Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

1217 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1914, 11 Juillet. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/sf2m61cv7b/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

11 Juli 1914 Nr 28 £7e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen ~ ~ • IIVSCHRIJVINGHPRIJg Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— M en teehent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten vôàr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewacht tôt Vrijdag avond. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomon ten onzen bureele, Carnotplaats 65, alsook Turnhoutschebaan 43, te Borgerhout. AAIVKONrDIGIlVGGN Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5,00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de A.gencte HA.VA.S, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele Cai'Dotplnatei (Laar) 6tS, Itor^erhoiit-Antwei'pen Inschrijviiigsprijs aan 't Vlaamsch Heelal, van Iieclen tôt 31 December. fr. S.SO. NIEUWE BELOFTEN Minister de Broqueville heeft in eene groote redevoering te Turnhout een aantal uitleggingen gegeven over het gedrag van 't Ministerie in zake der legerwet en meer andere daden, waardoor de laatste kiezingen voor de Iiamer min goed zijn geweest. Als politieke geneesheer wist hij voor ailes een doeksken te vinden voor 't bloeden en wetende dat de Vlamingen goed in God zijn en gaarne vlaaien eten, heeft hij hun allerhande beloften gedaan. * * * In strijd met zijne vorige verklarin-gen aan de Walen, dat hij de Hoogeschool van Gent niet zou laten vervlaamschen, heeft hij thans beloofd dat die vervlaamsching binnen twee jaren, althans vôôr de volgende kiezing, een voltrokken feit zal zijn. Dit is eene schoone belofte die aile Vlamingen zal verheugen, maar of die belofte wel zal gehouden of kunnen gehouden worden, dit behoort nog tôt het onzekere. * * * Betrekkelijk de legerwet deed hij ook verstaan, dat er geene verdere ver-zwaringen meer zouden geëischt worden en de verlenging van dienst die velen vragen, niet zal toegestaan worden. Hij deed tevens de stoffelijke voor-deelen uitschijnen door kampen en kazernen aan enkelen bezorgd, maar zweeg over de zedelijke nadeelen en over de grootere uitgaven en leeningen, die, gelijk wij het in ons vorig artikel deden uitschijnen, altijd grooter zullen zijn dan die enkele stoffelijke voordeelen voor een klein getal begunstigden. * * * M. de Broqueville is een eerlijk man en aan zijn woord zou niet mogen getwijfeld worden. De voorgaande gebeurtenissen en de huidige toestanden zijn echter zôô, dat dit woord weinig indruk zal maken en weinig geloof zal verwekken. De kiezers zijn nog niet vergeten hoe zij in de doeken wierden gedaan door Minister Schollaert, die om de verzwaring van 't leger te bekomen, met Liberalen en Socialisten aanspande en het verlokkend « één zoon per huisgezin » deed aannemen. * * * Zij die in de soldaterij den duivel hebben gezien en het ongeluk van volk en land, konden hunne vijandschap tegen dithellewerk niet staande houden, omdat vele ouders met meer dan één zoon, thans begunstigd waren en mede partij trokken voor die nieuwe wet. Zij bevroedden echter niet, dat hunne vol-doening van korten duur zou wezen en de nieuwe wet aldra zou afgeschaft en vervangen worden door het « alleman soldaat. » * * * Een heele hoop gekozenen wier woord zoo eerlijk was als dit van Minister de Broqueville, beloofden bij de kiezing van 1912, dat de legerwet niet zou veranderd worden. En nauwe-lijks was de kiezing voorbij, of aile eerewoorden verdwenen en wierden vervangen door heele bussels soldaten. Tusschen die eerewoordgevers waren er nu die zelfs propaganda maakten voor 't « alleman soldaat » en heel boos waren wanneer zij tegenspraak en mis-trou wen tegen kwamen. ¥ * * I Dit ailes ingezien, wat hebben wij nu te verwachten van de nieuwe beloften van Turnhout ? Zullen de Vlamingen weer niet gefopt worden ? Overal worden zij en hunne rechten miskend en vernederd, bijzonder in de minis-terieele bureelen, en wanneer over die wetschennissen geklaagd wordt, looche-nen de Ministers die feiten of trekken partij voor hunne ambtenaars en bedienden. * * * Laat ons hopen dat de uitslag der laatste kiezing zal maken dat het nu gegeven « eerewoord » geen « ijdel woord » zal zijn ; dat de Ministers en de meerderheid der Kamer meer reke-ning zullen houden van den volkswil dan van de soldaterij en walerij, die beiden samen spannen om het Vlaamsche volk te bederven en te vernietigen ter eere van 't uitstervende Fransche volk. J. L. DE TOESTAND HIER EH ELDEBS OOSTENRIJK. — De verontwaardiging over de moord op den kroonprins en dezes vrouw gepleegd, is nog niet bedaard. Het algemeen gevoelen is dat de misdaad moet ten laste gelegd worden der Serviërs. Die zijn bekend als koningsmoordenaars, want zij brachten hunnen eigen Koning Alexander en Koningin Draga insgelijk.s oui 't leven. En indien het waar is dat de kroonprins van Oostenrijk wierd van kant geholpen om eenen oorlog te vermijden, dan zou dit nu juist een tegenover-gesteld uitwerksel kunnen hebben, want de Oostenrijkerseischen thans dat de moordenaars-bende van Belgrado worde uitgeroeid. De betrekkingen tusschen Rusland en Oostenrijk zijn er ook door verscherpt en 't wordt meer en meer waar dat de zoogezegde zaak van t Oosten, waarover reeds gehandeld wordt sinds de inneming van Sebastopol, erge ver-wikkelingen in Europa zal te weeg brengen. t Is koren op den molen der soldatenliefheb'oers 3n der bangmakers in aile landen. —o — ALBANIE. — De opstand in Albanie doet den prins von Wied op geen bed van rozen slapen. Daar ook zitten de Mogendheden voor een kindsgedeelte tusschen, want hun invloed kan ar door lijden of door winnen. Intusschen doen de Nederlandsche officiers daar hun best, om met het stuksken leger van den prins wonderen te verrichten. ITALIE. — Verleden Zondag hebben ander-maal eenige steden, dank aan 't algemeen îtemrecht en 't verbond tusschen Katholieken 3n gematigden, 't Socialistische juk afgeschud. Rome bènoemde tevens prins Colonna tôt aurgemeester, in vervanging van den Jood Nathan. —o— DUITSCHLAND. — Keizer Wilhelm is niet naar de begrafenis van zijnen boezemvriend den Kroonprins van Oostenrijk kunnen gaan, nmdat het « protocol » of de plechtigheidsregel îich daartegen verzette. Daar de Kroonprins niet gehuwd was met eene vrouw van koninklijken bloede, waren ook vele waardig-aeidsbekleeders en edellieden niet uitgenoodigd. Dit legt uit dat de hoogere standen niet veel jeven voor 't leven van soldaten en volkskin-ieren, wanneer zij reeds eene brave gravin yoor iets heel minder aanzien dan zoogezegde ioninklijke spruiten. Gewone burgers, hoe îerlijk en deftig ook, komen bij zulke lieden niet in aanmerking. Zij mogen geld en kanon-pleesch leveren, meer niet. Pax Uit de Gazettenwereld Roosevelt, de gewezen voorzitter der Vereenigde Staten, was verbonden aan het weekblad Outlook mits eene jaarwedde van 150,000 fr. Roosevelt heeft nu van dit postje afgezien. Wij zijn zeker dat onze Yours, die ailes Pro Deo doet, het voor veel minder zou willen aflappen. * * * Geneesheer Van Nuffel spant een geding in tegen een sportblad, dat hem beschuldigd heeft eenen sportman te hebben willen omkoopen. Dr Van Nuffel vraagt aan de rechtbank, aan dit blad een pilleken toe te dienen tegen lastertaal en kwaadsprekerij. De negende Kamer der rechtbank van Parijs leeft gevonnisd, dat het overnemen van een lagbladartikel zonder toelating, en zelfs wan-leer de naam van den schrijver of van 't blad inder het artikel vermeld wordt, strafbaar is. îen blad wierd daarvoor veroordeeld tôt 100 fr. ioet en 500 fr. schadevergoeding. * * * Het diamantslijpersblad, vereenigd met de traat- of kasseislijpers der Socialisten, wil ich doen opmerken door gemeene zetten. Het al weeral tôt niets helpen. Diamantslijpers en iocialisten zullen veel geld verkwisten aan dat ing, maar het heeft de tering en Dr Terwagne al het niet kunnen genezen. Hildebrand LEVENSBEELDEN AAIA Wim Pa u wel s « prakkczeert « om vrij te worden Wim was flamingant, en thuis gaven ze weinig om flamingantisme, en ze hielden Wim erg voor aen gek omdat hij den naam van den hond, Fédôr, op zijn Vlaamsch uitsprak als « Feder » — in zooverre dat hij een geruimen tijd zelf » onze Feder » gedoopt werd ; Wim had geen greintje godsdienstig gevoel meer in gansch zijn grojt lichaam, en thuis waren ze overdreven godsdienstig ; Wim was op weg zoo'n soort gematigd dunpunter te worden, en thuis waren ze razend dikpunter ; Wim wist graag het fijne van de historié, en thuis kreeg hij niet een woord bescheid over de vragen die zijn kinder- en jongelingsgeest pijnigden ; Wim zou toch zoo graag iets of wat vrij geweest zijn, en thuis werd hij danig nauw gehouden ; Wim schreef gaarne « kajeetjes » vol, en thuis noemden ze dat « luiaardij », Wim... Maar er zou zoo kunnen aangehaald worden tôt te naaste jaar ! In een woord : Wim en zijn thuis storiden lijnrecht tegenover elkander, en dat gaf heel dikwijls zware onweders over Willem's schuldig hoofd. Dat zijn zoo van die dingen die heel dikwijls in de huisgezinnen voorvallen, en waarin rekening moet gehouden worden van verschil van aanleg, gevoelens, ondervinding, genoegens... Er wordt maar al te dikwijls gemeend dat elk kind eene nieuwe verbeterde uitgave van vader en moeder is, en dat is de oorzaak van veel familie-geharrewar. Langzamerhand begint men er wat klaarder in te zien : elk kind is een op zich zelven staande boekwerk, dat de ouders moeten trachten te ontcijferen, om er die verbeteringen te kunnen aan toebrengen, die, uitgaande van het standpunt van het kind, noodzakelijk of nuttig kunnen geacht worden. Maar zoovèr dacht men niet, ten tijde van Wim's jongelingschap. Die onmisbare opvoed-kundige wetenschap, die elke ouder zou moeten bezitten vooraleer hij er op denkt « kinderen tôt Gods glorie op te brengen », lag verdoken in groote, dikke, weerzinwekkende boeken, en het is nog maar enkele jaren dat men er toe overgegaan is, ook de ouders moris te leeren... indien zij maar willen. Ongelukkiglijk willen zij niet altijd ! Wim's ouders hadden er in aile geval geen begrip van : dat was niet van hunnen tijd, en daarom dragen zij niet de minste schuld aan Wim's tobben, een kwaart eeuw lang. En 't was toch ook Wim's schuld niet dat hij behept was met andere gedachten, met andere denkbeelden, met andere vooruitzichten, met andere levensopvattingen... 't Stak Wim erg tegen thuis... en in de Normaalschool niet minder. En hij besloot — voor zooveel er besluitingsmacht in hem lag — aile middelen aan te wenden om toch eindelijk én van zijn thuis én van de Normaalschool af te geraken. Reeds was hij het tweede leerjaar ingetreden, maar hij voelde dat hij het niet kon blijven uithouden : er moest een einde aan gesteld worden. Maar hoe ? Dat was de vraag. Op zekeren keer las hij in een blad dat het St-Ra/aëls Genootschap aile inlichtingen verschafte om landverhuizers naar Canada bij te staan. Aanstonds schreef hij een langen brief aan dit bestuur, waarin hij, zich uitgevende \ voor een « achttienjarige wees » die dit en dat I kende, en voor zulk werk geschikt was, vroeg ' hoe hij er kon toe geraken naar Canada over te stoomen en er zijn brood te verdienen. Bang als hij was dat z'er thuis iets van zouden te weten komen, teekende hij enkel : W. v. B., Postliggend, te Veurdeur, zonder even te vermoeden dat zulke geheimzinnige thuiswijs al heel verdacht moest voorkomen bij de leden van dat bestuur. Vol hoop wachtte hij het ! antwoord a t ; dagelijks begaf hij zich naar het | postbureel, maar nooit kwam er een brief op ; de letters W. v. B. En zoo lag het uitwijken naar Canada îd de zee ! Dan maar wat anders beproefd ! Weldra was er een brief — want brievenschrijven was z'n specialiteit — weggestuurd naar Parijs, naar den uitgever van het tijdschrift dat hij regel-matig las, om van dezeri niet min of niet meer dan « eene plaats in zijne bureelen » af te smeeken. Doch ditmaal gaf hij zijn kosthuis in de Normaalschool op... 't was juist ten tijde dat hij omgang had met de dunpunter-onder-wijzeres — ge weet wel, die met haar « fusique » horripilant — ...en toen hij daarop antwoord ontving, bevond hij dat de brief, die natuurlijk vele Fransche flauwe zeever en eene categorieke afwijzing bevatte, reeds was geopend geworden. Denzelfden avond, na de scène die er thuis plaats greep om zijn « verkeer met slechte vrouwen », vernam hij tusschen de huiselijke onweers-vlagen in, dat vader te M... in zijn kosthuis geweest was, er den brief gevonden, en hem geopend en gelezen had. Ge ziet van hier wat een onweer op het eerste volgde ! Onder dien indruk trok Wim den morgen daarna op, docb, in plaats van den trein te nemen naar de school, trok hij te voet op, — want de sukkelaar zat op droog zaad —■ naar Antwerpen, recht naar de haven, om zich bij het eene of andere schip als kajuitjongen aan te melden. Het kwam hem niet eens in den geest hoe weinig « kajuiijongensachtig » hij er uitzag, en hoe gewichtig het besluit was dat hij kwam te nemen. Weg zijn, dat was al wat hij wilde. Den geheelen dag zwierf hij zonder eten rond de haven, zonder iemand te durven aanspreken ; en toen de avond inviel, was onze Wim half dood van vermoeidheid. Om honger gaf hij niet : dien wist hij altijd te overmees-teren, en hij herinnert zich niet ooit er iets om gegeven te hebben, hoewel hij dikwijls, in zijn jongen inbeeldingsovermoed, nagegaan had hoe lang hij « zonder eten » kon blijven. Twee, drie dagen hield hij het soms uit, maar daa moest hij toegeven, niet omdat hij niet meer voort kon, maar omdat vader er eene « koppig-heid » in zag die met « oorvijgen » verdreven werd. Wat er ook van zij, 't werd laat, en Wim dwaalde nog altijd rond, tot'hij, ten einde raad, met lamme beenen den terugtocht aan-ving. Bij huis gekomen, sloop hij langs achter tôt vôôr de keukendeur, en hoorde daar vader nog zijne vlucht « commenteeren : » — « Den geheelen dag niet in de school geweest en nog niet thuis ! Het zou me niet verwonderen dat hij zich «■ verdaan » had ! » Van « verdoen » was er bij Wim nooit sprake geweest. In dien tijd kende men die kinder-zelfmoorden nog niet die thans, door de schuld der dagbladen, der cinémas en der prikkel-letterkunde, zoo'n afschuwelijke uitbreiding genomen hebben. Maar hij verwachtte zich aan een ferme rammeling... en daarom wist hij niet wat doen. Eindelijk greep hij al zijnen moed bjjeen en riep door 't sleutelgat : — « Als ge me niet slaat, zal ik binnen komen ! » Aanstonds ging de deur open. Wim trad binnen en zonder een woord te spreken, trok hij recht naar zijne mansarde, waar hij bittere, zeer bittere tranen stortte... Geen woord werd er verder gerept over zijne vlucht... en dat was 't verstandigste wat men doen kon. Ocli ! waarom al die oude koeien uit de gracht halen ? ftuisteren hem zacht en meê-warig de denneboomen toe. Waarom ? Niet om een wrok te koeien, want hij heeft er geen, op niemand. Wrok kent hij niet. Maar die droeve beelden uit het verloopen leven doen hem des te meer de rust en het geluk van den tegenwoordigen dag genieten. En vooral, vooral, hij voelt dat het afschilderen van die treurvolle dagen, waaraan niemand schuld had, wellicht de ouders van heden zou kunnen opwekken om meer aandacht te wijden aan de ontwikkeling hunner kinderen. 7 Zijn de ouders die in de éérste plaats zouden moeten opgevoed worden, daar zij toch een-maal plechtig gezworen hebben, en gratie ontvangen hebben, om kinderen tôt Gods glorie op te brengen ! Maar wie denkt daar ooit aan, buiten eenige al te zeldzame uitzonderingen ? Het kan niet genoeg herhaald worden, en 't zou moeten in groote letters op de eerste bladzijde van elk trouwboekje staan : schoenen maken, huizen bouwen, het eenvoudigste huis-werk verrichten, dat ailes vergt een min of meer langen leertij i ; maar kinderen opkwee-ken, zoogezegd « ter eere Gods », dat kan de lompste boerenknecht zonder er ooit op nagedacht te hebben. Zôô denkt men in onze verlichte XXe eeuw... en zôô bereidt men een nagesiacht waarvan de heldendaden zoo menige kolom in de dagbladen vullen ! Vervolgt î Artikelen en mededeelingen moeten ten laatste Donderdag avond ingezon-r den zijn, b

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes