4&t jAARGANÔj Numjaer 45, tSfe*. - _ 1 i PRIJS t 5 CENTIEMES __ 10 MAART ONS LAND STAATKUNDE - WETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE "C ABONNEMEÎs'TSPRIJS Per jaar fr. S.— Voor <} maanden » 1.75 Voor 3 maanden . » 1.— i— 1 ■1 . . - ; . ,j_ ii i ■ ■' .lj.,.. ..."li r iv. tm j. , t im MEN SGHRIJFT IN TEN EUREELE VAN H ET BLAD Opstelraad en Bcheer : ROODESTKAAT, 44 - ANTWERPEN. AANKOND1G1NGEN NAAR OVEREENKOMST Ongeteekende stukken worden niet opgenomen Eene Vlaamsche Politiek van Daden Het Vinden van Waarborgen De Raad paa D!âa®4eren bij din Ei|kskanseli@r Berlijn, 3 Maart. — De rijkskanselier heeft vandaag te 1 uur een afvaardiging on. .vngen van den Raf.d van Vlaanderen, die in Februari 1917 in ean vergade-ring van aile aktieve Vlaamsche groâpen gekozen was geworden. De afvaardiging bracht de besluiten over en de wens.hen van den Raad van Vlaanderen, welke deze aan a!le oorlagvoerende en onzijdige staten door z jn oproep van den 4n Februari ter kennis had g-abracht. De woordvoerder van d- afvaardiging legde het Vlaamsche aktivistische programma bloot dat een binnenlandsche autonomie voar Vlaanderen op den g.çonçJslag- der Nederlandsche taal en kultuur behelst. Hij herinnerde aan de rede van den rijkskinselier op 5 April 1916 en aan de totdusver genomen lof-waardigè maatregelen van den gouver-neur-generaal, en verzoçht cm verdere doorvoering dezer maatregelen die op de basis van de internationale rechtsbepa-lingen gesteund zijn. Da rijkskansdlçr antwoordds: Mijne heèren. Gaarne heb ik . uwen wensch naar een persconlijk onderhoud irigewilligd. Hartelijk heet ik u welkom in de hoOfdstad van het Duitsche Rijk, als de vertsgenwoordigers van een door blocd en taal met ons vërwantschapt volk, waàrmee ons enge betrekkingen in de tijtiçn van den rijks-ten bloei der Ger-maansche kultuur, politiek, kultureel en ekonomisch hebben verbcndc-n. Ik heb slechts de namsn Augsburg en An'twer-pen, Niirnberg en Brugge te noemen, en in ons allen ontwaakt uit den slaap van vervlogen tijden het bewustzijn van een verwantschap en geme'enschap van. we-zens die belde volkeren verbindt. De van vertrouwen getu!gende woorden die gij zooeven tôt mij hebt gericht, vind:n daarom in mij, en ik geloof wel in iede-ren Duitscher, hartelijken weerklank. Het Vlaamsche volk hseft eeuwen' lang banen moeten betreden, die het steeds verder van ons afvoerde en waarvan stambewuste dichters en denkers van uw volk zeggea dat het !ijde:isw~gen geweest zijn. Heden heeft God beschikt dat m:d-den in den bloedigen strijd Duitschers en Vlamingen er zich bewust van worden dat ons in den strijd tegen het vooruit-dringen van hat Latijnendom, dezelfde wegen tôt hetzelfde doel moeten voeren. Vee] strijd en arbekl blijft ons nog te doen. Dat mag en zal mij echter niet verhinderen u reeds thans de hanJ te reiken tôt gemeenschappelijken arbeid. Zijne Majesteit de Keizer, aan wien ik mededeelitig heb gecDaan van uwen wensch met het Rijksbestuur in verbin-ding te treden, heeft, vervuld van op-recht medevoelen met het lot van het Vlaamsche volk, zijn wil te kennen ge-geven tegemoet te komen aan de ge> rechtvaardigde door U voorgedragen wenschen, voor /oover de oorlogstoe-standen en de militaire noodwendigiie-den het toelaten. In uitvoering van deze bevelen zijner Majesteit heb ik V het volgende mede te deelen : De heer gouverneurgeneraal heeft se-dert lang, in overeenstemming met de woorden die ik in April van het vorige jaar in den Rijksdag hsb uitgesprcken, voorbereinende maatregelen overwogen en ingeleid die beoogen aan het Vlaarr> sche volk de mogelijkheid eener vrijc kultureele en ekonomische ontvvikkelinsr te geven, welke mogelijkheid het totdusver nooit kreeg, en aldus den grondslag te leggen voor die zelfstanJigheid, die het hoopt te bereiken, maar uit eigen krachj; nauwelijks zal kunnen verwer-ven. Ik weet daarom het met den heer gouverfteur-gen-eraal eens te zijn, wan-neer ik U de verzekering geef dat deze politiek, die, waar gij-zelf hebt aange-merkt, met de groncislagen van het internationale recht in overeenstemming is, met allen nadruk wordt voortgszet en nag t^jdens de bezetting met het 00g op de volk'dige bestuurl'jke sche'dlng moet worden daargeveerd, zooals ze in beide deelen van Belgiç reeds sedert lang wordt geëischt. De taalgrens moet zoo-haast mogelijk de grensscke ding worden van twee, oader hst bevel van den heer gouverneur-generaal vereenigde, maar • overlgens gescheiden bestuurlijke gebie-dsii.De gerneenschappelijke arbeid van de Duitsche overheden met de vertegen-woordigers van het Vlaamsche volk zal er in slagen dit doel te bereiken. De moenijkheden zijn niet gering, maar ik weet dat zij. kunen worden overwonnen door onbaatzuchtige medewerking van al die mannen onder de Vlaming-en, die in diep plichtbesef erkend hebben welke ta.ak hun in deze beslissende tijden dçor de vaderlandsliefde wordt voorgeschre-y.en. Dat Vlamingen uit zich zelf dezen plicht Iv.'bben begrepen. bewijst mij uw op 4" Februari genomen besluiten. Uwe eensç>"ez:ndheid begroet ik ois de_ beste zekerheid voor het slagen van onzen ar-beid. Gaarne zulen wij daarom 00k met den Raad van Vlaanderen de middelen be-r.imen die ons tôt het nagestreefde doel kunnen voeren. Het Duitsche R jk zal bij da vredes» ondcrhandeHingen, en 03k na denvrcd-\ f.Uss doen wat er toe kan bfjdra^en om de vrije ontw'kkel'ng van den Viaamschen vclkss'.am te bevorderen en te verzekeren. Deze verz:keringen neemt gij, mijne Heeren, in uw mooi vaderland mede en zegt den zonen van Moeder Vlaanderen, dat wij Duitschers besloten hebben het onze te doen opdat ze uit nood en oorlog voor een nieuwen bloeitijd moge ontwa-ken.* * » Deze daad, d'e in aile franskiljonsche middens en in de middens die de fransk'I= jonsche mode v^lgen een storm van ge-maakte of oprechte veronlwaardiging op-wekt, ligt in ds Hjn van do politiek door « Ons Land » s:d <rt zijne vrirvorming aan-gewezen : waarborgen zoeken, vinden en yastleggen, Zii is eene daad van gezonde en nood» zakel'jke politiek. Dat onze vijanden lu;d« keote roepen mag niemand verwonderen : z.j z'jn daarom viiandcn en tegonstrev-rs. Dat onzo vriendën gerust wezen. Het gaat goed o>p voorwaarde dat men werkt, voor ailes werkt en zelîs aanhoudend werkt. Vervolgens nog één raad, go?dge-mesnd, en db, wij hopen het, zal vemoors worden : dat ware onderlinge liefde en vertrouwen heerschen, .. andsrs valt het sehoon werk, waaraan nog zoovele arb^i-derg van het esrste uur werken, stuk. De V'amingen die Vlaar.derens toe-komst bewerken, moeten edeîe mancen ziin, die om zich scharen àl wat Vlaande» ren bemint en i n litfdt dienen wil. Dan siiéén Wordi Viaanderen gered. « Ons Lar.d ». . ..... 1.1 i ..plu. ■■ ^ , -t!t m Zûh fgrpdtg iîâ?ï dsn -j kcrmpndênS îyçirkgé In de -V. R. Cv was Ons Land beschul-digd geworden te ijvercn niet voor een antonoom VIàànder ."i, maar voor de ver-nietiging van h'et ktninkrijk Be!gië ten voordeele van een konilikrijk Vlaand'e-rcn.Wij hebben lict beneden onze waâr-digheid geacht te atitwoorden op deze ongegronde aantijging. Ons Land, dat aan de spitf, staat der Vlaamsche week-! bladen, die opkonien voor een Vlaamsch Vlaanderen, los van allen dw:ang, heeft altijd cène dadenr'jke politiek voorge-staan en verdeclig dV^Iaar naar ons in-7.:-cn was en i; het gwtts/ins noodig dat het koninkrijk Bclgië vëfdwijne. Opko-mend voor een atttpiioom Vlaanderen, ei-schen wij een hedKeuwd Belg'ë, — een België ïïicir 00k aef'laming ten. vaderland zal hebben. De heer Léo ^rêert, de koene voor-vechter onzer ideeën in Nede.rland, heeft ôp den Q-korrespondcnt in de W. R. Cl vàn 8 dezer (ochtendblad) geantwoord. Hem z;,i daarom onze harteî'jke dank ! Bijzonder àankbaar zijn wij hem oni-dit hij de pe.rfid'e van dien loyalen □-man zoo prachtig aan den kàak stelt. George P. M. Roosc. Uit de Vlaamschs Bsweging Uw n-™edevverker schrijft in het artikel, opgenomen in UKd. Avondblad B van Zater-dag 3 Maart U. : .Voorloopig staan de mee-ningen nog eenigsziris van elkaar af. Er is de kleine groep van de werkelijk Duitschgezin-den ; zij die direct med^werken met de Duitsche overheid en schrijven in Duitsche tijd-schriften, in de <■ Toekomst » en dgl. ; zij, die verklaren als «Ons Land» van 3 September 1.1. : 1 Wij hebben het Belgisch staatsverband a's gevaariijk voor de \ laniingen verworpen en stuwen aan op een Vlaamsch koninkrijk in Germaanschen Statenbond »... Hieruit moet elk lezer opmaken, dat het Antwerpsche weekblad 0 Ons Land » die laat-ste bevestiging, als zijnde haar eigen overtui-ging, zou hebben gedrukt. Wij hebben het nummer van 3 September 1.1. uit ons arehief te voorschijn gshaald eu dadelijk gezien hoe de vork in den steel zit. Het is volstrekt nood-zakelijk èn tegenover « Ons Land » èn tegen-over het «activisme», waarvoor dit « algemeen weekblad van het Vlaamsche volk » zoo kra-nig in 't strijdperk treedt, dat dit misverstand opgehelderd wordt. Op de derde bladnjde lezen wij onder den titel : « Vlaamschgezinde stemmen uit de loop-graven » : « De Nieuwe Courant » van 21 Aug. 1.1., ochtendbad, neemt uit het kath. Holl. blad « De Tijd » den tekst over van een hulde-en dankadres, gezonden aan dr. F. van Cau-we'aert door « de Vlaamsche ontwikkelden uit de vuurlinie ». Volgt dan het 9tuk. Daarin komt het volgende voor : Het adres huldigt F. C. om afgewezen te hebben elk verleidend uitlokken van den overvvediger ; en « Ons Land» legt uit: «of zij, de groep van Jong- — Vlamingen, die het Belgisch statenverbond als -gevaarlijk voor de Vlamingen verworpen hebben en aanstuwen op een Vlaamsch koninkrijk in een Germaanschen statenbond, nu juist veriokt werden door den bezetter, weten wij niet » Ziet de aandachtige lezer de tekstvermin- king ? 1° wij in plaats van die 2° hebben wordt moedwil.ig verplaatst ; 3° evenzoo : aanstnzven wordt stuwen aan. Eu hje nu een dubbeltje rollen kan : Hetzelfde katholieke Hollandsche blad a De Tijd » n emt thans in zijn nr. van Maandag 5 Maart 1.1. deze mystificatie over en speelt die uit tegen de t activisten ». I11 een redactioneel artikel wordt gezegd : s Ook de Vlamingen, niet behoorend tôt hen, welke in « Ons Land » San 3 Sept, verilaardcn- : * Wij faebbsn 't Belgisch staats\erband (precies de verauderde tekst van den □^correspondent). » De redactie van « De Tijd » zal wel zoo vriendclijk willen zijn dit stuk uit de « N. R. Ct. » te willen overnemen en er, ter verduide-lijking van het activistische standpunt, het volgende te willen aan toevoegen : « Alleen d"* groep a Jong-Vlaanderen », een onbedui-dead getal jongelingen, heeft het Belgisch s'.aatsverband als verwerpelijk uitgekreten. Thans zijn die enkelen tôt betere inzichten gekornen en volgen zij de vlag der loyale activisten, die den strijd voeren onder de leuze : Noch Fransch, noeb Duitsch, maar Vlaamsch! en die beoogen : het herstel van het onafhan-kelijk, neutraal koninkrijk België, waar bin-nen de oude grenzen zullen leven twee vrije, zich zelf regeerende volkeren onder hun ge-liefden koning Albert. Den Haag, 6 Maart 1917. Léo Meert. BtSCHUIT MET IÏ1UISJES DE HELDHAFTIGE FERS EN DE ANT-WERPSCHE HANDELAAR. — Een han-delaar onzer stad, de heer H., die specialitei-ten verkoopt, komend meest van al uit Duitschîand, had' v66r eenigen tijd eene sa-men"praak met een Duitscher, vertegenwoor-diger van eene der firma's waarmede hij vrœ-ger in betrekking was. Dit feit gold voor eene doodzonde en de heldhaftige, zoogezegde vrije pers klceg hem aan als moetende gemeden worden onder voorwendsel dat hij met Duit-s herî handel dreef. De handelaar ging den opsteller opzceken en verwittigde hem dat hij de zaken niet op zijn beloop zou laten ingeval de beschuldiging niet onmiddellijk werd te niet gedaan. De Vrije-Stem-man, minder dapper, omdat hij plots gelaat en naam kreeg, slok de slijme-ring d'e hij uitkwijlde weer in met eene ver-bazende haast... Zij bekome hem wel! ARM VERNEDERD VLAANDEREN! — , Men- vertelt ons 't geval van een arme volks-vrouw, die hare diensten al9 kuisrhvrouw wilde naubieden aan een onzer officieele Ko-miteiten. Toen zij vernam, dat eene schrifte-lijke aanvraag moest- ingediend worden, bij geburen te raad ging om dit stuk in 't Fransch op te stellen. Natuurlijk scheen het aan deze eenvoudige, dat, waar men zich te richten heeft tôt « menheîren s dat in.,, 't Fransch hoeft te zijn. Zal dan dien slaafscheu geest nooit uit ons venrapt Vlaanderen kunnen verwijderd worden ? Wij herinneren ons gelezen te hebben, dat toen vader Jan Frans Willems, hier te Ant-w-erpen, een belastiogkantoor bestuurde, on- der de Hollandsche Regeering, hij ook lieden ten zijnent zag verschijnen, vergezeld door een taalinan, om hun vraag in 't Fransch voor te dragen. De eeuwenlange verbastering die hier te lande al de besturen en ambtenaars ver-franscht had,- maakte zoo'n feit nog eenigszins begrijpelijk v66r 80 jaar! Het pîeit niet voor de eer'ijke toepassing van de taalwetten door hoogerhand, als nu 'og hetzelfde gevoel bij het kleine volk voort-leeft.,-yieen eigen bestuur in Vlaanderen kan hier redding brengen! FRANS VAN CAUWELAERT. — Herhaal-dslijk werd, in den laatsten tijd, gewezen op den n'xvdlottigen invloed welke de partij-politielc steeds gehad heeft op de stemming onzer Vlaamsche taalrechten. En hierbij wordt dan natuuriijk gedacht aan onze 2 laat-ste nederiagen k rt v66r den oorlog : de Le-g.rwet en de Onderw ijswet. Vooral deze laatste was een echte fopperij voor ons. De moedertaal van het kind zou door a den huisvader » aangeduid worden, en a'du s de poort wagenwijd opengezet voor al-i:rlei mi bruiken, en aan den « père de famille » eeu bevoegdheid toegekend, die hij veelal mist, en hem dan ook op aile ander gebied onthouden werd. Hier moest de Vla-ming 5 gerold » worden, en dan zijn aile mid-delijes heilig. Dat een Van Cauwelaert zich zelfs tôt zulk 0 partij-geknoei » moest leenen, bewijst zijn houding tijdens dezen Schoolstrijd. Als hem gevraagd werd of hij de gewilde dubbelzin-nigheid zou helpen veren, die in 't duister liet, of gemelde bepaling enkel voor Brussel of voor 't gansche Land gold, schreef hij — « de bepalingen over het taalgebruik, moeten naar mijn oordeel zeker opgevat worden, als enkel geldig voor Brussel en de tweetalige gemeenten ». Nochtans moest Van Cauwelaert weten, — en wi t hij! — dat het zoo niet bedoeld was, - en aldus hielp hij er aan mede, — uit partij-belang — Fransche afdeelingen in Vlaamsche schalen te bestendigen. Wij weteu niet, in welken vorm, na den Vrede, de Staatkundige partijen zullen te voorschijn treden, maar het is broodnoodig dat elk weldenkend Vlaming zich voorbereide om het Vlaamsch belang kordaat boven, en desnoods buiten elke politieke richting, te helpen bevestigen. FRANSCH TOONEEL. — Naar aanleiding der heropvoering van 1 La Dame aux Camélias » op onzen Nederlandschen Schouwburg, vinden wij in het weekblad « Het Tooneel » da volgende rake lijnen, die wij onzen lezers niet willen onthouden, en die wij den Heer Bestuurder opdragen, opdat hij ons zooveel mogelijk werk van eigen aard voorzette ; a De afstand door den tijd teweeg gebracht maakt van 0 La Dame aux Camélias » een werk min of meer verouderd van vorm, en zwak van durf. Wat in 1862 afschrik inboe-zemde is niets meer in vergelijking met wat op onze dagen in de Fransche tooneellitera-tuur voorkomt, waar echtbrcuk, naast perverse Uefdes-comedie, banaal, ruw-realistisch voorgesteld worden. » OPGEPAST ! — Nu de scholen voorloopig gesloten zijn, worden er links en rechts pri-vate lessen ingericht door het stedelijk onder-wijzend persaneel. Men zegt dat hierbij weer eens de franschdolheid bot gevierd wordt I De ouders zullen wèl doen, een 00g in 't zeil te houden, en hun kinderen te ondervragen, of deze lessen wel degelijk gegeven worden op «wi wijze die strookt met de taalvoorsebriften.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.