HOOGERLEVEN INSCHRIJVINGSPRIJS België : 5 fr. 's jaàrs Nederland : 3 ffulden Andere landen : 7 frank Men schrijft in bij het Beheer of op de postkantoren. Losse nummers «g 10 centiemen. ÊÈ AANKONDIGINGEN : 0.25 fr. per drukregel Volledig tariei op aanvraag. Algemeen Weekblad voor Ontwikkelde Katholieke Vlamingen Briefwisselaars gelieven telkens hun volledig adres op te geven. ....... , . c*Atnli in nu ut A A wcrHF nRlTifVTfRlT - <"■ wm». —R'd"'" Beheer en Opstelraad : Minderbroedersslraat, 44, Leuven. ^ moo a Mmd2LtaJL.,«.L—, niet volkomen bekend maakt, worden onverbiddelijk geweigerd. DE RADIKALE STELLING. Als ge nu ailes leest wat zooal geschreven wordt om den min-gunstigen uitslag der kiezing van 24 Mei uit te leggen, zoudt ge haast onder den indruk komen dat de Regeering, met de wetten op onderwijs en leger, noodlottig werk heeft geleverd, en dat ons nog wel andeie teleur-stellingen te wachten staan als we 00k 'n goede sociale verzekeringswet zullen gekregen hebben. Zie, dat is zoo wat de gewoonte : is iets niet naar wensch uitgevallen, 't is de schuld van anderen ! Dat is 't gemakkelijkste. Wij antwoorden daarop : Neen, neen, de be-sproken wetgeving is niet slecht ; de Regeering leverde integendeel degelijk werk. Maar de katholieke partij, vooral in hare politieke actie, is ziek, en daaraan is de ongunstige uitslag der kiezing toe te schrijven. Laat het ons maar ronduit zeggen. 't Is voor de meesten eene verrassing geweest, te zien in den uitslag der kiezing dat vooral de buitenkiezers zich geërgerd hebben aan het schoolgaan tôt 14 jaar en aan de nieuwe legerwet, die heel wat zedelijker is dan de vroegere. Bewijst dat met doorslaande, dat de leiders der katholieke partij in geene bestendige voeling staan met het kie-zerskorps ? De heeren van Kamer en Senaat hebben ons die wetten geleverd; de dagbladschrijvers hebben ze bekend gemaakt, maar niemand ging ze uitleggen en verdedigen bij de kiezers. Dan kwamen de tegenstrevers den geest van ontevre-denheid zaaien, en een aantal onnadenkenden, uit misnoegdheid, stemden voor hunne grootste vijanden. De katholieke partij is ziek zegden wij hier-boven. Dat heeft ze binst dezen kiesstrijd in menige omschrijving meer dan ooit bewezen. Men ging uit van 't valbch gedacht : 'n stille kiezing is 'n goede kiezing, vergetend dat « stille wateren dikwijls diepe gronden » kunnen hebben. In de meeste buitengemeenten van 't arrondissement Gent, werd geene enkele kiesvergadering gehouden ; geen enkel degelijk manifest werd uitgegeven. Er zijn kandidaten die binst gansch den kiesstrijd schier hunnen mond niet open-gedaan hebben, ten minste om tôt de kiezers te spreken. Vergeet daarbij niet, dat de katholieke partij, en een aantal harer vertegenwoordigers in Senaat en Kamer, volstrekt geene rekening hebben gehouden met de macht der Vlaamsche beweging. Spijtige stemmingen in de Kamer hebben de geestdrift bij menigen katholieken Vlaming ge knakt, en in plaats van schuld te bekennen, kletst men op den hoop toe op degenen wier belangen en rechten men eerst had vertrapt. Dat gebeurt vooral in 't Gentsche, waar katholieke Vlaamsch-gezinden, de klein-kappellekens politiek van de katholieke Associatie moede, thans eene nieuwe kiesvereeniging hebben gesticht. Als taktiek is t deonzinnigheid zelve ! De Vlaamschgezindebeweging, die 00k voor een groot deel een katholieke en volksgesinde beweging is — althans zijn moet en zijn zal als wij het ernstig willen — wordt voor-namelijk door intellectuëelen gedragen die elk in hunnen kring invloed uitoefenen. En 't zijn de-en zulken die men tergt, vernedert, ontmoedigt, als nS blinde oogmeesters voorstelt ! ? 