1 Augusti 1914 Nr 31 37e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen INSCHRIJVINGKPRIJ8 Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag raorgend.— Men teekent in b i Uitgever en in aile postbureelen, alsook bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artihelen en mededeelingen moeten véér Donderdag avond ter, bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewachi tôt Yrijdag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzen bureele Carnotplaats 65, alsook Turnhoutschebaan 43, te Borgerhout. AilNKOIVDIGIIVGEN Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbencht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de Agencie HA.VA8, Maitelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele Carnotplaats (Laar) <îîî, Borgerbout-Antwerpen HOOGE WERELD : Hetgeen het volk gewoon is de « hooge wereld » te noemen, is veelal toch maar een « vuile en misdadige wereld ». Dit bewijst andermaal de zaak-CAiLLAUx, te Parijs, waar de zoogezegde hooge wereld te voorschijn korat met echtbreuken, echtscheidingen en misdaden van allen aard. De moord is daar zelfs niet uitgesloten en de « hooge wereld » meent te mogen moorden gelijk de legers stelen, bran- den, verkrachten en moorden. * * * En 't zijn zulke onwaardige menschen en onwaardige Staatslieden die over de lotsbestemmingen van gansch een vaderland beslissen en beschikken, die zelfs een geheel werelddeel in rep en roer brengen ! En zulke lieden worden gehoorzaamd en gevolgd door het volk, dat, zooals in de Levensbeelden van Wim Pauwels deze week nog wierd opgemerkt en aangewezen, als eene « kudde » handelt en zich laat voort-drijven.* * * Deze laatste jaren zijn de zeden-schandalen zoowel bij de Republieken als bij de Koningshoven, buitengewoon groot en ontstiohtend geweest. Oosten-rijk dat thans den oorlog heeft verklaard aan Servie, heeft daar ruim zijn deel van gehad, terwijl Servie eveneens tijdens Koning Milan een schandaal was voor heel Europa. Die verregaande wulpschheid wierd later volledigd door de moord op Koning Alexander en Koningin Draga, en 't zijn de moor-denaars dier twee ongelukkigen die thans meester zijn in Servie. * * * Niet te vreden met hun eigen Koning en Koningin te vermoorden, hebben zij onlangs, — 't is duidelijk bewezen dat zij de opstokers en medeplichtigen zijn, — ook aartshertog Ferdinand van Oostenrijk en zij ne gemalin vermoord, als eerste inzet om Bosnië en Her-zegowina van Oostenrijk af te scheuren. Oostenrijk liet zich dit niet welgevallen en heeft, na het eischen van eene ver-nederende verklaring, den oorlog aan Servië verklaard. * * * En Rusland dat reeds zooveel te lijden had van de Nihilisten en wiens Czar Alexander, alsmede vele Staatslieden door hen vermoord wierden, trekt thans partij voor de moordenaars-bende van Servië, voor gekende koningsmoorders ! De hooge wereld is zôô, dat hij niet alleen eene vuile wereld, maar ook eene « onbegrijpelijke wereld » is. Voor een lapje grond ol voor eene koningsmoord, moet heel een volk uitgemoord worden. * * ¥ In andere landen is het niet beter geweest. De Republikeinen van Por-tugaal vermoordden immers den Koning en den Kroonprins nu eenige jaren geleden en de onzedelijkheid aan 't Hof was daar ook een openbaar schandaal. Die koningsmoord was het gevolg eener samenzwering van belangheb-bende en eerzuchtige lieden, en niet het gevolg van de verontwaardiging des volks. * * * De moord op voorzitter Carnot der Fransche Republiek kon niet toe-geschreven worden aan eene samenzwering ; evenmin deze op de Keizerin Elisabeth van Oostenrijk, als deze op Koning Humbert van Italie ; 't waren daden van half zinneloozen of van opgezweepten, die enkel handelden voor rekening van eenige geheime konings-haters.* * * Aan de hoven van andere landen gebeurden insgelijks vele ontstichtende zaken. Lieden die het voorbeeld van eer en deugd moesten geven aan het volk, waren juist scnandaalgevers, onwaardig om over een volk te heer-schen. Beter ware het geweest, zooals de H. Schrift zegt, dat zij met 'nen molensteen aan den hais in t water waren geworpen geweest. * * * Wanneer wij dit ailes beschouwen, wordt het nog onbegrijpehjker dat het volk zich door zulke lieden laat leiden en misleiden. Misdadigers en moorde-naars van allen aard staan thans aan 't hoofd van menige landen, om te getuigen dat de « hooge wereld » veelal een « vuile en misdadige wereld » is. En voor zulke lieden worden niet zelden standbeelden en gedenkteekens opgericht ! * * * Gelukkig kunnen zij echter niet zijn, ondanks al de macht en de weelde die hen omgeven ; gelukkig echter is de zuinige en deftige werkman en de kleine burger, die in eer en deugd door de wereld gaan en koning zijn in hun eigen huis. Zij zijn de «kleine wereld», maar ook de « reine wereld » ; zij zijn de steunpilaren van godsdienst en vaderland, terwijl de lieden der hooge en vuile wereld er meestal de ver-nietigers van zijn. J. L. DE TOESTAHD HIER EN ELDERS OOSTENRIJK. — Gelijk wij het in ons vorig nummer deden verstaan, heeft het kon-kelfoesen van M. Poincaré bij den Czar tegen Oostenrijk, de Serviërs nog meer in 't harnas gejaagd tegen Oostenrijk Maar Oostenrijk heeft deze uitdaging seffens beantwoord met een ultimatum, waarop Servië niet voldoende geantwoord heeft. Daarom heeft Oostenrijk dadelijk den oorlog verklaard aan Servië, otn te beietten dat de andere Mogendheden, en vooral het opstokende Rusland, Oostenrijk zouden belemmeren in zij ne eischen. De uitdagende houding van Rusland zal wel moeten wijken voor het optreden van Duitsch-land, dat zich aan de zijde van Oostenrijk zal scharen wanneer Rusland gewapenderhand zou durven tusschen komen voor de moordenaars-bende van Servië. Op Vrankrijk en Engeland kan Rusland niet rekenen : Vrankrijk is niet gereed en Engeland heeft een hekel tegen de Serviërs om wille der gekende Koningsmoord. Engeland is het laatste land geweest, dat de nieuwe regeering onder KODing Peter, medeplichtig aan den moord op Koning Alexander en Koningin Draga, heeft willen erkennen, en dan nog maar met tegen-zin en onder voorbehoud. Servië, van iedereen verlaten, zal dus wel gauw moeten toegeven, maar het zal dan wat meer kosten dan de enkele verbintenissen die Oostenrijk eischte. Miljoenen schadevergoeding zullen aan Oostenrijk moeten betaald worden. —o— VRANKRIJK. — Indien de Franschen in dezen oorlog tusschen komen, zou het wel de val kunnen zijn der Republiek, des te gauwer nog wanneer het Fransche leger de neerlaag moest lijden. In eenen oorlog tellen de woorden niet, — en 't zijn enkel woorden en bluf die de Franschen ter tafel brengen. Met Ministers of gewezen Ministers als Caillaux, zal het leger niet veel kunnen aanvangen. —o— ENGELAND. — De Engelschen zitten met de Ulster-dweepzucht nog immer geplaagd. Het liedje is thans uit dat de Protestanten verdraag-zame lieden zijn ; zij blijken andermaal meer dweepzuchtig en onredelijk te zijn dan de Roomschen. Ierland zal niettemin zijne vrijheid en onafhankelijkheid bekomen, ondanks het dreigement van burgeroorlog. Het Ministerie lioudt stand en zal door het kiezerskorps goed-gekeurd worden. —o— ITALIË — Italie zal insgelijks Oostenrijk o ter zijde staan, indien Rusland, Vrankrijk en T Engeland de moordenaarsbende van Servië d zouden ter hulp komen. De groote landen zijn g in 't algemeen echter deze laatste jaren slecht gevaren met kleinere volkeren aan te randen : h Rusland kreeg klop van Japan ; Engeland van n de Boeren ; Italie en Vrankrijk leden groote a verliezen in Afrika. z Een Europeesche algemeene oorlog valt dus n niet te vreezen, wanneer Duitschers, Oosten- d riikers en Italiaanders vereenigd bliiven Pax h Uit de Gazettenwereld ; De vrouw van Caillaux, die eene vrijwillige i en voorbedachte moord pleegde op M. Calmette \ van Le Figaro, is niettemin door het Fransch g Eedgerecht vrijgesproken. Dit kon bijna niet g missen wanneer men weet, hoe rechters en £ gezwoornen zich in deze zaak als onderdanige t dienaars van Caillaux gedroegen en hoe zonderling het gerecht in Vrankrijk wordt opgevat. Dit zelfde Eedgerecht veroordeelt soms menschen op enkel vermoeden, niet op bewijzen, en nu er bewijzen in overvloed waren tegen vrouw Caillaux, nu sprak dit Eedgerecht haar toch vrij ! ! ! Volksvrouwen zouden er zoo niet van af komen, en toch juichen de Socialisten toe ! Kluchtspelers ! * * * De zaak-WiLMART, die even goed de zaak der Chronique kan genoemd worden, is afgeloopen met de volgende veroordeelingen : ] Wilmart, tweemaal vijf jaar gevangenis en j tweemaal 2,000 fr. boet. Rasquin, vier en drie jaar gevangenis en tweemail 2,000 fr. boet. Waechtb:r, vier jaar gevangenis en 2,000 fr. boet. D. Ithier, drie jaar gevangenis en 26 fr. boet. Van Hentenrijcx en de andere beschuldig- den, drie jaar gevangenis en boeten. * * * Nog eene propere zaak die de Liberale wereld aanbelangt, is deze van Furnémont. In beroep wierd zijne straf tôt zes maanden gevang behouden, maar bovendien verliest hij al zijne politieke en burgerlijke rechten. Legros krijgt tien jaar gevang in plaats van acht. De moeder van het slachtoffer behoudt acht maanden gevang en de deurwaarder W. Van Brugge zes maanden, maar ook met verlies van zijne staatkundige en burgerlijke rechten. 't Zijn allen schoone lessen voor de schimpers op godsdienst en zedenleer. * * * Ons Recht, weekblad van eenige onafhan-kelijke Vlamingen en Meetingisten van Ant-werpen, geeft de pijp aan Marten bij gebrek aan ondersteuning en medewerkers. Het zal door•een ander Vlaamsch blad vervangen worden, dat eene min hevige richting zal 1 nemen. * * * De Patriote had geschreven dat in 't arrondissement van M. Waroqué, het miljoenrijk Kamerlid, kiezers omgekociit waren geweest. M. Waroqué die persoonlijk niet genoemd was, spande niettemin een geding voor laster in en vroeg schadevergoeding. De rechtbauk vond zijnen eisch ongegrond en zond hem wandelen. Hildebrand LEVENSBEELDEN XXXII Tusschen hangen en worgen In eene plotselinge en onweerstaanbare opwelling van er-genoeg-van-hebben had Wiui Pauwels den Rubicon overgestoken, en, hoewel er nog niets officieel bekend was, mocht hij zich toch aanzien van dit oogenblik af als niet meer deelmakend van de Normaalschool-kudde. Zijne borst zwoegde, zijn hart klopte koortsig toen hij voor de eerste maal «in voile vrijheid» de lucht inademde, en het was met een diepe zucht van ontlasting dat hij tôt Mieken uit den Lanteern zegde : — 'k Ben er van af, zulle ! 'k Muis er uit ! Er van af zijn ! Er uit muizen ! Dat was voor 't oogenblik ailes. Het hoofd fier in de lucht als hadde hij eene heldendaad bedreven, trok onze Wim ter statie, kocht er een dagblad, en nam als een « groote » plaats in den trein die hem huiswaarts zou voeren. Naar huis !... Hoe meer echter de trein voortsnorde, hoe meer ook Wim's opgewondenheid daalde, en toen hij moest afstappen, voelde hij zich geheel en al nedergeslagen. Het was alsof een ander licht pgerezen was over hetgene hij zoo even in de formaalschoQl kwam te verrichten... en hij uchtte de dreigende en nog onbekende gevol-en van zijn onbesuisden stap. Thuis gekomen, wendde hij voor, zware oofdpijn te hebben, en begaf zich zonder eten aar zijne mansarde, de vertrouwelinge van 1 zijn kommer en al zijn leed. Daar strekte hij ich, volgens de lievelingsgewoonte die hem ooit zou verlaten, in gansch zijne lengte op en plankenvloer rieder, en, de handen onder et hoofd gekruist en de blikken inwaarts ericht als om zijne eigene ziel te peilen, gaf ij zich over aan de diepste overwegingen. Daar had hij wat schoons verricht ! Zoo aeens afbreken mat de van zijne eerste jaren oortdurende overlevering, en voor de eerste aaal, zoo onbekookt, toonen dat hij ook kon mllen ! Afbreken met de Normaalschool, dat vas al zeer wel, zeer genoeglijk,'maar, hoe ;ing het nu verder afloopen ? Vader had nu ;edurende twee jaar die zware kosten op zich ;enomen, en moeder verheugde er zich reeds iij voorbaat in, heur Wim ôôk schoolmeester e zien. Eilaas ! zij zou het nooit zien, toch niet ■an op deze wereld ! Zeker was het dat hij niet ivereenkwam met « thuis », maar was hij zelf iiet de grootste plichtige ? Thans zag hij klaar n, nu hij daar zoo nederlag, onstoffelijk om ;oo te zeggen, geheel geest, wat 'n aardige, •nverstaanbare jongen hij was. Zelf kon hij loch kop noch staart krijgen aan zijn eigen > ik » ; Wim was voor Wim-zelf een raadsel lat hij door de wanhopigste pogingen niet kon iplossen : wat zou een ander het beter kunnen lan hij ! En hij vergeleek zich aan zijn vrolijken, evenslustigen broer Gust. Dat was een andere ierel ; die had verstand van de wereld ; die rerdiepte zich niet in dwaze en onzinnige Iroomerijen ; die nam de zaken aan zooals zij ;ich voordeden zonder zijn hoofd tegen de nuren stuk te loopen of er zijne levenslust bij n te schieten. Gust, ja, dat was een man, en iVim was nog slechts een dwaze, kinderachtige » snotter ». Maar Gust had niet ter Normaal-ichool geweest ; hij was « vrij » vermits hij ' klerk » was, en dus viel het hem licht • man » te zijn. Maar zou, in dezelfde omstan-ligheden geplaatst, Wim evenzeer « man » :ijn als broer Gust ? Zou Wim het leven zoo •ooskleurig kunnen inzien als broêr Gust ? En op die laatste vraag, die het besluit van illes uitmaakte, moest Wim deemoedig neen ! intwoorden. Waarom niet ? Verschil van inborst, van lanleg, van streven wellicht. Het was Wim liet mogelijk dat heel klaar in te zien, maar iij voelde dat 't zôô was en niet anders ; dat hij n zijn onverstaanbaar onbegrijpelijk karakter jevangen lag als eene vlieg in een spinneweb, ;n dat al wat hij deed, hem nog meer zou ?erstrikken. Al wat hij deed. Ook de dommigheid die hij iwam te begaan. Eu daar begon hij thans op te fllosofeeren. t Was eene groote dwaasheid geweest, maar se was nu eenmaal verricht. Gedane dingen lebben geen keer, en Wim was de man — of Je jongen — niet om lang te verwijlen bij iets waar toch geen veranderen meer aan was. De Normaalschool was achter den rug : dat was een feit, hoewel zij er thuis nog niets van wisten. Wat nu ? Van zijn vroeger pogen om « wég » te zijn uad Wim zoo'n soort scepticisme overgehou-jen : hij wist dat hij geen klerk zou worden, tnj wist dat elke poging om een vrij bestaan te verwerven, schipbreuk zou lijden. Er bleef dan maar ééne zaak meer over : zich soldaat steken, Soldaat worden, ja, dat zou hem nog al gaan. Daarenboven — en nu werd de jonge Vlaamsche Beweger in hem wakker — dat was onder Vlaamschgezind oogpunt, nog een onberoerd arbeidsveld, waar hij nuttige pogingen kon aanwenden. Was dat misschien zijn roep niet : het leger vervlaamschen !... Goed mogelijk... Maar dan was zijn onbesuisde stap van heden misschien zoo dwaas niet als hij even had gemeend... 't Is misschien dat zijn weg zôô voorgeschreven was, en dat hij voorbesteiad was om soldaat te worden, Vlaamsch-Bewegend soldaat, wat toch heel wat anders was dan schoolmeester worden, fabrikant van a's en b's, zooals Jantje v. M. het eens heel aardig gezegd had ! Ja, 't stond vast : Wim zou soldaat worden ! Daarmede was de geestesstorm bedaard. De zaak was klaar. 't Kwam er nu nog maar op aan vader en moeder op het gewichtig nieuws voor te bereiden. Eenige dagen verliepen en er kwam geen nieuws uit de Normaalschool. Dat verwonderde hem niet : geen nieuws beduidde immers dat het exaam tegengeslagen was. Maar thuis waren ze er erg ineê in de weer : ze konden er geen kop aan krijgen, te meer daar Wim danig bedaard over en weer liep. Eindelijk moest Wim gaan hooren hoe de zaken stonden, en hjj deed het. 't Was leeraar Hannes die hem ontving en die hem vol spijt berichtte, dat hij

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.