>/t- i Prijs per nurnmer : voor België 3 centiemen, voor den ^roemde 5 centiemen WBmaÊrnÊmaÊÊiamKmaamaÊwmmiÊin hi jb,mwwmpuii sa—pgyrniai Telefooi? : Kedactle 247 - Administrât!® 28 45 Zaterdag 13 Juni 1914 , H Dnilater-lHtgee»»te* B,ra;Maatschappij H ET LICHT bestuurder s I p, DE VISCh. Lcdcberg-Oent |l . , REDACT1E . . administratie : I jiOOGPOORT. 29. GENT VOORUIT Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschjjnende aile dagen. 9 ë ABONNEMENTSPRIJS f BELQIE Orie maanden. . , , , fr. 3.25 Zes maanden » , , , , fr. 6 50 Een jaar, ...... fr, 12.50 M en «bonneerl zidi op aBe posttmrcctai DEN VREEMDE Drie maanden tdagelijk» verzonden). ..... fn ÔJD? Fpslorping door het aroot kaoitaa IDe kleine burgers zouden wei doeu h jlgende te lezeu en tg overwegen.. Ue vieeschtrust van New-.York hee ; uag moeten strijken. Hij had zijn î: éht aangekondigd om de Hrijzen vé ;t vleesch te verhoogen, maar daar h idreigd werd door eene werkstakir r vleescheters, bracht hij zijn ontwei ;t ten .uitvoer. Bij deze gelegenheid heeft men doc merken dat schier geheel de voedn: de Vereenigde Staten m handen z r trusts. Men neemt bijvoorbeeld ee iasje likeur voor het eten, in een ko huis. De prijs ervan îs bepaald do< a a Whisky trust », die werkt met h< pitaal van 30 millioen dollars of lioen franken. )e Beef- of .vieeschtrust beschikt c ie beurt over een kapitaal van ,IC lioen dollars of 500 millioen frankei )e tusschengerechten, anders gezeg c hors d'œuvres » staan onder d igdijschap van een trust met een kap 1 van 75 millioen. "oor de oesters worden de prijze egeld door den « Oyster trust s di t 25 millioen franken werkt. îet is de a Fish trust » die de prijze den visch regelt en de « Fowl tryst e van het gevogelte. 'oor de nagerechten komt de « Ame n fruit trust » tusschen en voor d chuiten den « National Biscuit trust i te voornaamste artikels der voedin loord-Amerika zijn dus in handen va groot kapitalisme. [et is hoogst noodig dat onze klein gerij op die gegevens al harq aar ht vestigt. ooreerst ontnemen de trusts haa 9 ta et aile îmtiatief, door hen als meester a te stellen over de prijzen en de hoeve ft heid van de koopwaren, die de trust \ toelaten op de markten. m Daardoor worden de kleine burge jj letterlijk de keel toegewurgd, terwijl tg verbruikers bestolen worden gelijk do •g eene rooversbende in een bosch. Wij vragen het nu aan de kleine bt :n gers in gemoede of zij buiten het soci g lisme een rniddel zien om die opslorpii it van handel en nijverheid door het groc kapitalisme tegen te gaan?, f- Dat redmiddel kennen zij niet, omd >r het niet bestaat en omdat de ontwi ;t keling van het groot-kapitalisme onvc o mijdelijk is, logiek en van over gehe vele jaren .voorzien en voorspeld is g R worden. 9 En trots die les der feiten, die dag !■ lijks onder hunne oogen gebeuren, bli ^ ven de kleine burgers ziende blind t e hoorende doof. i- Al hunne pogingen, als zij daart< nog in staat zijn, strekken veeleer o u de démocratie in de wielen te rijden < e de socialistische cooperatieven af te br ken en te bezwadderen, wat onder 01 n gezegd 00k onbegonnen werk is. » Onze houdmg omtrent die zaak blij onveranderd. Streven naar den triomf van het soci; e lisme, dat is streven naar de meeste >. schap der voortbrengers en der verbru ? kers over de nijverheid en over d« n handel. Dan alleen is het uit met de alleei e heerschappij der trusts en met de roov< rijen waaraan zij zich plichtig maken i 't voordeel van enkele grooten. rl F. H. 16 poiilîik in de takorgariisetie de Staatswerkliedeo )at de kristene syndikaten gesticht we: 1 om de moderne arbeidersbewegingi i emmen, is bekend. t Is omdat de ieiders zoo goed hunne n vullen, dat zoowel kerkhoofden als ki alisten duizenden franken ten bate d< stene syndikale organisatie geven. trijdbrekers, misleiders der vakbewegin ren ze voor wat de syndikale organisatie privaat-nijverheid betreft. Denzelfde l zijn ze opgegaan tegenover de neutral dikaten der Staatswerklieden. •oor den druk der socia-al-demokrati ft de katholieke regeering aan de :h van : « recht tôt vereeniging voor d atswerklieden » moeten toegeven. egen liâar hart in legde de regeering di soûtwerp, verminkt en reaktionaii r. De vereenigingen mochten niet aa itiek doen, onder bedreiging van o/itbix ?. De vakaktie zelf mocbt niet te die andeld worden. ndanks deze domme, reaktionaire vooi irden was het een zucht van verlichtin r de Staatswerklieden iA het algeme^r aiddellsjk, als uit den g rond, rezerv d traie bonden van allerlei takken o{ ijs hoe rijp de organisatiegeeet deze klieden was. ongressen werden gehouden ; krachtig sehen — eischen mogen niet uitgebracfc deu —' werden gestemd ; eene. schoon e werd gevoerd. . s regeerders die zulks met leede ooge 2agen, pleegden eene schandalige pc ; tôt verdeeling : bedienden van een e ïclfdc dicnst en behcer maar van vei llenclcn rang, mochten niet langer i .. bond blijven, zij werden gesplitst. Ondanks al dit pogen gingen de bonde voort op den ingeslagen weg, maar de kleri kale reaktionairen rustten evenmin. Voo de meest gezochte beweringen werden strai fen toegekend eenerzijds, terwijl zâj andei zijds het verraderselement opriepen : e noesten syndikale bonden naast de b« 'taanden gesticht worden, die men kristen bonden doopte. De wet verbiedt elke politieke strekkinp ' icrikale bonden mogen bcstaan. Besluiten verbieden dat welkdanig pol' ^iek man of dagbladschrijver eene vergade l'ing of kongres bijwone. — Kleribale mi 'ûstors, volksvertegenwoordigers, geesteli; fJven, gazettiers trebken zich de kristen "bonden aan. De neutrale bonden der briefdraigers wei l'len in drie gesplitst. — De kleribale bonde ppreken van geen splitsing. ! Dus: 1° de wettenmakers, zij zelf die d [Uitvoerders der wetten zijn en ze dus he laeest. zouden moeten eerbiedigen, overtre 70 • 00 ■»■ lrk/NYV«^An '/.MO 11 welke omstandigheid 00k, verraders d( ware vakorganisatie, verdeelers van hi reeds zoo ongelukkige verdeelde proleti riaat. r * * # Waarom wij deze korte historiek makeri Om de eenvoudige redenen dat de klerik; len meer dan ooit besloten zijn hun verde* lerswerk in den sehoot der Staatswerkiii den voort te zetten. 't Is niet alleen «De Syndikale Werking: e of « De Locomotief », maar 't is het tijc schrift « De Gids op Sociaal gebied » welk ^ er zich mede onledig houdt. >•- In zijn nummer van zondag 7 juni spreelj ;1" het in drie verschillige artikels over de stc kers en maehinisten eenerzijds, en briefdrs S gers van den anderen kant. >s Dezelfde domme, ongerijmde en leuger a argumenten als zijne politieke konfratei e voert « De Gids » aan, om ten slotte tôt d « Centrale van het katholiek" Staatspersc e; neel » te komen, Kogelstraat, 7, Brusse n gevestigd. e ^ Aan het adres der stokers en machiniste zegt « De Gids » het volgende ; t « De maehinisten en stokers zijn i n België 8000 in getal en elkeen ziet he - gevaar in dat het land dreigt zoo di P element een werktuig blijft in de har den dier révolutionnaire partij. (Socia listische partij, red. «Vooruit».) g De Centrale (der kristenen) is berei :• reglementon, inlichtingen, voordracht e gevers te bezorgen aan diegenen die d fr handen aan het werk zouden wille r slaan en dit hoogst noodzakelijke e sociale werk steunen. e t Voor de briefdragers het volgende, n; e over het geval Piens — een Brusselsch brie venbesteller die onlangs naar Oud-Turnhou 11 (Antwerpen) werd verplaatst — op hunn manier gesproken te hebben : n ■- « Is het niet meer dan hoog tijd da il onze briefdragers, meest allen nog ka tholieb, de oogen geopend worden ei 11 dat aile sociale werkers eens de handei aan het werk slaan om de christene vei r eeniging sterk te maken en het blai dier vereeniging « De Syndikale Wer king », te verspreiden. » r 1- Onze bemerkingen hierop zijn kort. e De klerikalen dringen dus meer en mee hunne politieke syndikaten den staatswerk lieden pp. Diensvolgens mogen de vereenigingei van het Staatspersoneel aan politiek doen 1- Is een ! i- Meest al de briefdragers zijn katholiek i- maar de aJgemecnheid, zelfs uit de donker e ste hoeken van Vlaanderen, willen van dei 1 kristenen briefdragersbond niet weten, ei zijn lid van den onzijdigen. il Bewijs dat zij zich midden deze onzijdig bonden niet het minst in hunne godsdiensti 9 ge overtuiging gekrenkt gevoelen, wat eei t vorpletterend antwoord is op de lasteringei - . der zoogenaamde kristenen. 3 . Wa.nnwr fins de katholieke - stokers e maehinisten eenerzijds, en de brievenbf stellers van den anderen kant ondanks al. verdachtmakingen en vervolgingen lid bli ven van de onzijdige syndikaten van Staat Ïwerklieden, is het omdat zij weten dat d leiding er van in goede handen is, en hunn overtuiging in niets verminderd wordt. En zulks is voor ons de verzekering dat e an nog veel water door Brussel-zeehaven zi si- vloeien, vooraleer de syndikaten uit de K< vl| gelstraat iets over de Staatswerklieden zu len te zeggen hebben. !t Is maar zooals het dient te wezen ! Dez , Judassen zijn geene dertig zilverlinge de waard! or Maar niettemin hielden wij er aan dez poging openbaar te maken en tevens te b« :r_ toonen dat de politiek door de klerikale a_ zelf in de bonden van Staatswerklieden d ,,, grootste faktor is. B. V. t it nieuwe Feestpalei! el TE SENT e- EE3VIGE BUZONDERHEDEN OVER DEN VOORBOUW :n Daar staat dus het werkersgebonw stoutj machtig, overwoldigend en alsof he >e den vijand toeroept : «Raakt aan wii m durft!» ^ De volksrestaurant verheugt zich reed; in een bestendigen vooruitgang, evenals di nauwelijks eene maand geopende kinema 1S hall. De partijgenooten van G eut en dei ft vreemde, die den prachtigen bouw reedi bezochten, zullen zich ongetwijfeld hebbei j._ afgevraagd : 1. wat gaat er met al die plaat r_ gedaan worden, en 2, waarom duren di< •_ werken zoo lang ! Beide vragen willen wij zoo goed' moge n lijk beantwoorden. Vooraf zij gezegd, dat ailes naar d' hoogste vereischten der gezondheid is in-î- gericht. De W.-C. (gemakken en pissijnen n welke zich, voor wat het koffijhuis-restau rant betreft onder den grond bevinden, zijr zeer net en ruim ingericht. Nevens het koffïjhuis heeft men de b reedi B ingangpoort die naar de feestzalen leidt, ei daarnevens komt dan de winkel. Restau-rant, poort en winkel beslaan de ganschc ^ breedte van den tempel. Voor wat is de winkel voorbehouden ? Naar Van Sweden ons verzekerde zal df eene tribuun voor charcuteriën en verscl ? vleesch gebruikt worden, en het andert 1- deel van den winkel bestemd zijn vooi fijne kruidenierswaren, wijnen, fruit, kaas 5. eieren, boter, en Iater denkelijk 00k visch, Ailes is bijna in gereedheid, ruim en prak-i tisch ingericht. [1 Wanneer men in de poort van het lokaa1 e komt heeft men rechts een ingang van het restaurant-koffijhuis, waar zioh 00k de t trap bevindt die naar de bovenverdiepen van het voorgebouw leidt. De trap, in gewapend béton opgetrokken en met eene eigenaardige maar duurzamc stof bedekt welke het linoléum spaart er s daarenboven onbrandbaar is, is breed en e van eene kunstig gesmeede leuning voor-1- zien. Op het eerste tusschenverdiep heeft ( men de groote spoelkamer van den restaurant, waar zich reeds eene machien bevindl n om aardappelen te schillen, benevens eene om messen te kuischen en te siijpen. Het is voorzien dat daar nog andere mekani-1 sche benoodigheden kunnen worden aange-t bracht. Op dezelfde hoogte heeft men de t ruime kamers voor den nog te benoemen t- lokaalbewaarder, en andere afhankelijk-heden.Eenige tredeD hooger heeft men dan in i feite de eerste verdioping waar de boven-restaurant zal ingericht worden, en waar e de Een Meivierders reeds banketteerden. n Deze zaal besla-at de gansche breedte van c\ het gebouw, maar kan in drie verdeeld worden. Benevens dese heeft men nog fcwee kleinere zaaltjes, welke ten dienste zullen i gesteld worden van bruiloftsfeesten. De keuken, achter heit groote buffet ge-t legen, is van vier groote vuren voorzien, s die met gazkolen worden gestookt. Naast deze vuren staan vier kefcels op gaizvuren, voor soep en aardappelen te koken. Verder t afhankelijkheden voor den dienst noodig, en dit ailes zeer praktisch ingericht. 1 Op de tweede verdieping heeft men dan 1 een heele boel kamers voor bestuurzittin-gen voor de Multatuli- en Marxkringen. i Beiden hebben zij er ruime herhalings- of repetitiezalen. In de repetitiezaal van den C'MultatuIi-kring » zal 00k de Boekenij H, nu in het Feestlokaal gevestigd, worden ingericht. r Onze vriend Jef Vander Meulen, die zoo wat als algemeene bestuurder onzer kunst-kringen is benoemd, krijgt er 00k een af-1 zonderlijk kabinet. Op de derde verdieping heeft men de dom-zaal, hoog, klaar, openluchtig, en voorbe-> houden als repetitiezaal onzer fanfare « De - Volksvrienden », 00k voor de « Volkskinde-1 ren ».. Beide kringen hebben er 00k hunne 1 kamers voor bestuurzittingen en benoodigheden te bergen. 3 Langs beide vleugels van het gebouw heeft men torens op dewelke men rondwandelen 1 kan en, daar men dan 35 meters hoog boven 1 den beganen grond staat, kan men denken welk prachtig panorama ziçh aan . het qog i . van den_ hezoeker ontrolt. ' "! ' s- Er dient 00k gezegd dat er een « lift » e ophaalbak van uit deu kelder tôt den zold j- gaat, en voor aile verdiepingen kau gebrui^ 5. worden. Deze «lift» is evenwel voor d( e dienst voorbehouden. e In dit voorste gedeelte van den bouw al het groote werk om zoo te zeggen g r daan. il Men staat in eene volslagene bewonderir 1- voor de grootsehe opvatting van den bou\ [- maar men heeft slechts een heel klein g dacht van het ware werk aan het loka e gedaan, wanneer men een bezoek aan de n achteilkant brengt. Wij waren ten zeerste voldaan over 01 e bezoek en daalden langs den diensttrap 1 kleinen trap naar beneden. a Tusschen den voor- en achterbouw hee 0 men eene opene plaats, welke evenwel do< glas za.l overdekt worden en die als een sooi van zomer- of wintertuin zal herschape worden. Nu bezochten wij den achterbouw, die or der oogpunt van arehitectuur, bouw en il Îrichting op aile gebied, nergens zijns gelijk heeft. Wij zouden bijna moeten zeggen da hier ai de laatste vindingen der wetenseha op gebied van verluchting, verwarmen, vei lichting en bouw, zijn verzameld. Wij zullen er dan 00k in een volgen schrijven over gewagen. * * * J. ERRARE. — Onze vriend leîEêrzettei die gister de proef over ons intervieuw me gezel Van Sweden verbeterde, heeft on 3 weerom wat gedraaid ! Terwijl hrj de een 5 vergat te doen, deed hij de andere corre< tie slécht. Voor draadje, deed hij ons « draaidje j zeggen ; — « om dit te voorkomen » was 5 « om dit voorkomen » ; — « bevestigend an( j woord » was : « bevestigd antwoord » ; -; voor « ONDERVRAAGDE of geintervi&w , de » deed hij ons « onGEVRAAGDE » zeg gen, enz. Enfin, 't was in orde ! Van de kleinere lapsussen spreken wi rî n r» nrvoi m/»f. 3 m m m Voor 't Petiiionnemen : Voor het Z. A. S. Vermits de katholieken in Frankrijk Duitschland en elders het Algemeen Stem recht toegetreden zijn, moeten onze ver stokte belgische klerikalen wel in vreemdi en verdacht gekozen kampen verdedigeri i van hunne onrechtvaardige stelsels zoeken « Le XXe Siècle » heeft nu op zijne beuri en voor ds zooveelste maal een overigen; onbekende Franschman ontdekt die voor he' meervoudig stemrecht is. Grootsprakerig trekt « Le XXe Siècle ; daaruit seffens het belachelijk besluit' waar men het A. S. heeft, wil men er niei ' meer van. » «Le XXe Siècle > is al te gauw tevreder met... zichzelven. TT«« Irrwmf <4 <1 o tiVm îrl ne*c4' 1 — of welk de onbekende Franschman voorstaat dei îr veroordeeling is'van het zoozeer door «Le it XXe Siècle» geliefd systeem, vermits hij"de :n voorrechten verleend aan het geld, aan des fortuin verwerpt. is Het brusselsch klerikaal blad is in extaze s- voor de volgende woorden van den onbe-kenden Franschman, die in eens Frankrijk g is geworden... vermits Frankrijk van A. S. f, genoeg heeft... omdat die mensch het veroor-3- deelt. d Men zou evengoed... verkeerd beweren": n dat België van A. S. niet wil, omdat Wo'este het verwerpt. ■s Die Franschman zei dan i: » Is het logisch, is het rechtvaardig dat de stem van den ergsten sukkelaar of den ir diksten stommerik deze waard zij van een .j. verstandig en geleerd mensch ? » n Voor België is dat heelemaal de kwestie niet. De vraag moet hier aldus gesteld wor-, i- den : 1 « Is het logisch, is het rechtvaardig dat) ^ de ergste sukkelaar of de dikste stommerik'' ' over 3 stemmen beschikt, omdat hij eigen-dommen heeft en geld, terwijl een verstaa-dig, onderwezen maar arm mensch er maari ^ ééne krijgt?» Wij antwoorden : neen ! Een wat? meenen de klerikale bladen daar-.over ? ■,! * * * it s Propagandisten ! Wij zouden ongelljk heb-e ben dat oordeel af te wachten. Wij moeten overal het petitionnement voor Zuiver Algemeen Stemrecht, dat zoo puik en „ hoopvol begonnen is, met meer geestdrift t i_ i j i i J tJii aravut utui UUH vuui wewcu, Kritieke toestand der 1 Zuid-Afrikaansche regeering f Dit Kaapstad : De regeering heeft gister [in den Volksraad een nederlaag geleden, door de aannoming — met 50 stemmen tegen 43 — van een amendement op het, ontwerp inkomstenbelasting, strekkende om de Premier mijn in deze belasting te ; betrekken. Bij een tweede stemming in verba'nd met hetzelfde amendement bleef ' , de regeering met 44 tegen 50 stemmen weer in de minderheid. s Uit Kaapstad : Noch de «Cape Times» i noch de «South African News» acht het noodig, dat de regeering wegens de stem--; ming van gisteren zal aftreden. Beide drin-5 gen sterk aan dat zij het niet zal doen. i Het kabinet ziet den toestand ernstig in wegens het slinken van de regeeringsmeer-derheid in den laatsten tijd en de moed-lijkheden die-zij met enkele harer aanhan-j gers heeft over de belaatingswetten, die i het kabinet niet-prijs wil geven. Uit Kaapstad : De regeering blijft aan. Dit is dus eene regeering die bestunrd mot oono In het Fransche Parlement Het ministerie Ribot omgeworpen 306 stemmen tegen 262 geven den voor-keur aan eene motie die het verwerpt li-r» a WinI /\ /*w* n a M T\yr l_) v—v i m r\ mA jjjdx naaiioxag a DE MINISTERRAAD STELT EENE LEE-NING VAN 900 MILLIOEN VOOR De ministers hebben gister morgend ver-gaderd. Ribot heeft de ministerieele verkla-ring voorgelezen ; zij werd goedgekeurd. ' De minister van financiën heeft den mi-nisterraad een ontwerp van wet aangebo-den, strekkende vergunning te verleenen voor de uitgifte van een 3 1/2 pets, leening, groot 900 millioen en aflosbaar in vijf-en-twintig jaar. De ministerraad heeft heb ontwerp goedgekeurd. Het zou in den namiddag aan Poincaré de onderteekening aangeboden worden en terstand na siuiting van het algemeen politiek débat bij het bureel der Kamer inge-diend worden. De regeering zal aan de Kamer vragen het ontwerp in een van haar eerstvolgende vergaderingen in behandeling te nemen. De 900 millioen zouden besteed worden aan de buitengewone oorlogsuitgaven, aan het zeewezen alsook aan de buitengewone nitgaven voor Marokko. DE DAC0RDE VAN DE CEUNIFIEERDE RADIKALEN De radikale groep heeft MM. Puech en Dalimier gelast volgende dagorde als besluit van het débat in de Kamer neer te leggen : « De Kamer, den wil onlangs door het algemeen stemrecht uitgebracht eerbiedi-gend, heeft besloten slechts haar vertrou-wen te schenken aan eene regeering in staat de eenheid der mac-ht van de linkerzijde te verwezenliiken. en. allt;. biikomeft4a CXlî. JLTJL • X Ululai c gen te verwerpen, gaat over tôt de dagorde. » DE ZITTINC VAN DEN SENAAT MVpH De senators zijn talrijk op post, maar de tribunen zijn weinig gevuld. M. Peytral leest de ministerieele verkla-ring die met eene bijna algemeenheid toe-gejuicht wordt. De zitting werd daarna geheven. DE ZITTING VAN DE KAMER De toeloop van volk is aanzienlijk. De af-gevaardigden zijn bijna allen aanwezig. Het is eene zitting der groote dagen. DE MINISTERIEELE VERKLARING 1 M. R1B0T AAN DE TRIBUUN M. RIBOT, voorzitter van den ministerraad, geeft lezing van de ministerieele ver> klaring. De verklaring zegt dat het nieuwe kabinet samengesteld is uit echte republikeinen en niet leefbaar dan met het vertrouwea eener republikeinsche meerderheid in beid# Kamers. DE FINANTIEELE KWESTIE De ministerieele verklaring dringt aan opj de noodzakelijkheid zoohaast mogelijk en, op krachtdadige wijze orde te brengen in 's lands financies. Daarom wordt het ontwerp van leening vooruit gezet en wordt er t bij den Senaat aangedrongen het ontwerj» bij hoogdringendheid in te lasschen in de financiewet der algemeene belasting op het inkomen. Om het evenwicbt in het geldelijkj . be^ger te-brengen, ,zullen er groote besp»-|

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.