INSCHRIJVINGSPRIJS België : 5 fr. 's jaars Nederland : 3 gulden Andere landen : 7 frank Men schrijft in bij het Beheer of op de postkantoren. Losse nummers « 10 centiemen. M AANKONDIGINGEN : 0.25 fr. per drukregel Volledig tarief op aanvraag. Algemeen Weekblad voor Ontwikkelde Katholieke Vlamingen «• Briefwisselaars gelieven telkens hun volleiig adres op te geven. Aile bijdragen, waarvan de inzender zich aan de Redactie niet volkomen bekend maakt, worden onverbiddelijk geweigerd. Beheer en Opstelraad : Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Gedrukt in DE VLAAMSCHE DRUKKERIJ Bestuurder Hugo Bomans, Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Het Kinema-gevaar. Als paddestoelen rijzen de kinema's of biosko-pen uit den grond op. Brussel mag spreken van een record : het telt er zoo maar een honderd-twintig. Des te erger, meenen we. Want de meeste kinema's zijn doorslecht en de eenige die goed heeten, zijn nog maar redelijk. Laat men ons vrij van rigorisme en puritanisme beschuldi-gen, wij meenen toch dat het hoog tijd wordt een 00g in 't zeil te houden en zelfs wettelijke tus-schenkomst af te eischen waar het mogelijk is. i° Aile kinema's zijn slecht voor oogen en zenuwen, Men ziet te veel op korten tijd. Dorpen en steden, menschen en dieren vliegen voorbij. Een leger defileert : een groep soldaten volgt ge tôt aan den rand van het doek rechts, en weêr beginnen ze aan den rand links opnieuw te marcheeren. Dieven breken een huis binnen : nu ziet ge een straat, dan weêr een kamer, nu de inbrekers, dan weêr de eigenaars. Iemand krijgt een brief aan : het tooneel verdwijnt, de brief verschijnt, het tooneel wordt weer hersteld. Och, uw oogen worden vermoeid van al dat heen en weer flikkeren ! En uw zenuwen, uw arme zenuwen ! 't schijnt dat het kinemabezoek een bijzondere zenuwziekte veroorzaakt. In ieder geval mag het niemand verwonderen dat onze stadsmenschen met den dag zenuwachtiger worden : de kinema's hebben daar zeker schuld aan. 2° Weinige hebben een apart program voor de kinderen. Dat zou toch moéten zijn, want het is niet voldoende «matinée»' of '« namiddagver-tooning » op een deur te plakken opdat de kinderen gerust mogen binnen gaan. We vragen ons af wat een goeden indruk huiskrakeelen op kinderen kunnen maken, zelfs als ailes aan het einde weêr vereffend wordt. En dan al die liefdetooneelen, zoowel kluchtige als dramatische ! Een staaltje. Hij en zij leeren elkander kennen op het buitengoed van de ouders van het meisje. Het zusje der geliefde krijgt van den minnaar een grooten bal, slaat hem plat, moet een anderen hebben, krijgt er geen, wordt kwaad en verzint een wraakneming. Hij en zij steken hun minnebrieven in den zelfden rozenstruik. Zusje heeft het bemerkt, gaat ze wegnemen en schrijft er andere : « Trek er maar uit », enz... Hij en zij zijn erg bedroefd, Zusje weet ailes. Zusje verwisselt hun brieven met de echte en krijgt een grooten bal van hém. Dat is de wraak van een meisje van zes jaar. Wat dunkt er u van ? Moet men de kleine kinderen 00k al met de minne leeren spelen ? Och, hoeveel kinema's zijn er waar ten minste lichtzinnigheden van dien aard niet vertoond worden ? Laat dat nu voor menschen onschuldig zijn, voor kinderen vinden we het effenaf laakbaar. Men werpe ons niet op dat als er een apart program voor kinderen moet zijn, er aan de kinema's niets meer te verdienen is. Wie dat zegt veroordeelt zich zelf. De helft der kinemabezoekers zijn kinderen. Men ziet er tegen op een speciaal program voor hen uit te kiezen. Welnu, dan blijft er maar één ding meer te doen over : men sluite den kinema ! O, wat een prikkeling ondergaat de verbeelding der jonge kinderen in den kinema ! Die stoeten van wereldlingen, slaven en slavin-nen, die dansers en danseressen, die gedecolle-teerde vrouwen, die vrijende paren, al dat vleeschelijke, al dat zinnelijke, al dat laag-menschelijke, wat moet dat toch kwaad doen aandejeugd! De oogen zijn de vensters waarlangs de wel-lust binnensluipt. Weet ge dat niet meer, gij houders van kinemazalen, die nog altijd beweert katholiek te zijn ! Wee hem die ergernis geeft aan de kleinen ! In plaats daarvan was het beter dat hij, met een molensteen om den hais gebon-den, in het diepste der zee geworpen werd ! 3° Aile bevorderen de verfransching. Wie geen fransch kan, weet moëilijk waarover het gaat. De werkman die in de kinemazaal naar een brief zit te kijken, dien hij niet lezen kan, gevoelt spijt omdat hij niet erger verbasterd werd. 40 Aile vermeerderen het theaterbezoek. Toen in den beginne de kinema's opkwamen waren sommige theaterdirecteuren bang dat ze weldra de deuren van den schouwburg zouden hebben moeten sluiten. Heelemaal anders is het uitgevallen. Als men in de kinema's een stuk van Dumas, Victor Hugo, 'X. de Montépin e, a. heeft voorgesteld gezien, verlangt men 00k het gesproken woord te hooren en men gaat naar den schouwburg. 5° Aile prikkelen den zucht naar weelde en de ontevredenheid. Onze arme menschen en kinderen kijken zich blind aan al die pracht en glorie welke in vele tooneelen voorkomt en minder tevreden dan ooit te voren keert de ongelukkige werkman 's nachts naar zijn zolderkamer terug, terwijl misschien zijn jongen het voornemen maakt geld te stelen om nog maar in den kinema van al die pracht en glorie te kunnen genieten. 6" Aile bevorderen in een zekere mate den wan-smaak van 't volk. Overal s«»sa^-stukken te zien ! Wat een onzin is b. v. « De Brooddraagster » van X. de Montépin ! We veronderstellen, ge houdt uw volk uit een kinema weg, waarin « Les Misérables » van V. Hugo wordt voorgesteld en brengt het naar een andere waarin « De Brooddraagster » te zien is. Wat hebt ge nu toch weinig gewonnen ! Was het dan toch niet veel beter uw volk te leeren begrijpen dat « Les Misérables » bepaald slecht en « De Brooddraagster » een voddenstuk is ? Denk nu 00k nog aan al die flauwe onwaar-schijnlijkheden in onze kinema's : automobiels die lantaarnpalen, karren, menschen, dieren, enz... enz... onverrijden ! mannen die eieren leggen ! meubelen die van zelf op hun plaats gaan staan ! enz. enz. Dom en belachelijk ! 7° Aile werken in een zekere mate met de tegen-woordige lichtzinnigheid meé. Het kan bijna niet anders. Worden er films door katholieken vervaardigd ? Wie poseert er ? Zie maar eens hoe de dames gewoonlijk op het doek worden voorgesteld : ailes behalve christe-lijk, zelfs al moeten ze O. L. Vrouw verbeelden. Wat een coquetterie ! wat een moderne mode ! wat zinnelijke gebaren ! Daar kijken goede katholieken naar (!) Onze bisschoppen hebben ons streng gewaarschuwd tegen de mode. Hoeveel kinema's directeurs houden daar rekening meê ? Men stelle maar eens een onderzoek in. Besluit : Wij meenen stout dat de kinema-directeurs niet streng genoeg kunnen zijn, vooral nu, dat allerlei lichtzinnigheden veel ingang vinden. En gaat daarmeê hun kinema ten onder, het zij dan zoo, doch plicht voor allés ! Aile godvruchtige menschen zullen aangezet worden om gedurende den advent en den vasten-tijd geen kinema's te bezoeken. Iedereen moet men uitdrukkelijk waarschuwen tegen de kinema's die bepaald onzedelijke stukken opvoeren. Aile kinema-reklame moet ip scholen en kerken verboden worden. Het kan nochtans voordeelig zijn dat nu en dan de schoolkinderen in groep naar een kinema worden geleid. 's Avonds om 8 u. zou men in de kinema's geen kinderen onder de 14 jaar mogen aannemen, zelfs wanneer ze door hun ouders vergezeld worden. De namiddagvertooningen moeten 00k speciaal voor kinderen zijn. Al wat de misdaad verheerlijkt of verbloemt, moet ten strengste geweerd worden. Tegen kinema-directeuren die onzedelijke voor-stellingen toelaten, zal proces-verbaal opgemaakt worden. Men leere den menschen begrijpen dat er over het algemeen in de kinema"s weinig goeds en veel kwaads geleerd wordt, men spore hen aan om van het genot van het kinema bezoek even als van aile andere genot slechts een matig gebruik te maken, men zorge 00k om echt-katholieke films te bekomen : zekere voorstellingen b. v. van het leven en lijden van Christus zijn heelemaal niet « volgens Lucas » en soms echte karikaturen ; de moderne kleeding is bijna altijd lichtzinnig afge-beeld, enz. Weg met de zedelooze kinema's ! Doch 00k liever heelemaal geen kinema's dan zoogezegde goede die nog maar redelijk zijn ! V. R. ■ . ; :~ï ::z3 Het taalgebruik in het land- en tuinbouwonderwijs. Het verslag over de begrooting van landbouw geeft dienaangaande volledige inlichtingen. I. HOOGER ONDERWIJS. a) Veeartsenijschool van den Staat. \ b) Landbouwinstituut te Gembloersf_ . , , >L* f ClUSCri ( I ) c) Landbouwinstituut bij de Hooge-( schoolte Leuven. ] II. MIDDELBAAR ONDERWIJS. A. Landbouw. a) Practische middclbare Staatslandbouwschool te Hoei. Fransch. b) Middelbare gesubsidiëerde landbouwschool te Carlsbourg. Fransch. Middelbare gesubsidiëerde landbouwschool te La Louvière. Fransch. Middelbar e gesubsidiëerde landbouwschool te Leuze. Fransch. c) Gesubsidiëerde middelbare landbouw afdeelingen : Nederlandsch : te Aarschot, Avelghem, Capelle- po - den - Bosch, Nieuwpoort, Opwijk, Tielt, Tongeren. Samen : 7 af deelingen. Fransch : te Chimay, Dinant, Elezelles, Edingen, Fleurus, Florennes, Hasselt, St. Truiden, Schadeck-Attert, Thuin, Thienen, Virton, Visé, Borgworm, Waterloo, Waver. Samen : ly afdee-l'ngen.Nederlandsch en Fransch : te Buggenhout, Hal. Nederlandsch met Fransche leergangen in de Natuurkunde, Dierkunde, Zootechnie : te Sotte-gem.d) Leergangen. i° aan de Staatsmiddelbare scholen, in 1912-13. Nederlandsch : Aarschot, Aalst, Boom, Diest, Hasselt, Lokeren, Maaseik, S' Niklaas, S' Truiden, Turnhout =10. Fransch : Andenne, Beaumont, Beauraing, Binche, Châtelet, Couvin, Dinant, Fleurus, V'o^bercre. Florennes. FontainelFvAque. Fosses, Gosselies, Houdeng - Aimeries, Geldenaken, Jumet, Limbourg, Bergen, Neufchâteau, Peru-welz, Philippeville, Rœulx, Rochefort, Saint-Ghislain, Seraing,Zinnik, Spa, Stavelot, Vilvoorde, Virton, Walcourt, Borgworm, Waver = 33. In de twee talen : te Laken. 2° aan de athenea. Nederlandsch te Antwerpen 1. Fransch te Chimay 1. 3° Leergangen aan de vrije middelbare scholen. Nederlandsch : Aarschot, Aalst, Beeringen, Blankenberghe, Eekloo, Maaseik, Maldegem, Neerpelt, Oostende (S1 Vincentius'college), Peer, Roeselare, S4 Nicolaas (Klein Seminarie), S1 Nico-laas (Normaalschool), S'Truiden (Normaalschool) Selzate, Dendermonde, Thielt, Thourout, Tongeren, Wetteren, leperen = 21. Fransch te Aarlen, Ath, Aywaille, Bastenaken, Binche, Bockrijck- Hasselt, Bonne - Espérance, Bouillon, Carlsbourg, Chimay, Ciney, Dolhain, Floreffe, Florennes, Hannut, Herve, Mechelen, Malonne, Marche, Nijvel, Oostende (O. L. V. Collège), Rochefort, St. Nicolaas (St. jozejsgesticht), St. Truiden (Klein Seminarie), Saint-Roch, Saint-Roch (Ferrières), Zinnik, Stavelot, Thienen, Visé, Borgworm = 32. Nederlandsch en Fransch : te Moll. Nederlandsch met samenvatting in het Fransch voor Walen : te Deinze. Nederlandsch met enkele Fransche leergangen : te Bree (scheikunde en zootechnie in het Fransch) ; Ninove (Natuurkunde in het Fransch). 40 Tijdelijke Landbouwberoepsscholen van den Staat voor jongelieden in igi3 ingericht. Nederlandsch : Brecht, St. Huibrechts-Lille, Herck-de-Stad, Gheel, Overpelt = 5. Fransch : Geldenaken, Clavier, Namen, Marieni-bourg, Borgworm, Chimay,Fontaine-l'Évêque=7. 5° Tijdelijke scholen voor landbouwwerktuigkunde door den Staat in igi3 ingericht. Fransch : Geldenaken, Borgworm, Namen, Waver == 4. Fransche en Nederlandsche afdeelingen : Landen.Nederlandsch alleen : o. B. Tuinbouw. a) Middelbare Staatsscholen : Gent : Lessen in het Nederlandsch behalve de leergangen in het boekhouden, het landmeten, en in den handel. Er is een leergang in de Fransche taal. Vilvoorde : Twee afdeelingen. b) Gesubsidiëerde scholen : Bergen, Luik, Carlsbourg, Doornik : ailes uitsluitend Fransch. (1) Te Cureghem echter bestaat een vrije Nederlandsche leergang in de vakwoorden ; te Leuven, een Nederlandsche leergang in de Zootechnie. III. LANDBOUWHUISHOUDSCHOLEN. a) Gesubsidiëerde landbonwhuishoudscholen. Nederlandsch te Berlaer, Cortemarck, Gooreind- Wuestwezel, Gijsegem, Overijssche = 5. Fransch te Bastenaken, Brugelette, Celles, Champion, Herve, Maulde, Virton, O. L. Vrouw-Waver = 8. Nederlandsch en Fransch : te Heverlee, Bou-chout.Nederlandsch met samenvatting in het Fransch: te 's Gravenwezel. b) Gesubsidiëerde afdeelingen : Nederlandsch : Tessenderloo 1. Fransch : Geldenaken, Borgworm 2. c) Tijdelijke landbouivhuishoudscholen. Nederlandsch : te Gheel, Calmpthout, Geet- Betz, Thourout, Belleghem, Lede, Evergem, Huysse, St. Huibrechts-Lille, Olsene, Turnhout, Bree, Gent, Aarschot, Westerloo, Duffel, Iseghem =17. Fransch : Nollenvaux, Ferrières, Waret-l'Evêque, Falaën, Moheville, Saint - Gérard, Sensenreeth, Bulles-Marbehan, Matagne la-Petite, Léglise, Clavier, Herchies, Romerée, Jehay-Bodegnée, Mont-Saint-Guibert = i5. IV. BIJZONDER LAGER ONDERWIJS. a) Landbouw. i° Afdeelingen voor jongens. Nederlandsch : Bassevelde, Becquevoort, Bier-beek, Eekloo, Huldenberg, La'ngemark, Lon-derzeel, Moll, Olmen, Overijssche, Proven, Ruisselede, St. Gillis-Waas, Thielen, Thienen, Thienen, (provinciale school), Vorst, Westerloo, Wijtschaete = 19. Fransche : Ath, Aywaille, Beauvechain, Bergilers, 's Gravenbrakel, Brugelette, Bury, Celles, Court-St. Etienne, Edingen, Florennes, Nod^baià, St. Georges-sur-Meuse, Thuin,-Verlaine, Ways = 16. Nederlandsch : Dilbeek doch de wiskunde wordt door middel van het Fransch onderwe-zen. (sic). Fransch te Reckem, doch boekhouden in de twee talen. 2° Afdeelingen voor meisjes. (Landbouwhuishoud-kunde).Nederlandsch : Appelterre, Baeleghem, Bors-beke, Lede, Vorst, Vladsloo, Zeelhem : 7. Fransch : Brugelette, Heverlee-Ter Bank, Ressegem, Rondus, Salm-Château, Veron : 6. Nederlandsch en Fransch : te Helenet. b) Tuinbouw. * Fransch : Rondu (Remagne), Charleroi, Wasseiges, Horion Hozémont, La Louvière, Borgworm, Verviers, Namen, La Hulpe, Tihange, Binche, Seraing, Luik, Lesdain = 14. Nederlandsch : Overyssche (meisjes), Leuven, Lokeren, Antwerpen, Knesselare, Wetteren, Hoeylaert, Opwijk, Aalst, Mechelen, Roeselare, Boschvoorde, Laken, Haacht, Bilsen, St. Truiden, Zele, Avelghem, Cruibeke, Loochristi, Berlaer, Meirelbeke, St. Amandsberg, Calmpthout, Oostende, Overijssche (jongens), Wesemael, Turnhout, Hekelgem (Affligem), Betecom, Ber-chem St. Agatha, Zwijnaarde, Brugge, Leb-beke = 34. V. SCHOLEN VOOR VOLWASSENEN. Dat zijn de lagere landbouwafdeelingen. (zie boven). V"* GESUBSIDIËERDE SCHOLEN VOOR WERKTUIGKUNDE. Avelghem, Edingen, Fleurus, Leuze, Bergen. (De taal wordt niet aangegeven; waaischijnlijk is deze het Nederlandsch te Avelghem, het Fransch in de andere vier scholen.) VOORDRACHTEN. Getal voordrachten Fransche Nederlandsche Landbouw v. volwassenen 1355 1298 Vogelteelt 258 206 Bijteelt 2i3 197 Leergangen voor militairen 154 3o8 Voordrachten over tuinb. 1958 i5o8 * * * Eene vraag beantwoordend beweerde de Re-geering : « dat de Staatslandbouwkundigen in Vlaamsch-België, opgeleid aan onze hoogere scholen, ge-makkelijk landbouwlessen in het Vlaamsch geven en dat het niet noodig scheen een nieuwen landbouwonderwijsgraad in te richten « hooger middelbaar onderwijs » met het Nederlandsch of het Fransch als voertaal ». De eerste bewering klinkt vrij stout. Negende Jaargang. Zaterdag 28iMaart 1914. Nummer i3

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.