VOORUIT Orgaan der Belgische Werktiedenparty. — Yerschjjnende alie dagen. D rukster-U itgeeï ster km: Maatschappij H ET LICHT bestuurder: P. DE VISCH. Ledeberg-Gent . . REDACTIE . ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. GENT ■ ABGNNEMENTSPRIJS BELGIE Drie maanden. . » , . fr. 3.2» Zes maanden • , $ . . fr. 6 Een jaar fr. 12.51 Men abonneert zict» op aile postbureele» DEN VREEMDE Drie maandeiv ilagelijks verzonden). « . . . . <fr. HUNKEN NEUS VGORBIJGEKLAPT -3 Gentenaar - Landwacht ■ Kleine J'iot logenstraft Vooruit die gezegd ieft, dat de klerikale regeering niets gedaan heeft om de gevolgen der werke-xosheid te yerzachten, noch in 't verle-den, noch den dag van heden, die zoo •«.j zonder hachelijk is. iiet spijt ons, dat wij onze beschuldi-ging moetën staande houden zoolang den trio onzer klerikale confrater^, ons niet weet te zeggen wat de regeering ge-daan heeft tôt leniging der werkloos-heid.Maar in den grond loochent die drie-vuldigh&id onze beschuldiging niet, zij pleit eerder verzachtende omstandighe-den en zij doet het zeer onbehendig. Lacht niet, lezers, als er geen wet be-staat tôt bestrijding der werkloosheid, dan is het de schuld der regeering, meent ge ! Pardon het is de schuld der... socialisten ! ! 't Zijn wij die liever stokken in de wie-len van het Kamerwerk hebben gesto- ken, dan een wetsvoorstel neer te leg-&en-En door dit stokken in de wielenste-kerij, bedoelen onze drie personen in eenen God, dat wij de Schoolwet hard-nekkig bekampt hebben. Dat was niet alleen ons recht, maar ûnzen plicht. Wilde de regeering die oppositie ver-mijden, dan kon zij de Schoolwet daar-iaten om aan noodiger dingen, gelijk de bestrijding der werkloosheid te denken, eene wet die bij de socialisten zekerlijk goed onthaal zou genoten hebben. Dat zij dit niet deed sedert de dertig jaren dat zij aan het bewind was, dat zegt genoeg, dat zij er tegen was, ge- ajk zij het nog is. , ♦ * * Behalve Haliand dedei, de andere na-.iën niets of ailes bepaalde zich tôt tvenschen, voornemens of voorstellen £egt onze drievoudigen confrater. En hij voegt er geheel dom weg bij, dat Voo?ui4 over de andere landen niet meer durft spreken. Wij vragen wel excuse. Wij meenden dat onze confrater een beter geheugen had, en zich zou herinnerd hebben dat wij daarover reeds vroeger spraken. En om zijn geheugen op te frisschen zullen wij hem bijvoorbeeld een artikel herinneren, verschenen in Vooruit-van 8 Oogst 1912, onder den titel : Het Stel-sel dsr Maatschappelijke Verzekeringen in Engeland. Wij knippen er juist het deel uit over de Werkloosheid. Het luidde als volgt : 9 Terwijl de verzekering tegen ziek-te al de werklieden omvat, is het werkeloozenfonds maar van toepas-sing voor een zeker getal nijverhe-den met- zorg bepaald : 1. De bouwnijverheid, er in begre-pen het houtwerk vervaardigd in de werkhuizen der ondernemers ; 2. De werken van bruggen en wegen, leggen van ijzerenwegen, het maken van dokken, kanalen, enz. ; 3. De scheepstimmerwerven ; 4. De mekanische werken erin begrepen de vervaardiging van oor-logmunitiën en vuurwapens ; 5. De ijzergieterij ; 6. De rijtuigmakejrij ; 7. De zagerij met inbegrip van het houtwerk met de machien. De wet kan tôt andere nijverhe-den uitgebreid worden bij middel van een simpel dekreet. De behoudersbladen hebben gezegd dat die wet slecht onthaald zou geworden zijn in het land. Welnu, op dezen oogenblik zijn er reeds 10 miil:C3n ingeschreven. voor een begin ziet er dat geheel goed uit, als men denkt dat men in Duitschland tien jaar noodig gehad heeft om tôt denzelfden uitslag te komen. Nu wordt gemeld dat Lloyd George weldra een veldtocht gaat beginnen ten gun.ste eener aanzien-Iijke verhooging der lasten van de groote grondeigehdommen. Men ziet dat die minister zijne reputatie van een ijverigen hervor-mer te zijn, ruimschoots verdient. Ehwel Centenaar - Lantiwacht - Kleine Patriot zijt gij voldaan? Het zal iedereen voorkomen dat gij geen goede gentenaar zijt, dat gij een gebrekkige wacht voor 't land zijt en een geheele kleine patriot. F. H. schrikkclijkc ontploffihg hocgcnaamd met kan Vcroorzaakt zijn door een binnen geslo-[ten duitschen onderzeeëï. Er is niemand gevonden die een spôor gehoord of gezien heeft Van een duitschen «duikelaar» en geen enkele wachtsman van de talriike in den omtrek liggende vaartui-gen gelooft dat zoo een vijandelijk vaartui'g in den omtrek is geweest. Bovendien, als de «Bulwark» zou vernie-tigd zijn door een duitschen onderzeeër, dan is het niet aan te nemen' dat de duit-sche militaire ovèrheid het feit zou kunnen of zou willen gelieim houden. Langs een anderen kant kan de onder-zoekscommissie oôk niet aannemen dat' er in het huidig jaargetijde « zelfontbranding» van het aan boord zij si de buskruit kan plaats gehad hebben, aangezien zulks nooit gebeurd is aan boord -van engelsche sche-pen, aangezien het engelsch buskruit daar-omtrent de zekersto waarborgen oplevert. Blijft dan nog de veronderstelling dat eene drijvende mijn met den vloed stroom-opwaarts gevoerd, den oorlogsbodem aan-gestooten en de vreeseliike' ontploffing- ver-oorzaakt heeft... maar dan zou men, vol-gens de bekwaamste vakmannen, twee op elkander volgende ontploffingen hebben moeten hooren, eerst deze der mijn en ver-volgens deze van het poèdermagazijn. . Dan is het verder 00k zeker dat het ijze-ren zeemonster nièt zoo erg aan spaanders zou zijn geslagen geweest als het. alleen de uitwerksels der mijnontploffing zou hebben ondergaan zonder dat zijn kruitmagazijn zou zijn gesprongen. Dat er een duitsche handlanger aan boord zou geweest zijn, die zijn eigen leven wilde opofferén om het drijvend fort in de lucht te doen vliegen, dat wordt door iedereen als eene onmoge'lijkheid aanzien, terwijl het zelfs als eene onmogelijkheid aan-zien wordt dat een man zijne inzichten zou kuiinen ten uitvoer brengen als hij op eene onbegrljpelijke wijze aan boord zou zijn ge-sloopen of deel zou gemaakt hebben van de bemanning. Men is dus na lang zdeken en studeeren tôt de overtuiging gekoinen dat er een ongeluk gebeurd is,' dat men zal bezig geweest zijn met het âan boord nemen van munities, dat er een projectiel zal ontploft zijn of dat er door den ene of den andere eene welkdanige onvoorzichtigheid zal ge-pleegd zijn die het vuur aan het kruit zal gebraeht hebben. Een officier moet dan de vraag gesteld hebben of men niet met zekerheid kan we-ten of men bezig was met het aan boord nemen van yoorraad en het schijnt dat daar-op.geen afdoend antwoord kon gegeven worden -— zoodat in zekere kringen nog voort over de vamp gediscuteerd wordt en aangedrongen om de verantwoordelijkheden te kunnen vaststellen. Men ziet dus dat de kwestie zeer ingewik-keld is en dat de engelsche vitters nog lang geene voldoening bekomen hebben voor wat den ondergang van den «Bulwark» betreft. Rus heilige herinneringen een onweei staanbare' aantrekkingskracht uitoefenen, tôt millioenensteden geworden W'arschau, de oude hoofdstad van het vroegere ko-ninkrijk Polen, telt thans een miilioen in-woners, Riga, de oude Hansestad en het eerst 120 jaar oude Odessa hebben het reeds tôt een half miilioen zielen gebraeht. Het dezer dagen door de Duitscliers ingenomen Lodz staan ongeveer op dezelfde hoogte als de beide laatstgenoemde of heeft haar mis-schien reeds overvleugeld. Het heeft dien snellen groei te danken aan zijn ligging in het Poolsche industrie-district. Het is het middenpunt van de katoennij-verheid van Polen en een der eerste fa-brieksteden van het land, zoodat het niet ten onrechte het «Russische Manchester» wordt genoemd. Lodz is in handelskringen in de geheele wereld bekend wegens zijn spinnerijen en weverijen, die i« clen jongsten tijd zich buitengewoon snel hebben ontwikkeld.Met die ontwikkeling heeft de uitbrëiding der stad, die zich aan weerszijden van de 12 K.M. lange straat Protekowskaja uitstrekt, gelijken tred gehouden. De bevolking be-staat slechts voor een klein gedeelte uit Russen, de overige bewoners zijn voor het meerendeel Polen en Duitschers. Hoewel deze Duitschers gedeeltelijk ge-russificeerd zijn, hadden ze ±och aile voe-ling met het oorspronkelijk vaderland nog niet verloren. Er is onder ander een Duitsche school en er verschijnen drie Duitsche bladen. En bovendien zijn de groote onder-nemingen meestal in handen van Duitschers of van afstammelingen van Duitschers. Onze partijpoo! H, Van den Meulebroucke, Ridder der Lespoldsorde In de verschrikkehjke tijden die we door-w.orstelen gebeuren toch rare dingen. Inderdaad, en vallen wij maar onmiddel-lijk met de cleur in huis. In ons nnmmer van 28 november deelden wij eene lijst mede van bevorderingen en benoemingen die in het Belgische leger waren gedaan. Onder de benoemingen trof-fen wij aan : Werden benoemd tôt ridders;in de Orde van Leopold II, de soldaten Van Mculebrocck, enz. In onze middens werd de vraag gesteld en het vermoeden geuit : «Zou het onzen vriend Hipp. Van den Meulebroucke zijn die deze onderscheiding bekwam?» Nie mand kon er echter bepaald op antwoor-den, daar Van den Meulebroucke, als sol-iaat bij het geniekorps in dienst, misschien srgens in het buitenland, misschien aan het f misschien op zijn minst gekwetst> m aile gevallen hadden wij omtrenb' 'hem geene berichten.' Wij bleven nu gedurende een veertiental dagen in deze onzekerheid, toen we gister uit den mond van gezellin Van den Meulebroucke vernamen dat haar echtgenooi Hippoliet veil en gezoncl was, en bij het inderdaad is die tôt Ridder der Leopolds-orde werd benoemd. Onze gelukwensch was dubbel : eerst "ei vooral omdat wij goed nieuws over zijne ge. zondlieid hadden, en secundo: dat hij, de simpele soldaat, ineens tôt Ridder benoemd werd. Waarom wij bovenstaande melden? Opdab onze pa.rtijgenooten het allen zouden wetea, en 00k nog voor eene andere reden ! Wie is Hipp. Van den Meulebroucke? Noch min noch meer de bandiet die op 17 Maart 1913 voor het assisenhof van Oosi-Vlaanderen verscheen, samen met zij je medeplichtigen Jaunia.ux, van Jolimont, en Everling, van Brussel. Deze drie misdadi-gers waren beticht van : oprainig tôt on-gickoorzaaînheid vanwcgc de soldaten tegenover hunne oversten, wanneen deze heu bevelen zouden in de stakers voor A.S. te schieten ! Van den Meulebroucke en zijne kamera-den hadden een verraad gepleegd tegenover de legertucht en eene onherstelbare vader-landslooze da.ad begaan. De juryleden waren echter verstandigsr dan het gerecht, en spraken de vervolgden vrij. Duâ, Van den Meulebroucke, die in 19à3 vervolgd werd voor zijne krachtige en eer-volle anti-militaristische propaga-nda; die evenals wij en gansch onze partij mec hart en ziel strijdt voor de ontwapening; die dan uitgescholden werd voor vaderla.nds-looze, is nu bevorderd tôt Ridder der Leo-poldsorde.En dit waarom? Omdat hij met dezelfde energie als hij propagandist is voor hel anti-militarisme en de socialistische ideeën in het a.lgemeen, niet alleen den vader-grond, maar het leven zijner oversten ver-dedigt.Onder vele moedige daden meer heeft H. Van den Meulebroucke midden een regen van shrapneH's en kogels, samen met een an de ira ri kameraad, Da-el, zijn bevelhebber . gered clie gewond op het slagveld was neer-gezegen. En dit cîeed Van den MeulebroU* cke terwijl hij zelf aan de hand door een stuk shrapnell erg gewond was, wat hem eenige weken hospitaal-verblijf kostte. Evenals gansch onze parhij blijft \ an den Meulebroucke dus logiek met zichzelf. In normale tijden strijd voeren tegen den overweldiger : die het kapitalisme en militarisme is. In de huidige omstandigheid : strijd voeren tegen den reus Goliath die den dwerg David overviel, wat meteen strijd voeren is voor de beschaving, tegen het militarisme, voor algemeene ontwapening ! En 't was dat wat wij wilden zeggen! Uit à Hollandsche intgrnatie-kampen Waarde iiedactie, Uit een brief van mijn schoonbroeder techrijf ik u het volgende over : Hardenwijk, £8-11-14. Liefste ouders en zusters, Sedert ik u 't laatst geschreven heb, ver-nam ik geen nieuws meer van u ; toch scnrijit ik u — ten emde ten weinig de ver-veling te verdrijven die ons hier vreeselijk te pakken heeft. Het gaat ons hier nu weer wat beter. Sedert een paar dagen hebben wij onze linnen tenten verlaten en intrek genomen in onze houten barakken. Wij liggen nu met 250 in houten loodsen, waarvan er 45 gemaakt zijn. Ons strooi hebben wij ver-wisseld mei strooizakken, zoodat wij nu niet alleen veel properder liggen, maar veel warmer. Iedere barak is verlicht door 8 elektri-Bclie lampen, wat ons î Mjiaat tôt 'savoncls 10 uur te lezen. Lezen ja, want men krijgt wel van den een of anderen kameraad een boek of gazet. Daarbij is er eene biblio-theek tôt onze beschikking gesteld. Ik heb nog geene boeken gehaald, maar morgen a ik eens zien. Men is 00k bezig aan het maken van een soort concertzaal, waarin, volgens men mij dezen morgend zegde, cinéma en tooneel-vertooningen geven zal, alsmede voor-drachten, enz. Ik hoop echter dat eer al dat verzet ons wordt gegeven, de toestand reeds zoover zal opgeklaard zijn dat wij er mogen uit trekken. Ik heb daar juist een blad gekregen. De groote bladen verzoeken hunne lezers hunne bladen na lezing naar de internatie-Eampen te zenden — en dat word't op groote scha.'il gedaan; overigens het ver-zenden geschiedt vrachtvrij... Verder persoonlijkheden waartusschen nog: het "ten is goed... aile 10 dagen krij-gen wij onze solde. X, 3e jagers te voet. Ik twijfel er niet aan of gij zult het met tolj eens zijn, dat dergelijk schrijven, hoe jweinig het 00k zij, voor de duizenden en duizenden familieleden ,van belgische. &q1- daten hier ten lande eene zekere gerust-stelling zal zijn. Immers, vinden wij daar niet het bewijs in dat de Hollanders wel al doen wat zij kunnen om aan die 35,000 man, die zoo onverwacht en ongevraagd binnen vielen, het noodige te verschaffen? Er wordt geklaagd — zelfs in enkele bladen — over de handelwijze der Hollanders, en dàt zet mij aan om te trachten het on-gegronde van dat klagen aan te toonen. Het valt niet in mijn doel mij als advo-kaat aan te stellen, toch meen ik dat ons volk moet gewaarschuwd worden tegen een voorbarig oordeel. Goed doen is uiterst moeilijk — en on-danks al hetgeen dat voor de belgische vluchtelingen en soldaten zal gedaan worden, zullen de Hollanders niets anders halen dan ondank. 