! No. 122. VRIjDAG 21 DECEMBER 1917. DERDE JAARGANG. VRIJ BELGIË ONDER LEIDING VAN- FRANS VAN CAUWELAERT EN JULIUS HOSTE JR. PRIJS PER NUMMER: NEDERLAND 12£ cent. ENGELAND 3 pence. FRANKRIJK en BELGIË . . ... 0.30 fr. VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: NEDERLAND / 1.50 ENGELAND 2 sh. 9 d. FRANKRIJK en BELGIË 3 75 fr. ALLE STUKKEN BETREFFENDE REDACTIE EN ADMINISTRATIF TE ZENDEN: 81, GEVERS DEYNOOTWEG SCHEVENINGEN. INHOUD: De Vlaamsche kwestie en de Oor-'g/ J- Hoste Jr. — Parlementair Toezicht; Fr. an Cauwelaert. — Engelsche stemmen over Lord ,awnsdo7vne en den Vrede. — Prikkeldraadschet-?n; L. Noë. — IVederopbouzv van verwoest Belle. Leuven II; H. Hoste. — Herstel van België p Landbouwgcbied V; E. Matton. — België in den Vereldkrijg: C. Ons Leger aan de Geete; E. K. B. - Zeeuivsche Brieven ; J. De Maegt. — Kan^tee-i _ ... , k en:ngen. — Vlaamsche Letteren I; G. Opdebeek. — Inlernationaal Overzicht. — De Volkerenkrijg —■ Nieuws van het Front. — Nog twee Schètsen, (gedicht); Daan F. Boens. •— Brievenbus. ■— Nieuws uit het Land. — Nieuws uit het Buiten-land. — Financieelé Mededeelingen. — Boekbe-spreking. — Over Vakboeken; A. V. C. — Ad-vertentïën. De Vlaamsche kwestie en de Oorlog. Wanneer men de vraag wil beantwoor en: in welk stadium bévindt zich he daamsche probleem?, dan is het wenschelijl e kern van het vraagstuk nogmaals te bepa-:n en zijn ontwikkeling na te gaan om aldu; e kansen op de verwezenlijking van hel "ïaamschgezind ideaal beter te kunnen over-ien.le. De kern vct.n het Vlaamsche probleem 'oor aile zelfbewusten onder ons is hei oofdzaak, dat de Vlamingen als Vlaamscht olk.in een alzijdig vrij land kunnen leven >n België, dat de eigendommelijke ontwik-eling der Vlamingen bevordert is een land at groeit. Elk ander België komt aan zijr lichten te kort en brengt zijn staatkundige enheid, zijn bestaan zelf in. gevaar. Aan de Vlamingen als vrije burgers vai: en onafhankelijk land de volheid willen ver-ekeren van hun rechten, ziedaar den toets-teen der Vlaamsche gedragingen. De Belgische staat kan zijn roeping jegens e Vlamingen slechts vervullen, wanneer zijn îgeering beslist afbreekt met den geest, die ij de totstandkoming van België heerschte i de staat zich aanpast aan de tweeledigheid an het Vlaamsche en Waalsche volksbe-laan.Daarom moet het staatswezen voor de 'iamingen Nederlandsch zijn, niet alleen wat et. onderwijs betreft, maar ook in zake le-er, bestuur en gerecht, zooals het Fransch is oor de Walen. Kultureele zelfstandigheid met bestuurlij-e aanpassing is het minimum der Vlaam-:he eischen. Wie de verwezenlijking van dat minimum-rogramma helpt waarborgen, verhoogt de inhankelijkheid der Vlamingen aan België 1 maakt het vaderland hechter. 2e. De Vlaamsche bewdging en de oorlog. oôr den oorlog hebben wij steeds elke reëmde inmenging afgewezen, van waar die □k komen mocht- Op grond van het Vlaam-:he belang — en ook opdat ons land niet nger dan streng noodzakelijk is een element an oorlog blijve, — hebben wij steeds elke îmenging van het bezettend gezag, buiten e bestaande wetten om, veroordeeld. De nthullingen over de plannen van gouverneur Dn Bissing zouden voldoende zijn om ons î die houding te bevestigen. De politiek, die !ch in de schaduw van de b'ezettende macht ntwikkelde, was niets anders dan de groote ■m van het Vlaamsche zelfbesef, en droeg • toe bij, dat vele Vlamingen in gebrek'e - bleven te getuigen van hun Vlaamschen wil. Recht en plicht was het nochtans voor al-: wie vrij kon spreken, met des te meer klem ■ het Vlaamschgezind ideaal tç belijden want , dat ideaal is het beste onderpand der vader-: landsliefde en omvat ons leven als volk. Over- ■ al, waar Vlamingen zich vrij kunnen uiten, vinden wij op Vlaamschgezind gebied een . beslistheid terug als nooit te vorem. 3e. De Vlamingen en de regeering. Ons : land is reeds rampzalig genoeg, opdat wij het . zouden willen behoeden voor een nieuw noodlot van burgertwisten. Vaderlandsc.h werk is het de gemoederen op te werken tôt i die breede gezindheid, waardoor het mogelijk : wordt ten bate van het Vlaamsche volk in-grijpende hervormingen tôt stand te brengen zonder dat daarin verwerpelijke rasgeschillen ontstaan. Daarom werden de verantwoorde-lijke ministers herhaaldelijk aangespoord tôt het. afleggen van duidelijke verklaringen en het voeren eener politiek van werkelijkheden, welke de Vlamingen over hun toekomst kon geruststellen. Wij hebben aan de regeering geeni zelfbe-stuur gevraagd, omdat, aile andere redenen daargelaten, wij bij voorbaat wisten daarop geen antwoord te kunnen krijgen van een grondwettelijke regeering. De gedachte was trouwens niet eens tôt rijpheid gekomen in de meest vooruitstrevende Vlaamsche krin-gen. Bovendien was in zake ,,zelfbestuur" dubbele omzichtigheid geboden, daar de over-weldiger. . . . zelfbestuur beloofde door dik en door dun, en het begrip zelf van die zijde met de bedoeling werd gebruikt de Vlamingen door middel van een mooi klinkende kus in de vangarmen van de Duitsche aan-leuningspolitiek te drijven. Maar, wat het beleid onzer buitenlandsche politiek betreft, mochten wij wel degelijk staan op het behoud der volledige zelfstandigheid van ons land, terwijl inzake binnen-landsche politiek (Vlaamsche .hoogeschool, leger, bestuur en gerecht), de ministers moesten worden aangespoord om te laten blijken, dat zij de nooden van het Vlaamsche volk beseffen en den weg van het volledig rechtsherstel willen inslaan. De Vlaamsche gedachte verheffen tôt een integreerend deel van het regeeringsbeleid is werken voor den vrede in Europa en den vrede in België- De vrede in Europa, omdat een regeering, waarin ook de Vlaamsche gedachte tôt haar recht komt, hierdoor een aansporing te meer bekomt, tôt het voeren eener evenwichtige buitenlandsche politiek, wanneer het vredes-verdrag gesloten wordt. De vrede in België, want zoo er iets van aard kan zijn om op zedelijk gebied den broederlijkeii heropbouw van ons land te ver-zekeren, dan is het stellig de houding van verantwoordelijke politieke leiders, die in oorlogstijd de nooden van het Vlaamsche volk hebben leeren kennen en die zich onder den drang der werkelijkheid genoopt zien door uitdrukkelijke verklaringen en passende •aeu te getuigen, dat zij het in zake taal-estie met forschen greep over een anderen b eg wenden. Ook in België zou het dan gebleken zijn, hoe een ommekeer in de geesten vanwege bewindslieden, die de teekenen der tijden begrijpen, vraagstukken, die dreigen te ver-deelen, maken tôt bindwerk, dat vereenigt. 4e. De Vlaamsche kwestie als inlernationaal v; nagshtk. Wij Irbbu;- on;. Stceua z.ter behoedzaam getoond tegenover de bevoegd-heden, welkè de regeering in afwezigheid van het Parlement tôt zich heeft getrokken, maar zoo er één kwestie was, waaraan zij uit vaderlandsche bezorgdheid haar aandacht moest blijvën wijûen, dan is het wel de Vlaamsche kwestie. Ons komt het voor dat geen pogingen moesten onverlet blijven, opdat het beleid van de Belgische regeering de Vlaamsche kwestie zou helpen bewaren als een binnenlandsche aangelegenheid. Een eenzijdige internationaliseering, welke Duitschland alleen zou voorstaan, is een aan-hangsel van de Duitsche aanleuningspolitiek, en maakt bijgevolg een element van oorlog uit. De Vlamingen, die het hoofd koel'hou-den, kunnen er slechts voor bedanken ,,be-vrijd" te worden op de wijze, waarop ko'lo-niale mogendheden nieuwe landstreken onder hun protektoraat brengen. Duitschland kan eigenmachtig de leden benoemen van een raad, waaraan het een schijnmacht toever-trouwt en dan verklaren: het ; zelfbestem-mingsrecht der Vlamingen is geregeld!. Een dergelijke oorlogspolitiek zou voor Duitschland zelf slechts op te'leurstellingen uitloo-pen, zooals in Polen, want zij berust op een gebrek aan volkenkennis en zou alleen door autokratische middelen in stand blijven. Dan wordt ons land een bruggehoofd van Duitschiand en draagt de vrede de kiemen in zich van nieuwe oorlogen; die vrede ware inderdaad geen vrede, want hij zou den eko-nomischen oorlog als nasleep liebben. Voorstanders van een herboren volken-recht verdedigen de gedachte, dat een alge-meene regeling van cle rechten der nationali-teit.en dient ontworpen. Sommigen zien reeds in het verschiet het federatieve Europa- Anderen, die zooals prof. Halvdam Koht den oorlog zoo spoedig mogelijk door een duur-zamen vrede willen zien beëindigen en het ! een oorlogverlengend bedrijf achten de huidi-ge staten te willen ontwrichten, vragen een principiëele internationaliseering, waardoor nationale minderheden hun aanspraken bij een internationaal scheidsgerecht kunnen aan-hangig maken. Maar wat zegt ons de werkelijkheid, zooals de huidige bewindslieden haar beschou-wen? Vooralsnu weigert de Donau-monar-chie zelfs een principiëele en algemeene internationaliseering te aanvaarden. Zou het soins beter gesteld zijn. met de Duitsche regeering tegenover de Denen, Polen en Franschspre-kenden, die tôt haar staatsverband behooren? Wil Engeland het vraagstuk van Ierland en Frankrijk de rechten der Vlaamschspreken-de bevolking uit 'het Noorden laten interna-tionaliseeren?Wij zullen maar liefst op die vragen het antwoord schuldig blijven, maar intusschen, hoe idealistisch zij ook mogen aangelegd zijifï LCdh ueb'Lvtn de waming'cn — tiouweiis een meerderheid in hun land, maar een in kultuuropzicht verknoeide meerderheid -—■ tôt plicht den zin voor de werkelijkheid te bewaren, die hun zegt: waar het vooral op aankomt is op de bevestiging van het Vlaamsche zelfbewustzijn, niet op een . . . .Poolsch aktivisme, maar op een Vlaamsche werkda-dighëid, die geen enkele schadepost mede-brengen kan, omdat zij zich ontwikkelt buiten de schaduw van elke aanleuningspolitiek en in het helle licht der nieuwe tijden, die voor aile volkeren, door den langen duur van den oorlog zelf en onder den drang van de demokratie noodzakelijk medebrengen: meer bewustzijn, meer zelfstandigheid en meer durf. Vrij en onkreukbaar moet de Vlaamsche gedachte zijn om te kunnen gedijen. Laat ons die gedachte ontvouwen aïs een onbesmeurde vlag, en naar gelang zij den gloed der over-tuiging zal gestort hebben in het hart van duizenden en duizenden taalgenooten, die zich meer mensch, en dus meer Vlaming voelen, naar gelang van dien groei onzer eigen macht. door de opwekking van aile Vlaamsche krachten, zal het ook mogelijk blijken de zegepraal van ons recht te waarborgen en elke onzekerheid over onze toekomst te ondervangen. Daartoe zullen wij den zedelijken steun hebben van al wie gevoel heeft voor het recht der kleine volkeren, omdat wij optreden als voorstanders van een nationaàl rechtvaardi-ge en algemeen menschelijke zaak. Vlamingen, die uw volk kunt voorgaan en die wars van elk impérialisme de ziel van Vlaanderen zijt trouw gebleven, werkt uw volk op tôt het besef van zijn recht, doo* schrift, door woord, door daad. J. HOSTE Jr.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.