Drukster-Uitgeeïster £ara: Maatsehappij H ET LICHT bestunrder : P. DE VISCH. Ledeberg-Oent . . REDACTIE . . ADMJNISTRATÎE fiOOGPOORT. 29, GENT VOORUIT Or gaan der Be/ffkohe Werkliedetîparhj\ — Venschjjneride etfk dagen. ABONNEMENTSPRIJS BELGÏE Orle maanden. . . , . fr. 3.2j 2es maanden . . , , . fr. 6 58 Ëenjaar. ...... fr. 12.50 Men abonneert zieîi op a!!e postbureelea DEN VREEMDE Drie maanden tdagclijks \ verzonden). ..... fr. 6.73 | Eeo Duitscha Vliegmachien werpt bassin te Gent De socialistische theorie komt tôt haar recht ! Gaat waar gij wilt, spreekt met vriend en vijand, en overal zal het gezegd, her-haalcl en bevestigd worden: dat België 'op militair gebied zijn plicht gedaan . heeft en zelfs meer dan zijn plicht. Men zal niet nalaten te wijzen op de 1 dapperheid en den weerstand onzer troe-1 pen. j Wij staan buiten dit algemeen oordeel niet; wij zijn er integendeel volop mede t'akkoord. Wij meenen zelfs dat het noodig is, I die knappe houding_ van ons leger een beetje van dichterbij te beschouwen, te i ontleden en er de oorzaken van op te igoeken. Zekerlijk was het goede recht volop 1 jfangs de zijde der Belgen. Wij waren brutaal opgeëischt om de 'duitsche legers vrijen doortocht te ver-, leenen op ons grondgebied, aldus onze onzijdigheid en onze onafhankelijkheid 'opofferende. 'Wij hebben geweigerd en ons grond-1 gebied verdedigd en wij deden wel. Onze soldaten gedroegen zich knap, als mannen, sommigen als helden. Wij mogen zulks met fierheid vaststel-len, maar wij mogen er zonder aarze-ling bijvoegen : zulks zou het geval niet geweest zijn onder het oud stelsel van i«^er aatiwpn. ing bij middel def milicie-i loting en der plaatsvervanging. Al* het recht der wereld dat in dees ge- i ' yal, op onze zijde was, ware niet in staat geweest ons leger te begeesteren, omdat zijne samenstelhng zelve het symbool was der onrechtvaardigheid. Men verdedigt het recht niet door het onrecht. Gedwongen, verongelijkte sla-I ven of gekochte mannen zijn nooit hel-' den, zij gevoelen zelfs niet wat plicht ;is. Ons leger ware in dat geval wegge-î.vaagd, uiteengestoven gelijk kaf voor den tvind. Indien het nu anders is geweest, dan '£ zulks te danken aan den persoonlij-ken dienstplicht, die de katholieken ver-plicht zijn geweest te aanvaarden tegen 'hun goesting. 1 En het ware beter geweest, ware die hervorming sedert langer ingevoerd ge-. worden, vollediger, zonder uitzonderin-<gen en yoorrechten, die nu nog in voege zijn. Onze jongens hebben nu moed, omdat zij meer rechtvaardigheid in het leger vaststellen : de zonen der bourgeoisie naast zich zien, aan dezelfde bevelen on-derworpen en aan dezelfde gevaren bloot-gesteld.Een last wordt lichter, naarmate hij op meer schouders verdeeld is en de ge-lijkheid is een ideaal dat zedelijk ver-hoogt en verheft. & Het dient nochtans gezegd te worden dat .wij het tegenwoordig militaire stelsel nog als het nec plus ultra, als het beste aller stelsels niet aanzien. Wij zijn en blijven voorstaanders der gewapende natie, waarvan Zwitserland ons het voorbeeld geeft sedert lang. Dit legerstelsel is het eenige recht-vaardige, zoolang men de noodzakelijk-heid der legers moet erkennen. De gewapende natie geeft daarbij het maximum der sterkte, omdat zij al de weerbare mannen wapent en inlijft. ïîestond dit stelsel in België, dan be-schikten wij zeker over een leger van 700 à 800 duizend mannen, een eerbied-waardig cijfer, dat zelfs de duitschers tweemaal zou hebben doen nadenken, alvorens zoo brutaal aile recht met de de voeten te trappen. Helaâs onze woorden, onze kritieken en klachten batèn nu niemendalle. Maar het diende toch eens te meer aangetoond, dat het de werklieden, de socialisten waren die in dees geval, gelijk in zoovele anderen, klaar zagen, , vooruitziende waren en bewijs gaven van echte staatsmanswijsheid. Degenen die er integendeel lomp, dom en klein uitkomen, zijn die illustra-tien der bourgeoisie, waarvan M. Woeste^ de meest gezaghebbende vertegenwoor-diger is. Die groote(r?), wijze(?) staatsman staat nu te gapen gelijk een uil op een kluit en vindt geen woord of geen voor-stel dat in iets den benarden toestand kan verhelpen. De duitschers houden hier huis in België gelijk echte moderne Noormannen, door de schuld der katholieken, waarvan M. Woeste de chef is. Waarachtig diegene, die hem den spot-naam van « De Pruis » gaf was een zie-ner, een profeet. F. H. Zegt ons de waarheid ! Wij hebben er steeds de aandacht op geroepen dat aile « offic'ieele » berichten onder aile voorbehoud moesten aangeno-men worden. Het « officieel » burccl betrappen wij nu op heeterdaad van jfeugen. Over het gevcchr ( Dendermonde kwam een eerstc officiccl cericht, luidend als volgt : .1 ntwerpen, 4. sepiember. de duitschers werden te I "LXDERMONDE ACHTERU1T GE-ùreven.-de Belgen, verdoken opgesteld tch Zuiden der .stad, hebben het kanon-*vuu? geopend om 6 ure; het duurde tôt 10 «re 's morgends. De stad werd niet getroffen. Bijzonderheden ontbreken. In ons nummer van gister, le blz. 5e ko-lom deden wij reeds uitschijnen dat de stad wel getroffen was. Nu komt een .weede officieel bericht, waarin 00k over Jcndcrmonde spraak is. Het yolgt hier: l'rijdag avond, om 10 me. De Bclgisçhe afdeeling van Namen, die Z:çh m Frankrijk teruggetrokken had, is i"ans in goede orde teruggekeerd te Ant-wcpen, waar zij aan de verdediging zal niedewer ken. Dendermonde is vrijdag aangetast door ■ bewngrijke troepen van allerlei waéens. —.Ç. >«'. li/- Het gevecht duurde geheel den morgend. VOOR DE .VERPLETTERENDE OVERMACHT tVAN DEN VIJAND, HEEFT HET GANSCHE GARNI-ZOEN DE STAD VERLATEN EN HEEFT ZICH IN GOEDE ORDE TERUGGETROKKEN ten Noorden van de Sckelde, zonder iets aan den vijand over te laten. Het doel der Duitschers schijnt te zijn door V bezit van Dendermonde, den lin-kervleugel van zijn waarnemingspost te beschermen, die gevestigd is ten "Noorden van Bru s sel. Dendermonde was een vervallen ver-klaarde ver sterkte plaats; hare inneming heeft geen rechtstreeksch belang voor de verdediging van Antwerpen. Wanneer men geene berichten doorliet was de gemoedstoestand onhoudbaar voor het publiek. Wij hebben het eerst van al er op aangedrongen dat men het publiek uit de onzekerheid, — die op het land woog, — zou verlossen. Men heeft gevoeld dat men er aan toe-geven moest; na voetstappen van M. Hy-mans en gezel Vander Velde beloofde men dagelijks een yerslag van de gebeur-tenissen.Men komt aan hoogerhand te kort aan zijnen plicht: men kondigt geen verslag af ; men geeft enkel onsamenhangende berichten, — en, over Dendermonde, leu-gen-berichten.In naam der geheele bevolking spreken wij, wanneer wij aandringen: "sn Zegt onis de waarheid ! uithouden is Overinnen 1 Een artikel van Compère-Morel Onze partijgenoot Compère-Morel, een der geleerdsto sooialisten van Frankrijk, volks-vertegenwoordiger en lid van den redactie-raad van ons fransch 7.usterorgaan «L'Humanité», kondigt het volgende opbeurende artikel af: « Ik begrijp den ge.estestoestand niet goed der paniekzaaiers en professors in schrik-verspreiden.Wat is er dan toch verloren onder oogpunt van het emdelijke doeH Wclke zijn de elementen van beslissende nederlagen die lien schrik inboezemen ? Laat ons koud redeneeren, zonder passie en met orde en logiek. Wij zijn teruggedreven tôt over de grens, 't is ontegensprekelijk. Het is waar dat onze ver Jedigingslijn Pa-rijs -nadert. De bezetting der hoofdstad wordfc misschien een mogelijkheid, een waar-schijnlijk feit, niemand lôôchent zulks. Maar daarna? Zeker ware het te verkiezen geweest, dat wij een aanvalleùde beweging hadden kun-nen houden, binnendringen en blijven op het vijandelijk