Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

1070 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1916, 10 Juin. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/qr4nk37919/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

10 Juni 1916 Nr 24 39e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen HVHCHniJVI.\GHPHIJH Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt dan Zaturdag morgend.— M en teekent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelen en mededeelingen moeten vôàr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aanhondigingen, die worden ingewacht tôt Yrijdag avona. Afzonderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. — I O centiemen het nummer. AANKONDIGINGEN Den regel fr. 0.20 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbericht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de Agencie HA.VAS, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele Carnotplaats (Laar) 6£S, Borgerhout-Antwerpeu Opleiding en Geleiding Het is onbetwistbaar dat er deze laatste jaren veel is gedaan om de jonkheid in betere wegen op te leiden in zake van onderwijs, van kunsten en wetenschappen, van vak- en nijver-heidskennis en meer andere nuttige en onmisbare hoedanigheden. Al die wetenschappen bijeen genomen, moes-ten dienen tôt betere menschvorming, tôt welvaart en geluk, tôt uitbreiciing van beschaving en broederlijkheid. * * * Tôt dit doel konden die vereenigde pogingen niet altijd genaken. Veelal ontbrak er iets in die goedgemeende opleiding, namelijk de « geleiding » of ondersteuning bij de eerste en latere treden in de Samenleving en in den strijd om het leven. De kern was wel gelegd, maar zij ontkiemde niet vol-doende, en voor velen zelfs geheel niet. De jonkheid wierd in de wereld gezon-den gelijk vrijgelaten musschen, maar zij moest te veel op zich zelven steunen en liep om die reden dikwijls mis, zelfs met de beste bedoelingen. * * * Enkele maatschappijen, zooals oud-leerlingenbonden van lager en middel-baar onderwijs, zelfs hoog-studenten-bonden, weezenbonden en meer andere inrichtingen hebben eenigermate in die behoefte voorzien. Zij vormden weder-zijds een midden dat ten doel had elkander te helpen en te geleiden, maar dat veelal afdaalde tôt enkel vermaak, tôt politiek of meer andere strekkingen, die met het welgelukken der opgedane wetenschappen en kennissen weinig te stellen hadden. Het doel moest hooger en daadzakelijker zijn, om nevens het redelijk vermaak en de redelijke maat-schappelijke of politieke richtingen, het stoffelijk-welzijn en het welgelukken der leden te bevorderen. * * * Het gebrek aan geleiding of ondersteuning doet zich bijzonder gevoelen op kunstgebied. Talrijke veelbelovende kunstenaars kunnen hunnen weg niet vinden of wanneer zij dezen gevonden hebben, trefFen zij de noodige ondersteuning niet aan om zich verder te ontwikkelen en in hunne behoeften te voorzien. Het is spreekwoordelijk, dat kunstenaars gewoonlijk arme menschen zijn, en dat de enkelen die tusschen hen gelukken, dit meermaals hebben te danken niet aan hun talent, maar aan de verloochening hunner godsdien- stige of politieke grondbeginselen. # * * De schuldigen zijn zij die, alhoewel over invloed en middelen beschikkende, deze niet aanwenden om veelbelovende kunstenaars behulpzaam te zijn, deze aan hun lot en soms aan andere invloeden overlaten. Dan wordt daar-over gejammerd, maar geheel onnoodig, vermits zij rijke talenten misprezen of veronachtzaamden, in strijd met de belangen die zij elders op maatschap-pelijk, op godsdienstig of politiek gebied najagen. » * * Dit ailes bewijst dat er iets ontbreekt in de opleiding der jonkheid ; dat opleiden niet genoeg is, maar moet volledigd worden door « geleiding » en ondersteuning. Beter nog zou het wezen dat elkeen « de man zijner werken kon zijn » en niemand noodig hadde, maar het getal van hen die door eigen krachten gelukken, is bitter klein. En dit welgelukken is dikwijls nog ver-bonden aan het spreekwoord : « 't is beter een ons geluk dan een pond verstand. » * * * Een tweede kwaad dat uit dit gebrek aan geleiding voortspruit, is het ver-knoeien der kunst. Om maar iets te kunnen verdienen, zijn kunstenaars verplicht aan spotprijzen te werken en soms werken te leveren, geheel strijdig met hunne persoonlijke opvatting. Aldus verdwijnt de stempel der eigen-aardigheid die zij aan bunne werken wilden geven en die er soms geheel de waarde van uitmaakte. * * * Dikwijls ook wordt het « eigen schoon » misprezen voor het vreemde. Niet zelden gebeurt het dat zij die aangesteld zijn om de kunst te bevorderen en te doen leven, ter plaatse niets goeds vinden en liefst hunne toevlucht nemen tôt het vreemde. Die vreemd-soortige genegenheid is zelfs niet inge-geven door de waardeering eener betere kunst of handiger uitvoering, maar meermaals door kameraadschap en andere neigingen, die men gewoon is te noemen « kleine kapel ». Wie niet in de genade dier « kleine kapel » wordt opgenomen, mag op geene waardeering of begunstiging rekenen. * * * Dit ailes zijn bedenkingen en besta-tigingen die wij ter overweging geven aan aile lieden van goeden wil. Eene vaste gedragslijn zou op dit gebied moeten in acht genomen worden. De ware kunst en het eigen schoon zouden immer de voorkeur moeten hebben, 't is eender op welk gebied. Dit zou veel misnoegdheid en verkeerde hande-lingen wegnemen, en alleszins bijdragen tôt meer overtuiging en mannelijkheid. J. L. DE TOESTAND HIER EN ELDERS NEDERLAND. — Het bedrog of de verval-sching in eetwaren, en zelfs in geneesmiddelen, is in Nederland altijd groot geweest, zoodanig dat daar een bijzonder weekblad bestond van vakmannen en scheikundigen, om dit bedrog openbaar aan te klagen, met naam en toenaam der plicbtigen. Dit bedrog is niet uitgeroeid maar met den ocrlog zelfs uitgebreid tôt over de grenzen. Vele lieden die in Holland waren hebben gekocht, zijn daardoor schrikkelijk bedrogen geweest. Bloem was gemengd met zand, olie met water, enz. De gesmokkelde waren bijzonder waren van dit gehalte. Wie gedacbt heeft dat de oorlog de zeden ging verfljnen en meer eerlijkbeid in de wereld zou brengen, is deerlijk bedrogen, dubbel bedrogen zelfs onder zedelijk en stoffelijk opzicht. AMERIKA. — De Vereenigde Staten vonden tôt lieden den meesten steun voor hunnen rijk-dom in de betrekkelijk weinige onkosten voor leger en vloot. Beïnvloed door den wereld-oorlog, zal dit in de toekomst zoo profljtelijk niet meer zijn. Er is daar ook spraak leger en vloot uit te breiden, bijzonder de vloot, zoodat dit niet alleen miljoenen zal kosten voor inrich-ting, maar ook miljoenen voor jaarlijkschen onderhoud. In plaats van jaarlijks 's lands scbuld met miljoenen te verminderen, gelijk zulks tôt heden het geval was, zal die schuld merkelijk stijgen en de scboonste inkomsten opslurpen. —-o— PALESTINA. — Er is nu weer spraak een deel van Palestina af te staan aan de Joden, om er eene Joodsche Republiek te vormen, die vijftien miljoen inwoners zou tellen. Sinds eeuwen hebben de Joden geen eigen land meer en dwaten door de wereld, ondanks hunne macht in geld en in bedrijvigheid. Het ontwerp tôt het vormen van een eigen land voor hen, is denkelijk onuitvoerbaar, omdat zij niet aan den grond gehecht zijn, geen landbouw kennen en weinig van handenarbeid houden, twee onmisbare steunpilaren voor eenen Staat en voor een Vaderland. —o— MEXICO. — De Vereenigde Staten hebben Carranza doen weten, dat de Amerikaanscbe troepen Mexico niet zullen verlaten, vooraleer hij de bewijzen levert in staat te zijn de Amerikaanscbe grens te beschermen. Het zit dus nog niet geheel zuiver in dit wespennest. —o— DUITSCHLAND — In verschillende Duitsche steden zijn, sinds eenigen tijd, vervoerbare keukeris ingericbt, in den aard der veld-keukens, welke in de straten allerhande gekookte eetwaren verkoopen, zoodat degenen die het bekostigen kunnen, niet meer ver van huis zich naar spijshuizen of gaarkeukens moeten begeven. 's Middags en 's avonds rijden die stedelijke keukens door de werkmans-wijken, om warm middag- en avondeten te bezorgen tegen zeer lage prijzen, volgens eene vermelding in het Rood Kruis. CHINA. — De zonen des Hemels zijn nog aan 't sukkelen met bunne Republiek. Het nieuws was nu zelfs verspreid, dat de Voorzitter Joeantsjikai zou vergiftigd zijn, maar dit nieuws blijkt onjuist of onwaar te zijn. In de logenstrafflngen van Staatswege wordt dikwijls het woord « onjuist » gebruikt, hetgeen zoo krachtig niet is als « onwaar ». Onjuist doet veronderstellen dat er wel iets van waar is, maar het feit verkeerd is opgegeven. Pax Uit de Gazettenwereld Er zal verandering gebracht worden in de censuur van dagbladen in Frankrijk. Minister Briand heeft daarover onderbandeld met de uitgevers en er is besloten : dat er twee afzonderlijke censuren zullen zijn, een politieke en een krijgskundige. * * * Even als destijds in België, wordt in Nederland door de Franschen « betaalde » Pransche propaganda gemaakt. Er bestaan daar nu twee blaiien in Franschen dienst, die elkander ver-dacbt zoeken te maken, natrelijk La Gazette de Hollande en La Revue de Hollande. Zij bewerken enkel de boogere kringen in Nederland, terwijl in België die Fransche werking ook druk uitoefende op de mindere standen, niet enkel in dagbladen, maar ook in scholen, in scbouwburgen en kunstuitingen. De afwij-king der kunst van het zedelijke en mannelijke, was door die Fransche werking ingegeven en ondersteund, om het Vlaamsche volk te ont-aarden niet enkel door de uitroeiing der moedertaal, maar ook der vaderlijke zeden. Hildebrand IN EN OM DE SCÏÏOOL Losse Opstellen over Opvoeding en Onderwijs in min breeden zin V De Joodsche Meisjesop voeding- in Turkije In de streken waar de Arabische zeden nog overheerschend zijn, hebben ook de Israëlieten de droevige en weerzinwekkende gewoonte aangenomen hunne dochters uit te huwen wanneer zij pas elf, soms slechts tien of negen jaren oud zijn. Dit is thans nog bet geval in sommige Joodsche nederzettingen van het Marokkaansche binnenlan i, en voor een vijftig-tal jaren heerschte deze gewoonte, algemeen en onbestreden, ook nog te Bagdad. De vrouw was er verlaagd tôt den dienst eener nederige dienstmeid, die in de keuken of in de lijnwaad-kamer verbannen werd, die hare eetmalen nam na haren man en hare zonen, en van wat zij overlieten ; die niet haar aangezicht aan een man toonen mocht, al ware dit zelfs haar neef of haar oom ; die zonder eenig begrip van welk onderricht ook, niet eens bekwaam was om Hebreeuwsch te lezen of een gebed op te zeggen ; — en, wat meer zegt dan dit ailes, die niet eens de diensten der Synagoog bijwoonde. Zij, die soms licbtvaardig en geheel ongegrond durven beweren dat de vaders der Katholieke Kerk eens de vraag opwierpen « of de vrouw I wel eene ziel had » (eene bewering, tusschen | haakjes gezegd, die geen enkel ernstig of i gestudeerd man nog zou durven voorbrengen), ' mogen wel eens nadenken hoe het met de vrouwen bij Gods uitverkoren volk in het ; Oosten gesteld was : de vrouw ging er door Ivoor een lui, wispelturig en onverstandig wezen ; in geen enkel ernstig geval zou de echtgenoot op het gedacht gekomen zijn haar ; te raadplegen ; niet den minsten invloed ging : van haar uit. noch op haar man, noch op hare zonen, die geleerd badden haar te aanschouwen als behoorend tôt een lageren stand. Maar nu stond ook de Alliance Israélite Universelle op en streefde er naar de vrouw tôt haar waren werkkring van moeder en echtgenoote op te voeren. Daartoe was het noodig dat zij opgevoed, dat zij onderwezen werd. En, nocbtans, op hoeveel verachting werden de eerste pogingen, hoe nederig ook, niet onthaald ! De tegenstand dien dit nieu we,edelmoedige en zoo menschwaardige streven overal ontmoette, blijkt klaar uit de volgende jaartallen. In 1862 werd de jongensschool geopend, en het is slechts in 1893, 't zij een-en-dertig jaren later, dat het gelukte ook eene meisjesscbool te openen. In den beginne telde men slechts 38 leerlingen ; thans bezoeken een duizendtal jonge meisjes de prachtige school, door de lief-dadigheid van den heer Kadoorie tôt stand gebracht. Zij verblijven daar tôt veertien of vijftienjarigen ouderdom. Daarmede is dan ook een einde gesteld aan de al te vroegtijdige huwelijken, aan de schande en de verergernis door deze schandelijkeenbarbaarsctie gewoonte veroorzaakt, aan het doodsgevaar waaraan het vroegtijdige zwangerschap de jonge meisjes blootstelde. In de plaais van kleine, onnaden-kende en lichtgeloovige dierijes, vol vooroor-deelen en bijgeloovigheden, zoo onwetend in al wat den godsdienst aangaat als in de omstan-digheden van het leven, voor wie de wereld opbield aan de grenzen van het Joodsche kwartier, die maar enkel de genoegens van het dierlijke leven kenden, waarbij zich dan nog al het lijden der vrouw kwam voegen ; in plaats van zulke diertjes. zeg ik, den naam van vrouw, van mensch bijna onwaardig, vindt men er ware jonge meisjes, die hunne plichten van Jodin en van vrouw verstaan, die een ernstig onderricht genoten hebben, die gevoelen en die weten dat zij de gel'jken zijn hunner broeders en hunner neven, en die zich niet meer laten verbannen in de ondergeschikte roi, die de heerschende zeden haar toekenden. Jonge meisjes, die hunne ouders gewetensvol eerbie-digen en beminnen, die verkleefde en teedere ecbtgenooten, werkzame en vooral waakzame moeders zullen worden, maar wier wil en wier persoonlijkheid nooit tôt een volslagen onder-werping zullen afdalen. Zij toch zullen de plaats die hen aan den haard, in de familie en in de Maatschappij rechtmatig toekomt, kunnen bekleeden en ze waardig weten te bekleeden. En daardoor is tezelfdertijd de geheele inrich-ting van het huisgezin veranderd ; het Joodsche huisgezin is er thans opni 'uw geworden wat het volgens de ware Israëlitische overleverin-gen en de vereischten van het hedendaagsche leven zijn moet. Het woord « verandering » is echter niet voldoende om den geweldigen omkeer aan te duiden, die er onder het vrucbt-baar streven der Alliance plaats gegrepen heeft : het is een ware omwenteling, door de macht van het voorbeeld en van de overtuiging in de toestanden van het Oostersche Jodendom teweeggebracht. Achterlijke en vitzuchtige geesten mogen dit betreuren, zoo ze willen, maar ieder die het wél meent met de herwor-ding en den zedelijken vooruitgang van het Israëlitische volk, zal niet kunnen nalaten de Alliance Israélite Universelle dank te wijten voor de heerlijke vruchten, die zij daar, in het achterlijke Oosten, heeft weten te plukken, tôt grooter heil van den alouden Mozaïschen stam! Yours * * * De Nederlandsche opvoedkundige Jan Ligt-hart, waarover in de artikels van Yours dikwijls spraak is geweest, is onlangs over-leden Een Komiteit is gevormd om zijne nagedachtenis te eeren door eene volksuitgave zijner schriften. Hare Majesteit de Koningin neeft eene. belangrijke bijdrage aan het Komiteit doen toekomen. OVER BLOEMEN EN PLANTEN XIII De safïraan is een der bijkomende voedingsmiddelen, die nu tijdens den oorlog veel vervalscht wordt. Neossia beschrijft deze plant als volgt en duidt j tevens de middelen aan, om zich over ] de echtheid en zuiverheid van de | safïraan te vergewissen : De Sa/fraan, (Crocus sativus, L. fr. Safran j mé iicinal, safran du Gatinais, safran d'Automne,) is een uitheemsche gekweekte plant van de \ familie der lischbloemigen, (b idées) met bolvormigen wortel en lange, ruige, smalle Ibladeren die te zelfder tijd als de bloemen uitschieten.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes