(„t*ste Jaargang Mo. 164 ^atemag, V7 »juBs I@ÎS S Cent. DE VLAAMSCHE STEM I [M volk zal niet vergaanf ALQEi^iEE^ BELGISCH DAGBLAD Eendracht maakt macht REDACTIE- EN ADmiNlSTRATIEBUREELEN s KALVERSTRAAT 64, boventwis, AMSTERDAM. Telcfoon No. 9922 Noord. Hoofdopsteller: Mr. ALEERIK DESWARTE. Opstelraad: CYRIEL BUYSSE - RENE DE CLERCQ — Dr. A. JACOB - ANDRE DE RIDDER. ABONNEMEXÏSPKIJS (by vooruitbetaling): Voor Nederland per jaar gld. 6.50 — per kwartaal gld. 1.75 — per maand gld. 0.75. Voor België, Engeland, Fnmkr\jk en andere landen dezelfde prftzen, met verhooging van verzendingskosten (2U cent per nummer), A DVERTENTIES : 20 Cent per regel. Koninklijke Draadberichten. Zijne Majesteit Koning Albert seint ons: Messieurs Dcswarte et De Clercq, rédaction du Vlaamsche Stem, Amsterdam. 888 Panne, 14 98 15. 16 h. 45. le Roi a pris connaissance de votre télégramme et vous remercie des sentiments de r iment que vous Lui exprimez. Sa Majesté considère que les autorités constituées du •. sauront prendre, quand la nation aura recouvert le libre exercice de sa souveraineté ; vis les mesures destinées à sauvegarder les aspirations et les interets de son peuple. £« attendant le Roi fait un pressant appel à tous les Belges pour que devant Vennemi ili n'aient (Vautre but ni d'autre souci que la libération du territoire. INGENBLEEK, secrétaire. Nederlandsche vertaling. (De Engelsche censuur laat geen Nederlandsche tekst door. Daarom moest ons draadbericht g& Jtet Nederiandsch in bet Fransch vertaald). De Heeren Deswarte en De Clercq Redactie van ,,De Ylaamsche Stem", Amsterdam. J)e koning heeft kennis genom.cn van uw telegram en bedankt u om de gevoelens m ioewijding die gif hem uitdrukt. Zijne Majesteit meent dat Js lands wettelijlce over- zullen, wanneer de natie de vrije uitoefening harer souvereiniteit zal heroverd V», (il de maatregelen rlemen bestemd. om de verzuchtingen en de belangen van zijn ci!/; te vrijwaren. Ondertusschen doet de Koning een dringend beroep op al de Belgen inint zij vôôr den vjand, geen ander doel noch andere bekommernis zouden hebben dan h mimaking van het grovdgcbM. (w. g.) INGENBLEEK, sccrctarh. Om 's Konings woorden te verduideljjken, is het aangewezen dat wy hier den. inhoud van ai (âlegram hennneren; Koning Albert, De Panne. Vlamingen en Nederlanders, in duizendfcallen te Bussum vereenigd, Iierdenkend jD de Guldensporenzege den eersten grondslag van Vlaanderens en België?s onafhanke-lnkheid, brengen huii huldegroet aan IJwe Majesteit en vertrouwen in Haar wijs beleid om liet zélfstàndige Vlaanderen in het onafbankelijk België te vrijwaren. Namens „De Vlaamsche Stem". , , DESWARTE. DE CLERCQ. * * * Tevsna seint ons Hare SvSajestest KonEngin Wilhelmina s Deswarte.. De Clercq. Leden ,, Vlaamsclie Stem*' Amsterdam. '8-Gravenhage, 162 28 1417 10.50 v. De Koningin draagt mij op Harer Majesteits dank over te brengen voor het ioor m gezonden draadbericht. Adjudant van dienst. Sch immclpennink. Ons draadbericht s an Koningin Wilhelmina luidde: Koningin Wilhelmina, Den Haag Nederlanders en Vlamingen, in duizendtallen op Gulden-Sporendflg vereenigd. « .a'chen dat uit de huidigô beproevingen rijze met België's vrijmaking de cultureele iflfstandigheid van Vlaanderen, sturen hannen huldegroet aan nwe Majesteit, als sym-iool van Groot-Nederland. Namens ,,De Vlaainscho, Stem", DESWARTE. DE CLERCQ. * * * ÛPJ8 DANKWOORD. Waar onze beminde Vorst in deze grootsche dagen voor het bewonderend oog de^ «iteld optreedt als de hoogste belichaming van menschelijk plichtbesef, begrijpen nie illien de met dank vervulde Vlamingen, maar aile burgers aller natiën, de draagkraoht van bovenstaande koninklijke woorden voor de toekomstige en algeheele bevestiging van ïtanderens reohten. Toonbeeld van een grondwettelijk Vorst, staat Albert er op, de wbdemmerd vrije uitoefening hunner opdracht te vrijwaren aan aile onze openbare Ei'kten, die volgens de Vaderlandsclie Oorkonde alleen uit. de Natie vloeien. Dat neemt (îkter niet weg, dat in het herrezen België der naaste toekomst de machtigste zedelijke fctor Koning Albert wezen zal. Wij allen, Vlamingen, zijn thans meer dan ooit over-luigd dat die opperste faotor optreden zal ten voordeele der natuurlijkste verzuchtingen tu dringendste belangen van ons volk. Daarom hulde aan Hem ! Onze Vorst is niet onwetend hoe in dezen Europeesohen orisistijd uieer en meer sti-mmeu opduiken, ook en niet het minst in het buitenland, die achten te mogen en te ««ton beraadriagen over onze Vlaamsch-Belgische belangen. Waar Albert zijn voldoe-Bg uitspreekt over onze diep verknochte gevoelens van toewijding aan Land en Vorst, M Hij het ons ten reehte als een plichtverzuim toerekenen, indien wij onze medezeg-ïischap verzaken, waar het gaat over de levensbelangen Zijner ouderdanen. Den Va-iîtlandschen plicht, om ook met pen en woord te strijden voor die belangen, welke zijn Mienleger met bloed en dood uitvecht, dien eiseh van ons geweten, zullen w-ij gestand .un. De pogingen der Duitsohe lokstemmen met afkeer verijdelen, het medegevoel 'î' Noord-Nederlandsche taal- en stambroeders voorliehten, het tegengevoel van zekere l^dgenooten in aile zakelijkheid en verzoeningsgezindheid overreden, dit drieledigprogramma, "lien wij derwijze weten te vervullen, dat aile landgenooten en buitenstaandera, maar geliefde Virst bovenal, zich overtuigen zullen, dat wij geen ander doel nastreven •'» de broederlijke verstandhouding tusschen Walen en Vlamingen, geen ander irijfveer ondergaan dan een nobele zuoht om Vlaanderen's zelfstandigheid in het onver-ïelbare België. Leve België! Levé zijn Koning) DE VLAAMSCHE STEM. Corfogsepisaden. 3rini<i kameraad, ziehier mijne veldflesch . .. een sociaal oogpunt bescliouwd, maakt d' j°i:0g de menschen goiijk en doet ze verbroe-eren als in den schoot eener groote famiJi* 'aarTan de soldaten de leden zouden uit-*sen. \\at js dan ook meor roerend, in dier ^tengang, dan deze anekdote welke eer l5joeraad ons van het front mededeelt. I . 12o linie dat onder zijne vrijwilliger; îeugdigen prins Leopokl telt, legde oefe "gsmarschen af. Het was stikkend heet, er voorspelde eon onweder. Langs de bleek stofferige baan, die daar als een on le ^°°r v^a^c^e slingerde, stapter jougens al zingend vooruit, met de me' ' 16 goviUde veldflesch aan den gordel. El 1 arniate de marsch vorderde, klonk het; Quatre kilomètres sans boire, », ^ains boire, sans boire..., y werd liait gekommandeerd. een ieder dronk een stevigen slok. Haas! een onlangs van oen instructiekamj ^ngekomen schacht, toen hij zijne veldflesci I 6 j'ppen wou brengen, trok een beteu Kwicht, en werd bleek van aandoening , ®wel> wat is er gaande, kameraad ? roep m nom tœ. ^3°emenis, daar heeft ieraand me.... eem : c P^te gebakken; er is geen druppel kof chm ,Gr miin<î veldflesch. En de dorst ver de keel..... antroordt de dompe ^nagenoeg stikkende stem. 5npo ij' sprak alsdan oen hee S soldaat: Exvel, drink, kameraad, ziehie ^ne veldflesch.... s ® prins Leopold reikte vlug zijnen geze gourde too. Avondstemming. Het, avondt, het is stil ; veel wazig-wit'e wolkeu Gaan langzaam door den even-blauwen hemsl. Het dagrumoer verstomt, een late vogel zingt . . . De bloemen buigen 't hoofd en slaan de kelkjes dicht. Een kille vochte damp gaat op de velden drijven. De koeien droomen zwijg6lid bij elkaar. 't Is of z'in 't water staan met roerelooze pooten. De lucht wordt wazig-grijs, dan grauw, dan zwart. Nu breekt een sterrevonk heur effen donkerheid, Nu nog een,. dan, als pas ontwaakte bloemen, Gaan een voor een de starrenlichten open, Wijl stil de koeien in den grijzen nevel staan .... Dan vangt de vesper aan van verre klaar te luiden ' En roept Gods kind'ren tôt Zijn hoogen troon En aan Maria's hart — dan gaan bij twee en drieën ! De landlui heen en tusten voor den nacht. VIGEBO. - "iO ■ O 1 Ml ■ — ~ r De plichten van elken Vlamlng ten opzichte van ,,de Vlaamscho Stem" zijn: 1 MEDEVYERKEN. ABONNEEREN. VERSPREIDEN. KLEINE KRONIEK Korn. Geweldige beroeringen: omwenteling, oorîog, zijn alleen dan heilzaam als er een groot man aanwezig is d.ie van de gewijzigde omstandià-heden het ware gebruik weet te maken, 't zaj zooals Bismarck om een staat te gronden <?f als Napoléon om de wetgeying te veranderen. Albert Verwey. Ocrlogs-schade aan de wetenschap. Met voldoening zal men de geruststèllende verklaring lezen van een Oostenrijkschen ge-ieerde van naam, professor Cornclio Dolter, die in de ,,Oesterreichische Rundschau" de meening uitspreckt, dat door dezen oorlog geen onher-stelbaar vorlies zal worden toegebraclit aan internationale wetenschappelijkc relaties. Wel moet tijdelijk menig belangrijk stuk arbeid van internationale samentverking stil en onafgedaan liggen ; doch later zal het niet zoo beel lang duren, of do internationale productio op weten-schappelijk gebied zal zich weten te herstellen. Als voorbecld haalt dezo Oostenrijksche ge-leerde aan een groot werk over een chemisch onderwerp, dat onder zijn leiding tôt stand had moeten komen, en waaraan een zestigtal gé-' leerde mede-arbeiders hun krachten wijdden, toen de oorlog een verdere voortzetting belette, i Welnu, wat do Russische, Engelsche en Fran-sche medewerkers aangaat, verklaart professor Dolter reeds nu, terwijl do Europeesche oorlog in zijn voile grimmigheid nog grijnst, dat hij <}1 vast vrij zcker is van do Russische gcleerdeii-medewerkers, en dat do goede verstandhouding tusschen Oostenrijksche en Russische geleerdeft wel spoedig ^ na den vrede weer in ordo za{ komen. De woede der Franscho wetenschappè-, Iijke mannen neemt hij ook niet al te ernstig op ; na den oorlog van 1870 was do goede weten-schappeb'jke verstandhouding tusschen Fransche en Duitsche geleerden betrekkelijk spoedig her-steld. Ook met de Engelsche geleerden zal dit wel gelukken; ze zijn te practisch, om na deri oorlog den gemeenschappelijken internationàlen arbeid op wetenschappelijk gebied niet aan-stonds te hervatten. En wat de stemming der onzijdigen aangaat, ook daarin heeft hij vertrouwen. Al mogen ze nu partij kiezen, na beëindiging van den grooten oorlog zullen juipt zij het" zijn, die het eerst reikhalzend uitzien naar het herstel der onmis-bare internationale betrekkingen met weten-I schappelijke kringen in het buitenland. Het is hoopvol, tusschen zooveel opruiends, eens een verstandig en verzoenend woord uit het kamp der gcleerde heeren te vernemen. Loop der bevolking te Amsterdam. Op 1 Juni 101 ô bedroeg do bevolking van Amsterdam 612,083 zielen (294.472 mannen en 317.611 vrouwen), togen eon tota al van 609,083 op 1 Jannari 1915. Muzikale neutraliteit. Zwitserland, dat nu aan allé kanten door oorlogvoerendo landen omringd Ligt, moet nog meor acht geven op zijn onzijdigheid dan andere neutrale landen. Pijnlijk nauwkeurig wordt van overheidswege toegezien op het handhaven van de allerstriktste onzijdigheid in handel en wan-del. Het laatste wat wjj daaromtrent vernemen is, dat de militaire muziek-kapellen er 6treng . beperkt wordon bij do uitvoeringen van hun ' repertoire. Allereerst werd ,,Tipperary" verbo-j den, — dat was te Engelsch! Daarop heeft de I Zwitsersche opperbevelhebber verboden, dat de j bekende Franscvhe militaire marsch ,,Sambro et Meuse" gespeeld zou worden. Om nu een waar-i lijk onzijdig tegenwicht te zoeken, heeft het opperbevel moteen bepaald, dat voorloopig niet meer mocht worden uitgevoerd de fantasie uit den Trompeter van Sackiugen". Kunstmatige regen. în de Vossische Zeitung beschrtjft professor Krliger de .in Oost-Pi-uisen reeds beproefde toe-stelk-n voor kunstmatige regen. Andere landen hadden hc tvoorbeeld gegeven en vooral de er-varingen in het droge westen van de Vereenigd o Staten, waar tôt nu too ongeveor 5000 hectare woest en onbewoond land op deze wijze in rijke, bloeiende kolonies veran-derd is, lokte tôt navolging uit. In Duitsch-land, waar bijna iedere druppel water met het een of andero recht belast is, moest men ech-ter een ander systeem volgen, dan in Amerika waar men minder spaarza-am met het water behoeft om te gaan. In Amerika laat men de velden onderloopen, terwijl men in Duitschland tôt den spaarzàmer werkenden regen overging. Het Duitsche ^telsel bestaat daarin, dat men van de een of andere plaats, waar water is, het water in een not van buizen drukt, dat \j;ijde niazen heeft en dat dit water naar aile deelen van het veld voert. Daaraan worden vervoerbare en naar de behoefte boven den grond vërlegbare zii-leidingen aangesloten, die voor de verdere verdeeling zorgeu. Hieraan zijn met ceu slang een a-antal cigenaardig gecon-strueerde sproeiwagens verbondcu, die in een lengte van twee honderd meter over het veld worden getrokken en daarbij het water als een fijne regen uitgieten. De zaak klinkt ingewik-kelder dan ze is en ze is reeds op 2000 hectaro in het droge oosten van Duitschland inge-voerd, nadat men in 1907 do eerste proeven genomen had, die hei voordeel van dit sproei-stelsel bowezen. De berekening, die men voor.uit had gemaakt, bleek in de practijk juist. Een kubieke meter uitgesproeid water kwam op zeven pfennig to staan, mot inbegrip van aile arbeidsloonen, rente, onderhoud en afschrijvingen. Bij do genomen proeven bleek, dat één kubieke meter kunstmatige regen een verhooging van van op-brengst ten gevolge had van elf tôt vijftig pfennig. Naarmato het jaar meer of minder van nature vochtig was. Het resultaat was dus altijd bevredigend en in vole gevallen was de opbrengst zelfs zeer groot. Bijzonder dank-'mar bleek de a'ardappel voor besprociing. In het beruchte droge jaar 1911 bracht een besproeide hectare 664 mark meer op dan een onbesproeidé, zoodat het verschil- gioot genoeg was om do kosten van aanleg meer dan dubbel af te ' «mrijven. In een groot boerenbedrijf, zoo zegt de schri,i-vev, zullen de verschillen natuurlijk niet zoo groot zijn aïs op een proefveld. Maar ook daar zijn de eigenaars tevreden met hun besproci-ingsaanleg.Duitsch Zuïd-West-Afhka veroverd. De bezetting van Windhoek, de hoofdstad vap Duitsch Zuid-West-Afrika, door do troepen van generaal Botha op 13 Mei j.l.. was het voorspel van de kapitulatie der Duitsche troe-penmacht, die op 9 dezer volgde. Hiermede gaat voor Duitschland, althans tôt aan < vrodesonderliandelingen, zijn voornaamsto kc lonie verloren. De grondlegger van de kolonie in Zuid-Wes Afrika is de Bremer koopman Liiderit; een ondernemend man die in 1883 aan de ku: een handelsstation oprichtte. Van hieruit ve spreidde zich de Duitsche invloed over het 2' heele gebied, waar een reeks kleinere plaatsc verrezen, brandpunten van Europeescho werj zaamheid. ICon spoorweg werd aangelegd. Zeve of acht jaar gclcden vond men or diamant. Deze laatste omstandigheid gaf in de eerst plaats aanleiding tôt den veldtoclit van gen< raal Botha. Door do exploitatie der diamam gronden in fcet Duitsche Westen voelde lu Kngelsch-Fransche handelsmonopolie in de diamant in Zuid-Afrika zich bedreigd. Van de-/ financierskringen ging do stoet uit.. die gelei heeft tôt de verovéring begin Juli vau d westelijko diamantgronden. De vraag werd reeds gesteld, of het vei overde gebied rijksland, dan wel bij de Zuit Afrikaansche Unie geannexeerd zal worden. I <lit laatste geval zou de gebiedsuitbreiding va do Unie aanzicnlijk zijn. De oppervlakte va (Duitsch) Zuid-West-Afrika is 322^450 Enge sche vierkante mijlen, d. i. bijna tweemajd d oppervlakte van Zweden. De bevolking is ecl ter dun gezaaid en wordt berekend op 79,00 zielen, hottentotten, bosjesmans. bantu- e damarastanunen. In 1913 bestond de blank bevolking uit 15,000 zielen : 12,000 waren Duii schers. Vêeteelt is do. voornaamste bedrijfstak. Sven Hedln en het Koninklljk Cenootscha; voor Aardrijkskunde te Londen. Do voorzitter Douglas W. F r e s h f i e 1 van het Koninklijk Gonootschap voor Aardrijk: kunde to I^onden stuurde den Zweedschcn on: aekkingsreiziger Sven Hedin, den schrijve van ..Van bet Westerscho liront", den vo gonden brief: Aan Dr. Sven Hedin. WelEdelZeerGoleerde H eer, lk heb de eer u mede te deelen, dat In ee gisteren door het bestuur van 'ons genootscha geliouden vergadering de volgendo motie aar genomen word : Daar het bestuur vernomen heeft, -dat d heer Sven Hedin, burger van een neutrale staat, zich door liandelingen en openbare ui1 latingen aan de zijde heeft geschaard va 's Konings vijanden, heeft het bevel gegeve zijn naam to sebrappen van de lijst der 001 respondeerende leden. Verblijve met oprechte gevoelens enz. Het antwoord van Sven Hedin luiddo : Aan den Voorzitter van het K< ninklijk Genootschap# voor Aarc - rijkskunde. Weledele Heer, . Bij mijn terugkomst uit Lemberg vond gist-erenavond uw brief van >23 Maart j.l waarin mij. wordt meegedeeld, dat het bestun van het Koninklijk Genootschap voor Aardrijk kunde mij van do lijst der eerelcden ges'chrar heeft. lk wensc.h u geluk voor deze nobele e ridderlijke daad, en wensch ook mijzèlf gelu daardoor de politieke vrijheid te hebben teru gewonnen, waarop ik geloofde dat ook d leden van uw genootschap aanspraak kond.> maken. Ik heb de eer u to verzoeken, het b< stuur mijn hartelijken dauk over to brenge voor de zeventien jaren dat ik de eer had dc< uit to maken van het greotste en meest b( roemde geografisch genootschap in de werelt Mijn naam is van uw ledenlijst geweerd, maa do diepe en warme bewondering die ik steec heb govoeld voor Engelands aardrijkskundi onderzoek, zal echter een blijvend ofschoon 01 zichtbaar lid zijn van het Koninklijk Genooi schap voor Aardrijkskunde. Verblijve eveneens met oprechto gcvoelen enz. Papiernood. Onlangs hebben do groote krantenlui vau on land de hoofden bij elkaar gestoken, scln-ijl de j,Haagsche ?ost", om een ernstig gevaa te bespreken : het gevaar dat zij van de herfst zonder drukpapier zullen zitter lleeds voor den oorlog was do papiei situatio onbevredigend, vanwege de toent mendo schaarscbte van oen der voornaamst grondstoffen, bout. Ovel' de geheele werel baarde die zorgen en dreef zij langzaam maa zeker de papierprijzen omhoog. Couranten toc nen eer een neiging tôt goedkooper te worde dan tôt hoogere pnjzen, dus een uitzonderin vormend op den bijna algemceneu regel i deze tijden van het dure leven. Met een de voornaamste grondstoffen gestadig in prijs sti gond, en met steeds hoogere eischon van hc publieic op het puut van inhoud en sneLle b< zorging. — twee dingen die ook geld kosten -werd dus de winstmargo op zicluzelf kleinei en moost een tegenwicht worden gevonden i grooter debiet en meer intensieve kultuur de 1 eclame-afdeeling. Door den oorlog zijn' di twee tegenwichten echter moeilijk te krijgcn men leest wel meer, dooh men adverteert mit der. lîovendien is papier sedert Augustus zo< veel duurder geworden, dat de bladen voor ee ernstig probleem zijn komen te staan. Vroegc omstreeks 12 cts. per Kilo kostend is de prr thans op ongeveor 17 cts. gekom'cn ;en, hetgee veel erger is, onze fabrikanten hebben no slechts grondstof vor vier maanden, zooda couranten-uitgevers moeten pogen te ontkome aan het gevaar dat zij tegen October zonder pj pi#r zullen zit-ten. Elk jaar verdwijncn heele wouden om cl drukindustriû van papier te voorzien. Dit pj pier was niet geschikt om weder te wôrde om-gefabriceerd, behalve als zeer ordinair cai ton met beperkte vraag. De drukiukt bediei de grondstof. Doch nu is juist verleden jaa een procédé uitgevonden om haar te verwi clcren. Drukinkt wordt gemaakt van fijne roe soorten en lijnolie, en nu heeft men een we ontdekt om de olie door zuren opte lossen zor der de vezels to beschadigen ; alleen verft h lien gcel. Die kleur wordt echter weer door ce bijzondcre bleeksoda weggenomeu, en het roc kan door gewone spoeling worden venvijderc De ,,massa" kan dan, met nieuwc vermenge weder tôt nieuw wit papier worden verwerlc Dit procédé is wel duurder dan de oude nieuv fabricage, maar de prijsverhooging breugt 1k thans binnen liet bereilc der praktijk. Hopelij zullen onze papierfabrikanten. die door gooei technische inrichting een' welverdiende repi tatie genieten, er door toepassing der nieuw vinding in slagen het probleem minder form dabel te maken. Doch bet is en blijft eon la t.ig vraagstuk; en daar couranten op tijd moi I ten uitkomen, en papier moeten liobbcn, p I gen sommige directies in Amerika constra ton af te sluiien, • Afpersing? Onze hoofdopsteller heeft tôt de Métropole fce Londen en tôt de Ech-o Beige al hier ^ volgend schrijven ^ericht, en wij vertrou-^ wen dat beide bladen niet zullen aarzelen de vriendelijke vraag tôt opname in te willi-gen.u - Amsterdam, 13 Juli 1915. 11 A<m der? Jlc.cr Directeur van. de e j,Echo Belge", Amsterdam. M ijnJieer, t l> v) blad heeft het artikel van de Métro-11 pôle wcergcgcvznt waarvan sprakc is in den '' liierbrjgaand afgesc/ireven brief. Het .is rï hicrom, dat ik u bclecfd verzoek mijn- ant-e woord aa/ti de Métropole in uw blad te vnl-leti plaatsen, daar uw vaderlandsliefde u _ zeker aaivzr.tteib zal m is vers t andero uit te n icissehen. Ook zal u wel mijn schrijven wil-n len opneinen om de persoonlijke redenen, a m mijn aaitwoord- aan (Le M. é.tropolc. ne erg e- - legd, en die ik hier als herhaald beschouw. 0 M et mijn welgemeenden. dank en met 0 vriendelijke groeten, mijnheer de Directeur, a A. DESWARTE. o Amsterdam, 13 Juli 19lô. Den Heer Bestuurder van ,.La Me-3 t ropole5 ', Londen. Mijnheer! ^ In de Echo Belge van 12 dezer, lees ik. de ^ kritiek, welke uw blad heeft gemaakt op r het commentaar, verschenon in De Vlaam-_ sche Stem van 2 dezer, naar aanleiding van de zoogenaamd Vlaaanschgezinde uitlatin-gen van von Bissing junior. Daar dit com-mentaar mijn handteekening droeg en om-n dat ik hoofdopsteller van het dagblad ben, p zal U ongetwijfeld de koloçomen van uw - blad ter beschilcking willen st^len voor de terechtwijzing, welke ik noodig acht te moe- 0 ten aanbrengen. Voor deze gastvrijheid doo a ik een beroep op uw bezorgdheid voor oen Q vaderlandslievend saniengaan en een voor-a bereiding tôt den inwendigen vrede in het _ bevrijde België. Werp mij niet tegen, als 't u belieft, dat het de gewoonte is, dat ik alleen maar door middel van mijn eigen blad antwoord. Waar het hier gaat om bijzonder ernstige Ixiechuldigiiigen, zal U de inlas-sching van mijn brief zeker niet weigeren, daar dit het eenige middel van verdedïging is dat, tegenover elk uwer letzere, mij-zelf k en mijnen medewerkers is overgelaten. ' Zijn de medewerkers van De Vlaamsche r Stem ,,slechts enkele warhoofden, een half-^ dozijn ideologen?" De toekomst zal uitwij-zen welke de omvang van de Vlaamsohe Be-r, weging is. Uwe beweringen onze ontken-k ningen zullen tegen de feiten niets ver-g mogën. e Den 29en Juni, de verklaringen van von 11 Bissing junior pla-atsende, koncligden wij ^ het commentaar, dat 2 Juli verscheen, reeds aan. Wij hebben ze dus niet geplaatst ,,zonder de minst-e kantteekening". Maar ter zake : r Wat uw toorn ontketent-, is de vraag: s ,,Vlaanderen holpt België redden uit den 5 wereldbrand, wat i& do tegomoetkoming van L* België tegenover Vlaanderen ? Of zal de officieele vertegenwoordiging der natie ten s achter blijven bij de tegomoetkoming des vijands ?" Waarop gij antwoordt: Zulke taal is een-voudig misdadig. Het is een zuivere afpcr-sing. Zij laat verstaan dat de loyauteit der Vlamingen kan worden te koop gesteld. Zij zijn niet te verkoopen. Dezo heeren van Amsterdam vreêzen geenszins de vaderland-sche eendracht in gevaar te brengen. In deze getrouwe korte opgave uwer wre-kende woorden, laat ik volgende regels bij zijde: ,,De menschen die er een beroep van maken (n.l. van de afpcrsing) wio zij ook mogen zijn, vergissen zich op een zonder-linge manier, enz....'' Welke lui oefenen . hier een beroep van afpersing uit? Gelieve dit nauwkeuriger te omschrij^n. Is het de schrijver van het gelaakte artikel? Hij heeft de eer, 6inds 17 jaar tôt de Brusselsclie Ba-lie te behooren, en zijne met U naar Lônden uitgeweken confraters zullen U weten te spreken over de bekendheid zijner vlekke-looze eerlijkheid. Zijn het de andere leden van den opstelraad? Ik zal u inlichten (indien '-ij het soms niet mocht weten) over hunne sociale positie en hun ongeschonden faam. Spreek u duidelijker uit, bid ik U. Wat ware er noodig geweest, opdat in 't onderhavig geval, men gèwagen mocht „ van afpersing, dit is te zeggen van eene onwaardigc poging tôt geven om te krijgen? " lo. Er ware noodig geweest eene poging t, tôt het afpersen van eene verbintenis van n regeoringswege onder de stilzwijgende of op-zettelijke bodreiging van een werking om den heldhaftigen ijver der Vlaamsche sol-û daten te doen verslappeu. Ons ge-■" weten zou walgen van een dergelijk n drijven, in der waarheid misdadig. Ons j werk van ware eénsgezinde vaderlanders r — zie do 164 verschenen nummers van ons j. blad en de herhaalde loftuigingen van de > Métropole te dien opzichte — verdedigt ons g beter dan het iie\âgste protest tegen een '7 zulkdanige onteerende verdachtmaking. j 2o. Daârbij waren noodig geweest, opdat 11 de groote woorden van ,,misdadige afper-^ sing" op hun plaats waren, de attributen, l' de grondwettelijke bevoegdheid van de Re-' geering om eene verbintenis aan te gaan. Bij ons echter gaat aile macht van de Natie t uit. De wetgevende Kamers alleen zullen k beslissen over het inwendig lot van het e Vlaamsche gedeelte van België. Mijnheer de Bestuurder en waarde Con- 6 f rater, trek dus bet woord vafpersing" !" in, ten eerste omdat de stoffelijke en zede- Iijke elementen daartoe ontbreken, vervol-gen^ omdat men met onteerende aanvallen, ; gericht tôt menschen van eer, den vader-la-ndschen sa-menhang, waaraan ons arm /and een levensbehoefte zal hebben, slecht voorbereidt. Maar dan, zult gij mij zeggen, wat meent gij met de ,,tegemoetkoming", dewelke gij zegt van de Regeering te verwachten ? Ten eerste, de voldoening voor de Vlamingen, die er in bestaan zou dat zij in den Raad van de Kroon uitnemende politieke mannen, die zich hebben onderscheiden door hunne verdediging van de Vlaamsche eischen, zouden zien zetelen, daar zelfs de invloedrijke mannen der oppositie lieden ten da^e deze hooge bediening uitoefenën. Vervolgens, dat de nationale Regeering dit bizondere nationale werk doe, lietwellT zou bestaan uit de uitvaardiging eener princi-pieele verklaring, overeenkomstig met den wensch, door volksvertegenwoordiger vau Cauwelaert in De Vlaamsche Stem van 11 dezer uitgesproken : ,,Wij hopen dat de vreeselijke gebeur-tenissen, dat het oiitzettend gevaar, welke wij doorniaken, aille regeeringsrpersonen en ■veitegeaiwoordigers van openbare bestureu tôt het inzicht zullen hebben gebracht dat "\Haandereii recht heeft op voliedig eerher-stel, recbt op volkomen gelijkheid, recht op zijn evenred>ig aandeel in de 6toffelijko en geestelijke goederen van den Belgischen staat, en tôt liet levendig besef dat buiten een eerlijk doorgevoerde reahtegelijkheid geen België op den. duur bsstaanbaar is.7' Ik betnouw, Mijnheer de Bestuurder, dat U deze maal niet meer zult toelaten dat. men schrijve over 't vergezochte van on2ien uitleg, noch datj men ons be-schuldige uit de lompe verleidingen van den vijand wapens to smeden tegen onze regeerders, noch te laten gelooven dat de loyauteit der Vlamingen te koop is. Het is onrecbtvaardig zulke gewaagde beschul-ddgingen neer to schrijven, terwijl de eenig€ brok die de ,,Métropole" aanhaalt, voor-afgegaan werd door deze verklaring, die niet afdoender kain worden uitgesproken en dewelke zij niet overdrukte : ,,Maa.r die dienbaarste schatten (eigen beschaving, corsipronkelijk karakter, on-afhankelijk bestaan) willen wij niet ten geschenke ontvangen van den tijdelijkcn overheerecher. Na België's bevrijding zullen wij ons aan de vaderlandsohe politieke macht voorstellen de handen ledig, maar de handen zui\,er-" Het artikel spreek t een gouden taal, waar het zegt: ,,Vlainin2,eTi hebben met hunne WiaalscGie broeders hfeteelfde Bel -gische blœd vergoten, op dezelfde siagvelden te samen hebben zij dezelfde glorie-rijko bladzijden geschreven, te sameii hebben zij dezelfde lauweren geplukt." "Uit-stekend : Alleen ontbreken er nog derzelide recliten aan, zeg dus dat zij ook deze hebben veroverd. Gelijkheid van rechten, ziedaar de 011 vergankelijkç nationale eendraent! Deze eendracht is niet alleen de spreuk geschre-ven in den titel zelf van ,,De Vlaamsche Stem", zij is de bezorgdheid onzer dage-lijksche taak, hetwelk ons deze lofbetui-gingen van onze geëerden Vorst bezorgdc : ,,Het verheugt den Koqiing, dat ,,De A'iaanivsdhe Stem" hare leuzo bewust, 's lands dierbaarste belangen walvker en met koen beleid verdedigt." .Ik dank U, Mijnheer de Bestuurder. voor de plaatsruimte die gij zoo vriendelijk zijt mij te verleenen in "Uw geacht dagblad, en verzoek U mijne hartelijke groeten te aan-vaarden.(w. g.) Mr. ALBEiR-IK DESWARTE. - . ■ ■■ ■ i. Arm Zuid4!ederland ! Omdat ik Tîollander ben, Twee feiten nopen mij tôt deze woorden: lo. Volgens de ,,Vlaamsche Stem" van Vrijdag 16 Juli verkondigt een Nederlan-der, Mr. Vaillant, allerzonderlingste steliin-gén over de Vlaaanse Beweging, en Neder-lands verhouding tôt de Nederdnitse bevolking van België. Beweerd wordt o.a. ,,tusschen Holland en Vlaanderen bestaat er maar een zekere overeeukomst of gelijksoor-tigheid van taal (certaine affinité d'idiome"). Ja, zulk een armzalige bewering van een Nederlander, die bewijst niets te weten van eene Nederlanse beschavingsgeschiede-nis, en, wat erger is, er natuurlik ook lie-ver niets van weten wil, moesten we eigen-lik schokschouderend laten voor wat ze is, uiting van ergerlike onwetendheid, als ze maar niet op anderen zo'n verderfeliko invloed had. 2o. In het Concertgebouw te Amsterdam is het.mogelik, dat in een ,.Historisohe Cy-clus.van 20 Volksconcerten", die een historiés overzicht geven van de ontwikkeling der Europese orkestmuziek, — waarbij o.a. Boheemse, Roemeense en Engelse muziek klinkt— aile Zuid-Nederlandse muziek, laten we maar zeggen, wordt vergeten ! Voor do officiele muziekwerelcl in Amsterdam bestaat er geen orkestmuziek van Benoit, Gevaert-, Blockx, Tinel, om van anderen nog niet te spreken! Als protest nu tegen deze beide uïtingen van Nederlandse onverschilligheid en lauw-heid, gesproten uit onwetendheid, wil ik een warai woord doen klipken van medevoelen, van liefde voor onze Z.-Nederlandse stam-en taalverwanten, van innige deenmis, over-tuigd dat mijn woord zal weorklinken in de harten van duizenden, en nog eens dui-zenden Noord-Nederlanders — of liever, met onze historiese erenaam: Hollanders ! — die even als ik, Gennanomaau, Gallomaan noch Anglomaan, Hollander willen zijn en niets dan dat, die bewust van een historiese pJicht van dankbaarheid, houwe trouw zwe-ren aan Zuid-Nederland, nu en in de toekomst! — ,,Grenzen scheiden wel naties, maar geen volken die dezelfde taal spreken!" (Hugo Vemest). DE. J. ALEIDA NIJLAND. Amsterdam.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.