Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

996 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1916, 25 Novembre. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/kw57d2rc6j/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

25 November 1916 Nr 48 398 Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelïjk Katholiek yolksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen IXSCIIIUJVIXGSI'IUJH Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— Men teekent in bij n Uitgever en in aile postbureelen, alsook bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten véor Donderdag avond ten bureele besteld zijn, alsook de aankondigingen. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten ouzen buraele, Carnotplaats 65. — lO centiemen het nummer. AANKONDIGINGENI Den regel (r. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5 00 Groots aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zieh tôt de Agencie HA.VA.S, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondi<?ingen ten bureele Carnotplaate (Laar) 6S, Borserhiiut-Antwerpen ZELFOPVOEDING Er wordt dikwijls gesproken van zelfonderricht, doelende op personen die het geluk of de gelegenheid niet hadden regelmatig een lager of middelbaar onderwijs te volgen en zich zelven moesten behelpen. Niet zelden wordt er bestatigd, dat zulke personen beter geleerd zijn dan anderen, die nogtans lange jaren op school zijn geweest en alierhande middelen bezaten, om zich op stevige wijze te ontwikkelen. * * * Wij kunnen hetzelfde bestatigen betrekkelijk de opvoeding. Het gebeurt dikwijls dat zoogezegd goed opgevoede personen, hoegenaamd geene opvoeding schijnen te hebben, of althans minder goed opgevoed blijken te zijn dan lieden, die in geen midden van opvoed-kundigen hebben geleefd, maar door zelfopvoeding zich als deftige lieden doen gelden. * * * In beide gevallen, wanneer onderwijs of opvoeding bij dezen of genen te wenschen laten, wordt de schuld maar al te dikwijls op ouders en onderwijzers gelegd, terwijl de ware schuld moet gezocht worden in de omgeving dier personen, buiten de school en het huis-gezin. Goed opgevoede, zelfs verfijnd opgevoede lieden, blijken in den gewonen omgang die opvoeding te hebben verleerd. * * * Dit kan men bestatigen, niet enkel in aile groote aangelegenheden, maar tevens in den gewonen omgang der menschen. Het is dikwijls niet ver-kwikkelijk personen gade te slaan, die in groote vergaderingen of bijeenkom-sten, of in al andere omstandigheden weinig blijken van goede opvoeding geven. Erger nog is dit, wanneer men hunne samenspraken en spotternijen hoort, die niets gemeens hebben met de eischen eener goede opvoeding. * * * Die lieden meenen blijkbaar dat aan hen ailes is toegelaten, want zij over-treden de minste regels der wellevend-heid. Want dat is juist de kern der goede opvoeding, namelijk de wellevendheid.Vreugde vervangen zij door-gaans door dwaasheid en ruwheid, geestigheid door « trivialiteit » of plat-heid, dikwijls door nog iets ergers, dat tôt ontstichting dient van velen. * * * Tegenover die ontaarden kan men niet genoeg het goed gedrag en de wellevendheid bewonderen soms van eenvoudige arbeiders of minvermogen-den, die door zelfopvoeding gelijk door zelfonderricht, uitstekende leden der Samenleving zijn. Die natuurlijke begaafdheid door eigen wilskracht ontwikkeld, is een sieraad dat bij hen meer waarde heeft dan het klatergoud van meer begoede, maar ontaarde standen. * * * Beschaving en opvoeding maken een geheel uit, dat de menschelijke waar-digheid aanzienlijk doet stijgen. Bij velen is de beschaving slechts een soort vernis dat hunne handelingen bedekt, maar dat, eens verwijderd, de ruwheid van hun gedrag doet kennen. Daarom ook kunnen zij geene blijken van opvoeding geven, want zij hebben deze geheel verleerd, ten spijt van school en huis-gezin, waar zij nogtans niets dan goede voorbeelden zagen. * * * : De zelfopvoeding en het zelfonderricht zijn steviger gegrondvest. Ont-. daan van gemaakte manieren en waanwijsheid, komen zij des te beter voor door hunne natuurlijke eenvoudig-heid, gelijk de overtuiging in vele zaken ook het best geankerd is bij hen, die er niet meê te koop loopen, noch haar vertoonen voor de schoone oogen van anderen of om er eenige gunst door jj te bekomen. * * * Dit ailes bewijst dat er oneindig veel s kan bekomen worden door wilskracht jj en zelfbeheersching. Hier geldt het Ispreekwoord Willen is Kunnen, want het zelfonderricht zoowel als de zelfopvoeding vraagt een vasten wil, om : door eigen middelen en door eigen krachten tôt een doel te komen, dat anderen zonder moeite kunnenbereiken, maar het verwaarloozen of verachten. * * # Dit zelfonderricht en die zelfopvoeding zijn gesteund niet alleen op wilskracht en overtuiging, maar ook op openhartigheid. Waar anderen de geveinsdheid en sluwheid als een bewijs van verstand en verfijnde opvoeding doen gelden, daar kent de mindere man enkel openhartigheid en rechtzinnigheid. Zijn grootste genoegen en zij ne meeste voldoening is, zich zonder aanstellerij als een deftig man in de Samenleving te bewegen. * * * School en huisgezin kunnen en moeten op dit gebied veel invloed uitoefenen ; dat is hunne zending en ook hun doel. Maar bij velen gaan de indrukken dier invloeden verloren, wanneer zij in een midden komen van zoogezegde beschaafde lieden, die door beschaving en wellevendheid juist niet uitblinken. 't Is in dit midden niet dat zij die door zelfonderricht en door zelfopvoeding zich tôt deftige burgers . willen opwerken, kunnen gelukken. * * * Het is van het hoogste belang dat ons volk zich niet alleen ontwikkele op onderwijsgebied, maar ook op dit der beschaving en wellevendheid. Het voor-beeld moet van hooger komen, en dit laat nog al veel te wenschen. Iedereen kan daartoe nogtans bijdragen, door aan kinderen en aankomelingen de waarde eener goede opvoeding en wellevend-1 heid te doen begrijpen, zoowel in 't f openbaar leven als in bijzondere aange- \ legenheden, zoowel tegenover de I menigte als tegenover elkander, zoowel j tegenover minderen als tegenover hoogeren. De straatopvoeding en bulle- I bakkerij zouden daardoor grootendeels verdwijnen. J. L. \ DE TOESTAND HIER EH ELDERS NEDERLAND.—De verdeeling der voedings- ; waren, die eene groote bezorgdheid voor 1 Nederland uitmaakt, komt dikwijls groote l moeielijkheden tegen door gebrek aan rervoer- j middelen. De beste schikkingen geraken daar- ' door onklaar, iets wat vele menschen niet ■ begrijpen of niet -willen verstaan. Van daar dan ! ook hevige beknibbelingen die meestal onge- j grond zijn, gelijk het in andere landen insgelijks ; gebeurt. —o— FRANKRIJK. Een Fransch staathuis- ' lioudkundige heeft uitgecijferd, hoeveel belastin- ! gen deFranschen meer zullen moeten opbrengen ' na den oorlog. Hij komt tôt verschrikkelijke getallen en wijst de bronnen aan die daarin ' moeten of kunnen voorzien. In zijn betoog komt echter geen woord voor nopens besparin-gen, die nogtans menige uitga?en zouden verlichten. Wilden de Kamers dit punt rijpelijk overwegen, er zou met besparingen in staats- \ zaken denkelijk meer te bekomen zijn dan door nieuwe belastingen. De « bureaucratie » of het } overdreven getal Dedienden, is in Frankrijk eene zuigpomp, die de beste inkomsten van 't land opslurpt. Clemenceau en andere Ministers hebben daar vroeger een einde willen aan brengen, maar zij bleven niet lang genoeg aan 't bestuur, om hun plan uit te voeren. Na den oorlog zal men in aile landen dit punt moeten overwegen, opdat geene nuttelooze uitgaven den gang der geldelijke heropbeuring zouden belemmeren. Op dit gebied alleen moeten mil-joenen uit te sparen zijn, waarbij tevens de wilskrac'Jt van 't volk zal aangewakkerd worden om door eigen werk, en niet op kosten van den Staat, te leven. MEXICO. — De toestand int Mexico kan maar niet opgeklaard worden. Generaal Villa beschikt nog over eene voldoende legermacht om zijne aanspraak te doen gelden. In een treffen met het leger van Carranza, den huidigen voorzitter der Republiek, was hij overwinnaar en nam eenige steden in. De troepen der Ver-eenigde Staten zullen eindelijk doortastend moeten optreden, om een einde te stellen aan dien warboel. Het pleit althans niet in 't voor-deel van den republikeinschen regeeringsvorm, dat zulke mistoestanden jarenlang blijven bestaan. —o— OOSTENRIJK. — Frans-Jozef, geboren in 1830 en Keizer van Oostenrijk sinds 1848, is den 21 November 1916 overleden. Veel tegen-spoed en rampen heeft hij beleefd, niet enkel in staatszaken, maar ook in familieaangelegen-heden. De moord gepleegd op de Keizerin in Zwitserland ; de voorbarige dood van den Kroonprins Rudolf ; de moord op den Kroon-prins Frans Ferdinand, nu twee jaren geleden, en op dezes vrouw, waren zware beproevingen voor hem. —o— ROME. — Volgens het Rood Kruis meldt het Italiaansch dagblad Corriere d'Italia het volgende : « De Paus onteing de vertegen-woordigers van 't Amerikaansch Hulpkomiteit voor België, dat hem bet plan voorlegde tôt de inrichting eener inzameling, met wier opbrengst bijmaaltijden voor Belgische kinderen zullen verstrekt worden. De Paus beloofde het werk aan Kardinaal Gibbons, het Amerikaansch episkopaat, de geestelijkheid aldaar en aile barmhartige menschen, zonder ondersclieid van godsdieost en maatschappelijken rang, aan te bevelen, en schonk zelf 10,000 mark aan het Werk. » Pax Uit de Gazettenwereld Deze laatste tijden zijn groote kapitalisten in Amerika en in Europa àan 't werk geweest, om door een soort trust of samenwerking zich meester te maken van een aantal groote dag-bladen, ten einde aan al die bladen eene eensgezinde richting te geven in handels- of geldzaken, nauw verbonden met politieke doel-einden. Dit voorspelt niets goeds voor de toekomst. 't Zal eene alleenheerschappij zijn over markt- en andere prijzen, bijzonder over de beurs, zoodat degenen die niet ingewijd wierden in de geheimen dier papieren goden, dikwijls de gefopten zullen wezen. Dit gebeurde nu reeds in 't klein, maar moest die nieuwe trust gelukken, dan zouden wij de prijsvermin-dering en de prijsverhooging van handelswaren en fondsen in 't groot zien uitspelen ten nadeele der kleine beurzen. Om die reden ware het wenschelijk de bladen te kennen die van dien trust zullen deelmaken ; het zou eene bescherming zijn tegen zwendelary en woeker. Hildebrand Over Godsdienstige Opvoeding in Nederland m Het onderwijs van den Katechismus schijnt de hoofdzaak te zijn van de godsdienstige opvoeding. Ik zeg : « schijnt », want ten onzent kan men zich geen godsdienstles voor-stellen zonder dit onooglijke, beduimelde, en toch zoo oneindig veel wijsheid bevattende boekje. Op dit « schijnen » en op den Katechismus zelf kom ik verder wel terug, om me voor het oogenblik te bepalen bij de onderscheidene leerwijzen van Katechismus. De in ons vaderland algemeen gebruikte, en hoofdzakelijk de eenig gekende leerwijze, is de tehst-verklarende. Het zal niet noodig zijn er veel over uit te weiden ; de tekst van de les wordt verklaard, uitgelegd, zoo mogelijk met voorbeelden uit de Gewijde Geschiedenis opge-luisterd... en daarmèe al ! Om echter de waarde van zulke leerwijze te beseffen, zal het best zijn rector van den Hengel aan 't woord te laten. « Eene dergelijke behandeling », schrijft hij, « heeft dit voor, dat ze gemakkelijk is voor den leeraar en dat men zonder heel veel voorberei-ding zich aan een Katechismusles in dezen geest wagen kan, daar men ook zonder voorbereiding zulk een wijze van behandeling altoos met eenigen bijval zal aanwenden. Maar deze aanbeveling heeft iets van een veroordeeling. Ze leidt onwillekeurig tôt nalatigheid bij de noodzakelijke voorbereiding. Maar er zijn andere zielkundige, grondige fou ten bij een dergelijke leerwijze. En wel vooreerst : wanneer de (te behandelen) vragen aile op die wijze besproken zijn, dan is het hoofd van de kinderen vol vanwoorden en onsamenhangende voorstellingen en voorbeelden. In een half uur wordt de geschiedenis van Kaïn en van Job en van ik weet niet wie nog meer, op het tapijt gebracht. Het gaat den kinderen als den bezoe-kers van het Rijksmuseum : ze