Eerste Jaargang, Nr 35. — 28 April 1917 Prijs : 10 centiemen. Eerste Taarsranar. Nr 35. — 28 Aoril 101 DE EENDRACHT Weekblad voor heî Vlaamsche Volk ABONNEMENTSPRIJS : Een jaar fr. 5.20 Zes maanden .... » 2.60 Drie maanden .... » 1.30 Geene abonnenten worden aangenomen die niet op voorhand het bedrag hunner inschrijving laten geworden. BUREELEN; Voor het Generaal Gouvernement : Prinsesstraat, 16, AIÎTWERPEN. Voor het Etappen- en Operatiegebied : 8, Huurdochterstraat. GENT. Postchekrekening Nr 86. AANKONDIGINGEN : Prijs naar overeenkomst. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. Geene handschriften worden teruggezonden. BOEKBESPREKING : Het toezenden van één boek of schrift geeft recht op vermelding ; twee exemplaren, op bespreking. Volharding Onze lezers hebben het bericht ait Havere aan de Hollandsche kranten gelezen, waarbij door de Belgische regeering aan de goeië gemeente wordt kond gedaan, dat zij (de regeering) zeer strenge straf-fen — 5 tôt 20 jaren dwangarbeid, weet mente vertellen—aankondigt voor hen, die door den vijand te steunen bij diens wetgevenden ar-beid, de trouw jegens Koning en Staat aan 't wankelen brachten. Uit de commentaren der pers blijkt dat men daarmee bedoelt : al wie ijvert voor bestuurlijke scheiding. Bij het lezen van zoo'n banalités, is men geneigd zich af te vra-gen : geraakt men in Havere hee-Jemaal de kluts kwijt. Dat de regeering, die, buiten het Parlement om, nu al 2 1/2 jaar aile mogelijke besluiten neemt, zonder 00k maar eenigzins te be-proeven de meening van de volks-vertegenwoordigers daarover te toetsen, zich zelf langzamerhand heeft gesuggereerd dat ze werkelijk in België opper- en almachtig is, en zich voorsteltdat ze — vooral nu zeeen paar liberalen en éen socia-list gevonden heeft, om hare poli-tiek te steunen en mede de verant-woordelijkheid te dragen —, 00k van die onbeperkte machtzal kun-nengebruik maken, om deVlaam-sche en Waalsche voorstanders van bestuurlijke scheiding in het gevang op te sluiten ; dit ailes is een bewijs te meer tôt welken graad deverwaandheid kanstijgen, vaneenige machthebbers,die, door ■den samenloop der omstandigbe-|den, zich van aile parlementaire [controo! hebben kunnen ontdoen. I Als psychologisch verschijnsel is het bruuske gebaar der regeering dan 00k erg intéressant ; maar daarbij blijft al zijn waarde en be-iangrijkheid beperkt. Is het wel denkbaar, dat ooit | een regelmatig ingesteld Belgisch gerecht, (of meent de regeering na den oorlog den staat van beleg te handhaven, om onder een militaire dictatuur, zonder vorm van procès, de Flaminganten en de Wallonisanten te doen hangen ?) een vonnis zou uitspreken, waar. door het ijveren voor een zelfstan-dig Vlaanderen en een even zelf-standig Wallonie, in een vrij, on-{ijdig België, onder de hoede van onzen Vorst, Koning Albert I,met andere woorden, voor een nieuwe bestuursinrichting die den Belgi-schen Staat op duurzame grond-slagen zou vestigen, België in- en ■uitwendig zou verstevigen, en de getrouwheid van heel de bevolking aan Vorst en Land zou doen be-rusten op de bazis van Orde en Recht, — waardoor, zeggen we, deze loyale en in aile opzichten re-gelmatige actie, wordt beschouwd als eene daad, die de trouw jegens Koning en Staat aan 't wankelen brengt,zoodanig dat ze met dwangarbeid hoeft te worden gestraft ? Het antwoord op deze vraag kunnen wij, flaminganten, wier eenige misdaad het is dat we ons volk liefhebben, wij, die allen tegenover de bezettende macht staan met vrije hand en vrijeziel, gerust afwachten. Wanneer wij onze verbazing uitdrukken over de wijze waar-op de regeering, met stoicijnsche hardnekkigheid vasthoudt aan ha-! ren afkeer voor ailes wat een j zweem heeft van rechtserkenning ! ten opzichté van het Vlaamsche volk, dan is dit niet omdat hare poliliek veel schade doet aan onze actie, of de verwezenlijking van onze plannen in gevaar brengt. lntegendeel, wij vinden het best z 06. In meer dan éen opzicht, is deze houding van openlijke vijan-digheid, ons veel liever dan een diplomatisch geschipper met mooie woorden en heimelijke tegenkan-ting. Het wantrouAven ten opzichté van de regeering van al de flaminganten, 00k van de meest-passie-ven, is, in zake taalkwestie, zoo groot, dat een voor de Vlamingen gunstig gezinde regeeringsverkla-ring, dit wantrouwen nooit geheel zou kunnen wegnemen, tenzij on-omwonden bepaalde toezeggingen werden gedaan. Dit wantrouwen is gesprolen uit de opgedane ervaring. Ieder maal dat de Belgische regeering zich met de Vlamingen een beetje meegaande toonde liep het ver-keerd. Bij de nieuwe legerwet verklaarde de regeering en de middenafdeeling ronduit dat onze klachten gegrond waren, en er voor de Vlamingen in het leger iets moest worden gedaan. de Broqueville confereerde verschei-dene malen met de leden van de Katholieke Vlaamsche Kamergroep en gaf blijkvan gunstige stemming. Het resultaat is bekend. Vôôr de Vlaamsche amende-menten op de schoolwet in be-handelingkwamen, hadden DrVan de Perre, Fr. Van Cauwelaert en anderen, er Minister Poullet over gepolst. Deze liet hen in den waan dat hi) de Vlamingen zou te gemoet komen en toen het débat werd ~ 7Î9" geopend, stond minister Poullet recht om de amendementen der Vlaamschgezinde Kamergroep te... bestrijden. En met welke argu-menten. Lieve Hemel ! Het her-lezen van Dr. Van de Perre's artikels over die periode der Vlaamschgezinde lijdensgeschie-denis, is 00k nu nog voor ons een aansporing tut den noodzakelijken strijd voor ons recht. Toen het wetsvoorstel tôt ver-vlaamsching der Gentsche hooge-school naar de commissie's werd verzonden, verklaarde de regeering in beginsel het recht van de Vlamingen op hooger onderwijs in eigen taal te erkennen ; maar ze zou... amendementen indie-nen... Als de regeering een vrien-delijk gezicht zet, als ze verklaart het goed recht van de Vlamingen te beseffen en een groote genegen-heid voor het kloeke Vlaamsche volk — dat toch zoo'n goede stemming uitbrengt op de katholieke lijst ! — te gevoelen, dan eerst moeten wij, Vlamingen, de kijkers goed open houden, want dan worden we meestal geîopt. In onzen Vlaamschen strijd tijdens den oorlog, heeft de poli-tiek der regeering ons slechts één-maal bijzondere zorg gebaard. Het was toen Van Cauwelaert, na het verschijnen der manifes-ten van de Oudhoogstudenten- en Hoogeschoolbonden, naar Havere vertrok. Ware Van Cauwelaert toen teruggekomen, met eene re-geeringsverklaring in diploma-| tieken stijl, waardoor aan de Vlamingen concessies werden be-loofd — bijv. een Vlaamsche Hoo-i geschool na den oorlog —, dan zouden vele flaminganten, die nu de vervlaamsching der Gentsche hoogeschool hebben mogelijk ge-maakt, zich waarschijnlijk terug-getrokken hebben. Zij zouden den vogel in de hand, hebben laten ontglippen voor de vogels in de lucht, die we, na den oorlog, met mooie woordjes en vriende-lijke lachjes in het kooiken moes-ten trachten te lokken. Ware toen zoo'n verklaring gekomen dan zouden vele flaminganten, het nog een laatsten keer met de regeering hebben beproefd. Men kon immers nooit weten ; de ernstige tijden die we doormaken en de stapels lijken van Vlaamsche sol-daten konden toch de regeering lot inkeer hebben gebracht ? Voor ons die weten dat er van de regeering, in Vlaamsch opzicht, geen bekeering uit eigen beweging te verwachten is, en dat er geen koersverandering in deanti-Vlaam-sche politiek zal komen, zoolang 1 720 het volk de regeering daar niet toe dwingt ; voor ons was het een echte opluchting, toen bleek dat de regeering genoeg gebrek aan politiek doorzicht had, om j geen stokken in onze wielen te steken met diplomatisch vertoon, maar dat ze bleef volharden in haar bittere anti-Vlaamschgezind-heid, zoodanig dat 00k Van Cauwelaert, bij zij ne terugkomst, de gelegenheid aangreep om te ver-klaren dat zijne houding in zake I taalkwestie, tijdens den oorlog, niet berust op vertrouwen in de regeering. Wij hebben nog een reden om ons over de houding der regeering vooral geen zwaar hoofd te maken. Een hoopje halfbakken-Vlamin-gen, die ons openlijk en in het geheim bestreden hebben, maar die, nu er door de bestuurlijke scheiding goedbetaalde postjes te veroveren waren, mooie brieven schreven aan de leiders van het activisme, die zullen zich, na de bedreiging van Havere, wel koest houden — gewoonlijk vindt men onder die raddraaiers niet heel veel moedigen —, en we loopen dus minder gevaar dat er in 't vervlaamscht bestuur ongewensch-te elementen binnendnngen. Wij hebben dus meer dan één reden om de houding der regeering niet al te zeer te betreuren. Het is waarschijnlijk best zôô. Openlijke tegenstand kan worden ge-broken : schijnvriendschap en ge-niepige tegenwerking zou ons wurgen en tweedracht zaaiën in onze gelederen. * * * In afwachting dat, na het ein-digen van de bezetting, het voile licht der waarheid zal stralen op onze daden, zullen wij zonder op-houden voortbouwen aan het nieuwe, schooner, steviger huis dat België wordt genoemd. Wij zullen de ruime, luchtige en wel-ver-lichte kamers van het Belgisch staatsgebouw, in gereedheid bren-gen, niet alleen voor de Walen, maar 00k voor onze jongens, die na het gevaar en lijden dat zij hebben doorstaan,te goed,te groot, te trots geworden zijn om langer in de kille, duffige kelderkamers te wonen. Vlaanderen heeft zijn aandeel, meer dan zijn aandeel gedragen in de zware ofters die werden gebracht. De zonen van moeder Vlaanderen willen bijdragen, met hun voile stoere werkkracht, tôt denmoeilijkenarbeid vanstoffelijke heropbeuring van het land ; maar zij willen dan 00k ten voile ge-nieten van hun rechtmatig aandeel der rijkdommen, door samen-werking en noeste vlijt verworven. Zij willen in de schoonste kamer van het huis, 00k hun huis, plaats nemen aan den gemeenschappe-lijken disch, niet als belooning voor de gebrachte offers — de Staat vermag, trouwens, ons niets te geven wat wij zelf hem niet hebben geschonken —, doch een-voudig omdat 00k in België, de Staat moet worden de wezenlijke samenvatting van al de volks-kracbten, de politieke uitdruk-king van de natuurlijke karakter-eigenschappen van de beide volks-stammen die, trots hunne ver-scheidenheid, eendrachtig willen samenwerken, maar dan 00k, ieder naar recht en billijkheid, willen genieten van de geestelijke en stoffelijke goederen, alsvruch-ten van gemeenschappelijken ar-beid.De regeering volhardt in hare Viaamsch-vijandige politiek. Laten wij volharden in onze liefde tôt het Vlaamsche volk ; in die liefde die voor ons de duurzame en stevige grondslag is van onze ge-hechtheid aan den Belgischen staat en van onze trouw aan onzen Koning. De taak is zwaar ; het doel is edel en grootsch : onze middelen zijn gaaf ; ons geweten is gerust. Hoog de harten ! Voor Vlaanderen : Voorwaarts ! D. W. Het beste Vlaamsche werk dat in iedcrs bereik ligt, is ons blad te steunen door het weiven van in-schrijvers. Het adres der 77. II De groep politici. dilettanten en ont-vlaamsckte naam- en geldaristocraten welke het adres onderteekenden (1), hebben zich toen zij beweerden uit naam van het Vlaamsche volk te spreken, een recht aangematigd dat zij, wij bewezen het in een vong artikel (2), niet bezitten. Dat, alleen reeds ontneemt aile waarde en gezag aan het verzoekschrift dat zij naar Berlijn meenden te moeten zenden. (1) Wij maken uitzondering voor een vijftal personen wier namen het ons verwonderde èn smartte tevens onder het adres aan te treffen — al heeft de wijze waarop, naar wij uit de vertrouwenswaardigste bron verna-men, sommige dier handteekeningen werden bekomen, die verwondering zeer verminderd. (2) In de Eeudracht van 14 April j. 1.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.