!nnnfinrwinnn«nni>!Hniiintinnn»mnHi No 33. [CîrannnnaD!3DnnnatranDrîn;>ac?i De Klok uit België REDACTIC EN ADMINISTRATiE l WILLEM ll-STRAAT 56 - TILBURQ TELEPHOON 744 - POSTBUS 23 PRIJS PER IIUMMER s S CENT. MIJN NAAM IS ROELAND ALS IK KLEP, IS 'T STORM ALS IK LUID IS 'T ZEGE ABONNEMENT : Voor HOLLAND ... FI. 1.00 par Kwartaal. Voor BUITENLAND, . . Fl. 1.25 „ „ Varmlnderd* PrIJ» i Vo«r VLUCHTELINGEN . Fl. 0.80 per Kwartaal. Voor GEINTERNEERDEN . Fl. 0.60 „ „ inaaonaoaDnaiacDaacDKHEEiEnaôââaaânEciHHgHâa ananDnjsaaaQDQnoQDaaaDonaacno Oeweerluremaaien ln België Het is wonder om na te gaan hoe de Duitschers altijd ..rechtsïîwesties" vin-den daar waar er geeoi zijn, tefwijl ze de wàre rechtskwesties altijd en overal trachten uit te schakelen. Zoo hebben ze nog eens een ;,rechtskwestie" bij hunnen verplichten terugtochit uit België gevon-den. iWat zou men aanvangen met de mannen tusschen de 18 en de 35 jaar? In den beginne namen ze de weerbare Belgen met zich mee, met uitzondering van diegencn welke bij den gewonen gang van 't leven onmisbaar mochten blijken, als bv. de dokters, de reChters, de geestelijken enz. Nu echter stellen ze voor, de mannen te laten waar ze zijn, op voorwaarde dat ze in de Ententelegers niet zouden op-'genomen worden zelfs dan niet als ze 'zich vrijwillig zouden aanmeldenf! Hebt gij van uvv leven? •Vier jaar heeft een booswicht zijn slachtoffer onder de knie gehad, ■ en nu hij verplicht is het te lossen en zelf op de vlucht gedreven wordt, zou hij eischen dat men den benadeelde verhindere zijn recht te vervolgen. ' iWjj herhalen het voor den zooveel-stéh keer; „tegenover België heeft Duitschland slechts eenen plicht: zijn mea culpa slaan, ons land onmiddellijk •en onvoorwaardelijlc ontruimen, en vol-ledige herstelling geven." Hoe langer de bczetting duurt, hoe grooter de onrechtvaardigheid wordt. De vjjand heeft bij de ontruiming geene voorwaarden te stellen, geen ei-gchen te doen gelden, [Wtederreclitelijk is hij in België gekomen, en niemand mag vo.ordeel halen uit een onrecht-vaardige daad. Voert hij de weerbare mannen mee dan pleegt hij een schreeuwend onrecht. Eischt hij dat zij in ons leger niet zwllen opgenomen worden, dan erkent hij zijn misdaad nog niet, gaat hij in dwazen ovërmoed zijn recht te buiten, en maakt zich daarbij belachelijk in de oogen der heele menschheid. Én daar-mee is zijne rechtsquaestie opgelostl Het lot van Ootenrijk - — j Er was een tijd toen Oostenrijk de leus ïoerde «A. E. I. 0. U.: Austriae est imperar* orbl univ-erso : aan Oostenrijk behoort de heerschappij der wereld". Dit is eeuwen ge-leden, wanneer midden het Dultsche keizer-rljk toen in honderd verschillende staten ver-deeld, gansch onmachtig om naar buiten uit iets te verrichten, er een huis bestond, dat door heerzucht gedreven zich overal deed gelden waar iets te winnen was. De Habsburgers wisten het zoo goed aan boord te leggen, dat een zijner glorierijkste vertegenwoordigers, keizer Karel fnocht ver-klartn Mdat de zon in zijne stattn niet meer onderging". De broeder van keizer Karel, Ferdinand I, erfde met dt keizerllfk« kroon de persoon-* lijke elgendommen der Habsburgers, namelijk Boven en Beneden Oostenrijk, Styrië, Corin-thie en Tyrol. Zelf bezat hij sedert 1526 de koninkrijken van Bohemen en Hongarije. De bezittingen vormden niet een geheel, ze werden niet bewoond door éénzelfde volk; men sprak er niet overal dezelfde taal. In de erfelljke grondgebieden sprak men Duitsch, in Bohemen woonde er een slavische bevol-king met een Tchekiiche taal, in Hongarije woonden de Magyaren van Mongoolschen oorsprong. leder gebied vormde een ver-schiilenden staat, met verschillende hoofdstad, constitutle, regeerrng en vertegenwoordlging. TusSchen die verschillende staten bestonden er geen banderi dan die- van gemeenschap-pelijken souverein en gemeenschappelijk geloof. Maar hoe broos die banden waren bewljst het feit, dat in de eerste lielft der XVIIe eeuw de Habsburgers tôt driemaal tôt verplicht werden met hun in opstand gekomen onderdanen te onderhandelen. De grootste misdaad die de geschiedenis 'e boeken heeft gehad, de verdeeling van □QQQQaaDaDQDaaaaaaaaaaaaaDnaai Polen, welke in drie beurten geschiedde er Oostenr^k vergrootte met Qaliciën in 1772 met Klein-Polen in 1795, bracht dan zoc innerlijk zwakken staat geen nienwe «terktf bij. Integer.deel, een nieuw element van mis-tevrtdenheid werd opgenomen en het zou ten gepasten tljde het zijne bijdragen om hel onnafuurljjk verband ulteea te rukken. Indier iemand zou trachten dtze opeenhooping var springstoffen in de Iucht te laten vliegen dar moe»t men «ich niet op de onderdrukte Poler rerlaten en hopen dat zij de brandende lonl zouden uitdooven. De XIX Eeuw met haar eeredienst vooi de nationallteifsgedachte heeft ia dezen ko-kenden heksenketel nog meer giiting gebracht, En toch bleef de catastrophe uit. Was hel van wege dt dubbele monarchie een uitda-ging tegenovtr de mistevredenej elementen dat i« de laatste tijden Bosnië en Herroge-vine werden geannexeerd ? Maar toen is eindelijk de maat overgeloo-pen. De weieldoorlog van 1914 brak uit naar aanleiding der moord gepleegd tt Serajewo op den Oostenrijkachen troonopvolger aarts-hertog Ferdinand. In het begin konden godsdienstige en economische belangen, de trouw aan de dynastie en de fierheid over het ééne leger de tegenstrijdige verzuchtingen derverschil-lende volkeren in bedwang houden ; binnen en buiten de grenzea zorgde men voor een-heid van front. Doch de uitblijvende victorie, en daarna het vooruitzicht der nederlaag kwam eens te meer onrust in de gelederen brengen. Twee en twintif millioen Slaren ea drie en half raillioen Latijnen wilden kost dat kost de rechten winnen welke hen door twintig millioen Duitschers en Hongaren onthouden werdea. De Hongaren wilden aiet langer de Berlijnsche politiek volgen. En op 't oogenblik dat wij schrijven is het met O-H. volkomen ten elnde ; de Zuid-Slaven hebben zich onafhànkelijk verklaard ; de Poolsche staat is reeds door de V. St. als dusdanig erkend : in Hongarije sticht mea een republiek en het ging er daar al een beetje op zijn Russisch toe ; de Tchecho-Slo-vakiache republiek werd in den schoot der Entente opgenomea ; te W«nen werd de macht van den keizer overgedragen aan den Duitsch-Oostenrijkschen Raad van State. Ook gaan er geruchten rond dat keizer Karel tôt het besef is gekomen dat voor hem ailes uit is, en hij niet beter doen kan als zich als ambteloos man terug te trekken. Waarom zou hij anders gewelgerd hebben de wapenstilstandsvoorwaarden te ondertee-kenen ? Of waren ze te vernederend om de handteekening van een Habsburger te dragen? En wat zal nu de toekomst zjjn ? Van Oostenrijk-Hongarije getuigde men wel eens dat het een eenvoudlge „geographische uit-arukking" was. Wij deelen een ander ge-dachte en zijn overtuigd dat O.-H. eene .geographische noodzakelijkheid" is. Een sterk O.-H. met een domineerend Slavisch element is de beste waarborg tegen een overheerschend en tergend Duitschdom in Midden-Eoropa. De Habsburgsche heerschers zijn e* niet in gelukt aan de verschillende volkeren, binnen het raam der keizerrijksche organi-satie, hunne voile ontwikfcaling te bezorgen. Zullen de V. S. en de Entente daarom de „geographische noodzakelijkheid" rerwfiar-loozen en berusten in de verbrokkeling die we thans beleve'n ? Wtf hopen van niet en in die hoop zijn wtj gestuikt door de uitspraak van Lord Cecil: „Wij hebben thans orde t» br&ngen'inden chao3. Op ons rust de taak een nieuw ge-voeien te stheppen tusschen de naties, en wij beleven een tijd, waarin het absoluut noodzakelijk zal zijn, dat een aantal nieuwe nationale organisaties in het leven zal worden geroepen. Naar verluidt, heeft iemand in een gesprek met den Oostenrîjksche» keizer ge-zegd, dat de jas van het 0. H. keiierrijk verkeerd was toegeknoopt en dat die moest worden losgeknoopt. Ik geloof, dat dit een volkomen juiste en ware opmerking geweest is, maar wij moeten die jas niet loslaten en wij moeten hem opnieuw dichtknoopen." JOZ. CALBRECHT. STOEM De stormen gierea Door holten inacht. J>0 boomien tieren Hun wildio klacht. De golden vliegen Ter ruige zoo En wiJiden wiegen Mîjn schreeuwend wee. De stormen loeden, De naoht ia wild. Geen vreugd die 't gloeien Van 't hteimwe® etilt. D0 IpStormien tegen, Van 't zwoegeii heet, Pijn 'k IaJiga de wegen, Verbfjt mijn Ieed. - ''-estrrjdt, gij machton Mijn Iwjop (en moed. ' Drukt, zware nachtia'n Mijn vrij gemoed, ;k zwoog al zwijgen ' Door storm en nacht. Zijn storm zal njjgen, 't Reeht is mijn kraoht. Kales, Jan. 1918. ARTH. COUSSENS De vlochtellngen I11 het kami van Zeist. Van onzen specialen briefwisselaar, Gisterenavond 22 October omstreeks 7 |uren is hier het eerste transport (onge-veer, 200) vluchtelin^en aangrkomen en in enkele barakken van kamp II onder-gebracht. Ik heb de eerste aankomst bijgewoond, ailes is in orde afgeloopen; de plaats was goed atgezet door politie en soldaten. Dank dezen maatregel liep niettegenstaande de vele toeschouwers ailes goed van stapel. De vluchtelingen werden vervoerd met het treintje van het kamp, wagens met paarden van Zeist, automobielen. Dezen morgen (23 October) heb ik aan d<3n draad enkele vluchtelingen ge-sproken; zij zijn meest herkomstig van Kamerjjk, Rijssel en omstreken. De kin-deren waren al goed in hun schik en reden reeds rond met de wâgomietjes enz. Ile heb teveAS een jongen va» Brug-gé gesproken, mijn hart krom inaen van medelijden toen ik dezen jongen zag, haveloos geldeed op klompen en een hemd zoo zwart als roet. Hij was in J'uli 1915 Brugge uit schrik ontvlucht en al dezeîn tijd vertoefde hij in Bel-gisch Limburg. Dezen middag omstreeks 3 uur kwam een tweede transport van vluchtelingen, aa;n. Dezelfde maatreg-elen als gisteren werden getroffen, er was maat een ver-schil in 't vervoer, namelijk ; do wagens met jiaarden waren niet tegetn-woordig maar wel Waren; er: nu autocamions van het vliegplein, Hoe zien die arme stum perds er uitl IMoedeloos, sufj na zoovèel ellende onverschillig aain ailes, zij laten hun behandelen als post-pakketten. Op het kamptreintje wier-den de meîischen vervoerd op open wagens, uitgeoiomôn de oude vrouwtjes die in een gesloten tramrijtuig zaten. Om 5.30 wierd er een Jiieuw transport verwacht evenals om half 7. Men spî-eekt van ee(n 3000-tal vluchtelingen in de kiampein onder te brmgen ein dezen morgen waren de HollandSche militai-ren druk' bezig kamp I leeg té malien. Ik zag hun al het materiaal îniet vervœ-ren, maar dragen van het kjamp tôt „Huis ter Heide"'. Dat was me eteti rare stoet op de steenweg. Zondagmiddag (21 Oct.) bracht ik een tweede bezoek aan het kamp. Ik sprak da^r een vrouw herkbmstig1 uit jBeveren iVaas. Deze vertelde mij onder andere dat zij geduretajde 2 voile jaren Irnar man weggestopt had ia een këlder zonder dat deze het daglicht zag. Eindejijk had de Duitscîiei:, loat geroken; de man wierd gevangen ge-nomein en paftr Sedan gievoeid. Men vroeg aan de vrouw waarom zij haarj iDaaaDaaaaaaaaooaaaDaaaaaaQaaaf man 2 jaren aan de contrôle had ont-j trokken; zij gaf lion ten a/utwoord dat zekter haar echtgenoot het dierbaarste was dat zij op aarde bezat en zij zich het recht toezegde -dezen te beschermén. Voor deze daad' wierd deze edeie echt-J genoote 8 dagen in het gevang gestopt.1 Een tweede persoon van omstreeks 30 ; jaren verhaalde mij' h'et volgende. Gedu^ | rende 2 voile jaren heb ik geweigerd( te arbeiden; ik gaf hun bot ten ant-f' woord : dat ik in het Frmsche leger, niét gediend had en ook niet wilde werken voor het Duitsche. Eindelijk was ik toch verplicht te werken maar. nooit heb ik , wanneer ik mijn salaris antving mijnx handteelien witten zetten. Hebben wij, ! 200 zegt mijn zegsman, gedurende 4 : jaren onder het Duitsche jufi veel gelt-de,n, nooit hebben wij den moed verlo-; ren," Verder verhaalt hij : niettegenstaande requisities en huiszoekingen heb ik toch de gelegemheid gehad de kop vaa! mijn naaimachien en mijn rijvviel op een veilige plaats îyveg te stoppen, en het spijt mij vreeselijk ook van deze schuil-i plaats geen gebruik gemaakt te hebb'eni om het geluk te smaken onze bevrijders ; toe te juichen."- i Stilaan t>eginueh deze arme stnmpers I zich aan hun toestand te gewennen, de' kinderen zijn reeds thuis ze joelen eu spelen dat het een lust is. Een jongelin^ van omstreeks achtien jaar vroeg asm een. geinterileerde, of hij hem geén mondharmonica van de stad kon med<s brengen; in een hoek der barak was eU reeds een bezig lustig accordion te spe^ len. { Tijdelijk zijn de vluphteling-on ondée ; gebracht geweest op Icamp II;.daar wa-:;' 1 ren zij gelegerd plat ten gronde op stroo. Ziaterdag reeds is men begonnen met hen naar het bad te sturen waarna ze dan getransporteerd werden naar kampf I. Dit kamp is den laatsten tijd opge-i knapt daar liggen de menschen op hou-ten bedden met stroo, w&t licht eai lucht aangaat zijn deze barakken beter; ingericht dan de andere. Onder de bannelingen bevinden zicW drie priesters waaronder een van om-i streeks 80 jaren. De Z. E. H. H. heb>! ben dadel,ijk ook gedacht aan het gees^' telijk weizijn hunner landgenooten. Za-terdag was er biecht, 's Zondags 3 H.H< Missen en 's avonds Lof, gezongen dooe de kinders van het Albertsdorp. De ker-v kèlijke dienisten zijn druk bezocht ge-wees.t. Bij een bezoek aan het kamp-kerkje zag ik enkele menschen god-i vruchltig in het gebed verdiept. Op Maandag 28 dezer gaf den Z. E. H. Pastoor van Vambaix op Albertsdorp eene zoordracht over zijn vlucht. ÎWanneer hij in de zaal verscheen ging1 er een hevig liandgeklap op en een „Vi-ve la France" steeg ten hemel. De Z;. E. H. b<3gon zijne rede jnet te!' zeggen dat het hem een groot genoe-gen verschafte tegen menscfien te spre-* ken die hetzelfde lijden te verduren'1 liadden; immers de toehoorders ook zijrf' bannelingen en lijden even als het Fran-Î sche volk voor het recht. (Wij staan hiefi niet ontmoedigd, zegt Eerw. Epreker, maar kloeker en sterker, dan weleer want het lijden heeft onzien wil en onze va-' derlandsliefde gesterkt. ÎTevens heeft lij-i den het Fransche volk' in Godsbetrou^ wen gestaald en in het algemeesn is het Fransche volk godsdienstiger ge-:' worden dan v66r den oorlog. Het lijden, het vertrouwen om de zegepraal niet-: tegenstaande zooveîe tegtenslagèn he'éft ons steeds het hoofd fier doen dragen,, tegenover onze verdtiijdcer.s. Kamerijl^ en omstreken heeft veel te verdurén gé>? hiad door h'et inkwiartieren der soldateh, geleidelijk werden da, huizen vernield.' Eerst wajen het de mefubelen die dienst deden als brandhout vervolgens daurea en vensi^rs en j.eder, huis waar, eens! die horden vertoefden is totaal pnbe-i woonbaar. Vambaix. een gemoente van 500 inwoners heeft verschiUige zijne<|. dorpelingen ver] or en waaKoïilde^ ;4 WReP*]

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.