Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond

829 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1914, 18 July. Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/599z030h5w/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

t iîht t-n V^rïijjhie j»ar r ) M—HMMUHBMBBMHMEJMHBBKtiaWML " —-1-- • ^taWdfâi l#"tftiR*,i®l4w,M' ^ ""' " • ■ • '-*< •■■ - t - i - ..{> >\ > r." «■' v V'f. irntn',,,, 'fVtlfïl ïfl'tî I' "»«$ • "» ' • ' : •' • 1■M > 4 X fr. 5-00 1 • • " r » * *» ' < - ' 1 ■ i •?«■*:»{ * jaatrs, met dè poat beateid , VOOA ÎIOORD-?iEOERLAND »n* ~T ■{ ■ iiV W • franc» 3 g-- 25. B« »boaB«jn«i.'îprijj il rcèVôp'beUaikiar " '' laokocdlt tugea *•»'•»*«> iî»" ■" i ii i' >-»• HET VOLKSBELANG ' il >. > ■ ?n > c t t| t " i 'n il r» J'«, , > » r< ii'f in r» ''» » ♦ éf » ?•> s vif «'» '«'■ • TBBSOH1JNENDE ELKEN ZATJËRDAf . / , fr, 5 00 ' '•jaar*. tuvt «te pêà ' Mflfi É48i!8 MCSESUlB »"'» «rwc» i<> >"> 3 gf. -8âk bc St , , - A»8fc*»MH<g4*g»* •». Hl I I I 1 I M ^ l . Afztjnderlijke au;; mers zijn te bekomeu bij AD.. HQS,TEV Galgenberg en bij, AjD. HERÇKENRATH, Veldstraat 47, te Oe?it, eij tyj ..«lty. gazetverkoopers, tegen 10 cent. i r moi t» f < * < ;r-, m n \ f ..>.♦> / .-■ ' i r , - , <f ♦ ; ; - «f i :>rr » ( M'1"" ' < I j ' BUREEL VAN IIEJ J3LAD ; '<C3-silë;e*i'ï>ferg,. â3, te Gejjt, ) - ff> -» -1 ; . I' [(! -l'i Aile mededeelingen. .brieven, handscbriften, ens:., vrachtvrij, te sturep "' Aan de Reàaclie van het Volksbela'ng, I - i Oalgenberg.' ^â, Gent. i* fin ' K4i"." ' ; -> 'ni {><'■:■ Inhoud : Buis en Rooses. — De verhlarinqen vai * < ■ u Mini&ter deBroquevillete, Thurnhout. — Drçevicj — Ylaamsche Belanqen. — Uit Hassell. — D **i < '* tf < 1*1 ; -J >r»ff j Guldensporenfeesten. — Het Schoalfeest, — D Rubenscanlate te Gent. — Sterfgevallen. — Museun ■ i • • r K >i van het Yolksbelang. — Kunst- en (/e^fmiùut&s ^XWMBHHHBnïÎBCHKKDÏnaCMâaHHnftaflMaHaHBWHHMMBaBi»^ MAX ROObiiS. s : Buis en Rooses. Deze week heeft Bdgië twee zijner beste ei beroemdste zonen verloren. Maandâg uamiddag overleed te Brussel d< oud-burgemeester Karel Buis. Hij was in 183/ geboren en nagenoeg 78 jaar oud. In den nach van Dipsdag overleed te Antwerpen de oud' conservator van het Plantijnsch Muséum, Maj Rooses, die tweejaar jonger was dan Buis. Beiden sterven in de voile kracht hunnei schitterende gjestvermogens, in voile glorie, icag men zeggen ; want hen omringde de hoogachting en de bewondering van gansct hun volk. Beiden waren groote Vlamingen, waar onz< stam in België fier op zijn mocht. Karel Buis was de zoon van eenen rijker goudsinid van Brussel, wiens winkel nog bestaat rechtover de Galeries Si. Hubert. Vadei Buis waseenkunstenaar in zijn vak en zijn zooi erfde van hem eenen fijnen kunstsmaak en een< sterke liefde voor de kunst in al hure uitingen Op het Brusselsch atheneum was Karel lJub de studiemakker van Woeste, Paul Janson, Graux en meer andere mannen, die naast hen in al erlei richtingen ^eschitterd hebben. Hi; bezocht geene hoogeschool, maar zijn vadei liet hem lange reizen in 't buitenland doen on zijnen kunstsmaak te vormen Dat was voor der jongen man een hooger ondervvijs op het gebied van het schoone, zooals hij het in Belgié niet kon vinden. Naar Brussel teruggekeerd, bleef hij buiten de bloeiende handelszaak van zijn vader en hij wijdde zich uitsluitendaan de kunst en aan de vraagstukken van algemeen belang. Een der eersten begreep hij in België dat ons verachterd volk door het onderwijs en door andere dergelijke \olksinstellingen moest opgebeurd worden. in Nederland had hij de veelzijdige werkzaamheid van de Maatschappij Tôt Nut van 't Algemeen leeren kennen en be-wonderen.Zijn droom werd : het oprichten in België / ' • P|,W h,yan-eene naafihtigQ.yç>lk,siûaats,ch,appij in den-• zelfden geest. Met e en i geB r us s (4s chev-t i e n ; ; e n \ stifihtte'hij in 18>64 de Liquide ,l'Enseignement. 3 ,,, Nederland had luj leeren hoogachter,,en dit 1 bracht hemi, den v«rfransohten Brusselaar uit ,^den rijken bu-rg«rst£ind, tôt zijne taal <en tôt zijn volk tg$ug. Aan zijnen invloed is liet te danken, dat Ligue^niet uitsluitend Pranscli bleef,. maa-r ot>k <in VlaaatfcbrBeJgië a!s Onderriehiiiond eenig-e dien&ten hewees.. Doch daar was >het "Willems-fonds reeds sedert 1851 werkzaam en Buis was .it eeï»i oni te erkennen, dat Vuylsteke en zijne schaar moedige uiedestrijders het verder» ■ brachten in Vlaanderen dan zijne halfslachtige Liçue de l'Enseignement, die vooral te Brussel .eri/in 't Walenland diepe wortels mccht schieten. 1 ïu 1 a trad overigens het Willems-fonds zonder achterdocht en \astberaden bij Hij was gedurende lange jaren voorzitter der Brussei-sche afdeeling. In Nederland", Duitschland en Engeland had Buis op zijne reizen deGermaanschebeschaving boven de Fransche leeren stellen De school-toestanden had hij grondig bestudcerd e;j hij was tôt het besef gekomen, dat de schoolpseda-gogie in de Geimaansche landen die van Frankrijk waarop onze soholen geschoeid waren, ver vooruit was. Te Brussel bewerkte hij alsdan, dat door de Ligue de l'Enseignement ! de bekende Modeischool werd gesticht, die eenen zoo beslissenden invloed had op de her-"t vorming van het volksonderwijs der hoofdstad en der groote liberale steden. Inmiddels was Karel Buis gemeenteraadsli'l in 1878 en in 1879 schepen van onderwijs te Brussel geworden. Hij kon zijne idealen op de volksschool toepassen^ hetgeen "hij dadelijk deed met eene werkdadigheid ea cene koppige logica, die hem aile moeilijkheden deed trotseeren en overwinnen. AUdan ook ruinide hij eene grootëre plaats in aan 't onderw ijfc der , Vlaamsche moedertaal in de zeer verfranschte volksscholen der hoofdstad. In 1881 werd hij burgemeester van Brussel. Het beginsel der tweetaligheid voerde hij in vooral de berichten en aankondigingen van het | stadsbestuur, voor de registers van den b irger-lijken stand, voor de naamplaten op den hoek der straten, enz., tôt groote ergernis en bespot-i ting der Franskiljons. Kalm en onwankelbaar bleef Buis, zijn verheven grondbeginsel ver-1 kondigend : » Evenals de Waal moet de j Viaming zich volkomen thuis gevoelen in de hoofdstad van ons gemeenschappelijk vader-, land. • Als^burgemeester was Karel Bals een toon-, beeld van eerlijkheid, van werkzaamheid, van . onpavtijdigheid en van plichtbetrachting. Voor het volk klopte steeds zijn hart. Overal waar het pas gaf verscheen eene Vlaamsche' toe-spraak, die hij met een Fransch accent, maar met kalme overtuiging voorlas, daar hi wegens zijne Fransche opvoeding in de taal van de meerderheid der Brusselaren voor de vuist niet spreken kon. Aan hem hebben de Brusselsche Vlamingen hunnen mooien Neder-landschen Schouwburg te danken. Hij was de erkende hoofdman der liberale Vlaamschgezin-den van Brussel geworden en zijne kolossale populariteit en zijn overwegend gezag waren voor de Vlaamsche Beweging in de hoofdstad en 'in geheel het land eenè krabht van'den è'erstdi raW^V «> TGedarende ruim aclittien jaréri, t'ofïn 1899, bleef Buis als burgemeester der hoofdstad op het stadhuis. Zijn aïtredén was èèhe dâad van figrheid en eerlijkheid. Hij wilde'zich aan de grillen van K< ning Leopold II in de zaak van den Berg van 't Hof niet onderwerpei?. Bulî* n ' »-»•• "it n»> r, promit l i,-> i nam zijn ontslag en werd door den plooil)aren De Mot, opgevolgd. De Koning kreeg helaas, zijnen zin en meer dan een milliard frank zijn nu v.eicb^as.t,, in >,'t slqppyn van^ het belang-rijkste gedçpltç, yan hpt çud Brussel, zçjjjder dat u.en'.h.et einde, kancvoorzien ypn die kolossale geldverspilling,. zonder wee^ga ip de geschiedenis van het ,,geldverspillçnd£!,,België. Karel Buis trole zich van dan<af urt de poli-tiek en nit n*l 'de offioi'eele betrek-kingen Maai meci nog dan vroeger wijdde hij zijn v-erstand, zijnen tijdvzijne -vterkzaamheiti' en zijn hoog gezag aan de algemeene en hoogs<te 'volks-belangen. " <[ In 1905 was hij ten tweedei! maie als voorzitter aan 't hoofd der Ligm de<ïEnseignement gaan staan. In 1899 leidde hij zegevierend de machtige volksbeweging, die het onzalig schoolwetsontwerp van Schollaert deed ,in-trekken en den val van zijn clericaal ministerie na zich sleepte. In 1884, toen Buis in zijnen eersten burge-meesterstijd was, had hij reeds vruchteloos hetzelfde bep oefd bij deeerste clericale school-vvet na den val van het liberaal Ministerie Frère Van Humbeek. Buis had zich alsdan aan de spits gesteld van het door hem uitgedacht Eedverbond der gemtenien. De burgemee^ters der groote steden en der lilerale dorpen hadden zich geestdriftig rondom hem geschaard en namens 820 gemeenten, vertegenwoordigende 2 miliioen 752 duizend Belgist he burgers, werd Koning Leopold II een eerbiedig vertoog-schrift tegen de schoolwet aangeboden. Het mocht niet baten, evenmin als Buis* strijd tegen de Ifiatste schoolwet Poullet met zijne dappere Ligue de VEnseignement.Gelukkiger was hij als hoofdman en ziel van de beweging voor school-plicht, zijn levensideaal, dat ten minste op het papier werd ingevoerd in die huirhelachtige clericale schoolwet. Doch niets kon den kalmen moed breken van dien rotsvasten man. die nooit in de toekomst wanhoopte. Zooale hij soms herinnerde, was zijn wnclitwoord de edele spreuk van Willem den Zwijger : « Om eene zaak aan te gaan, is het voldoende dat men van hare recht-vaardigheid zeker is, (Jm er in te volharden is het niet noodig dat men van haar kans op \\ elgelukken zeker is. » Buis' eigenlijke leus, die hij aan 't hoofd van al zijne brieven prijken liet in het verfranschte Brussel, was hetkranige, kernachtige Rust roest. Zijnen onbeperkten invloed in de hoogere kringen te Brussel en zelfs buiten de hoofd stad gebruikte Buis heihaaldelijk om milde giften te verzamelen ten bate van allerlei geestelijke goede werken. Van 1875 tôt 1878, toen de Modeischool op grootschen voet gesticht werd, kreeg hij alzoo 100.000 fr. van den rijken bankier Bischofsheim, bejjevens nog 250.000 fr. in allerlei mindere giften. Toen in 1909 de vrije Hoogeschool van Brussel haar 75 jarig bestaan vierde, was Buis de ziel eener inschrijving, die eèn viertal millioenën op-bracht" voor de uitbrëiding der vrijzinnige Aima mater. Aan Buis is grootendeèls te danken, dat de Groote Markt vah Brnssel wellich't de schdon ste 5'penbarë pladts der weréld is gewordën. De hërstéll'fftg van " het Stadhuis,. van het Broodhuis en van al de omringende gevels 'was schier uitsluitend zijn werk, met taaie voihar-ding jarenlang voortgezet' en doûîgedreVen. EefllàfânpSlBnd'straatje prijkt dSarom met eene bronzene sierlijke gedenkplaat te zijner eere^n draagt zijnen !naam. < Karel Buis was de eenige officieele Belg, die nifettgedeooreei!d was. H«d hij gewild, dan zou.hij da.kruieen, linten en starren (als burgemeester van, Brussel gedurende bijna twintig jarejp) tôt,op,zijnen rug hebben, kunnen o.peen-st^pelen. Zelfs. de Leopoldsorde weigerde hij liais,starrig. ,Hij was een echte puritein in de zoo rekbare wereld der politiek.^, »,noch een groot„man noch een man yaw .genie ; maar hij was een grftot burger, een groot karakter.. offtln(<çeij land als België, waarin zoovelen der meestbegaal'de staatslieden eene ruggegrajit van Congoleesch gutta percha in.'£ lijf hebben, zijn de onfeuigzame, reiiiç, kaiakters nog zeld-zamer en nog nuttiger dan de genieën. n * Max Rooses, wiens schitterende lôopbaan zich minder in 't openbaar ontrolde dta die van Buis, was een kunstenaàf mét^borden pen, een geleerde van Europeeschen naâm. een Vlaamsche strijder in de aJlereerste geledëren van den staf van het Vlaamsche leger. Te Antwerpen in 1839 uit nederige burgers geboren, studeerde hij eerst aan 't aAheneum der Scheldestad, daarna te Luik aan de Hoogeschool. In de hoofdstad van het Waliuland, waar hij zijn doctoraat in de wijsbegeeite en lettereii deed te gelijk met Coremans, was hij reeds in de bibliotheek der Luiksehe universi-teit aan t snuffelen geweest om er de zeldzame Nederlandsche boeken te lezen entebenuttigen. De eerste vrucht dezer vrije studie was zijn flink boek Een drietal verhandelingun over de geschiedenis der le1 terkunde (1865), waatin de jonge Antwerpsche student Maerlant, den Reinaert en de oude Vlaamsche volksliederèn op eene even frissche aïs oorspronkelijke wijze besprak. Max Rooses was in 't officieel middelbaar onderwijs getreden. Na eenige jaren aan de atheneums van Antwerpen en van Namen werkzaam te zijn geweest, kwam hij in 1860 naar het koninkiijk atheneum van Gent, als leeraar in de Nederlandsche taal. en verbleef er tien jaren. Daar kweekte hij eene taljijke schaar overtuigde Vlaamschgezinde leerlingen aan en nam er een belangrijk aandëel in den Vlaamschen strijd, vooral in den schoot van t W illems-fonds, waarin hij de S'cretaris en de ziel werd der Gentsche afdeeling. Zijne tien Gentsche jaren waren beslissend voor zijne verdere loopbaan. Hij leefde daar in een wetenscha| pelijk midden geheel anders dan de groote kcopstad Antwerpen of het kleine IN amen. Hij werd dadelijk opgenomen in den intellectueelen kring van mannen als Prof. Heremans, Prof. Wagner, Rolin-Jaequemyns, Vuylsteke, De Vigne, Willem Rogghé, rechter

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond belonging to the category Liberale pers, published in Gent .

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods