De waarheid: socialistisch weekblad

767 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1916, 16 Avril. De waarheid: socialistisch weekblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/1c1td9pf3g/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

9e Jaargang \Tr 2 Prijs : 5 Centiemen. Zondag 16 April 1916 DE WAARHEID Orgaan van den " Vrijert Socialistenbond „ Slechts hij die de vrijheid van andereti lief heeft is die zelf waardig. ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR: P. De Witte, Verspyanstraat, 10, Gent Verantwoordelijlce Uitcever ABONNEMENTSPRIJS : Voor 3 maanden, fr. J-00. Voor 6 maanden fr. 2-00 Voor 1 jaar fr. 4-00. — Op voorhand betaalbaar. — Annoncen worden geplaatst volgens overeenkomst Medewerkers, neemt achH De kopij moet ten langste den Maandag'avond ingediend zijn, wil men ze in het eerstkomend nummer nog geplaatst zien, daar het blad den Donder-dag morgend gereed moet zijn en er tijd noodig is om te lezen, te rang-schikken en te zetten. Kan men vroeger zenden, des te beter. We werken dan zooveel te gemakkelij- ker en zekerder. Red. *. Actn onze Lezers! Het kan niet anders of in een blad waarin aile schrijvers volledige vrijheid genieten hunne meening te zeggen, er nu en dan din-gen voorkomen waarmede de lezer het niet eensis. Da+ is overigens met allebladen zoq, ook met d;e waarvan de meeste lezers de richting van i et blad zijn toegedaan. Zooveel te rneer moet dat met ons blad het geval zijn, dat door lieden van aile richtingen gelezen, en door schrijvers van zeer uit elkan-der loopende meeaingen opgesteld wordt. Maar wij moeten dit kunnen verdragen. « Wie maar ééne klok hoort, kent maar ééne klank ». en vviens gedachtén steeds in ééne richting geleid worden verleert zelf te denken en te onderscheiden ; hij eindigt met al te ge-looven ente slikken wat zijn blad hemvoor-houdt en wordt dus een domkop, want zulke menschen kunnen een anders denkwijze niet dulden, wat altijd een bewijs is van bekrom-penheid.Ons doel nu is : het zelfdenken en oordee-len bij den lezer — en ook bij ons zelve — te bevorderen, en dat kan slechts door over aile vraagstukken verschillende meeningen aandachtig te aanhooren en kalm te overwe-gen.Ook wij scemmen niet met ailes in wat in ons blad verschijnt, evenmin als anderen met ons geschrijf, maar : « Alleen wie de vrijheid van anderen lief heeft is die zelf waard ». Zoo staat aan het hoofd van ons blad en daarnaar moeten wij onsgedragen. Bij het beoordeelen van het een of ander moeten we vooral ons hoeden voor onze zelf-zucht. Het gevoel speelt ons verstand dikwijls leelijke parten zonder dat wij dit gejvaar worden. Dat gevoel wordt beheerscht door onze wenschen en begeerten, en die wenschen zeer dikwijls door ons belang. .Zeer vaak zien wij eene zaak slechts door dezen bril, en mee-nen dan in ernst dat de rechtvaardigheid langs onzen kant is. Het is ons gevoel, dat, geleid door ons belang, ons oordeel bedriegt. Het is daarom, doordrongen van deze waarheid, dat men zegt dat niemand rechter enpartij kan wezenin zijn eigen zaak, en dat de rechtbanken aan getuigenissen van be-langhebbenden in het zoeken naar de waarheid niet veel belang hechten. Men wildaar-mede niet zeggen dat zij opzettelijk liegen, maar men weet hoe gemakkelijk het oordeel op een dwaalspoor gebracht wordt door het belang. Aldus gaat het nu ook met al de kwesties en maatregelen die aan de dagorde staan in deze droeve tijd; bij het beoordeelen treedte veel het persoorilijk belang op den voorgrond en daartegen moeten wij op onze hoede zijn, bij het hooren vanandere meeningen en ook bij het lezen van ons blad. * * * De verkoop van De Waarheid heeft ver, zeer ver onze verwachting overtroffen. Nooit hadden wij een dergelijke bijval durven verhopen : Van den Zaterdag avond reeds waren de 8,000 nummers uitverkocht engeheele stadsgedeelten waren niet bezocht. De verkoopers maakten'zich sterk er nog op zijn minst 4000 aan den man te brengen, indien wij ze wilden laten drukken. Dit bewijst hoe groote behoefte er aan De Waarheid was en hoe de lezing de bevolking smaakt. Vervuld ons dit met groote vreugd en hoop in het slagen onzer taak, namelijk: onze be-drukte bevolking wat op te beuren, van een anderen kant vervuld het ons ook met zorg en spijt. Zorg, omdat den voorraad papier waarmede wij meenden voor geruimen tijd toe te komen, veel vroeger dan wij dachten zal uitgeput zijn, en spijt, omdat wij niet ieder-een van de zoozeer vcrlangde geestesspijs kunnen laten genieten. Moesten wij een grootere oplaag drukken, dan zouden wij zonder papier kunnen zitten vôôr wij ander kunnen bekomen. Wij verzoeken dus vriendelijk aan onze lezers het blad, na het gelezen te hebben, voort te geven aan vrienden en kennissen die het geluk niet hadden een nummer machtig te worden. Ook zou men zich met twee of drie kunnen verstaan om het samen te nemen. Op die wijze zou het toch, zoo niet in handen van allen, dan toch vari velen kunnen komen. In deze droeve tijd moeten wij allen elkan-der zooveel mogelijk helpen en steunen, en wij durven hopen dat onze bede door de lezers zal verhoord worden. IJdelheid ! Die plaag, die scbrikkelijke plaag, die steeds de slechtste en treurigste gevolgen hadvoor meisjes, is in den laatsten tijd tôt een openbare zedelijke ramp gestegen. Moeders treuren om gevallene dochters, echtgenooten om gevallene vrouwen. Wat al rampen en wee dit voor gevolg zal hebben, is moeilijk te voorzien. Is de oorlog de eenige oorzaak van dien bedroevenden toestand ?Neen, er zijn tal van oorzaken die er schuld aan hebben. Meestal wordt de armoede als de eenige en uitsluitelijke reden opgegeven. Maar dit is onjuist. Er liggen veel andere oorzaken ten grondslag, en de eerste en wel voornaamste is : de verkeerde opvoeding, die een begin neemt van bij de eerste kinderjaren. De eerste kiemen van die gevaarvolle ziekte, welke wij ijdelheid noemen, worden door de onwetende moeders — en dit getal is oneindig groot — gevoed, door eene verkeerde toegepaste moederliefde. Dat men onbeholpene kinderen rein en zuiver houdt is zeer loffelijk, zelfs hoogst noodzakelijk. Maar pas zijn zij enkele jaren oud, of daar begint men aan praal en pronk in kleeding en fantazijvoorwerpen, en zoo wordt stilaan de ijdelheid bij de kinderen opgewekt,die vooral bij de meisjes later zulke treurige en nadeelige gevolgen hebben. Deze verkeerde opvatting neemt vooral toe als de jaren der eerste communie zijn aan-gebroken.Luistert naar de meeste gesprekken, zelfs tôt in zeer godsdienstige families, en gij zult niets anders hooren dan over kîeeren en opsmuk ; over de beteekenis der godsdienstige plechtigheid, geen woord. Met deze zijn de jaren van begrip en gevoel aangebroken; het meisje is schoon, de moeder is fier op hare dochter, omdat ze in het beeld van haar kind hare eigen jeugd terug ziet. Gedreven door eene misplaatste liefde, be-krirnpt de moeder zich op aile wijze om hare dochter het aan niets te laten ontbreken. Ailes wordt geofferd voor hare kleeding, tôt zelfs het lichamelijk voedsel toe. Eindelijk breekt de tijd aan dat ze aan arbeiden moeten denken en dan doenzich de eerste moeilijkheden gevoelen. Het fabriek? Neen, dit werk is te vuil, het misvormt hunne fijne handjes, het zou den bloos der wangen wegnemen, enz., enz. Modiste of kleermaakster, dit staat beter. Wij willen niet beweren dat altijd de stiel de oorzaak van zedelijk verval met zich brengt, maar dikwijls leidt hij er toe. De verkeerde opvoeding, in huis begon-nen, vindt in de werkplaats dikwijls hare vol-making.Van den morgen tôt den avond loopen de gesprekken over niets anders dan over opschik van allen aard. Voortdurend denken zij er aan; hunnen geest vindt zelfs geene andere bezig-heid.Zij zien vriendinnen, die ouder zijn dan zij, en die zich reeds op den weg des veiderfs bevinden, beter gekleed, schooner opgetooid, en... jaloerschheid dringt het hart binnen. Te huis ontbreken de stoffelijke middeleti om hunne wenschen te voldoen, en weldra doen A] den eersten stap op weg naar den val. D? gelegenheid hiertoe biedt zich zoo ge-: makkelijk aan. In die soort vakken zijn de werkuren onbe-paald en ook zeer onregelmatig. Komt nu het meisje later dan gewoonte t'huis en zegt het : « wij hebben langer dan gewoonte moeten werken », de ouders vinden het heel natuurlijk en gelooven wat er hun gezegd wordt. Begeeft u des avonds waar zulke werkhui-zen gelegen zijn, een geheele zwerm fladde-raars zult gij er ontmoeten die, met wat cen-ten op zak en begeerig naar die jeugdige werkerskinderen, ailes beproeven tôt ze eindelijk in hunne netteti loopen. En gelief ons nu niet verkeerd te begrijpen. Wij zijn er verre af het algemeen der meisjes waarover wij spreken van zulk gedrag te ver-denken.Maar wat men er ook van zegge, wij beweren dat bij onze fabriekmeisjes de zedelijk-heid veel hooger staat, al is soms den schijn anders. En om dien bedroevenden toestand hooger aangeduid vast te stellen, moeten wij nog eene andere oorzaak aanduiden, die eveneens een bedroevende invloed uitoefent op den geest onzer jeugd, wij bedoelen het lezen van romans. Het is een algemeen gekend feit hoeveel zedelooze fransche romans het licht zien, door de jeugd met voorliefde gelezen worden en mede de treurigste gevolgen hebben. De ouders handelen verkeerd, met niet toe te zien wat hunne kinderen lezen. Ofbestaan er misschien geen vlaamsche boeken genoeg? Hoeveel vlaamsche schrijvers zouden wij niet kunnen noemen, wiens werken zonder hetminste gevaar voor de jeugd mogen ge-'ezen worden ? Eu dit heeft niet alleen een zedelijk voordee!, maar het verrijkt hun met de kennis hunner eigene taal, enleeren daar-door ook hunne moedertaal liefhebben en waardeeren. Wanneer zij op hunne beurt vlaamsche moeders. vlaamsche vaders geworden zijn, zullen zij de waarheidsvolle spreuk begrijpen welke zegt : wie zijne taal veracht, veracht zich zelve. Een dwaalbegrip is sedert tal van jaren bij een groot deel onzer bevolking, en vooral onder de kleine burgerij, ingedrongen, dit : door hunne kinderen eene uitsluitelijk fransche opvoeding te geven. In onze betalende scholen ontvangen zij dertig uren per week les, 1/5 wordt er be-steed aan het aanleeren van het vlaamsch en 4/5 aan het fransch. Gelief nu uit onze bemerkingen nietop te maken dat wij het aanleeren van vreemde talen ongenegep zijn. Wij willen enkel vast-stellen hoe stiefmoederlijk het vlaamsch be-handeld wordt ; die taal is goed voor arme stakkers, en de jonge juffers denken als ze wat fransch kunnen brabbelen, dat ze van eene andere stof gemaakt zijn, en de ouders verliezen uit het oog dat dit medehelpt aan de ziekte der ijdelheid. Al wie in Gent de belangen van het vlaamsch voorstond hadden gehoopt, nu wij een vlaamschgezinde schepen van onderwijs hadden, dat er in dien ongelijken toestand verandering zou komen, maar helaas, voor de zooveelste maal zijn wij de bedrogenen. (Slot volgt). . VAN ALLES WAT Wat min harteloosheid a. u. b. — Een paar weken geleden, zoo meldt men ons, bekwain een werkman bij het werken aan de darseneene breuk. Het was Zaterdag en des anderen <ags Zondag zijnde, dacht de man : « morgen zal ik mij kunnen uitrusten en Maandag genezen zijn, » doordien hij niet wist wat hij had. Maar den Maandag en Dinsdag verergerden zijne ongemakken en pijnen en was hij ver-plicht een geneesheerte raadplegen die hem de droeve mededeeling deed gebroken te zijn. Hij moesteen breukbanddragenen kreeg een lichter werk, maar om aan dien breuk-band te geraken zond men hem van Pontius naar Pilatus. Zou de policie, bedienden der weldadig-heidsbureelen, enz., in zulke gevallen de werklieden niet wat beter kunnen inlichten en behandelen ? Van de darsen gesproken. — Als het te slecht weer is moet er niet gewerkt worden, wat zeer wel is, want met de leege magen en ijdele buiken van heden is de weerstandskracht van het lichaam tegen de guurheden van het weder niet groot. Maar het gebeurd dat er onder de werklieden zijn die in sneeuw of gietende regen van een uur — en nog meer — ver komen, en daaronder menschen van 70 jaar en half gebrekkelijken. Ware het niet goed, als er toch niet moet gewerkt worden, de werklieden hiervan te verwittigen, bijvoorbeeld door op het Belfroot eene vlag te steken, zooals men vroeger deed voor de garde-civiek ? Ook zou men dienen maatregelen te nemen om de werklieden geen drie uren in den regen op hun geld te laten wachten. Een goed voorbeeld. — Men zegl dat er in het Walenland en ook elders over-heden, burgemeesters, schepenen, enz. zijr. welke hunne vergoeding of appointement, gelijk men-het noemen wil, aan de Voedings-komiteiten hebben geschonken. Zoohaast wij vernemen dat dit schoone voorbaeld in Vlaanderen gevolgd wordt, zullen wij het melden. Ons Gentsch volk lijdt honger. — Ware er geen middel daarin te voorzien door bijvoorbeeld aardappelen te bekomen \ Dat schijnt niet zoo onmogelijk te zijn als men nagaat dat al degenen die naar buiter kunnen gaan, er met zulke groote vrachtje:

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre De waarheid: socialistisch weekblad appartenant à la catégorie Socialistische pers, parue à Gent du 1906 au 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes