Vlaamsche gazet van Brussel: dagblad voor Zuid- en Noord-Nederland

1319 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1914, 02 March. Vlaamsche gazet van Brussel: dagblad voor Zuid- en Noord-Nederland. Seen on 29 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/k35m903k0r/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

?oor België 6 centîemen, voojl Merîand S cent het mimmer ▼IJFTIENDI AX — » Maaridag- 2 30, St-Pieterstït, 30, Brasse! ABONN*ENTEN = ,aar 6 maand S m. Belftë, vrachtvrij trJ*^ 7,50 4,00 Nederland, , ,•.0'' '0,SO S,KO Andtre landen -<2,00 16,00 8.00 Men kan inschjven op aile postkantoren Dt inickrijvertooor een ja*r (14 fraak), keibtn reeht op « ■ ioeXenprmu m ut Ittlluururd nc),fi'ch Hitotgul van « Had*. Vlaamsche Gazet Nr. 61 Maandag 2 IVIaart 1914 30, St-Pieterstraat, 30, Brasse! ÀANKONDIGINGEN À> Bladzijde, per kleine rejel * . . fr. 0,50 !• Bladiijde . « » 1,00 v Bladiijde ....... fr. t an » 5,00 Reebterlijke eerherstellinjen . » '*,09 Roofdopstaller-Eigenair : rtTXjITTB HOSTE, BRUSBEL van BRUSSEL VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK BBSTUUB EN RED A.OTIE i TELEFOOM MB In Pansch- V laanderen De vrschuiving der taalgrens Ik hel nog œns F«r.anscih Vlaandereai 'be-zocht, c pever 'het cTœl ervan dat ik het teste ken tBe oinstreken van Duii.nikei'kjen en Bergen. ; Di gededt.e van hiet onde Vlaanderem tiiekt tegevwoardàg méér die aand'adht, vooral se-cl'ei de omreizerv van Dr Borms en zijme g--zelôjn, diie in diie streken hiet VIa.ams.che lied; g,an verv?!pi<eidien en dbor d'at middeli no§ unige liefdie tracihten op te wekiken voot de erstcofcene moedertaaf. Toan ik mij, voornam no-gmaals langs d'aar een nitstapje te dicen, was ik vooral bekcwn-mierdl om het oplossen van de. vraag: kan men iets in zijn gang stuâten dat sedert ve'e jatfen laiigzaam ma,ai: zeker voortgaat, en niet alleen atuiteï. maair ook nog doen terugjkieeren naa.r zijn uitgangspiiot ? Ik hadi ail, zcoveel gelezen over d'en triomf-tiodhit van die h.'h. Boirms en gezellen. Nu. ônlangs zelfs hadden ze ook Duimkerken aan-gedluirfd! en daar veel bij val ingeoogst. Ik vrà& waarlij'k ndeufwsgieriig omi te weten wat ginder zooal' vçèand'erd was. lnderdaadi, bdjna op de grens geboren, ken ik die îiedien van over die gnens van kindsbeen, ik ben met die olingetn vergroeidl. Langzamer-hand heb ik al'ea zien verfranschen, de laatste spranlkials opgevangen van 'het Duitnikerksc-h dialekt. dat nu geihieel verdwenen âs. Ik heb nagegaa,n face op de jaarlijiksobe foor te Veur-ne de m'enigtie van over die grens. steeds m indien- VJ'aamsichi kende en steeds meer Fransch spràk, hoe te Duinkerke/n z>elf die oorspironike--lijke bewoners, die Vlaamisdh spra.ken steeds vermindlerdlen, toein men die taaili nog enkel hoorde op de markt, gesprcd<ien door die bui-tenlieden en bij de K a s t e n do>si wel wildien gebaren VJa.amsoh, te keonen. Zoo gin.g ook aan d!e h aven die zon van hiet VlaamiîC'h oncfer; men had'-dfuis zeil'fs niet dbn troost vast te stelilen dat 'het was gelijk bij ons, in Vlaamscrh België, d'at het eigenlijke volk VFaamscih bleef ; neen, overal was de Vlaamsehs vonk uitgedoofd). En nu zou, zij zoo p'ots heropv^aminen ? Ik stapite af te Roizerid'aal, dit oord van de Kasten. Rozeindaal ivs ind'erdaadi een stuik van onr> eigen ilijf, met een ietwat uitheemscb i uiterliij-k, wel is waar, hudzen zondier verdie-ping, met Fransch dak waarin de d'aïklhiuisjes de vensters vervangén van een eerste verdie-ping, een bijzondler 'klimaat voor vroege aard- ' appels en een bijizonder soort karren om ze ! te vervonTtn ; zond)err nog de b'I-au^^e, pîatte klakken te rekenen met de breecîe kleppen ^ en de witte muitseai en korte rokken vàn die vrouwen ; en eândelijk : het e-igenaardige dia- ; lekt. < Maar 'het was, ondanks d'at al'les, een stuk van ons, omdat het diei stiieek was waar vele BeLgiseihe VJamângen gingen uitwijlken, gjiingen ^ werken. in de rruoeshoven en (giingeln blau- . w e n (smokkelen). H;et was vooral een gasitvrijï . oord voor dtezen dlisl aan- een kilein vergrijp ; ziah sôhuildiig hadlden gemaakt en liefst met ] het Belgisoh gjeffieaht niet afrekenden. Ik ben bij verscheidene van die fami lies ge-weest van Beligiy>chen oorsproog ; ik .heb in <3e strâten rondgekuierd en geliwsterd. En nergens ' heb ik eenig optimistisch 'gjevoel kunnen op-dioen : Wat ik sedfert jairen vaststel voligt onver. biddelijk zijn loop. De menschen spralkcin mij ; aille,n nog_ wel aan in 't YJ'aamisoh, ja7 doc h ; hier ook Was die «geest veranderdl ten nadeele. Z,eér'goed kon ik(îena.ahterui.tgang gadeslaan: , ctë oudiers spraken Vlaamsch, de oiuidiste kin-d)3ie:n ook, docb de jongere allieen dan wan-neer zij gedwongen werden. O'p st/raat zijn d'e , kindbren zeldzaam die nog Vlaamsdh spreken. ( Dooh ik hcorde: ook vele volksvrouwen ohder elkaar Fransch sprdklen. Noodzake.Mj.k hadi er een mengeling van bevalking plaats, vooral, zoaals dit te Rrussel het geval is, door 'het in-voere.n van allerlei ambtenaren en •bediendien,'' diie voar 'het overaroote deel Vlaamschon'kun- , dig zijn. Vo'3g dlaar nog bij dat in zekere ge- ^ dee'ten van die gemeeruten, dlichter tegen dte staid of tegen Malo ge.l'e'gein, betzeJlfdle procès ziah vroteger ontwiikkeldte1, dlat men nu over de ganache gemeÉrïte waarneemit, en men heeft die uitlegging van het v&rschijnselL Ik stapte da.n maar voort naar Dtiinker-ken en richtte me d'aar eerst en voora.1 naa.r den ihavenkant, waar d'e Rue Gaspard Malo : gelegen is. Ik wenschte den heer Blommaert, « proterstantsch dominee en bestuurder van het ' Zeema.ns.huis aldaar, te spreken. Ik 'hadi im- l mers vernomen dat de Vlaami>ohe liedera\*ond aldaar hadi p'iaats g^had en ik wenschte te ■ ■wieten of iemandi, die ter plaatg woondle, mij \Ta.n miijn pessimisme kon genezen. Dooh de 'heer Blommaeirt was niet tihtuis, ( eVenrran als ik later den h. Descamps, pastoor , van Groot Synthe, th.uiLs vondl. Ik vondl d'en kneciht van den h. BlOmmaert, K a s t e van ! oorsprong, gewezeri schipper en bekeerling. Ik spra.k hem over het feest ; hij verteldle me , dat er veel' groot volk geweest was, o. a. de heer Dumon, de gewezen maire van Duinker-ken en de pastoor-deklen. Bij dezen laatste had <ie troep ook een 'bezoek afgelegd en hij had <îe Vlaamsche jongems zéer aa.ngemoedigd in •hun pogen om die menschen zed'elijker lied jes : te leeren. ' Maar dat was ailes. Een herleying van hiet Vlaamsah gevoel' vond ik hier niet in. Inte-oiend'ee,!1: de dieelneming van al dat « gfo«t volk » kwam me. verdaoht voor, maar todh, 3n mensch behoudit altijd een sprankeli van boop: die m an van den h. Blommaert had me ook verzekerdi dat de h. Dumion V'iaamsoh kencie en het nog leerd'e. H'ad' ik hier d'en lerugfkleer van de dingen vast ? Yan een anderen karrt herinnert mij de h. Ditmon een reeds ver verleden, toen ik nog overal met de moedertaal terechtkwam, toen stationswerkMen en IJslandvaardlers nog hun Duin'kerksciH cTialfekt spraken; toen Du.inkeir-;ken nog 'een « cihef die gare » 'hadi (die 'h. De Coninck) dâe Vilaamsch sprak eii gaarne, dlat ïb met een stadhuisbedliende een gamscb gei-sprek, voetrde in 't Vlaamsch, dat de tdort-vanger Vlaamscih sprak en zijn vrouw die taa.l: leerd'e, oât ik soldaten ontmoette van 't tto0. <iie geen Fransch kenden. Misschien dioor een wislsal'werkjng van die geheimzinnige wet v; het atavisme... missdhien werdi voor somn gen hun VJ.aamsche afkomst als een aôe.b.rii ewna.ls te Xew-York voor dezen van Nedf landsch'e herkomst. Ik ging ùus aankloppen bij den ih. Durno waar ik vriendelijk ontvangen werdi. Hiji 2 me dlat hij inderdlaadi VJaamsch geileerdl (ha geabonneerd geweest was op een VJaams< bladi. Ofsiohoioni i,k hem dieed o-pmerken dat. n daaromtrent dlezelfde gèwesttaai spraken,k« ik ;he<m evenwel. er niet toe 'be'wegen Vla.ami>: te spreken, hij betrouwde bJijikbaar zijn kenr niet. Op mijin vraag of blet Vlaa.msch te Diui ker.ken een toe'komst had, antwcordde hij b slist: neen! Wel-ivwaa.r.1 wa.> het zeer nuitt als sleutel voo:- andere Germaansche taie dbch dit was dan ook, al'les. De verf.ranschiing van D'uinkerken was b gonnen, vo.lgens hem., na 1792. In dlat ja. moetst men te Duinkeriken nog een leeira voor zeevaa.rtkundfe hebben diie Vlaa.m-s« kendle. De eerste en kraclhitâgjsite oorzaa.k vi verfransching Avas het al'leman-soldiaat. Reei toen hij nog jongien was, was hij alleen vî gansch zijn straat die wat Vlaamsch kend Nochtans bestoaid ond'er de Diwnkerkscihe f milien langen tijd de igiewoonte beurtelin; mat die kinder'en VJaamisch en Fransch, spreken. Het langst van al; Jeefdie t Vlaamsc aan d'en haVenlkiaet, omdlat de IJslandvaarde Vlaamsah spraken met hun Belgisdhe mat( aan boord vain de schepen. Het rajs van < Duinkerksdhe zeeliedén sterft evenwel iiit, zjîn er bijma geen meer,, ze \-inden het voc dleei'iiger en minder gevaarlijk doikwerkers worden. Zoo stierf dan ook =h)ier hiet Vlaamisc uit. Maar die >h. Dumon verzekerd'e d'at bonite die kusit het Vlaamsch nog lang zou. bJyv< bâstaan en dat in vele oude Vlaamsche st» den dlat geibruik nog heerscihite, cîlat vroeigi ook in Duinkerken bestond, van met de kii dleren in 'die twee talen te spre,ken. D'aar miijn tijd zedr bepenkt was, kon ik ej keli een bezoek brengen aan Hondschoote t Bergen. 1k had1 ook nog willen tôt Burbu; reizen, d'oc/h dit bleek te ver. ov~rigen> ve ze'kerd;i men mij in Bergen dat gindar gee Vlaamsch meçiri gespiroken wordt. Waar ift c tijid, d'achit iik, toen de inwoners van de Ka sekïjen van Burburg, Bergen en yeurne c eerste waren, die eischten dat jhuin keure i Je moedertaal: werd afgekondligd'! Te Hoindsdhoole vondl. ik dlaaromtrent no ulllles zooa.'is ouditij'dls. Dodh dit was niet hc seval te Bergen en ik ondervond alias dia x k .'bet .viziu-n ,vaai deu _h. Cumar te. o^t: nâstisch geikveuird wai>. Wel-is-waar kwam i jijna overal met Vlaamsah terecht, docih o itraat spraken de kinderen Fransclh ondei et caar. En niet alleen de kinderen, dbch 00 te j.cmge Liedlen, of verre weg d'e mees.ten or lier hen. Wat bewijst dlat co'k . dlaar ;he "ransch de omgangsitaal is geiwcirdten van feue comend gesladht. Evengoed: nochtans, als c n sommiige streken van_ Vlaa/ndieren uit die LI ervoirmingstijd' protestanten oveirblijven, zo> rullen er nog langen tijd aldaar Vllaamscil: ;preke.nden b'fijven, menschen die die overte ering niet oipge^ren. Want, aMeen d'ie geest b'eschut nog die laai ►te vestingen van die oude moedertaal. Nie illeen immers is d!ie taal er van igeen nul iooh de geest ervan bezitten die -bdwoineir net meer. Ziji kunnen in de taal :lezen noc ichrijven ; zij kennen enkel' rog de beipeir'kt voordlenschat van hun streelk.. De vrijihedd) di i'e priestors tihaïusi hebben d'e. 'ka.teklismus i t Vil'aamsch te ondlerriohten., Komt te laat va.nt dlat onderridht heeft geen doeili meer lie \\xx>rden van. diiei katekLsmus zijn zomdie >eteek.?nis ^worden \x>or de twintigsteeuv idhe afstammelingen van de Kerels van Vlaar ieren. En nu, bestaat er geen de minste hoo meeri? Zoc'l'ang er leven i», is er hoop, zeg.t ee oudl-Viaamisch spreek\vooi1d'. Laat ons» d;u n een volgend artikel de ,'kansen berekene în dit zoowel - té Diiiinkerkien als el.ders. Gustaaf vermeersch. NEDERLAND Spoorwegvrijkaartan vcor de Kamerleden Naar « Het Volk » uit .goede bron verneenu julien de Bewijzen van pers'oonlijken vrndoi eerste klasse spoedi<i aan de led-en van de T wet le Kamer worden toegezonden. De spoorwei naatsehappijen hebben het zoo gemakkelijk m< ;elijk gemaakt, door het verstrekken van éé laart, geldi^ gedu rende 1914 op aile lijnen o S'ederlandsoh grondgebied gelegen. Pest op »ava Men seint uit Soerabaja van 28 Februari Do landvoogd bezooht de/pe^tstreken Malan ;n Madioen en stelde verergering van den tôt itand vast, hoewel veel ten goede wordt vei 'icht, dank zij de tocwijding van den genec: cundigen dienst en het binnenlandsch bestuui Goeverneur-generaal Idcnbu vg ontwierp' ni a al •egeleti, die vermoedolijk doel bref fend zulle 'ijn. De nevel op de Schelde Uit Vlissingen wordt gemeld : De scheepyaart ondervindt door den dikke Tiist, die n 11 reeds 3 dagen hangt, gixiote belen Bering. De verbinding met Zeeuwsch-VlaaJid< -en is belangrijk gestoord. De booten van e mar Bres'kens en Terneuzen, evenals die va le lijn W al&o 0 r d e 11 - H ans weer t, kunnen de îienst sleelits gedeeltelijk nitvoeren. . Eervolle onderscheiding De Koninklij.ke Be:erseihe Akademip van W< tenschappen lioeffc aan den Amsterdamsohe Teneeshecr dr. J. P. Kleiweg De Zwaan de zi reren medalie «Bene Merenti» toégekend. Ontrouwe kantoorjongen aangehouilen Fen kantoorjongen, die er Vrijda.g met lôC guldén, toebehoorende aan het dap.blad «De N< 3erlander», te 's Gravenhaae, vandoor