DE BELOISCHE STAnDAARD — _ * * m ni. , rv * *-v i«r i r v n • A VST .ii 1 < lliSIIIUlHJfi I i —^ å ¥frf?9M#UMi ? ^ ii föiaftaé fr. x«*| | nu«4«i ».Jo | ^ |»«a**« J.?l ^ ||J W'tot #«Id*t#a ' j/jfifad te 't IM< t 1 i;|j| I sn*åo<5 fr. x.75 Kg a mucdc» j.jo | fp| |ausn«s s-,«s | <®S BwiUm'tl*m41 i J® jmaand ir. a.50 1 <2 amaandaa 5.B0 | SSMBdva ?.|o 1 #*- *" "■*" sä-.? OF8TBL ■1 BBHBBB TitLå « M*Oo«adBe Zmi]i P3 PAHH» Kl tina uoko»-digingtn 1 0JB6t.*»rfl RBCLAMBÄ volgana ovartae-komat. Vetote Medetterkers : M. E. Belpaire, L, Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr Van de Perre, Dr. J. Van de Woestyne, Jual Pilliaert, Dr L. De Wulf, J. bimons, U. wattez, Aör. ti. uaeis, nuarion iwoi i r-rrr-iii-Tiiin | ■ 1 mm inmnii ■■naaiia 1 1111 1111 1 iiimt ' 1 1 1 --- , iUm immn".»-rnrnrnrnn »■■ mmmm 111 m n mn 1 i n rrnriTr ~i \**nw 1 ■■ nMaMffl^cww nr«w^n»Tiwiin.«u '1 BBCMI DITSPBAAK _«jO§»— Weeral een pleidooi orer het nut en de noodzakelljkheid roor alle beschaafde Via-mingen hua taal zairer en zwierig te kun-nen sprekea ? Neen, toch niet: 't is nutte-loos orertuigden te willen predikeo. De overgroote meerderheid is overtoigd van die ' noodzakelijkheid ; en die er 't nat niet van inzagen na al de gelcerde betoogen welke reeds rerschenen, tullen niet bekeerd wor-den door een artikeltje nit een dagblad. Dns geen pleidooi; wel eenige raadgevia-gen. Immers, 't is niet genoeg ort rtuigd te zijn Tan de noodsakelijkheid suirer Neder-landsch te spreken, men moet het ook doen. Het gelöof londer de werken is een dood geloof, Doch, is de theorie gemakkelijk, de pr akti j k kost wat meer moeite. En we lagen nog ntaar weinig raadgeviugen om tot een beschaafde nitspraak te kornen. ;'k Weet wel: dit aan te leeren is de taak der school. Maar de sehool, ten minste de meeste scholen ran orer eenige jaren, heb-ben dien plicht verwaarloosd. Betreuren of beknibbclen baat niet; we moeten self op-boawen wat de aangestelde bonwmeesters niet hebben gedaan. Is bet mogelijk in weinige woorden een les van uitspraakleer te geren, of in een kort artikel allés op te disschen wat tot beschaafde taal behoort ? Vo jrzeker niet; doch we moeten geen leden Tormen der kcLiinkiijkr tooneelkamers, noch leeraars ."n zuiver Nederlandsch; we willen enkel een paar "aadgevingen uiteenzetten welke den goedw'ilijjfen lezer zullea helpen om gauw en gemakkelijk aan een suirere,_alge-meene omgangstaal te geraken. Het doel is; elke Vlamiag, naast en boren zijn dorps-spraak, moet een beschaafde algemeene taal kunnen spreken. Die »tgemeene taal wordt ons eigen gemaakt door oefening. Wat er verstaan wordt door zairer Nederlandsch, dat weten we genoeg. Er hlijren dns enkel eeoige woorden te zeggen orer de nooizskelijke oefening om 'i zuirer te spreken. 1) Weest niet te geweldig. Geweld dnart niet lang. Het is altijd ge-Taarlijk rerder te willen springen dan zijn stok latig is. We moeten streven naar een volmaakte nitspraak ; dat is onbetwistbaar. Maar we moeten niet vergeten dat vol-maaktheid niet op &n dag wordt rerkre-gen.Hij die gisteren nog niets änders språk dan zijn platte gewesttaal, moet toch niet denken dat hij randaag al, plots en rolko-men, een Royaards naar de loef kan steken • De natuur maakt nooit sprotsgen. Greleide-iijk dienea we onze uitspraak te zuiv«ren. Een beeldhouwer kapt eerst de grootste brokken weg en beitelt daarna hoe langer, hoe fijeer. En dit stelsel is het zekerste; en 't zal daarenboren ook het beste raiddel sijn om n ^Tolgd le worden door min ontwikkeid 5 of min bsgaafde markers. PraktiscH nu : Wat eerst en meest dient Terbeterd, dat zijn de waarlijk-hinderende gewastklaf.ken. Men beginne met de länge a's, e'a, o's, die »oms zoo boersch en lomp klinker ; niet de ruile BrabanJsche ui en ij; met de W^st-Vlaamache ij en ui. Tarzelre tijd lette men op het misvormen •ran woor- in en >'t opelen of vcrwringen Tan rnede .!i/ikers, aooals b.v. pjeéd. voor psacrd ; 'e? ien voor gezien ; tchestig voor s sestig, at I iA«iij .ch; %-n «} dit grof ^eweste-Ujke than" »ermeden wordeif. Immers we | s;,. samen met m^kkers nit al ds lstodsgeu-1 Wea, en, missohien londer het te weten. I kebbsn we reedi bet allergrofeu wegg«-1 t- kapt 't Is msar kwestie nog wat meer op 01. s zelren te letten en bewust te doen wat we tot nu misschien enkel onbewust deden. Als de grootste ruwheid Tan uw taal reeds afgesleten is, polijst se dan rerdei met liefde en geduld, immer fijner en rei' ner, tot le in uw mond wordt wat se waar-jijk is : een heerlijk oorgestreel Tan klanl len schoonheid, Trapsgewijze rersorgt ge nu elken klanl en elken medeklinker, letteade op de doffc een, mijn, deagdzlijk, ens.; op het aan-blazen der h, ep alle kleinigheden. j Nooit — behalre in de school — kunt i ge beter omsiandigheden rereenigen dan de | tegenwoordige, soo ge daarbij ook den tweeden raad rolgt: a) Zoekt niet uitsluitend makkers ran uw streek op. Daar sijn er zoo. Om Vlaamsch te spreken, gaan se bij makkers uit hun streek. Kornen ze bij änder en, dan spreken se... Fransch! Nn, mannen ran 't seltde dorp, als se bijeen sijn, spreken natnurlijk liefst hun dorpstaal. Die in zulke rergadering met zijn beschaafd Nederlandsch röor den dag komt, gaat gemakkelijk door voor pedant Integendeel, het spreken met Vla-miugen uit änder gouwen,[of met vlaamsch-leerende Walen, dwingt tot meer verzorgde uitspraak. Daar is beschaafde uitspraak iets seer natuurlijks, sönder dat men er aan-stellerij noch pedanterij in rindt. 't Is een tegemoetkomen ran de anderen, en 't is eea uitmnntende oefening roor n zelren. En zoo de gestudeerden het voorbeeld ge-ven, ze zullen weldra onderrinden dat hun roorbeeld nagevolgd wordt door allén,ztdfs door de minst-ontwikkelde rolksjongens. 3) Als ge in 't openbaar raoet optreden, dan vooral twese uw taal immer onberispe-iijk zuirer. 't Gebeurt dikwijls dat de meer-begaaf-den onder ons het woord moeten roeren ; hetiij jn lied of roordracht, in tooneel of aanspraak ; ja, zelfs in meer intieme omsiandigheden, zoosls het Toorleien ran brieven of dagbladen. In al deze gerallen kornen <le woorden soo spontaan niet als bij een gewoon gesprek. Ge weet ran te rören wat ge seggen gaat, welke woorden ge gaat gebruiken. Ge hebt dus tijd ea ge-lcgenheid om ook nw taal netjes in orde le brengen en er alle dialeclstof uit te klop-pen. Daarenboven, in zulke omstandigheden richt men zich immer tot een zeer gemengd gehoor : behalre de noodsakelijkheid door allén goed en gemakkelijk rerstaan te wor-den, hebt ge hier ook de rerplichting het goede roorbeeld te geven. 4; Herinnert u dikwijls hoe noodig het is een beschaafde uitspraak te besitten. Vernieuwt dikwijls uw roornemen naar beschaafde taal te streren, en laat geen dag verloren gaan sönder oefeniog. Want het gaat met onsen wil ge! ij k met een zakuur-werk : beiden moeten op tijd en stond op-gewooden worden. Weiaaa, Vlaarnsche rrienden! We dwee-pen zoo dikwijls met onze lief.le roor taal en volk. Laat ons daa^krachtig toonen dat I dit geen ijdele woorden zijn. Alieen het i begin is een weinig moeilijk ; doch wie 1 sal weigeren een weinig moeite te rerdra-1 gen waar het gtldt onze liere Vlaamsche moedertaal ? Meer nog; wsar het geldt ons Tolk aelf : want een rolk dat beschaafd is in zijn spieren, is of wordt hoog en edel in denken en doen. A. V. V. Voor do soldaten Muziokliethébbers Is rerschenen « Mijn Vlsanäeren, Hoelacg vo% " woorden ran C. Hodister, muztek »aa Morto^y Eea liadjs dat sönder twijfel sacces sal Oeleren. 't kost o.5a fr. en is te verkrijgen ia " De Belgische Boekhandel" Anker-dreef, De Panne. I BELGISCH FRONT , | Be Ig. Hkw. / Nov. 20 uur. — De artif-,' lerie-strijd die op 3i Oktober een groote , ' hevigheid bercikte heeft nog in kracht toe» genomen op 1 November bijsonderlijk röor | Diksmuide waar zäj uitnemend bitter werd \ doorgeroerd. Wij beschoten mat goed ge* ,' Tolg de dnitsche batterijeu en steilingen, f Dnitsche rliegers hebben talrijke bom-l men op onse kantonnementen geworpen. :FRANSCH FRONT i PARIJS x Not. i5 uur. — Nogal herige artillerie-strijd op ons Belgisch front. Een i handslag door den rijaud gepoogd N. de ( Aisne (N. W. Reims) mislukte. Wij pleeg-den ritten Z. O. St. Quentin, in Champagne en in Argonue. We brachten 4o krijgsge-i vangenen op. ; ' Het juist getal krijgsgerangenen gedureu-de het offensief N. de Aisne genomen ia thans gekend. We namen 11167 kriigsge-i rangenen waaronder 287 officieren Het ge-" tal buitgemaakte kanons bedroeg 180 stuks. Om Yper } Engelsch bericht. — De rijandelijke ar-tillerie was heel bedrijrig O. en N, O, Yper. Wij hebben duitsche troepenverzamelicgen naar Passchendaele uiteengeschoten. De nieuwe Rijkskanselier '■ Het is thans zeker dat graaf de Hertling, Michaelis, als rijkskanselier van Dnitsch-land sal rervangen, Graaf de Hertling is een katholieke rertegenwoordiger en een der woordvoerders ran 't Centrum. Het is een ongewoon feit dat op dit beslissend oogenblik roor Duitschland een centrnm-man, tot de hoogste macht, na den Keizer, wordt geroepen. \ De Italiaansche aftocht. Het laatste italiaansch bericht meldt dat de dekkingstroepen tegen de vijandelijke roorwachten slag lereren, binst het gros ran 't leger zich opstelt op eene weerstand linie door Cadorna uitgekozen. De rijand meldt de inname ran Undine, alsook dat het leger ran Maarschalk Eageen de borea-Tagliacneato heeft bereikt. De hertog d'Aoste heeft zijn leger dat op de Karstrlakte lag, met al het materiaal knnnen redden. ; De Paus heeft een eerste gift ran 5ooo irres roor de rlachtelingen geschonken. Beroerten in Ierland De engelsche politie heeft tien aanroerders der Sinne-fein beweging tc Cork aangehou-dpn, waar onlangs nieuwe beroerten waren uitgebroken. | Het leger van Or leken land jreieed De Koning ran Griekenland heeft tot zijn leger een proclamatie gericht om iedereen aantewakkeren mit moed tegen de Bulgaren ^ ten strijde te trekken. Omp l j PARIJS meldt: Artillerie-strijd n. Aisne, in Champagne en op de Maagoerers. j Duitsche rliegers hebben Duiakerke en 5 Kales gebombardeerd. Geen siachtoffera. > ' LONDEN meldt : Egyptisch front. — | 1 Generaal E'len-Bey heeft ia eeae kriiggfer- ' f richtiag naar Berchey-Bad de Turken rer- 4 f slagen Zij lieten 1800 krijgageraagenen f met negen kanons in zijoe handen. De En- I< gelsche rerliezen waren klein. I Westelijkfront. — Groote artillerie-be-drijvigheid om Yper. Wij hebben doeltref-5 fénde veraietigingsvusen uitgeroerd. ? De bilan der maand October, In Frän" i krijk hebbeu we in de matad Oktober gia5 | krijgsgev»: ?-,utn genomen waaroader 242 officieren. Ia desi'*ifie maand namen we i5 kanons, 43i mitrailjeuien en 4s mortiers f bult. | $ «£ DE TOESTÅND Niemaad ontkent nog denernst ran 't ge-raar dat ITAL1E bedreigt. De toon van de heele pers der Bondgenooten is beteekenis-Tol in dit opzicht. Een Fransch en Engelsch leger is op weg naar IialiS. Dit leger is sterk genoeg om een radikale keer i sig in den toe-stånd te brengen. Moar we moeten het toch afwachten, tot wanneer dit leger in werking sal treden. Intusschentijd duurt de aftocht der lta-lianeu aan. Het mag thans gezegd dat heel. het froat ran Tolmino tot aan zee in dea aftocht betrokken is. De Italianen hebben Goritzia, de Bais- i zissa en Karstrlakte moeten ontruimen en trekken af in de Italiaansche rlakte. De Duitschers en Oostenrijkers hebben reeds de siad Cividale achter den rug, en wanneer dit sal rerschijnen, zullen ze on-getwijfeid de stad Undina doortrokken hebben, op a5 kim. ran de grens af g degen. Het algemeen geroelen is dat de Italianen zich zullen trachten op te stellen langsheen den Tugliamento-stroum. Deze stroom Hg t 65 klm. vaude rörige slrij Jliuie \ af. De vijand rukt met rersnelde dagmar- • schen er naartoe. Ze peizen het Italiaansch leger van de Karstvlakte, dat zich niet los-krijgen kon in tijden, af te snijden. De Italianen zitten in een heel ernstigen toestand verwikkeld. Kunnen ze op de Ta-gliamento geen stånd houden, dan zit heel het Italiaansch front van aan de Carnische Alpen tot in Trentin genepen als in eene : schroef. Hopen we dat de Franschen en Eagel-schen, ditmaal in tijden, zullen aankomen om deze ramp te roorkomen. Het doel van Duiiscbland is geweest door een zegtpraal de misnoegdheid die in Itaiié heerschte tot rerolutie te dosa orer-sliean. 't Is misiukt, want een nieuw catio-naal ministerie, waarin alle partijen ver- ; teganwöordigd zijn kwam tot siaad. Ea ■ dat is nog 'a balsem. 1 De andere landen beieven ook moeilijk-heden, maar die zijn van iawendigen aard. | FRANKHIJK heeft de voiksopinie ongua-stig gestemd met de ondsrzoekiogen ge-pleegd ia de bureelen ran het blad " L'action ; Franfaise ,, . Allén zijn het eens om te verklaren dat zu!ke daad de grootste poli-tieke misgreep is die de regesring kon be- ' drijren. Daadet deed de kliek ran Alma-reyda en Cie aanhouden en lererde de ' bewijzen dat er een beweging tegen het : huidig bestuur was op touw gezet geweest. ' Men doet nu huiszoekingen bij hem en ' beticht hem ran te komploteeren tegen de republiek. Hel rolk ziet er de reroordeeliog in der huidige staatspolitiek. Dat is de meening die de borentoon heeft in de pers. In DUITSCHLAND hebben ze een nieu-wen kanselier te wege. Men zal er alle soorten ran kommentarién op iazetten, maar we hebben al te veel miniateriéele wijzigingen bij ons beleefd om er (c reel aandacht aan te schenken. SOLDATENPEN 'n Eenvoudige schets We hebben in onze kompagnie eenen brankardier, 'nen eenroudigen, braren, simpelen jongen; geen hoogdrarende ge-leerdheid, geen in 't oogspringende noch rooruilstekende figuur: 't is een goede Tolksjoögsn, maar zoo godsdienstig, soo goedhartig 1 \ Wij waren dien dag op de voorposten. 't Had Unge dagen geragend en 't sliik *5V P •> der orerstroomde weilaaden scheen meer slijkerig en meer klerende daa ooit. Maar nu had het opgehoudea met regenen ; de nacht was helder geweest, nieuwe maanj; maar 't was koud, zelfs waren de pasaereflen hier en daar met een dunne korst ijzel o ver-dekt.Ea mijn jongens hadde» zoo'n koude ge-leden. Elf volle uren hadden zij aan den Toorpost en aan den prikkeldraad op wachl gestaan, met water en slijk tot over de enkels Zij hadden zoo geleden van dien Toorwinternacht 1 Toen het Oosteu een wazige tint gekregen had, die allengs rozig rood werd, en alle jongens bijeen waren, achter een paar meterszandzakskes toen hoorden we een naderend getrippel over de passerellen: daar kwam onze brankardier aangeloopen. " Erg koö gehad zeker ? Toe, hier is war-me koffie, drinkt er maar gauw een teag aan." En ieder dronk een teug heete koflie. "Kom, geeft nugauwuwe "gourden", dan ga ik ze dadelijk warm maken." 't Brankardierke was al weg met de " gourden " . Ea de herael werd al lichter en lichter en lichter, reeds kon men duide-lijk de tsgenover-ons liggende duitsche posten oaderscneidea eude jongens zeiden : "Fods — zoo heel hij — zal niet meer te-rug kornen —- "t is te licht, 't wordt te gevaarlijk." Maar, jawel 1 Eenige oogenblikken låter hoorden we weér het eigenaardig stäppen-geluid orer de passerel,en Fons, blootshoofd, kwam aangeloopeu met een vracht veld-flesschen aan ieder hand, sönder zich het minste te duiken, vlak 7 6 or de duitsche posten; ea of hij gleed op het slijk of op de ijzelige pknken, en of hij gevaar liep ran gesien en beschoten te worden, zonder orerkijken liep hij voort. " Hier is de koffie, jongens, goed warm, tot stråks, zulle ! " En weg was hij, blootshoofds, vlak voor de duitsche posten, de passerel over... « Een goede zief. » VRIEND. Iets over Taliak; es Pijpes. Er is tabak-gebrek op 't front, en dat is eea echte ramp voor onze jassen ; pijp en tahak waren eeuwen iatig de trouwste makkers der krijgers, de ingevers en getuigen van al hun avoituren en heldenfeiten. Makkers, siehier een kleine geschiedenis van pijp en tabak. Woader genoeg,'t zijn de wilde Rood-haidea van Amerika die 't beschaafde Europa leerdea rookea. Toen ChristofFet Colombns ia de XVde eeuw Amerika oat-dekte, zag hij met verbaziug dat die wilden daar tabak rookten uit länge rietstokken. Zijn Spaansche matrosen probeerden dat ook eventjes, en ze vonden dat zoo lekker, dat ze als rookers terug naar Europa vaar-den.Lang woekerde alzoo hetrooken onbekend roort tusschen de zeelieden : de Spaansche matrozen leerden dat ?osrt aan de rreemde matrosen met wie »ij in aanrsking kwamen en zoo leerden weldra ook onse raderen rooken, want toen waren Vlamingen en Hollanders echte seebonken. Van de matrsozen sloeg dat gebruik orer op de soldaten. Dat ging maar langsamer* hand echter, want toen was de cigaret nog onbekend en zelfs het aarden baardbran-derke kostte brokken ran menschen. Maar ja, de burgerij kon maar niet ver* geven dat ;smoren ens door wilde Tdlks-stammen was aangeleerd. Al wat rookte I £ Z t' % IV* { '4 '4 - ? 5 S"* Jaar - Nr2468o3, Zaterdag 3 November 1917

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.