Vooruit: socialistisch dagblad

1250 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 29 July. Vooruit: socialistisch dagblad. Seen on 29 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/0v89g5hc2h/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Het Taylorisme en het Socialistisch standpunt IX Als sociaal-demokraten staan we dus rechtstreeks en onwankelbaar tegenover het Taylorisme, evenals we gezworene vijanden ziin van het Sweating-systeem, stukwerk, entreprisewerk, Rowanstelsel voor de Staat s werklieden en aile andere stelaelfi die naar verdeeling Tan de werbendc lu.isse en liciianiclijke uitputtlng dcrzellde dnj- Hoe mooi ook Taylor zijn stelsel aaneen-Kchakeit met: hooge loonen, korte werk-uren, het medezeggingschap ran den arbei-der toch laten wij er ons met aan beet-nemen, omdat het, zooals we reeds zegden, een allertijnst ineengewerkt kapitalistisch uitbuitingssysteem is. Ed dît wilien wij vooral niet zondcr de beschcrmmg en zon-der de kontrool van den Staat, Als sociaal-demokraten zijn we voor de vrije en hooge ontwikkeling van den arbei-der. Het moet den arbeidenden stand ge-gund zijn al zijne energie, al zijne kennissen, al zijn vernuft- ter beschikking der aige-meenheid te stellen, iets wat men met k>e-koint dooi* opja^ing of afdrillen van den voortbrengcr. De arbeider moet dus m de gelegenheid worden gesteld al te geven wat in hem steelct, uit vrijen wil en uit liefde Yoor zl^n vak, wat de algemeenheid ten goede komt. Dm den arbeider dien hoogen dunk van zichzelf, zijn stand en zijn arbeid te leeren begrijpen, is de lagore school reeds daar. t Is de onderwijzer welke dezen eersten grond leggen moà. Wanneer het bepaalde 1 oogenblik gekomen is, komt do beurt aan ' de beroeps- of nijverheidsschool en voor , deze dis er zich tôt geroepen gevoelen, de Hoogeschool van den Arbeid. ■ Is het methoaisch, systématise!! en deïelijk onderwijs dat de liefde voor een ; vak in het kind, eens jongeling geworden, moet doen ontkiemen. ' Maar, eens dezen gronxi, deze hoop e® - lust tôt meer-weten en meer-kunnen gelegd, mag dit ailes niet vernietigd worden wanneer men den voet in het werkhuis of fa-brick of werf of welke werkplaats ook zet. Het werkhuis moet eene voortzetting zijn S van welkdanige school ook, maar geen mid-den van tyraniseering of uitbuiting, want dan wordt allen lust tôt meer-weten en meer-kunnen gedood. Patroon, bestuurdar en meestergast zijn iijsi fiunne beurt de surveillanten, profes-eors en bestuurders der scholen, die met een vaderlijk gevoelen bezield zijn. Geene ©pjaging, geene brutale uitlatingen,_ geene afmattende dagen, geene loonen die den Lwerkman vernederen. Op die wijze zal de hoop in het hart der jongeren blijven, zullen zij zich pogen hoo-ger op te werken, ten einde aldus ailes wat in hen steekt ten bate van het algemeen te brengen. 13 zulks utopie, is zulks een droom welke niet kan worden verwezenh'.'H? la het geheel niet, maar hiertoe dient de oçenbare en wetgevende ma-cht. 't Is hare t&ak dit werk te vervullen. 't Is de wetgevende macht die, om te beginnen, den arbeidenden stand in de gelegenheid stellen moet z;jne kinderen de school te laten »olgen. Yerplichtende wetten tôt school-gaan zeggen niets, wanneer de ouders kre-veeren van honger en ellende, dat het kind ,elf niet voldoende gevoed noch gekleed is om het onderwijs met vrucht te kunnen yolgen. 't Zijn wetten op het minimumloon, op de werkuren, op de voortbrengst, op de werk-huizen in 't algemeen, die het uitgangspunt "Voor een nieuw leven van den proletariër 't Is de wetgevende macht, eens aldus begonnen, die trapsgewijze steeds hooger klimmen moet. Door hare tusschenkomst zullen aile kapitalistische uitbuifcingsstelsels verdwijnen en met deze de strijd tusschen j.-apitaal en arbeid op een minimum worden gebracht. De arbeider zal zijn medezeggingschap in de volledigste opvatting krijgen, en aldus zal er een band komen tusschen proleta-| riër, patroon en Staat, waardoor ailes als ; uit zich-zelf geregeld worden zal. 0, we weten wel dat voor het oogenblik de arbeiders in onze opvatting niet één zijn, dat het patronaat zich niet zonder strijd geven zal, dat de wetgeving er verre af is volledig op ons standpunt te staan. Oe dapn van Kersnski In het « Berliner Tageblatt » verscheen van de band van Hans Vorst, volgend artikel : Voor een.paar dagen is Kerenski, die onlangs naar het front vertrokken was, bij het vernemen der onrust-wekkende gebeurtenissen in Petersburg, in allerhaast naar de hoofdstad teruggekeerd, om zich den volgenden dag weeraan het hoofd der regeering te stellen. Zes maanden te voren stond Kerenski nog als leider van het klein en machteloos groepje der teudowiki op het spreekgestoelte der Duma van waar hij onder het donderend protest van zoo goed als de heele vergade-ring zijne woedende aanvallen uitbrulde tegen het opportunisme en de krijgspolitiek der onterabare meer-derheid.Eenigen bij val vond Kerenski slechts op de achter-banken der linkerzijde, bij de socialisten. Te dezer tijd , was Kerenski zelf nog geen openlijk verklaarden socia-list. Eerst na de krachtigste slagen der revolutie maakte hij zich bekend als eeri lid van de sociaalrevolutionaire partij, die hij in zijn binnenste reeds van vroeger veel nader had gestaan dan de partij de Narodniki, die hij als voorman van den uitersten linkervleugel in de Duma vertegenwoordigde. Het was dan ook als vertrouwensman van de wezen-lijke revolutionaire démocratie dat Kerenski als eersten en eenigsten socialistischen minister deel maakte van de revolutionaire maar anders nog burgerlijke regeering, waarin hij dan ook spoedig de belangrijkste plaats innam. Van dezen oogenblik afaan waren aller oogen op Kerenski gericht, en v/eldra werd hem de roi opgedra-gen van bemiddelaar tusschen de arbeiders, de soWaten en de regeering. Het proletariaat vooral stelde in aile aangelegenheden al zijne hoop op hem. Terzelfdertijd •wist hij het vertrouwen te winnen van een aanzienlijk deel der burgerklasse, die hem zoo behendig had zien tusschenkomen bij de botsingen die meer en meer ont-•rtonden tusschen de georganiseerde werklieden en de j jn verlegenheid geraakte regeering. Kerenskj wera aldus den eenigste van de nieuwe j xainisier» die e«Digeïi iovlo«à kan txsàtt«i op bet re?o- VOORUIT Orgaan der Belgische Werklidenpartij. — Verschijnende alle dagen. il ir I, M - - - - - ■ - | - |MI, I I r - I ■ sm, Drukster-fJitgeefster Sam. Maatsch. BET LICHT, Best. : P. De Visch, Ledeberg-Gent — Red.-Adm., Hocgpoort, 29, Gent Maar is het eene utopie, is het eene on-mogelijkheid, is het een waanzin te wilien, te eischen en er voor te ijveren dat de mensch als mensch behandeld wordtî Is onze strijd tegen het kapitalisme.meer dan een eisch, een streven opdat de proletariër, de gansebe mensehheid het voile recht als mensch verzekerd zij? Niet het minst. En 't is omdat wij onzen rechtvaardigen, menschelijken strijd met meer ijver dan ooit voortzetten, dat' wij ons tegen het Taylorisme verzetten zullen. Al het zoogenaamde wetenschappelijke en schoone dat het theoretisch Taylorisme in zich sluit, is niets meer dan een lok-middel voor eene kleine minderheid, waardoor de overgroote meerderheid het siacht-offer wordt. Welnu, onze opvatting, ons bewustzijn legt ons de plicht op deze groote meerderheid, de algemeenheid, te verdedi-gen.Op dit oogenblik kreveert onze klasse in-ternationaal, zoowel zij die in de loopgra-ven hun bloed en leven laten, als zij die achter de fronten van ellende, honger en kommer verkwijnen. Het spekuleeren op het liehamelijk verval van onzen stand door het kapitalisme om het na den oorlog toe te laten ons spoedi-ger dan v66r den wereldbrand in de werk-huizen of op de fabrieken uit te putten, moeten we door de middels welk© we voor de hand hebben, beletten. Tegen de verfijnde afschuwelijkheid van Taylor's-loonsysteem komt thans in de eerste plaats de strijd der vakorga,nisatie. En dit zoowel om het leven harer leden te beschermen als om haar eigen voortbe-staan.Het is de plicht der vakbeweging, de proletariërs bewust te maken dat de zoogenaamde kapitalistische wetenschappelijke of çtndere weîvaartstelsels zijn : fijndere stelsels van tyraniseering van het proletariaat.Aan onze vakbeweging is de plieht weg-gelegd krachtiger dan ooit aan de verove-ring der wetgevende macht voort te werken, daar het grootendee5s door de wetgeving is dat het proletariaat te redden is. Maar 't is geene wetgeving door verte-genwoordigers van de klasse die ons uit-buit, maar eene wetgeving door wettenma-kers uit ons midden gekozen : 't zijn de sociaal-demokratische grondstelsels die moefen overwinnen. Evenals de sociaal-dernokratie bezig is het wereldsch vredes-paleis te Stockholm op te richten, opdat er spoedig een einde aan de huidige wereldrarnp kome, is het aan de sociaal-demokratie om nà den krijg dit vredespaleis nog grooter en grootscher te maken door de internationale wetgeving te veroveren en hare politiek van wereld-vrede te doen triomfeeren. En daar de wereldvrede alleen mogelijk is door klassen en standen, — uitbuiters en uitgebuitenen —, te doen verdwijnen, is het deze politiek die de afschaffing der klassan wil, welke overwinnen moet. Dat wil alleen de werkerspolitiek, dat wil alleen de sociaal-demokratie 1 Aan haar dus de toekomst, in haar uw vertrouwen gesteld arbeidszusiters en -broe-ders, en vooral met haar en in haar sclîoot gestreden zonder u door welk uitbuitings-stelsel, — al noemt het zich Taylorisme — te laten verdeelen. Eerst dan vervult ge uw plicht als mensch en werker. Aug. Tander Brugge. Karl Mari' < Kapitas! > V!jft5gjar!g jublleum va?) het Eoek Op 25 Juli is 't vijftig jaren geleden dat Karl Mars het eerste deel van zijn «Kapi-taab voleindigde. Marx bevond zich toen iV.tionair leger en als het eerste ministerie er moest tusschen uit trekken om plaats te maken voor het coalitiekabinet, werd hij als aangewezen minister van oorlog. Eu thans, nu dat ook het coalitiekabinet uiteenge-vallen is, nu neemt Kerenski de heele leiding in handen in de hoedanigheid van opperminister I De toestand, waarvan de opperminister zich nu wil meester maken, iszoo ingewikkeld, verward en moeilijk als men het maar denken kan. Hij heeft het niet alleen te doen tegen den stormachtigen weerstand der linkerzijde, maar ook tegen de stelselmatige oppositie der rechterzijde. Door hun uittreden uit het ministerie zijn de kadet-ten « op den oogenblik des gevaars hun vaderland in den rug gevallen » om aldus den dag der burgerlijke (daarom nog niet czaristische)contrarevolutie te bespoe-digen, want daardoor (en niet door den opstand der maïimaHsten) in het coalitieministerie naar den onder-gang gegaan. Miljukow heeft sedert verklaard dat de kadetten (hij had moeten zeggen voorloopig) geen deel zullen nemen aan de samenstelliug van een nieuw ministerie en zoo is de te verwachten beweging klaar afgeteekend, zoo-veel te meer wijl de uitvoeringscommissie der Duma sedert het aftrekken der socialistische leden opgelost is om zich de handen te kunnen gaan wasschen in het bekken der onschuld. Als gevolg van dit ailes en onder den drang zijner standgenooten is dan eindelijk vorst Lwow algetredyn die zich tôt op den laatsten oogenblik bereid verklaard had om toegevingen te doen aan het revolutionair socialisme, alhoewel hij met zijne wereldbeschouwing nog zeer ver achter de kadetten stond. Dit aftrekken der burgerlijke ministère is dus niet bloot veroorzaakt of afgedwongen door de opstanden in Petersburg. Tereschtschenko. Godnew en Nekras-sow zijn zelfs niet afgetrokken. De vlucht der kadetten beteekent eenvoudig dat de burgerlijke krachten zich aan het verzamelen zijn om weldra over te gaan in eene vijandelijke reserve, zoodat de sociaalrevolutionaire oppermeester in hen het gevaar van de kapitalistisch imperialistische contrarevolutie zal af te weren hebben. De tweede vijand van Kerenski bedreigt hem van onder op. 1, * i ~ ^ J in verbanning te Londen. Zelf een armoe-dig man, was het hem enkel mogelijk zijn werk te voltooien, door de onvermoçibare ondersteuning van Friedrich Engels en ook doordat de oude Silezische revolutionair Wilhelm Wolf hem erfgenaam maakte vam zijn ongeveer 18.000 mark bedragende na-latenschap.Aan hem ook wijdde daarom Karl Marx het eerste deel van zijn «Kapitaab. Friedrich Engels dankt hij eerst, nadat de laatste korrektieproeven van het eerste deel gelezen en aile voorbereidingen voor het driedeeiig boek geëindigd zijn. In den brief heet -het : « Dus is deze band gereed. Alleen aan u dank ik het, dat zulks mogelijk was ! Zonder uwe opoffering voor mij kon ik onmo-gelijk dezen ongehoorden arbeid voor de drie deelen doen.' Ik omarm u met dank vervuld. » Marx' kritiek der burgerlijke nationale économie geldt in de socialistische kringen als het morgenrood voor de arbeidersklas-se. De verandering der private economische in de socialistische geleide voortbrenging, welke Marx eischte, is in aile geval tôt he-den nog niet en nog nergens tôt stand gekomen. In Adam Smiths «Rijkdom der Na-ties», in 1776 verschenen, had Marx' «Ka-pitaa.1» een voorlooper. Maar terwijl Marx de dingen van 't standpunt der ontwikkeling uit onderzocht, zag Smith in 't verle-den slechts de dwalingen. Eene Vingerwijzing Reeds honderde malen werd er op gewezen, ge-vraagd en geêischt zelfs, de Comiteiten voor Hulp- en Voeding, zoowel provinciale, gewestelijke als plaatse-lijke, te hervormen, waarin de werklieden en kleine burgers ruim moesten vertegenwoordigd zijn, om de gegronde redens dat ze 't grootste getal rechthebben-den en verbruikers zijn, Buiten enkele uitzonderingen na, werd cr In 't algemeen aan doovemans deur geklopt. Deze die meestendeels dan nog zich zelven aangesteld hebben, en zich van ailes om zoo te zeggen meester maakten, en overal den hoogen toon voeren, wilden er absoluut niet van weten, personen uit aile partijen in hun midden op te nemen. Wat gebeuren moest, omdat eerlijke kontrool op deze wijze onmogelijk gemaakt werd, is gebeurtf en gebeurt nog gedurig. « De occasie maakt den dief » zegt het spreekwoord : en waarlijk op vele plaaisen, in de pers enz. hoort men van niets anders meer, dan Comiteitsleden, die hunne vriendjes bevoordeeligen, suikerhistories, smoutvetpot-ten, enz. Comiteitsleden aangehouden voor misbruik van vertrouwen, ontvreemdingen enz., enz. En, o wonder, gezien de werklieden zorgvuldig uit de comiteiten werden gehouden. zijn het groote burgers in 't algemeen die deze wonderen bedrijven. Moesten het werklieden, en bijzonderlijk socialisten geweest zijn, gansch de oude rommel van scheldwoor-den, lasteringen ware weêrom op hen uitgestort geweest ; 't warc eene echte aardbeving geweest, in de klerikale gazetten en krantjes, zooals 't Volk, Va Landicachi enz., enz. Doch 't wil nu juist dat het omgekeerde gebeurt ; en nu zwijgen deze persridders als om prijs. De gevolgtrekking uit bovenstaande is leerrijk, voor elk onbevoordeelde mensch. Hadden deze komiteiten, zoowel provinciale, gewestelijke als plaatselijke, samengesteld geweest uit aile pariijen, uit werklieden, kleine burgers en groote burgers, al deze onregelmatigheden waren op een minimum gebracht geweest, om de goede reden, ten eerste : dat meer rechtvaardigheid hadde geheerscht. en tweedens, dat door de vertegenwoordiging van aile partijen de kontrool strenger ware geweest. De schurftige schapen, die er tusschen konden geraken, hadden zich meer moeten « hoeden » om schurkenstreken te begaan. Zal eindelijk goedgemaakt worden wat sedert zoo lang slecht is? Zullen eindelijk vertegenwoordigers der Werklieden-Partij opgenomen worden. Dat zou ten minste na de gedane ondervindingen moeten gebeuren. Wij wachten en... hopen! Iseghem, 3-7-17. H. Deioaele. De maximalitische opstanden v.'aren niet alleen gericht tegen de burgerlijke ministers, maar wel tegen het heele ministerie dat de laatste onzinnige defensive op touw had gezet. Zelfs de socialistische leden der regeering hadden heelemaal het vertrouwen der radika-len verloren en werden in het bijzonder uitgescholden als verraders der revolutie. De officieele berichten hebben ons immers meege-deeld dat de oproerllngen er op uit waren om den socialistischen minister Zeretelli en den sociaalrevolutio-nairen ambtenaar Tchernow in het gevang te werpen, om Kerenski aan te houden en zich op de eene of de andere wijze van hem en de zijnen te ontmaken. Verder is het algemeen gekend dat Kerenski zich door zijneongehoorde werkzaamheden ten voordeele der onzinnige offensive niet alleen van de maximalisten maar ook van de meer gematigde kringen vervreemd heeft en dat zijne eigen partij hem op haar laatste congres niet eens meer gekozen heeft als lid van haar uit-voerend comiteit. Dat de oorlogsvijand-vredeman Kerenski aldus is gaan optreden als aanhitser, als organisateur van de onzinnige offensive, dat kan menigeen zich niet anders meer uideggen dan door de veronderstelling dat hij handelt onder engelsche soldij... De socialistische Vfiricàrts heeft de stelling van Kerenski tegenover de offensive ten klaarste uitgelegd, nadat de duitsche socialistische deputatie in Stockholm kennis gemaakt had met de vertegenwoordigers der verschillende russische stroomingen. Kerenski is zeker wel voor een zoo spoedig mogelijk einde van den oorlog zonder landaanhechtingen noch 6chadevergoedingen,met volledig zelrbestemmingsrecht voor aile volkeren. Hij is wel een vastberaden tegen-stander van gelijk welk impérialisme en wil beslist zijn : nvloed op de bondgenooten uitoefenen opdat zij zich aansluiten zouden bij zijn vredesprogramma. Maar hij meent even vast dat de stem van Rusland in den raad der bondgenooten zich slechts kan doen gelden op voorwaarde dat Rusland zich daar sterk kan aanstellen en als het al zijne krijgskundige «plkhten» zal vol-bracht hebben. En Kerenski gelooft verder ook dat de Centraal-machten çlephts door geweld kunnen gedwongen wor-dea om «ich «an « ftMken bij -zijn vredes^rogrammï ? De farts van Groostss es Fruit Het a Landbouwleven » deelt sedert een paar weken de prijzen mede van fruit en groenteii, door de Duitsche Overheid aan de kweekers betaald. Wij zien ook in 't zelfde weekblad, laatste bladzijde, de-prijzen aan-gekondigd derzellde groenten en fruit verkocht op de Gentsche markt en elkeen van ons kan iederen dag na-gaan en ondervinden aan hoeveel deze produkten in de truitwinkêls het publiek aangeboden worden. Om maar eene kleine vergelijking te maken. Verlederi week (3 tôt 9 Juli) werden de boonen (prin-cessen), door de D. O. fr. 0,85 de kgr. betaald, de wortels fr. 0,45 ; diezelfde groenten werden op de Gentsche markt fr. 1,80 tôt 1,90 en de wortels 1 fr. verkocht : dus meer dan 't dubbele. De D. O. betaalde de kersen : fr. 0,45 tôt 0,50 de kgr. en de aalbeziën fr. 0,40 tôt 0,50 ; op de markt kostten de eerste fr. 1,20 tôt 1,60 en de beziën fr. 0,80 tôt 0,85 ; voor de kersen dus 3 maal zoo duur. De kersen die wij op de markt fr. 1,20 tôt 1,60 de kgr. zien verkoopen, staan in de fruitwinkels fr. 2,00 tôt 2,50 aangeteekend : een verschil dus op den koop-prijs van 1 fr. de kgr., hetzij eene winst van 50 tôt 100 t. h. De verbruiker in de stad betaalt zijne groenten en fruit 3, 4 tôt 5 maal zoo duur als de D. O. Wij noemen hier enkel eenige produkten maar al de andere worden in dezelfde evenredigheid aangelcocht en verkocht. Van waar dit verschil? Hoe komt het dat kersen door D. O. slechts ir. 0,50 betaald. door den verbruiker in stad fr. 2,00 tôt 2,^0 de kgr. moeten betaald worden? En nochtans zijn de prijzen door de D. O. betaald in 't algemeen zeer loonend en winstgevend voor den kweeker. Ik neem aan dat de-priizen van groenten en fruit op de Gentsche markt iets hooger mogen en moeten zijn dan de prijzen van de D. O. De kweekers moeten ze ter markt brengen, hebben plaatsgeldtebetalen enz.,— terwijl de produkten door de D. O. aangekocht, ge-woonlijk ter plaats zelf of in eene dichtgelegene plaats der kweekerij afgenomen worden. Dit groot verschil van prijs van den kweeker tôt den verbruiker berust, naar mijn oordeel. op twee redens : t. omdat hetzelfde produkt gewoonlijk door te veel handen gaat en elke behandelina hooge eischen stelt. 2. Omdat de verkooper heoen, zooals aile heden-daagsche verkoopers, zich niet met 10 of 20 t. h. maar slechts met 100 en meer t. h. winst tevreden stelt. • Dat is helaas de hedendaagsche toestand! De vraag dringt zich naSuurlijk op : Bestaan er mid-delen om deze fabelachtige hooge prijzen te doen dalen, en welke? Sommigen denken dat de prijzen zullen dalen z66 het publiek eensgezind is, om aile aankoopen gedurer.de enkele dagen te staken. Daar al deze waren spoedig bederven, zouden de kweekers en winkeliers, meenen ze, verplicht zijn zich min eischend te toonen. Kon die eensgezindheid onder 't publiek gevonden worden, het zou zeker een goed middel zijn om vele waren, die aan woekerprijzen verkocht werden, in prijs te doen dalen. Dit middel is reeds dikwijlsaangepreekt ; maar nimmer gevoigd geworden : het in praktijk stel-! len is onmogelijk. Hedendaags gaan menige menschen I zoo lichtzinnig, onverstandig en oneensgezind te werk, dat hiervan geen sprake meer kan zijn. Ër blijven maar enkel twee.min of meer praktische middelen meer over: t. Hoogstprijzen op aile groenten en fruit stellen die op de markt en in da winkels verkocht worden. De prijzen zouden kunnen gewijzigd worden naar gelang den tijd en de omstandigheden, evenals de prijzen door de D. O. betaald, omtrent wekelijks veranderen. Er zou dan aan de winkeliers eene winst van 10 tôt 201. h. kunnen toegestaan worden in plaats van de 50 tôt 100 t. h. die zij tegenwoordig opstrijken. Dan zouden wij fruit en groenten, in den algemeenen nood die er heerscht onmisbaar, te eten krijgen die ten minste op de helft zouden komen van den huidigen prijs. Worden de hoogstprijzen overschreden of wilien de, verkoopers er zich niet naar voegen, hetgeen wel te vreezen is, dan zou men kort en goed het fruit en de groenten in de Kommandantur Gent kunnen aanslaan, evenals dit in de andere Kommandanturen gebeurt en deze produkten in openbare winkels of lokalen, aan bil-lijke prijzén aan 't publiek te koop bieden. Er moet kost wat kost belet worden, nu het fruit-seizoen van pruimen, appels en peren aan de deur staat, dat ook dit fruit aan zotte prijzen verkocht wordt opdat de burgerij en de werkende klas gelegenheid zouden hebben eenig fruit te koopen, zonder verplicht te zijn watertandend de rijkgekleurde en proppens voile vitrienen der fruitwinkels voorbij te moeten trekken omdat de fcarige inkomsten dezer menschen hun niet toelaten zulke ongeoorloofde en niet wettige prijzen te betalen. Er diende zonder dralen eene oplossing gevonden te worden, D. 't Landbouwleven. Om deze twee redenen heeft Kerenski de russische troepen nogmaals in het vuur gejaagd, overtuigd als hij was dat alleen door een nieuwen aanval het naderen van een democratischen vrede kon bespoedigd worden. Met deze zijne zienswijze staat Kerenski tegenover de massa der radikalegroepen, die de offensive beschou-wen als een verraad tegen de democralisch revolutionaire gedachten, als eenegevaarlijke ondersteuning der imperialistische bondgenooten zoolang zij hunne oor-logsdoeleinden niet zullen veranderd hebben. Tusschen deze beide zienswijze ligt dan ook eenen afgrond waarover het schijnbaar onmogelijk is eene brug op te hangen. De afgrond dreigt zich daarenboven nog te verbreeden en te verdiepen wijl Kerenski vast besloten schijnt elken aanloop tegen het regeeringsge-zag met aile geweld en meedoogenloos te onderdruk-ken.Voor den oogenblik schijnt de dictator daarin te moeten gelukken, want de houding der maximalis-tische partij, zoowel a!s de laatst in de Prawda verschenen uitdrukkingen bewijzen, dat de leiders der volkschewiki zich nog lang niet sterk genoeg gevoelen om zich meester te maken van de regeerincsmacht. Het dient echter ook gezegd te worden dat eene geweldige onderdrukking van de opstanden den nieuwe opperminister ook in de gematigde kringen eene sterke partij van tegenstanders op den hais kan halen, want voor de revolutionairen is meer dan ooit ailes ver-dacht wat gelijkt aan dictatuur of terrorisme. De regeeringscrisis blijft dus nu als voor in al hare hevigheid bestaan. Om een kabinet te kunnen vormen dat eenigszins tôt regeeren in staat is heeft Kerenski onvoorwaardelijk de meerderheid noodig in de arbeiders-, soldaten- en boerenbonden. Hij moet dus zoo voorzichtig als behendig te werk gaan om de verschillende krachten te vereenigen en te verzamelen. Het is een feit dat de huidige opperminister met ongehoorde kracht, met voorzichtigheid en behendig-heid gewefkt heeft en het verstaan heeft om toegevingen te doen waar het noodig was, om de klippen om te varen die zijn weg versperden. Voor den oogenblik heeft hij, om zijn doel te beter te kunnen bereiken, de orde en het gezag noodig. Wil sij zich, aan het stu-yen houden. dan .heeft de aera van Kerenski voor cUn oogenblik voor zioare ta-ak, is dikttgmr te Ksi ovsr onzs Rnîispyaupsn Nu vele familiên hun krijgsmac, maar ook wai hun krijgsgevangene tellen. zullen rmerdereWichm.-gsn over deze laatsten zeker welkomzijn. Men heeft in Duitschland vele soorten krijgsgevan-genen.Gezel Balthazar sprak reeds over degenenin^esper4 ingraotekampen dieze niet mogenveriaten.ea oinringd van vlechtwerk en wachtposten hun esntonig levea-slijten.Ook over hen die bij de boerenaKieiden.boven hua logist 30 pfenmng (3S centiemen)daags winnen; d;? zondags op hunne kamer kunnen tn,j,n:ren, diar zij hun dorp niet mî^en verlaten en aevvaakt worden, heeft hij wat verteld. Doch buiten deze zijn er nogduizenden die in de-groote steden, in nijverheid of handeî werkziam zijn, meer vrijheid genieten en het onder aile oogpa.nten beter stellen dan nunne collega's in oailingsehap. Een ti jdje tôt de eerste soort behoord nebbende, wai ik er zo~> spoedig over voldaan, dat ikm'j bij de laatste heb aangîsloten. Doch ook in de groote steden zijn zij nog oaderver-deeld, en veler. vlnJen, na 't einde van 't wjrk, hua onderkomen in eene barak waar zij gezameatlijk moeten eten en slapen. 's Zondags morgens kan menze dan in de stad ont-moeten, vergezelii van hun wachtpost die hun helpt bij 't doen buriner aankoopen. Echt typieke groepjes, die aan de groote stadsbewe-ging zelfs eens;h:lderachtigzichtgevea: grove, groots Russen met klepklak of astrakan-muts, in 't gnj s gekleed met lompe zware botten; lange, anagere Schotten m.-t nui kort rokje (een aardig effect, nu hier zoovele vrouWen de n'j»-erlieid3...broekdragen, —- 'k bedoel dus niet de broek in '.t huishouden) ; .-deine en middel--matige Fransozen in hunne bonté «ieuren van rood, blau-.v en grijs; en daartusschen deze met hun breed-gestreept gevangenkostuum. En zoo trekken zij — pai-mililaire — door de stadl Ziet een hunner voor eene winkelvenster wat naar zijn zin, paif, daar binnen. Middelerwijl blijft gansch de groep met de wacht voor de deur geposteerd. Eens de aankoopen gedaan, trekken zij terug naar hunne barak die zij soms '3 namiddags nog eens verlaten om onder toeîicht eene wandeling te doen. De tweede catégorie mag aanzien worden bijna als vrije menschen. Enkel nu en dan eeniacakietje naar da heimat, waar zij vurig naar verlangen, is Hua ontzegd. Zij worden 't zelfde lcon der duitsche werklieden betaald, arbeiden onder dezelfde reglementen, staan oon onder 't zelfde regiem derlevens:niddelbede&ling, bewonen iïunne gegarnierde kamer, eten wat zij wilien... en wat er is, dragen hunne gewone klçederen, kunnen briefwisselen naar hartelust en zich's zondag» een uitstapje naar buiten permitteeren. Dit stelt ons in de gelegenheid het duitsche voîk in zijne zeden engewoonten beter teleeren kenaen. Bij gelegenheid deel ik later eenea aader daarover mede. Ontwikkeldc personen voeren gaarne met oas eon praatje over de Belgische toestanden, en vooral — wat hun zeer schijnt te interesseeren —over de verhouding van Vlamingenen Walonen. Van haat of wrok tegenover ons niets te bespeuren, en,ta!rijk zija de kiaderen, die, als ze van sehool komen, de straat overstekea om ons de hand te geven, en de enkele woordea te zeggen d.e zij hebben opgevangen «Bonjour Monsieur».., « Bonsoir Monsieur! ». U moet weten dat «al» de Belgische gevangeneu hier den algemeenen naam van F ransozen dragen. Wat het leven zelf betreft, goedkoop is het hier natuurlijk niet. Doch de meeste waren zijn zoo streng gerantsoeneerd en aan hoogste prijzen vastgezet, dat wij de schandelijke belgische woekerprijzen op da noodzakelijkste levensraiddelen, — ea waarvan da bricfwisselingen in Yooruit soms een staaltje melden. — niet kennen. Voeg daarbij dat ons nu en dan een colis toekomt —• steeds wellcom — door comiteit of familie gezonden, en wij hier, in tegenstrijd met Viaanderen, 's nachts niet gewckt worden door bommen of afweergeschut zooiat wij, onder dat oogpunt, beter zija dan in de heimat. Datniemand echter daardîgevolgtrekkiag uit make dat wij min dan de gewonekrljgsgevangenen, en dan gij, vrienden in België, naar het emde verlangen. Iedere gevangene, hoe goed hij het ook stalle, kent het bittere der heimwee-ziekte, die slechts genezen kan door den vrede. Dat hij dus spoedig koaie. Hannover, i3Juli't7. O. D. V, •> Hsî Zondaisbiad "tfasruiî,, Ik kan onmogelijk den drang weerhouden, die me1 stuwt om een woordje aan onze lezers te zeggen over' het Zondagsblad Vooruit. Als ik zie hoe dol de jeugd nog is op de tôt het hart* niets-zeggende romans en zelfs de oaderen daar aan houden. als ik zie hoe velen nog een vnjzincig boek vernederen, dan is er reden om alarm te slaan. Zeker, zeker, Conscience is gelezen en herlezea, maar wie onzer werkerskinderen kent ecm Sabbe, cen Streuvels, ' éen Hiel ? De lust om wat verfijnde lectuurisweg. Het Zondagsblad Yooruit verscheen. Velen hebbea begrepen dat ze dit ttjdsclu-ift moesten lief hebben maar velen missen er nog den inhoud van. Door het onzeglijk nut, dat het sinds drie jaren gesticht heeft, kaa het aanspraak maken op nog drukker verspreiding. Ik zeg het met te meer overtuiging, na de kostbare boekbeoordeeling van Ernest Staas verschijnt, die elk huisgezin zou moeten lezen, niet alleen omdat ze het zoo bekende werk E. Staas dubbele waarde bijzet, maar omdat er lessen in te putten zija voor jong en oud ; lessen die manig onderwijzer (es)oobekwaîm is te geven aan zijne leerlingen. -, Het ligt in mijn plan niet al de eigenschappen te 5 doen uitblinken waarmee deze boekbeoordeeling - 11—rm m-HT-Tf—^~rn—rT-Tirmi n va^soenen. met den reoolutionairen r/eest, eene democratische, eene socialistische diktaiuw te doen heerschen in het laid der ormoentelinrj. Zal hij daarin gelukken? Menige om-.tandigheid schijnt hem daartoe gunstig te zija. Vooreerst weet een man, die zich eene zoo heftige vijandschap op eea hais haalt, zich ook hartstochtelijkeaiaàangers te verschaf» ten. Ten tweede hebbea zijne partijgangers nog goed het heft in de handen in den Sowjet en in het leger.' Daarentegen staan zijne tegenstreversnog niet in vaste gelederen en denken zij nog verschillend over het doel dat zij zich zullen stellen. De tegenstanders van den gezagsmensch Kerenski eischen in de eerste piaats dat aile macht kome ia de handen der demokratische raden, en terzelfdertijd ondermijnenzij het gezag dezer raden ierwijl zij hunne samenstelling op eene oarechtvaardige, willekeurige en antidemocratische wijze wilien doen plaats hebbea. Eene andere groote moeilijkheid, die door de revolutionaire regeering eerstens uit den weg moet geruimd worden, kan haar bij goed gelukken machtig ter hulp komen. Het huishoudelijk verval is den lande door zoo ver gevorderd, dat zelfs de Noioajo Chifu, de toestanden met desomberste kleurenschildert. Zooals elka klaarziende mensch in het land weet kan eene ramp op dit gebied nog slechts afgewecrd worden door het spoedigst mogelijk herstellen der algemeen a orde. Wia dus met ruimen blik en vaste hand in Rusland ords zal weten te doen heerschen zalzich dadelijke ontelbara vrienden en helpers aan de zijdetrekken. Maar langs den anderen kant zal men zich aile moeite geven om het geweldig oprukken der duitsche troepen bij hetrussisch volk te doendoorgaan als een nieuw gevaar voor de omwenteling en voor da vrijheid... Da laatste duitsche verklàring" omtrent de lcrijgsdoeleinden zal Kerenski aiiicht van pas komen orn den grootstenensterksten drang van de russische volks-massa, den drang naar spoedigen vrede, nog maar aan te wakkerea en aldus nog meer in te werken tegen de onwrikbaarheid der bondgenooten. Zal Kerenski de kunst verstaan om zich meester t« maken over een zoo iugewikkelden toestand? Allen kunnen wij voor dea oogenblik ant>voorde.i dat no-» nooit een man eea zoo gevaarlijk uurceleefde, staauda aan het hoofd derre;ïeering,van eengjaotlaad.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title Vooruit: socialistisch dagblad belonging to the category Socialistische pers, published in Gent from 1884 to 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods