AMHUiKB&B 9t&t l fr. 1 »'J s 3-Sc | «&»**«»& S-; g U« ►. Mt 3ti«l délàsÀa» In *i U.Kà s t fr. i.5« a m*îîsdtS4 | auaadUa Balte a 't l*nd s I œniusd fr. a.§o a attendes g, co | ratsfeiU- J.jjs MB 0psi8l B* behsbr VILLA < Ma CagulU» » ZtlUDIJX DB PASSE Sïtsiae stsakoi-digfegas : 0>85 t.d&regil reclames ^oîssbî ovtraaa. Sross*t. Poste Medewsrkert : M. E. Belpalre, L, Daykers, P0 Bertrand Van der Scheldea, Dr Van de Perre, Dr. J. Vaa de Woestyne, Juui Fîiliaert, Dr L, De Wolf, J, Simons, 0. Wattez, Adv. H. Baels, Hilarion Thans. Hoog het Lied ! Aan dea heer L. van Loock (zie « Beig. SvHiidaard » a3 Maart 11.) Owr de iiooge waarde vart het goede lied zullen wel alie bevocgde menschen akkoord gaan. Over de meesl practische, de doelmatigste v/îjze om opwekkende liederen aan te leeren, kunnen twee voorstelîen gelden : i) of ailes wordt aan persoonlijk initiatief overgelaten ; a) of van hooger hand wordt ing^grepen en otFicicel worden zantçoefeningen opgelegd. De heer van Loock stelt het laatste voor, wij zijn voorstanders van het eerste. De Belgen met hun ongebreidelde zucht nas»r onafhankelijkheid, naar vrijen handel en v/andeî, hebben een ingeboren hekel aan ailes wat gesagshalve wordt itigevoerd. We hebben het in vredestijd, zoo dikwijîs op allerSei gebied, met treurend hnrt besta-tigd : waar door ijvervolle overtuiging me-nige Vîaamsche inrichting mocht tôt stand komen, bloeien, groeiea, verder uittakfcen en soms heel het Vîaamsche land mocht omvadeinen, daar liep langznmerhaiid de prachtig geslaagde werking te ioor, wan-neer de ovcrheid er een officieele machine wou van mak^n. Want dan werden aan 't hoofd gesteld die pu «fie persoon van aan-zien welke voor het zaskje uiets voelde, welke heelemaal onbevoegd blee^c in kwestiq. Wij vreezen dat wanneer ook, vooral in de huidige omstandigheden, bij ons leger die officier of onder-officier wordt be-noemd om liederen aan te leeren, wij met-terdaad weinig zullen gevorderd zijn met al den tijd en de krachten die er aan besteed worden : de manschappen zullen het a!s een dwangoefejiing aanzien, er zai s een geest— drift zijn, geen hartelijkheid, geen bhjheid. Maar laat aile welwiilenden : een gewone jas, een brankardier, een aalmoezetiier, een doctoor, een onder-of ficier of een goedge-ziene officier, die zelf houden van zang, die weten lioe ze «un mannen te pakken krij-gen, laat die aan 't werk schieten en de wagen gaat aan 't rollen dat allen er om in de handen klappen. Hoofdzaak is dat er officieel geen strem-ming kome, dat van hooger hand of van half-hooger hand niet worde tegengewerkt, vooral niet onderduims, niet achterbaks, niet schijnheilig, niet valsch, niet afgunstig, niet genieperig, niet onverstandig. Dat is hoofdzaak. Een voordeel zou wezen dat van de hoog-sie legeroverheid zulke initiatief aangemoe-digd eu geldelijk ondersteund werd : maar geen verdere inmenging, geen regeling. Laat verder aile initiatief volkomen vrij ; laat hen die 't verlangen, tweetalige zang-oefeningen houden, anderen uitsluitend Vîaamsche liederavonden of Fransche fees-ten inrichten al »ja«r n<-, -je innchters lust; laat ze zelven de liederen uitkiezen, dan zullen niet enkel nationale zahgen, maar ook liefdeliederen en andere tôt hun recht komen; laat hen vrij te beginnen met euke-!e liefhebbers of bij ten grooten toeloop van soldaten op cinema-vertooning of andere bijeenkomsten, eu het zal weidra helmen het krachtige of lustige lied de huizen en daken over zoodatafwtzigf ii er up afkurueri om zich mede te» gu-'tie t»' di>t*n aan de eeridrachîige stemmine Laat vooral ai degeofn il.; reeds zulk werking op touw h< b.. , , /•;. ».>rt 1 m-zenden aan de a B g S• < a » ; woor den wekkea, voorHeei-.e tse». Van mekaars oudi'i vi—g ku'nnen we veel leeren. Sameuweiaitig komt uan ze!f : wie een zelfde ideaal betrachten, zoeken \ mekaar, sluiten bij mekaar aan ; maar daar- 1 ! toe hoeft in de bladen bekend te worden { gemaakt wat reeds bestaat, hoe er af en toe " wordt gewerkt in dezen of genen zin. I Door samenvoeling, door samenwerking, door eendracht sterk î - Op allen die tôt heden de handen vrij hadden en ze hebben uit de mouwen ge9to* ken voor de verspreiding van het lied, op hen allen drukt dus de verplichting verslag uit te brengen over hun pogingen en over de bekomen uitslagen. Dan kan onder hen nader worden besproken hoe ze mekaar sul-[ len steunen e^., wat ze desnoods aan de | overheid zullen vragen. Jan Bernaerts, aahn. PASSERELLEN Op 't water gaan de lange passerellen zoo eindelooze rouwe-dagen gaan, en om hen riete-halmen traag verteilen, van jongens die hier zijn voorbij gegaan. Ze slingeren zoo langzaam en gelaten, en duiken zich soms in het hooge gras, of achter stukken huizen, die verlaten en leeg verbrokk'len in de waterplas. Ze leiden stille tôt de veire wachten en zijn vol weemoed en vol eenzaamheid, en zijn het beeld der lange oorlogs-nachten, waardoor de krijger stoei' en zwijgetid [schrijdt. Ze gaan, zoo nauw op heel die vlakte water, ze dwalen, an ze schijnen zonder end ; en om hun planken speelt het los geklater van de Yzer, die otis volk zijn lijden kenl. Zoo door den avond, gaan de passerellen, en door den dag, zoo lang en nauw en bloot wijl kogels flitsen en de rietjes hellen, zijn ze de weg van 't leven lot den dood. Daan F. Boens. DE TOESTAND De strijd op 't Westelijk front Van groot bedied is het dat de Engelschen maar aldoor vordering maken in de richting van Kamerijk. Deze vordering is weliswaar niet doorslaande, maar getuigt van stageo arbeid met voorzichtigheid en wijs beleid voibrackt. De Engelschen hebben het in dezen oorlog geleerd aile voortvarenheid te laten varen om onophoudelijk door te vechten en door te hameren. Elke dag brengt zijn aandeeltje in de afbrokkeling van de duitsche macht en zoolang de Engelschen ons iederen dag de blijde tijding bezorgen van de inname eeniger dorpen moeten we er van overtuigd wezen dat zij den slag aan 't winnen zijn. De Franschen van hunnen kant bereiden eene groote ver-rassing voor in den Sector La Fère-Laon. Daar sciiijnt vrijwel de draaispil te zijn van heel den duitschen tegenstand en 't is in dezen duitschen sector dat de Franschen hun slag wiUen slaan : het uiteenschokten van deze draaispil. Om St-Quentin duurt de artillerie-strijd aan ea men mag hier ook in-'t korte iets verwachten, bijzonder-lijk wanneer de Engelschen meer Noord-waarts nog meerderen vooruitgang maken. De beslissing van den oorlog ligt weerom voor St-Quentin. Over zes en veer-tij; jaar werd er ook de baslissing van den Frauîch-Duitschen oorlog gesteld (19 Ja-uuaii 1871.) De rollen z;jn er thans omgekeerd en de toestanden diiders. Veihopen we het beste. De nood in Duitschiand In het engelsch Lagerhuis âieeft Robert Gecil, de ruiniâtei vairàt bîokkade verklaard : " Het is mij onmogelijk geen rekening te houden met of te t>yijfelen aan de geruchten van opstanden in de duitsche groote steden, opstanden veroorzaakt doorde schaarschheid aan levensmiddelen en die van de grootste mistevredenheid van het volk getuigen."Àls een Engelsche minister openbaarlijk zulke verklaring doet mogen we gerust aannemen dat de toestand werkelijk zoo is. De Engelschen immers bluffen nooit op den nood-toe-stand van den vijand om er ditmaal geen geloof aan te hechten. Ten andere, de duitsche bladen verholen het in geenen deele meer dat de toestand er kritiek voorzit. Batocki, de minister van bevoorrading,bekende dat zijn taak onover-komelijke moeibjkheden begint te beleven. De buikriem van het volk kan niet eeuwig toegehaald worden. En het volk begint werkelijk te morren. In den Rijksdag hebben vier socialitische volksvertegenwoordigers den keizer en zijn regeering openlijk den schuld van den oorlog op de schouders ge-legd. Het is wel kenteekenend waar we bij 't begin van den oorlog het duitsche volk eenparig de regeering zagen steunen en iti den loop van den strijd de oorlogskredieté-n zagen stemmen zoowel door katholieken,libe-ralen als socialisten. Nog een strategische , aftocht in den aard van deze door von Hin-denburg op 't Westelijk front gedaan en we hebben in Duitschiand ook het begin van de i volksontvoogding. Het beslissend unr der Ver -Staten De toon der bladen laat verra oeden daj wij de ontknooping van het Amerikaansch raadsel in 't korte zullen beleven. De oorlog tegen Duitschiand staat vast als een paal boven water. Het gevoelen is, dat morgen, Wilson zijn boodschap, die het ultimatum vraagt, aan het Congres zal voorlezen. De boodschap vraagt te/zelfdertijde : 1) De ontwikkeling van de oorlogsnijver-heid te plaatsen onder de kontrool van de î Regeering in overeenstemming met de be-langen der Bondgenoolen. 2) Het in 't werk stellen van aile moge-lijke middelen en maatregelen om den on-derzeëers-oorlog tegen te gaan. 3) Het zenden van de Amerikaansche vloot in de Europeesche waters. 4) Het zenden van een legertje van tien duizend man om te toonen dat de oorlog daadwerkelijk moet verstaan worden. 5) Het invoeren van den algemeenen diettstplicht. We deelen dit ailes nochtans onder voor-ifrehoud meê. VAN EN VOOR ONZE SOLDATEN Wat de Duitschers deze week te eten kregen. Sadert twee jarenzit het Duitsche volk op rantsoen ten einde voor de toekomst te zor-gen.Krijgen we niet veel,zegden de duitsche bladen, we krijgen genoeg en we houden 't daarmeê uit. 't Schijnt echter dat hun voedingsstelael deerlijk te wenschen laat sinds een maand of vier. De duitsche gazet-ten roepen moord en brand. En 't heeft zijn reden ook. Deze week kreeg elke Duit-scher te eten : Een kilo en half brood, 25o grammen vleesch, 2 1/2 kilos aardappelen, 62 gram-men koffie gemengd met eikels, 875 gram-men kunstmatige voedingsstof, 375grammen water-choucroute, I25grammen haver. 't Is dan ook niet te verwonderen dat iedere Duitscher twaalf ten honderd van zijn gewicht heeft verloren, volgens eene statistiek van professor von Muller yan Munchen, De faderkidsche pers ! m bezei België. Zijn wij te recht verbolgen over de houding van zekere pers in 't bezette ge-bied, die met duitsch geld ondersteund, j tegen Belgie's belang inwerkt en voor geen | judas-penningen terugschroomt om het Bel-| gisch volk achterbaks te bespotten, zooals dit gebeurt door de Bruxellois^La Belgique enz., met te meer reden zijn wij verheugd om het feit dat niettegenstaande allerlei verdrukking, bedreiging ça spionneering, regelmatig in 't duikertje verboden, belgi-sche blaadjes verschijnen die de « moraal » hoog houden. Iedereen kent « La Libre Belgique » dat reeds zijn honderdste num-mer in 't licht gaf. Maar wij kennen niet genoeg de Vîaamsche blaadjes vaneengelij-ken aard. Hierin ook komen de Vlamingeh aan cl# spits. Zij bezitten verschillige pa-triotische blaadjes. Tôt heden was er nog maar eentje btkend ! « De Vîaamsche Leeuw ». Nu komen wij een nummer in handen te krijgen van een ander blaadje : « De Vrije Stem», 't Is niet groot., maar 't is gepeperde waar voor de Duitschers. Het draagt aïs hoofding : « De Vrije Stem . Belgisch orgaan voor de provincie Antwer-pen, verschijuende gedurende de duitsche bezetting. Bureelen en Redactie : Hôtel der Patriotten, Begijnenstraat, 4^, (het gevang van Antwerpen!) Telegrafisch adres : Kom-mandantur Antwerpen-Mechelen met gratie ende privilégié. » Het is nummer twee (jaar 1915) dat we ter inzage kregen. De eerste bijdrage is : « Open brief van Jan Van Pdjswijck uit den Hemel ». We schrijven die bijdrage j gedeeltelijk over om te bewijzen hoe de Vaderlansche gevoelensde grondslag zijn en steeds biijven van het heele Belgische volk : IOpen brief van Jan Van Rijsiuyck ait den Hemel. Dichler Jan Rijswyck (1818-1869) stuurt ons van uit den hemel volgenden Open Brief, met verzoek van opname in « De Vrije Stem. » Wij houden ons verzekerd dat dit schrijven met groote voldoening door ons volk zal gelezen worden. Den Hemel, 2iekamer, 3e verdiep. Aan de Redactie van «De Vrije Stem » Hôtel der Patriotten, Begijnenstraat, 42. Beste Vaderlanders, Door tusschenkomst van Jan Olieslagers, die van zijn uitstapken om eenige bommen op de stellingen der Duitschers te gooien, gebruik heeft gemaakt om dwars door ée wolken te vliegen, — ben ik in bezit geko-men van het eerste nummer der « Vrije Stem ». In naam van al de Belgen die zich in den hemel bevinden, kan ik u niet genoeg dan-ken om het initiatief dat gij genomen hebt, ten einde ons volk — ondanks aile Duitsche verdrukking — in te lichten en hoog te houden, zooals een volk past, dat eeuwen lang aile vreemde heerschappij van zich heeft weten af te schudden. Niet zoodra was « De Vrije Stem » gelezen door Conscience, Zettermam, Snieders, Vleeschouvver, den Door en zooveel andere strijdende Belgen uit vroeger dagen, waar-van het tegenwoordig geslacht niet veel meer weten zal, of alleman riep : « Jan, in af-wachting dat wij beurtelings onze indruk-! ken aan « De Vrije Stem » meedeelen, zult < gij voor het blad een eerste artikel schrijven, gepeperd, zooals gij daar maaralleen dekneep van kent ». Volgt de satirieke geeseling van al wat : Duitsch is of naar Duitschiand riekt. En ; Jan âpaart geen roede. I Men zegt dat Freihcrr von Huene, duitsch Gouwheer van Antwerpen, geen 00g meer luikt sedert ze in den Hemel op zulke wijze met den Duiîscher den draak steken. Aile opzoekingen, het beloven van pre-miën, cm de opstellers van het bladje te vinden zijn vruchteloos gebleven. «De Vrije Stem » blijft vrij kiinken te Antwerpen en de Sinjoren zijn in hun nopjes wanneer een | nieuw nummertje is verschenen. \ De Vlamingen zijn nog de hardnekkigste Vaderlanders van al en de geest van Thyl leeft voort als eene onophoudelijke ver-openbaring.Ooplogs tïjciïrtcjen ! BELGÎSCH FRONT { i 1 Apn! 20 uur. — Op hët belgisch front j was de artillerie-strijd_zeer hevig gedurende jj den dag en nacht. F ANSCH FRONT Pari;s 1 April i5 uur. — Tusschen Som-j me en Oise nogal hevige artillerie-strijd, ^ Schermutselingen in den sector van Folen-bray. Te Noorden en te Zuiden Ailtette | hebben we vooruitgang gemaakt N, Margi» \ val. De vijaud deed verschillende pogingen Z.O. Craonne bii Vaupois en'W. de Mort-! homme Afgeslagen. | Adjnd.v t Dorme sehoot gister zijn 17e, kap.Doam.erenaJ|. Casale hun 7 tegenstre-| ver neer. i De Engelschen doen steeds vooruitgang. • Eergister hebben de Engelschen eene be-langrijke vordering gemaakt in de richting van Kameriik. Niet minder dan zeven dorpen werden bezet.Het feit dat de Duitschers hevigen tegenstand hebben geboden toont genoeg aan dat wij in 't korte de beslissing zullen mogen verwachten. S - • Rusiand en Polen ? j Het voorloopig bewind heeft tôt de Polen een eproep gericht om hen aan te wakkeren , in de rangen der Russen te strijden voor de zelfstandigheid v9n Polen, welke het schijn-heilig Rusland v/el dikwijîs had beloofd maar nooit zinnens was uit te voeren. De Toestand in Duitschiand In den Rijksdag, hebben ter gelegenheid van de rede van den Rijkskanselier woelige tooneelen piaals gegrepen. De Radikalen, Socialisten en de Demokraten hebben on-middeilijke volkshervormingen gevraagd. I De Socialisten spraken van revolutie. - te Oui» ; De Toestand op 2 April 8 uur De Engelschen naderen St-Quentin De Franschen rukken opnaar Laon PARUS meldt : Z. de Aillette hebben wij vanaf de ri vier tôt den weg Laon verschillende stelspls loopgraven ingenomen. De Duitschers werden tôt Vauxailllon en Laffaux teruggeworpen. 108 krijgsge-vangenen.Londen meldt : In Maart hebben we 1239 krijgsgevangenen en 3 kanons, 25 moriieren en 60 mitraljeuzen buit gemaakt. Het dorp Sa»y (5 rnijlen W. St. Quentin) en het bosch ten Noorden, alsmede de dorpen Vendelles i n Epeghy vielen in onze handen. De Duitschers iiadden schrikkelijke verliezen. Mesopotamie — De Engelschen hebben Sharoban op 35 mijlen N. Bagdad bezet. De vijand die terug opkwam werd terugge-slagen. Jaar - S. 71 3 April 1917 M • . ... ■ m iirtii—»11 m 1 mm -

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.