Bflo JAARCANC, ] Nr 750, woënsdac, 28 nqvember 1917, HET VADERLAND Kleine aankOndigîngen : 1 fr. per regel Groote id. bij overeenkomst Dienstaanbiedingen : voor gereformeer-deu kosteloos. Belgisch dagblad, voorloopig te Parijs, 3, Place des Deux-Écus, 3 LEO VAN GQETHEM, Directeur * Het nummer ; 5 centiem (Front en Frankrijk). 10 centiem (andere landen). Per maand (vooruitbetaald) : Frankrijk 1.25 fr. Engeland 2 sh. Holland 1 gld. 25. Elders 3.00 fr. M——aa—a«aBgn»i^n»«ftn'Mwr^raaa—BM Mogea Bslgisolo vrouwsi slavgQ W\mï Wij lezen dit berichtje : « Eene Brusselsche juffer, J. L.., 2 jaar oud, die uit de fabriek van kunst matige zijde te Gberbruck, waar zi urbeidde, wist te ontvluchten en in eei onzijdig land geraken, vertelde dat « In de fabrielk er eene zeer ongezond » zaal voor solfitierung » is, waar à] •leen Belgische vrauwen werken. D Duitsche arbeidsters weigeren daar t arbeiden. Zij die daar werken, winrtei 7"> pfennig per uur en ontvangen dufobe ranteoen, meer een liter melk per dag Na drie maand zijn zij uitgeput en noj goed voor het gasthuis ». Te goed voor 't gasthuis, ware juis ter gezegd en de Brusâelsche juffe moet het beter Weten dan wij. Voor dengene die, al is het maa van buiten uit, zoo 'n fabriek vai kunstmatige zijde kënt, baart het geei wonder dat Belgische vrouwen maa: idrie maand Weer'staan kunnen aan diei arbeid. Dit baart geen wonder voor dengem klie, eens in zijn leven maar, getuig< mooht zijn of moest zijn van den uit gang der arbeidsters van zoo 'n inrich ting, na de volbrachte dagtaak. He feit dat men de vrouwen door gendar jmen moest doen bewaken, dat men z< niet in gewone reizigers — of zelfs ii gewone arbeiderstreins durîde toelaten pleitniet tegen de vrouwen, maar tegei ■degenen die dergelijken arbeid later verrichten ,die met dergelijken arbeis «dikke dividenden en aanzienlijke intres wn opstrijken, die door dergelijken ar foeid mannen van aanzien worden o fclijven. < Kunstmatige zijde wordt met ethe: of met dergelijke stoffen vervaardigd Den ganschen. dag door a£%mèh de arbeidsters den ether in en als he avond wordt zijn ze bedwelmd, vCr dierlijikt— De tooneelen, die zich, voo het invoeren van de bewaking dooi jendarmen, rond de fabrieken vai kunstmatige zijde afspeelden kan mei Riet schetsen en durft men niet schèt len. Maar wat men wel kan zeggen ei 'durft zeggen en moet zeggen is da êvenals de boomen- en de plantengroe op honderden meters rond de fabriel met dorheid is geslagen, de vrouwen die met het vooruitzieht van een liooge loon naar die holen worden gelokt, to Onvruchtbaarheid gedoemd zijn, in af wachting dat een voorbarige dood eer nieuwe plaats openlate voor een «ge zonde werkkracht» in deze... nijverheid Dat de Duitschers voor hunne zijde fabrieken Belgische vrouwen kwamer halen, bedroeft ons maar verwonder ons niet. Hebben zij niet aile bel an s tr bij de Belgische natie te toenadeelen te verderven, door aile middelen moge lijk ? Dat zij aan onze vrouwen die li chamelijke en zedelijke ellende nie pparen, die met den arbeid in zoo'n in richhngen gepaard gaat, bevreemdt on; niet. Maar, zullen zij niet als verschoonini kunnen aanvoeren dat België zoo'n fa brieken bezat, die in het belang dei °penbare gezondheid uit andere landef gebannen zijn ? ' « * * * Voor den oorlog haddien de Duitscher; '!|j ons spionnen, ook op gebied vai nijverheid en handel. In hun flinke do cumentatie zouden ze nul wellicht eer fctelsel van verdediging kunnen vinder ons toevoegen : ~~ Waarover beklaagt gij u ? Warer er VClGr den oorlog in België geen Bel K'sche kapitalisten, die zoo'n zijdefa brieken uitbaatten ?... m indien wij ons geheuigen doorzoeh en geen namen vonden, zou, mer ons wellicht zeggen : — Komaan; waren bij u de aange> wefcen beschermers van «nijverheid er fcrneid» tegen zoo'n fabrieken of voo'i zoon fabrieken ?... Hebben uwe dagbla 11 ' uwe democraten ooit een li,j,n oi een woord overgehad om die inrich tin pn te brandmerken ? Hebben mv-: ludadige dames, die bonden stichtter 6g®H het dragen van opgezette vogeh vrouwenhoeden, om de vogels te be Lu en' °°'t eon bond gesticht t-eger sen a?en Van kunstmatige zijden blou l. ' .ortl vrouwen in de zijdefabrie beschermen ?... zoudt gij den ondervrager ant liikVinT ? a^es de onmensche reemt Van Duitschers niet weg- maar 'verïeî^ verschoont' natuurliik r* ^ * M had?i r.eeds de gelegenheid ge- de hortir» .ar^dst«estanden sprekend de h00p Ult te drukken dat zoo'n in- Irichtingen, welke de vreemden, in het belang van hun volk, niet binnen hunne grenzen Willen, in het België varf na den oorlog geen plaats meer zullen vin-den. Het past niet, om de nufjes uit don Haag, uit Hamburg of uit Wéenen met zijden blousen te kleeden, dat Belgische vrouwen worden verdierlijkt, vef-y moord. Wij zullen er later, ten gepasten tij-7 de wel op terugkomen. Want wij ho-s peu wel dat het na den oorlog bij ons ] zal uit zijn met interpolitieke kame- ■ rftadschap en met het systeem van rî <'Zvvijg gij over dit, dan zwijg ik over dat».... ^ Het borichtje van de martelirlg onzer ? vrouwen door de Duitschers was alleen î vooir ons en voor onze lezers eene her-1 iimering dat er bij ons Ook vrouwen na ' drie maand uitgeput waren en nog te ' goed voor 't gasthuis.... Çn dat mag na den oorlog niet meer, &1 rnoest er nooit een zijden blouse meer p worden gedragen. De Belgische vrouwen hebben genoeg r door de Duitschers gelôden om, wan-1 neer voor al len de bevrijding komt, l geen slaven meer te 2ijn. i leo van coethëm. * '• r ■ WWW " ■ 1 y ■ H rstelleo ras zwar: kibsk ' Een correspondent va,n de «TimeS» ; bcschrijft de methode die bij het Ëri-j gelsche leger in gebruik is om Zvvare kanonnen te repareeiren zondier Ze uit J hunne stellingen te vervoeren. Hij zegt t o. a.' : > « Onze kanonnen zelf zijn veel beter - dan wij zelfs hadden kunnen verwao'n- - ten, zoodat stukken welker normale le-[ vensduur op 7000 tôt 8000 schoten werd geschât, er 13,000 tôt 14,000 losten, zon- • der dat de schootszekerheid verminder-. de Hoe groot die mate van nauwkeu-; righeid is blijkt uit aile beschrijvingen t van het spervuur en verschillende voor- - beelden van uitmuntend artilleristen-p werk die ik van tijd tôt tijd heb aange-' haald. i Maar nieti alleen de kanonnen, ook î de kanonniers verdioneh lof, alsook de - kwaliteit der mumitie die ze in Enge-i land taaken. Niet mindeir belangrijk is t hei werk van de zoogenaamde mobielo i artillerie-reparatie-wefkplaatsen, een c sooTt veldhospitalen voor ziekô kanon-. niers dio, evenals de verbandplaatsen p voor gewonde mensohen voortdurend t achter onze linies werkzaam zijn. De inrichting en de machienen voor i het hanteeren en repareeren van zware ■ kanoranein zijn tamelijk omslaohtig; er . zijn groote kranen, dyhamo's, draai- - bainken, schaafbanken en andere zwa-i re werktuigmacliienen bij noodig. Maar L zulk een werkplaats wordt vervoerd > naar een onbebouWd stuk tefréàn, waar , de grand moet glad gemaakt en gepla- - veid worden voor er wagen of kanon - er heen kan gebracht worden. Er moet t een gebouw worden neergezet, een fa- - brieksinrichting gereed gemaakt en ge-5 monteerd en dan begint het leven van de kleine industrielle gemeente. Maar \ binnen twee dagen nadat ailes is aange- • komen is ailes gemonteerd en worden • er reeds kanonnen gerepareerd. i Als een kanon geheel opgebî'uikt is, kan het hier natmirlijk niet gerepareerd worden, maar een ontelbaar aantal kleinere ongevallen zoowel aan het af-s fuit als aan het mechanisme, kunn&n i hire zeer goed in orde worden gemaakt, • zoodat binnen een minimum tijds de i kanonnen weder aan het werk zijn. i Ik zag vandaag in zulk eene inrichting speelgoed van zes-, acht- en negen-i inch kalibèr in aile môgelijke phason ■ van behandeling en hefsteL Een directe treffer va,n een vijande lijke granaat doet het kanon zelf in den ■ regel niet veel kwaad; maar in den re-i gel is het affuit dan vemield. Ik zag zulk een monater dat een deuk en een ■ kras gekrogen had, ook wat pokdalig ! was geworden, maar desondanks toch " nog volkomen bruikbaar. Het affuit ■ was echter weinig meer dan oud ijzer Waard. I . . tvtvu in duitschland ) ■ Het Kâmp van Munster afpbrand Uit België komt he tbericht toe dat het kamp van Munster, Waar vele Bel-gen vertoeven ,in October door eenen • brand werd verwoest. De vlammen, aangewakkérd door eenen stormwind, hadden ras de hou-ten barakken verslonden, waarin onze arme landgenooten gevestigd zijn. Enkele boeken van de met zooveel moeite vergaarde boekerij konden ge-red worden.' ■ WWMWIWTHII'II ^ OP HET WESTEBFBONT 1 . Nieiiws Fransche bljval op boofte 304 OVERWINNINGEN IN CHAMPAGNE ■" ■ *WVW% . ... .r -i DE TOESTAND de legers was ten noos'den van Aisne, Het dorp Bourlon en het bosch dat in den sektor van Filain-Pinan, zeer [denzelfden naam draagt werden vero- hevig. v«rd, zooals wij gemeld -hobben. De In Champagne gelukte een Fransehe Britten verjagen do laatste vijandelij'ke afdeeling erin, in de Duitsche loopgra- troepen, die nog weerstand bieden. De ven binnen îe dringen, ten noord-wes- i Hfglando/rs verrichten prachtig werk. ten van Prunay. Vijf tegenaanvallen, die de vijand Deze soidaten keerden ongedeerd te- ondernam, werden afgeslagen. ru g, na dé vijandeisjke stellingen te De tanks en de Vliegers hebben nuttig hebben veroverd en materiaal te hebben twerk gel e ver d om de verovering te be- genomen, komen van het bosch van Bourlon. De Franschen hebben insgelijks een De Britsche vliégers vlogen zeer laag vijandelîjken aanval afgeslagen ten tijdens de laatste dagen. westen van Tahure. In Vlaanderen heeft nogmaals de Op den rechteroever1 van de Maas heb* artilieî'iâbedrijvigheid hevig gewessl fee?3 de Fransche troepen met welgeluk> voornamelijk rond Passchendaele en ken een aanval ondernomen ten noor- Diksmuiden. den van de hoegte 344. Het blijkt dat zoowel op het Pi'anSch Op den lihkeroever werden talrijke front als op het BritSch front onze bofld- vijandeiijkô gevangenen genomen in de genooten hun veroverde stellingen in- nabijheid van Bethintiourt, richten en hun toestand ver'neteren. In Lotharingen, ten noord-oosten van De soidaten van Sir Douglas Haig Nomeny, werd een aanval ondernomen. zijn thans bezig deze verrichtingen uit Er werden insgelijks gevangenen geno- te werken in de omstreken van Bour- men, Ion. In Champagne is de bedrijvigheid PRIJS VAN EEN TANK van het Pransch leger zeer hevig. Londen, 27 I\ovember. De « Press Associated » meldt dat een tank, zooals FRANSCH LEGERBERICHT men er gebruikt heeft op het westelijk VAN DEN NAMIDDAG front, eene som van 125,000 frank ver- De artilleriebedrijvigheid van de bei- tegenwoordigt. OF HET ITALIÂANSCH FRONT DE 1TALIANEN WEERSTAAN IN DE STREEK VAN AS1AGO DE TOESTAND men heeft. Onophoudelijk hebben rde Op 25 November heeft de vijand op- Duitsche en Oostenrijksche troepen de nieuw de Italiaansche stellingen tus- Italiaansche stellingen aangevallen. schen de Brenta en de Piave aangeval- Tijdens den morgen van 26 Novem- len. ber, hebben taj van hevige aanvallen De vijandelijke troepen behaalden ondernomen geweest, in de streek van echter weinig\>ijval. Er werden gevan- de Stizzone en van de Calcino. genen genomen. In den namiddag hebben sterke vij- Maarschalk Conrad heeft op de hoog- andelijke troepen gepoogd aanvallen te vlakte van de « Zeven gemeenten- » ondernemen in de streek van de ber- reeds 30,000 man verloren. gen Pertica, Solarolo en Spinoncia. Zij De uitslagen zijn ten uiterste gunstig, werden verdreven na zware verliezen en het is zeer waarschijnlijk dat de geleden te hebben. lager Piave door den vijand niet zal overschreden worden. DE KGISDE OP DE BRENTA De vijand stelt thans aile pogingen De berichtgever van de « Associated in het werk tegen de ingerichte hoog- Press » meldt : ten, tusschen de Brenta en de Piave. Tusschen de Piave en de Brenta heb- De Duitsch-Oostenrijkers trachtten de ben de Italianen gevochten een man te- lijn van den betfg Perticacol, Dell Orso gen vijf; aldus stelt de generaal vast die en Salarolo Spinoncia te bezetten, doch bevelhebber is in dezen sektor. zij gelukten er niet in. De Italianen hebben daar gevochten, Al de aanvallen van den vijand mis- terwijl het zoo koud was dat men 10 lukten dank aan de tegenaanvallen van «raden vast stelde onder nul. Zij had- de Italianen. den geen dekens, geen verschansingen. Het is niet mogelijk vast te stellen Zij vonden geen water en moesten de hoeveel aanvallen de vijand onderno- pijnlijkste beproevingen verduren. NIEVWS VIT BEZET BELGE • www ANTWERPE® jujst op tijd trrawt niFVPM (£lgen bericht van « Het Vaderland ») a ABAK-DIEVEN Boosdoeners, die binnen gebroken (Eigen bericht van « Het Vaderland ») waren in eene fabriek van scheikundige Uit het magazijn van de tabaksnatie, stoffen, van den heer P..., waren juist in de Cassierstraat, werden twee balen 1 z'-g verscneidene vaten op een wagen tabak, elk van 80 kil. ontstolen. Met de te la;c!en' 10611 de llGer P-- de kerels be- prijzen die de tabak heden heeft be- ™«e en de pohtie verwittigde. De reikt, 40 tôt 50 frank den kilo, en meer dieveri sprongen haastig op den wagen nog, werd er dus voor een belangrijke . gelukten er m te ontsnappen. Een waarde ontvreemd. jwintigtal vaten met scheikundige stof- len lagen reeds door de dieven in de TÎRJS.KANV koer °PM" ges'°pel,i- kind verpletterd . DE BBANDBRIEVEN . . . . % . ^igen bericht van « Het Vaderland ») (Eigen bericht van « Het Vadenand ») na * • ° ' ue brandbneven schijnen tegènwoor- Te Anderlecht, aan de plaats ge- dig weer in de mode te geraken, doch n&amd « Het Stort », heeft een droevig tôt héden toe is nog nieman'd het ongeluk plaats gehad. Enkele knapen slachtoffer van deze wel wat ouder- hadden de remmen los gemaakt van de wetsche aftruggelarij geworden. ledigô wagonSj die daar op de spoor- De heer II."., van Sint-Gillis, was linie stonden, en vermaakten zich nu door een naamloozen brief beschùîdigd met deze in beweging te zetten, toen he' verboden waren in zijn Koning te heb- negenjarig dochtertje van een foorkra- ben verborgen. Terwijl hij zich naar mer, wiens wagen daar in de buurt het politiebureel had begeven om zich stond, plots onder wielen geraakte en te verrechtvaardigen, kreeg de echtge- verschrikkelijk verpletterd werd. Het noote het bezoek van een onbekende arm slachtoffertje werd aanstonds naar vrouw, die haar een brandbrief over- het gasthu:s gevoerd. waar het enkele handigde. Mevrouw H... deed de onbe- uren later overleed. Het zevenjarig zus- kende binnen komen, doch zond de tertje van het slachtoffer, dat bij het dienstmeid de politie halen. ongeluk aanwezig was, werd er zoo Het is eene zekere D..., van Ander- geweldig door ontroerd dat het ziek te lecht. De brandbrief kwam van haar bed ligt. man die zich uit de voeten maakte. —BS3WC—ai'AJI rl Wtl I II II ■ 111 ■■HMZgCBKHKa—«0——B—BB De legende van de zoogezegdc slechte behandeliogen der Duitschers io Oosf-Âfrika door de Bei^en Ondanks al de logenstraffingeii en d stellige be wij zen, waardoor de Belgi sche regeering a! de lasterpraatjes t met heeft gedaan, die de Duitsche per vt'rspreid had over de zoogezegde slecli te behandelingen welke de Duitscher zouden te lijdeai hebben gehad bij d intfede van de Belgische troepen te Ta bora, blijven de Duitsche bladen hui lasterpraatjes volhouden, Zoo verkon dîgt het Berlijner dagblad «Die Toegli ch<? Htmdsehau»,. onder andere in haa avondblad van 29 Septeinber, een lan artikel, gétiteld «Duitsche vrouwen i; Oost-Afrika» en geschreven door «eei Oost-Afrikaneto, waarin wij weer ee; besehrijving aantreffen van de gruwt len die de Belgen zouden bedreven het ben. Hoof maa,r eefis : « Zij (de soidaten van het inîandsch Kongoleger) rukten Tabora binnen o: 19 Septemebr 1916 en namen er, zoe wel in de gasthuizen als in de stellifi; zelf, een groot getal vrouwen, kinderei en Duitsche niet strijdende gefvangen Onder al deze gevangenen van de Bel gen, waren er zeker geen twee die nie ziek waren. Men kan zich geen denk beeld vormen van wat deZe inval de zwarte horden in de stad was. Hui voo» huis werd door deze wilden be zocht. Ailes wat vernield, geplunderi of weggehaald kon worden, werd he dan ook. » De zwarte vrouwen en jonge meis jes werden op afschuwelijke wijze mis handeld, van ailes beroofd en in sla vernij weggevoerd. Een zeker getal on schuldige negers werden ter dood ge bracht; verscheidene kleine kinderei werden door de christen Kongoleezei opgegeten. In de woningen van onz blanke vrouwen stortten deze horde; naar binnen, stalen en plunderden al les ,zonder dat hun aanvoerders dit oo' maar eenigszins trachtten te beletten Het is te verwonderen dat geen vai onze vrouwen het slachtoffer van di BWaïte duiveîs werd. Ook werd di plaats dagen lang verwoest, tôt dat e niets meer te plunderen of te verwoes ten overbleef; toen eerst konden de aan voerders hun benden tôt wat betere ge voelens terug brengen. De blanke vrou wen, die gevangen genomen waren werden in een kamp opgesloten onde de bewaking van de zwarten; wat eei vernederen was van het blanke ras il het oog der zwarten. » Als men van al dat vernielen leesi zou men eer geneigd zijn te denkei aan Leuven, Dinant of Dendermondc Dach,. terwijl al deze verwoestingen i; ons eigen land, heJaas, maar al t bioedige waarheid zijn, hebben wi hier slechts te doen met praatjes voo den vaak, waarin de tegenstrijdighe den en overdrijvingen, iedereen in ' oog springen. Doch al deze mooie uitvindingei worden mooi weersproken door ee: Duitscher zelf. Wie zou inderdaad bete kunnen weten wat er te Tabora eigen lijk is voorgevallen, dan de sekretari van de Duitsche regeering zelve, de ge naamde Otto Weber, op het oogenbli' van de inname der stad, distrikshoofi van Tabora. Ziehier wat deze over de innertiin; van Tabora vertelt. De verklaring, il het Duitsch opgesteld, is door hen eigenhandig onderteekend : « Ik bevond mij bij het begin van dei oorlog te Tabora en ik bendaar voorl durend gebleven. Persoonliljk heb il mij niet te beklagen gehad over de Bel gische troepen bij hun intocht in Ta bôra. Toch houd ik er aan, als distriks hoofd, te zeggen dat er mij klachtei toegekomen zijn over hot gedrag van d Belgische troepen te Tabora, en per soonlijk heb ik de beschadigingen kun nen vaststellen, die er aan het huis vai Mevrouw Horn gedaan waren. » Men heeft mij ook verteld dat e een beenhouwerij zou geplunderd ziji door de Italianen, op den dag dat d' Belgen Tabora binnen rukten, maar il heb dit feit niet kunnen nazien. In eei ander huis werd het rasterwerk dat dei tuin omgeeffc, met bajonetsteken ver geheurd. Ik kan niet bevestigen dat di feiten die mij werden verfneld door di Belgische soidaten bedreven werden maar het is mijn overtuiging. Al dezi feiten werden ter kennis gebracht vai generaal Tombeur door de zorgen vai den heer Brandes. Na een paar dagei was de kalmte hersteld. » Ziedaar dus, volgens de verklaringei van een Duitsch ambtenaar zelf, aile: wa ter bij de inneming van Tabor; door de Belgen is voorgevallen; ziedaa ailes wat er overblijft van de ellenlang< ( , gruwelverhalen, van al de moord- en • | ' brandgeschiedenissen, waarmee de |j Duitsche dagbladen, maanden en maan- f] den lang hun lezers om den tuin geleid I j hebben. Op deze wijze werden de Bel- ij gische soidaten belasterd en zoo tracht ; i men, in de weinige onzijdige landen, || die er nog overblijven, stemming te |] wekken. 3 Daar blijft inderdaad, in den dubbe- j ^ len zin van het woord, niet veel meer1! 3 over van die arme kinderkens, die || 5 volgens het verhaal van de « Taeglliche | Rundschau » zoo wreed door de wilden 3 verslonden werden. 3 En dat ailes is heel wat anders dan j;] datgene, waaraan de Duitsche troepen |j 1 zich in ons vaderland hebben sôhuldigl " gemaakt : te Leuven, te Aerschot, An-1 denne, Dendermonde en op zooveel an- ' r dere plaatsen meer. - Doch daar zwijgt het Duitsche blad 1 voorzichtig over. : Die&stnemmg voor Eocgo | Op verzoek van het ministerie van J ^ koloniën ,berichten wij de militairen 1 3 die verlangen eene dienstverbintenis | - aan te gaan bij de « Union Minière », | l « Banque du Congo belge », « Compa-1 1 gnie des chemins de fer du Congo et î • du. Katanga » dat zij hunne aanvragen - moeten indienen op volgende adressen: : t Union Minière : Friars House, New - Broad Street, London, E. C. 2; Compa- -r gnie du chemin de fer du Katanga : | s 4, Bishopsgate, London, E. Ci 2; Ban- f - que du Congo belge : 9, Bishopsgate, ;j 3 London, E. C. 2; Compagnie du chemin | t de fer du Congo : 3, Thames House, ! Queen Street Place, London, E. C. 4. — " www - * : toestand te Brugge j i De « Telegraaf » heeft van een Bel- H i gisch correspondent : s In 't Carmelietenklooster te Brugge j i is het Brugge-bataljon gelogeerd, be- | - staande uit jongere en oudere soidaten, :| ^ die voortdurend in de hoofdsfâd van fj • West-Vlaanderen verblijven en er fei- Ij i telijk toe behooren. Deze soidaten iie- ; s trekken op de verschillende posten ^le j: 3 wacht, voeren requisities uit en volvoe- j! r ren, onder andere bezigheden, de te- jj - rechtsellingen. Daar aan 't eind van de Langestraat |] - tegen de middeleeuwsche St-Kruispoorl : - staat een kazerne, waar op de binnen- j! > plaats reeds veel Belgen onder de ko- j! r gels van 't peloton vielen. Soms wisten '! > burgers, dat het gebeuren zou en op de 1 naburige vesten stonden vrouwtjes in < zwarten kapmantel te wachten. Ze j r. vouwden de handen en baden, als om 1 de door den dood geteekende onbeken- • den, maar langenooten toch, te ster-1 ken.... en als ze de schoten hoorden 3 en wisten, da thet voor hen onzicht-J bare drama ,daar achter de grauwe r muren, voltrokken was, gingen ze wee- " nend heen. Dan kwam een bleëkersk.ir f ^ en voerde de lijken naar 't kerkhof. En 't Brugge-bataljon keerde met voile nm-1 ziek in de stad terug. 1 Nàar 't front gaat dit bataljon niet... r Later misschien. Maar men beschouwe • deze vrijstelling niet als een bewijs, dat j s er nog reserves genoeg zijn. Andere \ " feiten bewijzen duidelijk, hoe de Duit- c schers aile hens aan dek roepen. Te ^ Brugge bevonden zich ook veel burgers van den burgerlijken dienstplicht. Ze ' schreven op de bureelen, maakten deel 1 uit van de geheime politie of steunden 1 anders « het leger in den rug », blij ! toch niet naar het front te moeten, j 1 waarvan ze zulke vreeselijke verhalen I " hoorden. Maar niet lang blijven ze in • hun zoete rust ' In groepjes verdwenen " ze... en ze keerden terug in 't soldaten-" pak. En we kennen zelfs inwoners van Brugge, die wel van Duitsche aîkomst 1 zijn, maar- feitelijk Belgen waren geworden en nu weer eensklaps door 't « Grosze Vaterland » als zonen ertkend " en tôt den dienst uitverkoren werden. 1 Hoe meer de reserves slinken, hoe driiester de Duitschers ook met hun ^ ontvoering optreden. 3 DE BURGERIJ c De burgerij is gehee) aan de wille-i keur van de Duitschers overgeleverd. i Werken ' is de groote onverbiddelijke - wet. De advocaat Schramme, een be-? kend ingezetene der stad, is tôt zes 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld, , omdat hij burgers aanzette den militai-; ren arbeid te weigeren. Hij deed dit in i een lokaai. Twee onbekende heeren tra-i den binnen. Men zweeg. De advocaat i ging wat later heen. De heeren vroegen waarover hij gesproken had. Den vol-i genden morgen kwamen gendarmen 5 den heer Schramme uit zijn huis halen. i De burgerij heeft het zwaar. Maar • dat men niet geloove van veranderdo 3 gevoelens. van vriendeliiker verhon-

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.