Bureel ) 21, RUSSELL SQUARE tONDON. VV.C. TctepS^one: Muséum 2 67. De Stem s* VOOR GOD EN VABERLAND. uit Belgie. Abonnement : lsh. 9d. voor 3 maanden. Subscription : lsh. 9d. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fi. Voor Frânkrijk : 2.25 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. 3de Jaargang, Nr. 10. (siz. 1195-1206.) VRIJDAG, 24 NOVEMBER 1916. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz: Ij^d. Noodkreet der Belgische Bisschoppen tôt de Openbare Meening. Mechelen, den 7en November, 1916. Bagelijks voeren de militaire overheden duizeiden onschadelijke burgers uit België naar Duitschland, om daar dwangarbeid te verrichten. Een eerste Protest. Reeds den igen October zonden, wij aan rien Gc uverneur Generaal een protest, waar-van een afschrift overhandigd werd aan de vertï nwoordigers te Brussel van den Heili-ge ael, un Spanje, van de Vereenigde Staien, van Nederland ; doch de Gouverneur Generaal antwoordde ons mec eene niet-ont-Tankelijke verklaring. Op den datum van ons protest, waren het alleen de werkloozen die de or de verorde-ningen van de bezettende macht bedreigd werden ; thans echter worden aile gezonde aiannen zonder onderscheid medegenomen, in goederenwagens opeengepakt, weggevoerd men weet niet waarheen, als een troep slaven. De vijand werkt nu in deze, dan in gene streek. Er was ons een vaag gerucht ter oore gekomen, dat aanhoudingen hadden plaats gehad in het Etappengebied, te Door-nik, te Gent, te Aalst ; maar wij wisten niet in welke voorwaarden zulks gebeurde. Tus-schen den 24en October en den 2en November werkte hij in de streek van Mons, Quiévrain, Saint Ghislain, Jemappes, bij klopjachten ran acht-honderd tôt duizend man per dag. Morgen en de volgende dagen zal hij zich werpen op het arrondissement Nijvel. Ziehier een staaltje van de bekendmakingen die deze inbreuk op de vrijheid aankondigen : "Op last van den Kreischef, moeten aile "personen van het mannelijk geslacht, ouder "dan 17 jaren; aanwezig zijn op de Sint-"Paulusplaats, te Nijvel, den 8en November "1916, om 8 ure (B.U.), 9 ure (C.U.), voor-"zien van hun identiteitsbewijs en, zoo noo-"dig, van hunne kaart van het Meldeamt. "Men mag alleen eene kleine handbagage ''medebrengen. Wie zich niet zal aanmelden, "zal met geweld naar Duitschland vervoerd "worden en kan, daarenboven, gestraft wor-"den met eene groote boete en eene lang-"durige gevangenis. "De geestelijken, geneesheeren, advokaten "en onderwijzers moeten zich niet aanmelden. De burge-ncesters zuïîen verantwoordelijk ''gesteld worden voor de goede uitvoering "van deze verordening, die onmiddelijk aan "de inwoners moet bekend gemaakt wor-"den." (1) De wegvoering volgt 24 uren na het aan-plakken.Onder voorwendsel dat openbare werken op Belgisch grondgebied moesten uitgeVoerd worden, had de bezettende macht beproefd, van de gemeenten de lijsten te bekomen der arbeiders zonder werk. Van hunne waar-digheid bewust, weigerden de meeste gemeenten die lijsten in te leveren. De opvolgentlijke Besluiten. Drie besluiten van het Generaal Gouvernement moesten den s'iag die ons treft voorbe-reiden.Den i5en Augustus 1915, legt een eerste besluit, op straf van gevangenis en van boete, den dwangarbeid op aan de werkloozen, maar verklaart d"at er alleen kwestie zal zijn van werken in België "uit te voeren, en dat de overtredingen door de Belgische rechtbanken zullen geoordeeld worden. Een tweede besluit, van 2 Mei 1916, be-houdt aan de Duitsche overheden het recht voor om werk te verschaffen aan de werkloozen en bedreigt, met eene straf van 3 jaar gevangenis en 20,000 Mk. boete, al wie werken zal doen uitvoeren waarvoor door het Generaal Gouvernement geen machtiging verleend is. Uit hoofde van hetzelfde besluit, wordt de competentie die vroeger aan de Belgische rechtbanken was toegekend, aan de Duitsche rechtbanken overgedragen. Een derde besluit, van 13 Mei 1916, "mach-tigt de gouverneurs, de militaire comman-danten en de arrondissementschefs om te gebieden dat de werkloozen met geweld naar de plaatsen gevoerd worden waar zij moeten werken." Dat was reeds dwangarbeid, doch in België zelf. Ten voordeele der Duitschers. Thans gaat het niet meer over dwangarbeid in België, maar in Duitschland, ten Voordeele der Duitschers. Om aan deze gewelddadige maatregel een schijn van gewettigdheid te geven, voerde de bezettende macht, in de Duitsche pers—zoo-wel in die van Duitschland als in die van Belgié vooral twee voorwendselen aan : de werkloozen zijn een gevaar voor de openbare heid' 6611 ^St voor °Penbare liefdadig- De brief, dien wij den i6en October richt-ten tôt den Gouverneur Generaal en tôt den chef vàn de politieke afdeeling, antwoordde daarop : U weet wel, dat de openbare orde met bedreigd wordt en dat, indien zij in gevaar verkeerde, allen die eenigen zede-lijken of burgerlijken invloed kunnen uitoe-fenen, u spontaan krachtdadige hulp zouden bieden. (1) Vertaling van den Fransche tekst. "De werkloozen komen niet ten laste van "de openbare liefdadigheid ; niet uit uwe "financiën wordt hun de ondersteuning ver-"schaft."In zijn antwoord voert de Gouverneur Generaal deze twee eerste overwegingen niet meer aan, maar beweert, dat de vergoedingen aan de werkloozen, waar zij thans ook van-daan mogen komen, ten slotte onze financiën te zwaar moeten belasten, en dat het eisch van een goed bestuur is er de lasten van te ver-minderen ; hij voegt er bij dat, "door een langer voortduren van de werkloosheid, onze werklieden hunne technische vaardigheid zouden verliezen en dat zij, na den vrede, onbruikbaar zouden blijken voor <Y; ii]%er-heid."Er zouden wel andere middelen zijn om onze financiën te beschermen, narrelijk, ons de oorlogsbelastingen te besparen, die tôt nu toe tôt een milliard stegen en steeds nog elke maand 40 millioen oel n ; ons de opeischingen in natura te besparen, die reeds verscheidene milliarden bedragen en ons ten slotte uitputten. Er zouden wel andere middelen zijn om m het behoud der professioneele vaardigheid onzer werklieden te voorzien, namelijk, aan de Belgische industrie te laten hare machie-nen met toebehoorten, de grondstoffen en de voortbrengselen, die van België naar Duitsch- getale—de verhouding is een vierde voor het arrondissement Mons—mannen die nooit werkloos geweest zijn en tôt de meest ver-schillende beroepen behooren : beenhouwers, bakkers, meesters-kleermakers, brouwers-knechten, électriciens, landbouwers ; men neemt zelfs knapen, leerlingen uit de collèges, studenten aan de universiteiten en de hoogere scholen. In strijd met voorgaande beloften. En toch.hadden twee hooge overheden van het Duitsche Keizerrijk ons uitdrukkelijk de vrijheid van onze landgenooten gewaarborgd. Kort na de overgave van Antwerpen, vroeg de bevolking, buiten zich zelf van angst, zich af, wat er zou geworden van de Belgen die in ouderdom waren om de wapens te dragen of tôt dien ouderdom zouden komen voôr het einde van de bezetting. Baron von Huene, militair gouverneur van Antwerpen, mach-tigde mij om, in zijn naam, de angstige ouders gerust te stellen. Niettemin, daar het gerucht liep dat te Antwerpen, te Luik, te Namen, te Charleroi, jongelingen waren aan-gehouden en met geweld naar Duitschland gevoerd, verzocht ik beleefd gouverneur von Huene om schriftelijke bevestiging van het-geen hij mij mondelings gewaarborgd had. Hij antwoordde mij dat de geruchten omtrent de wegvoeringen ongegrond waren, en over- (Foto : di Martinelli.) NORTHFIELD, BIRMINGHAM.—Belgische parochie gekiekt na de Zondagmis. Onze landgenooten maken een druk gebruik van de gunstige gelegenheid—dank zij de gulle gasivrijheid der VVeied. Fam. Goemans-Rigole—hier hunne godsdienstige plichten te kunnen volbrengen lijk voorheen in het lieve Vaderland. Voor hen die 't adres vergeten hebben: 't is in de Woodland Road, 53, om 9 uren. Losse nummers van onze Stem zijn er ook verkrijgbaar. En ge kunt 'nen Vlaamschen leesboek meepakken na de Mis ! Tôt toe- komende Zondag ! land gevoerd zijn : noch in de steengroeven, noch in de kalkovens, waar de Duitschers zelf verklaren dat zij de werkloozen heen zenden, zullen onze vaklieden hunne beroeps-vaardigheid vervolmaken. Voor het Duitsche Leger. De naakte waarheid is deze : ieder weggevoerd werkman beteekent een soldaat meer voor het Duitsche leger. Hij zal de plaats innemen van een Duitsch werkman, waarvan men een soldaat zal maken: Zoodat de toestand, dien wij aan de be-schaafde wereld blootleggen, hierop neer-komt : Vier honderd duizend arbeiders zijn, zonder het te willen en grootendeels ter oor-zake van het bezettingsregiem, de werkloosheid ten prooi gevallen. Zonen, echtgenoo-ten, vaders, verdragen zij zonder morren en met eerbiediging van de openbare orde, hun ongelukkig lot ; het saamhoorigheidsgevoel van de natie voorziet in hunne meest nijpende behoeften ; door allergrootste zuinigheid en door edelmoedig vele zaken te derven, blijven zij gespaard van de uiterste ellende en wach-ten, met waardigheid, door nationale rouw nauwer en inniger aaneengesloten, op het einde van ons aller beproeving. Troepjes soldaten dringen met geweld in deze arme woningen binnen, rukken de jongelingen weg van hunne ouders, den man van zijne vrouw, den vader van zijne kinderen ; bewaken met de bajonet de uitgangen langs waar de echtgenooten en de moeders .willen toesnellen om aan de vertrekkenden een laat-ste vaarwel toe te sturen ; verdeelen de ge-vangenen in groepjes van veertig of vijftig, laden ze met geweld in de goederenwagens ; de locojnotief staat onder stoom ; als de trein vol is, geeft een hooger officier het signaal tôt het vertrek. En weer zijn een duizendtal Belgen tôt slavernij gebracht, en, zonder voorafgaand vonnis, veroordeeld tôt de zwaar-ste straf van het wetboek van strafrecht : de deportatie. Zij weten niet waar zij heen gaan, noch voor hoelang. Al wat zij weten is, dat hun werk den vijand alleen ten goede zal komen. Menigen heeft men, door lok-middelen of door bedreiging, eene verbintenis afgeperst, die men " vrijwillig " durft heeten. Daarbij, men werft voorzeker werkloozen aan, maar men recruteert ook, in grooten handigde mij, zonder aarzelen, deze geschre-ven verklaring, die, op Zondag 18 October 1914, in aile parochiekerken der provincie Antwerpen werd afgelezen : "De jongelingen hebben geenszins te vreezen naar Duitschland vervoerd te worden, noch om er in het leger te worden ingelijfd, noch om er dwangarbeid te verrichten." Zoodra Baron von der Golz, als gouverneur generaal, te Brussel gekomen was, ging ik hem vragen dat hij de waarborgen, door gouverneur von Huene voor de provincie Antwerpen geschonken, van kracht zou verklaren voor het geheele land. De gouverneur generaal hield mijne ge-schreven vraag, om haar te kunnen onder-zoeken. Des anderendaags wou hij wel per-soonlijk naar Mechelen komen om mij zijne goedkeuring te brengen, en, in bijzijn van twee officieren en van zijn bijzonderen secre-taris, bevestigde hij me de belofte dat de vrijheid der Belgische burgers zou geëerbie-digd worden. In mijn brief van 16 Oktober laatst aan Baron von Bissing, na hem de verbintenis van zijn voorganger te hebben herinnerd, be-sloot ik : "Uwe excellente zal weten te schat-ten hoezeer Àïj het gewicht der verantwoor-delijkheid wegen zou, die ik zou te dragen hebben tegenover de familiën, indien het ver-trouwen dat zij u hebben gegeven door mijn tusschenkomst en op mijn aandringen, ellen-dig werd te leur gesteld." De gouverneur generaal antwoordde me : "Het aanwenden van de Belgische werkloozen tôt arbeid in Duitschland, eerst aange-vangen na twee jaren oorlog, verschilt hoofd-zakelijk met het gevangen zetten van de weer-bare bevolking. De maatregel is ook niet in betrekking met de eigenlijke oorlogsvoering, maar heeft sociale en economische oorzaken voor beweegredenen." Alsof het woord van een eerlijk man verviel na een of twee jaar, als een contract van officiersdienst. Alsof de verklaring gegeven im 1914 niet uitdrukkelijk oorlogsbedrijf en gedwongen arbeid uitsloot. Wij herders dezer kudde, welke de wilde kracht ons ontrukt, beangst bij de gedachte aan de zedelijke en godsdienstige vereenza-ming waarin ze rerkwijnen gaat, onmachtige getuigen van de smarten en den schrik van zoovele verbroken of bedreigde huisgezinnen, wij keeren ons naar de geloovige of ongeloo-vige zielen die, in de verbondene landen, in de onzijdige, zelfs in de vijandelijke, eerbied hebben voor de menscheiijke waardigheid. Beroep op de openbare Gedachte. Wanneer Kardinaal Lavigerie zijo anti-slavenhandelsveldtocht inzette, zegende hem IJaus Léo XIII en zegde : "De openbare gedachte beheerscht meer dan ooit de wereld; haar moet ge bewerken. Slechts met haar zult gij de overwinning behalen." Moge de gçddelijke Voorzienigheid hen allen bezielen die gezag uitoefenen, het woord voeren, de pen hanteeren, om zich te scharen rond onze nederige Belgische vlag, tôt af-schaffing der Eurcpeesche slavernij ! Moge het mensch»:liîk bewus-tzijn <•- ren over aile drogredenen en standvastig ge-trouw blijven aan het machtige woord van den H. Ambrosius : De eer boven ailes ! " Nihil praeferendum honestati ! " In naam der Belgische Bisschoppen (1) (W. g.) f D. J. Kard. Mercier, Aartsbisschop van Mechelen. O Roomsche Tijdingen. In het Consistorie van 4-7 December worden dus 10 nieuwe ICardinalen aangesteld. De "Corriere d'Italia " van 11 November, wijdt aan elk eene intéressante levensschets : Mgr. Pietro La Fontaine, patriark van Vene-tië, Mgr. Sbaretti, assessor van de congre-gatie van het H. Officie, Mgr. Ranuzzi de Bianchi, Majordome, Mgr. Pio Tommaso Boggiani. assessor der Congregatio consis-torialis, Mgr. Alessio Ascalgsi, bisschop van Benevent, Mgr. Niccolo Marini, Mgr. Oreste Giorgi, secretaris der Congregatio Concilii, Mgr. Auguste René Dubourg, bisschop van Rennes, Mgr. Louis Erneste Dubois, aartsbisschop van Rouen, en Mgr. Louis Joseph Maurin, bisschop van Grenoble. Namens Zijne Heiligheid heeft Kardinaal Gasparri een telegram gestuurd aan den Bisschop van Padua omtrent den zeppeli naanval. Daarin luidt het: "Santo Padre deplorando e riprovando bombardamenti aerei sopra inno-cue citta aperte..." De Paus zendt fr. 10,000, en geeft Zijn Apostolischen Zegen. Zijne Heiligheid heeft bij het Duitsch gouvernement eene actie begonnen in zake de wegvoeriuFL'u m ."r.lgiv.. ^leei mogen v.e voor heden niet zeggen. De Russische pers, geholpen door sommi-gen m Rome, intrigeert bij het Vatikaan m zake Polen. Hier het laatste staaltje: De "Agencie Stefani " zendt een telegram rond uit Petrograd (14) :de "Dziennik Polski " meldt dat de Polen naar den Paus een pro-test gestuurd hebben tegen de gedwongen in-lljving van soldaten in het Duitsch leger in Russisch Polen. Het doel is den Paus doen op te treden in zake Polen. De "Osservatore Romano " geeft het telegram en verzekert dat hoegenaamd geen telegram van dien aard toegekomen is. Intus-schen ze t de Italiaansche anticléricale pers haar pogingen voort om den Paus in deze zaak of met de Polen, of met de geallieerden m een hachelijke positie te brengen. lalrijke brieven en telegrammen zijn het \ atikaan toegezonden geworden in protestatie tegen de redevoering van Bissolati in Cre-mona.Kardinaal Gasparri heeft uit Vevey, van den voorzitter van het comiteit voor de Pool-sche oorlogsslachtoffers de lijst ontvangen der sommen rondgehaald in de katholieke kerken der wereld op Zondag, 21 November Ziehier het bedrag in franken der bijzon-derste landen, naar rangschikking van bedrag. • û? y^derland bekleedt een schoone plaats in de lijst : Duitschland, 1,601,381.20; Vereenigde Staten van Amerika, 708,451.12; Oos-tennjk, 293,296.79; Ierland, 287,572.65 : En-geland, 145,921; Canada, 128,562.70; Frank-nJ = IJ3>439-77 J Italië, 112,466.77; Belgie, 94>247-95) enz. Het totaal beliep : 3,791,293. o ■ ■ X In Memoriam. KAREL VERSTEYLEN, gesneuveld op St. Karelsfeest, 4 Nov. 1916. Van morgen bracht de post me twee brieven van eenen goeden vriend. De eerste was gedagteekend : Allerzielendag, in de Tran-chéstede, en met vreugde las ik deze zin-snede : Gisteren avond bij het verlaten der tranchée ben ik eventjes gaan aankloppeu bij de ...ste batterij en ik vond Charles Ver-steylen dien ik niet meer had gezien sinds het college, en die juist op wacht stond. Een vlugge handdruk, een korte woordwisse-ling, waaruit ik het besluit heb kunnen op-maken "dat hij er nog altijd gaarne was." De tweede brief, drie dagen later geschre-ven, was kort, enkel een smartkreet : " Slecht nieuws ! Hebt gij mijnen brief ontvangen waarin ik u zegde Karel Versteylen ontmoet te hebben? Welnu, gisteren namiddag is de brave jongen gesneuveld, door 'n hevig bom- (1) Met den Bisschop van Brugge hebben wij niet in verbinding kunnen komen.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.