Voor België 5 centîemen, voor Nederland 5 cent liet nummer i VIJFTIENDE JAAR Zatei-dagr 31 Januari 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse! ABONNEMENTEN : 1 jaar 6 maand 3 m. Bel fie, vrachtvrij fr. 14,00 7,80 4,00 Nederlani, > > 20,00 10,30 S,80 Ândtre landen > 32,00 16,00 8,00 Men kan inschpijven op aile postkantoren De ' inschrijvcrt voor een jaar ( 1 41 frank), heèben reckt op eene gratis boeXenprmu en een feïlluttretrd tveXelifkich bijvoegsel van 8 blad*. Vlaamsche Gazet Nr. 31 Zaterdag 31 Januari 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brassel AANKONDIGINGEN 4c Bladzijde, per kleine rejtl . . . Ir. 0,30 !• Bladiijde . o ...... o » 1,00 l" Bladiijde fr. « m > 3,00 Reehtcrlijie eerherstellin[«n , > *,08 fioofdopsteller-Eigenaap : JXJXjXXTS HOSTE, BEUBBEL van BRUSSEL VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK SBSTXJXJR BIST RED A.OTIB ? YELEFOON 290 VOLKSONTWIKKELING Openbare Bibliotheken in Noord-Ameri Wat er in de Verœnigdc Staten van Anw ka beproefd wordt oui den leeslust op te w (keri en d!ei verspneiding van, kennis en kiuT smaak te taevord'eren, moge, blâjken u.it een çijlfiers, die Hvij aan een officiel verslag 01 léenen over het joarl 1912. De openbare bibiliotheek, te New;-York t de meer dan 2 mil'lioein werken: 1,181.3 in -het hoofdgjebouw, 908,828 in huilplokak Er waren 1,006,717 deelen in de openb< bo-ekerij te lîoston, 735,848 te Brooklij 501,399 te Chicago, 444,907 te Cleveland Voor de behoefeen van het plattelandj van ikledne sted'en worcit er van ambtswegei \ zorgd in 35 staten. en wel op dirie vemsohaik de wijzen : i° door het inrichten vaai artrond sementsbibliotheken, waairvan vele dan in l langirijke cent ru ms vertajkkingen hëb'ben; door ihet inrichten van plaatselijke boekeidj e 30 dioor rond'redaende bitxLiothekeo, e@n st sel dat door 28 staten wordt gevolgcll en v jaar tôt jaar meer uithreiding kxijgt. De staat Colorado* kon 265 kisten, van boékdeeilen iecler, beschikbaar stellen, zym 24 ikilsteni méér dan een jaar te voren; op 1: lijjstje der bestuiren, scholen, patrooens. clubs, die naar zulke boekerij vragen, 'kwtaim 349 namen voor, zijnde 47 meer dan een ja te voren. Tndiana beschikte over 10,000 boekdeefb en b-racht er 35,000 in omloop. Xn Iowa waa.r er 225 kisten van 50 boeke en daarenboven 10,573 'boekdeelem voor st deerliustigen of landelijke scholen. Kansas; teldie 525 boeken'kdsteai en 6. .plaatsen waarheen ze gezonden kunnen wc dteira. Kentucky ihiadJ 122 rondreizende biblioth iken, niet aiileen met werken van algemeerw inhoud, maar 00k voor sohoolgebruik (5c voor .landbouwers (4), voor een scihool1 v: kleuirlingen (1). In Maine bedraagt het cijfer 268. Ook da. 'bestaan afzondlerJijike Ikdsten voor landbouiwe en voor .kinderen. Voor New Jersey wordt ihet getaili bestaaaw kisten niet vermeld; miaar het. vertatag sti sCan) dlat er 795 verzendingen werden gedai/ sa men 39,750 bcieikeri, naar 282 plaa.tsen, < dat er gemiddleld per centrum 87 levers ware wat een totaal uitmaakt van 24,534 persone: die dbor de rondreizende biblio^lieken werd( uedrend; De staat New-York verzondJ 758 'kistet samen 31,302 boekd'eelen, naar 353 iplaatse Voor Noord! Dakota, vonden wiij! db volge de cijfer^s: 151 lôsten, met 7165 boel-cen 3 3; bediendie plaatsen, tegen .138 tvveel jaar te v ren ; daarenboven 95 kisten, met 1270 bo ken, voor landbouwers, tegen 25 kisten m 365 boeken twee jaar tei voren. Wij geveni d ze getallen op omi er o-p te wij'zen 'hoeveeJi voo uiitgang er in korten tijd' w-erdl gedaan. We zoudian voor de andero staten evtîfneec de statistieken kunnen samenvatten, maar < b«vensttaandle geven een voMeenden kijjc ( !het stelsel, dé uitbieiding die 'hiet nam en h mit diat er van te verwachten is. . Wij. kuinnen eir bijvoegen dat ook aan < vreemdlelingen geestesvoedsei woixllt verstrek In sommige staten bestaan afzondierlijke ron' reizendle kisten m.et Dnitsohe, Zweedsch/ Deensche, Noorsche, Pooîsdhe, Nedeiianc sche, Franscihe, Italiaansche, Spaansoht Hongaarsohe, Russische boekerii, waarbiji de gewoonlijk eene spraalkreer worcit gevoeg< eene 'brochure over de pîdchten van een A m Ei'kaânsoh bnrger en een paar gemakkelijil Engelsche leelsboeken. Wiij' hiebben het al m^eer gezegd' : van Ami rika, kumnen wij nog, al wat leeren. Als é praktisdhe lui van de nieiuwe wereld' zoove dloen ten voordeeJe vajn rotndreizend'e blibli< theiken, mogen wij) daaraan wel' een lesje n men. Het WiHems-foind's is dien weg oipgegaa en beschikt over een veertigtal rondreizenc 'boekerijen, die op pil'a.atsen waair geene volk boekeriji bestaat, zeer veel nut sticihften. Maar zoovéél gemeenten ihiunkeren naar hi geestesvoedseli, dat die kistjes van 50 boeil deelen aanbrengen, en... de middelen zàjîi b1 perkt. A'ivvie het wrell meènt'- met volksverliohtir en ontvoogding zou het Willems-fond^ moete steunen>. En de leidende standen zouden mo ten inzien, dat zij door een flinke inisohirijvir zoovéél zou-dien kunnen dtoen ten vooTdtee^ dler pilatteilandsbevolking, die vraagt om ' kunnen lezen en die, daard!6or, later ♦onaf'haj kelijfk zal leeren dlenken. W. nederÎTând Akademie voor internationaal reoht Naar het « Vaderiand » van Den Haas nwldî is th.aus de akte vevleden waarbij de Haagsol Akademie van Internationa;!! recht ^esticJ wordt. Het st^mkapitaal der stiolitmg is g schonken door mr. A. Goekoop eri door <ie er genamen van avijiteai mr. T. ^jsser, de toe:îeg@Ln van een jaarlijksche gift vanwege de Amer kaansc'he Carnegie-stichting. voor den vred< zullen de aanzienïijke kosten der Akademie kuj nen bestreden worden. De Akademie zal een centrunv zijn van lioo^ studiën van internationaal recht (zoowel opea baar als privaat) en van aanverwante wete] schappen. Voor dat doel wordt een beroep ■gedaarc c de meest bevoegde maanen dier versciiilienc Staten, om door middel van voordrachten, 1 zingen en zoogenaamde seminariën onder^"d te geven ove.r de meest beLangri^jike onderwe I>en met het 00g op de tlieorie, de pra/ ktdjk, < wot-çeving en de reobtsipleging zooa-ls diiîe voor vloeien uit de beraadslagingen der kontferent en nit de scheidsrecfhterlijke uitspraken. Dit onderwijs zal gegeven word'en in dt ' ma a: den Juli tôt Oktober. Tegen de verboden Icterijen Men meldt dat het aantal sii-rnfvervoA ?ing< tegen honders van verboden lot^erijen oi^geve 900 zal bedira-gen. Onilangs heeft in vorbar daarmoe een algemeene in besUignenring; plaa geJhad. Bloedvergiftiging te Ne?erlj ingel Hoo gevaa.rlijk het is aan pu istj< of builtj te krabben, "bîeek nog dezer drtgen te Neeffla gel. Een sfjhoenmakersluiecht alcS xar ihad e* puistje in h et aangozidht, krabde h et open, m :het noodlotbig gevolg dat hij binne n een halv< dag aan bl-oeclvergiftigin/g overleed . De Ridders van de Hoogste Spaansche Orde m NA EENE ONTVANGST AAN HET KONINKLIJK PALEIS 50 et ENGELAND ;n Zeven maanden onder ijs en sneeuw Londen, 30 Jan. — E&n andw gezei. van * ■n .pit eiln Scoitit., de giafteeSh-eer Murray Levi-c is^rak in die Bnig:elis<She" maaitsohappàg vàmt C neeskuindie over wat e.i* j=cl»e«ns cU4i Z«U'U!i;.i0^ a1- toCilit uit ge-n'sesil^un'di-g oogpuRit w^rd .. viaui^ ste>lcl. Ben gfc'd'ee'.i-ede<r beni«r.ining, mc-'t dbik>. Mium'ay Leji/icik, K-efidis. gedimrend'fr zeiven maa: r. in een hait, g^'botuwid mit bCpfotoeai ijjsi > sneeanvv. G;e\vcildlîge sinieeuiwsto'rmen vers.})": clem den .'n.giainig- en d!^> poolvo'nseiheirs zat e" g«vtanigen in dû t verbliijf waairin '.e wein ;xn lue-lit was. ), ZeUfs was e>r geen zuurstof gn:'V? ont a; m een lamp toc te- laJtien- te brandon. Men li/e< waa'rigeniomen da-t cl'e méiisoîi bij ze,er la îir îtempeiratuur, met' minidleir ox/iigeen dan 1 rsl iiooge tempora'tiuur kan leven. Dokte.r Mi ra.y en zijn geizeJien besclh.iMen, in hum ijsih I | over levenfivoorraad: genoes' en kraakim 1 I vroren b'oiter en s.pek alsof het appele-n w ^ j ren. •» FRT^NKRIJK Tj ■ II ! Een ekonomisoh geschil met Rusland ! pari.js, 30 Jan. — De openbare meenn U wôrclit liiSr in t>er oefiai6î g*braoht door e ekonomiiseh 'g'eisctocl m'M Hn-' and. m. De groote S''t -P e t p ibuir tgso h e ' kaniomn'en-ii-1 m-etaaLfa'briek Po'etiiof (rets in den aard van 6. Belgifielne Cocike^ill-faba^eik) was in ondeniha q. | deiâng getredien met Fransehe finaiic::egr< ' (pen en oi. m. ook met de Sclhnc'ider-CireiU'S kanonnenifiahr.iek, om haar bedrv jfslka-pitaa!l 1 te breid'en, ten eànde ook aan scheepsibouAv e_; kunnen doen. De onde^hand'elingen slee.pt r" j echit'eir en bleven. zondier uiteil®^. Een Duitsci I igro>e.p, ve.rtegôniwiooirdigcl doo^r Kruipp ein is1 « Dîe.uitscîië bank », en gestemd door die Eng lie &cbe fabrieteen icke.rs en Armstroh.g., beg >D toen op hare beurt onderiîiàndeHn^sn met I PoeitliloMalbritk, en bood dleae twintig ni'i l'/o . roieibel vo'Cir ,ka(piita»ailjvermeei,d)e(rinig aan, I vooriwa'ande d'it binne n 24 uren op diit aa ,le' i>od werd geianibvvooird. t- iHeit is naa.r aanleidjing daarv.an dat de 1 I- Toeminig in de Eranscfhe peJ's be©onnen is. ï., Flransclhie Soline.idier-Gi^iuisiO't-f(abrâeikietn. heW) ji' k on,t/rakten met Poe.tilof voor zetiew kano ibre/veitten, en de Fr^ansohen vreezen, ncet zc dèr redfen., dat, moest Poetilof nu liet aanb ,n dieu- Duiitscibe giroep aanvaarden, Krupp w ' dra al d'e- F.ranscb kanongeftieimen zon bez (tien.. :ei iDe .oipscihfuididiinig in Frankrijk is des te gre I. itieir, wiiLj3- Rusiland a'iti'jdl geld komt leenen ' Fràinkr'ijk, mmr wanneer het er o>p aankoi 'e iviooiYlieied'iige. besrteillingen of ]<onrtiraikten aif j &lu.iten, zicîh tweeds tôt andiéne Lanid'e'n went " De Fransdhie n.ijveiibeudi tioo.pt nu, d'cor * iberoiering in de peirs, dfâ. reigeering te do 2". tiueschemikiomen- om te trachtèn de mededi i igiin/g die»r Danitsclh'e' giroep te doen misiuikken II Overlijden van Paul Deroulède 10 Te N'izza waar liij ziah sedert enî^'le dag bevond, is de Fran.sche «Patriote Paul Derc lède overk'ilc.11. >t Hij werd gei)o.ren te Parijs i-n 184C en v I wierf eenigen naam ajs.sohri.jver en dicMer Aan hem heeft men de hekende Fransc solcbatenJiederen te daJiken. De Bon,d der Franscihe Patrtotten gestic 01 heMjend in 1382, 9t.reed hij in, 1887 aan de z.ij „ van g«neraa. Boulanger er. waid in 1889 b meriid q-ekozen. Hij onderscheidde zlch m Kamer door de heltigheid van zijne taal en z S te een.e samenzweiriiag tegen de repuhliek » touw. Den dag' der begrafëàis van presidf Faux Faitre, wilde hij een régiment op I e palais van het F/.yseum doen aanrnkken, do v wcid in hetàtenis genomc-n, voor het hoos Qiof verzonden en voor tien jaar uit Frankr gebannen. Il: 1905 keerde hij m Franknjk „ rus en weid aiid-ermaai tôt Kamerh^l vei'J Sinds twee jaar had hij zicih uit den istr; te.niffgetr.o'kken. Fflfemfc .was hij een bra man, d'ie groote venvaciit.npen koesterdo v t zijn land. t OOSTENRIJK Dwarsdrijverij in de Kamer l" Weenen, 30 Jan. - Zooals te verwaehtcn vtt hettion de Tsjeeksche agrariërs ea radikaU f de obstrtiktie, waairmee zij in do begvootmj " kommissie bcgon»«n waren, in d© Kamer v. afgevaardi gde n voortgezet. De kamerzittn van gisteren is geheel in beslag genomen do ? redevoeringen van Tsjeken ; en deze hopeu • f besprekincr der voorloopiae begrooting zoolai i' te dv.arsboomen, tôt d© regeering ertoe besli !._ den Boheemsehen landdag bijeen te roepen. Le venizelos te Weenen y Weenen, 30 Jan. — De Griekscfie liioo-fdm 10 niste.r Veiîizelos, die hier gksteren aangekom. is, werd heden op een ontbijt bij graaf Bore 1_ told, den minister van buitenlandsche zake genoodigd. Morgen geeft de keizer een gastmc te zijner eei*e. ^ Veroordeeling van Tsjeeksche vrouwen d Praag, 30 Jan. — De boetstraffelijke reol ts bank van Leitmaritz heeft acht Tsjeeksc vrouwen tôt versehillende gevangeni'sstra f f veroordeeld, om zieh aan gewelddaden en w< as lige botoogingen te hebben sohuidig gemaal a- tei* gelegenSirid van de sluitîng en afscihaffi >n der Tsjeeksche scliool te Proedlitz, bij Aus's et De moeders dier Tsjeeksche kinderen verwet iii aan de politîe bnrtaal jegeixs hun kinderefl zîjn geweest. DE BALKANKWKS'llk Een nieuw verdrag a- tusschen Turkije en Bulgarij k, Athene, 30 Jan. — Van gezaghebbende zijd i*e- wordt hier verzekerd dat de Jong,-Turksch >1- regeering met Bulgarij e een verdrag heeft ge e- sloten nopens de herverdeeling. van Macedoni e>r en Tracië, ingeval een gebeurlijken oorlo; id tegen Servie en Griekenland gunstig uitvall •' —1 is AMERIKA 0VERSTR00MINGEN IN BRAZILIË 1 i Verscheidene steden onder water. Twee duizend menschen verdwenei lir_ Rio de Janeiro, 30 Jan. — Men meld't diat d ul steden Oannovieras, San Félix, Coocoçina, Iti buna, Cages'en verscheidene and eue der pro 1 " vincie RalVia onder water staan. Twee duizen« a" personen zijn verdwenen. I.n den Staat Pernambuco kwamen eveneen erge overstroomingen voor. CHINA 18 : x : Eene stad door bandîcîer. pfatgc'egd Shanghai, 29 Jan. — Twee duizend roover ?n hebben de stad Luran-Ecard verwoest on i:i 10 brand' gestoken. De roovers maken deol uit vai n- de bende der « witte w-olven ». >e- | ONZE KOLONIE ?n o— 1 Een blanke en vier negers verdronken de" Te Borna is het bericht ontvangen dat de 1: "l- Noël, agent van de handels- en mijnmaat >n schappij van Boven-Kongo, toevallig is vei de dronken nabij de snelstroomingen van Bbmc en kandu, toen hij de Poko-Mambili afvoer. D Dp prauvv, waarop hij zich bevond, kantelde or n- en met hem verdronken de vier negers di hem.vergezelden. De prauwers zijn aangehor >e- den, daar het gebleken is dat zij schuld hebbei 3e aan het ongeval. •n — ï AlNTWERPSnjE LISOMJk it- Van onzen berichlgever : Kunsltentoonstelfing. °" De h. Alfons De Clerc ci, de gunstig bekend 1T] kunstôchikler, opent van Zondag 1 tôt 9 F< n:t bruarii in de zaal Wij nen, opde M-eir, de ter t? toonsteliing van een aantal zijner nieuwst lt- schilderijen. :le Deze kunstenaar heeft eene voorliefde voo mi het weergeven van ôchilder&chtige onderwe n. sche stadsgezichten, vooral van Mechelen, e van gezichten uit de Antwe-rpsche en Limbur:-sche Kempen. waarin hij uitmunt, en die her steeds groote n bij val verzekeren. ( sn Een treurige dag voor 't Vlaamsche volk. 11 Met bovenstaande hoofdmg onderteekent d h. Frans Van Cauwelaert een artikel, waar: hij, met grondige redenen ja.mmerkiaagt ove h hetgeen verleden'Vrijdag in de Kamer gebeur is in zake het gebruik der Nederlandsohe tae hi in het lager onder wij s. Hij elndigt dit artiikeC met. deze woorden : * « En om dat aliles zeg ik, het ,is een treurig HP dag geweest. En het i& te hopen, dat bij nade S. besef van hetgeen gebeurd is, de voLksvertegei , ' woordiging het dreigend kwaad nog keeren z< vôôr het onherroepelijk is geworden, bij d r tweede lezing van het schoolontwerp ». JS1 A,lies goed en wel, doeh de h. Van Càuw< 0 laert laat zijne jeremiade z onder besluitse In hoop leven is niet genoetg. Hij zou er moi .j A ten. bijvoegen-en laten wel en wat hij en zij 1 Vlnamsche katholieke kollegas in de Kame ziillen doen, wanneer die hoop door de schul van het mimsterie teleurgesteid wordt : of z ,JiJ zullen weigeren eene wet. te stemmen, waarva a msg wprden gezegd dat «een volk vermoor wordt», dan wel of zij het voor.tbestaan va een min.isterie boven dezen moord van h^ volk zullen i>jaats.en en ootmoedig het hoof in den sehoot leggen. Dé katholieke V'.-a.amsohe voliksvertegenwooi dhgers. de h. Van Cauwelaert inbegrepen, hel ben de machi in de hand om dien «volksmoord te beletten. Zoo zij het niet doen, dan maken zij zich e medepliohtig aan. s> Een gerucht hevestigd. >n ;s- ICort geleden, gaven wij melding van ee: in in OTnloop zijnde geruohf, als zou de h. d ig L'Arbre, bur^emeester van Merxem, geneig >r wezen ontslag te nemen. le Oit gerucht wordt thanB hevestigd. ltr In de zitting van Woensdag 28 dezer van de: ,\\ gemeenteraad te Merxem werd vernomen, da de h. de L'Arbre zijn ontslag nam a'.-s gemeer teraadelid, doch er werd van den brief, waari: hij dit rneldde. geene lezing gehôudcn. ii- Waarom n et Is 't weliicht omdat dç h. d 311 L'Arbre reeds een paar malen ontslag nam e: li- het daarna weer jntrok? n, t Is niet gcweten of hij zijn ontslag àls buo ai gemeester aah den Konin^ gezonden heeft. De plafondschilderingèn-Vloors. Heden Zaterdag zullen de pl'afondschi] t- dteringen, vervaardigd doo:- den kunstscli n lie c]er Vlnors, en gciplaatst in dfe boVeniaal va: (jeai Vlaamschen Opevasohouwbiirg, word'en in ,e" gelnildigd, in 't bi.izijn der leden van het scIk ~t, penkollege, van flen gemeentoraad, van vei ig scheidtene kiuistenaars en van de vertegenwooi g- - digers der drulcpers. etra Misschien nog denzelfden avond )/ii]J:en zi te voor het publiek, dat de voorstellnig bijwoont tentoongesteld zijn. BRIEF UIT GENT Van onzen berichtaever : Festival Jan Blockx. — Flor Van Puyse D'it groote festival, op Zondag 1 Februar a. s. om 7 1/2 Uur 's avonds iiigericht dioor d< Melomarien heeft plaats met medewerking vai Me j. M,itbilde De Vos, MeVl\ Temmerman ei de lih. (îiK). Baert, L. Baffroy, Phil. Cammaert E. Kecl haute, Jan Vleudnok en AVillem Way enbeighe. Het cerste déel bevat werken van Flor. Vai Du.vse : !. Aan G ont, te zing:eil> door M. L Bit'iroy : 2. Ik heb m et u gezongen, door Mej Math. Do Vos: 3. t Geiizenvend?! op dei Thuismar&éh, Willem Wa'yenbe.ghe ; 4. En toci zal 't lente worden, Mevi-. Tcnimcrman; 5 Do Sch' !d'.\ Geo Baert. T>. Zon.erh'ed, tweezan* Mej. .\iatli. De \'os en Pîiil. Cammaert; 7 Mijne "\j<xKle.rtaal, J. \'leurinck j S. Meienueh tend, to /.ingen door het gemengd koor « D Meilonnvnen » onder iedding van Liev. Duvose] Het -.tweede deel labels t 'werken van Jii. Blockx : 1. Ons Vaderland, L. Baffroy ; Morgenzang, Phil. Cammaeits; 3. Herberg prinse« {lied van "Reynilde), Mej. Math. D Vos: I. Herbergprinsos (aang aan de kunst' E. Eccldiaute; 5. Kom, < erst je handen, Wi lem ^.ayenberghe ; : 6. Ha-rpzang, Mev. Ten merman ; 7. Herbengprinses (2e tafereel), koe en twe;»zane, door het gemengd koor en Me Math. De Vos en M. E. Eeckliaute. De piano zal bespeeld worden door den 1 * Gazelle. Men kan plaatsen bespreken (50 centieme per persoon) Zaterdag-avond van 9 tôt 10 1, 11 ut en Zondag-morgen van 11 1/2 tôt 12 1, uuir. 3 Opvoering van Freuleken ^ De Feeotviering 111 den Nederi. Soliouwbuii " belnoft iots pracihtigs te worden. Het stnl j a Freujrkc n » behaala' overal razenden bijva 2 heel '\'dorland door. Ook te Gent is de b< ' langstelling uiterst levendig ; wie noez plaal • wil""hebben moet zich wenden tôt de boekhai delaars Herckenraeth of Van Goethem. Men weet dat de vertooning om acht (î u.ur aanvanigt, ilieden Zaterdag 31" Jan-uasr Aan h.efc .bureed z'ulileii de laatste kaarten ve kocht -worden. Romaansche Xultuur en Germaansche Kultut , De h. 0. Counson, leeraar aan de Gentsch Hoogcsîdiool, heeft eergistereni in den lvunst-e _ Letterkring, een Fransche voordraclit gehoi " den over -< Germaansche en Romaansche ku i tuiir in België ». Spreker lieeft met veel handigheid tussche g de twee waters der tweetaJiçheid gezwommei zonder zich nat te maken ! Hij wees er Avel c dat we in België geen algemeene kultuur b< zitten, dat alleen de uitzonderlijke verstand menschen af hun wetenschap iialen uit d Fransciie, of uit. de Nederlandsch-Duitsclli kultuur, maar vergat er op te. wijzen dat cl midd< ' ;n tôt het veroveren van een eigen ku fcattil. w-i'u l'^gen in* 'verplichtcnd onderwijs i 5 de moedertajU, en goea vakonderwijs in d l moedertaal, en hooger onderwijs in de 'moi 1 der ta al! Vol gens den h. Counson heeft de Franscl-taal meer indringinigs ver mogon in Belgii dank aan de tairijke Fransche dagbladen e boeken. Ook, zou het Fransch, een grootei moretflé kraent in zich houden dan liet Nede landsch. Weliicht is de h. Counson slechts u de verte met de Xoord-Nederlandsche besah; ving bekend? Weliicht weet hij niet dat h< - Nederlandseh materiaal tôt wetensohappelijk-leteerkundige, wijsgeerdge en arti.sticke on - wikkeling in \er-houding veel. degelijker en ui . gébxeider is dan het Fransch materiaal, en d; a net alleen maar de Belgisohe Fransohgezindt ^ of de halfsladitigen zijn die dât groot-Nede landsch materiaaî beletten tôt ons volk door 1 " dr ingê:n. Over wereldkultuur en de sociale en ethnscl 1 waarde der talen heeft de h. Counson weten waardige d ingen verteld. Alleen over de mee waarde der ^ederlandsdhe taal als eenlg en o; perst kultuurmiddel voor Vlaamsch-België hee lii.i gezwegen. We .«telTen vast, niet met verwo 11 d-eri.ng,ma^ met bitterheid, dat Vlaamsdhe loloale blade van de Voordiracht van den h. Counson ve: slag geven, zonder maar een enkel woord t reppen over deze voor onzen Vlaamschen ku e tiuirstrijd vernederende en ontkennende wija i. van optreden. De slotsom van des heeren Counson's voo B drac'nt was dat de Belgen eenerzijds zuigen aa,n Frankrijk's melkflesch, anderzijds liggen r 'aan Duitsohland's borst, heel wel een indnv . dualiteit uitmaken kunnen, zonder dat daa: 1 door tôt de scheiding van het grondgebie dient te worden overgegaan. 1- i Het Nederlandsch Tooneel. De toekomst der nieuwe operotte « Luit e nantsliefje » scliijnt van nu af aan verzetke<r< a Don der dag laatst werd ze geestdrif tig toeg. r juicht door een voile zaal ; tal van aria's we d d'en gehisseerd en aan laehen kwam geen eind Dus oen bijvaJ zonder weerga. Zondag 1 Februari, in 11 amiddagvooTstelllin, komt het « Luitenantsliefje », de zoo symp. e thiéko me.i. Bierlée, weer aan 't woord. r 's Avonds, « Widde Lea », het befaamdie dir: ma van De Tière. L1 Dinsdag, 3 Februari, vijfde kunstvertoonin^ e «t Vrije Wolken » van Kvapil, ingeleid d<o< Gust. van Hecke. ' De verfranschte Vlaamsche Leeuw. n In een kilerikaal1 onderwijsgesticht voor rijl ff menschen, 'in onze stad, wordt, men zou h* 'J nooit i^eloovejn, Karel Miry's Vlaamsche Leeu ^ aangeleord'. ■' Deze leeuw verschilt echter een beetje v£i ^ den gewonen, leeuw, die de Vlamingen zingei î Ze hebben ,hem de nagels eenigszins gesnoeic Hij is « Unité du flamand par X. de St-A. die slechts van verre op den Vlaamschen tek: geli.i kt. Men zegge nu nog dat men het Vlaamscl " stam- en rasgevoel bij onze klerikale burger, r zonen ndet aanwakkert! « Nijverheid en Wetenschappen». 1 Heden Zaterd'ag, om 9 uur, zal de Ji. M. Tlii< e ry spreken over « Een bezoek aan den St-Pi< 1 t ers bore; nabij Maastricht ». De goede faam va den spreker, die reeds vele beiaiiigrijke lesse voordl'oeg, laat eene tairijke opkomst vei^w 1 pen. Vrije toegang voor aile jongelingen 'bove t de 16 jaar oud in het nieuw loKaaf : « H'ôt< d^Ailemagne », Koornmarkt 16. ^ Lolle in de toekomst. 1 Terwijl heden Zaterdagavond de reeks ve: tooningen van « Wit of Zwart » met een laa ste opvoering wordt besloten, melden de hl H. Van Symortier en H. Van Daele ons, dat z gedurende de Karnavalweek in den Nieuwe - Schouwburg, een week van Gentscliie lolle ii - richten zullen, i Zij zullen er enkele malen opvoeren : «Cie - Verschure, dekene van de Muide», «'n Viez " Kerweie», en «Wit of Zwart». Lolliger kan het al ndet. VervoL,rens krijgen we in d<enzerfden schouv j, burg, b.eg.in April, de niieivyyfe V'evue van voo noenide schilivers, welke den welsprekende ' tifel van «Gent dde Schriemt». De Katholieke Gekozenen en het Vlaamsche Volk Oorzaken en gevolgen t | Vcorloopig blijft het eem uitgemaa.kte zaak, ■ dat de meirderheid van de Belgisrhe Kamer, sameng-e ^leld uit een meerderheid' a.fgevaar- 1 digden va.11 het Vlaamsche volk, het vcorstel, | dat in ;t Vlaamsche land in t Nederlandsch, l in 't WaalsJhe land in "t Fransch iager onder- 1 yvijs z<^u worden gegevei), niet heeft willen be-'r krachtigen. ' Alnoewe'l de evergroote meerderheid van - de klerikale partij in de Kamer afgevaairdig-3 den van het Vlaamsdhie volk zijn, blijkt het [ met onbesproken cijfers, dat sle::hts 21 op 10c . kleri'kalen voor dit voorsîel hebben gestemd; - terwijl uit de libérale partij 45 en uit de so-6 cialistischè 44 op 100 hebben « ja »' gestemd. Il Die uitslag héeft (.^nmiddellijk de Vlaminger i- van aile partijen verbaasd, dooh enkel vcoo r luttel tijds. Wi-e een gevo.lg vaststelt, moe '• naar de oorzaak zoeken, om het te begrijipen. Welke is hier de oorzaaik van die klerikal< vijandigheid, die in de partij juâst 79 afge g vaardigden,op 100 sterk is? Zij ligt in 't kie 2 zerskorps zelf, dlat de klerikale afgeva:ardig den naar de Kamer zendt. Dit bestaait mit veir schillende efementen, doch in semmige gewes ten hoofdzakelijk uit verfransethte aristakra ten, uit de geestelij'kheid en uit den boeren- ei ° werkliedenstand, voor zcover, die laatste twe< ['; nog op politiek gebied gansch onwetend, on i- verschillig of dwepend blijven. We moestei s voçxreerst zeggen, dat de meeste klerikale af L~ gevaardigden kasteeliheeren, bcx>gleeraa.rs [) groote eigenaars, die allen aristokraten zdjn '• vcor wie de groote massa nog blindelinigs ir *' 't gareel staat. Hun aristokira.tisoh kiezerskorp nu is de Vlaamsche beweging dood.svijandig r De geestelijkheid steunt stelselmatig op de kie ■ rikalen en liefst op de aristokraten en op df 6 rijken, onder voor waar de, dat de gekozener ^ maar zorgén dat de kerkelijke ins-tellingen rij 1- ker word'en en ailes daar verzilveffd en vergulc kan blijven,. De klerikale proletairiërsmiass: 11 is zekeir wel V1 aamschgezind. Laat haar maao p den Vlaamschen Leeuw meezingen; i- haar maar of ze ambtenaars wil duilden, dit geen Nederi andscih kenneïi, of zij haar taal af ® staat, haar helden niet eert, haar moederlanc 6 niet lief heei't, ge zult spoedâg de met klen 1- uitgedrukte woorden van getrouwiheid aan stan n en g.rond b ; yren. Doch die meriigte ziet ni" f hoo g genoeg in onze beweging en waar eei klerikale leider in- een openbare meeting za e optreden, om te' bevestigen, dat 't voorstel to heden toe gestemd het beste en het eenig mo n gelij'ke is, zal hij wel worden geloofd. ?_ ' Buitendien had het ministerie zijn tegenzir it uitgesproken, en dan plooit zelf s de -mees l- hardnebkige of spreekt hij met betraandi f oogien, ails de h. Van Cauwelaert, zijn we l uiit. Tôt doorslaande ver weer komt het ecbte: t- niet, dan juist bij dit vendeltje van 21 op 100 lt de keu'rbende, die haar politiek vermogei £ heeft gekregien van een volledig taal- en stam :e bewust kiezerskorps, waar het geloof, d« hoop en de lief de onzer Vlaamsohe grcotwar e diing ongéhinderd hun uitwerkselen hebben. _ Zeker zijn er reedis overal Vlamingen in al d )_ klerikale politieloe vereenigingan., die verze :t aanteekenen, dodh dit gebeurt voorziohtig, be teugeld of stilzwijgend. Hier is één voorbeeld. Te Tongeren verga •- derden verleden Zondag de afgevaardiigdiei e van de klerikale kantoaikringen om hun afge vaardigden te verkiezen voor de kamerlijst De aftredende leden, de h.h. Hellepntte r- Schaetseni, Van Ormelingen en Gielen hebbei d hun vrcegere pla«atsen beihouden, ofschooi ? nodhtans de h. Gielen ail'leen vooa- het voorste •I Franck-Van Cauwelaert heeft gestemd. He d gerucht liep bovendien, dat versdheidene af gevaardigden erg gekant warem tegen de h.h Schaetsen en Van Oirmelingen, omdat dez< had den tegen gestemd. Men zal opmerken dait van den h. Helleputte reeds niet ward ^ gesproken, en nu ook niet verwonderd opkij: J" ken dat van al die gewaande bitsigheid tegei 3. ongetTouwheid aan den stam geen adempje i. geloosd. Een afgevaardigde, dcor den h ?» Helleputte burgemeester benoemd, ook pro v vinciaal raadslid, had belcofd de Vlaamsnhj x. 'zaak te rceren, doch op 't laatste cogenblil Jiet men hem beleefd verstaan, dat zwijgei >'• niet kan verb^terd worden. Alhoewel verscbil ,r lende andere afgevaardigden luide verzet aan teekenden, moest de man toch bmkkeri en ge hoorzamen aan zijn politieke meesters. Opgemerkt zij nog, dat het volk naar di< :o voorafgaandelijke vergaderingen niet gaat >t tenzij dan. wanneer er te smullen of te zuipet w is en dat de hoofdmannen er wel vcor zorgen n dât de weg naar de stembus dicht met ma>kk( i schn.pen wordt bezet. S. I. Pretiûu. STAAl^LAD e s- .29 Januari' 1914. Leger. — Bij koninklijk besluit werd kolone Cuvelier benoemd tôt kommandant der MU: taire Sehool. Ii:i koninklijk besiluit werd Iniitenamt-kolone h De B'.anwe, van het 2e regiment lans;ers, b^ y noemd tôt kommandant van het remonte n dépôt a VVerden benoemd tôt adjudanten-majoors m De k a pi te i ns-b ev elhebbers : Marchai, genie a Hublot,• orenadiorc; Ronday, 4e lanisaers ; Me riosens, ôe id. ; Mahaux, kuvstartillerie, en Poi lin C., kommando der provinoie Oost-V'aandf ren. 30 .Tann ari 1914 Rsohterlijke Orde. — Zijn benoemd: To plaatsvervangond r echter- in het vredegerech van heî kanton Halle, de h. Malbeca E., advc : gaat W Halle, ter vervanging van den h. Va '1 Wînckel : in het vredegerecht Hoog^ede, de 1: n Masureel A. notaris te Staden, ter vervangin. l- van den h. De Laey, ontsiragnemer ; tôt bover tallig toegevoegd griffier aan de rechtbank va: s eersten aanleg te Bru-ssel, de. h. Henderick: e P. E Nctariaat. — Bii koninklijk besluit is be noomd tôt notaris ter standpLaats Lokeren, d h. Heirman T., kandidaat-notaris ter vervar gin.cr van den Ji. Percy, ontslagnemer. r" Beheer van het Zeewezen. — Bij koninklijl n bevsluit is Du-oat.iF.on L. ^ennemd tôt hoofti kler1^. OAGKLAPPEB Op 't stadhuis. — In de zitting van Maandag. 1 zal de Brusfielsche gemeenteraad te beçfliséen hebben over het voorst'. l van l Kollege, in zake het gebruik der talen in de briefwisseling met. de krijgsoverheid. Daar het Franseh de ainbteliijke bestuurstaal is op 't stadhuis, stelt het kollege voor deze taal te gabruiken. — Het schepenkollege heeft beslist het borst-beeld van den h. Calabres, oiid-bestuurder van den Muntschomvbur^', i;i do Munt'^e plaatsen, atsook het medaljo-n van Rose Caron als'Ri-childe, door wijlen Juliaan Dillens. -\nd«rzi.i'Ks werd het paneel Gelukkig Land, velu Jan De Ville, door bot stadsbestuur aan-gekocht en beste nid om in een schoollokaal te worden geplaatst. Besmettclijke ziektsn onder de huisdieren. -- Daar hier en daar besmettelijke ziekten heerschen onder de huisdieren, heeft de pro-kureur des koriings te Leuven een omzend-nr:ef aan de politie, rijkswaoht, enz., ge-stuurd, waarin hij de aandacht vtstigt op de vvertredingen die gapleegd worden en aan-l spoon om in eik geval proces-verbaal op te inaken. I Ook wat beti'eft de beseberrning der dieren • il inzonderheid de ingespannen hondeh, we-r-<ien strenge beteugelingsmaatrege>len voorge-schreven. x De koude in de kazernen. — Wij maakten ons reeds de tolk van de tairijke klachten, die ons vanwege soldaten toekomen over het gémis aan vemvarming :.i vel'Q kazernen. Zoo wordt ons nog door een groep soldaten van het 2* linie-regiment te Gent gerneld, dat zelfs tijdens de dagen van strenge vorst d'ie wij hebben beleefd, geen v uur werd gemaakt in hunne kazerne, al waar het zoo vochtig is dat het water van de m uren zijpelt ! Op den duur zullen de sche'.men in de ge-vangenis nog beter ver zorgd worden dan onze landsverdedigers in de kazernen ! De kermis van Dieghem. — De eerste kermis van t jaar is deze gezegd van Dieghem, die eig'eriidjk te Schaarbeeili wordt gehouden. Zij zal plaats hebben van 22 Maart tôt 14 April nabij het g-emeentehuis van Schaarbeek. •De meeste foorkramers, goed ûitgei'uist van den langen winter, trekken er heen. Dit jaar hebben de standrechten 14,034 fr. opgebracht tegen 11,698 fr. verleden jaar. Onze aardappe(en in Amerika geweerd. — De departenienten van Buitenlandsche Zaken en Landbouw lie/bben stappen gedaan bij den gezant der N'ereçnigde SUitega te Brussel, op-dat hij bij .zijné regeering aandringe om de strenge ivveermiddelen van Belgâsche aardap-peLen te dtoen verzaciMen. Ten einde de vreem-I de k 110 Men te' weren., hadden de Vereenigde Staten, op verzoek déà*i groote landeigenaars, een reoht van 5.80 t. h. op den invoer gelegd. » Voorzitter Wilson schafte dit recht af als t .strijdig ir^t de welbegrepen belangen des j volks. , De 'besch erm i ngsgezi n den vonden dan dade-lij'k "vvat andJers en riepen luid over aile daken t dlat, de aardappelen in Europa doo.r besmette- - l.'ijke ziekten waren a ange t a,s t en moesten gé-weerd worden. Men sprak -vooral van eene zieikte gienaamd -het «sohuîrfit» waar.mede in-derdaad de k no lien in Duitschland en in Oos-tenr-'ik -zijn behept. iDach de lielgisohe oogst is daarvan totaal virij, gebleven. Gehoopt wordt dat de Invoer van Belgische aardappelen, die een vrij aanzienlijk cijfer ver-tegemvoordigt, opnieuw z-al worden toegestaan. Naklank der tentoonstelling te Charleroy. —-Bij _wijzigin.gr van een voorgaand koninklijk besluit. zullen de 5 t. h. der loten van minstens 25,000 frank dfr loterij van de tentoonstelling te Charleroy, afgehouden ten voordéele van : ^én of rneer w ald ad i gh eids w erk en door <le a Regeering aan te duiden. na het advies te heb. r ben ingewon.nen der bestendige afvaardiging van den provincieraad vaii Henegouw en van - het komiteit der loterij, overha.ndigd worden aan de naainloaze vennootschap der tentoon-sterling, om haar tekort te helpen dekken. 1 Bij 't leger. — Bij besluit van het depai^e- • ment van oorlog wordt de graad van Soldant , van le klas afgescliaft. a 1 De manschappen die dezen■ graad verwiov- • ven trokken eenige cent en eoldij meer droe-gen een gele streep op de mouiw en m'ochten 1 uit warirttfen gaan met den slekkensteker l Men kan n:et raden welke Europeesohe ver-t wikkectffgen tôt dit l.elangrij.k bes.mi hebben aanleartmg gegeven ! Tenzij liet weze om de eenige ceritiernen der eerste-solda-ten te besparen ?! Nieuwe rulterijrejimonten. - Men weet dat de hM'iniricluing van het .leger de oprictotins lan vier nwrnve rudterijrejîimenien voorziet Er was, m den beginne, s.praa.k van een paaf ragimenten draçtonders en hu®aj-en in het leven t.e roepen, doch aan diit on,twerp sohijnt men V«paàa.kt te he,bben. F.r aulLen dus twee nieuwe regimenten be-peden ja.gers en 1 ansiers ko m en ; de 4° en r>6 ia,gers zu.il,en zicih oiideVscheiden van de andere ,e,gimen,ten, door e«n rooden kraag en witte belegsels, terwijl de 5e en 6» iansiers Witte kragen en gele beJegseU zullen dragen." De burgemeester van Lyon te Brussel, — De h. Charles Herrlot, maire en senator van Lyon, uitsfekeMil voordraûhtHiouder en tijn let-terkundige, is thans te Brussel om er te spreken over den grooten Duitschen dichter Gôthe. \rijdagnanoen werd hij door dten h. Max, bugenieester, ten stadhuizé ontvangen. ! Pathê-Palace, 85, Anspachlaan. — Het be-stuur van het Pathé-Palace, gevolg ge vende aan een door het publiek uitgesproken wensch, neefr besloten rlat de toegansprijs tôt de voor-stelling van 6 tôt 8 uur 's avonds 50 centiemeu wezen zal op aile plaatsen, zonder onderscheid en dat het maken van verteer niet verplich-1 tend is. Het programma van deze vertooning . zal geen tussehennunimers bevatten. 1 Onze taal voor het Brusselsch Bercepshof. — h. Een voon'ai heeft de jon^rste zà-tting van de Vlaamsche Rainer van het Brusseleche be-. , roepshof geJseinmeiPkit. ; Men oiuJerzoeJrt er de zaak der aanvaflvng - op den Rmpeil tussc-hen Wintham en Mià' - waartij zewen o.pvarenden het leven inscihoten'. De veerman Beeokmans, aamsiprakelijk gesteld voor de ramp, heeft eenen adVokaat gekozen die beweert de Nedierlandisohe taal onmachtig j; te zijn. j, Hoewel ganseh deze zaak in eersten aanleg . :n het Nederlandsdh is behandeld, al de ge-i tuiigenissen in onze taal a f gelegd en heit dos-. sier eveneen s in het Nederlandsch is opge-? sield, eischte nu de advokaat Bseckrçians voor liet, hoif dlat hier .ailes zou in 't Fransch 1 afgehandeld worden. De advokaten der burgerliijke partij kwamen . hiertegen heftig op en dedien al het ongemak B inz-'en, dat daar nit voortspruiten moest. De . advokaat-generaal, steunend op de wet, stel-de den adn'okaat Beec/kmans in 't gel.ijk, : he)t hol sehomk zijne bewilliging aan dit ad- - vies.en de debaitrten werden in het Fransch vooirtgezet l

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.