ml^ste JaaréaKg ; KO. S©3 55£>pâiga.gg, S AtlîgMSiMS 15M5S © Q30ÎHÎ DE VLAAMSCHE STEM I fa/f volk zal niet vergaan! ALQEMEEÎi BELGiSCH DAGBLAD Eendracht maakt macht 1^^' ornaCTIE- EN ADM!NISTRATIEBUREELEW s mm ^ * .. un Aiormv nccu/ADTC ABONNEMENTSPRIJS (by vooruitbetaling): Voor Nederland per jaar gld. 6.60 REDAL HoofdopstellenS Mr. ALBERSK DESWARTE, — per kwartaal gld. 1.7o — per maand gld. 0.75. Voor België, Engeland, Frankryk KALVERSTRAAT 64. bovenhuis. AMSTERDAM. eu andere landen dézélfde prvjzen, met verhooging van verzendingskosten (2^ cent OpsteSraad: CYRIEL BUYSSE - RENÉ DE CLERCQ - Dr. A. JACOB - AN5&E DE RIDDER. Per num*er)> Telefoon No. 9922 Noord. A DVEB.TENTIES : 20 Cent per regel. ii! Sip»ts Oogenblik. i. Ds Toesiand. jfier .wil ik neersclirijven mrjn eerlike «rerniî'nï aangaande het mit van liet be-'•0,1 der Vlaamsche kwestie fedurende Kovawlik tij'dsgéwriciit. V„ opsichto van bet taalvraagstuk ten 1H kunnen de Belgen in do volgende onderfclieiden worden : . 'Groep I- ■x'rt str'J<lO'de Vlamingcn. jJc ofvrei gcbruiken hun taal en hebben l,èi :onder er rich véel rekenschap van [Vveiî natuùrlik, zooâls ze ademen, leven "8jfr t zich a£ te vragen — ofwel ze lieu- iich cenvoudig buiten de taalstrijd. (;4ep II. De flaminganten. Deze. hun t .:':e tôt hun taal ten voile bewust, zien er ii'jc vooniaamsto uiting der Vlaamse kul-Mr (ie voorname factor die op de geestc-stoffelike verheffing van- Vlaanderen j - overwegende invloed heeft. Zie staan , r vijiudig tegenover de Franse taal. rnaar tegeiiover beginselen die in Vlaan-imn hun taal niet huldigeu en 20 elders Terneder&n. Groep III. D c frankiljom: Dit zi.in ,;-evalleii Vlamingën die wetens en villens hun taal min aclilen, uifc verbastering Frans îtrkiezéii hun eig-en schoon verge ten en {ledits in de Franse kultuur lieil en zegen j fiiden. Groep IV. T)e Wallinganttn. Dit zijn tfalen die de Vlaamse taal 'bestrijden uit MCt.])garijpsn, uifc verkeercl • inzicht van :t belang der Vlamingën, ook uit gemak- '"croep ■ V. Niet strijdende TValen. Zi.j .preken alleen hun taal (hefc Frans) zonder , bepaald- vijandig te staan tegenover liet yfaâms. ,. Groepen I en II zijn de meerderneid der Belgen; nochtans hebben de andere drie •rroepen de meeste zeggiiigsmachfc en spellen cîwet, Gror-n I laat zich oiiderdrukken. i Daar komt groep II tegen op. Deze vindt j rijn tegenst-revers in groepen III en IV- als j ikelike bestrijders, in groep V als inerte Vlaams-onvers-hillige en onkundigo massa. , go doet zich in ons land, in korfce trek- I ■;en. de taalstrijd voor. Ofliever: zo deed zicli... Toen de dagen (1er verschrikking gekomen zijn werd die iniendige verdeeldheid als bij fcoverslag ver-jeten en telde nog alleen de vi jand van bui-«n. Al de taalsfcrijdende Belgen sloten de pdsvrede ; als één man togen zij geest-c'riitif \Haamse erf Franse liedereu zingend 2îr Luik en hebben van daar uit saam de blojd- eu gravenweg meegcmaakt tôt aan de Yî?r, w'aaf ze stoeds even eensgezind staan - en sterven voor het land. Sedert een spanne tijds echter is bij de Belgen in 't bezette grondgebied en bij de sitgewekenen wat roering gekomen, die, niet b rainst hun nationaal eenheidsgevoel f-rekeiid, tnch weer de vefc© over de taal-kwestie oprakelt. Gaan wij eersfc tôt de Belgen in 't bezette oW. Daar treffen wij aan enkele Vlamingcn en Walen die, buiten de Vlaamse Investie en. mèt de Duitsers lieulen. Hun namen îijnbskènd. Later komt dat tôt zijn recht. | h zijn echter zo luttel in getal, dat zij niet i ne?rekenen en geen afbreuk doen aan de bmogene blok vaii woerstand welko de Belgcù voor de vijand zijn. Daar treffen wij aan flaininganten die tôt lun grofce ergernis moeten vaststellen dat er in de groepen III en IV Belgen zijn die gebruik maken van de godsvrede oui liun '•banis hatendo sfcreven te bevorderen, om taalwetten enz. onder de voeten te brengen. Dairiegen komen zij volgenderwijze op : Enkol en la ten zrdk in 'hun verweer steu-fien door de Duitsers, 't volk soheidend van ce nalie ; zij vergeten al de lessen der ge-fcaieienis ; zij hebbem diun liefde tôt de taal î'/rer gedreven dat ze is vergroeid tôt een itarmaal gevoel ;fc welk hun weerzin, hun îfteerdooft en liun toelaat geechenken aan te hemen uit bloed-besmeurde lianden, dat œ niet eens inzien hoe b!aatzuolitig-vals de ftiitse flemerij is die enkel tôt doel lieeffc toeedfaoht te zaaien en die later evengoed CP eau sisser zal uitkomeii als hun plechtige ^aktaton met. de mogendheden. Deze fla-lainganten onteren de zaak : zij vergeten ^ het doel niet. de middelen heiligt ; zij ^edelen hun lianden en hun gew'eten. z'jn kaf dafc vervliegen zal zodra. de "kamse wind weer vrij over Vlaanderen f23''. Zij stellen zioh aam als pliohtvergetem ^teraûTSi Wij bezweren ze eer 't voor lien '9 laat is. Meetellen zulli&n. ze niet op de Ci? der bevrijdinig. Ze zullen dan achter-lp- be6ohamend en bescliaamd. Met de zal meoi ze wijzen en niemand zal te zeggen: Yergeef het hun — ze n''Cl1 niet wat ze deden. Voor hen zal geen zijn in 'fc lioiit onzer zonnebaan. .Andere flaminganten, in bezet België, ïecht voor de kwestie vooruit, zan-J-gAcakelfoes met de veroveraar. Hun p'-'ag i? eerlik, nioedig. D'och voorzichtig-^ Wez° hun leidster. 't Zou wellicilit later r, '? Wezen 20 vari VOI"ige klasse te onder-jt/ 611 : nloedwil vanwege groepen III en ^ 7a- stellig traohten tôt die verwarring ^ ^ helpen... Waar die koene strijders •ur voelen dat tegenwerking vanwege die ^Pen.uitgaat en ze deze 't hoofd biedeii ^ Duitse hulp, daar begrijtpen wij dat Jr'iil 1 U °P °mziohtige wijze. Een ~Vla-^ an nu eenmaal geen verdrukking Ho-4 ,' moe^ hem doibbel pijnlik zijn te » . jn voelen dat in deze benarde dagen van "rjup CVerw^chfc ook Belgen het liun.no bij-Bier l" 0111 naar^le^l nao te vergroten-dan echter de saliuld op de roeko-k 4? groepea III en IV... Later zullen icWi? 20 llard •çhreeuwfân dat zii de f Nog andere flaminiganten in 'bezet België zwij'gen waardig — gelateai. Ze kijiken toe. Ze tekenen aan. Ze boeken de feiten voor later. Ze verzamelen. Hun wei'k zal wor-den een machtigè pleidooi en hun roi zal wel-liohfc niet de minst nu.ttige blijken ! Laat ons nu oversfcappen tôt de uitgc-wehtn Belgen. Twee stroomingen doen zich voor : de één is bepaald voor, de andere be.-slist tegen de besprekimg der taalkwestie te dezen tijde. Vele flamingantedi beweren dat nu, ter-wij'l 'fc vaderlatnjds-voorbeeld onaer Vlaamse ' joingens en onzer flamingaint-soldaten zo levendig sprekend is aan de Yser, de Vlaamse Bewegiaig moet uiteengezet en be-sproken worden en aaiigepast aan de om-sta.ndigheden. Zij mag, zij ka-n niet blijven indommelen, zeggen zij. Andere flamin-gaaiten, en met hen het heele koor der groepen III en TV, achten hefc ogenblik volko-meai ongepasfc. De Belgen, beweren zij, mogen tans geen andere zorg hebben dan de vrijnraking van. het, grondgebied. Groepen III en IV voegen daar dergelik een vloed van schel dwoorden bij dafc wij, voorshaaiids reeds, twijfelen aa.n hefc zuiver-vaderlands karakter hurmer beweringen JOH. DEMAEGT. Een beschuidiging van JeÉeien", Sedert zes maanden hebben wij protesfc aan-geteekend tegen de houding van liet zoogezegd neutralo blad van Rotterdam, de ,,Nieuwe Kotterdamsche Courant". Het 'lcàn ons weinig schelen. dafc do sympathie van dit blad naar Duitschland gaat. Maar wat wij niet mogen laten gebeuren, — en wij Jiopen, dat onze officieele vertegenwoorcligers uit aile kraoht zullen protesteeren — is dat dit blad, onder den schijn van neutraliteit, de ^raarheid tekorfc doet in liet belang van do zaak, die 'het ter liarte ligt. Zoo lezen wij in zijn ,,Overziclit en Ivroniek van het eerste oorlogsjaar 1914/1915", van 4 Aug. : „In den ocîitend van dezen dag rukken Duitsche troepen in de nabijheid van het vier-landenpunt België 'binnen. De Belgen bieden een overwaohten en heldhaftigen wederstand. Daaraan namen ook burgers deel, wat aan-leiding geeft tôt een vreeselijke slachting en ver woestingen." Het spijt ons. niet te kunnen goedkouren dat een blad, dat zich voor neutraal doet door-gaan, zonder 'het minste tbewijs do gruweldaden goedpraat, opgesomd in het 17o verslag der Belgisohe commissie van onderzoek. Hob gaat hier om de eer en het belang, niet alleen van België, maar Tan aile bondgenooten, dat zulke bewering- niet zonder tegenspraak blijft. Wij stellen ons tevroden deze neiging aan de knak" te stellen. Men zal gemakkelijk kunnen zien dat het bewuste blad gesohiedkundige kwesties op efgen hand oplost zonder een schijn van bewijsvoering aan te brengen. J. AV. —. lWLi M ïeÉiliiastii in Aftocht door MAY SflftlCLASR, verta2id door RENÉ DE CLERCQ. Een î-eclite vlaggeiiweg, door ruweii grond gefcrokken, kalsijde 'silingerend va'n fraaie sfcad tôt stad, de hooge boomen onder, de tri'llend slanJke boomen, door 't vlakke groene lana, bij bloemenmachfc en donkre vaarten, hittezwaaT. Plaveiers maakte.n goed de baan, van besfce steen, sterk voor den fcred der ossen en der vrome Vlaamsehe paarden, en voor de wagens hooggestapeld met de koornen van den oogst. Sleclits weinig zijn de werkei-s. Zij .en hun rustige os&en staan op zij te vraohten, ter lange baan, luid van kanongerij, geschok van wapenwagens, en 't stappen vain een heir dat oprukt naar den slag ; en waar de korenbergen rolden, yoéren druipende ambulantiewagens huis wa arts hun rood- en bleeken oogst uit 't- veld. De reohte vlaggenweg hreekt op tôt stof, een damne witte wolk, rondom de voeten van een regiment, verdreven mijl na mijl, 'fc geweor omlaag, de standerds in e&n rouwkleed zwart geliuld. Niet haastig, trotsch in aftocht, glimlachen zij als 't Roode Kxuîs voor bij roi t. (Sohoonheid noch rampspoed kent wie nooit eeni léger zag dat glimilacht bij zijTi aftooht.) Zij gaan : en ons lichtend wenkende gevaar gaat met hen, en de vreugd der oogsfcen die we gaarden bij den avondval te velde. En lij'k een onlieve hand, gelegd op een kloppend h art . drukt ons de veiligheid ; veiligheid zwaar en vreemd ; vreemder en z waar der toch • als, mijl na mijl, wegstervend 't schoono verwoeste Land afvalfc va-n d'onverdragelijken spoed van een ambulantie in a'ftocht op den heiligen, drœven Weg. —C-C— ; Zie oreze teSegrammen en laatste legerfoerichten oo de derde bladzijde IKLEIIVE KRONIEK De Macedonische quaestie, Aan een opstel over Bulgarije in ,.Onze Eeuw", van de hand van prof. drfc N. van W ij k ontleenen wij het volgende over de Macedonische quaestie : De Macedonische quaestie neemt zulk een plaats in in de belangstelling der Bulgaren, dat men niet over Bulgarije kan spreken zonder ook aan Macedonië zijn aandacht te wijden. Macedonië i» een land met een zeer bonté bc-yolking. Kantsjov gebruikt op y.ijn •etlmogra-phische kaart niet niinder dan elf tinten, om de verschillende soorten van bewoners aan te geven. Wanneer we de Grieksche kuststreken uitzonderen, dan is geen twijfel mogelijk, of Macedonië als gelieel is een in hoofdzaak SÏa-yisch gebied : aile andere nationaliteiten zijn in de minderheid. Macedonië zou,dus, met uit-zondering van Saloniki en eenige streken langs en in de nabijheid van c§ kust, aan Bulgarije moeten komen. En dat is het, lietgeen de Ser-ven als één màn bestrijden. ie heeft gelijk ? \*an ethnographisçh-taal-kundig standpunt zijn de Bulgaren zeker dich-ter bij de waarlieid dan de Serviërs, maar. ook zij kunnen toch de servismen in 't Macedonisch niet wegredeneeren. De Macedonische quaestie heeft behalve haar ethnographisch-ta-alkundige zijde ook haar eco-nomischen en historischen kant. Economisch heeft Macedonië ontegenzeglijk meer waarde voor de Serviërs dan voor de Bulgaren. Het dal van den Vardar, ongeveer in het verlengde loopeiuï yan het Moravadal, is voor hen een natuurlijke verkeersweg naar de 'zee, — terwijl Bulgarije reeds aan cie zee grenst, en, wil het een rivierweg hebben, meer op de Marica aangewezen is. 0[> Ojistorisclie gronden kunnen en Bulgarije ('il Servie hun rechten op Macedonië doen gel-den. Het z^n. eerste Bulgaarsche rijk, dat zijn hoogsten lîloei bèreikte onder keizer Symeon (893—92(3). omvatte ook Macedonië. Ongetwijfeld lieeft in de 14e en 15e eeuw Macedonië sterk ondér d'en invloed der Servi-scho çultuur gestaan: dat blijkt uit architcc-tuur, litteratuur, ook uit gebruiken, zooals die van het ,.Slava d. w. z. de viering van den dag van don huispatroon, die. typisch is voor Servië en ook door heel Macedonië voorkomt. De groote beld van }t Servisclie volksepos, Mar-ko Kraljevic', was als historische persoon een Macedoniër, hetgeen eveneens wijst op de enge Servo-Macedonische betrekkingen omstreeks 1400. Belangrijker dan do economisclie en historische is de taalkundige zijde van 't Macedonische probleem, — daarom omdat de taal hefc hoofdcriterium is voor nationaliteit. Aangezien de détails van deze netelige quaestie slechts aan taalphilologen belang kunnen inboezemen, deel ik slechts eenige hoofdzaken mee, hopen-de dat de lezer mij op mljn woord zal gelooven. Het is een» feit, dat Macedonië als geheel taaî-kundig eer bij Bulgarije behoort dan bij Servië. L'it een en ander blijkt. dat Bulgarije wel meer rechten op Macedonië kan doen gelden dan Servië, maar dat tooli ook de Servisclie aanspraken vooral van economisch 6tandpiint begrijpelijk en niet van grond ontbloot zijn. "\\ ij moeten thans de vraag stellen : Hoe stàat de Slavische bevolking van Macedonië zelf te-genover de quaestie? Voelen zij zich Bulgaren, Serviërs of noch het een noch het ander? Aile drie zienswijzen komen voor, maar dank zij do actieve Bulgaarsche propaganda zal de eerste zeker do algemeenste zijn. De middelen, door de Bulgaren aangewend, waren ten deele van terroristischen aard — trouwens ook de Serven hebben hun benden ni Macedonië aan het werk gesteld — maar het meeste hebben zij gedaan door hun kerk en school. Het deed dat vooral door scliolen, door het middel, waarmee men in zijn eigen land zulke verrassonde résulta ten bereïkte. De Sen-en stichtten daartegenover ook scho-len, maar ze hebben op verre na niet zulke resultaten bereikt als de Bulgaren. Onze materieele beschaving. De ,,y. Zutph. Ct." besluit een artikel over een jaar oorlog met de volgende opmerkirigén : Onzo ontwikkeling was enkel materiëel ; op de stoi heeft men zich blind gestaard, een wilde wedstrijd naai- stoffelijk bezit ontstond, onze geheele maatschappij is daarop gegrond. En dat kon niet anders, zij, voor wie de rnate-rie ailes in ailes is, werden ten slotte haar slaven en het bezit is lieersoh'appij over die stoffelijke krachten. W at is maatscliappelijke strijd onzer dagen anders dan een strijd om meer beschikking over materiëele hulpmidde-len y En ook deze oorlog. Zij- die over de meeste stoffelijke liulpmiddelen besdiikken, trachten die aan te wenden om liun Avenschen te be-vredigen en laten zich daarbij niet beperken door overwegingen van geestelijken of moreelen aard. Voor hen bestaat alleen de materie, hun bedoelingen zijn van materiëelen aard, even-als hun middelen. Met beschaving heeft dit ailes niets te maken. De middeleeuwers ken-den geen vergiftige gassen, liadden "geen 011-derzeebooten, die als roofdieren uit een sch'uil-hoek weerloozen belaagden, zooals wij. Maal* zijn wij daarom verder dan zij in beschaving r Het is de materiëele beschaving, welke zich in zulke vormen uit, maar die van werkelijke beschaving even ver verwijderd staat als onze voorouders in de 6teenperiode verwijderd staan van ons. Zoolang dit niet wordt ■ ingezien is geen ver-betering denkbaar en is geen duurzame vrede mogelijk. Deze oorlog zal gevolgd worden door andere oorlogen, do kiem van nieuwe draagt hij in zich. Hoe de uitslag ook zij; blijft.de strijd onbeslist dan zullen de aanstichters zich inspannen om zoo spoedig mogelijk hun doel door nog krachtiger voorbereiding te bereiken. En moet een der partijen de wapens strekken en liarde voorwaarden aanvaarden, dan wordt voor haar geen inspanning te groot om van dien druk vrij te komen. En zoo veroorzaakt de eeredienst der materie zijn eigen ondergang. Slechts door geeste-lijke, dqor zedelijke middelen \j_ordt ten slotte de men^chheid verlost. Een Nederlandsche Uitvinding. Dr. G. Valewink te Amsterdam schreef aan ,,Neerlandia" : Dezer dagen kwam mij een bericht onder de oogen ontleend aan de Daily Mail" over een toestel, waarmee de plaats van vôorwerpen, die in het lichaam zijn blijven steken, met j groote nauwkeuriglieid kan worden vastgesteld. j Het toestel geeft een stereoskopisch beeld van het voorwerp, waardoor het mogelijk is de diepte te bepalen, waartôe het is doorgedron-gen.Bij hefc lezen van difc l>ericht, kwam de li^rinuj£i-ips boven aan .do s^hittêreg^o yoot- draclit ,,Over stereoscopie met Bontgenstra-len" van dr. P. H. Eykman op het 12de Nederlandsche Natuur- en Geneeskundig Congres (te Utrecht in April 1909) gehouden. Sprekcr gaf een uitlegging van het door hem uitgedachte toestel. Een der aanwezigen toonde bij- het débat eenige; reeds vroeger gemaakte, storeoskopische opnamen, uitgevoerd als anaglyphen op glas. (Èr zij aan lierinnerd, dat anaglyphen genoemd worden do tcckeningen in twee, zoogenaamde complémentaire kleuren, b.v. groen en rood, dio door een bril bekeken worden, waar van het ecne glas groen en het andere rood is, zoodat er een stereoskopisch beeld ontstaat). Toen ilezc debater aanspraak op prioriteit maakte, vverd deze ten sterkste door een der andere toe-lioorders bestreden. De beschrijving is te vinden in de ,,Versla-gen van de Kon. Acad. v. Wctenschappen te Amsterdam" en wel in het verslag van do ge-wone vergadering der wis- en natuurkundige at'deeling van 27 Maart (\;erschenen 7 April 1909). De eer der uitvinding komt toe aan een Xederlandsch geleerde, dr. P H. Eykman, en ik dacht goed te doen door er aan te herinne-ren. dat ook deze uitvinding in Nederland door een Ncderlander is geschied. Oorlog en Verzamelwoede. De oorlog heeft de verzamelwoede. die in Parijs altijd geheersclit heeft, nog zeer doen boenemen. Voor eenigen tijd vestigde de ,,Intermédiaire des Chercheurs et des curieux" op dio verzamelwoede weer eens de aandacht, en men kon lezen, welke voorwerpcn in Parijs niet al verzameld werden: oude pennen, uniformknoopen, manchetknoopen, hoofddck-sels van allerlei aard, speelkaarten, haar, lucifersmerken, orthografische fouten der veer-tig onsterfelijken, ja zelfs valscho gebitten werden geffaard door oud en jong. Zoo kwam voor enkele jaren op een veiling te Parijs een eolleetio van niet minder dan 1700 verschillende portretten van Napoléon I onder den hamer. Thâns vcrzamelt men geen manchetknoopen meer, evenmin wandelstokken, sigajenpijpjes of vreemde munten ; daarentegen bewaart mon nlles, wat den oorlog betreft. leder ontwikkeld Parijzenaar heeft een ootlogsarchief aange-legd. en hierin vindt o. m. kiekjes van alto inogelijke generaals der geallioerden, reproduc-ties van veldslagen, autografieën van menschen aan het fj-ont, stùkjes uit militaire kleeding, waar een kogel doorheen gegaan is. of waar een blocdspat op gekomen is, enz. De handol in deze rariteiten schijnt een voordeelig werk l.> zijn, en de autografiën-bureaux verdienen geld als water. Een handteekening van Joffre brengt niet zelden 40 fr. op. De sterkte van het Duitsche leger. Hoeveel mansehappen heeft Duitschland in b,rt veld gebraeht? Er zijn allerlei schattingen van gemaakt op grond van militaire gegevens, dio evenxvel geen volkomen betrouwbare uit-komst leveren ; men moet allerlei opgavcn eombineereri, want officieel wordt geen totaal-cijfer gepubliceerd. Een jRussisch blad is op lvet donkbeeld gekomen om de Duitsche vakvereenigingsstati-stiek eens te ncmen als grondslag voor een be-rekening.Wanneer men geen rekening houdt met hen, dio wegens ziekte enz. voor den militairen dienst ongeschikt zijn, maar wel de aetief dienenden nieerekent, dan telde Duitschland op ljjanuari 1915 ongev. 16^- millioen mannen en 17 millioon vi-ouwen in den leeftjjd'van 17 tôt (30 jaar. Hiervan belioorden 11^ millioen mannen (70 %) en 5 millioen vrouwen tôt de klasse der loontrekkenden. Volgens do laatste vakvereenigingsstatistiok liadden de. vakbon-den 2.3 millioen loden en omvatten zij dus 1/5 deel van do loonarbeiders in don lande. Op 30 April nu waren 958,000 loden van vakvereènigingon gemobiliseerd, dit is 41.7 % van het totaal. aantal loden. In Mei werden nieuwe mannen opgeroepen, zoodat het per-centage steeg tôt 45. Neemt men hetzelfdc percentago voor de geheele mannelijke bevolking van 17 tôt 60 jaar, dan komt men tôt een totaalcijfor van bijna 7£ millioen man, die Duitschland onder de wapenen heeft. Uw geluksteenl Wie is er niet bijgoloovjg? IVie. voelt er in 't diepst van zijn gedacliton niet ,,iets" voor zijn gelukssteen? Hier volgt dan het lijsteje van de steenen der verschillende geboorte-data : Topaas is de steen van aile personen, die op den lsten, den lOden, den 19den of den 2Ssten van do maand jarig zijn. Maansteen is liet sieraad van jarigen op den 2den, den llden of den 29sten van de maand. De ametlij-st behoort den jîersonen, die ge-boren zijn op den 3den, 12don, den 21sten of den 30sten yan een maand. lvristal is de steen van de jarigen op den 4den, den 13den, den 22sten of den 31sten. De opaal brengt den jarigen gélule, die hun feest vieren op den 5den, den "l-klon of den 23sten. De turkois is de steen van lien, die geboren zijn op den 6den, den 15den of den 24sten van de maand. De parel behoort den jarigen van den 7den, den 16den, den 2."3sten. De anyx is de gelukbrenger van de personen, die het levenslicht zagen op den Ssten, den 17den of den 26sten van een maand en de roode agaatsteen brengt den jarigen van den 9den, den 18den en den 27sten ailes wat goeJ is in deze wereld! AVel bekome liebt u allen ! Het kunstmatig vercuderen van kaas. Een Kotterdamsch kaashandelaar heeft voor enkele jaren beproefd, kaas kunstmatig te ver-ouderen door toovoer van electriciteit ; een wis-selstroom van 10,000 volt en een stroomsterkte van niet meer dan 0.2 ampère zou instaat zijn. de kaas binnen een etmnal aile eigen&chappen van oude kaas te geven. Wij hebl>en sedert van de toepassing van deze Holand'sclhe vinding niets gehoord. Thans echter meldt een Deensch zuivelblad, dat men in enkele Deensche kaas-fabrieken goregeld kaas veroudert, door kunstmatig de electriciteit en de lucht op de kaas te laten inwerken Men zou er uifcstekende resultaten mee hebben. ' Mars contra Venus. "Een Duitscli dienstmeisje maakte kennis met ?en krijgsgevangen Bus in het geva.ngenen-kanip to Schwemau ; na den oorlog zouden ze trouwen, schreven ze elikaar." Het. gerechtshof te Niiniiberg vond deze briefwiseling eclïter zulk een snood bedrijf, iat het meisjes tofc gea we^en gev^n^nisstrai ^r<?orc[eê^î werd> ' Velstrekte Eendracht. OiuTer die hoofding verschijnt in ,,Vc Stem uit België", het weekblad dat te Londcn uit-fjegeven wordt door het Tolksbureel, 55, Bussel Square, 11". C., een artikel geschreven door den eerw. heer (Flor) P(rijns), den lioofdop-steller: u-e geven het ter overxceging oolc aan de eerlijke Belgen die in Holland verblijvcn. Eene schermutseling die nog niet ten einde is, is deze van Vlamingën en. van Fransc.li-sprekendo Belgen. Wij meenen echter dat hier ook aile misverstand ras zal uit de baan go-ruimd zijn. Misschien kiVnnen deze enkele rcgelen er; iets toe bijdragen. Onbetwistbaar is het dat deze oorlogsramp ons volk, — ik bedoel vooral onze refugees en onzo soldaten, — meer volksbewustzijn gegeven lieeft, en tezelfdertijd is gewassen, —- proeven daarvan hebben wij bij de vleet — de liefde voor het Bclgische Vaderland en voor het \ laamsche volk, en wel in dezelfde harten. De geestdrift die daar schuilde in het Flamiu-gantismo is een groote factor geweest van li.>l-denmoed. Wat onze jongens zoo dikwijls in lyriscihe outboezemingen zongen of deklameer-den hebben zij nu bewaarheid. Vlaanderen heeft nu zijne bloedgetuigen en de jongens die hun geld en hun tijd offerden voor liunne Vlaam-sclie zaak en die op de borst droegen hun Vlaamschen Leeuw, en op hun brieven en klas-werken schreven: ,,Ailes voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Oliristus !'' hebben dat nu met hun bloe<l bezegeld, terwijl liunne familiën, hun Vlaamsche volk, doolde over do wereld. Dat geen Belg ervan onwetend zij : in i^e mentaliteit van tienduizend onzer landgenoo-ten staat het rotsesterk vast dat ook in dén naa.m van het Vlaamsche ideaal, Vlaanderèns beste bloed vergoten wordt. Of is Vlaanderens volk dan niet België's volk en zijn wij Vlamingën in België niet thuis? Daarvan dient rekening gehouden door allen die een eendrachtig België willen, door elk rîlo do Vlaamsche uitingen dezei; laatste weken beoordeelen wil. Nog. met iets anders is daarbij rekening te houden. Parijsoho bladen hebben reeds : in Oktober geschreven dat het nu met de Vlaamsche !>o weging gedaan was. Zoowel Franschschrijvonde Belgen als Fran-sclie auteurs vereenzelvigen Flamingantisine met pangermanisme. Zie b.v. maar wat onzin HENRI CHAR IIIAUT zoo pas komt neer te pennen in ,,La Belgique, terre d'héroïsme", een o venge ils zoo verdienstelijk boek. Zie maar wat ,,LJIndépendance" keer op keer, 't zij uit de pen van Guilleri, 't. zij bij penne van Pierre Nodrenge de Flaminganten ten laste legt. Men wil nog wel van Vlamingën wetea maar Flaminganten zijn uit den booze. Nu, op dat.toontje valt er niet te redeneeren. Dat is eene belaehelijke kwestie van woorden, maar die liaar Wlang heeft. Onze Franschverkiezenàe Belgen Jieeten Vlaming al wie Vlaamsch kent on in 't Vlaamsche land geboren is, al kenr die \ Iaming ook heel gebrekkig Vlaamsch, ver-kiesfc liij Fransch, en gevoelt hij weinig of niets voor het Vlaamsche volk. laat staan "voor ; zijn taal. Flaminganten zijn dan degenen die voor volk en taal uitkomen en niçt tevreden zijn mot do bestaande toestanden. In die bt-teekenis .nemen wij allen het woord en naar dien zin v'erklaren zich aile bewuste Vlamingan Flaminganten. Wie dan op de Flaminganten valt, haalt .op zîcli de vijandsoliap op den hais van al wat het Vlaamsche volk aan bewuste elemcnten heeft. Maar er is erger. Ons "Vlaamsche volk, van zoo talloozen zij-ner leiders en helpers beroofd, heeft hier in het buitenland meer dan ooit te voren gevoeld hoe onvolmaakt het huis was in België. Zeer lan-gen tijd was al het Belgisch officiëele in den vreemde, Fransch. en uitsluitend Fransch, en geraakten onze Vlaamsche eenvoudige menschen zeer lastig uit den slag. .Wij zelve, op Londensche bureelen bestatigden wat moeilijk-heden officiëele Belgen ons volk aandeden. In België waren sociale werkers, gedienstige in-tell^ctueelen daar om Fransche brieven voor ons volk te sclirijven, of Fransche antwoorden te vertalen — ellendig gebedel onwaardig voor een vrije volk dat aan den Yzer vecht en sterft, — maar nu ontbràk die hulp. O, dafc die officiëele Belgen. die dan nog op ons, Vlamingën, scliàmpen, de brieven begrepen die wij op ons bureau bij tienta.llen aankrijgen, wat zouden ze anders spreken en misschien ook wel hun groot .,mea culpa" slaa.n. Op mijn bureel hpud ik als typisch stacdtje een geschreven weigering liggen■ van hulp, vanwege een Belgisch bureel, omdat de brief in 't Vlaamsch was ,en men dat niet verstond. In Le Havre dient men wel bewust te zijn van de gevoelens die dit ailes ontwikkelt in de harten der moeders^ wier kinderen coor dat-zelfde officiëele België hun bloed geven, of reeds gegeven hebben. Niet aîleen op bureelen is zulke miçkenning aan te klagen. Zoek mij een kruiske van gèsneuvelde jongens met Vlaamsch opschrift. Waar is het te vinden? Niet in. l'mgeland : Fransch overal, al liggen er dikwijls in grootsten getale, Vlaamsche jongens onder, zooals bij voorbeeld, op Kensai Green. Van het front krijgen we dezen brief: ,,Het leger telt tegenwoordig eene groote meerder-heid Vlamingën. Dagelijks vallen er van onze broeders, dagelijks worden er links en redits begraven. Zou liet nu te veel gevergd wezen van de militaire overheid te vragen de op-schriften op de graven te plaatsen in de talen des lands of in de taal der gesneuveldeu. Op het kerkhof van .Wulpen b.v. is ailes Fransch" En bij officiëele betoogingen? Juist hier en daar een Flamingant, die goedwillig zijne hulp biedt en een klein woordje zeggen mag. Zoo was er te Londen, op 21 Juli, niets Vlaamsch dan het woord van een priester op het katho-lieke kerkhof. Om dat te vergoeden zeker be-vatte hefc opgevoerde tooneeltje een aanval op Stijn Streuvels. Al dat heeft voor gevalg eene zekere onte-vredenheid, en het is niet te verwonderen d<.t deze, onbesuisd, de banen opgaat van voor den oorlog en hier of daar interne politiek be-roert, die nu, ondanks ailes, niet te voeren valt, en die wij, voor ons part, radikaal af-keuren.Evenmin is hefc -'t oogenblik van aan Groot-Ned'erlajidisme te doen. Dat is te kiesch " ^ nu te beroeren. Het is liet bestaan onzer engere eigen volksfamilie die op het spel staat met haar oigen beschavingsscliatten, haar geloof, haar taal, haar vrijheid. En die eigen volksfamilie is daar verbroederd in België met de ^Vaalsçhe die» eyen^eefi o^ d^eHdo j.g.ndgyr'j- lieid strijdt. Is er niet eene onkiescbheid tegenover onze Waalscho legerbroeders in gelegen, nu in Holland, zij het ook met de beste in-zichten over Groot-Nederlandisme te spreken ? Te meer wanneer we weten dafc onze Waalscho broeders opyliegender van aard zijn dan wij / u op dat gebied ten zeerste wantrouwig? Neen, ook daaraan doen wij niet mee. Maar indien we daarover ronduit ons gedadit zeggen dan eisclit de rechtvaardiglieid ook t:» pix)testeeren tegen degenen die deze uitingen overdreven en er op los vaarden om hefc fla-minganfcisme te raken. El), wie Groot-Nedei'-landi&'me verwijt zou ten minste niet mogen meegèdaan hebben aan de veel kolossaler fout van België in te lijven bij de LatijnscHe volko-ron in stnjd tegen de Germaansche. Dat js veel meer verkeerd. De meerderheid van België is Germaanseh van stam, zoowel als geheel het Engelsche volk. Indien me.n meent dat de Vlamingën voor die miskenning niet gevoelig zijn heeft men het mis. Wij zijn echter de eersten om te meenen dat zulks niet heffig moet opgenomen worden. Walen on Franschen zijn lieeter gebakerd dan wij, slaan door wanneer ze aan redevoeren zijn en overdrijven zonder h'et daarom zoo kwaad te meenen. 't Is het verschil van volkskarak-fcer ten slotte dat de oorzaak is van die scher-riîutselingen. Hoe ook, in oorlogstijd blijven die ongewensdit. Daarom komt ook het ,,Vlaam&cii Manifest", dat wij verder in de ..Documenta" meedeelen te goeder ure. Koning" Albert heeft aan Walen en yiainingen even trouwe onder-danen. En dat is vanwego de Vlamingën nog meer te schatten dan vanwege de Walen oni^ dat deze laatsten met hunne taalbroeders en de eersten integendeel tegen taal- en starn-verwanten vecliten. In eerlijke erkenuing dier toestanden ligt de grondslag der volstrekte eendracht die wij noodig kçbben en die wij ook in werkelijkheid, wat men ook ook schrijve, op dit oogenblik be-zitten.—O ■ 9 ■ -cw»* Een Manifest der Vlamingën Met genoegen kunnen we melden dafc bin-nenkorfc een nieuw Vlaamsch Manifest zal verschijnen, een tweede manifest van ,,Vlaamsche Belgen1'. Waar het geruchtma-kend Vlaamsch Manifest, dat op 21 Juli — België's nationalen feestdag — het licht zag, uitgegeven werd door enkele naar Nederland uifcgewekene Vlaamsche leiders en kun-stenaars, gaat dit nieuwe manifest uit van in België geblevene Vlamingën. De beginse-len zijn dezelfde, gesteund op 6en sfcevig loyalisme en een kloeke nationale eensge-zindheid in de ure van hefc gevaar voor hefc vaderland. Ziehier de inhoud ervan: ,,Ondergeteekenden, Vlaamsche Belgen, hechten er aan het volgende te verklaren: ,,1. Gunsten, die de Duitsche Regeering, buiten de Belgische wetgeving om, aan een deel der bevolking zou willen verleenen, achten zij ongewenscht en onaanneembaar. ,,2. Zij stellen vasfc, dafc zekere alhier thans opgedoken bladen, die onder den dek-mantel van Vlaamschen taalstrijd andere belangen dienen dan Belgische, geen enkele fraktie der LVlaamsche Beweging .vertegen-woordigen.,,3. Zij doen een beroep op hun Vlaamsche en Waalsche landgenooten, om aile taalgeschillen te laten rusfcen, zoolang België's vrijheid belemmerd is door vreemde bezetting. ' ' Naast de namen der eerste onderteeke-naars: Aug. Vermeylen, Alf. Hegenscheidt, L. Franck, C. Huysmans, Is. en Herman Teirlinck^ F. Van Cauwelaert, Nestor de Tière, Karel Van de Woestijne, e. a. zullen er nog vele komen zooals onder hefc in hefc buitenland gepubliceerd manifest... We komen later nader op het Manifest der Vlaamsche Belgen terug. « Financiën. Do Brusselsche Beurs. Fifc Brussel wordfc aan de „Erf. Ztg." ge« schreven : Do officieele beurs alhier is gesloten en aan heropening kan voorloopig niet worden ge-dacht. Er hebben voortdurcnd onderhandelin-gen plaats tusschen de banken en de Agents de Change betreffende de afwikkeling van de reportverplichtingen, maar men heeft weinig lioop op resultaat. Er heeft zich een zeker vrij verkeer ontwikkeld, hoofdzakelijk in beleg-gingswaarden, waarvoor opmerkelijke vraag bestaat. Datzelfde geldt voor aile Belgische Staatsfondsen, waarvoor verrassend hooge prij-zen worden betaald. Zoo zijn 4 % Belgische Schatkistobligatiën tegen 98 % gezocht, terwijl men via Nederland bericht, dat die in Engeland tegen Belgische francs tôt 93 % worden verhandeld. Ook voor de loten der stad Brussel bestaat goede vraag. Eveneens zijn obligatiën van goede Belgische maatscliappijen zeer gezocht. Van bankaandeelen zijn Banque National de Belgique fr. 2800 bieden, Société Générale de Belgique fr. 5000. Buiten do reeds ge-noemdo drie Brusselsche banken hebben thans ook de Banque d'Anvers en de Banque Centrale Anversoise besloten het moratorium tegenover hunne depositohouders op te heffen. Uit Londen. Hefc Engelsche ministerie ran financiën heeft een belangrijk besluit genomen. Aan de betaalmeestcrs en de postkantoren is kennis gegeven, dat in het vervolg zooveel mogelijk met papieren geld in plaats van met goud moet worden betaald. Tevens wordt aan het publiek met nadruk verzoclit aan de postkantoren en banken met goud to betalen, doch genoegen te nemen met betaling in papier door deze instellingen. Bij werkgevers wordt er op aangedrongen voor betaling van looneu etc. papier in plaats van goud aan te wenden. Uit Italie. Volgens do ,,Corriere délia Sera" achfc de Italiaansche minister van landbouw, financiën en handel de invoering van een algemeen moratorium niet raadzaam. De regeering houdt zich bezig met den door den oorlog ge-scliapen toestand en lioopt met behulp van hefc krediet en bijzondere maatregelen den koop-mansstand te hulp te komen zonder het normale verloop, van hefc économise]^ leven % te ;,v^|sfcoren.;

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.