ging, ' s- H ertogenbosdh aain>gehouden. Fen k le i n lionderd gulden had hij al opgemaakt. ^ — De Albaneesche Kwestie Twist onder de Albaneescha gendarmen Janina, 1 Maart. — Onder de Albaneescl gendarmen die bij Koritsn <le 'S'renswacht vo men en bezit moeten' nemen van d'e stnd, a die door de Griejssotoe bezetting is ontmijn zijn twis'te nnitgeit'oken. Een rijkswacht li^ef!' een .'inder g-etlood fil is daarna naar < GrieiçscUe-plaatselijliS overheld te Korilfia s vlueht. II! HET VLAAMSCHE OP-SlftoQRKEN IN KAN AD A HOE EEN KAMERAAO !N DE HOOGTE WORDT CEWIPT TE SHERBROOKE (Prcv. Quebec) cf s FRANKRIJK Het einde van het bondgenootschap Caillaux-Briand Parijs, 1 Maart. — Naar aanleiding der ne-■derlaag van het bondgronootsenap Caillaux-Briand, wordt druk in* de Fransch e drukpers .geschreven : « Einde van het Briand'tiôrri ! » zegt men hier. « Ineenstorting van de Briand-tische bende ! » roept men daar in de radika-le en soeialistische bladen, nu Vrijdag de aan-> val mislukte. i- De gematigde pi ers weet niet recht wellte houding aan te nemen. Enkele reehtsohe bla-den trachten het voor te stellen, alsof de aan-va.l 110? sleehts een voorbereidende maatregel - was en er weldira nog een proote slag geleverd t zal worden om de militaire kwestie. Anderen spreken openlijk hun vrees uit, dat na den dag ' van Vrijdag het kabinet de verkiezinigen wel s eens zou kunnen halen en ze verwijten de fe-ai deratie-Briand zoolang gewacht te hebben met q een groot en aan val. Een maand vroe^er zou a het gelukt zijn, m een en de bladen. Weer anderen troosteb zich door erop te wijzen, dat, on-1. danks de groote, bluffende woorden, regee-'■> ring en Kamer toeh eigenlijk voor den Senaat : teruggedeinsd zijn en dat de uitskig van de r door de regeering afgel'e,gde verklaring en door haar aangenomen motie van vertrouwen " hierop nëerkomt, dat bij de belasting-liervor-l- ming toch aan de.i wil van den Senaat toege-geven wordt en de hervorming niet in eens -, maar geleidelijk tôt stand gebracht zal worden.DUITSCHLAND n 0 Steeds de nalatenschap van Bebel Het is nu uitgewezen hoe het kwam, dat de _ erfgenamen van Bebel konden verklouen dat hij maar 305.000 mark nagelaten had, terwijl van andere zijde werd volgehouden, dat hij in 1908 voor een vermogen van het driedubbele te Berlijn was aangeslagen. In 1908 had hij in zijn hoedanigheid van vennoot in de bookdruk-kerij van de Vorwârts ook ruim 600,000 mark, » die hem in naam toebehoorden, e vénale ge-n woonlijk aangegeveai. Hij was ecliter sleohts !_ truster en had geen eigendomsrecht op die i" 600,000 mark. '• Het vermogen van ruim 300,000 mark, dat ri Bebel bezat, lxad hij met zijn boeken verdiend. p ^ AMËRIKA DE IVifcXIKAANSCHE KRISI8 .. De Amerikaansche Regeering en Président Huert' Q Londen, 1 Maart. — lu Londen kwam gis te ren een bericlït toe uit New-York, behelzènde. dat daar het gerucht liep als zou Huerta aar de Amerikaansche regeering hebben ge-, vraagd, haar medewerking te verleenen vooi het herstel van rust en orde in Mexiko. Dat ] l.ijkt niet waarschijnîijk, maar. ln Mexiko gé beuren zoovele vieemde za.ken. En in elk ge val is dit gerucht riiel wel te rijmen met lie" telegram, dat namelijk de Amerikaansche re geerincr van Huerta.de bestraffing heeft ge ëischt van de moord'enaars van den Ameri kaan Yergara. î_ De regeering van président Huerta heeft een j1 nota doen toekomen aan de Amerikaansche re geering. waarin hij op tamelijk duidelijke wij ze VVilson's Mexikobeleid verantwoor delij 1< stelt voor het gebeurde met Bent.on. in die no ta wordt de hoop uiteresproken, dat de Veree nigde Staten nu zullen inzien, hoe ernstige IS gevolgen de intrekking van het verbod van 6 vrijen wapenuitvoer uit dé Unie naar Mexike _ reeds heeft gehad. Huerta spreekt dan ook de — hoon uit< dat aan dien wapenuitvoer uit de Vereenigde Staten een eind zal komen. Nog over den doo'î van den Engeischman Benton Washington, 1 Maart.