grondgebied. Het is zeker dat dan onzen angst minder groot en onze be-kommernis minder smartelijk wezen zouden. Maar het is onnoodig daarover te kniezen, zien wij wat is en komen zal. Wat- er is? Het Duitsche leger is in het Kamerijksche en langs de Somme op weg naar Parijs, dat het ten aile prijze wil be-reiken.Zal het gelukken ? Zal het or toekomen onze troepen te doen wij ken en terugtrekken? Of wel zal het, integendeel, tegengehouden, of ingedijkt worden? In de tweede veronderstelling is het voor ons een mogelijkheid tôt spoedige overwin-ning,want daar onze tegenstrevers zich voor-al op dien kant werpen, zou hunne neerlaag het teeken van een algemeenen aftocht kun-nen zijn. In de eerste veronderstelling, de minst gunstige ,trekken onze verslagen troepen zich terug onder de muren der hoofdstad. Nemen wij het érgst-e aan, nemen wij zelfs een nieuwe terugslag, zelfs de bezetting en inname van Parijs aan. En daarna? • Daarna is het de strijd die voortgaat, on-verbiddelijker, geweldiger dan ooit; en de toekomst van Frankrijk verplaatst zich op de middehvlakte, in de Morvan. Gedurende dio verschillende episoden,gaat de tijd voor bij, de dagen volgen de dagen en weken op ! Engeland brengt ons voort zijn troepen aan, Ruslar.d dringfc meer en meer Duitschland binnen, bezet Berlijn en snelt met reuzenkracht naar onze grenzen. En dan worden de Pruissischo troepen, die gedurig moeten aanvallen, vermoeid, ontzenuwd en zij verminderen in macht en in getal. De Duitsche bevolking is geblokkeerd,lijdt honger en verkeert in nood; de groote ste-den verkeeren in de onmogelijkheid zich te bevoorraden, de hongersnood woedt, terwijl de massale ruk der Russen verschrikt, met angst slaat en een heele omkeering in de pu-blicke opinie brengt. Dat wil zeggen dat wij onvermijdelijk moeten overwinnen indien wij kunnen vol-houden; heel het vraagstuk ligt daarin be-sloten.Zoo onze regeerders op tijd het volk, dat niet beter vraagt kan stalen ! Zoo onze ministère de heldhaftige en tôt aile offers be-reidde menigte kunnen in opstand brengen ! Zoo onze terriioriaJg- soldaten en hunne reserven goed aangevoerd worden door jonge officieren van het a-ctieve leger ! Zoo een ijzeren tue,ht na-geleefd wordt in de militaire bewegingen en in de burgerlijke werkdadigheid ! Indien iedere ongedeerde hand een geweer en een goed-gevulde cartouchière kriigt ! Indien de jonge klassen indeirhaa.st opgeroepen, ingewîijd en ge-treind, bij machte zijn om binnen enkele weken bij de rangen ingelijfd te worden, zullen wij het Duitsche impérialisme ver-pletteren tôt het hoogste peil van het Duitsche volk zelve, tôt het grotte heil der démocratie, der Republiek en der Bescha-ving.'t Is dàt was de professors in schrikaan-jaging en de paniekzaaiers ten spoedigste zoudea moeten begxijpen, indien ze niet willen dat men hen in naam van het natio-naal recht — en door het geweld — in de onmogelijkheid stelt het land schade te be-rokkenen. Europeesche Oorlog Hit vosrspsl tu des Oorlog De diplomatieke onderhandelingen (1).) KEIZEB WILHELM AAN DEN ÏSAAR: J V '< Aan mijn ambassadeur is opgedragen, i uw regeering op de gevaren en ernstige ge-yolgen van een mobilisatie te wij zen ; het-zelfde heb ik in mijn laatst-e telegram gezegd. Oostenrijk-Hongarije heeft alleen tegen Servië gemobiliseerd en wel slechts een gedeelte van zijn leger. Wanneer Rusland, zooals nu volgens mededeeling van u en uw regeering het geval is, tegen Oostenrijk-Hongarije mobiliseert, dan wordt de roi van middela-ar, welke ge mij op de meest vriendschappelijke wijze hebt opgedragen en welke ik op uw uitdrukkelijken wensch op mij genomen heb, in gevaar ge-bracht, zoo niet onmogelijk gemaakt. Het geheele gewicht van de beslissing rust nu op uw schouders ; gij hebt de verantwoor-delijkheid voor oorlog of vrede te dragen. WILHELM. > (D.) DE TSAAR AAN KE1ZER WILHELM « Van harte dank ik u voor uw spoedige beantwoording, Ik zend hedenavond Tatis-jef met instructie. Tôt de nu van kracht wordende militaire maatregelen is reeds vôôr 5 dagen besloten en wel wegens de noodzakelijkheid van verdediging tegen de voorbereidingen van Oostenrijk. Ik hoop van ganscher harte, dat deze maatregelen op uw positie als middelaar, waar ik zeer veel prijs op stel, geenerlei invloed zulllen oefenen. Wij hebben uw sterken druk op Oostenrijk noodig, opdat het tôt een ver-gelijk met ons kome. NICOLAAS. » 31 Juli. (D.) DE TSAAR AAN KE1ZER WILHELM « Ik dank u van harte voor uw bemidde-ling, welke nieuwe hoop geeft dat ailes toeh nog vreedzaam zal kunnen afloopen. Het is technisch oèmogelijk, om onze militaire voorbereidingen te staken welke door Oostenrijks mobilisatie noodzakelijk zijn geworden. Wij zijn er ver van, een oorlog te wenschen. Zoolang als de onderhandeîingen met Oostenrijk over Servië voortdu-ren, zullen mijne troepen geen uittartende actie beginnen, Ikr geef plechtig mijn woord daarop. Ik vertrouw mét allo kracht op Gods goedertierenheid en hoop op het suc-ces jyan uyr bcmiddeling to.ÀVeenen voor_ de welvaart van onze landen en den vrede van Europa. ; Uwe hartelijke toegenegen ; NICOLAAS. » Met dit telegram van den Tsaar kruiste het volgende, eveneens op den 31sten Juli, om 2 uur nam., verzonden telegram. (D.) KEIZER WILHELM AAN DEN TSAAR « Gehoor gevende aan uw beroep op mijn vriendschap en uw wensch om mijn bij-stand, heb ik een bemiddelingsactie tus-schen uw regeering en de Oostenrijksche-Hongaarsche onclernomen. Terwijl deze actie gaando was, zijn uw troepen tegen het met mij verbonden Oostenrijk-Hongarije gemobiiiseerd, waardoor, zooals ik u reeds medegedeeld heb, mijn bemiddeling bijna illusoir gemâak# is. Niettemin heb ik haar voortgezet. Nu krijg ik betrouwbare berichten over ernstige oorlogstoebereidse-. len ook aan mijn oostelijke grens. De ver-antwoordelijkheid voor de veiligheid van mijn rijk dwingt mij tôt defensieve tegen-maatregelen. Ik ben met mijn pogingen tôt het behoucî van den wereldvrede tôt aan de uiterste grens van het inogelijke gegaan. Niet ik draag de verantwoording voor het onheil dat nu de geheele beschaafde wereld bedreigt. Nog op dit oogenblik ligt het in uwe macht het af te wenden. Niemand bedreigt de eer en de macht van Rusland, dat wel op het résultait van mijn bemiddeling had kunnen wachten. De mij van mijn grootvader op zijn doodsbed overgeleverde vriendschap voor u en uw rijk is mij steeds heilig geweest-, en ik heb trouw aan den kant van Rusland gestaan. wanneer het in grooten noodi verkeerde, in het bijzon'der gedurende zijn laatste oorlog. De vrede van Europa kan door u nu nog^gered worden, wanneer Rusland er toe besluit, de militaire maatregelen te staken, welke Duitschland en Oostenrijk-Hongarije bedreigen. > Den morgen van denzelfden dag was in Rusland de algemeene mobilisatie bevolen, waarop nog op 31 Juli de ultimatums van Duitschland aan Rusland en Frankrijk volgden. 1 À'ugustus. (D.) 1)E TSAAR AAN KEIZER WILHELMr v._ < Ik^he.b,. «J?:- • telegram-Utek»g^n.t.Ik: bew,. grijp, dat ge gedwongen zijt te mobilise^ ren, maar ik zou denzelfden waarborg vari u willen hebben, dien ik u g-egeven heb; namelijk, dat deze maatregelen geen ooi* log beteekenen en dat wij voort zullefc gaan te onderhandelen tôt heil van onz< beide landen en van den algemeenen vredej die ons dierbaar is. Onze lang beproefd« vriendschap moet er met Godes hulp iv slagen, bloedvergieten te verhindererÉ Dringend verwacht ik vol vertrouwen u^ antwoord. » ! (D.) KEIZER WILHELM AAN DEN ) TSAAR « Ik dank u'voor uw telegram. Ik hen uw regeering gisteren den weg gewezen, langs welken kant alleen nog de oorlog vermeden kan worden. Ofschoon ik om eenj antwoord voor heden middag verzocht had,! heeft mij tôt nog toe nog geen telegrarrf van mijn ambassadeur met een antwoord van uw regeering bereikt. Ik ben daarot^ gedwongen geworden mijn leger te SMobiH-seeren. Een onmiddellijk, duidelijk en niet mis te verstaan antwoord van uwe regee-:, ring is de eenige weg, om een eindelooza ellende te vermijden. Zoolang ik dit ant-i woord niet gekregen heb, ben ik tôt miji* leedwezen niet in staat, op het onderweiv van uw telegram in te gaan. Ik moet zo<^ ernstig mogelijk. van u verlangen, dat ga onverwijld aa,n uw troepen het bevel geeft^ om onder geenerlei omstandigheden ooa maar in het geringste onze grenzen t4 schenden. » ) (E.) MINISTER GREY A AN DEN ENGEL< SCHEN AMBASSADEUR TE BELIJN, ) « Hij (de Duitsche ambassadeur) vroeg) mij, of indien Duitschland de toezegginss gaf de onzijdigheid van België niet ta. schenden, wij ons wilden verbinden vrijl* te blijven. » . Ik antwoordde, dat. ik dat niet kon zeg-( gen ; wij waren nog vrij en wij overwogen,^ wat onze houding grootendeels zou worden-^ bepaald door de openbare meening hier, enj dat de kwestie betreffende de onzijdigheid, van België de openbare meening hier zeer ter harte gaat. Ik zeide, dat ik niet dacht,\ dat wij eene belofte van onzijdigheid zou^ den kunnen geven op die voorwaarde alleen.) De ambassadeur drong er bij mij op a an,!, of ik geen voorwaarden kon formuleeren^ waarop wij onssijdig , zouden blijven. Hij!. gaf zelfs te verstaan, dat de integriteit vair, Frankrijk en haar koloniën zou kunnen'' worden gewaarborgd. } ■ Ik zeide, dat ik verplicht was voor goedfl elke belofte te weigeren om op dergelijkej' voorwaarden onzijdig te blijven, en dat ifo, alleen kon zeggen, dat wij vrij moesten!'. blijven. \ I Op het Oorlogsterrein De aanslag op een trein . te Audegein Het meisje dat gisteren morgend door eeni kogel in den rug werd getroffen en op dent slag gedood werd, is de 17-jarige Marie Cor-i nelis, van St-Gillis. Deze getroffen in den onderbuik is daf - 16-jarige Martha Thas, insgelijks van St« Gillisj haar toestand is zorgwekkend. j 1 De derde gekwetste is Louis Vercammen, van St'Gillis, insgelijks door een kogel in/ de bil getroffen. Het andere slachtoffer is Frans De Jonck, van St-Gillis, vader van drie kinderen. D« man die erg was getroffen in de bil — een/ | slagader was doorschotên — is thans in lie# gasthuis overleden. De Belgen heroveren een gasthuis Een handvol onzer soldaten behaalde eeni zonderlinge overwinning te Betecom bij* Aerschot. Ziehier in welke omstandigheden-dit geschiedde: Na de laatste gevechten te Aerschot en het terugtrekken onzer troepen, hadden de. Duitechers een klein gasthuis ingericht tei Betecom, waar zij negen hunner gekwetsten hadden gelegd en tevens ook evenveel Bel- i gen, waaronder een krijgsdokter. Deze laatste vernam, door een gesprek v dat de vijf Duitsche wachters hielden, dat ; een Dnitsch regiment zou voorbijtrekken, taaar dat niettemin de soldaten van de wacht in den namiddag een rijtocht zouden houden met het rijtuig van den Belgischer» krijgsdokter. Dat was te veel. Dank aan l den goeden wil van een landbouwer, ge- S lukte de dokter er in. de naastbij gelegenl post der Belgische soldaten te verwittigen. ! Negon carabiniers, wielrijders legden zich/ in hinderlaag en zoodra de wacht haar rij-i tocht maakte, kwamen zij naar het gasthuis.1. en namen al de gekwetsten rnee en voerdeni ;ze naar Lier. De rollen waren nu omgekeerd. Onze go v. kwetsten,t zijnt nu>rij en dedDuitschers .. u j n II ■■ niMiiiim , 1 I^II ' I«H inii.agli tm ijimum m. -m !■■■■ ' ^ iimn.m» mw .. ■» - "U'-.-w X'JK fl. V v-wm S£ faar — f*. 248 Prijs per nummer : voor België 3 centiemen, voor den Vreemde S centiemen Teietooit B lledaol?© 247 » A(Sm?Eïistpat2e 284S Zoada^ 6 Sepiembep 1914

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.