Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

881 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1915, 18 Decembre. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/2b8v980j7t/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

18 December 1915 . Nr 51 38e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Ûnafhankelijk Katholiek volksgezind weekbiad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen IIS8CHRIJVI1YG8PRIJ8 Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad versohijnt den Zaturdag morgend.— Men teekent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten vôôr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewacht tôt Vrijdag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijû te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. — 10 centiemen het numraer. AANKONDIGI1VGEIV Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht ... i : . » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich t de Agencie ha. VA.S, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beur plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten buree Carnotplaats (Laar) 6S, Borgerhout-Aatwerpe HAWDEL EN TAAL Op 't gebied van handel en nijverheid was er deze laatste jaren door de Vlamingen fel geïeverd ora hunne taal ook buiten de grenzen te doen waar-deeren en te doen eerbiedigen. Het Vlaamsch Handelsverbond van Ant-werpen deed overal, te zamen met de rechten dertaal, ook de nijverheids- en handelsbelangen der Vlamingen gelden. Dit was een dubbel noodig en nuttig werk, dat reeds vele voordeelen opleverde niet enkel voor de Vlamingen, maar voor 't land en 't volk in het algemeen. * * * Om die werking wel te begrijpen, moet men weten dat de Vlamingen hier te lande niet enkel verongeiijkt of verwaarloosd wierden in 't onderwijs, in 't gerecht, in 't leger, in 't bestuur en in al andere staatsinstellingen, maar zelfs buiten de grenzen. Het aanstellen der consuls namelijk, die hoofdzakelijk tôt zending en plicht hebben in vreemde landen eigen landgenooten te helpen en te steunen, gebeurde zonder rekening te houden van de taalrechten der Vlamingen. Velen dier consuls kenden niet eens de Vlaamsche taal, alhoewel het grootste deel der Belgen, die zich naar vreemde landen begaven, Vlamingen waren en meermaals de bemiddeling dier consuls noodig hadden. a * M Dit was in 't bij zonder het geval voor scheepsvolk, dat bijna uitsluitelijk uit Vlamingen bestaat. Walen of Fransch-sprekende Belgen zullen daartusschen in klein en nietig getal geweest zijn. En 't waren juist Vlamingen die het meest de hulp en de bemiddeling der consuls noodig hadden, die meermaals benadeeld wierden in hunne belangen en rechten, omdat die consuls de taal der Vlamingen niet kenden. * * * Over dit feit is destijds veelgeklaagd, met proeven op de som, maar verbete-ring was er van staatswege niet te bekomen. Alieen het Vlaamsch Handelsverbond wist nog al eens streng in te grijpen, om hier in de bureelen der Ministers of buiten het land bij de consuls, de rechten der Vlamingen te doen gelden. * * * Het gevolg van de taalonkunde der consuls was nog, dat zij hunne versla-gen over nijverheids- en handelsbelangen alieen in 't Fransch opstelden, zoodat hunne raadgevingen of vinger-wijzingen niet tôt de Vlamingen gericht waren, die in de handelswereld nogtans de meeste bedrijvigheid aan den dag legden, in tegenstelling met de Walen, die zich meer op nijverheidsgebied bewogen. ~ ★ w Die handelwijze der consuls en van hen die deze aanstelden, was dus alles-zins in 't nadeel van 't land, gelijk aile uitsluiting of minachting der volkstaal eene verwaarloozing der algemeene volkskracht is. Want de taal is eene macht en eene kracht, niet enkel in groote, maar ook in kleine landen, waar zij haren invioed evengoed doet gevoelen. * ** Om die macht en volkskracht uit te breiden, deed het Vlaamsch Handelsverbond zijne werking insgelijks gevoelen op 't gebied van den vrijen handel. Vele vreemde huizen, die door een aloud gebruik en niet beter wetende immer in 't Fransch schreven naar Vlaamsche huizen, hebben die ver-keerde handelwijze ingezien en, in 't belang van hunnen handel of hunne nijverheid, recht laten wedervaren aan de eischen der Vlamingen. En uit die briefwisselingen bleek, dat vreemde huizen knappe personen in hunnen dienst hadden, die het Vlaamsch vol-leditf machtig waren en eene sierlijke en duidelijke taal bezigden. * * * De taalonkunde der consuls deed dikwijls veel schade door tijdverlies en onwetendheid. Onlangs nog vroeg een Antwerpsch huis aan eenen consul in den vreemde, inlichtingen nopens zekere haven van dit land, en de consul antwoordde : dat hij deze haven niet kende ! En nogtans was deze in zijne onmiddellijke nabijheid, maar den Vlaamschen of Nederlandschen naam wist hij wellicht niet te vatten. * * # Uit dit ailes blijkt hoe noodig het is dat aile staatsbedienden, hier of over de grenzen, de beide landstalen dienen te kennen en te gebruiken. Het nadeel hunner taalonkunde is al te groot niet alieen voor bijzondere personen die hunne tusschenkomst noodig hebben, maar ook voor de algemeene belangen. In die leemte zal het verplicht onderwijs van 't Vlaamsch in de middelbare scholen, maar nog meer de goede wil der overheden, kunnen verhelpen, tôt uitbreiding der volkskracht en der algemeene welvaart. J. L. DE TOESTAND HIER EN ELOEBS NEDERLAND. — De Belgische vluchtelingen die tôt heden te Haarlem verbleven, hebben aanzegging gekregen dat zij naar het kamp van Ede moeten vertrekken. Zij die zulks niet doen, zullen geenen steun meer ontvangea van wege den Staat. — De nieuwe belastingen zullen ook zwaar drukken op naamlooze maatschappijen. Tôt heden was enkel do uitgedeelde intrest belast ; voortaan echter zullen de bestuurders, commis-sarissen en andere aangestelden, die een deel uit de winsten trekken, eenen taks moeten betalan in evenredigheid van hun deel, namelijk 9 % De Kamer moet dit echter nog goed-keuren, en aangezien vele leden der Kamer deel maken van zulke maatschappijen,- zal de stemming nog zoo gemakkelijk niet verkregen worden. —o— ENQELAND. — Buiten den zwaren last der leeningen, zullen hier insgelijks nieuwe taksen tôt stand komen, namelijk op het inkomen. Door den drang der zaken zullen nu vele nieuwe belastingen op nieuwe grondslagen ingevoerd worden, die de staatsbesturen in gewone tijden niet hadden durven voorstellen. De verhoogin-gen van belastingen en taksen zullen slechts tijdelijk zijn, maar de hervormingen zullen blijven, indien deze beantwoorden aan de vooruitzichten. —o— FRANKRIJK. — De uitslag der laatste leening is nog iiiet gekend. Zij schijnt echter niet zoo schitterend te zullen zijn als velen dit voorstelden. De Franschen hebben hun geld en hunne spaarpenningen te veel in vreemde waarden sieken, vooral in Russische waarden, zoodat zij thans geene overgroote sommen meer beschikbaar hebben. Er is vroeger reeds dikwijls op gewezen, niet enkel in Frankrjjk maar ook in andere landen, dat er eenig gevaar in zat vreemde landen en vreemde nijverheden te ondersteunen in 't nadeel soms van eigen of vaderlandsche instellingen Van den anderen kant zijn de talrijke mislukkingen in nijverheids- en handelsondernemingen, waarbij het fortuin van vele kleine burgers verloren ging, geene aanmoediging geweest om de eigen njjverheid en handel te ondersteunen. CHINA. — Het Keizerryk schijnt thans hersteld. Althans heeft de voorzitter der Republiek, Joean-Chi-Kaï de waardigheid van Keizer aangenomen. Verwikkelingen met Japan worden gevreesd, maar aangezien hij een geslepen staatsman schijnt te zijn, zal hij denkelijk aile moeielijkheden uit den weg weten te ruimen. 't Is hij die den vorigen Keizer over eenige jaren den raad gaf af te t treden en plaats te maken voor de Republiek, waarvan hij de Voorzitter wierd. En nu neemt hij ten slotte de plaats in van den Keizer als Keizer. AMERIKA. — De Vereenigde Staten winnen thans veel geld door den oorlog in Europa, te veel zelfs volgens vooruitziende geld- en staatslieden. Zij vreezen eene « crisis van overvloed », gelijk de Belgische Staatsman Eudore Pirmez zulks vroeger reeds bestem-pelde. Te veel weelde en te veel overvloed is niet altijd een geluk ; zoo iets verbreekt allicht het evenwicht in vele zaken, waut eene balans die overhelt of te zwaar geladen is, kan soms ongelukken verwekken. De toekcmst zal leeren in hoeverre dit op Amerika zal toepasselijk zijn. LUXEMBURG. — Wij hebben onlangs gemeld, dat Luxemburg zal bevoorraad worden door eene vreemde maatschappij. Er is nu eene schikking getroffen om kleinhandelaars en winkeliers te gelasten met den uitverkoop, mits eene kleine vastgestelde winst. Hetzelfde stelsel zou ook elders moeten toegepast worden, ten einde ieders belangen te vrij waren. Pax Uit de Gazettenwereld De politieke censuur op de dagbladen zal in Engeland grootendeels afgeschaft worden, maar de dagbladen zullen verantwoordelijk blijven voor de valsche nieuwstijdingen die zij zouden mede deelen. De militaire censuur blijft bestaan. * * * De moord verleden jaar op Jaurès, hoofdopsteller van L'Humanité en leider der Socialisten, gepleegd, zal nu eerst vôôr het Eedgerecht van Parijs behandeld worden. De plichtige is een zekere Villain, die niet al te gezond van geest schijnt te zijn. * ** Het Duitsch tijdschrift Die Tat, had in 1914 en 1915 een onderzoek uitgeschreven, om te bestatigen welk middel het beste was om den verkoop van boeken te bevorderen. Dit onderzoek heeft het volgende opgeleverd, op 1,000 ingekomen antwoorden : 300 verklaarden, dat zij boeken gekoeht hadden. opmerkzaam gemaakt door beoordee-lingen of beknibbelingen die er in de dagbladen over verschenen waren ; 200 door 't ontvangen van toonbladen of prospectussen ; 170 door aanbeveling van vrienden ; 170 door de aanbeveling van boekverkoopers zelven of door de boeken in de winkel-uitstal-lingen te zien ; 100 omdat zij reeds andere boeken van den schrijver gelezen hadden : 37 enkel uit nieuwsgierigheid ; 20 na eene lezing van 't werk gehoord te hebben ; 3 verleid door den schoonen band. Het zal velen verwonderen dat deze laatste soort zoo klein is, want velen hebben eene boekerij niet om te lezen, maar enkel om er meê te pronken als met een onmisbaar meubel, althans hier te lande. * * * M. Schrôder, hoofdopsteller van De Tele-graaf, vervolgd om de onzijdigheid van Nederland in gevaar gebracht te hebben, is door de rechtbank van Amsterdam vrijgesproken. M. Schrôder blijft echter aangehouden voor een ander artikel, waarin hij Nederland beschul-digde een geheim verdrag te hebben met Duitschland. Hildebrand — | De Nieuwere Scholen in de Vrije Natuur I .. ■ ... , T~ VII In Romaansch-Zwitserland ontmoeten wij eerst en vooral de school van Chailly bij j Lausanne, in 1906 door M. Ed. Vittoz gesticht. | Reeds onderscheidt Chailly zich van de andere j Nieuwere Scholen door het feit dat het hier , hoofdzakelijk een externaat of daggangerschool | is. Op honderd-vijf-en-veertig leerlingen van ; negen tôt achtûen jaar zijn er slechts zeven-en-• veertig inwonenden, waartusschen vier meisjes, , tegenover acht-en-negentig Duitenleerlingen, j waartusschen vijftien meisjes. De buitenleer-( lingen wonen bij hunne ouders in Lausanne ; ; de buurtspoorweg of de fiets voeren hen naar j - Chailly, waar zij de drie vierden van den dag I I doorbrengen. Deze versmelting van Nieuwere j [ School en buitenschool vindt zeer veel bij val .« î bij die ouders die het gewettigd verlangen \ koesteren hunne kinderen bij hen te houden. i I Dàt is dan ook het grootste voordeel van h< stelsel. Daarentegen moet er vastgestel worden dat zulks de lichamelijke opvoedin zeer beperkt. Er kan hier geen sprake zijn va hoevewerk te verrichten, van do huisdieren t verzorgen en na te gaan, van hoenders t houden, van het veld te bewerken ; ten hoogst hebben de jongsten een weinig hofbouw en d ouderen wat timmerwerk. Dàt is dus een leemte. De zedelijke opvoeding, door de opvoeder en door het schoolmidden, heeft no] meer onder dit stelsel te lijden. Het is onmo gelijk de leerlingen in die maatschappelijke ei zedelijke atmosfeer te brengen die door lezinge en gesprekken, en vooral door de uitoefenin; van het sel/'-government, een der machtigst factoren in de zedelijke opvoeding van he kind, ontwikKeld wordt. Hier is het Heir vervangen door de » school » in den eigenlijke zin van het woord, dat is de plaats waar me leert. Deze voorbehoudingen eenmaal gedaan moeten wij bekennen dat het « leeren » t Chailly goed en volledig gedaan wordt. Zonde van de persoonlijke waarde van den bestuurdei een man van rijpe ondervinding, te gewagen willen wij hier enkel een woord reppen van d zeer verbeterde samenstelling van het leerpla en de lesroosters, waardoor elke leerling plaat neemt in de klas die best voor hem pas (stelsel der beweegbare klassen) en min of mee werk te verrichten krijgt naarmate h; zwakker of ster&er is in dit of dat vak. Bij d jongeren genieten de « toevallige lessen » ove een dagelijksch vraagstuk of over een door d leerlingen opgeworpen kwestie, een groote bij val. Ook de leerwijze voor de doode talen i belangwekkend : de studie van het Latijn, o het veertiende jaar aangevat, wordt vlu, doorgezet, wat de leerlingen beïang inboezetu en hen grooten vooruitgang doet maken. Hie worden geen uren doorgebraclit met kleinig heden op te zoeken, de meester is er steeds bi met zijne hulp, de lezing wordt er levendige door, en de uitslagen zijn dan ook honderdmaa beter. Sedert 1908 telt Romaansch Zwitserland ool eene Nieuwere School in de Vrije Natuur, d Chataîgneraie, bij Coppet (Vaud), naar he model van Bedales door M. en Mevr. Schwarz Buys gesticht. Op dertig leerlingen van nege; tôt zeventien jaar, telt men slechts vijf meisjes Evenals te Bedales heeft men in deChataîguerai het self-government aanvaard, in den beginn in beperkte mate, maar langzamerhand uitge breid in betrekking tôt het getal en de rijphei< der leerlingen. Eene weerkeerende tentoon stelling geeft een overzicht van het hand- en ' kunstwerk der leerlingen. In Duitschland heel Dr Lietz de gewoonte aan een zelfde vak twe opeenvolgende uren bij de jongeren, vier of vij uren bij de grooten, te wijden, ten einde d aandacht der leerlingen niet op een aanta verschillende vakken te verstrooien. De hee Schwarz heeft daar nog eene welbedacht nieuwigheid bijgebracht : sommige vakkei worden grondiger gedurende het eene, ander grondiger gedurende een volgend trimeste bestudeerd, in dier voege dat de tijd voor d verschillende vakken op het einde van he schooljaar dezelfde is als vroeger. De uitslagei zijn daardoor beter, vermits de werkkrach meer op één punt samengetrokken en daardoo vruchtbaarder is. Yours Vervolgt Plaatselijke Geschiedenis LIX MËMGELIIVGEM Betreffende de bescherming vai stielen en ambachten, waarvan d< geschiedenis reeds eenige staaltjes heef geleverd, kan nog het volgende gevoegc worden : fiakkefs Te Borgerhout woonden een aantal bakkers die zich, naar 't voorbeeld der beenhouwers in natie of gilde vereenigden. Den 4 Februar 1651 verkreeg de natie der bakkers een octroo van koning Philips, bepalende, dat elke bakker alhier vôôr 't sluiten van den vrede (1648) nie woonachtig of geen geboren Borgerhoutenaai wezende, zou te betalen hebben een inkoom geld van 24 gulden, waarvan 12 gulden vooi net ambacht, 6 voor de kapel aldaar, 3 voor di moederkerk van Deurne en even zooveel voo; den armendisch. Den 7 April 1660 besloot de wet. dat d( nieuwe ingezetenen, die sedert twee jaar alhiei hunne woonst hadden gevestigd, binnen di veertien dagen eene borg van 300 guldei moesten stellen, en terstond 6 gulden in d dorpskas storten, op straf van onmiddelljjk ai de heerlijkheid te wordeB gebannen,

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes