I Wfë?âéièMà:à%i titaaiaker 1140 i mm t m mmimm Wijâag, 19 lui! 1918 •rfVJthw.» ■ ;ifc-awr<»■at^Mww •>- • ■• . ONE VADERLAND STfCHTESîS: J. gsss&ete sJt et fi. Ïsm^îf® Belgisch dagblad verst-tùjneifâd op ai de dagen der week .v.î-if'SS sa ËsMer : i.| BÂECKELAnDT Si, ïs« Msuvo, CÂLfiiS WSCHEÏJV1SIGKJ! « ï>er maaadt Seïgleâ.'ïS Fs-aiakryiï 2,35 Engcland-SollBBil 3.50 l'est* ts'lracsfei* *• S»t<50 »■ 0,50 »• ■fi©»©® F.ECHT D90R, VRIJ ES VKA8K V0SE 6» Si VOLK El UNO RZDACtTlBSTUKKEM, NIIUW1 T« MNBEN «U* NIUVI, •< «N RUZ CMAMTILtY, »», DtgCBRIITINfiEN VtlOIi SOLDATES îto •T.;,a,»ir r>S> «îfaweis'i O.S5 MU IN*8HRUVIN<«N DIIHCN MKT M1N«T«N" Ï W wees£ l' llUStU^ """ 10 NUMMEKB INEÏHS AANaevHAAOO tu bmiuJM Per masffld *•»« UN HCTzuroi: »DMt amonDiN tiwomin VLAAMSCH OF NEDERL4NDSCH Het is opmerkenswasrdig hoa i sommige schrijvelaars en groot- i sprekers zich beij/eren, om onze mo?dertaal te kleineeren en te doan Goorgaan als een gemaena en ruwe : gewestspraak, ongeschikt lot hoo-gere letterkuadige en wetenschap-peiijke studio. Zij bawaren — al ' keiiiiôn zij er ook geen gabanedijde jota van — dat het Vlaamsch van net Nederlaftdsch al zoover afstaat als vsn het Fransch. En zeifs gedu- , rende den huidigen oorlog vinden onzeonverdraaglijko union-sacrèsïs- , ten tijden plaats, om in hua kran-ten de domste en Ôngelooflijkste anecdoten neer te pennen, die aaa hun argelooze l&zers zullen leersn boe Vlaamsche menschen door het Nederlandsch gatyranniseerd worden.Voor iernand, dia het Vlaamsch wezeniijk kent, geldt zulk gesehrijf dan ook voor wat het is : belach -lijk makea der mo'dertaal. ten ein-de za zooveel te gsmakkelijker te v^rdringen en ef te schaffen. Dat die oi:zin echter bij scrnmiga Vla-mingen wel dîgeiijk ingang vindt, bewijst het fait, daî vele Vlamingen er aan houian, aan onze taal uit-sluitelij k dan i^tara Vlaamsch toe te kantien. In sommige pennetwis-ten. dis ree?s vôôr den ooriog ovrr het gtbruik der banamingso Nsder-landsch of Vlaamsch oetstonden, bleek ten duidelijkste, hoe sommité vooraanstaar de propagandisten der Bewagiog een oaberedeneerden ha-kel hadden aan de benaming N ,dtr-landsch, Dis ellendige en ;.,ehade-jijks vitterij moet een s on voor ai tijd u tgediand btbban. Zist c-ens aan : « Vlaamsch » is de naam dien man geeft asn den groep gèwgst-sprakan van Vlaamsch-Beîgie eq Fras sch-Vlaarj deren ; « Hoilandsch » i .4 de naam di-sn mm geeft aan den grotp gawestsprakan van het hui-aige Nederland of Holiand. « Zuid-Afrikaansch » is de n?am der ge-westspraken van de vroegsre Ne-dejlandsche kaloniën Oranje Vrij-gta&t en Transvsal. Vlaamsch, Hoilandsch tn Ziiid-Afrikacfnsch vtrschilkn niet in w> zan doch i : vorm. Het zijn alla drie dialecte?} van het Nederlansch Tol-kçnraale, cochtacs, dat wij gewagen vau een geschrevsn Vlaamsche taal, van een geschrevèn Hoîlandsche taal, bedoslen wij wal degelljk het Néderlandsch. Op onze Vlaamsche scholen krij-gan wij lsescoekan, waarin op de t. ene bladzijde een gadiçhf van Ls-deganck staat en op de anders ean ; gedicht van Heleca Swaxth ; verder j een bladzijde pro^a vaa Baets tegan-1 over een van Conscience. Da flicke ; Hoilandscha tooneelg^zalschappan i spelen met veel bij val da Noord-i Mederlandsche gewrochten in o-iza I Vlaamsc&e schouwburgan; Vogtd an | Lauwer y. s komen ondsr ©en toe-] lonp van Vlaamsche inteiieclu-:eian van de schoonhadan onzer gemaeu-schappalijka moedertaal sprtkea ; wij houdan Nî'derlsndsche Congres-san, waar Te Winkel, Quérido, Kuy-per en andere beroemdheden spra-ken ; we verstaan de Afrikaners R^itz eu Van Broakhuyz&n ; jaarin, jaaruit koman Noord-Naderlanders in Vlaanderen leziagen houdan... Omgeke^rd geschisdt hatzelfde in Nvidaria îd : Hugo Verrltst, da zoat-ge^ooisde vlaamsche nachtegaal, gaat er zijn moeJtrtaal verhseriij-ken ; Hullebroack zingt er in trip-pei rida rijmen d3 schoonhsdan vaa ans volk ; Pol da Mont an Barman Tairlinck gaan er voordr?chten hou-den ; da ' werken vaa Sfxeuvels, Bnysse, Gazelle, Vermeylan, Lovs-lijjg, Verschaere, Vermeulân... wor-den er gelezén en genoten ; Da Gruy-ter met zija g.zelschap speelt op het front voor onz9 OEontwikkaldft soldatsn en wordt door velen be~ grepen en door allon loegsjuichd ! En o»se taal zou nist die der Hol- aniérs zijn ? Zoo er dan toch spraak s van verschil tusschea Nedar-andsch en Vlaamsch, zal het wal liîsluitelijis: bastaan in de achter-dallighëid van het Vlaamsch, bij »ebrek aan degelijk baschermende vâigeving an bahoorlijk ©ndarwijs, eganovar zijn bster badeeldan en rrij sich ontwikkelden Noordor-Droedsr.Laatst besprak ik da quœstia mat îan gekand aoktor in de Germ&an-ïcha philologie, en dia zagda mij )m te sluicen : « Vlaamsch is, als go .viltjNidarlandsch mat foutan er in; STaderlandsch is... Nedarlandsch sonder foutan. » En ik zeg het tagan* ieal niât. Heeft iemaad er ooit aan gedacht la taal dia men ia Nottingham (Ea-geland) spraekt, uitsluit.elijk Not-;inghamech — en niât Eogelsch — ;o nosmen? Nochtans is het een i open secret » dat daar da taal het aieest van het. algemsen Engalsch ifwijkt. Habt gij ooit een Fransch-man uit Picardie hooren beweren, iat hat onzin is, zijn moedartaal onder het algemaan Fransch ta ra-kanen. Andsrs w.ïra het echtsr, bij-ildien een iaalgroep, tegen hsug en rneug _ — zooals het tan huidigen iaga in menig bcschàvingslievend staaij ■} vaa Europa het g^val is— bij e a niet-stamvgrwa'nten ingelijfd werde. Om te basluiten : Zoolang onze tari ni t als het Nedarlandsch gs-rékend'wordt, zullen onza'bastuur-iijke en militaire overbeden in ra-fien, vergadaringan en beyeischrift«n haar als een barbaarsch, nuttaLoos an onbehoîpea dialect b!ij?en be-har.deîen.Noèmsn wij haar dus Nsder-landscb, an wachten we dan ms1 kalmo beradenheid hun verder« aanvallan af. Vlaraingen, gij kant uw plicht. Doot h' m I YZER. Beîgle, een pand Kadcre toeîichtingcavan de redsvosrmg vasa Hertlin| Ams tcidcni, 17 Juli. N >g een saelbsricht Kopcrs de Belgi-sch-3 zaak kwam or,s hoden toe. Deka'ii' sel?er hes ft gezcgd : Dat wij Beigia aïs een paad bouden boteekent dat wij, bij de vreàesvoor den ans moeter» verzakeren dat Belgi? niet opn?cuw het groadgebied ■wordt lan^s vaar onze vijanden ons komer aauvallen, Liet allecn op krîjgggebioc maar ook op huishoudkundig gebied Wij moetsn ocs tegsn esne huisboud' kupdige afsrioeringf verzekerou. Door sijuen toestand, îlgging en ont-wikkellng hangt Bclgie geheel vse Duitschlasid cf. Indien wi] In nauws ecoEomischo betrekkin^en treden me' Belgie dat zal zooveel ia 't voordoel var dit iand v," îo-î aïs in 't oi;Z3. Indien wi; in r.-aurx'e bel. \klrg komen met Belgi< en indiaa wij en î jjslukken eene ver sïandhoudiîig in politi-'ka zaken aan t< kcoopan Duitschlacds grootsti beiangen g: idt, dan zullen ■wîj de groct ste verztkoring hebben tegen da badrei gingen van Bslgie en van Engeland ei Franîîrijk tsgen Bolgie. t©33.3."i3 Vrccs le Burma Veroorzs&kt door dsis @pt&cht der Werbon Izmx Athene, 15 J uli. Albaneezen dio naar Barot 07erge bracht _werd-;n, seggen dat groote ôp schudding e j wasorde ho^rscht ta Dur raso. Ten govolge dm optoebt dor veibon dszi^n t?n N. vin Berat hebben de Oos tanrijkers liunna sphîet- en vosdseîvoor radsa ult da s lad gt-bracbt. De Archie ven van vorscheidane boheeren werdei ook weggeoo^ea. De kuiisf lis Grevelinges 't Was een zaehta zomerayond tusschen de boomen dia 't publié omgavan, zwaefda a en lçoelan atdan: en allas schsen ta luisteren, ta tril-lan, wachtend ! Een dromme volks vloeide seâm. en talrijk waren da Belgische, Fran-sche en Engelscha ofliciaren dia 'I feestje door hunne teganwoordigheid opluisterden. Men voalda dat ailes wat rnan hooren en zien ging, mooi. pràchtig ziu zija. Pyrrhraarsch, van M. E. Martony. leider van 't orkast, werd eerst uii> gavosrd.'t Was een dichte zwerrn van heldera klanken an men voelde de kunstenaarsziel in ioderen toon. in het harmonisch gehsel opflakke-ren. En toen was het de beurt aan Verdi in « La Traviata » en, mijns inziens, was dit hat prachtigste stuk door het orkast uitgavoerd. Het harl ging mede in hoop, ia iiefda, ia angst en d'uiterste wanhoop of lievei in da opolïering van 't lijdan var hem die vergeten had. M.VanBrachi met zijn mooie stem, mi&k maes in dru k door de spraak zijner trelc-ken, dan de gloei en de droafheic van dit wazan dat ons allen naar d€ drooming wist ta voeren. D^n heei Vranken, da prachtiga baryton, d< kunstanaar die sijn" medewerkin^ zoo wslwillpnd schork, bracht ons allen ia vervoering. Op dien sfonç voelden wa wat de groot« kunst is wat de km st kan. Hulde aan den h ter Mertens, di-; door zijn schitterenda voordragers hoeianighedea ons verVosrda er dan ook vurig werd toegejuicht Hulda aan onze boerlige M.Pletinokx met luirhige gazicht en schslkscbi oogen die ons door femme guitig« uitdruKking zoo verm&aktén. Huld< aan den Ooderlingcn Bij,stand, di< doûr zijn eorgan, zijn onafgebrokeï streyen,o-iz soldaten zc-o veai denge deed. Hulde aan aîlen in een woord die bijbrachten tôt dit fasst, wan allan gingen hanen met het droavi! gevoel dat het vsel ta gauw g? a a ai was. Walke groote en BeJgische herîa ving, ja, alleu hopsn en eischen vlnj aen ander feesîja dat aan ons lie landja doan denken 2al ! :M3'izltm&'Jts.ï.g&xxz2L De begrooHmg geskmd Hinize, miaisfar van Euiîsïilasdsthe Zake Zurich, 15 Juii. Een sneibericht uit Baselstslt vait da gist^ren in dsnRsichstag da begrootic; beloopende 1 500 OGO 000 fr. gfstfimi werd. Do seciaHtisehe onaf&ankoloz stemden teg^n, da Polen onthieldei zieh. Ni dat de uitslaggekend -was,héêî da regseriog laten wotoa dat Kintze mi nister van Buitenlandsehe zsken be noemd was. Da Re'chstsg ging daarna met verlo tôt 5 October. Ile oîi^ijdigeii ea de vrede Stockholm, 15 Juli. Ds « Social Demokraten » drulît. ee.n oproep van de Fransche werklieden vereeniging voor vrede, en nosmt ham ae» belangrijke verklaring daar het bewijst dar de Fransche werkliedenpartij rechtzÎKnig een vrsde bij overeenkomst wenscht. De « S?enska Morgcnbï&d » gaeft een saelbericht ult Z «vitserland, bestatigende dat de katholieko vredesinsielling, in overseostemmixifr met het komiteit van G •ua-vk* voor 't bewerken ean vrado ia 't buitenland, eenoproep gedaan heeft aan présidant Wilson, hem vragenda de re« devooring van von Kuhbnann in aan-merking ta nemen evenals de herhaalda verzekeriag van den kanselier dat bij présidant Wilsons vier hoofdpunten aanne?ml als grondbeginsel voor cens mogeiijka bespreking. Da vradesinstollinjî" vraagt hem de bs* «preking op deza grondsîagen ta bagin-nan.„ . •• •sutf^ssr^ -~ — SISaa. geland Het uifwisselen der ICrljgsgevaogeneii Londan, 17 Juli. Een ovoreenkomst werd glsterea ge-teekend te Den ïlaag, tusschen Engeland en Duitschland betrekkolijk het u'twisselan d<-r militaire en burgerlijke gaeaijgenen, oo\ daze inbagrepen dis in Zwitserland en Holiand zijn. Hot akkaord brengt ook aene lots ver batering bij voer de krijgsgevangenea in Eagèiànd en Dnitschland. Volgans die overeenkomst zullen aile onder-officirren en soldatsn dia IS maarid in ballingschsp doorbrachten uïtgawisscld wordon man voor man. Mon west nog niet of de ofîïcieran de ïelfde voordselou zullen genieten. Ken iuifscli|eziode aangehoudeo te New-York New-York, 15 Juli. De overheid meldt de aa^houding va» een rijken fabrikant in zîjda te Naw-Jersey. Hij wordt bsschuldigd gold voorgeschoten ta hebben aan Duitsche agcntaB, die op da Etigelsche eilandess mo stea werkdadîg zijn. Dia aanhoudiag dagteakent van don 10 Juni en werd tôt op hedan verzwagen. Sander en Wunnar.berg in maarf 1917 aangehouden om inlichtingen te h - bben getracht in ta winnan nopans miiitaira zaken in Engeland an Iarland om desa mede te deelen a^n de Duit-schers, su'lan tegen don nleuw betichta gotuigen. Dese laaîste draagt esn Duit-s'ehen naam maar hij bewe-ert geen Duitschers ta zijn. "ssrc^massBSSSSBBSS^SBt Wij willen Uct rcclit «îoôs- Président 'Wilson Aan leder volk toegcaegil Voor uit op die wegen.. Vooruit op die wegen die bedrenkt door het bloed Vergrijsd door het laed van een martehaarsstoet, Naar bakens ons wij zen op 't einde der baan ]\aar 't Recht op de grauen der dooden zal styan. Vooruit op die wegen die ver g aan van de smart En stikken van 't stof dat de harten verhardt, Die wenâen en keeren en stomme yergaan En duizenden mensehen ter slachling, zien gaan. Vooruit op die wegen waar een martclaarsstoet be rookende sporen indruht van z'n bloed, Vooruit op die wegen v.ergaan van de smart, Vooruit en bewaar %e steeds diep in uw hart. Vooruit op die wegen en bevrijden we 't Volk Zoo w'een eind aan z'en klaganden tolk, Zoo blijft van or»s bloed toch een vrucht en een pand Tôt heil en tôt Redding van Vlawderenland l WARD HE RM ANS. DE MEÎJWE AANVALBEWEGING i Slagvdd si zijn hiiderpalei Londen, 17 Juli. Dat da vijand geen lini&troepen uit->nd tegsn Reims is bateskenlstfol. la-ien de vijand links en rcchts van de ;ad vooruîttrskt moct de plaats zondsi evecht ontruimd worden. De voornaamsto hindarpaal tnn 0. is a hoogte vaa Moronvi'.lers. 't Blîjit nu ) «ien of ds vijand dia zal omsluiten. Ten Z. en ten 0- ligt het groota kanip m Chalons. De grond is er effaa ea e twaa rivieren, Suippa en Vesle, ziju r de eaniga natuurlljke hinderpalen. In deza stresk werdea daarom mach-!ga verdedigingswerken uitgevoard ; ijidraad, machinegaweren, schuilhoe-sn, nists ontbraekt. Zelfs, luktan de Duitschers er in, de srsta lijnen ta veroveron, zij zoudec ûdar 't bareik komen van da kanonnen Se op de hoogten Tond Reims opgesteld [jn Het zou hem duur te staan komen idien hij ondornam naar Chalons te rekken. Algemecn is msn van oordeel dat de ijand meer westwaarts zijn grootstï ogingen zal aanwanden, hij moet re enen den uitsprong door don vorlgac raval bekomea verder uit te breider a alzoo hetfront ta verbreeden lang! raar hij naar Parijs kan oprukken. Is hef c!e groote stoot ? Londen, 17 Juli. De Duitsche aanval was g^en verras ing, maanden laag verwachttsn wij e: ns aan. Ean der vijandelijkc doeien was Raimi n ds omliggende hoogten te omslngo sa, maar hfj viel die straek nïet la be ront aan. Da DuStscha lpgers vormei wae vlcujïelj», wfjarvan Reims het mid ierpuot is. Ds tw«a lagejra mosten on fhankolijk vaa cîkander vooruit gaan Chateau-ThieFry kan aanzian wordei Is het wastareinda van hat aanvalfront ran aan deza stad tôt aan Vsrneuil la en de twea Isgers langs da oevers vai le Marna. Van Verneuil Hep het fron ostwaarts ia de ricbiÎEg van Reims. Hst hooger legerbavel oordeelde giste en dat de toestand voldoende was,maa q militaire middana zegt man dat he og ta vroag ia om ta weten of de aan al dia begonnen is wel de groote be lissande slag eou wezen. Da aanval werd op een breed fron 30 km.) gedaan, 't is waar, maar 't h îogalijk dat het ean oudarueming is al-senlïjk om de Verbondaaen te mislei-en en om den aanval te verduiken die p een andere plaais zou ocdernomeii rorden. Waar nu do çevechtan geleverd wor-an zijn geen Engelsche troepen. Da vijand zoekt hoogst waarschijnlsjlj e bocht aan Reims ta doen vsrdwijnen m alroo zsjâ linkervleugel tsschutten. la do voorgaanda aaavallen bracht de ijand eene bîgfrafdeeling op 't fronl er miji, naar dis bsrakening Soudan ei 0 logerafdaeiingen in 't gevecht staan, De Âmerikanen aan 'I werk Londen, 47 Juli. Van den berichtgcver cp hr.t Amarl aansch front. De Duitschers vielon hst front-aan, loor da Amerikanen gehouden, tan 0 an Chataau Thierry tôt aan Dormans Een hesSg geschut bagon om 6 ur< 3 morgens en werd aanstonds gevolgc ioor een aanval der linietroepen, on! ront werd door stikgassen overstroomt )a gevechtan, die nu nog voortduran ijn zeer hevig. Na verseneidene urei trijdecs in h£t dorp Vaux b.ebban onze roepen dcor een prachtigan uitval ha ioop iagsnoman. Naar 't zesrgan van een Amerikaanscl fiieier hsbben de Duitschsrs huanei .anval verschaidsne dagen uitgesteld imdat hunne wasrvoorspsllars eene mer lelijke verbatsring van den warmtcgraa! oorsp?!den. îeeiDuitscliers over de Mara< Wij zijn nu moester van den boeb ran de Marne, wij bshaerschsn da twe J0VS1 3- Langs dan Hnkerkant hebban wij ail 30 ;in;;;an om dan stroom over to stakft : ?erij teld ; niet eeh Duitscher btrcikt i?a anderaû oever. Biast den tegonaac /al nam3a wij 15 krijgsgevangaBes] waarbij de volledige staf van eene brl |ad,3. Het gevecat wordt he^lg voortgese Het oafwerp en de uitvoering 't Is ia de vlakten van Champagne dat da vijand zijn aanvalbeweging onderno-man heeft. Natuurlljk heeft da vijand ditvak ver» kozen omdat men ham daar mÎDder ver« wachtte dan op hat Eagelsch front en dat da duitsch* baricbtgevors net als zw^kker aaazagan ea gemakkelijker om door ta breken. Het doel vaa dea vijand is al onze re-sarven op ééa punt samea ta trakken en dan dea grooten slag te laveren op aen« andere plaats. Maar andere plaatsen van ons front werdan good versterkt. Hot hooger Duitsche bevel heeft een« groota koalbloedigheid getoond in het bes'deren van zij ne overgroote strijd< krachten. Indien wij Parijs moeten radden en daaraa don indringer door Bslgia terug slaan, zullea onza troepan mat dezalfde vastberadanheid en dezalf-de kealbloodlghoid mo8tan gelaid wor« dan. Het front verdedigen, dat de verbon-densa houden is 't wark van een gene» raal, het initiatief ontneman, zelf een vruchtbare aanval uitvoeren vraagt maar. Er moetesn sterka rlchtingsmacht zijn in het ho8ger bevel en doordrij» vende uitvoerlng bij den legarstaf. Pe vijaM wordt overal weerhoudea FRANSCH AStlBTELIJK LEGERBERICHT van 17 iuli, 15 u. Parijs, 17 Juli, 15 u. Ten Z. van da Marns vlelea de Duit-schers in dan avond aan met nïeuwa Iroepenmaehten tors N. van St*Agnan en Chapsila-MonthodoQ. De Duitschers voerdan ook eene machtigo poging uit in de richting van Mont-Voisin, dat gij varovarden maar tarug verloren. Tusschen de Marne en Reims, hevïge gevechtan in hat bosch vars Courtou. De vijaud kon in de Bourdonnerie dringe?2. Da strijd wordt op dit punt ■ hardnekkig voortgezet. Meer tan 0. wear« ' hieldsn wij den vijand aan daa zuider. oaver van het bosch van Bouquigny en Neslas. Een vijandige 'aanval mislukte voile» dïer in de streek van Vrigny. Tan 0. van Reims bleven deDuItscha aanvaîlan vruchteloos ia de streek van Pruay en onderglngen eene bloedige mlsîukking voor Beaumont. Wij behieldan ovaral onze stellingen. '^l.X3(.®!la.3e2.ca De choiera m Petrograd De Russische regaering heeft bij mid« del van de draadlooze telsgrafla volgan-den oprorp uit gezonden : Ter oor- ake van 't gémis aan brood neemt do choiera steeds toe. Elken dag worden hoaderdan parsonen ziek. Het is onmogelijk de bssmettelijka ziekta te keer te gaan, daar wij geen vierde pond brood per dag kunnen gsven en verplicht zijn haringan in plaats van brood te laveren.Het zal zeér moeiîijk zijn om tôt den komonden oogst het geringe rantsoen voort to geven. Ilelpt ons daartoe ta ge raken door 't asenden van graan en ailes wat ge kunt. Alla voedsol is welkom en uiterst noodlg. Op de Moermansche kunst de Verbeiïdenen bezsllen Kern Londen, 15 Juli. Man meldt ult Rotterdam aan de [ « Daily Telegraph * : De Britsche troepan, na de ontsebe-ping op do kuast van Moermanie, trek-, kan naar het zuidan. Zij hebben Kem 1 b?zet. (Kem bevindt zich langs de spoorlijn j dia da kust verbindt met Petrograd» h:t is ean haven aan de Witte-Zae. î î Vibastageu, scbri$|î in op « VaâsrlsBd ;

Er is geen OCR tekst voor deze krant.