijk zegt, den grooten jan wilde uîthangen, zeg-den de onderzoekers : U tient la dragée haute:. hieraan wordt dus de oorsprong van dit Fransch spreekwoord toegeschreven ! Tôt in het begin der 19e eeuw werd de suiker ons onder de vormen van Moscouade en van Cassonade of potsuiker uit Indië ingevoerd; maar ten gevolge van het «Blocus continental », door Napoléon I in 1S0G . uitgeroepen, en door Engeland met de algé-: meene zeeversperring beantwoord, kwam er in onze gewesten geen rietsuiker meer aan en legde men zlch toe om deze zoetstof uit de . inheemsche planten te trekken; zoo legde , men de hand op de beetwortel of beetraap, ■ en in den loop der 19 e eeuw nam de fabi'i-keering van beetsuiker zoodanig in bel ans toe, dat zij bijna de rietsuiker op de wereld-markt verelrong. (Wordt voortaezet. ) MENGELWERK 115 CAPITOLA. — Inelerdaad, verklaarde de eerste, luidde zoe de laatste wensch van onzen overleden vriend die ons belele Opdroeg, den heer Rocke met onze getuigenis te helpen, indien dit mocht nooelij wezen. 1 — Mijn goede papa, voegdc Clara erbij. wlst datilc mij ongelukkig zou gevoelcn, Indien ik hei i huis, waarin ilc geboren en opgewassen ben er gclukkig was, verlaten moest. Hij wilde alleer ' rrijn bestwil. Het kan den wll van mijn voogd niet zijn die bedoelingen tegen te vrerken en mi. ' deze woning te willen doen verlaten, die mi, boven ailes dleiçbaar is. — Ik ben ontroostbaar, beste Clara, hernan de kolonel, « zoo dadelijk te moeten mlshagen Wanneer mijn zwager die bepaling maakte beeft hîj er zeker niet aan gedaoht, dat de goed( naam zij aer dochter er onder lijden kon, al: zi} hier hu!s hleld met alleen mej. Rocke bi, Uaar. Heb schljnt wel, dat dokter Day niet meei ■ bij voile bewustzijn was, toen hij deze beslissinf nam. Het ls licht denkbaar, dat de ongelukkige val, invloed op zij ne liersenen heeffc gebad. IM DUITSCH LAN O. D® RSj'^skansollsr naar KoRrfand. Volgens ambfcelijUe mededeellng is Dr Michae-lis, zondagavond naar het bezette gebied in 't Oosten vertrokken. ParlsmàntsleSsn bij Dr MlGliaëlIs, Het Berl. Tageblatl verneemt dat de Rijks-kanselier tïjdens de laatste <lagen en vooral zaterdag, eene reeks leidende parlemer.tsleden en andere persoonlijkbeden ontvange-n heaft, om met hen te spreken over den tegenwoorcUgen toestand en den aanstaanden zakengang. Kelzers on rsis- Kftncr Wilhelm bezocht, in betrefc met zijn bezoek aan de Bulgaarsche hoofilstad, Sofia en vergezeld van Tsaar Ferdinand, het Bulgaarsch infautcrieregimcnbBalkansli. Hetregim- i t werd in oogenscliouw gen.omen op het slagveld van Pbilippi, weiuige kilometers achter het Bul-gaarseh-Engelseh front in Macedonië. Keizer Karel van Oosfc', nrijk=Hongarië is zondag naar het front vertrokken. Bij zijn ge-volg bevinden zich den overste van den alge-meenen staf, vrijheer von Arz en den Duitsciien militaire gevolmachtigde von Crame» Vrasle f.n E?zas-lotïiarin«en. BERLTJN, 15 Oetobsr. — Het Telegraaf-bureel Wclff meldt : Op onze vraag aan den onderstaatssekrftavis van den Bussehe, verklaarde deze : De bewering van den Fransohen ministeTvoorzitter Ribot, in r.ijne rede ven den 12 dezer, in de Fransche Ke.mer, dat Duitseh-land aan de Fransohe regeering laten hooren beWt dat zij, door tusscherkomst van eenen politiekeiy.onderhandelir fren. kan beginnen over ck> teruggàve van Elzas-Lothnringen, ontbVeekt alien gi-ond. Da keizerlijlce regeering heeft, drsr waar ge-peild werd aan de vredesniogelijkheden, er geenen twijfeHaten over bestaan dat Duîfschen grond en ■ bodem nooit bot voorwerp lan«4en uitmaken van onderhandelirgan met eene vreemde maeht. IN RUSLAND. ST-PETERSBURG, 15 October. — In de kabiuetsziiting van den 12 October nam de regeering het b ;slult het vo<>rloopig parloment met de benoeming van den voorloopigon raad der Russische republick te g 1 isten. Die raad zal besiaan uii, 550leden, \yaayvaii 388 verteg-n-woordigers der demokratie en 167 afg'ivaardig-den der burgerlijke partijen. Den 1 November ial do eerste zil-ting gehouiUr. worden. ST-PETERSBUHG, 15 October. — De oor-logsminister verklaarde dat de klassen der jaar-gangen 1895 en 1896 in verlof zulien gezonden worden en dat nog andere jaargang.n zulien volg-n. Deze vermindering van mansehappen zal het leger geen schade doen en zelfs nuttige o^eenhoopingen vermqden. ST-PETERSBUBG, 15 October, — De voor-'loopige regeering heeft den Fir.landschen land-dagop 15 November bijjengeroepcn. GENEVE, 15 October. — De b trekkingen met het Vatikaan. — Volgens meîdiiigjen der Parijzer kathoiieke dagbladen heeft de Russische gezant bij het Vatikaan aan elen Paus een ont-werp van konkordaat voorgclegd, waarin den Paus het recht wordt toeg'lcend (buitrn ele metropoliteinen) de Russische blsschoppen te benoemen en de kloosterordens het recht ver-krijgen zich in Rusland te vestigen. Het lanâsn op hst eSland Ossel ST-PETERSBURG, 15 October. — Volgens berichten van het marineministerie namen acht groot-strijdschepen, 12 lichte kruisers, 40 tor-pedobooten en 30 mijnenzoekers deel aan de Duitschelandingop heteiland Oesel. Offieieeleleileileellîigen lii VJaandereu. Frankrijk en Elzas, (DUITSCHE MELDING.) BERLIJN, 14 October 's ovonds. — Uit het groote hoofdkwartier : Afwisselend sterke vuurstrijd in Vlaandoron en Noordoostelijk van Soissons. — BERLIJN, 15 Ootober. — Uit het groote hoofdkwartier : — Legergroep van hroonprins Rupprecht van Beieren. — De gevechtsbcdrijvigheid der artilleries was afwisselend sterlc. Aan de kust en in enkele sectors van h9t front tusschen de Leie en de Deule werd het vuur bijwijlen tôt kraohtige werlting samengevat. *In de i itgestrekte trêchter-velden kwam het menigvuldig tôt verkennings-geveehten.In Artois vielen de Engelschen met sterke lcraehten op vier kilometer breedte aan tusscher de Searpe en den straatweg Casabrai-Atreeht, Op de vleugpls mislu kte de aanstorm in het vuur. In 't midden eb-ong do vijand in onze linies bin-nen. Van daar werd hij 's nachts door tegen-stooten weer verdreven. Bij St-Quentin leefijo het vuur tijdelijk op. De kathedraal kreeg weer 15 granaattrefîerS. — Legergroep van den Duitsehen kroowprins. — Tusschen het Ailette-dal en Braye alsook in •'t middendeel vaa den Chemin des Dames waren er gansch den dag hevige artilleriegevechten. Ook Noordelijk van Reim3, in Champagne en aan de Maas stceg het vuur somwijlen. — BERLIJN, 15 October, 'a avonds. — Uit het groote hoofdkwartier : Geen groote gevcchtshandelingen. (FRANSCHE MELDING.) PARUS, zondag 14 October. — Officieel : In B -lgië vielen onze verkenners binst den nacht vijandelijke patrOeljes voor ons nieuw front aan en voerden een dertigtal gevangenen weg, waaronder een officier. Ophet Aisnefront was de artilleriestrijd voor oogenblikken tamelijli levendig, bijzonder in ele streek van 't Panthéon en op de lioogten van Vauclere en Califorhië. Op h-t overige front beschieting met onderbrekin gen. — Avondberieht. — Do bedrijvigheid dei b~ide artilleries bleef binst den dag