't Is zoo de gang der wereld, doch wij moeten ons billijk toonen. Er verblijven in Nederland misschien 100 à 120 duizend vluchtelingen en 't. is ge-makkelijk te begrijpen dat ieder "an hen op geen bed kan slapen — en dat soep en brood niet veel is om van te leven. Maar onze werkloozen en vluchtelingen hebben het hier niet beter, meen ik (zien wij slechts wat in Vlaanderen gebeurt). Kortom, ik ben overtuigd dat wij on-rechtvaardig oordeelen en verder dat hoo-ger vermelde brief aan vele moeders en vrouwen den troor1- zal geven: «De Hollanders doen tôch nog wat ze kunnen voor onze jongens.» Met besten dank voor mogelijke opname en broederlijke groeteu. P. W. Nogmaals de engelsche "Bulwark,, Er blijft nog steeds een duister geheim hangen over de oorzaken van den ondergang van dit engelsch oorlogschip en de onderzoekers weten nog hoegenaamd niet waaraan zich te houden. Wat men zeker weet, dat is dat de bodem voor anker lag in de niet breede geul van Sheerness, dus in de monding van de Medrooy, waar ailes zeer kalm was. In de tegenwoordigfe omstandigheden, dat zal men licht begrijpen, was de toegang tôt de reede zeer scherp bewaakt en zoo goed als onmogelijk voor elk vijandig vaar-tuig — zoodat men in de eerste plaats is moeten komen t_ot het b£sluit, dut de. ver- Aan "Gentenaar,, "Volk,, en Cie Het G-entenaarlce, VolJcsl-e en Cie vinden het niet goed dat wij strijden voor de kleine staatsbedienden, enz. Die mannen die voor den oorlog zoo hoog opliepen met hunne liefde voor de bedien-dei wereld hebben bewezen, sedert het ont-staan van die ramp, dat zij, noch hunne partij, niets voorzien hadden en dus niets kunnen voor de bedienden der openbare bestuien. En 1111 zouden zij willen dat wij deden zooals zij : ailes doodzwiigen ! Neen. Gcntenaarlce, VolTcsJce en Cie! Dat nooit ! In Vooruit wordt er met geen dom-pers gewerkt en Vooruit zal ailes bekend maken. Vooruit en de Socialistische Partij hebben zich niets te verwiiten en hebben geen sclirik van het helder licht. Maar dat gii, Gentenaarke en Volkslce, het zonlicht schuwt is gemàkkeliik te begrijpen. Gij en uwe partij zijt gewikt eh ge-wt'gen ! Gij zijt verwenseht door uw eigen mannen, omdat gij ze verradèn hebt. En uw verradersloon zal uwen dood zijn ! Lodz, liet russisclte Manchester Na 1861, toen de lijfeigenschap in Rus-larid werd opgeheven, waardoor millioe-nen, die tôt dusverre aan den geboorte-grond waren gekluisterd, vrij werden, maar vooral sedert de jongste revolutie, die althans eenigszins de gelegenheid open-^telde voor een moderne ontwikkeling van het reusachtige Rusland, zoo zégt de «Kôl-nische Zeitung», zijn de Russische groote steden op haast Amerikaansche wijze ge-groeïd.Petersburg en Moskou, de beide hoofd-steden van het land, die nog niet lang ge-leden wedereijds 950.000 en V50.000 inwoners telden, zijn door toevoer van bewoners uit de provincie, op welke de in een 'inoeras gebouwde stad der paleizen en het gouden Moskou met zijn ivreml en de voor iederen Europeesche Oorlog Daai' «Het Algcméen Handelsblad», liet eenige vi'eemdè blad dat door de Duitselie ovèrheid is toegelaten, ons op uet oogenblik van toedraaien niet is toegekomen, kuniiên wy geene oorlogsberieliten geven. Het is dus totaal buiten onze schuld. ----- . ■ - - OP ZEE Het vergaasn vasi îi© « HïJi^aGlous >» Aan de Xew York Times» van 16 No^ . ontleent de «Frankfurter Zeitung» een uitvoerig verhaal omtrent het vergaan van den Engelschen superdreadnought «Audacious», gedaan door den kapelmees-ter James R. Beames en den muzikânt Griffitlis van het orkest van den «Olympia», die op 27 October op de Iersche kust de bemanning van het Engelsche oorlogschip gered en te Lough Swilly aan wal licel't gezet. Ofschoon do bemanning van de «Audacious» 900 man telde en de red-ding onder zeer moeilijke omstandigheden geschiedde, kwainen in net geheel toch slechts twee menschen om het leven. Het verhaal van den kapélmeester luidde aldus : « Nadat de «Olympic» op 21 October uit New-York vertrokken was, hoorden wij, dat aan de noordoostkust van Ierland mijnen zouden zijn gevonden en dat zee-lieden uit New-York weddin^schappen waren aangegaan, dat wij de haven van Glasgow' niet yfeilig zouden bereiken. Ailes ging echter goed tôt wij op 27 October des ochtencls te 10 ure het Tory-eiland aan de Ierscho kust in zicht kregenT Het was een sombere koude morg'en, er woei een scher-pe Westenwind, en de zee stond hoog. Om U uur zaeen wii twee oprloçsehepen voor ons. Het grootste rolde zwaar en de golven sloegen over het achterclek. Dat was de «Audacious». Eerst dachten wij aan geen kwaàcl, tôt het andere schip, de kruiser «Liverpool», zigzags-gewijze voor het oorlogschip op en neer begon te varen, dwars voor den koers van de «Audacious». Dit duurde ongeveer 15 minuten. Intuschen waren wij dicht genoeg in de nabijheid gekomen om zonder kijker te zien, dat het oorlogschip de noodvlag aan de groote signaalmast geheschen had. De kruiser had de zigzaglijn voor den dread-nought beschreven, om zeker te zijn dat er geen gevaar voor mijnen meer was. Wij stopten op 300 yard afstand van het reddeloos verlorèn schip en eenige minuten later kwam het bevel : «In de booten». Veertien reddingsbooten werden eerst aan bakboord losgematikt, doofc daarna weder vastgemaakt, terwijl die aan etuurboord neergelaten werden. Zij werden kalm door de matrozen, stokers en stewards van de «Olympic» bemand. Ondertuaschen was 00k van de «Audacious» een boot met vijf man vertrokken, doch door de zware zee omgeslagen ; één man verdronk, de andere konden gered worden. De reddingsbooten hadden een half uur noodig om het oorlogschip te bereiken. De bemanning van het reeds gedeeltelijk gezonken schip sprong in het water,_ toen zij de booten zag naderen. De discipline op de «Audacious» was onberispelijk. De mannen Avaclitten rustig hun Leus"s 'if, terwijl de officieren op de commandoWng op en neer liepen aïs bij een bevel. Gedurencle het reddingswerk kwamen ver-schillende torpedobooten, visschersschepen en kruisers opdagen. Tweehor.dcrdvijftig man werden door de «Olympic» opgenomen en 450 andere over de schepen verdeeld. De overige twee honcferd kwamen op h.; voor-schip van de «Audacious» bijeen om be-hulpzaam te zijn bij de pogingen om het schip te bergen. De «Audacious» lag nu zeer _d$ep. Om 8 uur was door de miin het !ek in het 30 iaar ■■ N. 323 Prijs per nummer : voor België 3 centiemen, vooi don /reemde 5 centiemen Telèîo®!! ? Ked^ctie <£47 » ^.ditïîîîsisîratse ÎSH45 Zaterdan "2 2 Oecembes* 1S14-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.