't Is zot ! 'er De katholieke paitij is 00k ziekelijk, wat betreft het aanduiden der mandatarissen. Mij schijnt dat te zijn ôf karakterloosheid ôf zedelijk verval — lr" men kan kiezen tusschen de twee —, wanneer 1 men zich van oude, versleten of ongewenschte ;n' mandatarissçn niet ontmaken durft. 't Belang der let katholieke partij vordert, dat zij kloeke vaandrigs an hebbe in de personen harer vertegenwoordigers in de Wetgeving, mannen die tegen 'nen stoot en >e" 'nen duw kunnen, en niet vervaard zijn van hunne n^r zondagen op te]offeren om 't katholiek programma 10~ te gaan verdedigen. 't Is uit met den tijd — 't *k' moet althans uit zijn —, dat het mandaat van nS volksvertegenwoordiger of senator schier uitslui-tend als een eerezaak werd aanzien. Wie te ver-'or sleten is om zich geregeld met zijne kiezers te m onderhouden, is 00k te versleten om in de Kamer 3rs te zetelen, en wie ôf te onbekwaam ôf te vadsig is 'ot om het katholiek programma te verdedigen, is at elk mandaat onwaardig. De geldzak alleen geeft le* daarop geen recht. Verstandige kiezers kunnen enkel de schouders ophalen — we zouden wel le" eene sterkere uitdrukking kunnen vinden —, als ze zien hoe de samenstelling der kandidatenlijsten ;rs in sommige kiesvereenigingen gebeurt. Te Gent is dat 'n schoone klucht. Eerst wordt een alge-an meene poil gehouden en dan beslissen de afge-e" vaardigden der parochiale kieskomiteiten. Deze zijn echter volkomen vrij, al of niet rekening te 3te houden met de uitspraak van den algemeenen poil. En als de afgevaardigden der parochiale er~ komiteiten gesproken hebben en gestemd, heeft ln het bestuur der Associatie nog het recht eene :n" andere rangschikking te doen. Dat is de conser-ie" vatieve toepassing van 't beginsel der volkssouve-reiniteit. ziet ge ! En hoe wilt of hoe kunt ge u in' in zulke voorwaarden van versleten of onge-=e~ wenschte kandidaten ontmaken ! ? Er is meer. Niet alleen zijn beste Vlaamsche 1 J werkers ontmoedigd, maar de Jonge Wachten behouden steeds eene ondergeschikte roi. In vele ;n" parochiën bestaat niet eens eene Jonge Wacht. te Waar ze wel bestaat, krijgt ze bij verkiezingstijd wat klein weik te verrichten : manifesten ver-spreiden, plakbrieven aftrekken, kandidaten toe-aat juichen, enz., maar 't groot veroveringswerk =e" blijft hun ontzegd. Buiten verkiezingstijd mogen 1É>' ze niets doen, want... ze zouden wellicht bij den 1 een of anderen wat ambitie kunnen opwekken. Verstaat ge 't ? De zon van de verjaarde manda-!tst tarissen zou kunnen verbleeken, en dat ware po-■en litieke heiligschenderij. ur' Zoolang we dat boeltje niet wat zullen gezui-verd hebben, kan geen gezond katholiek partij-c'e leven opbloeien. De leiders der katholieke partij vve moeten mannen zijn van den tijd; 't moeten s 4 vooral werkers zijn, die de stroomingen van den ve~ tijd verstaan en 't natuurlijk volksgevoel niet en onderdrukken. Demokratisch en vlaamschgezind en opgevat, heeft de katholieke partij nog kracht en I " " levenssap genoeg om nog voor vele jaren de 1 meerderheid te bewaren. Maar zij moet verjon-gen en daaraan moeten wij medehelpen. De 5 katholieke partij is niets dat buiten ons staat ; wij behooren 00k tôt haar, en wij zijn het die t haar de noodige verjonging moeten bezorgen. t 't Ligt op den weg van den tijd, te komen tôt eene betere standenvertegenwoordiging bij de r wetgeving. De Vlaamschgezinden hebben eene 3 flinke groep in het Parlement, die zich doet ont-r zien. De landbouwers hebben enkele vertegen-3 woordigers; de christene arbeiders en midden-5 standers schier nog geene. Wij zeggen niet, dat de 1 christene arbeidersbeweging moet opgaan of ont-i aarden in eene politieke beweging, maar naar i hunne belangen en hunne macht zijn zij in de t wetgeving niet vertegenwoordigd. O ! ja, we 1 weten dat 't bij verkiezingstijd allemaal volkskan-didaten zijn, echte democraten (!), — 00k degenen die buiten verkiezingstijd schier nooit tijd — of 3 lust — hebben om naar 't volk om te zien. r 't Is een treurig feit, dat de Waalsche werk-5 lieden, in groote meerderheid socialistisch gezind s van 't katholiek Gouvernement meer hervormin-t gen en verbeteringen krijgen dan de Vlaamsche 1 werklieden. 1 We schrijven dat niet gaarne, maar 't is niette-5 min zôô. 1 Als besluit : Willen we bij de volgende kiezin-t gen teleurstellinge-» voorkomen beginnen we dan maar van nu af aan het zuiveringswerk. Wel zullen we op tegenstand stuiten, maar dat kunnen 3 we niet ontgaan. * 3 * * In Hooger Leven van 6 Juni heeft A. L. een ~ lang pleidooi gehouden tegen de sociale verzekeringswet, die door de Kamer reeds gestemd is en door het Senaat nog moet bekrachtigd worden. Wij kunnen ons maar niet inbeelden, dat de katholieke partij eene blijvende macht zou kunnen bewaren met die groote sociale vraagstukken zonder oplossing te laten. En het vraagstuk der verzekering tegen ziekte, invaliditeit en ouder-dom is zonder de verplichting niet op te lossen, in België zoo min als in andere landen. A. L. geeft dat trouwens 00k toe, want hij bevestigt ^ dat méér dan 1 miljoen menschen van de vrij-heid een slecht gebruik hebben gemaakt, en hij besluit tôt eene voorwaardelijke verplichting met j het 00g op de ouderdomsverzekering. Waarin die voorwaardelijke verplichting zou bestaan, zegt n A. L. echter niet. Maar de struisvogelpolitiek van niets degelijk en duurzaam te durven oplossen uit vrees van eenige misnoegden te maken, is de 1 gevaarlijkste. Het vraagstuk der sociale verzeke-' ring is in België gesteld zooals in andere landen, en wordt het niet opgelost met en door ons, 't wordt opgelost door anderen tegen ons. Daar is geen ander uitkomen aan. De verplichting alleen maakt het mogelijk de verzekering algemeen te maken, een deel der ver-n zekeringslasten door de nijverheid en door den ^ Staat te doen dragen. n Als men nu toch vreest dat de verplichting misnoegdheid zal verwekken, dan moet men in haar geheel verwerpen, maar dan komt België eenmaal aan 't staartje van al de nijverheids-landen, ten minste in opzicht van sociale verzekering. En de werkgevers, voornamelijk als zij door A. L. en anderen tôt vijandelijkheid worden opgewekt zooals het sinds maanden in enkele kringen gebeurt, kunnen even vijandig zijfi als ze 4 frank moeten storten voor de ouderdomsverzekering als voor de 6 fr. die ze zullen te storten hebben voor de verzekering der drie risicos te samen. Men herhale toch niet tôt vervelens toe, dat de sociale verzekeringswet niet Zou gevraagd zijn. Zij werd herhaaldelijk gevraagd op de mutua-listencongressen ; zij werd gevraagd op 't congres van den Belgischen Volksbond te Namen, in 1912, op 't 2e Christen Syndikaal Congres te Brussel, in 1913, door den Belgischen Boeren-bond en door een aantal gewestelijke congressen en studiedagen. Of spraken deze dan niet namens het volk ?! Wanneer de congressen zich uitgesproken hebben, moet de minderheid zich aan de meerderheid kunnen onderwerpen, anders is 't de anarchie. IJveren om de verzekeringswet in het Senaat te doen vallen, is 't werk der volksvertegenwoordigers verloochenen, en 00k in ons kamp het gedacht doen veld winnen dat het Senaat eene verouderde instelling is, die maar best zou opge-schorst worden. Nog daargelaten dat we dan geene oplossing hebben. Diegenen die de sociale verzekeringswet zôô voorstellen dat zij o»s naar 't socialism zou voeren, drijven ons integendeel — wellicht onbewust — zelf naar de socialistische oplossing. Inderdaad, te beweren dat de werklieden niet kunnen betalen, en dat het niet redelijk of zedelijk is heri tôt vooruitzicht te verplichten, zullen diezelfde werklieden leeren dat de Staat alleen voor hen de voorzienigheid moet zijn, en zij voeren ons naar het kosteloos Staatspensioen. De vijandelijkheid tegen de verplichte verzekering bestaat juist in die middens waar zij is gekweekt en aangevuurd geworden, elders niet. Aan niet-vooruitziende werklieden en ikzuchtige weikgevers worden gedurig argumenten geleverd, die zij later tegen ons zullen gebruiken. En dat is geen opbouwend sociaal werk, maar verdee-lers- en afbrekerswerk. De sociale werkers hebben er zich dikwijls over beklaagd, dat wij onze arbeidswetgeving zoo in brokken en stukken hebben gekregen, die moeilijk tôt een geheel zijn samen te binden. Voor de sociale verzekering ging dat nu eens anders zijn, en eenige dissidenten uit 't sociale kamp zelf willen nu nog beproeven dat te verijde-len ! En dat zou dan voorzichtig en verstandig heeten ! ? Wij hebben nog aile gelegenheid de verzekeringswet te doen kennen in hare werkelijkheid : als eene goede en noodzakelijke wet, als de eenige en praktische oplossing, gezien de omstandig-heden, van het vraagstuk. En dàt moeten we doen. Daarvoor moeten sociale en politieke werkers hunne pogingen vereenigen. Dat is verstandige en gezonde katholieke politiek. R. D. I Aquiria d (Naar aanleicUng vau Siv-te Lulgart s feestdag.) v Doen sprac haer God toe ernsteleke en seide : « le vvil dat indeleke, d dat Khi vaert te Hawirs wert h stoiteleke ende onververt, en doedijs niet, so wet dat wale R( dat ic u sal begheven themale. Vl (Brorder Gérant, Lutgartlevcn. vers SSS vlg). ^ Ge kunt er langs aile kanten op af : van Waver e< met een genadigen straat stoomer tôt Couture, u van waar ge in een ommezien te Aquiria (Aywiè- b res) zijt ;t>fwel te voet van Ottignies dat slechts I anderhalf uur van Aquiria verwijderd is ; en mis- n schien nog van menig ander station uit. (Confer d het treinboek.) Maar wie een hekel heeft aan t onzalige trein- is zitten, wie liever zijn twee beenen — waartoe o dienen die nog in onze rijdende eeuw ! — te nut w ste'.t om vrij te kuieren in de vrije natuur, die n kan best van Waver uitzetten. Gauw 't stadje uit it en de wijde wereld in ! 't Is nog in den vroegen ochtend. Een grijze si mistwade hangt loom over de velden. 't Is koel. ri Ge trekt aldoor op de klamme straatsteenen. k Daar komen drie gevaartige ossen plomp en traag b aangetruizeld, de oogen wijd-opengespalkt, den vierkanten kop ril-schuddend, voortsleurend zonder schijnbare inspanning een ouden grijzen vier-wiel-wagen met gondelboordige wagenkast. Aan weêrzijden perelt het gras van zilveren dauwknoppen ; rechts, ten Westen toe, glooit de helling, blauwendig van 't jonge koren. Door de grauwe wolken breekt nu, bleek-roze schijf, de morgenzonne. Ge ziet verder en verder. Aan den omdraai ontwaart ge den spit-sen toren van Limai. Waar een toren is, is een tabernakel. Ge kunt daar een wijle verpoozen, u opfrisschen en vurjeugdigen. Daar spruit de bron van de eeuwige wateren. En dan voort over Limelette en Ottignies — het onbehagelijke — naar Céroux. We geven immers geen zier om den kortsten weg ! De wind zoeft en de takken kraken. 't Is zoo goed te gaan in den wind. Ginds is een rijweg die kronkelt in de donkere diepte, omzoomd met bloeiende en geurende struiken waarin de vinken hamerend kwinken en de merels op hun schoonst fluiten. De jongen piepen in onzichtbare nestjes. Maar het bergt, het bergt verschrikkelijk. Ge stijgt immer voort in den steilen-uitzichtloozen rijweg, verlangend naar wijderen einder en mak-kelijkeren weg. Ge hapert in de al te weelderige braamstruiken. Eindelijk raakt ge boven en tenden. Wacht even. Daar strekt een bejaarde wegwijzer zijn ijzeren armen uit. Die helpt ons op het rechte pad. Ei maar ! De letters zijn totaal weggeroest. Wie 00k zou er in deze streek de baan bijster mogen zijn ? Voort dus, op Gods genade voort in Gods natuur. Nog een geluk trouwens dat ge een eindje zijt afgedwaald, anders hadt ge den onbe-taalbaren kijk gemist op die onmetelijke velden, groenend en zwaaierend, blinkend in den hellen zonneschijn. Doch zie, daar verre staat, statig in zijn dos van eeuwige jeugd, een onoverzienbaar sparre-bosch. Aquiria moet ginder achter zijn. De oude monialen woonden liefst vèr van het wereld-rumoer ; zij woonden in de fluisterstilte van de landelijke streken ; hun kloostermuren waren omgord met blekkerende vijvers en vei akkerland en sluimerende bosschen. God spreekt niet in 't druk-gonzend geluid van de wereld. 't Doet immer zoo deugdelijk aan als ge in 'n bosch, met begeleiding van blijden vogelzang, wijl de afgedorde bladeren van de vorige jaren voor u opschudden in den wind, aan t denken gaat over uw leven en over Hem die't u gaf. 't Mysterie doorhuivert u. Ge stamelt wondere klanken van liefde en aanbidding ; een vloed van 1 beelden komt aangestroomd en als ge ze één voor één tracht te ontwarren, vindt ge telkens weêr het oneindige, den Oneindige, die zachte fluistert in uw ziel. Waarentig ! dat sparrebosch was een feillooze voorboodschap. Het geeft de hand aan de heer-lijke perken waar esch en beuk, olm en eik, païen in de wentelende wisseling van hun bruin-zwarte, mos-omkleede stammen, van hun veler-hande takgewrichten en bladerenvorm en blade-rentint. Hier en daar meent ge een reeds lang gedempten vijver te herkennen. Een hoopvol voorgevoel maakt zich van u meester. Gij zijt u bewust dat de oude, nog ongeziene abdij dâ:ir zijn moest, enkele schreden van u af, gebeden-oase waar vlammende harten dag aan dag van loutere liefde uitbrandden, tôt hun broos-vlee-schelijk vat van hevigen gloed verteerd was en de vrijgelaten ziel opvleugelde tôt den Meester. Langs den vereenden aardeweg, aan den zoom van't bosch, staat 'n verouderde, bruin gespletene arduinen zuil, — 't eenigste uitgesproken aan-denken aan Sinte Lutgart in deze streek die zij veertig jaar met haar maagdom en wonderbare minne heeft berijkt. — Daarbinnen, in een nis, achter een vuil-beroest ijzeren hekken, de voor-stelling van een liefdewonder : de Gekruiste die één arm van het kruis heeft losgewrongen, omarmt de reine maagd en drukt haar mond op Negende Jaargang. Zatcrdag i3 Juni 1914. N ummer 24

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.