*,c3€*ir av>i» riijjs ptjx iiUUiiiitJi ; vuui oeiilitîuaoïi, Vuui uoii iflôeiiifttf 4g otsMieiiiûii b tjM'ÇS kifl&ViÈ r fe&.tâ<l&4&(Ll kû!2 «r~*& à ® ^«<UâhtUMtt*£>ïLilP&i fe.k«£ «£^^— .atitiam icw septemuer 1&14- DrUKSter-usigeeîster Sam; Maatschappij HET LSCHT , bcstuurder ; p, DE VîSCH. Ledeberg-Oent . . REDACTIE .. ADMINISTRATÏE HOOGPOORT. 29, CENT VOORUIT Otguan der- Belgische Werkliedenpadij, — Versehjjnende a/le dagen. ABONNEMENTSPR1JS < BELGIE ^ Drie maandcn. .... tr. 3.25 Zes maandcn ..... fr. 6.50 Een jaar ....... fr. 12.50 Men ibonneert zictl op aile postburctlco DEN VREEMDE Drie maandcn îdagelijks ^ verzonden). ..... fr. 6.7λ Een kapitalistisch Oorlogsargument | Wanneer ik eveneens een woordje in het ■ œidden wil brengen, betreffend het artikel I çan Quark, onze duitsche partijgenoot, is I vooral met het inzieht bij de belangrijke I arùkelen van F. H. en P. M., reeds ver-I Bchenen over die zaak, eenige getuigenissen I te voegen, persoonlijk ter plaats waargeno-I men, getuigenissen van aard ons te waar-I schuwen tegen wat Quark noemt : «de nood-I zakelijkheid van Duitschland, met of zonder I geveld, zijn handel en nijverheid uit te brei- B Ichter moet ik Mer bijvoe&en, dat alleen-■•'liik in voigendf! regelen spraak is van de I toestanden in de duitsche textielnijverheid. I Vôôr eenige jaren was in den scnoot der ■ 'Belgische Textielfederatie het besluit geno- ■ men eene onderzoek te doen in de duitsche ■ textielnijverheid, betreffende : Ioonen, werk-■jUren, werkvoorwaarden, arbeidstoezicht, B Dit onderzoek was vooral onfcworpen en ■ iioodig geoordeeld, in de hoop en in de mee- ■ ning met de bekomen uitslagen in België te ■ ijveren voor verbetering van bovengenoem-I de kwestiën. | Brieven op brieven werden gezonden I naar het comiteit van het Deutsch Textilar-I beiter-Verbond, te Berlijn, dat ons volledig I inlichtte over den te volgen weg van ons ■ 'onderzoek. De steden werden ons aange-Bduid, waar wij al de noedige stoffen zouden ■ kunnen verzamelen dienstig voor onze zen- I Wanneer echter de datums van de afreis Bdaar was, waren verscheidene gezellen, Bvoor hefc onderzoek aangewezen, in de on- ■ mogelijk de reis mede te maken. II Een voorval nochtans verplichtte toch tôt Bdib onderzoek over te gaan. I De wolkammers van Verviers, ondanks al ■j de hen, door de fabrikanten, toegestane ■Iverbeteringen, eischten eene loonsverhoo-H'ging van 5 %. I De verviersche patroons beriepen zich op Hde duitsche mededinging. Zelfs waren onder Bien die te Qladbach ïabrieken bezaten, ■par, volgens hun beweren, de werEers aan Buia loon veel raeer aflegden. B De Belgische Textielfederatie, gezien deze ■faveringen, besloot gedeeltelijk het onder-Hmc te doen, het was te zeggen: voor de ^■'tenijverheid en de wolkammerij. H] Ïet waren de gezellen Samyn, van Gent, B'Évier van Verviers, vergezeld van onder-Hftteekende, die met deze zending werden li De eerste stad welke wij bezochten was Bijielefeld, stad gelegen halventwege Keulen- B De ïinnennijverheid is daar van overouds zeer gekend. De mannen, bijzonderlijk de hekelaars., wonnen veel meer dan de onzen. Dit kwam vooral dat de metaalnijverheid, zeer uitge-breid in die stad, bijna aile mannelijke krachten opslorpte. De weverijen waren allen bevolkt door vrouwen. Do continuemeisjes waren allen vrouwen en kinderen van een verre uithoek van Duitschland naar Bielefeld gezonden. Zij woonden allen samen in eene kazerne. Op het oogenblik dat wij voorbij eene fabriek gingen, stonden al de continuesmeis-jes op straat, voor zekere redens, weige-rend het werk te beginnen. Onnoodi# zich af te vragen hoe arm en vervallen dat deel van Duitschland moest wezen, van waar die ouders hunne kinderen honderde uren van zich te verwijde-ren, om in ellendige continuszalen wat geld te gaan verdienen. In eene andere stad, waar ook de vlas-nijverheid werd uitgevoerd, hadden wij de gelegenheid nog de echte slaven van vroe-ger te. ontmoeten. Die toestanden kenden wij hier niet meer! Door de taksen welke daar van land tût land op het graan wegen, kostte het brood daar een ongelooflijken hoogen prijs, zoo-danig dat de werklieden allen roggen-brood moesten eten. Wij hebben daar op zes getouwen zien weven voor een loon, waaraan onze vier getouwenwevers van Yooruit, niet zouden willen werken. Oprecht, op gebied van Ioonen, een al-gemeen verachtenden toestand ! Voor de wolkammerij bezochten wij Leipzig, Mulhause, Gladbach, Reydt en omliggende. Overal moesten wij, voor de wolkam-mers, bestatigen dat het loon lag&r was dan te Verviers. Eene opmerking moeten wij er bijvoe-gen : alhoewel een mark de waarde heeft van 1.25 fr., men in Duitschland, in veel gevallen, niet verder springt met één mark als hier met een frank. De uitslag van ons onderzoek was : laat het potjb roaar gedekt ! N'a verslag gegeven te hebben aan onze verviersche gezellen, waren deze algemeen van gedacht, dat hét beter ware, rnaar te zwijgen over de uitslagen, door het onderzoek opgeleverd. Âlleenlijk de werkuren zijn wettelijk op 10 uren daags bepaald. Doch, sedert dit onderzoek, hebben onze kameraden van Verviers niet gerust. Een paar dagen voor het uitbreken der vij'andelijkheden in België, waren wij te Verviers, alwaar wij er in gelukten eene overeenkomst te bewerken met de patroons, waarbij werd bepaald dat de arbeidsdag voortaan op 10 uren daags werd gesteld. Ehwel, nu rijst de vraag: Denkt partij-genoot Quark niet dat het, bettu ware de toestanden der duitsche werklieden, in de textielnijverheid, eerst wat moderner te maken, in plaats van te droomen, bij mid-del van geweld, deze over te brengen naar andere landen? In aile geval, partijgenoot Quark, wij hebben nu reeds van uwe duitsche kultuur genoten, laat ons, om bestwil, toch ge- spaard blijven dier duitsche stoffelijke werkerstoestanden, welke wij met eigen oogen konden aanscho: wen ! Hannick. IIMIUI II'—«MWIMIIIIII ■ —aa——» E ]R IR.A. T-A. De titel van ons hoofdartikel van gister luidt: Socialistischc Overwihningen. Het moet zijn: SOCIALISTÏSCHE OVERWE-GINGEN.Gelukkig dat de overwegingen op eene principieele socialistische overwinning neer-komen. Europeesche Oorlog Wat loupens ! Wat I©m|©ïbsI Wij drongen er tôt vervelens toe op aan dat het gouvernement een dagelijksch verslag zou geven over wat er gebeurde. Men heeft toegestemd, maar men doet het niet ! En daardoor doen de journalisten, te goeder of te kwader trouwe, veldslagen en botsingen plaats hebben... in hunne ver-beelding.Dat ware nog niets, hielden die heeren dat voor zich. Maar neen, zij drukken dat, en zijn de eersten met het ^nieuws», waar-over dan honderden menschen discuteeren. Ziehier een staalken van dat «nieuws» ; Donderdag morgend, in de richting van Appels, dicht Dendermonde, had een gevecht plaats met de voorposten van het Duitsche legerkorps. Een duitsche officier werd gedood. De Pruisen zijn vervolgens in d» gemeente geko-men, waar geene Belgische soldaten te zien waren. Daar hebben de Pïuisen eenige hui-zen platgebrand, zijn vervolgens naar Dendermonde getrokken, een aantal inwoners der gemeente medenemende, die later werden losgelaten. Een ouder-ling, die niet kon vluchten, werd levend verbrand. Dat nieuws is volfcomen juist, uitgeno-men : 1° dat in de riqhting van Appels donderdag geen gevecht plaats had; 2° dat gceii duitsch officier werd gedood ; 3° dat de Prnisen niet naar de gemeente zijn gekomen; 4° dat zij er gcene huizen in br&nd hebben gestoken ; 6° dat zij gcene inwoners hebben mede-genomen ; 6° dat geen ouderling levend werd ver-brand.Rond Denriermonde MEN EEVEBTÏGT DAT DE DUITSOHEEB OVEE DE SGHELDE ZIJN Het berichtje dat wij gister gaven, als zouden de Duitschers te Baesrode de Schelde hebben overgestoken, wordt door de «Bien Public» bevestigd. Als dat werkelijk gebeurde dan is er, onzes inziens, eeno fout vast te stellen, ws.nt de oever der Schelde, langs den over-kant van Dendermonde was niet voldoen-de door belgische troepen bezet. Wij hopen nog dat het bericht van het overtrekken der Schelde gelogenstraft wor-de, "doch dat men, afdoende maatregelen neme, opdat elke poging daartoe zou ver-ijdeld worden en aldus Antwerpen beter beschermd blijve. * * * Wij hebben de pretentie niet strategisteo; te zijn, maar wij gelooven dat onderstaan-^ de bericht wel samenhang heeft met dgf pogingen om te Dendermonde, of in den, omtrek, de Schelde over te trekken : , Volgens berichten van statiebedien-» den van Baardegem, kampeeren om« trent 20.000 Duitsche soldaten te Moor^ sel, Baardegem, en omliggende. Moorsel en Baerdegem liggen oostwaartÉ, Aalst, naar Dendermonde op. ^ £ * NOG MEER VEBNIELIN© Donderdag avond, nadat onze opsteller3) uit Dendermonde vertrokken waren, zign. de Duitschers, na het bombardement, terug^ in de voor 9/10° verwoeste stad binneng®-> komen. _ ) Zij hebben de enkele woningen en ge-J bouwen die er nog stonden in Tsrand gesto-j ken, o. a. het stadhuis. # ❖ ^ DENDEEMONDE DOOR Dtf DUITSCHERS ONTRTJIMD j (Officiel bericht) 1 Dendermonde is vrijdag morgend vroea' door de Duitschers ontruimd. Zij hebben er slechts een gekwetsten officier achtert gelaten. Wat te Dinant plaats Een inwoner van Dinant, die verfîchei-< dene personen zijner familie door de Duit-1 sche troepen door den kop zag schieten,! heeft, ten dienste der ondcrzoekscommissie, j een breedvoerig verslag opgemaakt der ) wreedheden welke die schelmen aldaar heb-J ben gepleegd. j Wij laten er hier eenige uittreksels va» volgen : I i Den 15 augusti werd Dinant gehpmbar-: deerd door de Duitschers. Zij werden 15 ki-| lometers van Dinant achteruit gedreven inj de richtingen van Sorinnes, Lisagne en!' Purnache. Gedurende 6 dagen lieten de Duitschers' Dinant met vrede, maar den 21 augusti,/ rond 9 ure 30, verscheen eene auto-mitrail-j leuze in de St-Jacobsstraat. Bommen werden: ! UsrleptÈîeii DE PANTSÉESCHEPEN De pantserschepen vormen de ware zee-lacht-, want het zijn de eenigs vaartuigen a slaat: 1. om lang in zee te blijven, dank an hunnen overgrooten voorraad kolen; ■ van bij aile weersgesteltenis zee te bou-'ffl, dank aan hunne aanzienlijke tonne-laat; 3. van aanvallend op te treden, aan-ezien zij zware kanonnen kunnen dragen. Om die reden ook getroosten zich de mo-!®(Jheden. 'de zwaarste opofferingen om un getal pantserschepen te vertneerderen. Een model-vaartuig, zooals de s Jean ilft» (23.500 ton, in 1911 te water gelaten), ost 65 millioen. Zonder te gewagen van de ®ten van een gevecht en de avarie die er wdzakelijk het gevolg moet van wezen, eeft een pantserschip ten allen tijde 920 ]anschaj pen aan boord, benevens 24 offi-leren. Dit personeel kost ongeveer 1 mil-ioen 80,000 fr. per jaar. Elke mijl (1825 toters) die wordt afgelegd met de spaar-®!e^snelheid van 11 knoopen (20 kilome-ïrs 300 meters) per uur, vergt 6 ton kolen. Indien de snelheid wordt gebracht op J knoopen (37 kilometers) per uur, zijn er °or het afleggen eener mijl 19 ton kolen oodig. De kwestie der kolen is van het aller-.footsté gewicht voor de pantserschepen. içn vaartuig als de « Danton », 2000 ton wen meenemende, wanneer het met spaar-aœe snelheid vaart, 't is te zeggen 11 knoo-'en per uur, kan het gedurende V000 kilo-''terg volhouden, namélijk van Cherbourg 13 a r New-York heen en weer, doeh met de wheid van 20 knoopen per uur, kunnen ') slechts 3885 kiîom. afleggen. Zufke •wrtuigen mogen zich dus slechts verwij-<l;en, wanneer zij zeker zijn den viiand te )r:tmoeten. ten modem gepantserd vaartuig bestaat '°°Wzakelijk uit een 'overgrooten gepant-V'den bak, in de lengte verdeeld in ver-iu'hge kompartimenten met waterdichte :ps"hotten. Het bovenst© gedeelte der kas ,[ormt het gepantserde dek van het schip. ' ' en het onderdeel van het schip '' derwijze ingericht. en met golvende t1} oekleed, ten einde beter te weerstaan "h t i ^10^eii en aarl de torpédos, j,, l. omrtenste wordt ingenomen door de ton i-6?ecû stoomketels, elektrieke toestel-i solenbonkers, ruimen voor levensvoor- raad, torpedokamers, ziekenzalen, in een woord, allés wat moet beschermd worden en niet rechtstreeks moet deel nemen aan het gevecht. Boven het pantserdek bevindt zich eene tweede kas, bijna zoo goed beschermd als de eerste, die het logement bevat der beman-ning, en een 'deel van het geschut, meest de half-zware kanonnen. DIKTE DEK PANTSERPL.1ÎEN Het schip is tôt een meter onder de vlot-lijn bekleed met pantserplaten van 270 mil-li'meters dikte; alzoo is de romp van het vaartuig bestand tegen aile houwitsers en kanonkogels. Aan de uiteindon van het schip heeft het pantser slechts eene dikte van 170 millimeters. Boven deze eerste centuur is er eene andere tôt 6 meters boven de vlotlijn, en die eene dikte heeft van 220 millimeters in het middengedeelte en 140 millimeters aan de uiteinden. Deze uiteinden worden evenwel nog tegen aanvaringen en zijschoten beschermd door twee beschotten-<van 220 millimeters aan den voorkant en 190 millimeters aan den achterkant. De Best beschermde deelen zijn de to-rentjes en de blokhuizen. Daar heeft het stalen pantser eene dikte van 300 millimeters. De platen zijn van Harvey-staal, 't is te zeggen gehard staal door inmenging van eene zekere hoeveelheid chroom of nickel. De moderne pantserschepen dragen zelfs geen militaire masten meer, maar enkel païen voor de draadlooze telegraaf. Het-gene boven het dek uitsteekt is beperkt tôt het stipt noodige. De basis der schou-wen is ook geblindeerd, evenals de lucht-pijpen.Op het oogenblik vari hefc gevecht sluit de bevelhebber zich op in zijn blokhuis, eene geblindeerde schuilplaats op 't voor dek van het schip, en achter de jachtto-rentjes.Van daaruit geeft de rommandant zijnc bevelen naar aile deelen van het schip, die aile volkomen van elkander géscheiden zijn door waterdichte beschotten ; hij heefo van daar uit het bestuur over de machie-nen, de telefoon, de spreekbuizen, hefc roer. De tonnemaat der pantserschepen ver-meerdert gedurig sinds verslheidene jaren. Zij vermeerdert in de mate van den voor-uitgang van het geschut. Immers tegqn zwaardere kogels en bommen moeten zwaardere weersfcandsplafcens gesteld worden j bijgevolg het gewicht der raartuigen vermeerdert en de tonnemaat ;n als gevolg de waterverplaa-tsing moet iok aanzieniijker gem&akt worden. Î3e «Suffren», in 1899 te water gelaten, neet 12.000 ton ] de modellen «Patrie», van 903 en 1904, metende '13.865 ton ; de «Dan-on»'s van 1910, 18.000 ton ; de «Jean Bart» ■an 1912 meet 23.500 ton en de laafcste -aartuigen in aanbouw meten 25.000 ton. Zekere mogendheden Lebben reeds vaar-uigeà van 28.000 ton en anderen van 11,000 ton. Wanneer de oude pantserschepen met ! stukken bewàpend waren van 27 of 30 entimetërs kaliber, was dit reeds veel; hans zijn 12 stukken van 30 centimetera ;elfs niet meer voldoende, en men neemt ïet kaliber van 34 centimefcers. DE TORENTJES Sinds lang reeds worden de groote stukken geschufc twee en twee geplaatst in de orentjes. Aan boord der vaartuigen van ïet model va-n de «Jean Bart» zijn er twee orentjes boven elkander geplaatst op het •oorschip en op het achterschip, doch de uodellon «Gasgogne», waar men dit jaar s aan begonnen, zullen vierdubbele to-entjes hebben. Wanneer men weet dat hefc gewicht van :en kanon van 30—0, 15.000 kilos bedraagt. :an men zich zelf verbeelden welk gewicht le spil van het torentje dragen moet, en le kracht die van noode is om hetzelve in ,11e richtingen te doen draaien. In Frank-ijk zijn er slechts drie werkhuizen die ulke kanonnen kunnen gieten, te weten le Creusot, Ruelle en rft-Chamond. Langen tijd was de lcruiser, die enkel liende bzij de eskaders als verkenner, niet •an pantserplaten voorzien, doch de ver-letering van het geschut heeft gedwongen ot het blindeeren der rompen van aile aartuigen ; anderzijds hebben de verbete-ingen aan de machienen al de vaartuigen ok meer snelheid gegeven. Zoo zijn onder dat opzicht de kruisers en e pantserschepen bijna op gelijken voet eraakt, en thans dat de beschutting onge-eer dezelfde is, en dat een oorlogschip ten linste twintig knoopen (37 kilometers) moet unnen loopen, mogen de kruisers en de antsersche'pen omtrent gelijk gesteld wor-en, behalve dat de cerstgenoemde eene rootere snelheid unnen bereiken. De kruisers dragen ook slechts njiddelma-ig en licht geschut. Frankrijk heeft eene talrijke vloot van epantserde kruisers. Eenige onder hen, zoo-■ls de « Waldeck-Iîqusseau », 514,000 ton, zouden met goede kans den strijd kunnen aangaan tegen de oude pantserschepen van sommige andere mogendheden, doch in de gevechten op grooten af stand (8 tôt 9000 m.) zooals zulks geschiedde in den Russisch-Japanschen oorlog, zouden deze kruisers, weinig bewàpend, ook slechts geringen clienst bewijzen. DE «SCOUTS» De k'ruiser, als verkenner, werd vervan-gen door den « Scout » een licht vaartuig van 400 ton, zeer snelvarend en dat eenen langen weg kan afleggen zonder kolenvoor-raad in te nemen, *en op die manier den vijand op grooten afstand kan gaan opzoe-ken.TOIIPEDOR00TEN OF -TORPILLEURS De eerste torpedobooten of torpilleurs, hadden eene lengte van 27 meters en eene tonmaat van ongeveer 40 tôt 60 ton en lie-pen van 19 tôt 22 knoopen; de torpédo was hun eenig wapen. Thans meten de torpedobooten ruim 200 ton, loopen 30 knoopën, en, zoo de torpédo nog hun bijzonderste wapen is, dragen zij evenwel ook aile soorten van licbte snelvurende kanonnen. Deze kleine vaartuigen die ter oorzake hunner geringe tonmaat weinig tegen de hooge zee bestand zijn, worden enkel ge-bezigd tôt bescherming der kusten. De aan-val, gezamentlijk met de eskaders, wordt gedaan door de « torpedojagers », die 500 tôt 800 ton meten. Doch daar de torpédo slechts kans heeft haar doel te bereiken, wanneer de aanvaller den vijand ongemerkt en op goeden afstand kan naderen, moesten de torpiljeurs verdwijnen van zoohaast zij in de zeemacht door de onderzeeërs ver-drongen werden.Deze laatsten immers kunnen aanvallen zonder gezien te zijn. Dat is dan ook gebeurd, en er worden geene torpedobooten meer ppboiwt'd. DE TORPEDOJAGERS De uitvinding van de automobiel-torpcdo deed gedurende eenige jaren denken aan eene volledige omwenteling in de taktiek der zeegevechten. Daar dit wapen in enkele minuten een pantserschip kan vernielen en in den grond boren werd het onnoodig, dacht men, nog pantserschepen te bouwen, en de torpédos zouden volstaan, om het gebied ter zee te verzekeren. Zulks was evenwel eene dwaling, die in den Ilussische-Japanschen oorlog klaar is gebleken. De Russisçhe pantserschepen die voor Port-Arthur door torpédos getroffen werden, werden ras hersteld, en deden weer dienst.. Gedurende vijf nachten, werden door de Japaneezen 180 torpédos gezonden naar den Russischen oorlogsbodem « Sebastopol» dia slechts onbeduidende avarij bekwam. De tor-/ pedo blijft evenwel een vreeselijk wapen, eiï indien zij geen groote pantserboot kan doerif zinken, kan zij het vaartuig evenwel derge< lijke avarij berokken dat het niet meer voor-\ uifc kan. J De eerste torpedobooten waren enkel torç de verdediging bestemd. Hunne tonmaat»1 was niet grooter dan 68, en zij bouwden moeilijk zee. Stilaan gaf men hun grootere afmetingen, alsook meer kracht en de hui-j dige torpedojagers van 800 ton, staan om<; trent gelijk met kleine kruisers. Benevens hunne torpedobuizen, dragen zij kanonnen I van een kaliber van 61, 75, en zelfs 100 cen-i timeters. ; De Fransehe eskaders bezitten een groofc aantal torpedojagers, hefc eerste zeeleger heeft er 45. Wanneer de groote pantserschepen met hunne zware stukken de vijandelijke vaartuigen omtrent hebben buiten gevecht gesteld, en dat de lijn gebroken is, komen da torpedojagers, die zich tôt dan toe schuilJ • hielden, te voorschijn, mengen zich in heir gevecht, en trachten te vernielen wat er no^ van den vijand overblijft. j Des nachts ook, kunnen «ij dank aan hun; kleine tonnenmaat en hunnen geringen diep: gang, in de reeden en baaien binnendrin-1 gen,de waakzaamheid der wachten verschal-1 ken en de eskaders aanvallen die m eenen rustig en veilig te liggen. 1 Een torpedojager van het nieuwste mode!.,-kost 2.500.000 fr. en heeft 2 offieieren met 68 manschappen. HULPVAARTUIGEN Benevens de groote slagschepen, hebbeiî. de vloten nog tal van hulpvaartuigen, zoo-, als: 1 1. Mijnleggers, die vaste torpédos plaafc-! sen, niet alleen in den omtrek der havena' en kusten op de verdedigingslijnen, maaif ook in voile zee, op den weg der vijandelijkl vloot. 2 Mijnopvisschers die juist het tegenoverf, gestelde doen; 3. «Doklcen» om de gezonken onderzeëerai op te halen; j 4. Transportschepen voor manschappen en' materiaal ; verder nog, lichfcers, sleepers, slottende waterbakken om de eskaders van drinkbaar water te voorzien, petroolbooten,! kolenschepen, enz. S

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.