4de JAARGANG, Nummei 51. PR1JS : 5 CENTIEMEN ONS LAND 21, APRIL 1917. •i b L — » 1 , 1 STAATKUNDE - WETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE ABONNEMENTSPRIJS Perjaar fr. 3.— Voor 6 maanden » 1.75 Voor 3 maanden » 1.— MEN SCHRIJFT IN TEN BUREELE VAN HET BLAD Opstelraad en Beheer : ROODEST R A AT, 44 - ANTWERPEN. AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST Ongeteekende Stukken worden niet opgenomen Zij spreken de waarheid niet..,. of hebben gelogen... Toen, na de laatste wetgevende ook was men overtuigd, precies ter verkiezingen, de uitslagen werden wille van de vrijheidsberooving van bekend gemaakt, gingen er op vele den stemgerechtigde, dat het parle- plaatsen in den lande verontwaar- ment geen trouw beeld van het land digde stemmen op om àl het moge- weergaf. lijke kwaad van eene kieswet te Nu het tégen Vlaanderen gaat, zeggen, die in het parlement een Vlaanderen en de Vlamingen die ze valsch beeld gaf van de politieke beweerden te beminnen — is dat gesteltenis des lands. 't Waren bij- ook niet meer. zonderlijk de tegenstrevers van de Jn hoogere politieke kringen konservatieve partij die zich roerden kwam men ook al meer en meer tôt om, aan de hand van cijfers en sta- de overtuiging dat de komische Bel-tistieken te bewijzen hoe ongemeen gische kieswet geleefd had. O! rot onze kieswet was. Wij durven niet ter wille van de rechtvaardig-in voile gemoedsrust schrijven, zon- heid. Neen, men vermoedde daar, der vreeze van tegenspraak, dat in en terecht, dat men niet heel lang het liberaal en m het sociaal-demo- meer zou kunnen weerstaan aan de kratisch kamp eenieder heelemaal macht die van beneden naar boven overtuigd was, en daarom bereid uit stuwde. Men zon er daar op een àl zij ne krachten mee te werken om nieuw parlement te vormen, waar België zoo gauw mogelijk te begif- de groote interesten zouden verte-tigen met eene meer rechtvaardige genwoordigd worden Meester van kieswet. de mannen van het bezit, die voor-Men zei, schreef en bewees dat deel hebben bij den minsten voor-de kieswet eene partij wet was ; — uitgang van de demokratische geen men scheen naïef genoeg te zijn dachte, mocht men redelijkerwijze om te gelooven dat zulks niet hopen nog lang het bestuur van het mocht. Maar overal waar een re- land in handen te houden. giem meester is, maakt het wetten, Maar nu stellen wij de vraag : die dat regiem in stand houden en Wat betrouwen mogen wij heb- desnoods versterken. Dat is ele- ben in die geestelijken en vrijmetse- mentair. Dat heeft het Waalsch en laars, die konservatieven, liberalen Fransch regiem in België altijd ge- en socialen, die heden liegen of gis- daan en" aan aile rechtvaardigheid ter hebben gelogen ; had het maling. Die heden liegen om Vlaanderen Maar thans bekennen liberalen beter geknecht te houden ; en socialen, onderteekenaars van r de levende kracht van het beruchte manifest tegen de be- ^ laanderen in de harten te dooden ; stuurlijke scheiding, dat zij en hun- de Franschelarij te dienen ; ne partijgenooten en hunne kranten ,.^m ^en ^ laming te gemakke- gelogen hebben en gepoogd het hjker onder vreemden invioed te volk van den lande te bedriegen. nekken ; t Is niet waar dat de gekozenen, ^et opleven van het nationaal door het spel en den dwang der gevoel in Vlaanderen te onderdruk- kieswet, niet de gekozenen zijn, die Ken ? naar het parlement moesten. Nu ge- die vroeger gelogen hebben : tuigen van zichzelf dat zij zijn de Gelogen om de macht in handen vrije gekozenen van het Vlaamsche *e houden ; volk ! Wat een onzin ! Gelogen om de demokratische ge- De konservatieven zou men dachte ie onderdrukken ; eenigszins kunnen begrijpen : zij je ogen om de macht m handen blijven in de logische lijn. Het ver- te wr/ . trekpunt is verkeerd, al wat volgt .. ^at zu n c ie J1 in ûe toekomst ook, natuurlijk ; — maar dat ver- Z1^V/.- .. . , keerde aangenomen, zijn ze logisch . Wl* vreezen. w,at z,^ ™ het. verle- in het verkeerde. Edoch ook in het den wf™ en, m het h«den zlJn' konservatieve kamp zijn scherpe ,,, Vlaanderen en. volk van stemmen opgegaan tegen de Belgi- Vlaanderen is best door dezulken sche kieswet. Konservatieven kwa- nîet §e ri ' men tôt dezelfde konkluzie als libe- Bij ons komen die geroepen zijn, ralen en socialen : de bestaande in wie leeft, groeit en rijpt de ge- kieswet, omdat zij den kiezer van dachte van het herboren Vlaande- alle vrijheid berooft, had geleefd. ren en het verjongde Vlaamsche Zij moest herzien worden en her- volk. vormd tôt een veel meer rechtvaar- Daarom dat zij zoo sterk staan. dige wet. Hun sterkte komt niet van de men- In jong-konservatieve middens schen Hun sterkte groeit in hen en aanvaard.de men de kieswet alleen elke Vlaamsche Daad is zaad van uit partijtucht, maar men onder- nieuwe Vlaamsche Daden. wierp haar aan strenge kritiek. Daar George P. M. ROOSE. « Beschouwingen Een axioma Het Vlaamsche volk is als dusdamig door God geschapen. Het heeft als volk zijne rechten tenzeifden titel als aile be-schaafde vol ken der aarde. Door het feit dat God ons Vlaamsch schitep, legde Hij ons alsievensplicht op : de kenmerkende eigenschappen daaraan verborxten krachtdadig ta handhaven, ge-tuigen daarvan de hartstochtelijke roe-rende ontboezemingen anzer kunstenaars, de vruchten d'ier eigenschappen. Een plicht Als « I cm and » U door middelen niet afhangende van uwien wil, berooft van uw recht, en die « Iernand » op zijne beurt dnarvan door eenen « Andere » afhan-dig wordt gemaakt (te recht of tein on-recht, die behoeft u niet te onderzceken) en die « Andere » u dan in de geîegen-heiid stelt uw recht cp te eischen is het van uwentwege een plicht zulks te doen. Waint, weigert gij : zoo zetl « Iernand » gebeurlijk terug fin hjt bezit geste kl van zijne vroegere macht, \-oortgaan met uwe rechten te miskennen, zich steunende op het féit — en te recht — dat ge door uwe waigerkig*, uw recht te aanvaarden van den « Andere » bewezen hebt : dat gij een onbeholpcn abnoirmaal wezen zijt, die de waardfe van zulk ee;n recht niet kunt be-seffen en dat het bijgevolg omder opvoed-kundig en wijsgeerig oogpunt beschouwd gievaarlijk zou zijn U in het bezit te stellen van iets waarva.n g'e de n'eldaden niet zouxit kunnen dragen noch de waarde kunnen schatten. Gesteirkt door deze overtuiging zou die « Iernand » met meer kracht dan ooit, uw recht blijven miskeninen. Een. woordje geschiedenis In 't verlede® ligt het heden, In het nu, wat komen zal. Na den dood van den beroemden Graaf Boudewijn. van Konstantinopel, begvnt de lijdeirsgeschicdenis van Vlaanderen.Zijne dochters Johann a en Margaretha ontvoerd door den Koning van Frank-rijk met het doel ze vaii hun volk te ver-\-reemden, werden door hem gedwongen eene echtverbintenis aan te gaan met vreemde ridders om des te gemakkelijker Vlaanderen onder zijne heerschappij te krijgan. Achtereen\-olgeins werd \"laanderen ge-regeerd door Johanna, Margaretha, Ge-wijde van Dampierre, en Robrecht van Bethune. Lodevvijk van Nevers was de opvolger van graaf Robrecht. Jacob van Artevelde, de grootste X'iaanderens' zonen, de grootste staats-man van zijnen tijd, inzi'ende welke onher-stelbare ramp Vlaanderen te gernoet ging door de Franshgezinde handelwijze van den Graaf, verzocht dezen, zich met zijn voile te verzoenen, diens rechten als een ware voilksminnendc vo-rst te willen er-keranen en mede te werken tôt de vorming van eenen statenbond die aile Dietsche geweaten zou omvattem en waarvan hij, Lodewijk, de opperheerscher zou wezen. Hoe schoon, hoeedel, hoe grootsch, dit voorstel ook mochte wezen, Lodewijk ge-voelde noch de kracht, noch den mced cm aan zijn vazaalschap tegenover d'en koning van Erankrijk te verzaken. Jacob van Artevelda, verklaarde den Graaf vervallen, stelde het volk terug in het bezit van zijne rcchiten en voerde Vlaanderen ten top van roem en macht. * * * Sedert 1830 heeft de Belgische regee-ring- de rechten van het Vlaamsche volk miskend, en getracht zijn bestaanals volk uit te roeien door het te willen verbaste-ren en verfranschen. Al de feiten opsom-men, al de middelen aamhalen die daartoe _ n _ in 't werk zijn gesteld1 geweest zou ons te ver letildein. Bepalen wij ons bij enkele aanhalingen : Het was een voorzitter der Belgische. Kamer die in de nationale vergadering voorstelde te roepen : Vive la France ! Het was een mi ni star die durfder zeggen dat de bepaling betreffende de Vlaamsche beveilen in de wet op de Bur-gcrwacht, gestemd was tegen zijn zin ! ? Het was de Belgische regeering die geen diplomatisch vcirzet jlurfde aantee-kenen tegen de bewering- van eenen Framschen miinisteir, als zou de Hooge-schiool van Gent n/iet vervlaamscht worden, en dusdoende die ambtelijke bewe-ring oinrech.tstraeks beaamde. Bij het uitbreken v'ain dein oorlog was er godsvrede, niettegensitaande werden de Vlaming-en nog' gedurig beleedigd in de Fransch-Belgische pers, zonder dat de Vlamingen tïaarop mochten antwoorden, onder voorw'endsel dat aile poiemiek ^•er-boden was. Franischdolle drijvers die zich niet schaamden de aanhechting van Wallonië bij Frankrijk te vragcru werden beneomd in dte minlsteries : Mi Des Ombiaux, ootvanger van het enregi strem ent. Noithomb, beambte in het ministerie vain rechtswezien. Neuray, algemeene bestuurder in het pcrsbureel van het ministerie van Oorlog. Twee hoogstaande Vlamingen : Rene de Clercq en Dr. Jacob werden afgezet omdat zij de rechten van hun volk dieirven ve'rdedigen tegen de ven/jnige aanvallen der Franshgezinde pers. Meermaals had mien er bij de Belgische regeering op aanged.rongen om van ha-rentwege eene verklaring te bekomen dat zij na den corlog de rechten van het Vlaamsche volk zou «erkennen, om dusdoende de eendracht in het land te be ware 11, om la ter te kunnen regeeren owr eenen stateinboind, oirh va t tende twee vol-ken, vereenigd onder eene kroon met ge-lijke rechten en wetten. Hoe schoon, hoe edel hoe grootsch dit voorsitel ook mochte wezen de Belgische regeering ge\ oelde noch de kracht noch den moed, om aan har» vooringenomen-hsid... ja, aan haar vazaalschap tegen-over Frankrijk te verzaken. Er werd beraadslaagd, overwogen en na rijp overleg stelde De Raad vain Vlaan-de.re nhet volk terug in het bezi't van zijne rechten. Mochte hij er in gclukken Vlaanderen te doen herwordten. Heil, de Raad van Vlaanderen- Heil ! Heil ! Heil ! J. VAN TILBORGH. BESCHUIT MET MUISJES IÎEN TREFFEND ANTWOORD. — Het toe\al speelde ons een afsehrift in hand van een brief, door een Professor onzer Gentsche Hoogeschool, gerieht tôt eeu Priester (Bestuurder eetier School), en die bedoelde Lee-raar aangezet had, ontslag te nemen uit zijn pas aanvaard aiubt. Wij knippen daaruit eenige voîzinnen, die wij der inoeite overwaard achten, omdat zij zoo helder en botidig de ware draagkraoht van ons aktivistisch streven keninerken : « Het verloop van de oorlogsgebeurtenissen laat drie vel'onderstellingen toe : » 1° De Entente overwint : Uit de bédreigin-gen der verbrekers van den Godsvrede hier, maar veel meer nog in het buitenland, weten wij wat men onzen Stam voorbehoudt. Wierp het « activisme » geen sterken dam daartegen op, dan ging ons volk reddeloos in de zee van verfransching verloren. » 21 De Centralen overwinnen : — Dan hoe-ven de Vlamingen ten minste zoo sterk te staan tegen het gevaar van verduitsching als tegen de bedreiging der verfranschingswoede, en* moesten wij thans geweigerd hebben ons Redit te aanvaarden dan zou de overheerscheT niet weinig kunnen schermen met het voor-wendsel dat de Vlamingen alsdan niet hoeven te vragen, wat zij vroeger konden bekomen, maar toen afgewczen hadden. » 3° De Vrede wordt gesloten na een onbe-slisten strijd, wat volgens de meeste kalmden-kende menschen de waarschijnlijkste uitkomst is : In die veronderstelling zal Duitsehland de w aarborgen kunnen opeischen om dan België zijne geschiekundige roi van bufferstaat tus-schen Germanendom en Romanendom te doen vervullen op een wijze die gelijke waarborgen schenke aan I'Vankrijk en aan Duitsehland. Dit kan gebeuren door twee \rerscheidene oplos-singen : door militaire waarborgen of door zedelijke, besloten in de opheffing van den Vlaamschen Stam uit zijnen toestand van 011-dergeschiktheid. Indien Duitsehland zich zou willen tevreden stellen met deze zedelijke waarborgen, dan zou dit alleen te danken zijn aan het activistisch optreden der Flamingan-ten, die daardoor ook een ontegensprekelijk vaderlandsch standpunt tefî bate van België in.nemen. Moest ik dus ingaan op uw voorstel « dan zou ik mijn ontslag niet slingeren in 't aangezicht der Duitsche overheid » zooals gij liet zegdet, maar dan wierp ik het in 't aangezicht van mijn eigen Volk, ten schade ook von het welbegrepen gemeenschappelijk be-lang onzer .Vlaamsche Nationaliteit en van het lii lgisch vaderland. » En zoo blijkt dan, dat ten slotte het akti-vism het « loyaalst » standpunt heeft ingeno-nen, en daarbij ook het eerlijkste. Tallooze passieven beginnen in te zien, dat het geschip-per tusschen hun Vlaamschgezind gcweten en hun langer lijdzaam toezien, hen van sluw-heid verdaeht moet maken bij de frànskiljons, en van trouweloosheid, bij hun vroegere strijd-makkers. De « rechte. lijn » is de zuiverste en de beste. Eenmaal die gekozen is het gemoed in rust en de taak wordt licht, en blij vol-bracht!FLAMBOCHIi ! — Dat is de nieuwe eerc-titel voor ons, uitgedacht door de « patriot-tards». Hij duidt eens te meer aan, hoe deze onbaatzuchtigen( ?) maar niet kunnen snap-pen, dat iernand een zuiver ideaal zou nastre-ven. Ondertusschen hunkeren zij naar een be-sliste aanhechting bij Frankrijk ! « Tout homme a deux patries: la France!... et puis la sienne ». OOK NEDERDANDSCH ! — In een winkel-uitstalling van de Carnotstraat (nr. 18) staat onder de Fransche schilderijbenamingen de volgende Nederlandsche ( ! ?) vertaling te le-zen (textueele overname) : Canaal in de Iierft (Canal en Automne) ; Juffrouw leeste (La demoiselle lit) ; Terjachte vrouw (Femme répudiée) ; Gebrooken pot (Pot brisé) ; Schiderijen (Tableaux). De bovenstaande Fransche titels waren ons bij het ontcijferen dier oumenschelijk-ver-minkte charabiataal zeer ten dieuste. A. X. V. GROEP NEDERLAND heeft 011-langs in Den Haag een algemeene vergadering gehouden, waar — volgens verslag ver-schenen in 't ochtendblad van den « Rotter-dammer » van 15 1.1. — Prof. Plokhooy een motie voorstelde om het A. N. V. zich einde-lijk te doen uitspreken voor een « actieve » richting, die zou beoogen : Een Vlaamsch ge-regeerd Vlaanderen onder Koning Albert. Een tamelijk verwarde bespreking die daarop volgde, leidde tôt het intrekkeu dezer motie, niet nochtans, dan nadat op zeer beteekenis-volle wijze sympathie betuigd was door de gansche vergadering aan het Zuidelijke Broe-dervolk. In aanmerking genomen de vorige afzijdige houding, is er stellig vooruitgang aan te stippen. Het zal dus wel waar zijn, wat Léo Meert schreef in zijn stuk « Hollatidsch Aller-lei », n.l. dat na de reis naar Berlijn, de Noord-Nederlandsehe massa eindelijk gaat inzien, dat het huis van den nabuur aan 't branden is, en de belangstelling op schokkende wijze is wakker geroepen. Dat is buiten kijf een stap voorwaarts op de goede baan!

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.