fRUXlOS gl MAART !?H, %m pSHf fg|ï HaMM8», & JAAR - 13 . iiniinm—ilj ■niniiMn—-MTt r 'i timi^mimmmiii—■—■mii»m™hhiiiimJL«iiiii ■■■ l WtT BRUGSCHC VOL# f K/lTHQLiEK VOLKSGEZiND WEEKBLflD RU G G^ 1E^ WET BRUGSCHE VOLK Godsdienstonderricht, « ~Wij hebben noch Kerk nocl priesters noodig ; wij dienei God in ons hert ». Ik hab gezegd, verladene week : die zoi spreken, geachte lezers, meenea het niei erastig Vanda3g yosg ik erbij : Ware het nog erastii gemeend, 't is een groote dwaasheid, want zc een godsdienst is niet voldoende. Onvoldoende, zeg ik, voor den mensch ei voor God ; de mensch immers, heeft ists ander noodig en God eischt beter en meer. • • » 1) De mensch, Ja. heeft ieti anders noodig, iets meer dai dien aatuurlqkea godsdienst welke hem, v66 Christus' komst, alleen was bekend. Ziet immers wat de heideaea, met d»n natuur lijken godsdienst alleen, geworden zijn ? Geda rende meer dan 40 eeuwen is de mensch aat zich zelven overgelaten geweest. Welk cet modderpoel ! Wat heeft de mersch vaa de aarde gemaakt 1 Een tempel van atgoden, waar ailes God was behalve God zelf, een slavenmarkt, een hol vac bederf en zedeloosheid, waar de kiodermoord de echtscheiding, het overspet en de veelwijve rij oppermachtig heerschten ! Ben ware modder posl voorwaar ! En merk wel op dat de geieerden, de ontwik kelden, en de wijsgeeren, over 't algemeea nie beter waren dan de maatschappij die zij leidden : getuige de ontucht geprezea door Plato, veront-schuldigd door Cicero, en bezongen door Virgi lius ; getuige de zeifmoord door de stoïcijnschc school openlijk geleerd en tôt de weerde van een levensprincisp, van een levensbeginsel verhe-ven ! Getuige de slaveraij, door aile wijzen dei oudheid als wettigenonaantastbaar beschouwd, getuige de openbare moorden der zweerdvech-ters, bevolen door aile Roomsche Keizers ! Ziedaar waartoe de natuur de oude volkeren geleid heeft. Met den natuurlijkea godsdienst, zijn zij gekomen tôt buitensporigheden, dis bij hen algemeen waren en die wij thans aauwelijks durven noemen. Welnu, de natuur is niet ver-anderd, en tôt daar zou ze ons terug brengen, indien wij ons alleen door hare ingevingen lieten geleiden. • • • S) God, ten ander en, eischt bet&r en meer. God heeft een bovenaatuurlijken godsdienst ingesteld en we zija niet vrij dien te verwerpen, er geen rekenschap meds te houden, hem op zij te zettan. Niemand heeft het recht te zeggen : ik wil geen mensch zijn, ik wil (Mer zijn ! Even-zoo heeft ook niemand het recht te zeggen : ik wil geen christen, ik wil alleen mensch zijn ! Het is aan God ous onze plaats aan te wijzen, het is niet aan ons die te kiezen en zelf te nemen. Wij worden in 't doopsel geboren als christe-nen, gelijk wij geboren worden als Beîgen. Het zou een misdaad zijn jegens ons Vaderland te zeggen : ik verzaak aan mija titel van Bslg ; het zou ook esn misdaad zijn jegens God.te zeggen: ik verzaak aan mijn tital van christen ! Welhoe ? Het eeuwig Woord, de Zoon van God, is op aarde nedergedaald, heeft onze menschheid aangenomen, heeft zich onzen mid-delaar gemaakt en het zou ons geoorloofd zijn, Hem t« verwerpen, Hem te zeggen : Ga, ik heb u niet noodig ! En zijn zweet, zij as tranen, zijn bloed, zijne woorden, zijae daden, zijn leven en ziin dood, zijne genade en zijne Sacrameuteo, dat ailes zou naar verkiezing kunnen verworpen worden ? Nsen, het geluk is slechts mogelijk door Christus, en wie Hem verwerpt zal niet tôt zijne bestemming komen. Gij zijt fatsoenlijk, zegt ge, en beoefent den natuurlijken godsdienst ? God eischt meer. Hij vraagt van u den godsdienst te beoefenen dien Hij heeft ingesteld om goede christenen te zijn ! En laat ik bijvoegen dat het tegenwoordig meer noodig is dan ooit. Als aile fatsoenlijke mea-schen zich niet rond het christen vaandel ?cha-ren, is de wereld verloren. Zij die 't volk beder-ren, weten het maar al te wel, en trachten dan ook de christelijke gedachte te bevechten. Christen zija is tegenwoordig niet alleen zaak van eigen geweten en van eigen eeuwigheid, 't is een zaak van algemeen welzijn en van maatschappelijk belang. Tusschen meesters z en knechten. i Deze bside klassea van menschsn hebbe? zooveel beiangen die dezeifds zija ea dis hei dus nader bij elkander zouden înoeten brengen 3 dat men terecht verwonderd is te bastafigea da zij integendeel zoo dikwijls, om wilie juist vat ■ die belacgen, t^genover elkander staan. J Waaruit komt dat ? Dat liegt zeker aan meei dan een oorzaak : maar de groote corzaak, on! J dunkëns, ligt in eene misopvattiog : meesteri 3 ea knechten denken wel sens dat hunne weder zijdsche beiangen altijd tegenover eikacde. staan. Dit is eene groote dwaling die we me eakeîe voorbssldea wiilen aantoonen. De loonkwestie. r Dezs staaj altijd op 't voorpla;i omdat ze df levensader is van 't werkmacsleven en dat d< . patroons ook wel e*ns denken dat hun beslaai . te niet# is als ze eene vermeerdering toestaan , Bokele korte beschouwittgfn. Sedert 20 jaai ( zija de ioonen veel verhoogd, en had msn d< ongeluksprofetea aanhoord, de nijverbeid wan i sr reeds onder bazwçken en... ze leeft nog. Meerder loon vermssrdert zsker 's bazer | oakosten, maar hij rekent en ailsn rekenen da mede su de kalanten betalen meer,en de patroor heeft er niets bij vçrioren 't en zij misschiçn ii . sommige nijverheden zooais de textielaijverheic <vaar dat er wel cens rechtstreeksche uitbafinc oesiaan heeft. i 't Is waar, de vermeerdering van loon hielp meê de Ievensduurte verhoogen, maar zij had voor gevolg een beter bestaan îs geven aan de werkende klas, zonder dat daarom de patroon, , ais voortbrenger, in zijn eerlijk bsstaan werd ts kort gedaan. Om een enkel voorbeeld te geven, dat hier aan 't orde van den dag staat. Dat, bij voorbeeld, de schildersbazen morgen senige centiemen opslaan, ze zullen dat over-morgen aanrekeneaenhun toestand blijftdezelfde en zeifs ai de patroons, die meewerken met hunne knechten, zullen hun eigen bestaan ver-beterd hebben. 't is dus ten onrechte dat men in zake loon de beide belapgsn altijd tegenover elkander stelt. Meer nog : meerdçr loon is heel dikvyijls ook in 't voordeel der patroons en dçr nijverheid. Stelt in dezelfde stad twee ambachten van zeer verschillend loon, 't gevolg daarvan moet zijn dat de beste wsrklieden 't e§ne ambacht zullen verkiezen voor 't andare Die weinig betaalt houdt geen goede werklieden. Neemt twee bazen di« verschillend betalea, de beste zal weidra ook de beste werklieden hebben ; hij zal veel meer mogen vragen aan zijae werklieden en hij zal zeker mser bekomen. Dooreen genomen, de patroon dis best betaalt zal best zijne zakçn doen. Die bsaedsn eea redelijSî mipimumloots betaalt, zal doorgaans weinig gszag hebb?a of met misnoegden werkeo, wat rmdeslig is. Dit zijn bestatieingen ea 'i is zeker, wilde men wat breed de zake» opvattea, men zou toch eindigsn met te bçgrijpen dat beider belaogen in zaka loon niet altijd tegenover elkander behoeven te staan. Leerlingeriwezen. De patroons denken ook wej esns huane eer en gezag gekrenki, wanneer hunr>e werklisdec vragen om 't geial ieerjongens op den winkel te beperken. En nogthans 1 Daaria staan de bside beiangen vclstrekt op deazeifden vçet. Voofeerst de werklieden hebbea daar belaeg in, om 't v£k bionen enkele jaren ciat overbi-voikt te ziec, en weldra vervaagen te worden aan 35 of 40 jaar, door jocgelingen van 20 à 25 jaar. In ambachten, bij voorbgsld.zooals d® goud-borduurders ea de drukkers, is zulke rsgeiiog eene levenskwestie voor de werklieden. 't Wsrk is bepaald, jaariijks zijn er een aantai werkloosEsn cf wordt er «ea zeksrea iijd maar halve dage» gewrocht Moestea ku eea macht vaa leçr-jongens aangenomen worden, wat moet er dinaen 10 jaar van die werkliedea geworden ? Die menschea handeien dus allerredelijksi mat alzoo hua bestaan te verdedigen. Ea welke is daarin 't belaag der patroons ? Van ook die beperking in t« voeren. Doorgaans df ernstigste patroons werken met zoo wcihig joage gastei; mogelijk, Imœfrs, al te jopg volk 'is nog onbekwaam «a levert geçn dcugde'ijk werk. Aan eenea anderea kaat, patroons die hunnsn winkel ophoopen met jongeas.doen coocurrentie aan de ernstige, omdat ze min betalen en naar M$& ii um iiiiaii|iiiiiii|ilé"|>iiiil lin I i m ii'iiiiiiOiiin - T de degelijkheid van 't werk niet ommsziea. D feastige patroons hebbea er dus belang b 't getal leerjongens te zisn beperkea. Ëindelijk, op de patroons die onbereken ' maar gedurig leerjoageas aaanemea weegt een 5 zware verantwoordeiijkheid. Het aoodzakelij > gevolg daar vaa moet zijn, overbevolkicg e * gedurige werkîoosheid voor volslagene mancer 'l Mogen zij alzoo wetens ea willeas jongens aar zetten tôt eea ambacht waarin ze,grootgeworder hua brood aiet meer kunnen verdiencn ? > Dat is eea vraagstuk en niet van de miasU > v/aaria geen enkele patroon zich aaa zijne maaî ■ schappelijke plichlen mag oattrekken. En daarbij welke zal de terugslag riet zij ' later ? Eea ambacht opgehoopt met joage weri iiedea eindigt met slecht beoefend te wordea e «aat te aiet. Ea na die overbevolking zal een crisis volge ; van arbsidskrachten. Immers, eeas dat de toe [ stand zoo versiecht is, zal geen ouder zijn joage zulk ambacht latea aaaleeren. Hoe men de zake ook keert, de patroon zoo , wel of de weikman heeft er belang bij 't gets | werklieden ia eea ambacht te beperken naar d sioodwendigheid. Waarom dan wederom, o| zulk punt, die tegenstrijdigheid ? i * « Te naaste week komen we terug op enkeSi andere puoten, die wel eens tusschen messte en werkmaa betwist worden, en zoader redea BIJ DE SCHILDERS De toestand is nog altijd gespaanen Op he sohHjven van IQ Februari was nog altijd gseî antwoord vaa de patroons gekomsn. Het koi aatuurlijk daarbij niet blijven. Daarop werd er beslist dat een afveerdiging der werklieden bij de patroons ten huize zoi gaaa onderhandelen. Dit had Dinsdag plaais, Die onderhandeling liep overal op het zelfde uit : 't Onthaal was niet onvriendelijk, maar 't aDt-woord op de vraag naar opsiag was weigerend : niemaad wilde de eerste zijn, allen zouden doec wat de anderen deden of wat de Bond dei patroons besliste. Doet daarœsê voort, dat is draaien ia eene ronde zonder eiafie. Niemand is de eerste en er zal dus ook niemand de twçede zijn, en de Bond die blijft zonder teekan van leven. Toch was er nog een kleine hoop. Een bestuuriid zou voor woensdag avond trachten 't bestuur der patroons bijeen te brengen en de afgeveerdigdsn mochtea om 'î antwoord gaaa. Ze giagea en 't antwoord was bedroevend : geea loooopsiag v66r 't exaam — 't exaam kon maar plaats hebben wannssr de Staat eeae toe-laag toezagt die groot genoeg is. Nu is er 200 fr. toegezsid en dat is onvoldoénde. Na 't exaam als loon : 35 cent pçr uur voor al wie voldoende 't exaam onderstaat, 38 csnt. voor de beste catégorie ; de andere blijvea aan 32 cent. Wij noemen dit antwoord bedroevend, omdai er geen mogelijkheid bestaat, redslijker wijzs gesproksa, dat de werklieden daarmss vrede hsbbea. Inderdaad, de looncpslag was toegezeid na 't exaaai ça dit haddsn d« werklieden aange nomen en zelfs 't was op die belofîe dat ze verie-dea jaar aile bewegiag loslieten en tevreden israrça met eçn opsiag van 30 naar 32 centiemen. Maar, zooais het nu voorlomt, kan het toch niet verstaan zijn : vcoreerst, 't was wel ver-staan dat eene voorafgaaade akkoord met de patroons de loon zou bepalea die na 't exaam te gevea wss. Daarop werd er tôt nu toe — 't zij juist sen jaar later — geen oaderhandeling aangenomen. Daarbij, in den ioonopslag zou ook «en verhooging moeten komen voor al wie als schilder aanveerd ea uitgszondgn wordt. De werklieden denken immers, ais iemand bij een burger schiideren gaat dat hij dan geen metse-naarsdiener is. En als 't zoo is, dat velen uitge-zonden worden om te schildertn, die er niets van kennen, dan is het geheei triestig voor 't ambacht zelf en voor de vïkmancea die bsidan in naamsnrepuîaiie daarbij veriiezen. De werklieden meeoen dus zoo : is de ma» schilder hij waze betaald als schiider, kent hij van 't ambacht niets, hij weze dan ook geen schiider. Maar 't slechtste is hier, De werklisdên waren bereid 't exaam af te wachten voor den ioonopslag te zi«»i iavosren, omcîat zij met gegronde rsden wal hoopten dat dit voor 't seizoeo van 1914 zou gedaan zijn. 't Exaam sou eerst plaats hebben in Augustus 1913. Dan werd er gsxeid van te wachten tôt nadat er lesseo zouden gegeven worden. De christen? vereeniging richtte de lessen in, die nu sinds meer dat twee «•ww-n»#»srssfesswv .-.ai,«««sb maandea gedaan zija en van 't exaam was er tsog geen spraalr, omdat nog geen toelaag was toegezeid. — Over drie weken meldden de gazetten dat da toelaag toegezeid wordt en van 't exaam werd m-rn niets meer gewaar, tôt men vernam dat de toelaag niât groot genoeg was en dat de patroons zouden wachten naar een grootere toelaag. Dus in 1913 was't : de opsiag die wij redelijk oordeelea gevea wij na 't exaam. En een jaar later Maart 1914 is 't nog : de cpslag na 'texaam ! maar we weten niet wanneer. Wij hebben hisr niet te zoeken hoe het kwam dat die toelaag, die sinds een jaar gevraagd werd en waarvan 't bekomen zeker was, niet vroeger werd toegezeid, of waarom ze niet grooter is, of waarom ze niet groot genoeg is, of wanneer ze groot genoeg zal zijn, cf indien de patroons niet iets zouden kunnen bijleggen, eaz. Dit ailes verandert aiets hieraaa : de werklieden hadden voile betrouwen dat vôôr 't seizoea dé opsiag daar zou zijn met 't exaam ; 't exaam is er niet maar 't is niet redelijk van daarom de werklieden maar immer voort te doen wachten naar eea Ioonopslag die de patroons redelijk gevonden hebben en beloofd ? Zij vragen nu dus dea opsiag zonder exaam en een exaam ais men wil achtsrna om dan de meer bekwaamheid vast te stellen. 'i Zal hen ook weinig vleiend voorkomen dat na een exaam ds beste catégorie dan zou geschat worden op een cent min dan een gewoae timmerman ea meteer. De zaken staan dus zoo : Wij zullea getrouwëlijk ds beweging volgta, «a wenschca wsi dezs in YollffTsdslijbhsid m rechtmatigheid op een goed einde te zien uïtloo-'oopen.Ondertusschen tneenen wij te moeten verkla-ren dat de vraag der werklieden redelijk is en onze ondersîeuning verdient. ; —♦ « Brugge dat zich zelf verzekert ». Dezc otiderling-s maatschappij vaa Brandver-zekeriog hield dinsdag avond hare 4e algesaeene vergadering. 't Gedaclit van zich zelf onderiiag te verzeke-rsa heeft grooten bijval geaoten. Natuurlijk, zooais altijd, in 't bfgin heerschie er eea zeker achteruithoudea, een vrees vaa : zal 't gaaa ? Ze beloven wel geld terug te geven op de premiên, maar wanneer ? En beknibbelaars, (waar vindt maa dat voikske aiet ?) die zeiden : ze zullen nooit iets terug gevea en de measchen zullen daar aooit geea trouw in hebben. Nu de tijd is de beste geneeshser voor zuike kortzieade of zwartziende menschea. Die maatschappij bestaat nu 4 jaar. In dien tijd sloot zij reeds 468 verzekeriagea. Vclgens de standregelea, de verzekerdea kua-acn 't eerste jaar nieis terug krijgen. Welnu vaa af het tweede jaar bsstasn reeds. g af de maatschappij aan de verzekgrdea 15 % terug op da betaalde premfën. Hei derde jaar gaf zij aan de verzekerden 30 •/« terug, en nu dit jaar zal zij aan de verzekerdea 35 % vaa hunne premi«n weergevea. De kapitaai-aaadedea hebben opvolgsntlijk eenen iatrest genotea vaa 2.60 fr,, 3 50 fr.. 4,15 fr.es 4 30 fr. ' Waar blijven nu de bîknibbelaars ? Ea wat denken de menschen die bij andere maatschappijea verzekerd zijn ? Zij betalen maar altijd betalen en zien nooit geen cejjtiçm teru" En als er winsten zijn ? 'i Zfjn de actioaarksen alleen die ze opstrijken. Is dat niât aangc'qaam, als ge bijvoorbeçld 40 fr. of 80 fr. premie moet betaien, van daar 10 of 20 frank van weer te krijgen ? En dat zal later na'uurliik cog vermeerderen. Dat mogen wij stout zçgsen. Op de 18.000 fr. premiôa die rçeds ontvao-gea wçrden, werd er in de yier jaar iijd aog geea 300 fi% uiibgfsaid voor bracdsc'nads. Nntuurlijk er zullen sicchtere jaren komea. Do'ch otderîusschen felimt ock aiieagerhand de reserve sameagesteid uit 30 »/0 der winsie. Zij bedrnagt nu reeds 8144 fr. En belet wel : al de sta$i$'ieken opgsmaaki van de evenrsdighsid tusschen premie en brand-schade vonr da bur^ershuizsn (gevaarlijke fabrisken en ^erkwinkels daargelsten) hebben be-sr^zçn^ dat er doorgaans veel min brand-schade is dan dat er premiëa bstaald werdea. Een eîikeie overweging zal u oogenblikkelijk de waarhsid daarvan doen iazien. Msn betaalt dooreen genomen en ailes i&fegrepçn ten

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.