zeer levendig op bot Aisnefront, bijzonder in de streek dei hoogvlakten tusschen Ailles en Craonne, alsool op den rçchter Maasoever. Geen infanteriebe-drijvigheid. In de Vogezen bleef een vijandelijke overval op onzen kleinen post Zuidelijk der Hartmanr.sweik rkopf zonder gevolg. Eldere overal rustige dog. (ENGELSCHE MELDING.) LONDEN, zaterdag 13 Octoder. — Officieel Buiten de gewone artilleriebeelnjvigheid var w eïskahten liccft zich binst den dag aan hei slig-front niets bemerkenswaardisg voorgedaar H' t natte stormwecr liield aan. Het aanta gister door ons g(«omen gevangenen bedraagl 741, waaronder 41 officicren. fret Ooslelijk Geveehîsîeffeiiu (DUITSCHE MELDING.) BERLIJN, 14 October 's avonds. —• Uit hd groote hoofdkwartier : De verrichtingen op heteiland Oeêelverlooper planmatig. — BERLIJN, 15 October. — Uit het groote hoofdkwartier : Op het eilancl Oesel werden snelle vorderinger gedaan. la onstuimigen voorwaartsdrâng ver ' wi rpen onze infanterieregimenten en wielrij dersbat,aillons, veelvuldig zonder het aankomer der art.ill vie af te wachten, den vijand waar hi zich te weer stelde. Hetschiereil 'nelSworbc werd vanuitketNoordei afgesneden, terwijl het vuur onzer schepen d< landbatterijen neerhield. Wij staan voor het brandende Arensburg ci zijn in vooruitgang in het Oostelijk deel vai het elalnd, naar welks Oostkust de Russiscb krachten ïjlings terugwijkan om te ontkomei over elen dam, die Oeso-l met het eiland Mooi verbindt. Onze torpedobooten zijn ln 't binnenvaar water tusschen Oesel en Dago blnnengedrongei en hebben in herhaalde geveehten Russisch zeestrijdkrachtcn in de Moon-sund teruggedron gen. — Van het Russisch lanelfront en uit Roe menië zijn geen groote gevechtshandelingen t berichten. — BERLIJN, 15 October 's avonds. — Ul het groote hoofdkwartier : Arensburg, ele hoofdplaats van het cilani Oesel, is in onze handen. (OOSTENRIJKSCHE MELDING.) WEENEN, 14 Ofctober. — Ambtelijke mede deeling : Binnen het bereilc onzer strijdkrachten is e nlets van belangte melden. — WEENEN, 15 October. — Ambtelijk mededeeling : Binnen het bereik der k. en k. troepen goe; bijzondere gebeurtenissen. (BULGAARSCHE MELDING.) SOFIA, 14 October. — Van den generaalstaf Z'wakke artilleriebedrijvigheid bij Tulcea e: Oostelijk van Galatz. Een vijandelijke verkeri nersafdeeling, die Oostelijk van Galatz vooruil eing, werd door ons vuur teruggewezen. ■1 ». i ■ • y T<r (RUSSISCHE MELDING.) , ST-PETERSBURG, zaterdag 13 October. — Officieel : Onder beschutttng van zeestrljdlcrachtenr, die ver overma chtig waren op onze verweersaan-J leggingen, de den de Duitschers den 12 Octobe* eene landing ln de baal van Tagelachfc ln hefc Noorden van het eiland Oesel en aan de nabu-rige oevers. Afweerkrachten landden bij heb1 dorp Serro in 't Zuidwesten van het eiland Dago. De kustbatterijen werden door het machtlft vuur der vijandelijke groot-strqdschepen tôt zwijgen gebra cht. De ondememing van den vijand' werd begunstigd door dichten mlst en sic cht zicht. Het garnizoen van het eiland Oesel nam* den strijd tegen de landlngstroepen op. Aile noodige maatregelen zijn genomen om de landing terug te slaan. - ST-PETERSBURG, zaterdag 13 October. — Officieel : Aan. de fronten geweervuur en artilleriestrijd, die levendig was in de streek van Ditnaburg, Molodetschno en Foscani. Den 12 October wisselden twee onzer torpedobooten kanonschoten met vijandelijke schepen, die het dorp Serro in het Zuiden van het eiland Dago bombardeerden. Tegen 5% uur 's namid-dags drongen de vijandelijke torpedobooten tusschen de eilanden Dago en Oeael in, doch werden door zwakke Russische zeestrijdkrach-ten teruggewezen. Volgens verdere berichten landde de vijand den 12 October om 3 uur 'a namiddags in do baai van Lalgelaeht bij Meris. Zijne eerste af-deelingen der voorhoede bezetteden Abul, 8 werst Zuidelijk van Merle. Onze voorhoedea, trokken zich na gevecht op de linie Vohnapaaz-meierij Kidemaj en Pidul terug naar het bin-nenste van het eiland. De vijand breidt zich uit naar het Zuiden en 't Oosten van het eiland., Den 11 Ootober toonden fotografies van onze-vliegers aan geheel het front de gewone bewegingj in de vijandelijke linies. In ele streek van Husia-tyn waren meer dan 30 vijanelelijke vliegtuigen ia' de luoht. In de streek der epoorbaan Kowel-j - Sarny schoot eene afweerbatterij een vijandelijk-vliegtuig neer. De geleider werd gedood, d» waarnemer-gevangen genomen. In de streek vaaj i Aiionowka (25 werst Zuidelijk van Hueiatyni ; stortte een vijandelijk vliegtuig in vlammei* gehllld neer. De vliegers kwanaem om. - ST-PETERSBURG, zondag 14 October.; — Officieel : Aan de fronten geweervuur en verkenner#* ondernemingon. , Dan 12 October gelukfce het den vijand, di«, op Oesel landde, een deel van dit eiland te be^ zetten. 's Avonds van 12 October stelden ws| motor'Wielrijdersafdeelingen vaat, die Orisa* . op het Oostelijk deel van het eiltmd Oesel na-derden en aanlegden om den dam naar hetj l eiland Moon te bemachtigen. Zij werden terugr . geworpen. - Wij leveren voort geveehten met de gelaïuw ! troepen, do.or Wélka voorhoeden onze afdeelingea i ZuidoosteUjk teruggedrongen worden. Den 13 October duurde de ontscheping va* L vijandelijke troepen op het eiland Oesel voort. ; Tevens werkte de vijandelijke landingsafdeeling voort om de mijnen aan de Koerlandsche kust. en in de zeestraat van Irben op te visschen. Bij vele verkenningsvluchten, botsingen in d* lucht. In de streek van het eiland Oesel schoot; onze vlieger Salaktionow een vijandelijk vlieg-, tuig neer. OP 0£ BALKANS. (DUITSCHE MELDING.) BERLIJN, 15 October. — Ult het groot* hoofdkwartier : De toestand is onveranderd. (BULGAARSCHE MELDING.) 8 SOFIA, 14 October. — Van den generaalstaf . Aan het Macedonisch front was het artillerie-vuur lets leVendigcr en het kwam tôt verschel-, ciene korte vuurovervallen. In het Noordweste» 1 van Bitolia, in de Cerna-bocht en in het Stroema-' dal patroeljebedrijvigheid. (FRANSCHE MELDING.) PARUS, zaterdag 13 October. — Ofïicieela Binst den nacht wezen de Russische trocpeni r in de streek der meren een Bulgaarsche verkea-nersafdeeling terug. Van het overige front niet* s ; gewichtigs te melden. i De Ooslcapijksch-Itaïiaaiische Oorlog (OOSTENRIJKSCHE MELDING.) WEENEN, 14 October. — Ambtelijke medeJ : » deeling : 3 Niets van belang te meldeD. - WEENEN, 15 October. — Ambtclijkt - mededeeling : . Bij voortdurend ongunstig weder kwam hei — Kolonel Lenoir, hernam dokter Williams, uw vermoedsn, eiat onze vriend Day tengevolge van zijn val in zijne laatste uren niet meer helder in het hoofd was, is valsch. Dokter James en ik warsn pas voor zijne dood bij hem. Hij sprak met de bedaardheid van een man,,die de'betee-kenis van elk woord kent, en toen hij besliste, dat mej. Clara hier zou blijven wonen, was hij overtuigd, dat niemand hierin lets kwctseneis zou zien. — Hierover, mîjne heeren, zegde Lenoir, ben i 1k julst van eene andere meening, Het testament geeft mij eene <inbepaalde ma cht over mijne pupil, het onderwerpt haar aan mijne leidingen < ik acht de verplaatsing naar mijn h»ols dringend noodzakelijk, om mij dadelijk van harc gehoor-zaamheid te overtuigen. — Gij misbruikt uwe ma cht, riep dokter Ja-i mes, en dit is nog des te erger, wijl hij juist i tegen den wil van den overledene handelt. Mej. Day zal gedwongen zijn hulp te zoeken bij het . gercent, dan moge dit besllssen, wle gelijk heeft. — Xaat mij liopen, kolonel Lenoir, voegde , dokter Williams er bij, dat het ons op mlnzame wijze gelukken moge u tôt andere lnzlchtcn te i brengen. — Neen, riep Lenoir, denkt er niet aan, mijne heeren, mij van beslult te doen veranderen. De : heb mijne reden ora zoo te handelen en daarom verzoek ik u, lleve Clara, met mej. Rocke naar uwe kamer te gaan, on» a reisklaar te maken, want wij verlaten morgen Willow-Heights Om 8 ure is de wagen gereed. — O mijn Goel, mijn God 1 jammerde mej. Rocke, hoe kunt gij zoo iets toelaten? — Ik stel mij onder de bescherming van de vrienden mijns vaders 1 riep Clara. Dokter Williams, dokter James 1 ne smeck u, bij het aan-denken mijns vaders, duldt niet ditmisbruik van geweld en beschermt mij ! — Bedaar, lieve mejuffer, vermaande dokter Wlllian s het arm meisje. Ailes zal ten beste* lceeren. Schik u in den 'wll van uw voogd en ga naar uwe kamer. Ik zal daar bij u komen, als wij hierklaar zijn, voegde hij ertroostend bij, waarna Clara met mej. Rocke de bibliotheek verllet. —• Ik verzocht, mej. Day zich te verwijderen, zegde dokter Williams nu tôt den kolonel, om u ronduit do waarheld te Icunnen zeggen. Uwe handelwijze, mijnheer, is mij onbegrijpclijk. Drle gctuigen, aan wier geloofwàardigheid gij niet kunt twijfelen, bevestigen u, dat het dolcter Day's laatste wensch was, dat zijne dochter hier bleef wonen, en gij wilt dit verhinderen? Maar gij spraakt van redenen, die gij daartœ hadt: mag men weten, welke die zijn? — Mijne heeren, ofschoon 1k niet inziè in hoe verre lk u fekenschàp over mijne daden ver-sel uldigd ben, wil lk aan uw verlnngen voldoen en u mijne redenen blootleggen. Gij zult ze zekex als grondig moefcen erkennen. De oorzaak, dat lk mijne nicht ulet hier laat, is deze jonge heer nier, die zich dokter laat noemen, ofschoon hij nauwelijks de schoolbanken verlaten hee'U Heden morgenbekende hij mij onder ongehoorde vrijpostigheid, dat tîj reeds haar bruidegom was; Stelt u voor, mijne heeren, hij... een mensch, dién dokter Day, mijn zwager. uit barmhartig^ heid opnam, wiens moeder 1 ier in dienst is, maalct aanspraak op de hand mijner nicht en beroept zich op de reeds verkregen toestemminj mijns zwagersl Het is emmogelijk, dat gij nieï inziet, hoe noodzakelijk het is, Clara met mij te nemen, om haar niet aan de verleiding van é€n mensch bloot te stellen, die gewetenloo» genoeg is, tôt loon der vele Weldaden, die h'4 hier ontving, het hoofd der dochters zijns web, , doeners op toi te brengen. Traverse werd doodsbleek, toen hij zich wedei zoo beleedigd zag, in tegenwoordigheid van twef getuigçn. Bevend van woede sprong hij op en zou zich zeker op den lasteraar geworpen hebbem' indien de dolcters Williams en James dit nlel met geweld verbinderd hadden. — Laat ons dien antwoorden, zegde cloktet Jameo. VWYOlgt-1

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Het volk: christen werkmansblad belonging to the category Oorlogspers|Katholieke pers, published in - from 1891 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods