Ons land

1294 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1916, 14 May. Ons land. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/sx6445jm67/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

4de jaargang, Nuramer 2. Prijs : 5 Centiemen. 14 Mei 1916 ONS LAND ABONNEMENTS c* RI J 3 : Per jaar fr. 3.— Voor 6 maanden » 1.75 Voor 3 maanden . . « 1.— MEN SCHR1JFT IN TEN BUREEL VAN HET BLAD. Opstelraad en beheer : Markgravestraat, ii-i3, Antwerpen AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST. Ongeteekende .stukken worden niet opgenomen. HET FRANCK-REKWEST VERDER WEERLEGD De " Cercle Médical " en Duitsche Ounsten i c AUTO-LIJST > argumenten op den keper beschouwd De maatregel waardoor de Hooge-school te Gent vervlaamscht wordt, is door den Bezetter genomen op grond van artikels 42 en 43 van net verdrag nofbens de Wetten en Gebruiken van den Oorlog te land. Dit verdrag werd in 1907 op de Tweede Haagsche Vredes-conferentie gesloten. De bewuste artikels luiden : « Artikel 42 : Ee'n grondgebied wordt » als bezet aanschouwd, wanneer bet i) zich feitelijk bevindt onder het gezag » van het vijandelijk leger. » De bezetting strekt zich slechts uit over die deelen van het grondgebied, » waar dit gezag gevestigd en in staat is » zich te doen gelden. » Artikel 43 : Wanneer het gezag van » de wettelijke overheid feitelijk is over-» gegaan in handen van dengene, die het » gebied heeft bezet,neemt deze aile maat-» regelen die in zijn vermogen staan, ten » einde voor zooveel mogelijk de open-» bare orde en het openbaar leven te » herstellen en te verzekeren en zulks, » behoudens volstrekte verhindering.met » de eerbiediging van de in het land » geldende wetten. » Bij het beoordeelen van den bewus-ten maatregel komt het aan op de inter- pretatie van het laatste artikel. * * * Nog vôôr deze maatregel openbaar werd gemaakt en toen hij nog slechts in uitzicht was gesteld, werd hij aan Pas-sieve zijde, in het bekende Rekwest aan den Gouverneur Generaal, de z.g. «auto-lijst», afgekeurd. De Passieven achten, dat « alleen in » geval van absoluts noodzakelijkheid » aan de bezettende macht het recht is » verleend, in zaken van dezen aard tus-•) schen te treden. Voor eene gesloten » hoogeschool zonder leerlingen en met » grootendeels atwezigeprofessors,zooals » de Universiteit van Gent sedert scht-') tien maanden is,be^taat zulke absolute » noodzakelijkheid niet ». Tegenover dit passieve inzicht plaat-sen wij het actieve. Thans reeds is de Hoogeschool meer dan een-en-twintig maanden gesloten. Indien deze toestand bleef voortduren zou, in October aanstaande, reeds het derde nieuwe studentengeslacht sedert het uitbreken van den Oorlog verstoken zijn van aile Hooger Onderwijs. Immers, leerlingen die aan onze Ath^naea en Collèges, aan den vooravond van den wereldoorlog, de derde klasse hadden verlaten en sedert achtereenvolgens de tweede en eerste klassen hebben door-loopen, d w.z. leerlingen uit niet minder dan drie studiejaren,zouden worden ver-hinderd met October hun studies aan de Hoogeschool voort te zetten. Dit zou mede het ^eval zijn met de vele studen-ten, die aan de Hoogeschool zelf hun studies nog niet hebben voltooid. Terwijl in oorlogvoerende landen als Frankrijk, Engeland, Duitschland de collèges aan de Universiteiten als tevoren hun gang gaan, — terwijl in Nederland, ten behoevevande uitgeweken Belgische studenten, een «Université Belge werd opgericht,— terwijl in België het geheele Lager en Middelbàar Onderwijs (dit voorspel van het Hoogere Onderwijs) hervat is, zijn de Passieven van oordeel, dat de hervatting van het Onderwijs in het bezette gebied niet logisch 00k tôt de Hoogeschool moet worden doorgevoerd... Hoe verantwoorden de Passieven wel het stopzetten door de Overheid van het Hooger Onderwijs en het zoodoende be-letten van de vorming en de ontwikke-ling der intellectueele krachten, die het land weldraopelk gebied en in zoo hooge mate behoeft ? Absoluut noodzakelijk — en tevens een vaderlandsche plicht — lijkt ons integendeel, met bekwamen spoed, door de hervatting van de leergangen aan de Gentsche Hoogeschool, de gaping te vullen die met het sluiten der Hoogeschool, in het intellectueele leven der natie gekomen is. Drie en meer studentengeslachten wachten... Afwezige leerkrachten kunnen gevoeg-lijk worden teruggeroepen... Aan passieve zijde kan niet ontkend worden dat zoo vroeg als October 1914, de hervatting van de leergangen aan de Gentsche Hoogeschool in de kringen der Gentsche Hooggeleerden aan de orde was ; ja, dat door hoogleeraars, die thans aan het denkbeeld vijandig zijn, stappen bij de 'oevoetide overheid werden gedaan om het daarheen te leiden. Toenmaals stuitten deze pogingen af op militaire be-zwaren in verband met inkwartierings-kwesties. De opening der Hoogeschool wordt thans bekampt, door wie er des-tijds voor ijverden... Wel hebben wij het recht, dit bevreemdend te heeten. * * * Hiermede hebben wij de bezwaren « van rechtskundigen aard » behandeld, voor zoover die in het Rekwest naar voren zijn gebiacht. Op de in het Rekwest in de tweede plaats aangevoerde « practische » bezwaren — het herinrichten eener hoogeschool is vredeszaak ; etappe-moeilijk-heden ; studenten- en hoogleeraarrnood — zijn de spreekwoorden toepasselijk Waar een wil is, is een weg en De Tijd zal 't leeren. Weshalve wij heenstappen over de twee eerste praktische bezwaren, om slechts stil te blijven staan bij het derde — den studenten en den hoogl'eéraars-nood — dat samenhangt met de « hoog-staande», «moreele» bezwaren, waarvan het stuk in de laatste plaats gewaagt. Het zedelijke bezwaar, dat Hooglee-ra en en Studenten weg zou houden van de opnieuw geopende Gentsche Hoogeschool, !>oudt verband met de Vervlaam-sching in dehuidige omstandigheden van deze onderwijsinrichting. Het wordt in het Rekwest als volgt geformuleerd : « Hoe zou de geschiedenis ons, Vla-» mingen en Vlaamschgezinden beoor-» deelen, indien in eenen tijd waarin » onze jongens nog strijden tegen uwe » soldaten in de loopgraven, wij uit de » handen van den veroveraar voordeelen, » zelfs onder den vorm van rechtsher-» stel moesten aanvaarden ! » Tegenover deze vraag stellen wij, Activisten, een andere : u Hebben onze jongens die in de loop-» graven strijden, ja dan neen met hun » bloed Vlaanderens volledig rechtsher-» stel gekocht ? » U allen, die deze vraag in bevestigen-den zin hebt beantwoord. stellen wij een tweede : « Waar van Vlaamsche zijde de aan-» spraken op volledig rechtsherstel zoo » onbetwistbaar zijn ; # waar een ten spijt van de plechtig-» ste smeekbeden bijna zes en tachtig-» jarig uitstel van rechtsherstel, bij » voortduring de meest noodlottige en » diepingrijpende gevolgen na zich sleept, » Zoodat ons volk dreigt onder te gaan » door verbastering en ontaarding ; » kan daar het zich opdringende rechts-» herstel nog langer worden verdaagd, » nog een uur langer worden uitgesteld, » ja, nog een enkelen stond ? » Neen, niet waar ? Zoodra een onrecht is vastgesteld. moet het zonder dralen worden goed gemaakt. Geen aanspraken kan het Onrecht doen gelden, om zijn laag beslaan le rehken. Hierom kan Vlaanderens rechtsherstel niet wachten tôt na den Oorlog, doch moet het thans reeds worden voorbereid. Hieruit 00k volgt de noodzakelijkheid, om onverwijld de Gentsche Hoogeschool te vervlaamschen. Want de Gentsche Hoogeschool vervlaamscht is geen voordeel dat ons wordt toegekend. De geschiedschrijver der Vlaamsche Beweging zal er eenmaal vreemd van opkijken, dat zoogenaamde Vlaamschgezinden het ten jare 1916 aldus hebben voorgesteld. De Gentsche Hoogeschool is een erfdeel dat ons wederrechtelijk werd ontnomen en aan zijn natuurlijken bezitter, het Vlaamsche Volk, rechtmatig toekomt en terugkomen moet. Vergeefs hebben we in dit opzicht en tot-nog-toe uitgezien naar een daad van eenvoudige rechtvaardigheid van onze Belgische Regeering. Haar treft het harde oordeel, door het Haagsche « Va-derland » in zijn nummer van i3 Januari j.l. geuit, en dat het ons spijt niet onbil-lijk te kunnen heeten : « Sinds veel meer dan een halve eeuw » verdeelt de Vlaamsche quaestie het » Belgische Volk in twee kampen, die | » elkaar vinnig bestrijden. De Belgische » Regeering intusschen deed weinig of » niets. Zij scheen blind te zijn voor de » wenschen van de helft haars • olks. » Toen kwam 4 Augustus 1914 de » Duitsche inval en de bezetting van het » land door de Duitschers. En ziet, deze » bracht op taalgebied de verrassing, » dat de overwinnaar, (in wiens politieke » gedragslijn dit te pas kwam), aan de » Vlaamsche bevolking met spoedbe-» stelling de vervulling harer wenschen » en de oplossing der taalquastie in » uitzicht stelde, iets waartoe de Bel-1 gische regeering in de 85 jaren harer » regeering niet genaderd was. Dit zijn > de feiten. En het is in strijd met de » w arheid, de Vlaamsche quaestie voor » te stellen als iets, welks uitvoering » aan de regeering van België is belet » door den oorlog. Zij heeft 85 jaren » gehad om tôt die oplossing te geraken, » maar zij heeft de wenschen van haar » volk niet verstaan en de teekenen des » tijds niet begrepen ». Nu de bezetter, waar de eigen Regeering op zoo betreurenswaardige wijze in gebreke bleef, tôt de regeling der Gentsche Hoogeschool-kwestie is over-gegaan, en wel, zooals in ons vorig nummer is aangetoond, langs gave lijnen van wettelijkheid, bestaat onzes inziens noch voor Hoogleeraren, noch voor studenten tedelijkerwijs geenerlei aanlei-ding, om de verwezenlijking door de huidige plaats vervangende Regeering van dezen rechts- en volkseisch af te wijzen. De gevoelsredenen, die hiervoor van passieve zijde worden aangevoerd, zullen wij onder meer in een volgende bijdrage aan een nauwkeurig onderzoek onderwerpen. - - — Zelfbestonr voor Vlaanderen De Antwerpsche Tak van het Algemeen Nederlandsch Verbond heeft onlangs twee zittingen gehouden van historische beteekenis. Zij kunnen als het uitgangs-punt beschouwd worden van een nieuwe periode in onzen Vlaamschen taalstrijd. Op de eerste van deze vergaderingen kwam Dr Jacob aan het woord, om er het standpunt en het streven van de activisten uiteen te zetten. In een klaar en helder betoog wist hij gansch de ver-gadering er van te overtuigen, dat de eenige oplossing van het taalvraagstuk in België ligt in het verleenen van Zelfbestuur aan de Vlamingen in een onafhanhelijk Belgisch Staatsverband op federalistischen grondslag ingericht. Als bekrachtiging van deze stelling werd met algemeenheid van stemmen op de volgende vergadering (14 April 1916, een datum om te onthouden) een motie aangenomen, die, buiten den eisch van het federalisme, 00k het gansche Vlaamsche strijdprogramma bevat. Zelden woonden wij een vergadering bij waar de eensgezindheid en de geestdrift zoo algemeen waren. Ziehier de dagorde die gestemd werd : « Het Algemeen Nederlandsch Ver-bond, Antwerpsche Tak : » Gehoord de uiteenzetting, in de Al-gemeene Vergadering van 3i Maart 1916 door DrA. Jacob gegeven, van het standpunt, dat door hem en door René de Clerck bij de richting en de redactie van De Vlaamsche Stem werd ingenomen; » Aangezien daaruit gebleken is, dat naar hun oordeel, aan den eenen kant, het belang van België onafscheidbaar verbonden is met het behoud en de ver-sterking van het Nederlandsch stamgevoel van het Vlaamsche volk en dat, aan den anderen kant, de verwezenlijking van het belang van dit volk, binnen een onafhan-kelijk Belgisch staatsverband, zijn eeni-gen waarborg vindt in den federalisti-sten staatsvorm. » In aanmerking genomen, de hieruit voortvloeiende vaderlandsche strekking van de Vlaamsche Beweging ; » Betuigtzijnalgeheele eensgezindheid met hun streven en brengt hun hulde voor hun gevoelens van Vlaamschgezind-heid en loyauteit ; » Betreurt ten zeerste, dat de Belgische Regeering heeft gemeend den bovengenoemden maatregel te moeten nemen zonder officiëel de redenen daar-voor op te geven, hetgeen bij vele Vlamingen het vermoeden heeft gewekt,dat de Heeren De Clercq en Jacob ter oorzake van hun Vlaamschgezinde wer-king werden getroffen ; dat, aan den herhaaldelijk uitgesproken wensch van de vijanden van het Vlaamsche volk, als zou na den oorlog in België van het Vlaamsch niet langer sprake zijn, zou zijn tegemoet gekomen, en dat na het herstel van den vrede, de sedert i83o gehuldigde verfranschingspolitiok beslis-ter dan ooit zou worden doorge-dreven ; » Eischt met meer vastberadenheid dan ooit voor Vlaanderen het onderwijs, het rechtswezen, de bestuurs- en de legerinrichting en aile andere uitingen van het Staatsleven uitsluitend in het Nederlandsch, en verklaart 00k in de toekomst dien eisch, onder aile omstandigheden, krachtdadig te zullen hand-haven : » Dringt er intusschen op aan, dat al de Vlamingen, zonder onderscheid van gezindheid of richting, eendrachtig samenwerken, en, met al de wettige en loyale middelen, die hun ten dienste staan, het Vlaamsche volk te overtuigen van de noodzakelijkheid en zich van nu af aan gereed te maken, ten einde den aanval tegen zijn bestaan als zelf-standig volk, dien zijn tegenstanders voorbereiden, af te weren ; » En besluit deze dagorde openbaar te maken ». De beteekenis van dexe stemming werd nog verhoogd door het feit, dat de twee Vlaamsche Volksvertegenwoor-digers Léo Augusteyns en Adelfons Henderickx zich bij deze dagorde aan-sloten en verklaarden het Zelfbestuur voor l laanderen in hun strijdbanier te schrijven. Ze werden met Dr. Jacob in het bestuur van het Algemeen Nederlandsch Verbond verkozen. Eenmaal het principe gesteld, moet er nu onverwijld aan het werk gegaan worden om het volk in te lichten over de beteekenis van Zelfbestuur voor Vlaanderen. Die autonomie voor het noordelijk gedeelte van ons land doet geen afbreuk aan onze Belgische vader-landsliefde. Wel integendeel ! Wanneer in ons kleine land gelijke rechten toege-ken 1 worden aan Vlamingen en Walen, wanneer ieder zich zelf zal besturen met de noodige federalistische banden tus-schen de beide deelen van ons land, zal er meer verstandhouding en waardeering ontstaan tusschen de twee rassen, wat enkel ten goede kan komen aan het gemeenschappelijke vaderland, dat er sterker zal door worden. De hoogste uiting van vaderlandsliefde voor aile Vlamingen is daarom de liefde voor hun taal, hun stam, hun ras en het streven naar de vrije ontplooiïng van de gansche volkskracht, die alleen door Zelfbestuur in de eigen taal kan verkregen worden. Aile Vlaamsche Maatschappijen moeten zich aan de zijde scharen van het Algemeen Nederlandsch Verbond en een dergelijke verklaring afleggen, evenals aile Vlamingen zich individuëel bij dit leidende organisme zouden moeten aan-sluiten om aan zijn echt nationaal streven kracht bij te zetten. Duitse Gunsten voor onze Geneesheren. De Heren, die het Verzoekschrift aan zijn Excellentie, Viijheer Von Btssing, ondertekenden, zijn dus van mening dat de Vlamingen geen vooidelen zelfs onder den vorm van Rechtsherstel — van de veroveraar mogen aanvaarden. Wat zouden die Heren wel denken over de handelwijze van de Antwerpse Dokters, die met alleen vooidelen *att-ntmtn, maar ze zelfs doodgewoon aan den Bezetter aatwragen In het verslag over het afgelopen jaar, wees de secretaris van de « Cercle médical » met trots op een h»lf dozijn gunsten, die door het werkzaam bestuur, bij de Duitsers, ten bate van het Gene«*kun dig korps verkregen waren : gemakkeli-

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Ons land belonging to the category Oorlogspers, published in Antwerpen from 1915 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods