Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

1292 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1915, 25 Septembre. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/s17sn0283n/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

25 September 1915 Nr 39 38e Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maanden » 2.75 Voor 3 maanden » 1-50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hertogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad verschijnt den Zaturdag morgend.— Men teekent in bij den Vitgever en in aile postbureelen, alsook bij de briefdragers. Hoofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artikelcn en mededeelingen moeten vôàr Bonderdag avond ten bureele besteld zijn, uitgenomen de aankondigingen, die worden ingewacht tôt Yrijdag avond. Afionderlijke nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. — 10 centiemen het nummer. AANKOWDIGIIVGEIV Den regel fr. 0.J0 Kleine aankondiging » 0.50 Begrafenisbencht » 5.00 Groote aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingen buiten de provincie, wende men zich tôt de Agencie HA.VAS, Martelarenplaats 8, Brussel, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andere aankondigingen ten bureele CnrnnlpIuiitH (Laar) 6£t, Borgerhout-Antwerpen Nood zoekt Troost ! In geene tijden kwam dit spreek-woord beter te pas dan nu. Nood zoekt troost niet alleen op stoffelijk, maar ook op zedelijk gebied. Nood zoekt troost in het lijden, maar het wekt ook de wilskracht op om in zijn eigen belang en in 't belang van 't algemeen naar middelen te zoeken en in toepas-sing te brengen, om deze of gene te-korten aan te vullen, ten einde niet meer te moeten afhangen van vreemde voortbrengsels of nijverheden. * * * In vele landen is men er thans toe gekomen zaken en voorwerpen in eigen land te vinden of te vervaardigen, die men vroeger in vreemde en ver afgele-gen landen met groote moeite en groote kosten moest aanschafien. Door het spreekwoord indachtig te zijn : Nood zoekt troost, wierden er op dit gebied tôt heden reeds wonderen verricht, hetgeen door wilskracht en aanhou- dendheid nog meer zal opleveren. * * * Wij bedoelen hier niet enkel nood-zakelijke voorwerpen en behoeften voor 't krijgsbedrijf, maar al andere voorwerpen en benoodigdheden voor het gewone leven. "Wanneer deze in eigen land kunnen gevonden of vervaar-digd worden, is zulks van aard de welvaart van 't land te vergrooten, de werkeloosheid te bestrijden en de armoede zooveel mogelijk uit te roeien, althans voor lieden van goeden wil. * * ¥ In vorige artikels hebben wij reeds op dit feit gewezen en er de aandacht op gevestigd, maar naarmate de nood dringender wordt door gebrek aan grondstoffen in deze of gene nijverheid, zal de geest verscherpt worden om onder de leuze van « nood zoekt troost » naar middelen te zoeken in eigen omgeving, om in dit gebrek te voorzien. Eerste proeven gelukten reeds ; andere hadden niet dadelijk een goeden uitslag, maar « hij die zoekt, die vindt, » zegt een ander spreekwoord, om « nood zoekt troost » te volledigen. * * * In aile landen zal de nationale geest en het nationaal belang daardoor meer en meer geprikkeld worden ten bate der algemeenheid, want dit eigen leven en dit eigen werk, zal oneindig veel bijdragen tôt ontwikkeling van 't volk en tôt uitbreiding der algemeene welvaart. Uit toetsing komt licht en uit beproeving meerdere wilskracht, die scherpe en gezonde geesten aanzet tôt groote dingen en ondernemingen. * * * Die herleving zal vooral toepasselijk zijn op reeds gekende voorwerpen en benoodigdheden, alsmede op reeds gekende werkwijzen en vervaardigin-gen. Maar op dit gebied zal het eene het andere volgen, zoodat wij ons mogen verwachten aan nieuwe en oorspronkelijke uitvindingen, ten bate der nijverheid en der algemeene bedrij- vigheid en welvaart. *** Daartoe zal het verplicht onderwijs en de uitbreiding die het vakonderwijs thans neemt, oneindig veel bijdragen. Beide strekkingen zullen uit het volk gezonde en vindingrijke geesten doen opstaan, die voor land en volk menige nuttige bedrijven en zaken zullen tôt stand brengen. * * ♦ Tusschen de bestaande groote uitvindingen in machienbouw, in fabri-katen en meer andere, zijn er vele aan eenvoudige maar verstandige werk-lieden verschuldigd. Zij hadden niet altijd de middelen om hunne bevindin-gen in praktijk le stellen en uit te baten, maar anderen vaarden er wel meê en namen de eer der uitvinding tevens op hun eigen naam. * * * Het is stellig dat de uitbreiding van het lager onderwijs en van de vakscho-len den iever en de scherpzinnigheid van vele werklieden zal opwekken, zoodat wij ons aan nog meer uitvin-dings- en ondernemingsgeest van hun-nentwege mogen verwachten. Zij zullen in deze tijden ook beter medewerkers en hulpmiddelen vinden, om het eigen-dom en de uitbating hunner eigen bevindingen te behouden. Dit ailes zal door « nood zoekt troost » nog meer uitgebreid worden, zoodat « na lijden verblijden » zal komen, dank aan de wilskracht en den ondernemingsgeest van allen die hun eigen en tevens het algemeen belang zullen dienen. J. L. DE TOESTAND HIER EPI ELDËBS NEDERLAND. — De bladen bestatigen wekelyks, dat de scheepvaart te Rotterdam en in andere havens niet herleeft. Zoolang de onveilige toestand op de zee voortduurt, is daarin geene verbetering te verwachten. Even-wel, buiten die onveiligheid dient er ook rekening gehouden van den algemsen kwij-nenden toestand in handel en nijverheid, waar-door iminder uitgevoerd moet worden. Zelfs de betrekkingen van het moederland met de Nederlandsche Koloniën zijn insgelijks fel verminderd. — Reeds vele scholen voor Belgen zijn in Nederland gesticht. Nu laatst weer eene. voor lager en middelbaar onderwijs, voor meisjes en jongens, te Schoondijke, in Zeeland, die ten beste is gelukt, onder het bestuur van den heer Edward Peeters, vroeger onderwijzer te Oostende, zoon van M. Jos. Peeters, in leven leeraar aan het St-Norbertusgesticht te Ant-werpen.— Den 18 September is de zittijd der Staten-Generaal geopend. De Eoningin hield eene Troonrede, waarin zij hare voldoening uit-drukte voor 't behoud van den vrede voor Nederland. —o— ENGELAND. — De gedachtenwisseling over het invoeren van den algemeenen dienstplicht, brengen voor- en tegenstanders meer en meer in 't vuur. De Minister Lloyd George doet als dringende reden tôt aanneming van dit stelsel gelden, dat Engeland met zijne bestaande strjjdkrachten niet zou kunnen overwinnen. Toch blijven er velen tegen gekant, zelfs tegen een tijdelijken algemeenen dienstplicht. —o— RUSLAND. — De zittijd der Douma of Kamer van Volksvertegenwoordigers is gesloten, zoo dat het legerbeheer geheel en al meester is. Welk een invloed zulks op de volksbeweging tôt verkrijging van meer vrijheid en rechten voor het volk, zal uitoefenen, is nog niet te voorzien. In aile landen zet de oorlog vele twistpunten tijdelijk ter zijde, en dit zal in Rusland denkelijk ook het geval zijn. —o— FRANKRIJK. — M. Ribot, Minister van Geldwezen, dead in een der laatste zittingen der Kamer uitschijnen, dat de oorlogsuitgaven immer grooter worden door de toenemende oorlogsbenoodigdheden en den aangroei van 't getal familiën die moeten ondersteund worden. Op het einde van 1915 zullen de krijgsuitgaven bijna een-en-twintig miljard beloopen. Maande-lijks zijn de onkosten van 600 tôt 1500 miljoen gestegen. Daarom deelde de heer Ribot mede, dat er kortelings eene groote staatsleening zou noodig zijn, om al die uitgaven te bestrijden. —o— SPANJE. — De geldelijke toestand vergt de aandacht der Staatslieden. Even als andere landen, lijdt Spanje veel door de vermindering van in- en uitvoer. De invoer gaf in 1914 eene vermindering tegenover 1913 van verscheidene miljoenen, namelijk : steenkolen 15 miljoen minder ; cokes 3 1/2 miljoen ; stoommachien-kolen 7 miljoen janderemachienkolen 9miljoen; koren 10 miljoen peseta's. De vermindering in ' den uitvoer van ijzer, bedroeg 28 1/2 miljoen, i ; i miljoen voor lood, 7 miljoen ruwe wol en j i 25 miljoen peseta's wijn. Deze verminderingen gevoegd bij de meerdere uitgaven voor Afrika, brengen den geldelijken toestand van Spanje in groot gevaar. i —o— I ROME. — Er is geene spraak meer van, dat de Paus Rome zou verlaten om een veiliger verblijf te zoeken. Intusschen doet hij zijnen j invloed gelden daar en waar het behoort ten voordeele der gekwetsten en gevangenen. Dit i is een liefdewerk waaraan velen reeds hunne bevrijdiging te danken hebben. Pax i Uit de Gazettenwereld Te Antwerpen is een nieuw dagblad versche-nen, namelijk De Antwerpenaar. Wij verne-men tevens dat Het Vlaamsch Nieuws in andere handen overgaat en bijoa uitsluitelijk zal handelen over Vlaamsche belangen, zonder politieke strekking. » * * De dagbladen worden dikwijls beschuldigd valsche of overdrevene nieuwstijdingen mede te deelen, zoowel over den oorlog als over al andere zaken. Dit komt veelal voort uit het feit, dat zij slecht ingelicht worden door de telegraaf-agentscbappen,die, zonder onderzoek, naar 't eerste en beste nieuws dingen en zich den tijd niet gunnen zich van de waarheid of de wezenlijkheid der tijdingen te vergewissen. Die agentscbappen maken ondereen nog al eens ruzie en beschuldigen elkander van het verdraaien der waarheid, iets dat wellicht niet te kwader trouw gebeurt, maar door de over-haasting waarmede zij werken en door de drift om eerst te zijn. Spinnekoppen en schild-padden doen dat heel anders, hun ordewoord is : Kom ik er vandaag niet, dan kom ik er morgen, maar zij zijn zeker van hun stuk. Destijds had Het Handelsblad als bijnaam Het Ganshen, omdat het geregeld ook later kwam dan anderen, maar van den anderen kant moest het minder herroepingen doen en wat het meldde was doorgaans echtig en juist. Dezelfde verhouding bestaat tusschen dag-en weekbladen. De weekbladen zijn gewoonlijk ontdaan van aile valsche nieuwstijdingen, die in den loop der week de dagbladen ontsierden en de lezers op den dool brachten. Hildebrand De Geestelijke BlindMd ii Nadat de vormen der voorwerpen herkend zijn, moet men leeren over hunne afmetingen te oordeelen. Dit is voor hen eene nieuwe bron van verkeerde opvattingen ! De in 1905 door Dr Gonin genezene knaap had, gedurende de veertien dagen die de beide heelkundige bewer-kingen van elkander scheidden, geleerd den gezichtszin eenigszins te gebruiken : hij onder-scheidde dus aanstonds den langen vorm van een potlood, maar nam het... voor een regen-scherm. Een andere jongeling, die goed de gestalte der paarden kende, door dat hij er dikwijls bij den toom geleid en zelfs bereden had, werd voor eene flesch van een tiental liters inhoud geplaatst en meende... dat het wel een paard zou kunnen zijn. Uit een verschil in de schynbare grootte van twee voorwerpen die hij weet van gelijke afmeting te zijn, besluit iemand die ziet, natuurlijk tôt een verschil in hun beider afstand ; de genezen blinde, die zich te zeer op dit middel van schatting betrouwt, vsrgist zich dikwerf in de bepaling der betrekkelijke afstanden. Wanneer men hem alzoo een soeplepel en een koffie-lepeltje aanbiedt, meent hij niets beters of het kleinste is veel verder van hem verwijderd dan hetgrootste. Het omgekeerdegebeurtinsgelijks: ver verwijderde voorwerpen waarvan hem de grootte niet bekend is, een berg of den gezicht-einder, schijnen hem toe zich in zijn onmiddel-lijke aabijheid te bevinden. Een andere, in eenen hof geleid, meende al de boomen en de struiken bij de hand te hebben ; nog een andere beeldde zich in dat al de voorwerpen die hij zag, zijn oog raakten evenals men voor den tastzin de aanraking met de huid behoeft. De doorzichts- of vergezichtsverschijnselen zijn langen tijd eene bron van verrassingen. De knaap door Dr Gonin genezen, gaf desaan-gaande de moest kenschetsende antwoorden : daar hij zich recht tegenover hem bevond terwijl een zijner ambtgenooten een paar meters achteruit was, meende de jongen dat ; deze laatste op een bankje stond omdat hij J diens voeten op de hoogte der knieën van ! Dr Gonin bemerkte, evenals op eene schildery j de personen of zaken van een landschap hooger geteekend staan naarmate zij verder verwijderd ' sijn van het voorplan. Het viel den geneesheer 30k zeer moeielijk den knaap te doen aan-aemen dat de bergtop van de Jura, dien men maar even boven den muur van den hof jemerkte, in waarheid eene hoogte van een luizendtal meters bereikte ; evenmin kon hij Degrijpen hoe het mogelijk was dat de blauwe jppervlakte van het meer, dat men van uit de pensters van het gasthuis van Lausanne over len heuvel vari Montbenon bemerkt, veel lager jelegen was dan het land, alhoewel hij zeer wel wist dat men van Lausanne naar het meer îrg moet dalen. Deze moeielijkheid om zich rekenschap te jeven van de verwijdering der voorwerpen. is seer licht te begrijpen, want hij, die de wereld maar enkel door den tastzin heeft leeren kennen, moet a priori aannemen dat onze kennis zich bepaalt bij de naastgelegen voorwerpen ; en men zal zonder moeite bekennen lat de top van een berg cf de boorden van een meer, wel degelijk voorwerpen zijn waarop zijn tastzin zich niet kan uitoefenen en dat zij ius voor hem geheel nieuwe begrippen daar-stellen. De blind geborene is in de volslagen onmogelijkheid elken afstand te begrijpen dien hij niet met de hand heeft kunnen meten of met zijne stappen berekenen ; de genezene van Cheselden, in 1728, de eerste waarvan de opmerkingen bekend gemaakt zijn, wist wel, zegde hij, dat de kamer waarin hij zich bevond siechts een deel van het huis was, maar het was hem onmogelijk te verstaan hoe het huis grooter kon zijn dan de kamer : al wat hij zag scheen hem zoo buitensporig wijd dat hij zich geen wijdere lijnen kon inbeelden. Met de min of meer juiste schatting van den vorm, den uitsprong, de afmeting en de verwijdering, is de taak vao den blindge-bore, die leert zien, nog niet afgeloopen : hij moet nog die nieuwe begrippen leeren gebruiken om de natuur en de beteehenis der talrijke voorwerpen vast te stellen die hij siechts door den tastzin kent, ol die hij nog niet kent. Door vergelijking met de voorwerpen die hij reeds gezien heeft, gelukt het hem soms diegene te raden die hij voor de eerste maal ziet, maar hierin stelt hij zich aan de grilligste misrekeningen bloot. De knaap van Dr Gonin, wien deze een apothekersfleschje toonde, ver-klaarde aanstonds dat het eene pijp was, omdat het eene uiteinde smal en het ander bolvormig was ; een bril waarvan hij de glazen zag blinken, gaf hem den indruk van een mes; daarentegen kende hij het uitwendig voor-komen van een strooien iioed ; maar hij was er niet toe te bewegen den hoogen zjjden hoed van den dokter ook voor een hoed aan te zien daar het voorkomen natuurlijk nog al zeer verschil-lend is. Meermalen werden honden voor katten, zelfs paarden voor honden genomen. Dit is het gevolg der volslagen afwezigheid van gezichts-indrukken, en velen genezen blinden hebben veel tijd en veel volharding noodig om dit gémis te herstellen ; een gezichtsindruk dien zij zich hebben kunnen toeëigenen, is dikwerf den dag daarna verdwenen, en de poging is ta herbeginnen. Wanneer zij dan eindelijk geleerd hebben met hun oogen de vaste voorwerpen te herken-nen waarvan de uitsprong en de afmetingen hun reeds door den tastzin bekend waren, hebben zij nog eene tamelijke ingewikkelde werking van den geest noodig om zich de afgetrokken of zinnebeeldige voorstelling der-zelfde voorwerpen zooals zij door een spiegel, een lichtteekening of elke andere vlakke afbeelding weergegeren worden, toe te eigen, vooral wanneer deze voorstelling niet op natuurlyke grootte is. Enkele der lyders, te dien einde ondervraagd, hadden veel moeite om aan te nemen dat het aangezicht, het bovenljjf en zelfs het geheele lichaam van eeu persoon plaats konden vinden op een portret van de grootte eener bezoekkaart ; of dat in een prentenboek twee even groote teekeningen. beide dieren met groote ooren voorstellend, het eene die van een ezel, het andere die van een konijn was. Zij stonden ook zeer verwonderd bij het bestatigen dat op eene lichtteekening de neus van den afgebeelden persoon geen voor den tastzin vatbaren uitsprong maakte. Wat hen echter geheel en al verbijsterile, was het zien van hun eigen beeld in een spiegel, en daar zij het niet aanraken konden, meenden zij niets beters dan dat er achter een vensterglas — de spiegel — iemand naar hen stond te kijken, zonder dat zij hem konden genaken. Vele geheelde personen leerden siechts zeer moeielijk met de oogen de voorwerpen te tellen die zij nochtans klaar onderscheidden ; in den beginne toonden zij opvolgend met het hoofd of den vinger elk der voorwerpen aan, en telden dan het aantal hunner bewegingen veel meer dan dat hunner gezichtsindrukken. Gedurende dit studietijdperk bestatigt men eene groote neiging tôt geestesvermoeienis en verwarring der denkbeelden ; de zieke is tôt elke langdunge aandachtsinspanning onbe-kwaam en men is verplicht dikwijls de gezichts-oefeningen te onderbreken. Deze verschijnselen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes