5MEDER Ie Jaargang. - N' 21. Zondag, 1 September 1918. Prijs 10 centiem. HOk. 6Véî-si4 VQLK KÂPOT ftllAAKT S — Het leven is een strijd. De groote wil den -Pleine opslorpeu. Zoo is het in dieren- en planten- njk; zoo is het bij de menschen en bij de volkeren. Sedert eeuwen wil het machtige Frankrijk het kleine Vlaanderen eten. Met het geweld der wapenen kon het dit nooit : de Gulden Sporenslag in 1302, de tueschenkcmst van Engeland in 183 hebben dit belet. Wat geweld niet kon, moest sluwheid doen. Men zou het Vuanuche Volk zoover brengen, dat Vlaanderon zelf zfjns aanilSChting ZOU VÏ'ajJBP Daarom moest de bevolking een groote vereermg voor al wat Fran«ch was, worden ingepompt. Wat rijk, machtig, schoon is, moest Fransch zijn. Wat Viaamsch was, moes-t arm, onwetend, verachtetijk v/orden gemaakt. — HOE BRENGT MEN EEN VOlK ZOOVER?! De toonaangevende standen koopt men met eerbewijzen, decoraties en vleierijen*, de middenstanden overheeracht men door mode, pronkzucht en finantiëele gunsten; de lagere standen maakt men machteioos door onwetend-heiG, armoe eu onafhankelijkheid.^— AIS h©t kiolne Volk nftt IT100P donkGfl kfill tpelen de grooten om eigen belaDg te bevorderen, met net Volk als de kat met de mui«.— ZOO Is h©t fil Vlaand6P9Il g6jâSI1i De Regeeringemannen, verleid door finantiëele belangen, hebben de paitij der Engelsche en Fransche vechtersbaîen gekozen, en onsin den oorlog geatort. Zonder het kleine Volk te raadplegen, dat altijd de gevolgen der deugnietspolitiek van de Regeering draagt, hebben zij on» ARM VLAANDEREN in al de ellende van dezen oorlog gestort. Wie hadde het kunnen beletten? De QanVGGPdorS der polltseko partijen? Die waren verkocht en hunne «tilzwijgendheid met goud en bankpapier betaald! lïS-t VOlk . Dat was arm, onwetend en misleidI Zoo wa« ons Volk tôt ondergang gedoemd, niemand dorst het verdedigen, aile leugenmachten waren aan het werk om de waarheid te verduiken, om in dtn roes der Entente-oorlogen, eigen Volk, eigen Welvaart, eigen toekomst te doen vergeten. Etnige ver lie h te zonen Van Vlaanderen hebben dit beltt. De Vlamingen, ai m en veilaten, hebben den kamp tegen al de machten der beraamde sluipmoord op Viaanderen s leven opgenomen. Zij Willem OllV&rfraHSCht, OIW6rtiultSCht, Vlaanderen doen leven, de geldwolven die ons verkocht hebben, verjagen, het Volk verlichten en verheffen, de oorlcg«zuchtige frantchkiijonsbende verjagen, de schuldige Regeering straffen en ons Volk Welvaart, geleerdheid en Vrede echenken. Het beroemd Viaamsch Volk der Middeleeuwen moet herleven ! VlâmEnfJGFI Wilt gij u zelven gelukkig malien ! eleunt aeze keurbende van Viaamtche mannen en vrouwen, die onbevieesd ai de uitzuigers en zielverkoopers van ons Vo'k, de waarheid durven zeggen, sluit U aan bij den grooten Jong-Vlaam»ch Nationalistenbond. Zaterdag 30 Augustus, te 7 uur GROOTE VOLKSVERGADERING In da Zaal der Académie, Academiestraaf JEF VAN WETTEREN, de sierlijke redenaar van Brussel Spreekt over : Onze Onzijdigheid door Franskiljonismus geschonden LIEDERENAVOND : Herhaling onzer liederen. — Nationalisten prijskarap ™«a—mi—II 11 ■■ ■■ I m ZONOAQ 1 SEPTEMBER 1918, te 3 uur GROOT LIEFDADIGHEIDSV ELDFEEST op het plein van den " Racing Club „ Ongeryelraat, ûentbrugga DANSFIGUREN VOOR KINDEREN EN JONGEREN UITVOERING VAN L 1EDEREN MET BEGELEIDING DER HARMONIE KUNSTCONCERT - TUIMELAARS EN WAARZEGGERS - WORSTELSTRIJDEN SPIJS- EN DRANKHUIS Onze Betooging — — — o o Ruim 6.000 franks door de Gentsche Vlamingen voor onze krijgsgevangenen bijeengebracht. De indruk, door de onthullingen onzei krijgsgevangenen gemaakt, verhoogt met der dag. Het lijden onzer jongens aan het fronl om hun Vlaming-zijn roert aile harten, die nog voor menschelijkheid en recht iets voe-len. Door vreemdelingen verdrukt, achter-uitgesteld en vernederd worden, kan U toi vertwijfeling voeren, maar door een eiger Regeering, omdat ge de taal van uw moedei spreekt, gejudast, naar den dood met opzel gevoerd worden, terwijl uw zoogenaamde broeder, omdat hij de kans hee t de taal der rijke menschen te spreken, in ailes wordl gespaard, bevoordeeiigd en voorop geste-ken, dat wekt bitteren haat is voile harten. Dat voelden onze menschen Zaterdag ir de Nederlandschen Schouwburg bij het ver-haal der weeën van de IJzerjongens aan hel front door den welbespraakten Karel De Schaepdryver en den goed schrijvender Julius Charpentier. De opbrengst der omhaling is dan oot overeenkomstig ons diep medevoelen mel onze jongens geweest en bracht 1006,25 fr., zoodat de Genlsche Nationalistenbond ir drie weken ongeveer 6000 fr., heeft bijeen-gebiacht. Gent staat dus niet alleen aar het hoofd voor wat de ontwikkeling dei beweging betreft, maar ock v^or wat de vrijgevigheid zijner strijders aanga^t. Dank aan onze milde schenkers, dank ir naam onzer arme Vlaamsche krijgsgevangenen, die de rijke franskiljonsche dames var Kortrijk willen verdrukken, maar die wij ir onze liefde voor Vlaanderen door onzer steun, onze hartelijkheid en trouw zuller opbeuren. Een aantal p annen zijn opgevat! Zondag ln September Groot Veldfeest, eerst-daags Galavertooning in den Nederlandscher Schouwburg, einde September wordt eer gansche Feesldag gewiid aan onze krijgsgevangenen. Een Tooneelkundig Avondfeesl onder leiding van Lieven Duvosel wordl voor begin Oktober voorbereid. Mannen en Vrouwen van GentI Aan hei werk, onze vijanden zijn maentig maar onze lieide, onze toewijding, onze grenzenlooz« opoffering voor Vlaanderen, zal ailes over-winnen.Hoog de haiten! 't Geluk vtnden wij ir het werken voor ons arm, vernederc Viaamsch Volk, want missen wij rijkdom er macht, wij hebben geloof en liefde ! Op Wandel 't Is echt plezierig eens wandelen gaai in de velden, waar ailes uitschiet en uit bloeit, in 't herleven der natuur, in der frisschen lentetijd.En gelijk nieuwe bladerei en bloemen op boomen en planten, zoe schieten er ook nieuwe frissche gedaçhter in den geest, in het verstand. Ge bewondert den forschen eikenboom den statigen populier, de lommerende lind< en aan hun voet het nederige graspijltje, het welriekend viooltje, de tarwe die ons voeden zal, het vlas dat ons zal klesden. Watheefl God toch veel verschillige dingen gescha-pen ! en elk in zijne natuur, in zijne soort, liecfi zijne cigene 'pestentiiling! en dat allés volgens een vast plan, waar niemand iets aan veranderen kan. Die boom daar is eer eik, omdat hij uit een eikel gegroeid is; da gewas daar is tarwe, omdat het uit eer tarwekorrel ontkiemde. Laat de mensch aar dien boom kappen en snoeien, er aan doer wat hij wil, hij zal er toch nooit een populie: of iets anders van kunnen maken dan eer eik; laat hem den tarwekorrel zaaien, der grond bewerken en bemesten, al zooals hi wil, hij zal uit dien tarwekorrel toch nooii vlas kunnen doen opgroeien. Is dat zoo ook niet met de dieren, zoe oneindig verschillig in ras, in soort, ir bestemming? en met den mensch zelf? Zie eens de wereld rond, die verscheidene rassen en volken. Ieder mensch heeft zijr aangeborenheid en behoort ncodzakelijk to een ras, tôt een volk. Een Engelschmar heeft iets aan zich, dat maakt dat hi Engelschman is, hij doe wat hij wil, hij za zich ir oeilijk voor een Franschman kunnei doen doorgaan. Zoo ook een Duitscher een Hollander en zco voorts. Elk volk heef zijn eigenaardigheid. Laat nu die Engelsch. man zich kleeden, in Chinees bijvoorbeetd en zoo vo'.maakt moge ijk den Chinees naâapen, hij is een blijft een Engelschman 't is hem ingeboren. Men verandert zijn< natuur niet. 't Is gelijk mijn gebuur, die liefhebber is van tooneel : hij kan wel of de planken komen als een wreed ItaLaansct roover, hij blijft toch altijd mijn braaf, mijr deftig mededurger. En zoo zijn wij Vlamingen, omdat wij zoe gewonnen en geboren zijn. Wij hebben iet' in en aan ons, dat maakt dat wij Vlamint zijn en niets anders, gelijk elk ander voil iets heeft dat hem eigen is; iets dat wij var onze ouders geërfd hebben, die het ook var hunne ouders hadden, iets dat van ges'ach tôt geslacht voortzet, iets dat wij aan onz< kinderen zullen nalaten, iets dat in onz< ouders, in ons, in onze kinderen, voortleef en dat wij te danken hebben aan onze omgeving, aan het bloed dat in onze aderer vloeit, aan de streek, die wij bewonen, aai de luchtgestel'.enis, aan de taal, die wi spreken en meest nog aan wat wij van onze ouders en voorouders leerden : hun gods dienstzin, hun vrijheidszin, hnn kunstzin want niet alleen ons lijf is Viaamsch, onze geest, ons verstand, onze gedachten ziji Viaamsch. Als ik dan een « Mijnheer » zie, die, als ; ik, Viaamsch geboren is, maar zich in taa en gebaren en heel zijne doening als eei Franschman wil aanstellen, dan denk ik oj het bespottelijk figuur van den eikenboom i die men heeft wi len kappen om hem voo een populier te doen doorgaan, of oj i 't belachelijk figuur van eenen Engelschmai i in Chinees verkleed. i Zoo, al wandelende door de groenendi i natuur, gaan mijne gedachten aan den gani en maak ik mij een juist begrip van ras ei , Volk- • Maar ik peins nog dieper door. Hie brmerk ik boomen langs den akker gep ant als die zullen volgroeid zijn, zal men z< verkoopenom erblokken uit te maken of on er berd uit te zagen; daar verder staan e langs den weg om d en weg te verfraaien ei er eene lommerrijke dreef van te maken ; no| verder staan er in groepen om een statii park rond het kasîeel te vormen, en zoe zijn er dreelboomen, boomgaardboomen parkboomen, enz. Doch, alleen, of in groep in dreef of in park, die eik blijft een eik, d< populier een populier. En zie dat is ook zoe met de menschen, dat is zoo met de vjI keren ook. Die blijven hunnen eigen aarc bewaren, of zij onder zul'k of zu'k bestuu gesteld wierden. Ons Vlaamsche volk i: het Vlaamsche volk gebleven, met zijm eigene doening, of onder Fransch of Hol landsch of Be gisch bestuur kwam te staan of het kwam deel te maken van zulifen o zulkenStaat. En zoo is het mij goed duidelijl wat verschil er is tusschen Volk en Staat Volk is iets uit den natuur, uit de ingebo renheid; Staat is een menschelijk gedoe Wij zijn Vlaming of Waal volgens dat w: dat geboren en gegroeid zijn ; wij zijn Belg omdat zij in 1830 de Vlamingen en d Walen in éénen Staat hebben samengezet dien ze België genoemd hebben. Een Bel i gische Staat, ja, maar Belgisch Volk waa men soms van spreekt, zie, dat begrijp i r niet : een Viaamsch volk en een Waalsc : volk, ja, dat v^rsta ik, een Belgisch niet. ; Als wij onder Napoléon aan den Franschen i Siaat behoorden, waren wij daarom geen r Fransch volk geworden, maar wij waren en i bleven het Vlaamsc' e Volk; en als ds » Congo onder Belgisch bestuur is komen te » staan, daarom veranderde het zwarte volk > van ginder niet van natuur, het bleef een Congoleesch volk. , En, zie, nu heeft mijne wandeling mij : vôôr het park van 't kasteel gebracht en zie ) eens daar wat eene aardigheid. Men heeft daar twee boomen : een bruine beuk, een I gespichelde hazelaar, met hunne takken r ineengegroeid, 't moet van verre bekeken, 5 er uit zien als één enkel boomgewas, î met veelkleurig gebladerte. Is dat ojk niet een trelfend beeld? Zoo heeft men Vlamin-, gen en Walen willen doen dooreen wassen f en het doen aanzien als één enkel volk. Is i dat^ wel mogelijk? — Och, 't zal er wel mede gelegen zijn gelijk mei dit boomgewas: om er min of meer den vorm van éénen enkelen boom aan te geven, moet er gewel-j dig aan gekapt en gesnoeid worden, op , perijkel van er de stammen door te doen 3 kapot gaan. Gelijk twee boomen misschien , wel neven een kunnen groeien en bloeien als elk hunner zijnen natuurlijken gang laat r gaan, maar een van beide zal lijden door k gebrek aan sap, na zon, aan lucht. De eene II moet den andere schaden. Zoo kunnen twee volkeren mi; «chien wel samen in éénen Staat 'even, aïs elk zxh vrijelijk bewegen en ontwikkelen kan ; maar als gij er moet aan gaan kappen en snoeien, om er één heel van te maken, gij dreigt één van de twee of misschien wel aile twee te doen verkwijnen en ui'sterven. Laat de twee toomen van elkander scheiden, elk zich on wikkelen volgens eigen aard en in e gen grond en zij zuilen schoon, krachtig en nut-tig worden. Gelukkig de boomen, gelukkig het volk, dat zich vrijelijk bewegen, ontwikkelen, proeien en bloeien kan ! Zoo wordt eens Vlaanderen aïs in het vrijen rrond, eigen sap kan putten en voor eigen volk, loof, schaduw en hout geven! Al dis iets of wat is! — Al wat iets o; wat is, is tegen de Fla-minganten, meende de spinner Van de Simpele ! — Och, zei de wever Mathias, voor een werkman gelijk gij, vind ik dat een fîauw argument. Al wat iet of wat was, was vroe-ger ook tegen de socialisten. Was er een dronkaard op s'raat ; 't was zeker een socia-list. Was er een diefte gepleegd ; 't was een roode geweest. ^ Ioeg er iemand zijn vrouw; 't kon niet anders dan een van 't Garen-plaa'sken zijn. Aile bewejingen voor't klein volk worden aldus belasterd in den beginne en later als zij machtig zijn, vinden de menschen comme-il-!aut, dat ze om te deftig en eerlijk zijn. Nu zitten de vroeger zoo gelasterde rooden bij de kapitalisten aan taf l! 'tEenige verschil is, dat a1 die flaminganten onderwijs en opvoeding hebben, geen pLatske moeten zoeken en toch zich om d° rechten der arme menschen bekommeren. Als zij met al die deftige burgers wildenheulen en ook Fransch spraken, zouden ze gezocht en gevierd worden. Nu, omdat zij opslaan tegen de verdruk-kers van de taal van 't werkvolk, worden zij veracht. En al die iet of wat is, haat natuur-liji die Vlamingen, die hersenen hebben en weten waarom er onrecht is en voelen wat het onrecht is. — Ja, zei Van de Sompele, maar 't is toch wonder, dat iedereen, die gezag heeft, er tegen is. — Van eigen, zei Mathias, al die gasten die tegen het Viaamsch zijn, leven van hun beetje Fransch, hebben schoone posities voor weinig geleerdheid. Als ailes Viaamsch wordt, krijgen de werkmenschen ook een kans en dan komt de concurrentie. Viaag eens aan een vleeschhouwer of hij veel goeds te zeggen weet van dengene, die nevens zijn deur een vleeschwinkei opent. Gij laat U door fiauwe argumenten van, al die iet of wat is, nog om den tum leiden. 'tZalu varen, als gij uw verstand zult krijgen.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.