zien van ailes in eens en ze gaan voorbij en geen enkel tafereel blijft in hun verbeelding harigen. De voorstellingen worden niet verbonden in de hersens der kinderen en deze weten straks niet meer, welk begrip aan het tafereel van Kaïn en Abel, welk begrip aan dat van Job is vastgekoppeld... De zoo noodzakelijke practische eenheid ontbreekt. Een doelmatige eenheid wordt voor kinderen niet aangebracht hierdoor, dat men heel stelselmatig den inhoud van een Katechismusles in onderdeelen ontleedt en opzet met boogjes en accoladen. Zij, die de afzonderlijke waartieden reeds bezitten, kunnen door een dergelijke stelselmatige indeeling geholpen worden, om het logisch verband van aile onderdeelen zich scherp voor te stellen, het geheel te overzien. Maar kinderen, wien het begrip van de afzonderlijke waarheden nog moet worden bijgebracht, vatten deze waarheden niet te zamen : ze kùnnen ze niet samen-vatten, omdat zij ze nog niet bezitten. Willen wij derhalve deze waarheden tôt een eenheid samenbretigen in het begrip van kinderen, dan moet deze eenheid uit de voorstelling der waarheden zelf opgroeien. Dit wordt mogelijk gemaakt door de verschillende waarheden of leerstoffen samen te vatten in één doorloopende geschiedenis. Zoo verkrijgt men een practische eenheid. De Katechismus, die voor kinderen van aile leeftijden geschreven is, behoeft daarmede niet zoo nauwkeurig rekening te houden, maar de Katecheet moet de ontwikkeling van zijn kinderen in aanmerking nemen. « Maar deze tekstverklarende leerwijze heeft nog een heel andere, ernstige schaduwzijde. En wel deze : het gemoed van de leerlingen blijft totaal werkeloos, omdat er veel te veel tafereelen worden opgehangen en het gemoed door geen enkel tafereel wordt geroerd. En toch, wil het godsdienstouderwijs eigendom worden van den leerling, dan moet de leerstof worden opgenomen door den geheelen mensch, en bij kinderen moet misschien nog meer dan bij groote menschen de waarheid, of juister de voorstelling, vastkleven aan het gemoed dan aan het verstand. » Wat rector van den Hengel niet zegt, maar wat genoeg uit zijne woordea af te leiden is. is dat de tekstverklarende leerwijze liet zuivere geheugenwerk, het eenvoudig van buiten leeren, ten zeerste in de hand werkt. Wie deze leerwijze toepast, is maar al te zeer geneigd het hoofdgewicht te leggen op het juist opzeggen der lessen, en die neiging deelt zich natuurlijk aan de kinderen mede. Met het begrijpen, met het voelen, wordt dan zeer lichtvaariiig omge-sprongen... en dat geeft ons eene godsdienstige opvoeding waarop we juist niet fier mogen zijn... Minder bekend, maar veel zakelijker, is de zaakverklarende leerwijze, die, zooals de naam het aanduidt, éérst de zaak wil doen kennen en verklaren, de begrippen stichten, om ze dan in de geijkte woorden van den Katechismus saam te vatten. Deze leerwijze heeft het groote voordeel, dat zij eene degelijke voorbereiding vergt, en niet zoo maar voor de vuist kan gegeven worden — dit voor den leeraar —, en ook dat ze zich op ééne doorloopende geschiedenis steunt, waarin de begrippen tôt klaarheid komen terwijl zij het gemoed treffen — dit voor de leerlingen —. Eene volgens de zaakverklarende leerwijze gegeven Katechismusles omvat vijf trappen, die, wanneer men b. v. de leer der engelen en der duivelen wil behandelen, daartoe de geschiedenis van Tobias nemend, als volgend vinden kan : Voorbereiding, met aangifte van het doel. Voorstelling van de leerstof, de geschiedenis van Tobias. Verklaring in betrek met de erin voor-komende engelen en duivelen. Samenvatting in de woorden van den Katechismus. Toepassing, plichten jegens den engel-bewaarder, schietgebed oflofzang te zijner eer. i Eene derde leerwijze — het juweel onder aile leerwijzen, zooals O. Wilmann haar noemt — is de genetische. Hier wordt de wording, de genesis der leer op den voor-grond gebracht, doch zij laat niet toe verschillende punten in ééne les te behandelen, en niet altijd kan zij ook aangewend worden.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes