9e Jaargang. Nr 37. ■bu m ii1 iBaaaHBBBMBBSgnaaiMMWBa^^ Prijs : 7 Centiemen. Zondag 10 December 1916 DE WAARHIED Orgaan van den " Vrtjen Sociaïistenbond „ " -j- Slechts hij die de vrijheid van anderen lief heeft is die zelf waardig. "i ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR: P. D© Wiftss ¥®p©pf enstpaat, 10*, G©ssst Veraxitwoordeli]!»') Uitse-vep ABGNNEMENTSPRIJS : Voor 3 maanden, fr. 1-25. Voor 6 maanden fr. 2-50. Voor 1 jaar fr. 5-00. — Op voorhand betaalbaaf. — Annoncen worden geplaatst volgens overQenkomst lis Itefi laii «ter âooven ! In l'Homme qui rit, laat Victor Hugo door Ursus zeggen aan de voor zijne fooretent vergaderde gaaien : « Gij zijt doof, want ge kunt mij niet verstaan, maar gij weet het niet en daarorn lacht gij zoo onnoozel ; en ik zelf, zor.der het te weten, ik ben blind, want ik zie niet dat gij doof zijt en mij niet verstaan kunt ». Alzoo Vooruit tegenover Bien Public. « Bien Public, zoo staat er aan 't hoofd van 't rood blad in vette letters, " Bien Public „ zijt gij doof ? 0f hoort gij niet geheei goed » ? Volgt dan een uitdaging om te antwoorden op Nand's artikels ; den oproep is geteekend Vooruit. Eigc-naardig, hoe hij, Vooruit, niet hoort wat wij hem wekelijks op de maag lappen en hoe de gansche stad bespreekt waarom hij niet antwoorden durft. " Vooruit „ zijt gij doof? De Waarheid. ——— -— liasse! of RassensîrliiS? Een lezer doet ons opmerken dat ons oor-deel over de omkeeringen die de rnenschen-maaibchappiierviki :Scn locp deretuwsa ouder-gaan hebben, niet overeen komen met de materialistische geschiedkundige opvatting van Karl Marx, die aile groote gebeurtenissen en dedaaruit voortvloeiende gevolgen afleidt uit de klassentegenstellingen. In het Communistisch Manifest vat hij deze hoofdgedachte, waarop geheel zijn theorie is gebouwd, aldus sa'men : « De geschiedenis van elke maatschappij » tôt op onzen tijd is een geschiedenis van » klassenoorlogen. » Vrije en sl'aaf, patriciër en plebejer, baron » en lijf^igene, gilderneester en gezel, in het » kort onderdrukkers en onderdrukten, ston-» den gestadig tegenover elkander, voerden » een onafgebroken, nu eensjjedekten, dan » openlijken krijg, een krijg die telkenmale » eindigde met een révolutionnaire vervor-» ming der geheele maatschappij of met den » gemeenschappelijken on^lergang der strijd-» voerende klassen. » In de vroegere tijdvakken der geschiede-» nis vinden wij nagenoeg overal een volle-» dige splitsingder maatschappij in verschil-- » lendestanden.eentrapsgewijzeopkîimming » der veelvuldige maatschappelijke rangen. » In het oude'Rome hebbeli wij patriciërs, » ridders/plebejers, slaven; in de midden-» eeuwen leenheeien, vassalen, gildemees-» ters. gezellen, lijfeigenen en bijna nog in » elk dezer klassen bijzondere trappen. » Da^moderne burgerlijke maatschappij, » uit den ondergang der feodale maatschappij » voortgekomen, heeft de klassen-tegenstel-» lingen niet opgeheven. Zij heeft slechts » nieuwe klassen, nieuwe onderdrukkings-» voorwaarden, riieuwe vormen, waaronder » de strijd zich voordoet, in de plaats der » oude gesteld. » Oûs tijdvak, het tijdvak der bourgeoisie, » onderscheidt zich echter daardoor, dat het » de klas-»entegensteiimgen vereenvoudigd » heeft. De geheele maatschappij splitst zich » meer en meer in twee groote vijandelijke » legers, in twee groote, lijnrecht tegenover » elkaar staande klassen : bourgeoisie en » proletariaat. » « U ziet, mijnheer, vervolgt onzen lezer, dat deze opvatting der geschiedenis een geheel andere is dan die in uwe artikelen Naar een nieuwe maatschappij verkondigd. Het is ook nog altijd deze door de sociaal-demokra-tie van aile landen aangekleçfd. » Zeggen wij eerst dat zulke opmerkingen ons veel genoegen doen, het bewijst dat we lezers hebben die met aandacht lezen en nadenken. Ten tweede moeten wij onzen lezer doen opmerken : dat het groot getal aanhangers eener leer niets bewijst voor hare juistheid. 1 Er zijn ten allen tijde dwaalleeren geweest die gedurende vele geslachten op millioenen aanhangers konden bogen, dus... Toen Marx en Engels dit Manifest opstel-den, schreef men 1847. Dat was aan deri vooravond van het omwenfelingsjaar 1848, dat geheel Europa in beroering bracht. Die omwenteling, in Parijs begonnen, droeg een socialistisch karakter, en was door een geheele reeks van talentvolle schrijvers en agitatoren voorbereidt. Is het niet mogelijk dat de gebeurtenissen die toen reeds te voorzien waren, den ge-dachtengang der twee grondleggers, Marx en Engels, van het zoogezegd wetenschap-pelijk socialisme beinvloed hebben ? Hoe het zij, in hunne opvatting over de geschiedenis hebben zij zich bedrogen. De klassenstrijd was bij aile volkeren slechts een onderdeel van den grooten alge-meenen menschenstrijd die onophoudend woedt op aile gebied. Slechjszelden konden de onderliggende klassen zich onthouden elkander te bestrijden — precies gelijk de hoogere klassen — maar kwamen die tôt onderlinge verstandhouding om gemeen-schappelijk tegen de hoogere klassen op te treden, dan werd de strijd gestaakt zoohaast er een buitenlandschen vijand opdaagde. Toen b.jvoorbeeld Hannibal voor de poor-ten van Rome verscheen, legden oogenblik-kelijk proletariërs en patriciërs — die sedert meer dan honderd jaar strijd voerden en soms tôt bloedige worstelingen aanleiding had gegeven — de handen in elkaar om den vijand van het vaderland te samen te be-vechten.Dit is alzoo gebleven tôt op dezen dag, zou Multatuli zeggen. Niet de klassen, maar de rassenstrijden hebben in de geschiedenis de grootste roi vervuld ; door dezen zijn koningrijken, be-schavingen, godsdiensten, vernietigd en anderen opgebouwd. Elk overwinnend ras streefde er steeds naar het ten onder gebrachte van zijne natuifr^ lijke eigenschappen te berooven, door het de taal, de godsdienst en zeden van den overwinnaar op te dringen, — voor zoover het niet gansch uitgeroeid of als slaven her en derwaarts werd verstrooid, wat in oude tijden veel gebeurde. Alleen door een overwonnen volk van zijnen aard te ontdoen, hoopte men zich te behoeden voor mogelijke weerwraak. Eerst in den laatsten tijd is men beginnen in te zien — nog langniet overal — hoe hopeloos l^t is van een volk een ander te willen maken. Engeland bijvoorbeeld beproeft sedert vijf, zes honderd jaar van de Ieren Engelschen te maken, en is er nog niet in gelukt. Hetzelfde geldt voor Vlamingen, Polen, Corsicanen, Provençalen, Bretanjers, Oekraniers, enz. En hieraan ziet men hoe vast en diep de wor-telen van een ras zitten. De klassen integen-deel wisselen gedurig; de bovenste, die uit-sterven, worden gestadig aangevuld door de lagere. « Van die maatschappij die zich meer en meer splitst in twee vijandelijke legers, in twee groote, lijnrecht tegenover elkaar staande klassen », bemerkt men ook al niets, want nooit waren er meer verschillende klassen in de maatschappij dan heden. r • Ook aan de materialistische faktor in het leven der volkeren heeft Marx, en na hem îijne volgelingen, een te groot gewicht ge-lecht. d'Avenel zegt daarover in zijn boek : Découvertes de l'économie sociale : « De zucht naar « welstand » beslaat niet 3an een zeer kieine plaats irT de geschiedenis der natiën. Niet dan zeer laat zijn zij er beginnen aan denken. Zeer lang hebben zij zich gewijd aan bevredigingen van geheel anderen aard; voor geheel andere zaken hebben zij zich ingespannen, en in de langzame gang der beschaving, deze van de oudheid als der middeneeuwen, heeft men het schoone gezocht vodr het nuttige. Zij hebben beelden gemaakt en tempels opgericht, voôr dat zij lampen en regen-schèjmen gemaakt hebben. Zij hebben kun-nen schrijven alvorens zich le kunnen ver-warmen, en hebben het penseel gevonden vôor het vorket. Deze menschen hebben meer voor het denkbeeld geleefd dan voor de stof ; zij hebben de namen vereerd van krijgers, bedrijvers van heldhaftige daden, waaronder de volkeren dikwijls geleden hebben, ook de namen van hen die gedachten onder vorm wisten te brengen of kunstwerken schiepen, ontbloot van elke praktisebe nuttigheid, terwijl de fir'-" '"»« die d? iriprschhfid be^iftip"-den mer de noodzakelijkste uitvindfngen nut-tig voor het leven, in de vergetelheid geraak-ten. Waaruit volgt dat, als men de feilen onderzoekt der lang vervlogen eeuwen, men bemerkt dat het alleen de gedachten zijn die j tellen. Het is voor hen dat de menschen ] leven, en het is voor hen dat zij zich laten dooden. Zelfs in onze dagen ziet men, dat zij, die schijnen het meest gehecht te zijn aan het geld en aan de plezieren die men er mede befaald, in den grond eene zuivere ideaîistische bevrediging najagen, veel meer : dan eene lichamelijke behoefte. » * * * Wij twijfelen niet, of, indien het Marx ware gegurid geweest het huidig wereldgebeuren te beleven, hij zich zou haasten zijn geheele theorie te verlooehenen. -^#4, YAN ALLES WAT i De aposte! Nand op dan weg van Damascus. — Wij gelooven dat Nan-d het tooverboek van den wonder-d'ener gezel Coppieters « Discours parlementaires » dagelijks ter hand neemt en er zich, evenals een oude kwezel, met een speld aangetroffen biadzijden uit voor-leest. Immers het mirakel, ten gevolge eener eerste lezing, volgens hem reeds aan hem geschied, neemt gedurig uitbreiding. Wij hadden reeds, verleden week, gelegenheid om er op te wijzen dat n3 het staven der handhaving van den Senaat, hij ook blijk gaf thans den weg der alcool-ont-houding en wel der geheelonthouding op te willen. Wij waren echter nog een beetje twijf îlzuchtig over de gevolgen vin dien aanvangende omkeer. Maar thans zijn wij volop overtuigd dat het ernst is. Mira-culum est, zooa's Nand zou zeggen. Het mirakel is geschied.Inderdaad, in Vooruit van 26 November verscheen 1 een nieuw artikel « Alkohol en levensduur » en in 't nummer van30Nov. een derde, « Dedrinkgewoonte ». Wij hadden gevreesd da' Eedje, met het brouwen en verzetten van Vooruit'% triomibier, Nand van den weg van Damascus zou willen afleiden hebben. Maar dat bewijst hoe kortzichlig wij zijn en welk een verdngenden arendsblik Eedje in de dingen heeft. Wij verloren daarbij heeleniaal uit het oop, dat de gaiien tegenwoordig met hun drinkgeld er maar krap voor zitten en het dus de geschikte tijd -is om met geheel-onthoudingspreeken voor den dag te komen De gaaien moesten zich soms eens gann voorstellen dat Moeder « Vooruit » hun in dezen droeven tijd toe'n wel soms een hartversterkend triomfglasje zou moeten verstrekken. Dat zou hare borsten te spoediger doen uitdrogen. Daarom laat Nand miar liefst in Vooruit een afschrik-wekkend artikel verschijnen dat begint met : « Haast aile geneesheeren bevestigen dat het alkohol drinken het leven verkort ». 1 De gaaien houden het zich voor gezegd. Wolven an Schapen. — « Liefhebben is een van de grootste zede!ij_ke krachten waarover een mensch be-schikt », drukt Vooruit. < 't Is zoo wel de kracht der moeder als deze van het kind, en 't is ook deze van den strijdenden sociaal demokraat. En daarvan is Alfred Note een levend be-wijs. » Wij gelooven dat heel graag van Alfred Note, en 't is spijtig voor de leiders van Vooruit dat er niet nog veel meer van die brave geloovigen in zijn roode gemeente voorhanden zijn. Hoe meer schapen, hoe meer wol. En als men met een papieren complimentje hen in 't riet kan sturen en betalen is men er goedkoop van af. Maar wij maken een onderscheid tusschen de strij-dende sociaal-democraten en rangschikken ze in twee soorten : zij die strijden om der wille van het socialistisch ideaal, en zij die strijden nm der wille van het smeer. Deze laatsten worden steeds gaarne met de eersten verward. Wij hebben eerbied en toegenegenheid voor de recht-zinnigen, en îaten ons daarvoor niet betalen : wij zwee-pen slechts op de kooplieden uit den tempel. Adel van ziel. — Het Volk werd in Vooruit door « Stientje van St-Amandsberg » op de kneukels getikt, omdat hij, Stientje, in Het Volk, gedrukt den 4 Nov. 1.1., reeds verslag uitbrarht over de Gemeenteraadszit-ting zijner gemeente, gehouden den 4 November, dus vôôr dat deze gemeenteraadszitiing was afgeloopen Stientje heet dat « een prachlig voorbeeld van... snel-heid ». Wij moeten cp onze beurt Het Volk gelukwenschen met zijn echt amerikaanschen reportersdienst. Het is onlcochenbap,. grootmoçdjg van w:-ge Vooruit, alzoo openlijk en zonder omwegen, op dit stuk zijne onder-geschiktheid te bekennen. Immers, zijn reporter Nand, zelf gemeenteraadslid, heeft erover eenige weken al te erg den knuist aan gelegd, toen hij op de eerste kolom van 't rood blad, zijn berucht en opschuddingwekkend bericht de wereld inzond, getiteld : Hoezee, het Nood-barema gestemd ! terwijl etn paar dagen later bleek, dat heel de roode groep, als één man, er tegen had gestemd.Enfin... bekende schuld is reeds half kwijtgescholden. " Vooruit ,,'s hoogeschooi. — Met kick en klepel werd over eenige weken den volke van Oent en omiiggende gemeenten aangekondigd dat, te lang reeds, Vooruit, met weemoed in 't harte en knaging aan zijn geweten, het rechtstreeksche onderricht zijner gaaien had ver-Waarloosd, en hij, het niet langer meer kunnende ver-dragen aldus zijne democratiscne plichten te verzuimen, in een heerlijk Sursum corda! (als Nand, de latinist zich uit) besloten had, evenals Mozes in de woestijn deed, zijn roodverkozen volk naar den Sinaï der hoogere wetenschap op te voeren. Aldus, meeride Nand, moes! Moeder « Vooruit » eene parel te meer hechten aan de kroon harer verdiensten aan het soevereine volk bewezen. De roode oppergezellen zullen het ons, hepen wij, niet ten kwade duiden als wij er nog ééne verdienste bijvoegen, nimelijkde toelagen uit de Staatskassen (ofte Stnatskazen), welke ten gevolge der nieuwe schoolwct, aan derge'ijke ondernemingen luinnen ten goede komen. Misschien... wislen zij zuiks niet en hun ijver om « hoogeschooi te houden » zal er voorzeker niet door versbpt noch vertraagd wezen. Hieruit kan men leeren dat in de roode weield de deugd niet moet wachtenop debelooning liiernamaals. Een duister gshaim. — Vooruit verweet over eenige dagen aan Het Volk, aangaande de gemeenteraadszit-ting van St-Amandsberg van 4 Nov , dat hij partijdig is !!! « Van welke partij hij (de reporter van 't Volk) is, hoeft mer. niet te vragen, drukt Vooruit, want de be-wierookte personeri duiden zulks genoegaan! » Als men in Vooruit zelf gedurig Eedje ziet bewie-rooken door Nand en zijr.e pennelotgenOoten, hoeft men zich dus ook niet af te vragen van welke partij zij zijn. Om der wille van het smeer likken die roode katten Eedje's kandeleer. Maar indien zij dpchten aan 't spreekwoord van « den splinteren den balk », zouden zij het toch wat minder onbedacht doen en zich geen uitlaiingen veroorloven die de gaaien, door vergelijkenis, op het spoor hunner kandeleerlikkerij zouden kunnen voeren. Eedje kan noch zal geen eoede noten kunnen geven voor onbe-suisde vnlzinnen als deze waarmede Vooruit zijne kri-tiek van Het Volk's verslag besluit : « Men vraagt zich af waarom al die bluf noodig is ! Is de volksgezindheid van sornmige mannen nisschien zoo ver beneden peil gedaald, dat zij in trouwe navol-gingvan Baas Ganzend nck zich zelven moeten be-wierrooken ?!? » Wij beho'uden ons het recht voor, daar op terug te keeren en eere te geven aan wie eere toekomt, zonder

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.