Acht en veertigste jaar Zaterdag 13 Juni 1914 Nummer 24 fr. 5-00 "» jaai-s, met de poit besteld. VO0R NOORD-NEDERLAMD franco 3 g. 95. 8e ahoHBemtntsprij* it vaerop bet»aJka*r. &&aJKoaâlginge& 3» es» <ten <îrukr*gel. HET VOLKSBELANG VERSCHIJNENBE ELKEN ZATERBA® fr. t}-00 '• jam, wel ét put betieiâ. VOQBI30RI KEKBLAS3 tnace 3 g. 85. îbe«noc»eaUi>. tjï ffl «Nnf fcettalha»*- Aaa a f«> Mw» 4»fi <Jswkr««»». Afzonderlijke aiiinmers xijn te bekomen bij AD. HOSTE) Galgenberg en bij AD. HERCKENRATH, Veldstraat 47, te Gent, en bij aile gazetverkoopers, tegen 10 cent. BUREEL VAN HET BLAD : Galgenberg, 25, te Gent. Aile meiiedeelingen. brieven, handschriften, enz., vrachtvrij te sturen Aan de Redactie van het Volksbelang, Galgenberg, 23, Gent. Inhoud : Eene eerlijke Bekentenis — De Taai kioestie en de jongste l erkiezingen — Nog ht Treinboek. — Clericale Remhlink. — Vlaamsch Belangen. — Van ailes ical uit Noord-Nederlana — Jan van Rijswijck's Gede.nkleeken. — Ons Tooneelkunslenaars gehu'digd. — De Hubenscan taie te Gent. — Davids fonds en Willems-fonds.-Prof, de Vries'Groot Woordenboek der Nederlana sche Taal. t— Kunst- en f.etternieuws Eene eerlijke bekentenis Hooycr Leven, het oorgaan der Vlaamsch gezinde professors en oud-studenten der Leu vensche Aima Mater, bespreekt delessen, dieui de laatste verkiezingen af te leiden zijn vooi de clericalen en doet de volgende bekentenis » Dat we sinds 1912 zijn aohteruitgegaan ontkent niemand. Vast staat het ook dat on! verlies het gevoeligst is op den buiten, voorna melijkop den Vlaamschen buiten. « Maar dat we ook sinds 1908 zijn achter uitgegaan, of beter, dat wij in verhouding me den aangroei van stemmen sinds 1908 een tien duizend stemmen te wein;g zijn vooruitgegaan dat durft men nid genoeç inzien. En nochtan: is 't zoo, en 't is goed het niet te vergeten. » Wat men nog veeï min aandurft, 't is ti bedenken vve'ke onze toestandzon zijn, moestei na o k de vijf andere provinciën, onder dezelf de gemoedsgesteltenis hun gedacht op he kiesbulletijn uitdrukken. « Dis toestaid xoare zeer belenkelijk. » Dat i3 ten minste rechtuit gesproken. Veronderstellen wij zelfs dat de vijf anden provinciën nitt de antigouvermenteele stroo ming zouden meegevolgd hebben, en tellen wi_ de stemmen, twee jaar geleden in die provin ciën uitgebracht, bij degene van 24° Me; laatstleden, dan komen wij toch nog tôt .de gevolgtrekking, dat op de gouvernementspartr meer dan acht duizend stemmen minder werder uitgebracht dan op de tegenpartijen, zoodat de regeering eigenlijk noch bevoegdheid noch recht meer heeft om aan het bewind te blijven Nog eene andere gevolgtrekking kan uit die cijfers afgeleid worden De tegenpartijen zijn voorstanders van hel algcmeen stem recht en van de grondwether-ziening. Sommige candidaten der regeering hebben zich ook ten gunste daarvan uitgespro-ken, zoodat te recht mag beweerd worden, dat de meerderheid van het land voor herziening en al^emeen stemrt cht gewonnen is. Zou er dus niet eerlang eene praclisclie conclussie kunnen gegev n worden aan de werkziamheden van de ComraisMc der XXXI ? En aangesien de regeering zelfs door het vervalscht meervoudig stemrecht in minderheid werd gesteld, al behoudt ze 12 zetels meerderheid, zou het rechtvaardigheidsgevoel der natie niet in reehte zijn om eindelijk een eerlijk stelsel van evenredige vertegenwoordiging te eischen ? Zonder grondwetherziening en voor degrondwetherzienig is het mogelijk een stelsel in te voeren dat aan elke partij eene zoo juist mogelijke vertegenwoordiging verzekert. Het bestâât : door den heer Van de Walle werd een wetsvoorstel neergelegd, dat toelaat, zelfs zonder de kiesomschrijvingen te veranderen, rekening te houden met de stemmen, die in het huidig stelsel,-.zoowel bij de wetgevende als bij de provinciale verkiezingen, niet benuttigd worden. Er werd, door ilen heer Nerinx, over 'l het voorsiel van den heer Van de Walle een e gunstig verslag opgemaakt. Zou het geen tijd worden het in toepassing te 6 brengen, nu vooral Noord-Nederland, dat ook het hoofdvak zal weglaten, het gaat invoeren ? j DE TAALKWESTIE EN DE JONGSTE VERKIEZINGEN. ' Sprekende over de jongste Kamerverkie-zing sehrijft Ons Reclit, het katho'liek Vlaamschgezind weekblad van Antwerpen : « Te Gent, waar de knappe kristendemo-' kraat Doussy met dien flamingant A. Sevens ' .het pleit waagde, is het op een sisser uit- : "geloopen.... , I « Zij die droomen van een groote Na-, tionale Vlaamsehe partij hebben de erva-ring opgodaan da't de tijden nog niet rijp zijn voor dit grootach ontwerp- Even als woegier de Vlaamsehe volkspartij te Brus- < sel blijkt het afzomderlijk optreden van de " flaminganten, met een zuivetr Vlaamschgezind programma, een utopie. Wij moeten > den hond flink in de oogen zien en on« ' niet laten opwinden door iets dat grond mist om als echt werktuig te kunnen die-« nen>. , « Wij zijn de eersten om de noodza-I kelijkheid eener onafhankelijke partij in te zien. Wij hebben de stichting diea* partij ' herhaaldelijk als het eenige reddingsmiddel om Vlaanderen spoedig uit de klauwen van onze vijanden te rukken aangew^zen. Maar wij moeten eerlijk bekennen dat de her-haaldeiijke negatieve uitslagen ons niet ont-nioedigen, maar wel een anderen stroom op-' voeren. Wij zijn van meening dat het de I plieht is van al de V1 a amsch g e zinden in hun wederzijdsche partijen te drinigen, zich daar sterk te malien.... » ▼ « * Zooals wij het reeds aanstipten, had de , Vlaamschvijandige katholieke XXe Siè-c 1 e geschreven dat ook de 'houding van zekere flaminganten aan de katholieken af-val berokke-nd heeft. Het ïïandelsblad antwoordt als volgt aan dit franskiljonsblad : « .... Zoo hoeft men het niet te lezen ; men moet zeggen : de houding van zekere toonaangevende piersonon en figuren uit de regeeringskringen heeft in het Vlaamsehe land vooral groot en d'iop misnoegen ver-wiekt.«. Vat men het op zooals de XXe S i è-o 1 e, en wil men wrok doen onstaan tegen de Vlaminjgen, dan zal het nog wel erger wor'dien. Dioch wij- liopen wel dat de ver-wititiging van Aalst, waar de Christen-democraten, bij de f 000 stemmen grewonnen hebben, eene en vooral, zoowel aan den heer Woeste als aan de regeerders den lust benemen zal de Vlainiingen niet te willen bevredigen. « Met 16 stemmen meerderheid meenden enkelen totaal vrijgevocliten te zijn en de Vlaamsehe groep in de Ktimer te mogen beliandelen, zooals; men wel eens kwajon-gens behandelt ; met 12 stemmen meerderheid zal metn wellicht wijzer worden, daar waar wijsheid oneindig beter zou passen dan overmoed !..» Dat is ten minste, sehrijft Ons R e o h t. beter « Recht door Zee » varen d<an de meeste andere katholieke dagbladen, sleep-dra,gers der regeering. Het is te voorzien dat binnen twee jaar met de verkiezingen in de provincie Ant-werpen, West-Vlaanderen, Brabant, Namen en Luxemburg de tegenwoordige meerderheid nog zal afbrokkelen en wellieht dan op 6 of 4 zal v ail en Wanneer dan maar eeai drietal onafhankelijke m a n n e n in do Kamer zouden zetelen, zal hunne oppositie de regeering in bedwang kunnen houden en dan is er mis-schiea nog hoop de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool te bekomen; 12 stemmen meerderheid is immers nog te veel en onze ministers kunnen daarmeê onge-stoord voortgaan de Vlaamsehe wetten niet ioe ta passan, het léger en het onderwijs te laten verfranschen en de lasten van al- lo7i aard te verhoogen. * » » De Stad Eecloo drukt ook zonder larzelen haar oordjeel uit. «'Minister de Broqueville, die zich stark waande door zijn groote Kamermeerder-heid, heeft niet gea,arzekl het Vlaamsehe Volk in 't gezicht te slaan, doordeWaal-selie bewieging tegem on® Vlaamscài recht-vaardig streven aan te moedigen ; de katholieke KJamermeerderheid pleegde verraad tegen het Vlaairasehe taalrfecht ; de wetgevende clericale partit drong de Vlaamsehe Beweging achter uit... W.elnu, de Viamin-gen hebben de vernedering gevoeld en dat ook was eene der oorzaken van den cleri-cakn aohteruitgang. « Ailes gaat nu, in p o 1 i t i e k opzicht, nog betrekkelijk goed en wel, omdat men op de uitspraak der kiezers een ijzeren t'ucht heeft gelegd, een soort dwangjuk, waaraan zij zich niet kunnen onttrekken : de vrijheid der kiezers is gebtoken ; zi.i noeten de uitspraak van den poil aanvaar-den, m t of tegen danl<, of hunne stem-ming is nietig. « Zoo komt het, dat een Maldagemsch ciericaal blad sohreef. dat het mot d'en krop in de keel gestemd had voor de katholieke lij,st, waarop zoo menige Vlaamschhater-voorkwam.« Zoo komt het, dat een Vlaamschgezind kiezer, die goed liberaal heeft gestemd onder nr 2, ons persoonlijk zei : « Ik bob algelijk mijn oogen moeten toedoen, wanneer ik dat wit puntje onder nr 2 zwart m'aakte ». Zonder oude koeien uit de gracht te willen halen, moeten wij hier toch zeggen en herhalen, dat de hanidelwijze van onzen eersten ka,ndidaat, die in 't expositiejaar een Vlaamsehe bétooging te Gent onmogelijk maakte, bij velen zwaar op de maag is ■ blijven liggen en aan onze liberale lijst geen deugd heeft gedaan. « Ons doel is niet : een kleingeestige ori-' tiek uit te oefenen, maar wel door vrijmoe-dig ons oord'ôel te laten kennen, de wonde bioot te leggen en aan te wijzen, om de genezing ervan te bespoedigen. « Zal dat stelsel der politieke ijzeren tu'cht. blijven voortduren ? W;aarsch.ijnlijk niet ! De kiezer zal zijn vrijheid terug eisohen. Dringender en dringend'er wordt er geroepen, dat het hoofdvak van de lijst moet verdwijnen. « En dan ? « Dat men zich moderniseere eer het zoover komt. & Men leere den wil van het volk begrij-pen en er naar handelen « Het Vlaamsehe volk iïgt in de laagte, in een poel van onwetendheid en bijgeloof. « Eli gij, heeren, die, geholpen door for- i tuin en grooten invloed, op de hoogte staat, xneent gij dat gij uw gemak moet houden, dat gij roerloos moet blijven en dat die groote massa van' laagstaande wroetexs de steile roitswanden moet opklaveren om tôt bij u te komen en u uw doel te helpen be-reiken ? « Geen taalvoorreeht meer uit gemakzueht voor u en de uwen, maar volledige reoh-ten voor de volksmassa, die nog kloeker en . v aster dan thans uw steun worden moet. « De liberale_ partij, hier in 't hartje van Vlaanderan, moet door en door Vlaamsch zijn ; anders loopt de reden van haar be-staan verloren >. NUti nci intmouciv. In ons vorig nummer schrevetn wij, dat minister Segers het lastenkohier voor de uitgave van het treinboek heeft laten wij-zigen. Daarin komt de volgende zinsnede voor : « Het beheer heboudt zich het recht voor. tijdens de uitvoering van de onderneming, uit het officieel treinboek al de Vlaamsehe teksten te doen verdwijnen. «■ De inschrijvers voor het drukken van het treinboek zullen twee tabellen opma-ken, de eene voor de uitgave van het twee-talig treinboek, de andere voor de g e-b © u r 1 i j k e uitgave van een uit-sluitend Fransch treinboek ». Men wil dus mogelijk maken dat het ministerie de Fransche uitgave, thans door de Waalsche kliek in leven gehouden, voor rekening van de regeering . zou overnemen er. deze met officieele ondersteuning ver-spreiden. terwijl in Vlaanderen alleen het [weetalig treinboek zou te koop gesteld worden. Iedereen weet dat minister Segers onlangs op een vraag van Adelfons Henderickx over de- afschaffing van het tweetalig treinboek kracht'dadig anjtwoordde : « Geen kwestie van ». Inderdaad, de minister wist het maar al te goed dat het twreetalig treinboek niet zou verdwijnen, maar dat het zou blijven voortreven om alleen m Vlaanderen ver-spreid te word'en. Dat is eelne echte jezuïeterij. Ook is Ons Recht niet rnalsch voor minister Segers. Het sehrijft : « Zoo de Walen het Fransche treinboek kfijgien, zoo eischen wij den Vlaamsclxeu treingids. Zij die zeggen dat Vlaanderen tweetalig is en het land der beulemansen spreken uit den booze. In Vlaanderen Vlaamsch ! Niets dan Vlaamsch ! Nog eens Vlaamsch en altijd Vlaamsch ! En indien minister Segers er aan houdt ons voor tweetalig uit te krijten en ons Vlamingzijn te ontnemen, dan zullt n wij oxib niet laten wurgen, maar hem in zijn eigen asso-ciatie bevechten tôt den dood ! In Antw er-pen, waar wij Van Cauwelaert, Van de Perre, Henderickx bezitten, hooren gesn ballslachtigen tehuis. Over boord, muil-czel ! Over boord ! » „ t * y * * / Men konl het liedje van de vulgarisateurs : «' 'k En hettekik nie geweest !> Dat liedje zingt nu ook minister Segers, met eene kleine wijziging : « 'k En zaltekik nie geweest hem ». Het H a n d e 1 s b 1 a d van Antwerpen drukt het volgende berichtje : « Wij kunnen uit de beste bron verzeke-ren dat het hoegenaamd niet het voorne-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.