m ■■ i « Ie Jaar — N° 160 Vijf centiemen het nummer uonderdag 23 September 1915 De Belgische Standaard rw%7* Taa I fin Voîk XT-A-C3^3SI.*AJD Voor Ctod an Haard eB Land ir », »» voor 5o" miBjmer» f* bfi voott «t.lio* : Voor de eoldaten : 2,60 Ir. V -or de niet-soWaten - In H Iwd 3.50 fr. : boite» 'i l«»d : S-00 fr. ludten meer exempterai van e!k nummer worden gevrufid, word» de mbonnementa- ? Bestuurder : ILDEFONS PEETERS. Vaata opstellevs : M. E. BELPAIRE, L. BUYKEBS, V VAN GBAMBEEEN, B. VAN DEK SCHELDEN, Juul FILLIAERT Voor aile mededeelingen zich wenden tôt î Villa MA COQUILLE, Zeedijk SE FAiiEr : Aa-nkondîgingen ; o.*5 fr. de regel. — Reklamen : 0,40 fr. de regel. Vluchtelingen 8 $ inb sschingen van a regels, 0 $0 ir. De Christene arbeiderstand in de teekomst De wuavheid .s één en ceuwig : de oorlog bracht daaraan eeene verandering. Dus blijft het vast staan dat eene doelmatige organisa-lie vaaden arbeiderstand naar international!-seering moet alreven. Van een anderen kant staat het even vast dat wij enkel verbonden kunnen vormen met die vereeniginger welke op denzelfdec chris-ten grondslag gegrondvest ?.yn als de onze. Deze oorlog leerde ons dat de Duitsche organisation eer.e gansch andere opvatting hebbe" over zedenleer dan wij ; daarenboven hebbe", de Duitsche gruwelcn een zoo diepe kloof tussehen on zen arbeideretand en den Duitschen gegraven dat er in de verste toe-komst aan geen samengaan met hen meer vxlt te denken. Wij zuilen dus.onrniddeliijk na den oorlog, naar aadere kanten uitziee om de christene internationale van den arbeid te vormen. Over de grondwet dier internationale zijn wij het eens ; 7% werd neergelegd in de wereld-berocmde Encycliek tan Léo XIII, « Reniai Novarum >. Zoo v?û nu afscheure# van Duitschland, zuilen wij dan niet alléen staan en den Belgi-schen arbeidet stand tôt zwakheid veroordee-len ? Om die vraag te beantwoorden hoeft men te wcten dat Duitschland enBelgiS, de kern uitma&feten van de Christene Internationale. Buiten die landen waren er enkele Holîandsche en Zwitsersche Vereeniglngen die waren toe-getreden. De Christene Internationale aldus opgericht, was ia hare eerste levensjaren. De banden tusschen die inrichtingen ge-sraeed, waren geldelyk en zedelijk nog heel broos. Ik k'iB mil heel goed voorstellen dat Belgie eftoe nieuwe Internationale zou tôt stand brengen on Duitschland bycia gansch afzon-dfren in de wereld. Werpen wy een bhk op de landen waar er eetiebsiangrijke nyverheidsbevolklngbestaat. Holland : Het overgioet getal werklieden-organi8?.tiôn weigerden halstarrig metDuitsch-1înd aan te sluiten; om Jat de levenskrachtige vereenigisgen van Duitschland interconfes-sioneel waren : 't is te zeggén dat zij kat'na-lieken t.n protestanten in hun schoot opna-men. Dat princiep wilden de Hollafiders niet ei kennen. Metdien inwendigen striid hebben wij mets te : aken en. wij zuilen dus heel gemakkelijk met d» Hollanders een verbond kunnen slui-ter.Frankryk : Dekatholiekeorganiseering van den arbeider tand iser nogniet heel verge-vorderd.Toch richtten de Fransche katholieken sociale weken in di<? goed lukten ; reeds eenige •"eresnigirgen, namelijk van bedienden, -•f oorwegag'eaten, bakkers enz. kwamen ei tôt sund : htt zaad is geworpen. Er zal die— nen gewerkt te worden om iets sierk tôt staiid te brengen ;ma&r't kan toch nog gaan. Beîgie 's voorbceiri wa.s hun en zal hun nog leerrijk zijri. ; Engdand en Amenka : De arbeiders-ver-I eenirigingen iijn er sterk en doordrongen van neutralen geest. Neutralittit bi^jtt altijd. eene utopie : de evolutie disr Vereenigingen ia de laats(e ja-ren moet aao vete katholieken de oegen hebben p eopend. Danr moet eene kathoîieke en sociale actie komen en aoo i'ij er komt,en ko-meu zal zij er, daîï zal ze zeker niet by de Duit-schers ter schole gaan. Canada : is vol bewor.dcriiig voor ou zen haldenrnoed schrijft men ons, en steld? zich ver dî Belgische organisatie in hm. land te verwezenlyken. Spanje : Ja, wat zal Spanje doen ? Daar waren in de laatstc. tijden, kloeke sociale wer-kers en reeds een heele beweging hadden zij in het land tôt stand gebr*c it. Wij ontkennen met dat die werkers met bewondering neer-zagen op Duitschland : veel leerden zij van hen ; doch van eeû anderen kant spraken zij met niet min lof van de Belgische sociale actie en oordeelden dat deze beter zou kunnen hun volk aangepast worden. Dat land valt nog te bewerken in onzen zin, dat zuilen we. Italie : Schooo was de leeriag der chiisten Démocratie uiteengestold door Toniolc : Tgdschriften en bladen en sociale vereenigingen hebben die. leering verspreid : er waren er misschien te veel die in de hoogere sphe-ren der théorie bleven zweven, fe veel ver-! deeliheid was er rond Murn's werkine. Toch j zal er van dat ailes wel wat ten rechte k men bij de christene werkiieden zoo er s 'ciale I werkers gevonden wordea om den oogst in te halen. Oanoodig te zeggen dat Italie, onze bondgenoot, met ons zal samengaan. Zivitserland: Hier 00k vond de Encycliek «Rerum Novarum» groote bewonderaars; Ve-reeniginge.i werden gesticht om de maat I schappjj van de gronabegmsels te doordria- Igea. Ik weet niet of buiten de Textielbewer-kers er vele christene arbeidsorganisatiën tôt stand kwam«n. De eigenaardige sameDStel-ling der bevolking maakt het moeiiijk te oor-deelen aan welke zijda Zvvitserlaf'd zich zou ? sebaren. Krachtdadadig werken zou er toch I vruchten kunnen dtagen. Blijft dan ISoorwe- i' g en, Zweden, Denemarkm. Ik hoorde zeggen dat die landen inildelijk gaveu voor de be-proefdearbeidersfamiliëQ van B^lgie; betee-kent dat meer dan medelyden voor een diep-beproefd land? Ik weet het niet; cnisschien I zal het moeilyk vallen in die landen eenc christene arbeideraorgaulsatie op te trekken | ter oorzake vars het godsdienstverschil. î Nu hebben we de ronde gedaan van Euro-* pa en Amerika, tec minste van die landen waar er in de eerste tijden kan aan gedach; worden een christene arbeiderstand te orga-niseeren.Het meerendeel der landen zaî dus aan onze Zljde staan en dus is een Iat^rcationale, zonder Duitschland, te verwezenlijken; doeh er mag na den oorlog, geen tijd verloren worden. Duitschland afzunderen, vermits van- Sdaar al die gruwelen ons to^kwamon, — een sterkan arbeiderstand, buiten Duitschland, i in 't leven roepen en ontwikkellen, dat is het | werk dat zish aan aile Sociale Werkers op-dringt. p.v.d.H. Het 42 e. m, Kanon Eerst werd aan 't bestaan van dit kanon getwijfald, thans is aile twijlcl uit te sluiten. Hieronder eenige inlichtingen over dit 200 berucht geworden kanon. Voor de bediening van 't kanon zijo twee hondsrd Aian noodig. Het monteerer ieemt 25 tôt 26 uren in beslag. Het stuk geschut , be«taaî uit niet minder dan 17? deeien. Het î ksnon weegt 88.750 kil. De fondaties waarop het. kanon w rkt he^b&o 8 meters dikte en de \ bovens^e plaat ciment, arduin of zoo iets, moet een weerstandskracht hebben voor 37.500 kgr. Voor het transport van éen kanon zijn twaalf spoorwagens noodig. De kaaonniers-bedieaers werken met oor,-00g- en mondkleppen. Wanneer het schot afgaat dan moeten allen plat Hggen, want de windverplaatsing is zoo geweldig dat tôt 4 kilm. in 't ronde, aile ruiten springen. Hft geschut wordt op 300 meters afstand met electrieschen stroom afgevuurd. De obus v/e«gt door de 400 kilogr. en naeet meer dan een meter in de lengte. Elk schot kost 11.000 mark. De draagwijdte is gemiddeld 25 kilometers. WAT HET FRANSCK LEGER VERBRUIKT Hieronder is enkel spraak van de voeding. De fransche soldaat knjgt huidiy van ailes. Men rekent dat 2,5oo wagons dagelijks noodig zijn om de levonsmiddeien op het front te brengen. Indien deze wagons éen trein rnoesten uitmaken, dan zou de trein 2o kilometers îani«, zijn en honderd locomotieven waren noodig om den trein in beweging te houden. Doch hier in zijn niet begrepen de 6.000 os-sen die dagelijks geslacht worden. Indien deze dieren op rang moesten voorbijtrek-ken, dan had mao eene kolom ossen van eene lengte van 4 kilometers. En dan nog komen allerhande levensraid-delen in aanmerking die maar in buitenge-wone omstandigheden uitgedeeldworden. IET EM ZEISEl. Wat is oorlog voereD ? Torens en daken neêrhalen en puinen op~ richten. Wate OPEN BRIEVEN. XVII Heeft de wereld ooit een omwoeling gekend gelijk de nu heerschende ? Aile volkeren dooreen geworpcn, aile natio-naliteiten geschokt of aan 'i herworden, de meest tegenstrijdige beginselen in verzoening gebracht, ot ten minste een-drachtig strevend in 't zelfde gelid. Het kathoîieke België in bondgenootschap met het anti-klerikale FranKrijk, 't protestansche Engeland en 't orthodoxe i Rusland ; Duitschland, aijn vroegere kerkvervolging vergeten, aanspraak ma-kend op monopool van Katholicism, ge-\ steund door de aloude zoogezegd katho-. lieke monarchie van Oostenrijk en diens i even ouden vijand : den Turk, enz. enz. Met reden inocht men deze wereldom-! wenteling een paradoxalen oorlog noe-men. Tôt aan de zwerftochten der barbares — Hunnen en Wandalen — moet ' men in de geschiedems opklimmen om ' tôt zulk reusachtig dooreengooien van \ verschillende eiementen te komen. De ! wereld slacht een draaikoik van dwar-| relend water, bruisend en schuimend, I en 't 00g belettend, door zijne diepte 5 heen, tôt aan den bodem te peilen. En l weer komt mij een evangelisch verhaai voor den geest : de beschrij.ving van 't bad van Bethsaïda, waar talrijke zie-, ken, kreupelen en manken lagen, op den 1 loer tegen den tijd dat een Engel, in 't water dalend, het in roering bracht. En de eerste die, daarna, in 't bad neer-| kwam, was genezen van welke kwaal I 00k. — Is het nu 00k een geest Gods j die de gistende elementen van 't wereld-' bestaan in roering brengt, om eruit los f te lokken al de geestelijke krachten van f geloof aan 't onzichtbare, toewijding • aan 't zedelijke,zelfvergelen, opofifering, i liefde in een woord onder al haar dui-;î zende vormen ? En dewijl lïefde nood-| zakelijk vrede, blijdschap, schoonheid I moet baren, zal het menschdom, dalend in het koele bad van herleving en herboring, er weer uit opstijgen in 't blinkend gewaad van reinheid en glorie ? — Dat is het geheim van God, maar wij mogen het verhopen. 18 Sept. 1915. M. E. Belpairc. In den Baikan Men heefi ongeiyk zich nog illusias te maken over het goed verloop van de onder-handelingen. Feitelijk is de toestand afge* teekend. Bulgarie is opealijk Duitschgezind. Dit blijkt door den voetstap van de opposi-tiepartijen bij den Koning. De leiders der | oppositie ziin tegen Duitschland. Het feit dat zij een. gehoor aangevraagd hebben bewijst dai de hooge meening tegen den Vierbond is gekant. De prins van Mecklcmburg, die naar den Sultan heenreisde, is te Sofia terug en is de gast van Koning Ferdinand, Wel wordt nu ^erzekerd dat de krachtdadige hoading van Kumenië, Oostenryk heeft ver-plicht zijne troepen van de Servisch-Ru-meensche grens temg te trekken ; maar officiel wordt nog niets bevestigd en wat niet officieel is in den Balkan moet onder voorbehoud aanvaard worden. En eindeliik is de stemmixig in Griekenland 00k misnoegd over de laatste poging van den Vierbond te Sofia, — poging die nieuwe voorstellen aan Bulgarie beoogde — omdat Griekenland over die poging niet werd ingelieht. Gersakt maar Wiis uit dien warboel ! De Verwikkelingen in de Vereenigde Staten. 't Is ailes weerom uitgedoofd als een strooien vuurtje. Geen spoor meer in de Fransche pers over de onvermijdelijke ge-volgen van Dumba's en Bei nstorff's daad. Maar er is meer. De terugroeping van Dumba wordt twijtelbaar als men ingaat dat Dumba nu zelf aan 't protesteeren gaat ! en bericht wordt dat Bernsforff en Lansing tôt een akkoord kwamen, dat binnen de I4 dagen zal openbaar gemaakt worden ! ! Intusschen onderhandelen de Engelsch-Fransche ban-kiers met de Amerikaansche over een oor-logsleening, en 't schijnt dat tôt nog toe ailes wel van stapel loopt. DE OORLOG Laatste Beriohten BELGISCH FRONT Belg. Hkw. 20 Sept. Î9 u. Zwak Artilkrie-geschut. We dreven : werkliedcn bij Terstilte uiteen, en ver-nitlden een Duitschen observatiepost. Artillerie-gevachten op gansch het Fransch front Parijs, 21 Sept. 15. ; Voortdurend fcanongescliut ten noorden ; ATECHT. Vla^en projectielen werden op ie • viiandeliike iichtingen geworpen, Voor Beauvraigries ivr. zuidpu Buye hevig geweervuur gepaard gaacde met greuadea 1 gevechten Dommenwerpen. We bezetten den rechteroever van het KANAAL DER AISNE \ bti Sapigneul. Aile vijaauelijke aanvallen ble-s vruchteleos. | In CHAMPAGNE hevige beschieting van ? Mourmelon. la de Vogezea kar.ongeschat er ? bommengevecht. j Een onzer bestuurbare ballons bombar-: deerde de spliisingweg van AMAGNE ten ï Oosten RETHEL. - n—itiiinni» rvi ~i t* Hevige geveehten op 'tRussische front i Wissel nde kansen — 70,000 krijgs gevangenen in éen maand. Petrograd 20-9-I5, I Hevi# kanongeschut op de Ecliau; ronc IRiga hebben wij een brpg doen springen op de Aa, Noord-westwaarts Mifau. Zuid-Westwaarts 1/loukst heroverdeo wij onze verlorene loopgrachten bij de hofstede , Siderm. Zuid-Westwaarts Dvinsk in dt î moerassige streek, wordt hevig gestreden.De | vijand werd uit drie dorpen verlreven. « Op de Vilia (rond Vilna) worden bloedigf | geveehten geleverd om 't bezit van de rivier- * stelling. De groote spoorweg wordt insgelijks " heltigbetwist. s In de streek Rojitsa heeft onze ruiterij de i. Oostenrijksche troepen uiteangesabeld ; ni | een achtervolging vân 4 kilometers botste zc j op een afdeeling Oostenrijksche ruiterij, deat I werd uiteengedreven. | In deza beide geveehten vielen 700 solda-ten in onze handen, een beveorradingstrein. i tien keukens en een muïiek. I Op het Zuiderfront Worden steeds ge-lukkige geveehten geleverd. De vijand word! immer verder opgejaagd. Bevestiging der Russische overwinning. Niettegenstaande de loger>straffing van hei Oostenrijkscb hoogb-'vsf verklaart de Russr schp grootstaf dat sedert halverwege Oogs tôt begin September het getal Duitsch-Oos tenriiksche krijgsgevangen stijgt, tôt 70.00C man.Een gruot gedeelte dezer mannen waier gansch uitgeput. OP DEN YZER Onze lesers hebben, hier zelf, het zoo kra-nig brief je kunnen lezen van een soldaat, dai op zoo'n voelende wijze het algemeen ge-dacht weergeeft. Hoe lang zal 't nog duren op dezen Yzer stroom. Dat het vonr rrze jong^ns vervelenc wordt, dat ze erbij gapen eeuwig en ervig die zelfde locpgrachten te zien, diezelfde zakker 2ai)d, diezelfde vlakte, met daarboven diezelfde sarrende schuifeling van shrapnells tn obussen, kunnen wij wel gelooven. Niets da meer tegen de borst stoot dan eentonigheid, En Bochtans ze voelen hen moedig, ze weten hen sterk en ze zijn bewust dat achter hec staat de overwegende materieele kracht vaE kanonnen. Wat wacht men om vooruit ? Dai weet het hoogbevel alleen en daar naar moe ten we ons schikken. En hetmoge zoo lang duren als 't wii, een dlngen staat vast, 't if dat de haat grooter wurdt en de wraak woes ter. Geduldig wachten is zeker overwinnen Binstdien de Yzerstreek verandert niet 0: verandert iuttel in hare omgeving, Ze veran-dert dikwijls wel in de verbeelding van oor logsschrijvers die... verre zitten en zoo worden dingen de wereld ingezonden, die ons een bectje glimlachen doen. Hoe dikwijls heeft. men reeds gezagd dat Westeode heele-l ma al ptat ligt, geen stompje muur van een ï meter boogte was er nog te vinden 1 Daar is | niets vau v»>aar. Westende heeft betrekkelijk | weinig geleden, het dorp allerminst. De ba-den leden het meest, maar toch moet men nu niet gaan denken riat du Duitschsrs hunne kanonnen in de villr.s «pstellea en onze artillerie zoeki sleehts kanons en geen huizen. Lombartzyde heeft meer schade geledea omdat het in den unmiddeiijken kring van 't gevecht ligt. St Joris is deerlijk gesteld.Van den toren van Manne-kensvere staara nog twee tuiteu recht als schoorsteenen. Het dorp zelf is vervvosst. Hier wappert sedeit een heel tijdje op een hoistede achter 't dorp een duitsche vlag, uitdagend in Vlaanderens lucht. ROKD YPER Niets merkwaardigs in de laatste dagen. Toch meent men uit zekere teekenen ie mu-gen besluiten dat er iets bioeit. De Duitschers zijn vol bedrijvigheid. Laatst heeft men kunnen opmaken dat ?e du éen steenweg leggen dwars door het bosch van Houthulst, en Wesc-Rozebeke met Houthulst verbindend. Twee kanons van zwaar kalifaer zouden laugs dezen nicuwen weg gepiaatst zijn. Over de bonimenaanval van de zestig vlie-get.lers op 't bosch van Houthulst is in de pers heel wat gesehreven geworden. De «Liberté» wijdde daaraan een verhaai waasuit moest blijken dat het bosch in brande gescho-, ten ie en dat de vliegers verscheidene malen heen en terug ziju gevlogen om nieuwe bom-men te halen. Dit bericht is heelemaal on-waar. De raid duurde juist drie kwart uurs boven het boseh, de bommen hadden een schrikkelijk uitweiksel maar geen bosch-brand is bestatigd geworden. Thats worden nog steeds Duitsche kantonuementen in 't boseii opgesteld. NIEUWE DUITSCHE FUSÉES EM OBUSSEN i Over twee nachten hebben de Duitschers 1 oen nieuwe fusée gebruikt. Ze licht blinkend wit en blijlt lang aanslepec. In de engeische loopgrachten heeft men een nK.uwen duitschen obus gevondeu. Hjj viel brandend op den grond en doolde siechts uit na eeni^en tiid. Twaalf uren nadien was de obus nog warm, en de aarde er rond was < verbrand. De obus mat, 165 m/m diameter en 60 c/m lengte. Zijn inhoud moet bestaan uit een mengsel van phosfoor en carbure de calcium. De ? uitwerking moet geschieden door het breken van een inhoudiogsvat met water dat op dit mengsel stort. ' De bestatigde uitwerkselen waren nul! I Uit Italie. BELGISCHE KRiJGSÀFGEVAARDIGDEH Door den Koning werden kolonel Morel, gewezen kommandant van het 3e jagers te paard, en den kommandant Lauwers naar Italie gezoodeu om er het Belgisch léger bij het Italiaansch hoofdkwartier te vertegen-woordigen.DE TOESTAND ' ? i Op 't geheele front nemen de kleine alzon-derhjke geveehten in kracht toe. In de Vallei van Plezzo schoot de vijand uit wraak de op«ne dorpen Cozsoca, Dver en Plozzo in brand. Wij schoten Koritnica in brand. De vijand werd uit een bosch op de Carso verdi even. LAATSTE UUR PABIJS, 82 SEPT. 7 tJ".

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.