— Volgens een berieht; ie alhier ontvankgen, werd Benton, die ongewa-w pend was, in do bureelen van generaal Villa 1s neergesChoten. Hij had gedu rende twèe urén 1„ buiten het' bureel moeten wachten, alvoren? ?r door Villa te worden .ontvangeri. Toen hij het le' bunvel hitinentrad, wèrd hij door een vuur-e- schot, in de maag getroffen. Verscheidene re-vo.'verschoten' werden op hem gelost. [TALIE Het testament Rampolla Borne, 1 Maart. — Men meklt dat de politie-prefekt een nàainlooze aanklaoht heeft ontvan-gen, volgens welke de ka.merknecht van kardi-naal Bampolla zou hebben bekend aain twee andere oud-dienaars van den kardinaal, dat het i testament van Bampolla door den broeder van , Co^etti was ontstolon geworden om gekl af te truggelen aan baron Perrana, neef van den i kardinaal die, tengevolge van de verdwijnimg i van het testament, de bést bedeelde erfgenaam zou zijn geweest. PORTUGAL Bekendmaking uit Portugal , Geene cnlusten ncch stakers cp het spoor ! Parijs, 23 Feb. — H. Bernardino Machado, [ voorzitter van den ministerraad en tevens mi-j nister van Buitenlandsohe Za!:en, heeft het volgende telegram aan het Portugeesch Kon-sulaaî doen toekomen : Het meuws in het buiten'.and rondgestrooid betreffende Portugal is van allen grond ontbloot. F.r is een poging tôt moedwil voorgekomen van wege de ontslage-nen tebinst de laatste staking der spoorarbfli-ders. Nadien hebben zij gepoogd sabotage uit i te oefenen doch zijn er niet in gelukt e. geen enkel slaohtoffer werd aangestipt. De trelnèn ! rijdeiL geregeld en het land is in kalmte. Bij de Gentsche Vulgarisateurs j De konkelfoës der Katoenbarons 'Onze,, Ge.ntsc.he medewerker vestigde' in ons | nummer van Zpndag de aandacht der Vlaam-! sc-he liberale kieaers op den konkelfoes der vulgarisateurs in de Liberale Asgooiatie te Gent. TIet VQlhsbelanq van heden bevestigt heele-maal die ophefma.kende iniliolitiriigen, door bet volgende af te kondigen : . | Zou het waar zijn ? Er komt ons over de Liberale vulgarisateurs een gerucht ter oore, dat wij niet kunnen ge-looveu, al weten wij bij jarenlange ondervju-ding i:o:' weinig vertrouwen wij, op het gebied van verkiezingsmaneuvers, in lien mogen stellen : ze zouden namelijk, voor den eerstkomen-den poil der Liberale Associatie te Gent, aan een wachtwoord. gehoorzamen, .dat er op bere-kend is om do h.|i. faul Jjjppens en Arthur Buys^e eene minder gunstige plaats te bezor-gon dan op de kandidatenlijst der voorgaande verbiezing» De h. Lippens was. vierde kandidaat op de lijfit fier titelvoerenden en tegelijk eerste plaats-vervanger. Po Ji, Buys&e bekleedde de derdo ilaats en is uittredend volksvertegenwoordiger. De vulgarisateurs* weten zeer goed welke iracht. de namen van de h.h. Buysse en Lip-iens aan de bberale lijst geven ; maar zij verwijten hun hnnne Vlaamschgezindheid en aeh-ten daarom die liedekte campagne geoorloofd. Wij herhalen het, wij kunnen dit gerucht niet gelooven. Is het denkbeeld bij enkele heethoof-den opgekomen. dan kunnen wij niet aannemen dat deze heetlioofden zoûden gevolgd Avorden. De h.h. Buysse en Lippèhs zijn de kandidaten die het best de belangén der buitenkiezers ver-tegenwoordigen. Hen in den poil bostrijden zou beteekenen dat men het platteland wil misken-nen en beleidigen en de partij verzwakkén en verscheuren. Is het dat wat men wil? Zoo ja, — we kunnen het niet belétten, maar we iaten de voile verantwoordelijkheid aan wie zoo iet3 beproeven zou. *** Moeten die vulgarisateurs een tweede les in de kiezingen ontvangen ? Hebben zij dan hunne nederlaag van 1907 vepgetcn, toen Met. Laatste /Meuws, met 4000 voorkemr? t emm en, hunne kandida ten in de ^emeentekie>zi.ng deed vall-en ? Wij zijn bereid den kiesveldtoch.t opnieuw te beginnen, indien de vulgarisateurs en katoenbarons hun oneerlijk politiek spel trgen-over de \'laa.mscbe bevolking zouden pogen te herhalen. Die kleine ■ frain.skiljonSchë minderhe'id zou-de wiMen.de we^t stellen aan het Vlaanisohe •lvieaerskorps .! . Zuiike verwaandheid mag p-iet lancer, geduid worden., l.lîoste Onze Kust in Gevaar Het vernielingswerk der zee. — Een blik op 't land om Knocke. — Een mogelijke ramp Het gevaar is groot, En dringend de nood... Het zal dus nooit gedaan zijn met de ellenri ? en onzent. Onze taal, die onze eigen ziel is, :oopt gevaar, meer dan ooit. Steeds nijpt de aooddoor heel ons slavend vo)k. En niet alleen iat : onze noest op de golven veroverde grond wordt weer aangevallen door zijn aloude /ijand, de zee ! Ginder, in den veirren nithoek van West-^laanderen, is het stil sedert eeuwen. Daar oken Brugge en Damme sinds lang de nijvere Dogen, en slapen. Daar trok het leyen zich steeds meer en meer terug uit de leden van '.wijn, dat thans stuiptrekt in den dood. En lié ! nu meteens galmt er van uit dien rustigen ioek een noodkreet : de zee komt ! De zee vreet, bijt, knaagt, en wroet onge-;toord, geheim.zinniig, elk uur van den dag, en îlk uur van den nacht. In de omst.reken van t jongé Duinbergen en van het aloude Knocke, :iaar .crebeurt het. Zou men niet zeggen da.t de i'ee het kalme 'even ginder te baat neemt om n1 in stilte haar vernielingswerk te voltrek-ven ? Met den dag wordt het st.rand er smaller, de ?bbe wijkt minder, alsof de zee nooit haar prooi verlaten kon. En de vloed sto.rmt tôt aan Jen voet der duinen, die daar teer, zwak en 3ud liggen en geen weerstand kunnen bieden aan de steeds jonge, steeds machtige zee. Stuk na stuk, brok na brok, bete na bete liapt de golf van het zand weg en rolt het dan in zijn niepten ; de wortelen van duingras en duin-distei trachten tevergeefs den j^rond bij te hou-dën : het water zwelt er doorheen en rukt zijn prooi weg en laat de planton daar liangen of slieren op het etrand, nutteloos, armzalig kleine dingetje.s voortaan, wier roi ten einde liep. Op sommige plaatsen is het kwaad reeds zoo erg dat, langs den kant der zee, de d>uinen loodrecht afgezaagd schijnen : heel hun zaohte glooling is weg ; zij vormen er een soort muur die, zoo geen hulpe daagt, het niet lang zal uithouden. Welke ramp zou het wezen, moest die muur breken, moesten weer de golven over de polders heenspoelen, al dat werk, die hoven, die landen vernielen, die huizekens binnenruk-ken, omverstooten. Welke ramp ! We denfcen nu meer aan de schoonheid van dien stillen hoek. dan wel aan de stoMelijke waarde. Die streek is voor ons de mooie slaap-ster : v6ôr de prins komt die ze wekken moet, zou het mogelijk wezen dat ze doodga, ellen-dig verdrinken zou ? Wie.kent. er de mooie, schilderaehtige duinen niet van Knocke, door Vervvee zoo meesterlijk op het doek gebracht? En die eigen aard ige polder «Het Zoute », waar vroeger zeeschu i-mers nestelden en nu kleine huisjes, met witte geveltjes en roode daken lachen in de zon ! Daar dommell het geheimzinnige zwijn. Gindte, langs, den einder loopen rijen mastehoschjes. En verde/- noir, aan den overkant der Schelde. ligr het witte ATissirigen : en diichter bij de molen van Cadzand, de korte, dikke toren van Sint-Anna-ter-Muiden. Her.kent. ge daar niet de kerk van Sluis en ook het stadhuis? En de punten van Damme? En tegen den horizon a--i. de grijze massa van Brugge ? O sehoon land ! Meesterstuk, gewrocht door den pitoeren Vlaming, stap voor stap veroverd op de zee! De zwatete zijde der heele streek is Oost-waarts van Het Zoute. Daar is de zee reeds de duinen bi.nnen. Een deel van hun voet is verdwenen op een lengte van twee en een halve hektometer. Zij zijn er nog nauwelijks een dekameter breed. Hier en daar sloeg de vloed reeds een bres in den muur. Wel is waar ligt binnenwaarts de kleine Zeedi.ik : doch de on-toereikendheid dezes bleek rerds ten jaren 1840, to i de golven om de gro^e hoeve « Hazegras» sloe?en. Wel is daar nog de Oude Grave Jan's Dijk, en zijn er in de polders zelf langs aile richtingen kleinere dijken, die de hoeven en akkers beschutten voor een schieLijke, alge-meene overstrooming. Maar zou dat ailes wel voldoende we^en, moest een. bultengewone storm opzetten ? Sedert 't begin van den Winter sfaat de vloed er zeer lioog : de golfbrekers ,liggen vge-durig onder water. Bijzonder tijdens de da.ién van tempeest, welke we gehad hebben, toen de Noorderwind met r.euzenwoede de golven tegen de duinen aanjoeg, was het gevaar groot. En zou het een zoo gewaasde verondei-stel-ling zijn te denken aan een mogelijken spring-vloed. die door de .2-aten van den duinwa.nd heen zou breken, die bressen zou verwijden, en da.n over de kleinere dijken heen zou slaan en de polders onderleggen ? Dit ailes dient nauwkeurig onderzocht, en bijzonder heel snel verholpen te worden. Oui een klaarder licht er op te werpen en scherper te doen inzien dat niet mag geaar-zeld worden, zullen wij een blik werpen in de geschiedenis. Deze zal ons leeren, dat de overstrooming van Zee-Vlaanderen tôt do mogelijke rarnpen behoort. Daarover meer in een voigend artikel. Joh. Demàeght. ' _ DE TAALBEWEGING TE GENT NOG DE VOORDRACHT VAN DEN HEER PAUL LIPPENS Wij lezen in a Het Yolksbeiang » ; Verleden week hebben wij gewezen o.p het moedXvillLg verdraaid verslagje oyer die voor-draclu door den heer P. E. in de Flandre* Libérale ge-chreven. Nu heeft de lieer Paul Lippens zelf een samenvatting ingezonden van wat hij werkel ijk ove.r de « Ouest ion des Langues » gezegd heeft, zoodat de lezers van dat blad nu weten, dat hij verschillende drogrede-nen van de vulgarisateurs onmeedoogend den bodem heeft ingeslagen. De eentaligheld van Walloni^, £egde hij, is een felt waarmee de flaminganten altijd eer-lijk rekening hebben gehouden • nooit poogden zij aan de Walen hunne "taal op te drin.gen. In Vlaamsch België moet men, om redelijk te zijn, rekening houd'en met het even eerbied-waardig feit dat. de overgroote ineerderheid als eenige taal het Vlaanisch heeft.'Er zijn er ook wier moedertaal het Fransch is ; maar van den anderen kant i^. -clie Vlaamschsprekende massa niet door het Fransch, maar alleen door mid-del van het Vlaamsch te l>ts?eha.ven. De reporter van de Flandre, dat het orgaan van aile Hheral-én., ook vari de Vlaamschgezin-den, wil zijn — kon het natuurlijk niet aange-naam vindrn dat de «culture française» aan een zoon uit de hoogere stànden zoo orimach-tig was.gebleken te zijn : en het Willemsfonds daarentegen zoo doelmatig-o-rn het-volk te. be-schaven.Maar de waarheid zeogr.n is ook voor .reporters en Fransch e birfden een plicht.' Zij zijn er om het publiek i;i te lichtén, niet. orri het op een dwaalspoor-teiileiden of te houden. ; Rroeimummers der VLAAP4SCHE GAZET worden op asnvraag kosteloot toegezondon DAGKLAPPER De Schoolwet in den Senaat. — De bespre-king der schoolwet in den Senaat zou langer kunnen duren dan men denkt, en wie weet of de wet zelfs niet naar de Kamer zal terugkee-ren.Inderdaad, verscheidene klerikale senatoren zouden 't inzicht hebben amendementen neer te leggen, vooral wat den vierden graacL en . den duxir van het schoolbezoek aangaat, terwijl de Vlaamsche groep, welke in de Kamer averechtsche voldoenin.g heeft bekomen, een nieuwe poging in den Senaat zou wagen. In het Verbe;der Vlaamsche Maatschap-pijen te Brussel. — Het Verbond der Vlaamsche Maatschappijen van Brussel en omtrek hield Zaterdagavond een bijzonder talrijk bijge-woonde algemeene vergadering. Besloten' werd eene protestdagorde. tegen het afstemmen der taalamendementen openbaar te maken en daarover een schrijven te richten naar den Senaat. Nadat het Guldensporenkomi'teit voor 1914 was samengesteld, ging, de vergadering over. tôt het voornaamste punt aan de dagorde : « Vergunning van den Vlaamschen Schouw-burg ; — kandidaten ; —- hunne antwoorden op de vragen van net Verbond». \1 dé kandidaten, aan wie geschreven was, hadiden antwoord ge-geven. Na een uitvoerige bespreking, werd met algemeene stemmen, min een paar onthou-dingen, het volgende besluit genomen : « Het Verbond der Vlaamsche Maatschappijen van Brussel en omtrek, in algemeene vergadering van Zaterdag 28 Februari 1914, besluit : geen kandidaten voor het bestuur van den Vlaamschen Scliouwburg bij den gemeente-raad te ondersteunen, doch dien wensch uit te drukken ernstige maatregelen te zien voor-schrijven om grond ige verbeteringen te doen brengen aan de keus en de vertolking der op te voeren tooneelstukken. » Een afschrift van dit besluit zal -Jnar al de gemeenteraadsleden worden gezond^n. De vergadering eindigde om 11 1/4 uur. Onze taal in het Zeewezen. — Minister Se-gers zou bevolen hebben wat meer dan thans de taal der Vlaamsche zeevaarders te doen oerbiedigen. Het schijnt dat de loodsen onder-inchtingen ontvingen in een taaltje dat let-terlijk en dan nog vol fouten uit het Fransch was overgezet. De loodsdienst zon een uiitslui-tend Vlaaimsche dienst moeten wezen. Of zijn -het Walen die loodsen worden? Mer» zou goed doen te Antwerpen de diensten van het Zeewezen giansclh te vervlaamsehen. Ondanks hervormiégen zijn het nog Walen die den hoogen t.oon voeren en zullen ver-hinderen dat de taal der Vlaamsche zeeliedén gansch tôt haar reeht kome. Die Waal-sche kantoorgeest doodt den Vlaamsehen zeevaartzin Een stellige zaak is het tevens, dat wij__ nimm-ea'.een oBelgis,ûhe,hapdelsvioot zulleh' chebben, zond'ër d^t zif Vlaamsch zal wezen. bemand door Vlamingen van langs de Schelde en langs de kusit. Wat deze laat-sten betreft, zal het nu reeds moeilijk gaan. daar zij meer en meer de zee verlatèn. Het vreemdelingenverkeer en de vermeniigvuldi-ging der n i j verheidsgestichten in het Noor-den, verzeike.ren lrun een grooter loon met, mindere gevaren da.n de vischvangst en soms de zeevaart Het Brcuwershuis. — De stad Brussel is in onderhandeMng ' voor den aan.koop van het Brouwershuis, de bekende herberg van de Groote Markt, thans ledig staande. Zoo de on-derhandelingen een goed verloop krijgen zal in dat Kiws de dienst der stadékas en der re-kenplichtigheid der stadsbedrijven, thans ge-ve.stigd in ?t Broodhuiis, worden overgebracht. De vrijgekomen zalen van 't Broodhuis zouden benuttîgd worden tôt vergrooting er ver-fraaiïng van het. stedelijk muséum. Zooaîs men weet iis het Brouwershuns r-en. der schoonste gobouwen van de Groote Markt. Het werd gebouwd in 1753 en is bekroonri met het. verguld bronzen ruiterbeeld van prins Ka-re! van Loreinen, bij de oude Brusselaars be-jter bekend onder den naam van « prins Cha-re. », waarop dan ook vele liedjes werd en tre'-maakt. ® Daar anderzijds de stadsgebouwen der Kol-legialest.rtiat, waar de dienst der stadseigen-dommen js gevestigd. worden gesleoht met het oog op de verbinding Noord-Zuid, zal deze dienst eerlang worden overgebracht naar do eersie verdieping van het «Hôtel Continental» insgelijks stadseiigendom, 9 De wedstrijd der paardBngespannen. — De deelnemers aan de Cart-horse parade ontvingen tôt heden, als belooning, premiën in geld benevens eene medalie. Het inrichtend komi-teit, gisteren bijeengekomen, besloot voortaan ook een diploma te overhandigen. 1 Voor do kantnijverheid. — De jury, aange-»teld door de vereendiging « Les Amis de la Dentelle», kwam biijeen. Na .de inigezonden teekeninigen te hebben onderzocht, stelden de leden vast dat meest al de mededingsters de vakkundige voorwaarden, noodig tôt het ver-vaardlgen der kant, niet lcennen. Dienterige-volge worden de prijzen niet toegeikend en sleehts drie premiën van 50' frank verleend aan de ont werpen welke tôt kenspremk dra-gen : «On fait ce qu'on veut»; « Hoop in de Toekomst»; « Vers une nouvelle splendeur ». Hel overblijvende der bestemde som wordit voor den eerstkomenden wedstrijd bewaard. De teeken.in.gen kunnen in het muséum van het \ e.rj a ri ngspark te Brussel worden afge-haaid te beginnen met 2 Maairt. Gouwraad van Brabant. — De provincie-raad van Brabant zal op Dinsdag 17 Maart in buitengewonen zittijd vergaderen. Aan de agenda staan, behevens de Voordracht1 van kandidaten voor de plaats van ondervoorzit-ter der rechtbank van Brussel,, enkel punten van bestuurlijken aard. Ontredcî8ring cp 't spocr. — Bij" de gëwone ôorzaken van ontreddering is zich. Vrijdag-avond nog de mist komen voegen, een echte Engelsche « fog », waardoor men zich met een kapmes den weg moest, banen. Met honderdén hebben bràvé P.elgen Vrij-dagavond hun trein of. aansluiting gemist. Kongres vcor de Bcuwnijverheid. — Het IVe Ivongres voor Bouwnijyerheid . en Openbare Werken zal gehoiiden wordien té Bern van 23 tôt 27 Augûstus 1914, onder de hooge be-scherming der Zwitsersche Bo'hdsregeerîng. Het bestuur der Weréldfederàtie besloot, in zij ne bijeenkomst te Luzern/op. 21 Juli 11., de : liehandeling der navolgende vraagstukken aan 4de orde te stellen : ; i 1 koUelctievç a i;b e i ù so v e r eea^k o,m st; — ■Vaststelling van internationale regelen betrèf-. fende het.'si ni t:en van oyereehkomsten tus'schen -patroons- en >verklièdehvet'èenigîrigeii ; 2: De' vakopleiding ; 3. Werkstaking eh uitslniting. — •' Middelen tôt beslechting; van geschillen ; i. StjBtgers eh blihdeeringen. — Beschouwih , gen 'over; hnnne..technische; samenstellingj ook• in verband met de veiliglïeid der werklieden. .

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Vlaamsche gazet van Brussel: dagblad voor Zuid- en Noord-Nederland belonging to the category Liberale pers, published in Brussel from 1900 to 1914.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Subjects

Periods