le Blad Zondag 4 Aug. 1918 2e «fàargang No. 19 m ■ ■ h ■ ■ n ■■■■»■■■■■ » ■ ■■ . * — De Klok uit België MtDAOTIS KM ADMINISTRATICi WILLEM IS-STRAAT 50 - TILBURQ TELKPN. 744 • POSTBUS >3 i «i ■ UN NAAM 18 ROILAND ALS IK KLEP, IS T STORM AL3 IK LUID 18 T ZEOI AIONHIMNTi *Hf HOLLAPO a J.OO par VMC buitenlano. . „ . 0 n. iM m m PRtJS PER NUMMERt 8 CENT nA 4 JAAR OORLOG Reeds 4 jaiar duurt de oorlog! Wat al gebeurtenlssen werden gedurende dien tijd niet afgespeeld, Vier jaar geleden werd de wereld-vrede | gestoord en een moorddadige oorlog ontketend geiljlc de geschiedenis er nooit eenen te boeken had. Augustus 19141 Hij die pochte opdentitel van vredeskeizer zond ztfne legioenen buiten de grenzen van zijn rijk. Zijn zoogezegd onoverwlnnelijk leger sloeg zijne varigarmen. over het onschuldigste en bekoorlijkite land der wereld, on» vader-land, om naar het hart van den erfwjand, Frankrijk te grimpe». Goddank het doel werd niet bereikt, en reçds in 1914 in 'tzicht van Parijs hebben de Franschen den Duitscher aan de Marne verteid dat ze 1870 niet vergeten hadden en liet dan ook zouden wreken. Die iichtstraal was echter kort van duur Bewast van hunne werkeljjke overmacht lleten de Duitscher* zich door dezen tegenilag niet ait den zadel lichten Ze xorgden voor ' innerlijke sterkte: het bondgenootschap tusschen Duitschland, Oos-tenr|k-Hongar!Je, Bulgarie, Turkije werd met den dag nauwer en nauwer gesloten met dien verstande nochtani dat bij dit verbond de wil van Pruisen als opperste wet zou gelden. Aile kiemen van ontevredenheid werden in den schoot van ieder volk ongenadig Onderdrukt en vernietigd. De weerbaarheid der Centralen werd tôt het uiterste opgevoerd. Aan het leger der burgerTolking werden even zware eische» gesteld al* aan 't leger van het front Was er een tekort aan armen dan werden de vij-•odelijke krijgsgevangenen, en de civiele be-volking van een onrechtvaardig verkracht volk in 'tgelid gebrachtl Doch die reus ran kop tôt teen gewapend baarde vrees, wantrouwen, en afkeer onder de beschaafde en ook niet beachaafde Yolke-ren van de heeie wereld. îedereen greep naar de wapenen uit zelf-vetdediging, of uit eerbied voor de hoogere princiepen van Eer en Rechtvaardigheid w»»rop de samenleving is gebouwd. Ter nauwernood zult gij than» in de 5 werelddeelen nog een iand vinden waar de n»? in van Duitschland met achting, laat staan met liefdc wordt uitgesproken, en waar er niet op de eene of andere manier krachtdadig nu'tgewerkt wordt om de nederlaag der Prui-tei Toor te bereiden. Australie zond zijne rijkdommen en zijn sterkgespierde jongens ; Afrika zag zijne witte en zwarte zonen naast onze broeders op den vijand een voliedige zegepraal bevechten ; Aziê bleef niet in ge-brek®, en het Engeische leger kreeg heel wat stfun uit Indie. Wie weet wat Japan en China; ons ten goede, morgen zullenteweeg brengen. 't Vrije, en vrtjheidîlievend Amerika heeft ïich met hart en ziel in dea strijd geworpen ; en men zegge niet dat het een berekende âaad is der dollarmannen uit de Verepnigde Ststen, want Zuid en Noord Amerika hebben n3nr de stem van den idealist Wilson ge-luistîrd en zijn op dat woord in den dans gesprongen, Ook heeft de vijand gedurende deze 4 ver-loopen jaren vele zijner iilusies mogen op-geven.Aan wereidheerschappij, waarom het hem «iRCdlijk te doen wai, durft hij than» niet meei- te denken ; de rijkskanselier heeft het onlangs op 11 Juli nog verklaard. Van de volkomene vernietiging zijner vijanden.enden algeheelen triomf der Duitsche idealen »ag de Keizer zelf nu en dan nog wel eens gewagen, maar in de bestuurkrin-gen en in 't groot hoofdkwartier begintmen die hoop te verliezen. Hoe zouden ander» die menschen spreken over de teruggave van België, zlj die meenen dat met de zegepraal •lie onrecht vergeten en goedgemaakt wordt ? Het onomstootbaar betrouwen in de af-doende doelmatigheid zijner wapen» heeft de vijand ook verloren. Niemand die oogen Lhecft om te zien, en her«nen om te denken hecht geloof aan het Tirpitzfabelken dat di U-booten den Engelschman zouden doen ver gaan van den honger; na deze 4 jaar zoi iedere Pruis zijn noenmaal met dat van dei Brit wel willen verwisseien geloof ik. De zeppelins hangen te beschimmelea il hun loodsen; nog goed dat de Geallleerder er nu en dan eentje opblazen;zoo blflft ter minste hun gedachtenis aan de algemeen* minachting bewaard. De schoonste plannen der Duitschen liggen thans in duigen. Hun koloniale droorr welke deels in Afrika moest Verweienlijk' worden werd deerlijk uiteengerafeld, en wi< west komt er nog iets van in huis ? Wordi Kiautschou in China'nog Duitsch ? En wat zal de toekomst zijn van Berlijn-Bagdad, de spoorlijn welke Duitschland mei Klein-Azië "en de Perxische golf moest ver-binden ? 't Was geen geheim voor verziendi blikken dat door Berlijn-Bagdad de Ooster-sche markt . moest verkregen worden et tevens het terrein voorbereid van waaruit d« Engeische kolonien gemakkelijk konden be-stookt worden. Over de macht hunaer diplomatie moger zij een kruisken maken. De eindelooze onthullingen der achterbak-sche diplomatie hebben het diepste misprij-zen en 't grootste wantrouwen tegenover de officieele vertegenwoordigers van het Duit-sche volk doen ontstaan. Hnn goede naam ? De goede naam van hen die een gepleegd« onrechtvaardigheid niet willen herstellen, die de gebiedende zedewet aan hun eigen profijt ondergexchikt maken, die zelf aile knellende verdragen roekloos verbreken, maar van anderen de stipste nakoming van verplichtingen vereischen, die spotten, mei medelijden en menschlievendheid daar zulke gevoeiens den weg aan brutale macht ver-sperren, die schaamteloos neutrale schepen ,spurlos versenken" de goede naam van zulke menschen is op een oceaan van veront-waardiging en afkeer spoorloos verzonken En wat is er gedurende dit tijdverloop van het Duit»che goede zwaard geworden ? Hei heeft zoovéél willen kappen en kerven, zoo-veel slagen moeten afweren dat het van zijn scherpte heeft verloren. Het heeft de Fran-sche en Engeische reserven vôôr de kom»i der Amerikanen, kost dat ko»t, willen ver-nietigen, en 't sloeg er op met echte wilde-mansdolheid zonder dea gewenschten ultslag te bekomen' Bulgaren en Turken verklaren intusschentijd dat ze aan Duitsche beloften niet veel hebben, çn meer met soldaten dan met woorden zouden gediend zijn ; de Oos-tenrijkers, die den boel binnen hun grenzen aiet kunnen klaren, loopen aan de Piave een bloedige nederlaag op. Duitschland's bondgenootea roepen om hulp :n terwijl kan het zelf het zegevierend of-fensief der Entente aan de Marne niet meet ituiten. Ons zwaarste lijden is achter den ruf. De Duitsche kracht is haar hoogte punt voor-Dij, ons zwaard wordt met den dag betei getemperd. Trachten wij nog een tQdeken anze zenuwen te stalen ; bijten wQ op onze tanden. Laten wij Gods hulp inroepen. Wij geloven dat de Marne-slag 1918 raeei zal zijn dan eene. Iichtstraal. Wij hopen dat hqis: de roodt gioed, voor-bode der dagende zonne. JOZEF CALBRECHT. KERKNIEUWS. Vejrledeïi week schrevesn wij in D« Clok dat mgr. Locatelli nuntius te Bnas-:el gezant vai de, H. Stoel in Japaa zoo vorden. Dat as niet het geval. Mgr. Locatelli die met oiigeëvenaarde sdelmoedigheid de belangcn 0et Bel-feu beharp'gde en tevens het leven redde vele onzer landgenooten en daawxn »nzen dank en sympathie ten voile ver-lient is overgeplaatst naar de noncia-ure van Lisbonne (Portugal). Gods ze-;aa ov-^r aâjotî loopbaan., Om een goefl bestnur. De oorlog duurt nu rier jaar. Groot» waae-heid! Laten w;j tooh mit deze vier jaar rampen e|n| tegeospoed afiee leerea wat er oit te leoren valt. Nooit hebben de.memsolien 200veel als nu mot de overheid te doen gehad. Voor diatributio, teveiiamikldeleniKms, officieele ooderateuning, bedeeiing van kleederen, voor honderd zaken moeten de gewone bnrgera afhan^en van offL cieel aangestelde personen, terwijl zij vroeger alleen geld moesten verdfenen en met dit geld naar den winkel gaan. En of er geklaagd wordt, gemord, gepro-teeteord tegen aile waro of vermeende mis-bruiken en onrechtvaardigliedem! Gelukkig wordt er gewerkt om verkeerda toestanden te verbeteren, aooniet kwam paem met al dat klagen hoe gewettigd ook geenen. atap verder. Als er niet iemand is die bif de verantiwoordeiijke personen gaat aankloppen de rechten verdedigen komt er van rechts. herstel niets in huis. Daarom zou ik eena w'I'en wijzen op iets dat zoo dikwçls ait het 00g verloren wordt aJs er te klagen valt ,,Ze moesten al die mannen afaetten, het voik moet zelf de regeering in handen nemen, ie prolotariërs moeten aan het bewind komem En er zijn menschen die waarlijk meensni iat ailes gœd zal gaan als de burgemeester een straatkeerder is en de ministers grond-werkers. Dit is toch verkeerd, en wel om de volge<nde redenen: Om een goed bostnur te hebben zijn er twea îaken noodig: 1 le. er moeten bekwame en reoht v a a r d i g e menschen zijn, die het land knn-nen beheeren. 2e. deze moeten aangesteld worden. Waarin ligt nu de voorifrjang van de démo-" jxatische gedachfenî Weerom in tvvee pun'en. le. dat iedoreen door zijne bekwaanfieid, îijn rechtvaardigheid en zijn werk het zoover ian brengen dat hij aan het beetuur kan ge-roepen worden. 3e. dat zoovelen als 't mogelijk is mede mn woord te aeggen hebben om het bestuw lan te Stellen. * * * Om tebesturen moeten er bek.w.a. mei en reohtvaardige menschen, s^n, die nit elke klas der maat-ichappij kunniien voortkomen. Om dit eerste punt te begrijpen moeten "wij ^ens goed hierop nadenken: een man van het îestuur kan niet ter z»l ver tijd een werkman, sen winkelier, een advokaat zijn, of hij moet n zijn bedrijf veel t^jd over hebben. Gij kunt toch niet verlangen dat iemand die ;waalf uren per dag klei moet stekeo voor le a teenbakkerij, in eene gemeente de distri. jutie van de broodbons kan regelen. Dat hebben de vakvereenigingen goed be-jrepen en daarooi hebben zq vrçgesteîden, Li. mannen die werklieden geweeet zijn, ~ en mi door den-bond vrijgehouden worden, om aan let beetuur te kunnen werken. Zulken zgn retn den werkliedenstand aflcomstig, maar z^n ïui gteene haadwerkera meer. Zij zijn nu reirplicht omte sohrigveo, te spreken, te reïzen, je gaan onder hanidelen; zij werken son» veel meer dan vroegier, maar zij zijn thans geene îandwerkers. Daaxom is het verkoerd te beweren dat het iiestuur in handen van werklieden jnoet ^n. &.ls men in Ruelaad de leiders der maximilisten svil spreken, dan vinïit men die niet in eene jmddse of aan een schrijnwerkersbank. De mannen die aan 't beetuur ^jn pjogeo oit al de klaason der jnaatschappij komen. 't Mogem rentenjera advocatea* of vrg'gesteldet werklioden zçn, om 't evei* Waar het op lankomt is dat het be^wame mannen r4jn, en rechtvaardige me<nsoheaï. En 'die zijn er maar niet voor bet kiezen. Eoe meer administratifs er komen, hoe meer bestuursmannen er noodig ' zrçjn. Dee te meer ook wordt het noodig zulke manneo te vormen, ioor «eo degelijk onderwos om se bekwaam t» maken, en eeme goede godadienstige vonniag >m hun het revende en aohtete gebod te doeo ooderhouden. Se* rondom u, werklieden . en t>urgers, aan wie xoudt gij willen uw geld an goed toevertroowenî Zulke menschen jnoe. bem er 4jt> oan geld en jgoed van.bet vott ta beheerem. Om het bestanr aaa te Stella» is hot goed dat Iedereen mee k.u.njve iprekea Er ia veel gesprokeo over nlgeiaean stem, recht en dikwijls wordt er te veel van *er-waoht. Algemeon stemreuiit bestond in 00s land do m&aeu, net het steisoi dat sommigen, zooals huisvadeiB, geleerde menschen, grootet belastingbetalera meer dan éénie stem hadden. Er ia nu..eene commissie ingesteld om te onder-zoeken wat daarmée na den oorlog moet gedaan WQrden. Hoe meer de menschen mee stemmen, hoe beter. De kerk zegt het reeds honderden jaren in de gebeden bij de priest^rwijdingen : het 's veel beter dat men bestuurd worde door iemand dien men heeft helpen aanstellen. De vooruitgang der démocratie bsstaat hieria dat het volk meer en jneer te zeggen heeft bij de aanstelling der overheidspersonen. Maar dat het volk zelf het bestuur zou waarnemen is heelemaal onmogeîijk. Dat wij ons dus goed voorbereiden om, na den oorlog als wij er weer iets aan te zeggen hebben, bekwame en rechtvaa-rdige mannen aaa 't bewind te bren. gm, die niet alleen de tien geboden kennan maar deze ook in hun bestuur onderhouden. L. D. Ipenbrief aan den heer Vander^ r3ide minlster van voedselvoor' ziening. Mijnheer de 3VIipister, Ik beti blij en toch bedroefd. Zie, ik çb dezen morgen nog den moed niet ehad van me '.te wasschen en nu zit ik ier al esn uur op mijn Sfi'oo/ak Le droo-i îen over hetgeen ik*' hier gistcren heli ooren vertellen. Ile heb er bijkans mi]-en hon0er door vergeten. 2e zeggen, Mijnheer de Miinister, dat ij zoudt-geschreven hebben naar mijn^ eer Ernest, dat uw ministerie zal eten turen voor ons en dat gij zult beginnea iet voor iedcren man geregeld pakskes î sturen. Als dat waar is, dan ben ik blij want an leef ik op hoop binnen kort een oed stuk onder mijnen tand te krijgc Maar ze willen ook hebben dat he. ank is aan dien Heer, dat gij eindelijk. an ons hebt gedacht. Dat kan ik niet oed verkroppen, want ik ben het tochi ie van het begin af naar u heb geschre-i en. Daarbij ik kan het toch ook wel eter weten dan die heer, van wien ik in ns kamp nog nooit heb hooren spreken. Eerst meende ik niet meer te schrij-: en, als dat allemaal z66 moet gaan. laar van den anderen kant dacht ikl Jef, jongen, eer dat die pakskes hier jn zal het misschien goed zijn aan dea [eer Minister eenige inlichtingen te ges en. Uw vorige brieven hebben toch 00M Efect gemaakt." Et wordt M®1" ook verteid dat er an-eren zijn die de handen willen lep • en op ons pakskes, omdat het dan', an hèn zou zijn dat gij ze zendt Dat is ; nu toch al te zot ! Vertellen ze dat gin-er ook, Mijnheer de Minister? Gij gp4 x>ft datt och zeker nief. Ik vind! het tocK onder, dat nu in eenen keer iedereea 1 de weer is, omdat er van hoogerhand :ts beloofd wordt. iffijelnu, Mijnheer de Minister, luis te* aar goeden raad. Als gij dan toch paksi es zendt,. dœ het dan rechtstreeks op. aam van de geintemeerden self, ffiant an al die gedienstige meîischen di« unnie di eus ten aanbieden om u en on* ierin te helpen, ben ik al lang! terugge^ omen. 1 Mfij1 geintemeerden hebben ondervw ing1 v» pakskes.. Indertijd werden vedt an die dingen naar onze kampen giezonw en, meestal met kleederen en eén béétjé ibak of zoo. Heele kamers lagen daar-^ îee vol en.... geraakten leeg. De heméî 'eet wat dan over de groote gedien^ tigheid verteid is geworden I Sfet zou "het nu zijn, nu dat d« paks-* es geen Weeren, maar -— het watej omt al in mijn mond < fijn eten zul-i a» 'fcevsçfen. Hier komt mijn verbeel-i îng 'fe actie, wat zal dat voor eett errassâng zijn €bij *t zenuwachtig open-îaken van die veelbeloovende pakskes"! 1 Engeland «1 Amerika zijn nog zoovedt îkkere dingen I... Dat wilde & u schrijven, Mijnhees e Minister, en nu vraag ik niet eens dat i| »» *t vervolg aan va# zoudt

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.